آینده پژوهی دفاعی

آینده پژوهی دفاعی

آینده پژوهی دفاعی سال سوم پاییز 1397 شماره 10 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

شبیه سازی نبرد با استفاده از شبکه های عصبی زمان پیوسته(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شبیه سازی نبرد شبکه عصبی بهینه سازی چندهدفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 541 تعداد دانلود : 390
این مقاله روی مدل سازی رفتار فرماندهان در شبیه سازی نبرد تمرکز می کند. یک مأموریت نظامی اغلب با اهداف متضاد چندگانه از جمله موفقیت در وظایف، زمان اتمام، نابودی دشمنان و بقای نیروهای خودی همراه است. در این مقاله با در نظر گرفتن سناریوهای غیردفاعی و دفاعی و با استفاده از بهینه سازی چند هدفی، مدلی به منظور کمینه سازی تلفات نیروهای خودی و بیشینه سازی نابودی دشمنان معرفی می شود. همچنین با استفاده از روش وزن دهی و شرایط بهینگی کاروش-کان-تاکر، یک مدل شبکه عصبی بازگشتی زمان پیوسته برای حل مسأله ی بهینه سازی چند هدفی معرفی شده، طراحی می شود. ایده ی اصلی رهیافت شبکه عصبی برای مسأله ِی بهینه سازی چند هدفی معرفی شده، ایجاد یک دستگاه دینامیکی به صورت معادلات دیفرانسیل معمولی مرتبه اول است. شبکه عصبی معرفی شده نیاز به هیچ پارامتر تنظیم کننده ای ندارد و ساختار آن یک پیاده سازی سخت افزاری ساده را امکان پذیر می سازد. روش معرفی شده می تواند به عنوان یک مشاور برای فرماندهی که برای نیروهای تحت امر خود تصمیم می گیرد، عمل کند. در پایان، با استفاده از یک مثال اعتبار و کارایی مدل پیشنهادی نشان داده شده است.
۲.

سناریونگاری به روش GBN (مطالعه موردی: اقدام نظامی عربستان علیه ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عربستان ایران سناریونگاری روش GBN جنگ داخلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 378 تعداد دانلود : 184
تغییرات رخ داده در سامانه نظم منطقه ای منجر به تشدید رویکردهای تقابلی عربستان با ایران شده است. تا جایی که امکان مواجهه نظامی عربستان با ایران با احتساب حالت های محتمل ذیل این نوع از مواجهه، بیشتر از قبل مورد تأمل تحلیل گران قرار گرفته است. بر این مبنا، این مقاله با روش سناریونگاری به سبک GBN کوشیده به این پرسش اصلی پاسخ دهد که سناریوهای مواجهه نظامی عربستان در قبال ایران کدام خواهد بود و چه عواملی بر شکل گیری این سناریوها موثر است. در این روش با تبیین عدم قطعیت های بحرانی از بین مهم ترین پیشران ها، مبنای سناریوها ترسیم می گردد. فرضیه مقاله بر این مبنا سامان یافته است که سه گونه تقابل مستقیم، نیابتی و تشدید منازعات فرقه ای در ایران می تواند از سوی عربستان دنبال شود. بررسی اهمیت و قطعیت پیشران ها بر مبنای منابع کتابخانه ای و هم چنین بهره مندی از نظرهای خبرگان، در چارچوب روش سناریونگاری، نشان داد که آینده جنگ یمن و تاب آوری ایران در مقابل فشارهای تحریم اقتصادی آمریکا و متحدانش، در تعیین رویکرد عربستان برای مواجهه نظامی با این کشور مؤثر بوده و می تواند مبنای رفتار نظامی آتی آن با ایران تا پایان ریاست جمهوری دوره اول ترامپ باشد. بر این مبنا، سناریوی ایجاد ناامنی و تشدید تروریسم در داخل، محتمل تر از جنگ مستقیم و نیابتی برآورد شده است.
۳.

شناسایی فراروندهای فناوری اطلاعات و ارتباطات قابل توجه در آینده نگاری صنعت دفاعی در جهت نیل به الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فراروندهای فناوری اطلاعات و ارتباطات آینده نگاری صنعت دفاعی الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت هوش مصنوعی اینترنت اشیاء

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 798 تعداد دانلود : 117
بطورکلی یکی از حوزه های اصلی متغیر و مؤثر بر آینده صنعت دفاعی کشور، فراروندهای فناوری اطلاعات و ارتباطات است. در عین حال پس از ابلاغ سیاست های کلی خودکفایی دفاعی و امنیتی در اواخر سال 1391، تحلیل و تدوین سناریوهای محتمل آینده و کسب آمادگی لازم برای مواجهه با آن در راستای الگوی اسلامی –ایرانی پیشرفت بدیهی به نظر می رسد. بر این اساس، پژوهش حاضر به شناسایی فراروندهای فناوری اطلاعات و ارتباطات قابل توجه در آینده نگاری صنعت دفاعی در جهت نیل به الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت می پردازد. رویکرد این پژوهش، استقرایی و نحوه انجام آن، ترکیبی (کیفی و کمی) است. پژوهش از نوع مطالعه موردی است که از نظر موضوعی، در حوزه پژوهش های کاربردی– توسعه ای قرار می گیرد. از نظر هدف از نوع اکتشافی، است. در فاز کیفی، داده ها از طریق بررسی مبانی نظری پژوهش، اسناد مرتبط و مصاحبه با خبرگان جمع آوری و تحلیل محتوا شده اند و بر اساس آن، فراروندهای حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات شناسایی شده است. در ادامه، به منظور ارزیابی روایی درونی، یافته های فاز کیفی در قالب پرسشنامه در اختیار متخصصین مربوطه قرار گرفته است و بر اساس نتایج فاز کمی، فراروندهای نهایی حاصل به عنوان مبنای قابل توجهی برای آینده نگاری صنعت دفاعی مورد توجه قرار گرفته است. یافته ها نشان می دهند که در راستای آینده نگاری صنعت دفاعی کشور، فراروندهای هفت گانه حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات شامل مدیریت امنیت اطلاعات، شبکه های اجتماعی، زیرساخت های ارتباطی، شبکه های نوآوری در بستر فناوری اطلاعات، هوش مصنوعی، اینترنت اشیاء و مراکز داده و پایگاه های ذخیره اطلاعات باید مورد توجه قرار گیرند.
۴.

تهدیدات امنیتی شمال اقیانوس هند و آینده تجارت دریایی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امنیت آینده پژوهی تهدید تجارت دریایی شمال اقیانوس هند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 709 تعداد دانلود : 865
یکی از مهم ترین وظایف نیروی دریایی هر کشور، برقراری امنیت تجارت دریایی در حوزه آب های سرزمینی و فراسرمینی آن کشور است. بطورکلی شناسایی تهدیدات پیش روی تجارت دریایی علاوه بر تضمین حضور مؤثر در دریا و پایش مناطق دریایی، به اشتراک گذاشتن اطلاعات و افزایش آگاهی محیطی را در پی خواهد داشت. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش از نوع توصیفی- تحلیلی می باشد که با هدف بررسی تهدیدات امنیتی شمال اقیانوس هند بر آینده تجارت دریایی ج.ا ایران انجام شده و در این راستا با استفاده از روش دلفی به شناسایی این تهدیدات پرداخته و سپس با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته به رتبه بندی این تهدیدات پرداخته است. پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ 8/0 تعیین شد. جامعه آماری این تحقیق شامل کارشناسان دریایی، بندری، کشتیرانی ج.ا ایران، خطوط کشتیرانی، ذینفعان بندر، کارشناسان وزارت راه و شهرسازی و اساتید دانشگاهی بودند. در تجزیه وتحلیل داده ها نیز از ضریب کندال، آزمون های آماری تحلیل واریانس، ضریب همبستگی و رگرسیون بهره گرفته است. از نتایج پنل دلفی 28 مورد به عنوان تهدیدات امنیتی شمال اقیانوس هند استخراج گردید که بر اساس تحلیل پرسشنامه ها با کمک آزمون های آماری، وجود کشورهای دچار فقر اقتصادی شدید در منطقه از بیشترین درجه اهمیت و قدرت اثرگذاری بر امنیت و آینده تجارت دریایی ج.ا ایران مشخص گردید.
۵.

ارائه الگوی امنیت در فضای سایبر جمهوری اسلامی ایران با رویکرد آینده پژوهانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سایبر فضای سایبر امنیت در فضای سایبر پایش محیطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 316 تعداد دانلود : 346
مقابله با تهدیدات سایبری به منظور از بین بردن و محو کامل آن ها، امری غیر ممکن است. از این رو هدف اصلی این پژوهش واکاوی درک اجتماع علمی از وضعیت فعلی فضای سایبر کشور و ارائه مدلی برای ارتقای امنیت در فضای مزبور می باشد. این پژوهش، از نظر هدف، از نوع پژوهش های توسعه ای و به لحاظ رویکرد از نوع تحقیقات کیفی است که با پایش محیطی اطلاعات مرتبط با موضوع شناسایی شد و با استفاده از روش تئوری داده بنیاد در چارچوب الگو ارائه گردید. منبع اصلی گردآوری داده های این پژوهش، اسناد و مدارک در دسترس (کتاب ها، مطالعات پیشین و مطالب مطروحه در نشست ها و همایش های مرتبط) بوده است. به منظور بررسی روایی و پایایی مدل به دست آمده از گروه های کانونی و شاخص کاپا استفاده گردید. نتایج پژوهش حاکی از آن است که به دلیل اثرگذاری و گستردگی زیاد و سهولت و سادگی کاربرد و تنوع ابزارها و روش ها، وقوع تهدید سایبری قطعی است و بایستی با فرهنگ سازی، توسعه زیرساخت ها، رعایت پدافند غیرعامل سایبری، تدابیر فنی و امنیت فیزیکی و تدابیر مدیریتی یک تغییر بنیادین واقعی در فضای سایبر کشور ایجاد گردد.
۶.

الگوی ارزیابی تهدیدات هوشمند آینده به روش تحلیل کالبدی تهدید(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تهدید ارزیابی تهدید تهدیدات هوشمند الگوسازی آینده پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 940 تعداد دانلود : 333
تهدیدات معاصر بسیار متفاوت از گونه های سنتی آن بوده و صرف اتکاء به نظریات و الگوهای «تحلیلی- برآوردی» سنتی دیگر جوابگوی ارزیابی تهدیدات نوین نیست. متناسب با تحول رخ داده در ماهیت، ابعاد و روش های عملیاتی شدن تهدیدات، لازم است چارچوب های تحلیلی و الگو های ارزیابی پیشرفته تری در حوزه تهدیدات طراحی و عرضه شود. این پژوهش که  در بحث ارزیابی تهدیدات، افق های تازه پیش روی را مورد توجه قرار داده و در نخستین گام، «مطالعات آینده نگرانه» را با عطف توجه به مطالعات دفاعی-امنیتی و ملاحظات مربوط به «تهدید شناسی» در دستور کار خود قرار داده است که ماحصل آن ارائه الگویی با عنوان "روش تحلیل کالبدی تهدید" است که با استفاده از روش شاخص سازی کیوی/کامپنهود، در قالب سه بُعد (سخت، نیمه سخت و نرم)، 4مولفه (رهیافتی، رفتاری، ساختاری و ابزاری)، 8 شاخص کلان (نوع تهدید، اندازه تهدید، گستره تهدید، زمان تهدید، عمق تهدید، تکرار تهدید، دامنه تهدید و مکان تهدید)، 24 شاخص پایه و 120 زیرشاخص مرتبط، شدت تهدیدات هوشمند را مورد ارزیابی کمّی و کیفی قرار می دهد. به لحاظ روش شناسی این پژوهش با رویکردی هنجاری و روش آمیخته صورت گرفته است. ابزار گردآوری دانش های صریح، مکتوبات و وب کاوی بوده و ابزار گردآوری دانش های ضمنی پرسش نامه های توزیعی می باشد. جهت صحه گذاری و راستی آزمایی داده ها از ابزار مصاحبه، مذاکره با خبرگان و بررسی روایی (اعتبار) و پایایی (قابلیت اعتماد) پرسش نامه به منظور اطمینان از منطبق بودن سوالات پرسش نامه با اهداف تحقیق و قابلیت تکرارپذیری آن استفاده شده است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۲۹