۱.
کلید واژه ها:
نابرابری سلامت تعیین کننده های اجتماعی سلامت نابرابری فضایی تحلیل فضایی استان های ایران
سلامتی از مؤلفه های حیاتی بهزیستی انسان ها است. عدالت در سلامت از اولویت های سیاستی دولت ها به شمار می رود. اغلب نواحی کشور با مشکل ارتقاء سطح سلامت مواجه اند که این امر مانع بزرگ بر سرراه توسعه پایدار نواحی مذکور به شمارمی رود. شناخت و تحلیل نابرابری های فضایی سلامت و تعیین کننده های آن در مقیاس های مختلف(ملی، ناحیه ای، محلی) گامی مؤثری در امر سیاست گذاری ها به شمار می رود. هدف اصلی این پژوهش، تحلیل فضایی نابرابری در وضعیت سلامت و تعیین کننده های اجتماعی آن در استان های ایران می باشد. شاخص های مناسب از طریق مرور ادبیات و نظر متخصصین انتخاب شد. داده های موردنیاز برای سال 1395 از طریق سالنامه های آماری مرکز آمار ایران و دانشگاه های علوم پزشکی جمع آوری شد. برای سنجش الگوی فضایی و خوشه بندی فضایی به ترتیب از آماره های موران سراسری و گیتس- ارد جی استفاده شد. همچنین، برای سنجش روابط بین وضعیت سلامت و متغیرهای مستقل پژوهش از آماره موران دو متغیره استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که وضعیت سلامت و تعیین کننده های آن در میان استان ها به طور نابرابری توزیع شده است. آماره موران سراسری نشان داد که شاخص های وضعیت سلامت به صورت خوشه ای توزیع شده اند. در وضعیت سلامت استان های مرزی و به خصوص شرق و جنوب شرق کشور در وضعیت نامطلوبی قرار دارند. استان های تهران، البرز، کردستان و اردبیل مقادیر بالا را به دست آوردند به عبارتی می توان گفت در وضعیت مناسبی قرار دارند در مقابل، استان های خراسان شمالی، خوزستان، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان کم ترین امتیاز را به دست آوردند که می توان گفت در وضعیت نامناسبی قرار دارند. وضعیت سلامت و متغیرهای مستقل پژوهش یعنی نیروی انسانی 0.142(p<0.001)، کالبدی/ فیزیکی 0.147(p<0.001)، بهداشت و کیفیت محیط 0.135(p<0.001) و وضعیت اقتصادی- اجتماعی 0.222(p=0.000) رابطه مثبت و معناداری را با وضعیت سلامت در استان ها نشان می دهد. بااین حال، این روابط در میان استان ها تغییر می کند و همه استان ها از یک الگوی مشابه پیروی نمی کنند. میزان تأثیرگذاری متغیرهای مستقل پژوهش در میان استان ها تغییر می کند که در استان های جنوب شرقی و شمال غربی کشور بیشتر است.
۲.
کلید واژه ها:
ARDL نامتقارن تقاضای گردشگری متغیرهای کلان اقتصادی ایران
گردشگری به عنوان یک نیروی محرکه ی اقتصادی اثر فزاینده ای بر تولید ناخالص داخلی جهانی، اشتغال، کاهش فقر، کاهش تورم و غیره دارد و عملکرد هر کشور در جذب گردشگر به یکسری عوامل بستگی دارد که نقش مهمی در ثبات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی آن کشور ایفا می کند. هدف اصلی این تحقیق بررسی اثرات نامتقارن متغیرهای کلان اقتصادی بر تقاضای گردشگری در ایران طی دوره زمانی 1396-1375 است. تحقیق حاضر از لحاظ روش توصیفی-تحلیلی و جهت جمع آوری اطلاعات و داده ها از مطالعات کتابخانه ای و منابع داخلی (بانک مرکزی ایران) و منابع خارجی (بانک جهانی و شاخص های حاکمیت جهانی) استفاده شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از رهیافت خودرگرسیو غیرخطی با وقفه های گسترده (NARDL) و نرم افزار Eviews استفاده شده است. مطابق نتایج این تحقیق گازهای گلخانه ای دی اکسیدکربن در کوتاه مدت و بلندمدت تأثیر منفی بر تقاضای گردشگری داشته است. علاوه بر این، کیفیت نهادی تأثیر مثبت بر تقاضای گردشگری داشته است. افزون بر این، افزایش قیمت نفت در کوتاه مدت و بلندمدت اثر مثبت و معنادار و کاهش قیمت نفت اثر منفی بر تقاضای گردشگری داشته است. افزایش و کاهش نرخ ارز در بلندمدت به ترتیب اثر منفی و اثر مثبت بر تقاضای گردشگری داشته است. افزایش تورم در کوتاه مدت و بلندمدت اثر مثبت و کاهش تورم نیز در کوتاه مدت و بلندمدت اثر مثبت بر تقاضای گردشگری داشته است. همچنین یافته های پژوهش حاکی از رابطه نامتقارن کوتاه مدت و بلندمدت بین قیمت نفت و نرخ ارز با تقاضای گردشگری و رابطه متقارن بین تورم و تقاضای گردشگری بوده است. واژه های کلیدی: ARDL نامتقارن، تقاضای گردشگری، متغیرهای کلان اقتصادی، ایران.
۳.
کلید واژه ها:
تغییر اقلیم پیش نمایی برنامه ریزی آینده نیاز آبی محصول نخل خرما
نخل خرما یک محصول مهم تجاری در بسیاری از کشورها از جمله ایران می باشند. درک شرایط اقلیم احتمالی آینده، تصمیم گیران را قادر به تبیین استراتژی های مناسب برای مدیریت تغییرات می سازد. در بررسی حاضر، شرایط اقلیمی و نیاز آبی نخل خرما در مناطق خشک جنوب شرقی ایران تحت شرایط اقلیم احتمالی آینده شبیه سازی شده است. برای این منظور، از مدل شبیه سازی تصادفی هوا (LARS-WG) برای تولید سناریوهای اقلیمی در مقیاس محلی بر پایه مدل های اقلیمی جهانی برای ارزیابی اثرات تغییر اقلیم آینده استفاده شده است. پیش بینی ها برای دوره دوره زمانی آینده نزدیک(2040-2021) و آینده دور (2080-2061) بر پایه داده های مشاهداتی ایستگاه های هواشناسی سراوان و ایرانشهر در دوره پایه 2010-1987 صورت گرفته است. نیاز آبی نخل خرما نیز از طریق برنامه کامپیوتری CROPWAT 8.0 برای دوره های مدنظر بر پایه داده های اقلیمی شبیه سازی شده تعیین گردیده است. نتایج حاصل از شبیه سازی های اقلیم، کاهش کیفیت اقلیم بهینه نخل خرما را در منطقه مورد مطالعه نشان می دهد. بدین مفهوم که افزایش پیش بینی شده مقدار بارش قادر به جبران کسری تبخیر و تعرق ناشی از افزایش پیش بینی شده دما نخواهد بود و این شرایط نیاز آبی محصول را افزایش می دهد. اما در سوی دیگر، تغییر رژیم بارش (زمان دریافت) و رویدادهای حدی آب و هوا اثرات منفی بر کشت نخل خرما در جنوب شرقی ایران خواهد داشت. نتایج این بررسی می تواند سهم قابل توجهی در اتخاذ سیاست های آینده نگرانه دولت ها برای رویارویی با اثرات و چالش های تغییر اقلیم بر روی بخش کشاورزی ایفا نماید.
۴.
کلید واژه ها:
رضایت گردشگران وفاداری خدمات گردشگری استان کردستان
یکی از عوامل اساسی در توسعه گردشگری در هر منطقه ای، کسب رضایت گردشگران است. با توجه به تعدد نیاز های گردشگران به عنوان عوامل جذب و توسعه گردشگری، توسعه این بخش مستلزم شناخت این نیازمندی ها و تأمین آن از سوی مقصد است. لازمه کسب رضایت گردشگران سنجش میزان رضایت آنان و شناخت ابعاد و عوامل اثرگذار بر آن است. بر این اساس در پژوهش حاضر به بررسی میزان رضایت گردشگران از استان کردستان و عوامل مؤثر در آن پرداخته شده است. تحقیق حاضر از نوع توصیفی – تحلیلی بوده است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه گردشگرانی بودند که فصل تحقیق در سال 1397 از استان کردستان دیدن کرده اند که درنهایت با بهره گیری از فرمول کوکران، حجم نمونه 160 پرسشنامه تعیین شد. روش جمع آوری داده ها کتابخانه ای و میدانی بوده است. یافته های تحقیق نشان می دهد میزان رضایت مردان بیشتر از گروه زنان است و میان سن و تحصیلات گردشگران و رضایت آنان تفاوت معناداری وجود نداشته است؛ اما وضعیت شغلی و اقتصادی گردشگران و میزان رضایت آنان رابطه معناداری وجود دارد. نتایج تحقیق نشان می دهد که مهم ترین انگیزه در سفر به این استان بازدید از جاذبه های اکوتوریستی است. باوجودی که جاذبه های گردشگری استان توانسته رضایت گردشگران را به دست آورد؛ اما به دلیل ضعف در خدمات و امکانات رفاهی، رضایت گردشگران در سطح پایینی قرار دارد. نتایج تحقیق نشان می دهد که مهمترین انگیزه در سفر به این استان بازدید از جاذبه های اکوتوریستی است. مهمترین عامل ورود گردشگران به این استان به دلیل وجود اقلیم مناسب آن بوده است. کسانی که درگذشته به این استان مسافرت کرده اند برای سفرهای بعدی نیز راغب بوده اند.
۵.
کلید واژه ها:
بخش کشاورزی توسعه صادرات مسئله شناسی
از آنجایی که تحقق برنامه ها و توسعه متوازن، مستلزم به کارگیری تفکر سیستمی و توجه به ویژگی ها، محدودیت ها و مزیت-های هر منطقه در تصمیم گیری های کلان کشور می باشد، پژوهش پیش رو، در راستای بهره گیری از ظرفیت های منطقه ای، استان کرمانشاه را به عنوان یکی از مناطق مستعد توسعه ی صادرات محصولات کشاورزی مورد توجه قرار داده است. با توجه به اینکه به نظر می رسد توسعه ی صادرات در بخش کشاورزی این استان منطبق با توانایی ها و پتانسیل های موجود، صورت نگرفته است، پژوهش حاضر با هدف مسئله شناسی راهبردی توسعه صادرات بخش کشاورزی استان کرمانشاه با استفاده از روش کیفی و بهره گیری از مدل الماس پورتر (عوامل درونی، شرایط تقاضا، صنایع مرتبط و پشتیبان، استراتژی، ساختار و رقابت، نقش دولت و حوادث پیش بینی نشده)، انجام شد. جامعه ی مورد مطالعه این پژوهش را 31 نفر از افراد صاحبنظر در زمینه موضوع مورد بررسی تشکیل دادند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند از نوع موارد شناخته شده (افراد متخصص و مطلعین کلیدی) انتخاب شدند. گردآوری داده ها با مصاحبه های نیمه ساختارمند فردی تا زمان رسیدن به اشباع داده صورت گرفت. تجزیه و تحلیل محتوای مصاحبه های میدانی با استفاده از روش تحلیل محتوا با رویکرد قیاسی و بهره گیری از نرم افزار MAXQDA، انجام شده است. بر اساس یافته های به دست آمده، نداشتن قیمت رقابتی، ضعف زیرساخت های مرتبط با اطلاع رسانی، عدم آگاهی در مورد استاندارد، تغییرات مکرر قوانین و مقررات مرتبط، ضعف مدیریت صادرات بخش کشاورزی، حضور کمرنگ تشکل های تخصصی، تنش های سیاسی و تحریم ها، در عدم توسعه ی مطلوب صادرات بخش کشاورزی استان بیش ترین نقش را داشته اند. با این حال با حمایت و برنامه ریزی صحیح جهت رفع موانع و کاستی های موجود و تدوین قوانین و ضوابط تولید، فرآوری و بازاریابی و توسعه زیرساخت های مرتبط، می توان صادرات محصولات بخش کشاورزی استان کرمانشاه را استمرار بخشید.
۶.
کلید واژه ها:
الگوی فضایی تأمین امنیت اکولوژیکی تخریب حوزه آبخیز توازن منابع
امنیت اکولوژیکی حوزه آبخیز به ظرفیت زمین و سطح تقاضای مورد انتظار برای تضمین حیات جمعیت ساکن در آن وابسته بوده و ارزیابی منطقه ای آن برای پیشبرد برنامه ریزی ها و سیاست گذاری های راهبردی ضروری است. به همین منظور، پژوهش حاضر با هدف تحلیل وضعیت ناهمگونی امنیت اکولوژیکی حوزه آبخیز سامیان واقع در بخش مرکزی استان اردبیل انجام شد. بر همین اساس، یک روش ارزیابی جامع مبتنی بر تحلیل ابعاد مختلف تأمین و تقاضای امنیت مادی و معنوی در سطح 27 زیرحوضه مفهوم سازی و پیاده سازی شد. نتایج نشان داد که مقدار متوسط هر دو مؤلفه تأمین و تقاضای امنیت اکولوژیکی در کل حوزه آبخیز برابر با 53/0 بوده است. هم چنین، از لحاظ شاخص امنیت اکولوژیکی (ESI)، کل حوزه آبخیز دارای وضعیت امن جزئی است. با وجود این، از لحاظ ناهمگونی فضایی، حداکثر مقدار شاخص امنیت اکولوژیکی (49/0) به زیرحوضه 22 واقع در قسمت مرکزی اختصاص داده شد. از ویژگی های کلی این زیرحوضه می توان به کاربری زراعت آبی اشاره کرد که موجب شده است منطقه از لحاظ امنیت اکولوژیکی در سطح بالایی قرار گیرد. هم چنین، حداقل مقدار این شاخص (43/0-) مربوط به زیرحوضه 27 واقع در بخش مرکزی استان است. شهر اردبیل مرکز استان اردبیل در این زیرحوضه قرار دارد و شهری بودن و نبود کاربری زراعت، جنگل و باغ از جمله ویژگی های این زیرحوضه است که منجر به قرار گرفتن این زیرحوضه در وضعیت ناامن شده است. توزیع مکانی شاخص امنیت اکولوژیکی نشان داد که وضعیت های امن، امن جزئی، ناامن جزئی و ناامن به ترتیب 12، 51، 33 و چهار درصد حوزه آبخیز سامیان را شامل شده اند.
۷.
کلید واژه ها:
توسعه روستایی تعاونی تولید معادلات ساختاری استان زنجان
تعاونی ها می توانند به عنوان یکی از موثرترین روش ها برای حل مشکلات روستایی باشند، چون این امکان را به کشاورزان خرد می دهد که از طریق تشکیل تعاونی ها، تولید خود را بالا برده و هزینه های تولید را پایین آورند و بدین صورت درآمد بیشتری بدست آورند. پزوهش حاضر با هدف بررسی تعاونی های تولید روستایی استان زنجان و نقش این تعاونی ها در حل مشکلات روستایی صورت گرفته است. پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت توصیفی تحلیلی است. گردآوری داده های مورد نیاز با استفاده از شیوه میدانی (پرسش نامه، مشاهده و مصاحبه) انجام شد. جامعه آماری پژوهش روستاهای که دارای شرکت تعاونی روستایی هستند، می باشد که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 330 خانوار کشاورز روستایی بدست آمد. برای طراحی پرسشنامه از سه شاخص اجتماعی در قالب 18 نماگر، شاخص اقتصادی در قالب 12 نماگر و شاخص محیطی در قالب 13 نماگر بهره گرفته شد، میزان پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ 627. بدست آمد است، و برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس (ANOVA) و معادلات ساختاری (SEM) در محیط نرم فزاریAMOS GRAPHICS و SPSS استفاده شد. نتایج تحلیل معادلات ساختاری نشان داد شاخص اقتصادی در توسعه روستایی با ضریب تأثیر 53/0 بیشترین اثرگذاری و شاخص اجتماعی با ضریب تأثیر 22/0 کمترین میزان اثرگذاری را در توسعه روستایی داشته است. در شاخص اجتماعی، عامل " روانی و انگیزشی" ، در شاخص اقتصادی، عامل " دسترسی به خدمات و مدیریت بازار و در شاخص محیطی، عامل " مدیریت انسانی صحیح" بیشترین اهمیت و تاثیر را در توسعه روستایی از نظر مردم روستایی بدست آوردند.
۸.
کلید واژه ها:
سیاستگذاری کالبدی برنامه پنجم توسعه کاربری اراضی روستاهای غرب گیلان
اهمیت سیاست گذاریهای توسعه کالبدی هم چنان با هدف و محوریت تاثیر گذاری برای رفع فقر و محرومیت از جامعه روستایی از طریق بهبود شرایط زندگی به صورت ساختارهای اقتصادی و اجتماعی ،کالبدی با حفظ جایگاه در درون برنامه های عمرانی و در برنامه پنجم توسعه (1390-95) نیز با محوریت شعار پیشرفت و عدالت با اختصاص 4 بند از ماده 194 توسعه روستایی به توسعه کالبدی روستاها بیش از پیش هدف گذاری و تاکید ویژه شده است. کاربری اراضی روستایی بخشی از سیاستگذاریهای کالبدی میباشد که در قالب طرحهای هادی روستایی در برنامه های توسعه ای از برنامه اول توسعه در سال 1368 آغاز وهمچنان نیز تا برنامه پنجم توسعه در قالب ماده 194 هدف گذاری و دنبال شده است. براین اساس هدف اصلی این پژوهش تحلیل تطبیقی سیاستگذاریهای کالبدی برنامه پنجم توسعه به منظور ارائه راهبردهای آتی در روستاهای جلگه ای و کوهستانی غرب گیلان با محوریت کاربری اراضی میباشد. روش تحقیق توصیفی –تاریخی و تحلیلی است.برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ا ی و میدانی استفاده شده است. جامعه آماری کل روستاهای کوهستانی و جلگه ای غرب گیلان ا(شهرستان های آستارا، تالش ، رضوانشهر و ماسال ) نتخاب شده و برای تحلیل داده ها از نرم افزار اکسل وGIS بهره گرفته شده است. یافته ها نشان میدهد که طی سال های مذکور 86 درصد از کل تقاضای تغییر کاربری زمین ناحیه و 88 درصد مساحت از کل ناحیه در بخش جلگه ای و 14 درصد از کل تقاضای تغییر کاربری زمین ناحیه و 12 درصد مساحت از کل ناحیه در بخش کوهستانی بوده است.
۹.
کلید واژه ها:
شکوفایی شهری زیست پذیری توسعه پایدار کلانشهر تهران تکنیک کداس
شکوفایی شهری به عنوان رویکردی کل نگر و جامع با توصیف موفقیت، سلامت، پیشرفت و خوب زیستن مطرح است و با ارتقاء کیفیت اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و محیط زیستی زمینه لازم برای زیست پذیر بودن شهرها را فراهم می آورد. پژوهش حاضر با هدف بررسی و ارزیابی شاخص های شکوفایی شهری و اثرات آن بر زیست پذیری در مناطق 22گانه کلانشهر تهران انجام شده است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی- تحلیل است. جامعه آماری این پژوهش، کلانشهر تهران با 8679936 نفر جمعیت است که حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 385 نفر برآورد گردید که جهت دستیابی به نتایج بهتر به 391 نفر ارتقا یافت. به منظور تحلیل موضوع، چهارچوبی از 5 شاخص شکوفایی شهری در قالب 50 گویه و 3 شاخص زیست پذیری در قالب 25 گویه به صورت تلفیقی بر اساس مطالعات سایر پژوهشگران تدوین و انتخاب شد. نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره نشان داد شاخص توسعه زیرساخت ها، بیشترین تأثیر را بر زیست پذیری داشته است و 809/0 از کل واریانس را تبیین می کند. نتایج حاصل از تحلیل یافته های پژوهش بر اساس تکنیک کداس نشان می دهد که در مناطق 22گانه کلانشهر تهران، تنها منطقه یک از لحاظ شاخص های شکوفایی شهری در وضعیت بسیار خوب قرار داشت، شش منطقه در سطح خوب، نُه منطقه در سطح متوسط، و شش منطقه در وضعیت ضعیف قرار داشتند. نتایج یافته ها نشان می دهد؛ برای بهبود مناطقی که در سطح ضعیفی قرار دارند و همچنین برای حفظ و ارتقای شرایط در مناطق که در وضع مطلوبی به سر می برند باید به توسعه زیرساخت ها، بهره وری، کیفیت زندگی و ... توجه نمود.
۱۰.
کلید واژه ها:
واکاوی الگوی یکپارچه درون زا مردم نهاد توسعه منطقه ای سلسله
توسعه منطقه ای به عنوان یک رخداد علمی چند بعدی، معلول عوامل و مولفه های است که این رخداد به همراه علل و عوامل آن، پیامدهای مطلوبی را در ابعاد مختلف قلمرویی، بخشی و سازمانی به همراه داشته است. با توجه به توسعه ای - کاربردی بودن اهداف نوشتار حاضر، واکاوی الگوی یکپارچه درون زای مردم نهاد توسعه منطقه ای از یک سو و از دیگر سو، کاوش عوامل (موجبات علی)، راهبردها و پیامدهای بکارگیری الگوی کاوش شده، مورد نظر این پژوهش است. افزون بر این، با توجه به روش شناسی بکار گرفته شده مبتنی بر رویکرد استقرایی و تحلیل کیفی برخاسته از داده ها (برپایه) از ابزار جمع آوری اطلاعات شامل مشاهده و مصاحبه بهره گیری شده است. متناسب با روش شناسی پژوهش، با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، تعداد ده نفر ازخبرگان و پانزده نفر از مطلعین محلی به عنوان نمونه انتخاب شده است. دراین راستا، فرآیند گردآوری اطلاعات تا سطح اشباع نظری و آستانه سودمندی اطلاعات قابل دسترس ادامه یافته و پس از پالایش کدها، تعداد صدو یازده گزاره در قالب سیزده مفهوم و چهار مقوله، با استفاده از شیوه کدگذاری باز، محوری و انتخابی استخراج شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که پدیده اصلی الگوی توسعه منطقه ای واکاوی شده طرح سلسله، شامل الگوسازی توسعه یکپارچه و محلی کردن آن (توسعه درون زای مردم نهاد) است که این پدیده، تجلی عینی و فضایی عزم ملی و منطقه ای در راستای فضایی نمودن توسعه منطقه ای می باشد که با بسترسازی محیطی و اتخاذ راهبرد و مداخله در توانمندسازی فضایی نیروهای محلی به عنوان کارگزاران و عاملان طرح منجر به تغییرات فضایی دگرگون ساز منطقه ای در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، کالبدی واکولوژیکی و نهادی به عنوان پیامد بکارگیری چنین الگوی از توسعه و توازن منطقه ای درمحدوده طرح شده است
۱۱.
کلید واژه ها:
کارآفرینی پایدار توسعه روستایی روستاهای ساحلی قشم
بقا و ادامه حیات هر سکونتگاه روستایی وابسته به مسئله تولید است. به عبارت دیگر، بهره گیری و استفاده مناسب از فرصت های مناسب، همواره به عنوان یکی از پارامترهای اساسی توسعه انسانی مطرح بوده و هست. پتانسیل یابی اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، نقش قابل توجهی در پایداری جامعه روستایی بازی می نمایند و میزان نقش و مشارکت آن ها در بسیاری از فعالیت های اقتصادی، تولیدی و خدماتی در سطح بالایی است.هدف پژوهش حاضر شناسایی و توسعه کارآفرینی پایدار در روستاهای ساحلی قشم است. این پژوهش ازنظر هدف جزء تحقیقات کاربردی-بنیادی محسوب می گردد و ازنظر روش تحقیق یک تحقیق توصیفی- پیمایشی است . جامعه آماری این پژوهش را کلیه ساکنان درتمامی روستاهای ساحلی قشم تشکیل می دهند. بر اساس آمار موجود تعداد این ساکنان 39641 نفرمی باشد که با در نظرگیری و انتخاب 17روستا به روش نمونه گیری طبقه ای اشاره شده است که تعداد حجم نمونه که به میزان 322 نفر با استفاده از فرمول کوکران برآورد گردیده است. نتایج نشان می دهد آشنایی با نوآوری ها و نو پذیر بودن بهره برداران، میزان تجربه بهره برداران، اندازه جمعیت روستا، نگرش اعضای جوان خانواده نسبت به کاربری های جدید اراضی، کارآفرین بودن بهره برداران و میزان آگاهی و مهارت بهره برداران نسبت به کاربری های جدید اراضی پایین ترین اهمیت و اولویت را در بین گویه های عامل اجتماعی داشته اند. بخشی به منبع درآمد خانوار، دسترسی به فنّاوری های جدید، تأثیر کاربری های مختلف زمین در ایجاد فرصت های شغلی جدید، رونق گردشگری و قیمت زمین بالاترین اهمیت را در بین گویه های عوامل اقتصادی کسب کرده اند.گویه های میزان دسترسی به آب، نوع بافت خاک و کیفیت آب بیشترین اولویت را در بین گویه های عوامل زیست محیطی داشته اند. حفظ محیط زیست، پوشش گیاهی طبیعی منطقه و وجود رودخانه و مناطق تفرجگاهی کم اهمیت ترین گویه ها در بین گویه های عوامل زیست محیطی بوده اند.
۱۲.
کلید واژه ها:
مسکن رانت نوسان اقتصادی عرضه و تقاضا کلانشهر تهران
در بین مناطق مختلف شهر تهران نقش متمایز و پر رنگ چند منطقه پر رونق و پردرآمد شمال جغرافیایی با حجم بالای ساخت و ساز و خرید و فروش، نقش پیشران قیمت را به عنوان اولین فرضیه مطالعه حاضر و عوامل مؤثر بر سطح تقاضا و عرضه مطرح می کند این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی تحلیلی است. در این پژوهش با استفاده از تکنیک آمار فضایی در محیط Arc GIS اقدام به تحلیل و بررسی موضوع شد. برای استخراج داده های مورد استفاده در این بخش از آمار و اطلاعات مرکز آمار کشور و مطالعات طرح تفصیلی مناطق (کاربری اراضی شهری) همچنین گزارش های بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، اداره کل آمارهای اقتصادی (1396-1385)، گزارش اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور، نتایج بررسی فعالیت های ساختمانی در مناطق شهری تهران و نتایج آمارگیری هزینه و درآمد خانوارهای شهری و محاسبات نگارندگان و تبدیل آن به داده های مقطعی استفاده شده است. مطابق نتایج آزمون موران وجود اثرات فضایی در تفاوت قیمت مسکن در مناطق ۲۲گانه کلانشهر تهران با سه فاکتور فاصله ، درجه تمرکز و عامل توپوگرافی در سطح معناداری بالایی تأیید می شود. مطابق نتایج ضریب خودهمبستگی فضایی شوک نوسانی قیمت وارد بر یک منطقه، به دیگر مناطق کلانشهر تهران نیز سرایت کرده است. به عبارت دیگر در ضریب خودهمبستگی فضایی از میان 521556 واحد کاربری مسکونی در سطح محلات و مناطق کلانشهر تهران مشاهده می شود که نوسان قیمت و دامنه آن به شدت تابعی از عامل توپوگرافی و کلیشه بالاشهر پایین شهر در ادبیات عامیانه اقتصاد شهری است. به طوری که از میان ۳۷۴ محله مورد بررسی در سطح مناطق ۲۲گانه مناطق ۱، ۳،۲،۶، ۵ و ۴ بالاترین قیمت مسکونی و مناطق ۱۲، ۱۵، ۱۸، ۱۱ و ۱۶ کمترین دامنه نوسان و پایین ترین وضعیت قیمت مسکن را در دهه مورد بررسی ۸۵ 95 تجریه کرده اند.
۱۳.
کلید واژه ها:
گردشگری گردشگری الکترونیک تحلیل عاملی تحلیل مسیر شهر تبریز
فناوری اطلاعات و ارتباطات به واسطه ایجاد محیط اطلاعاتی برای هر یک از مؤسسات توریستی و ایجاد ساختار اطلاعاتی که در آن کل سیستم می تواند به خوبی کار کند در سیستم توریسم تأثیرگذار می باشد. هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری الکترونیک و روابط علی میان آن ها می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی می-باشد. ابزار گردآوری اطلاعات منابع کتابخانه ای و اسنادی و پرسشنامه می باشد. با بهره گیری از روش دلفی فازی مهم ترین عوامل مؤثر مورد شناسایی و روابط بین عوامل با استفاده از مدل تحلیل مسیر در Smart Pls مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی پایایی و روایی با پایایی مرکب و روایی همگرا می باشد که میزان آن برای تمامی متغیرها به ترتیب بالای 7/0 و 5/0 نشان دهنده روایی و پایایی مطلوب می باشد. نتایج مدل تحلیل مسیر نشان دهنده آن است که از 4 متغیر مورد توافق اعضای پانل دلفی، متغیر-های سخت افزار، نرم افزار، فرهنگی-اجتماعی و مدیریتی - اقتصادی با 36 متغیر که اجزای مدل را تشکیل می دهند، تأثیر مثبت و معناداری بر گردشگری الکترونیک دارند. با توجه به نتایج تحقیق متغیرهای مستقل پژوهش؛ سخت افزار، نرم افزار، مدیریتی و اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی به ترتیب با ظرایب مسیر 81/0، 54/0، 33/0 و 32/0 در سطح معنی داری p< /05 بر متغیر وابسته پژوهش تأثیر مثبت و معناداری داشته است که در بین شاخص های بررسی شده بیشترین تأثیر با ضریب 81/0 مربوط به متغیر سخت افزار و پس از آن به ترتیب متغیرهای نرم افزار، مدیریتی و اقتصادی واجتماعی و فرهنگی قرار دارد.
۱۴.
کلید واژه ها:
چالش ها و راهبردها توسعه گردشگری روستاهای پیرامونی سد داریان
گردشگری از کلان پیشران های توسعه روستایی محسوب می شود که نیازمند برنامه ریزی اساسی دارد. برای بالفعل نمودن گردشگری روستایی، بایستی متناسب با هر منطقه، موانع پیش رو را شناسایی و در راستای آنها نیز راهکارهای مناسبی را اتخاذ نمود؛ نواحی روستایی پیرامون سد داریان در شهرستان پاوه به عنوان یکی از مناطق گردشگری شناخته می شود که علاوه بر ظرفیت های طبیعی، به واسطه ایجاد سد و دریاچه داریان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف این تحقیق شناخت و تحلیل چالش ها و راهبردهای توسعه گردشگری در نواحی روستایی پیرامون سد داریان است. روش تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و از نظر ماهیت گردآوری داده ها، پیمایشی مبتنی بر ابزار پرسش نامه و تکنیک مصاحبه است. جامعه آماری تحقیق را ساکنان سه روستای پیرامون سد شامل هجیج ، داریان و ورا تشکیل داده اند. جمعیت آنها برابر با 1298 نفر بوده و بر اساس فرمول کوکران، حجم نمونه 296 نفر محاسبه شد. روایی پرسش نامه از طریق جامعه نخبگان تایید و پایایی نیز از طریق آلفای کرونباخ با ضریب 79/0 تایید شد. نتیجه آزمون تی تک نمونه ای تایید نمود که تغییرات گردشگری در روستاها با ایجاد سد در سطح معناداری کمتر از 05/0 و میانگین 79/2 قرار داشته است که نشانگر وضعیت نامناسب و عدم تاثیرگذاری سد در توسعه گردشگری روستاها است. علاوه بر این نتیجه نشان داد که مردم محلی بیش از 21 چالش را در زمینه توسعه گردشگری روستایی اشاره نموده اند که با استفاده از تحلیل عاملی در پنج چالش شامل زیرساختی(820/31 درصد)، مدیریتی(314/21 درصد)، آموزشی و حمایتی(832/18 درصد)، مالی(399/7 درصد) و محیطی(241/5 درصد) دسته بندی شده اند. مهمترین راهبردهای توسعه گردشگری در راستای رفع چالش ها نیز شامل توسعه خدمات و زیرساخت(608/31 درصد)، سرمایه گذاری و رونق فعالیت های اقتصادی(033/27 درصد) و فعالیت های فرهنگی و رسانه ای(925/8 درصد) شناخته شد.
۱۵.
کلید واژه ها:
مخاطرات محیطی تنوع معیشتی توسعه روستایی استان زنجان
بلایای طبیعی غالبا با از بین بردن منایع معیشتی اساسی و جابه جائی افراد از محل کار ، معیشت مردم را مختل می کنند. خشکسالی به عنوان پرهزینه ترین و مخرب ترین مخاطرات طبیعی در اکثر مناطق جهان روی معیشت مردم تاثیر می گذارد.که در این میان خانوارهای ماطق روستایی به علت وابستگی نزدیکی که اقتصاد و معیشت ساکنان این مناطق با محیط طبیعی خود دارند به صورت مستقیم تحت تاثیر پیامدهای ناشی از این پدیده قرار گیرند و موجب افزایش آسیب پذیری آنها می گردد. در بسیاری از مناطق روستایی ، بقاء و یا بهبود زندگی مردم ، تنها با نکیه بر کشاورزی امکان پذیر نیست بلکه اتخاذ طیف وسیعی از راهکارهای معیشتی لازم است. پژوهش حاضر با هدف تحلیل و رتبه بندی راهکارهای معیشتی روستاییان در مقابله با خشکسالی با استفاده از روش رتبه بندی فریدمن، رتبه بندی ORESTEو آزمون کروسکال والیس پرداخته است . نتایج حاصل از آزمون فریدمن بیانگر ان است که تفاوت معناداری بین راهکارهای معیشتی در دهستان های منطقه مورد مطالعه وجود دارد . و در این میان راهکار انجام فعالیت های غیر از بخش کشاورزی با رتبه ( 83/8) و استفاده از فاضلاب صنعتی تصفیه شده جهت آبیاری زمین های زراعی و باغات با رتبه( 81/5) ، بالاترین و پائین ترین میانگین رتبه ای را به خود اختصاص داده اند. نتایج حاصل از مدل ORESTEنشان می دهد که روستاهای چایپاره پائین ، غنی بیگلو و قره پشتلو به ترتیب با رتبه های ( 3/626)، (871)و(4/889) به دلیل داشتن منابع آب ناپایدار مثل قنات و چشمه همچنین دارا بودن وضعیت مطلوب دارایی های مالی ، طبیعی و انسانی در به کار گیری راهکارهای معیشتی در رتبه بالاتری نسبت به دهستان های دیگر قرار دارند.
۱۶.
کلید واژه ها:
ارتباطات خشکسالی ریسک سامانه هشدار زود هنگام نشر اطلاعات
واکاوی ارتباطات و نشر اطلاعات در زمان بحران خشکسالی (دیدگاه کشاورزان شهرستان کرمانشاه) امروزه، جهت گیری برنامه ریزی های خشکسالی به سمت مدیریت ریسک می باشد که یکی از عناصر آن، انتشار و انتقال هشدارهای زود هنگام به کشاورزان است. بر اساس شواهد، سازمان های مربوطه، نتایج اقدامات تخصصی خود را برای استفاده بهره برداران، منتشر نمی نمایند یا انتشار این اطلاعات برای بهره برداران با کاستی های بسیار روبرو است. لذا پژوهش حاضر با هدف واکاوی ارتباطات و نشر اطلاعات در زمان خشکسالی در شهرستان کرمانشاه انجام شد. بدین منظور، از روش پیمایشی- توصیفی بهره گرفته شد. جامعه مورد مطالعه شامل کشاورزان گندم کار در شهرستان کرمانشاه بودند (31000=N) که با استفاده روش نمونه-گیری خوشه ای چند مرحله ای، 370 نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته بود. داده ها با بکارگیری از آمار توصیفی تحلیل گردید. نتایج نشان داد کشاورزان جهت دریافت اطلاعات، بیشتر از کانال های ارتباطی نظیر تلویزیون، کارشناسان مراکز خدمات جهاد کشاورزی، سازمان هواشناسی، و دوستان و همسایگان بهره می گیرند. همچنین، سازمان جهاد کشاورزی، هواشناسی و صدا و سیما نسبتاً بیشترین نقش را در انتقال اطلاعات و هشدارها ایفا نمودند. علاوه بر این، سازمان ها، بیشتر ارائه اطلاعات و هشدار را در مرحله بعد از خشکسالی، انجام داده اند. بطور کلی نتایج نشان داد که بیشتر سازمان های مربوطه در زمینه ارائه اطلاعات و هشدارها چندان مطلوب عمل نمی کنند و هماهنگی لازم را در زمینه ندارند. پیشنهاد می گردد، سازمان های دخیل در امر خشکسالی بصورت یک واحد هماهنگ، با تبادل اطلاعات و هشدارهای تخصصی، اطلاعات مورد نیاز را از طریق کانال های معتبر در اختیار کشاورزان قرار دهند. واژه های کلیدی: ارتباطات، خشکسالی، ریسک، سامانه هشدار زود هنگام، نشر اطلاعات. علاوه بر این، سازمان ها، بیشتر ارائه اطلاعات و هشدار را در مرحله بعد از خشکسالی، انجام داده اند. بطور کلی نتایج نشان داد که بیشتر سازمان های مربوطه در زمینه ارائه اطلاعات و هشدارها چندان مطلوب عمل نمی کنند و هماهنگی لازم را در زمینه ندارند. پیشنهاد می گردد، سازمان های دخیل در امر خشکسالی بصورت یک واحد هماهنگ، با تبادل اطلاعات و هشدارهای تخصصی، اطلاعات مورد نیاز را از طریق کانال های معتبر در اختیار کشاورزان قرار دهند. واژه های کلیدی: ارتباطات، خشکسالی، ریسک، سامانه هشدار زود هنگام، نشر اطلاعات.
۱۷.
کلید واژه ها:
سرمایه اجتماعی کارایی تولید مناطق روستایی سیرجان
اقتصاد روستایی شهرستان سیرجان به دلیل وجود پتانسیلهای کافی وابسته به تولید پسته است. اما به دلائل مختلف تولید کشاورزان در سطح بهینه نیست و درصد زیادی از منابع تولیدی هدر می رود. این مسئله سبب کاهش درآمد و بروز فقر به ویژه برای کشاورزان خرد می شود. گسترش و تقویت سرمایه اجتماعی به عنوان یک عامل تولید نرم افزاری و مؤثر بر وضعیت تولیدی کشاورزان در کنار سایر منابع سرمایه فیزیکی می تواند کمکی به کشاورزان در جهت بهبود شرایط تولیدی و درآمدی آنها باشد. در این مطالعه وضعیت کارایی کشاورزان ساکن روستاهای شهرستان سیرجان که تولید پسته اصلی ترین منبع معیشت آنهاست، با توجه به سرمایه اجتماعی می باشد. بنابراین ابتدا شاخص سرمایه اجتماعی با استفاده از نظر پاتنام در موقعیتهای جغرافیایی متفاوت روستاهای سیرجان محاسبه و کارایی تولید کشاورزان در حضور این عامل با روش تحلیل پوششی داده ها تعیین شد. سپس با کاربرد مدل توبیت عوامل مؤثر بر کارایی فنی کشاورزان شناسایی شد. آمار و اطلاعات مربوط به سال 98-1397 با استفاده از پرسشنامه که روایی و پایایی آن مورد بررسی قرار گرفت، جمع آوری شد. بر طبق یافته ها، روستاهای واقع در شمال و شرق شهرستان سیرجان از نظر سرمایه اجتماعی در سطح متوسط و روستاهای واقع در بخش غربی و جنوبی از نظر ابعاد اعتماد و هنجارها و انسجام اجتماعی در سطح متوسط ولی از نظر شبکه ارتباطات و مشارکت اجتماعی در سطح پایین ارزیابی شدند. با احتساب سرمایه اجتماعی مقادیر کارایی فنی در بین باغات واقع در شمال، شرق و غرب و جنوب به ترتیب 78/0، 72/0 و 43/0 تعیین شد. همچنین در تحلیل توبیت دیده شد که متغیرهای تحصیلات، تجربه، داشتن شغل دوم، شرکت در کلاسهای آموزشی، مکان جغرافیایی باغ، نوع سیستم آبیاری، عملکرد محصول، میزان مصرف آب و عامل سرمایه اجتماعی سبب ارتقای کارایی و اندازه باغ و فاصله روستا از شهر کارایی کشاورزان را کاهش داده است. در شرایطی که کشاورزان با محدودیتهای اجتماعی، نهادی و اقتصادی روبه رو هستند و با افزایش نهاده های معمول و گرانقیمت مثل سرمایه و نیروی کار دچار مشکل هستند، تقویت ابعاد مختلف سرمایه اجتماعی می تواند تولید و کارایی کشاورزان را افزایش و فقر را کاهش دهد.
۱۸.
کلید واژه ها:
طراحی زیست دوست کشاورزی عمودی خانگی کشاورزی شهری دیوار زنده گیاهی
فناوری کشاورزی عمودی خانگی از دستاوردهای مشترک معماری زیست دوست و کشاورزی است. اهداف کشاورزی شهری علاوه بر تولید محصولات کشاورزی خانگی جهت تامین امنیت غذایی در شاخه بهداشت اقتصادی خانوار، دوستی با طبیعت می باشد. هدف پژوهش،برنامه ریزی عملکرد طراحی بسترهای سبز هوشمند در قالب کشاورزی عمودی خانگی جهت تولید برخی محصولات کشاورزی در خانه و سالم سازی محیطی در جغرافیای ایران می باشد. پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش کمی و پیمایشی است. داده های پژوهش ابتدا، پس از تحلیل محتوای نمونه مطالعات موردی اجرا شده جهانی قابل تطبیق با اقلیم ایران، از منابع دست اول انتخاب شد؛ملاک های اندازه اثر، اطلاعات کافی برای پژوهش کمی، روش نمونه گیری و آماری صحیح و روایی و پایایی مدنظر قرار گرفت . شش مولفه براساس جنبه های نظری ویژه انتخاب شد، روایی مولفه های فوق با نظر اساتید و متخصصان کشاورزی و برنامه ریزی معماری تایید شد. برمبنای مولفه های به دست آمده، پرسش نامه ساختاریافته ای بین اعضای نمونه، به عنوان پیش آزمون توزیع شد.پس از ورود داده ها با نرم افزار spss، ضریب آلفای کرونباخ 948 % محاسبه گردید. پرسش نامه با پایایی میان صد نفر از مهندسین کشاورزی و اقتصاد کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی توزیع گردید. نتایج آزمون tتک نمونه ای، این فناوری را موثر در بهبود بحران های مطرح شده و عاملی برای ارتقا کیفیت زندگی ارزیابی نمود. از آزمون فریدمن جهت مقایسه مولفه های کشاورزی عمودی خانگی استفاده شد. با فناوری کشاورزی عمودی خانگی می توان اطلاعات سودمندی در زمینه برنامه ریزی طرح و توسعه شیوه های اجرایی کشاورزی عمودی خانگی، در زیستگاه های شهری بدست آورد.
۱۹.
کلید واژه ها:
کشاورزی روستایی حوزه نفوذ توسعه ناحیه شهر رودبار جنوب
بسیاری از شهرهای روستا پایه ی جهان با محوریت کشاورزی پایدار مانده اند. در این پژوهش با بررسی نقش کشاورزی روستایی در ارتقا شاخص های توسعه شهری-منطقه ای قصد تبیین این موضوع را داریم؛ به همین منظور شهر رودبار جنوب در استان کرمان انتخاب شده است. پژوهش حاضر بر اساس هدف توسعه ای است.این پژوهش در سه بخش با گردآوری اطلاعات پرداخته است؛ در این میان با 110 پرسشنامه کامل برای افراد شهرنشین، 300 پرسشنامه برای افراد روستانشین و 36 پرسشنامه توسط متخصصین به مرحله استخراج داده رسیده است.تحلیل های آماری پژوهش با استفاده از نرم افزارSPSS20، اجرای مدل وپاسخ به فرضیات بانرم افزارSmart-PLS2انجام شده است. طی آزمون فرضیه اول اثر اقتصاد کشاورزی بر توسعه شهری در مدل اول؛ دارای ضریب مسیر 569/0 بوده و با توجه به آماره t 652/17 در سطح 99 درصد این اثر مثبت و معنادار بوده است. در این آزمون اثر اقتصاد کشاورزی بر توسعه شهری در مدل دوم؛ ضریب مسیر 390/0 بوده ، با توجه به آماره t653/6 در سطح 99 درصد این اثر مثبت و معنادار بوده و این فرضیه مورد پذیرش قرار گرفت.در فرضیه دوم اثر عوامل کشاورزی بر توسعه شهری در مدل دوم؛ ضریب مسیر 131/0- بوده و با توجه به آماره t499/2 در سطح 95 درصد این اثر منفی و معنادار بوده است. در فرضیه سوم اثر اقتصاد کشاورزی بر توسعه شهری با تعدیلگری عوامل کشاورزی در مدل دوم؛ ضریب مسیر 217/0- بوده است. با توجه به آماره t 894/3 در سطح 99 درصد این اثر منفی و معنادار بوده است.در فرضیه اول اثر اقتصاد کشاورزی بر توسعه شهری در مدل سوم؛ ضریب مسیر 486/0 بوده است. همچنین با توجه به آماره t482/9 در سطح 99 درصد این اثر مثبت و معنادار بوده است. در بررسی فرضیه دوم اثر عوامل کشاورزی بر توسعه شهری در مدل سوم؛ ضریب مسیر 149/0- بوده است. با توجه به آماره t 889/2 در سطح 99 درصد این اثر منفی و معنادار بوده است.
۲۰.
کلید واژه ها:
دریاچه ارومیه توسعه اقتصادی - اجتماعی انزل شمالی
پیامدهای اقتصادی-اجتماعی ناشی ازخشک شدن دریاچه ارومیه یکی ازمهم ترین ابعادی است که مردم وسکونتگاه های دریاچه ارومیه یکی از ثروتمندترین پارک های ملی و جذاب ترین زیستگاه طبیعی حیوانات بوده است که در حال حاضر با بحران کمبود آب و خشک شدن روبرو است که در ابعاد مختلف در مناطق اطراف آن تبعات بسیاری داشته است. می توان گفت عواقب اقتصادی و اجتماعی ناشی ازخشک شدن یکی از مهمترین جنبه های تأثیر گذار بر مردم و شهرک های منطقه است.در واقع با خشک شدن دریاچه ارومیه و متعاقباً کاهش آن در درآمد،سرمایه گذاری و اشتغال،مشکلات اجتماعی دیگری از جمله مهاجرت مردم از منطقه و کاهش اسکان در منطقه،به ویژه مناطق روستایی که وجود دارد ، به وجودمی آید. به جنبه های اقتصادی و اجتماعی به شدت وابسته به محیط طبیعی است.و با توجه به اهمیت مناطق روستایی و اهمیت این مناطق و دستیابی به توسعه پایداراجتماعی اقتصادی اقتصادی روستایی ناشی از بحران های طبیعی ، بسیار مهم است. از این رو مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر خشک شدن دریاچه ارومیه بر توسعه اقتصادی - اجتماعی با مطالعه موردی روستای شمالی انزال انجام شد. در این مطالعه،جامعه آماری شامل کلیه ساکنان شمال انزال بود که 328 نفر از آنها با فرمول کوکران به عنوان جامعه آماری انتخاب و با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه محقق ساخته و آمار موجود در این زمینه است که روایی و پایایی پرسشنامه ارائه شده را می توان تأیید کرد. سپس با استفاده از روشهای آماری مستقل و تحلیل آماری با استفاده از پیرسون ، رگرسیون و فریدمن ، تأثیر خشک شدن دریاچه ارومیه بر توسعه اقتصادی و اقتصادی بررسی شده است. نتایج این تحقیق فرضیه های تحقیق را تأیید می کند و تأثیر بسزایی در خشک شدن دریاچه ارومیه بر توسعه اقتصادی و اجتماعی دارد. در نتیجه ، برای کاهش بحران ناشی از این پدیده ، باید عوامل انسانی و طبیعی مؤثر در خشک شدن دریاچه ارومیه را کنترل و کاهش دهیم و برای درک عواقب این بحران ، باید بتوانیم راهکارهایی را برای کاهش این عواقب شناسایی کنیم مناطق آسیب دیده. تا تأثیر بگذارد
