مطالعات مدیریت کسب و کار هوشمند (مطالعات مدیریت فناوری اطلاعات سابق)

بسیاری از سازمان ها مهندسان دانش را به کار می گیرند تا دانش ضمنی را با استفاده از اصول و تکنیک های اکتساب دانش تدوین نمایند. هدف اصلی این پژوهش ارائه الگویی جامع از اکتساب دانش در سازمان هایی با ویژگی نهادی است. بدین منظور از روش نگاشت معنایی با رویکرد تحقیق در عملیات نرم استفاده شده و با مدل سازی گرافیکی، ایده ها و روابط اصلی در میان معانی نشان داده شده و نوعی ساختاربندی طبقه ای از موضوع اکتساب دانش به شکل تصویری انجام شد. در این راستا، ابتدا مفهوم مرکزی موردبررسی قرار گرفت و مفاهیم خرد مربوط به آن مشتمل بر 15 مفهوم خرد شناسایی و در الگو ثبت شدند. «توافق و ارتباط نظام کسب دانش با سایر نظامات سازمان»، «اتصال نظام کسب دانش به چرخه مدیریت دانش»، «مسئولان و متولیان کسب دانش»، «ویژگی های خاص سازمان های نهادی» و «لایه های بنیادین سازمان» ازجمله این موارد بود. در ادامه هر یک از مفاهیم مذکور، به عنوان یک ایده مرکزی در نظر گرفته شده و توسعه شاخه ها به منظور استخراج کلمات خرد مرتبط با هر مفهوم، بعضاً تا 4 لایه نیز ادامه یافت. تعداد کل مفاهیم ترسیم شده در این الگو 183 مورد بود.

سازمان ها برای طراحی نقشه راه تحول دیجیتال خود، ابتدا باید درک جامع و همه جانبه ای از وضعیت فعلی دیجیتال سازمانشان داشته باشند. ارزیابی بلوغ دیجیتال می تواند اولین گام در تدوین نقشه راه تحول دیجیتال باشد. این پژوهش به منظور ارائه یک چارچوب ارزیابی بلوغ دیجیتال برای سازمان ها انجام شده است. روش تحقیق مورداستفاده مرور نظام مند مبانی نظری بوده است. در این بررسی پس از کیفیت سنجی و غربال گری مقالات مرتبط، 32 عنوان مستند مورد تحلیل قرار گرفت. درنتیجه این بررسی، ابعاد بلوغ دیجیتال شامل «استراتژی»، «حکمرانی و رهبری»، «مدل کسب وکار و اکوسیستم»، «فرهنگ و مهارت»، «فرایند»، «تجربه کارکنان»، «تجربه مشتری»، «فناوری»، «داده» و «نوآوری» شناسایی شده و در ادامه نیز درمجموع تعداد 69 شاخص مرتبط با هرکدام از ابعاد معرفی شدند. جهت ارزیابی اعتبار کدگذاری، نتایج توسط 4 نفر از سرارزیابان جایزه ملی تحول دیجیتال بررسی و مورد تأیید قرار گرفت.    

شبکه های اجتماعی، مشارکت مشتری آنلاین صنعت بازاریابی را تسهیل کرده اند. این پژوهش درصدد بررسی مشارکت مشتری در صفحات برندهای لوازم آرایشی ایرانی اینستاگرام است. این تحقیق با بهره گیری از روش تحلیل محتوای کمی صورت گرفته است. جمعیت آماری پژوهش تمام برندهای آرایشی موجود بود که پنج برند مطرح (مای، کالیستا، اینلی، سینره و آموتیا) به عنوان نمونه برگزیده شد و با روش نمونه گیری غیراحتمالی هدفمند از هر صفحه برند 60 پست مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که بین نوع محتوای پست ها (انگیزشی، تبلیغاتی، اطلاعاتی و سرگرمی) و مشارکت مشتری (لایک ها و نظرات) رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین بین محتوا و تعامل و لحن منفی با مشارکت بیشتر رابطه معناداری وجود ندارد. همچنین بین وضوح پست ها و لحن مثبت نیز فرضیه تا حدی تأیید شد و حاکی از تأثیرگذاری جزئی آن بر مشارکت مشتری است. تحلیل رگرسیون چندگانه برای تعداد لایک و نظرات در پست ها نشان می دهد که واریانس کل مدل و ضریب تعیین، برای این دو به ترتیب 668/0% با مقدار 372/15 F= و 001/0 p< و 410/0% با مقدار 590/7F= 001/0 p< است و نشان از معنی دار بودن آن دارد. ضریب تعیین تعدیل شده نشان می دهد که 5/66 درصد تغییرات متغیر وابسته (لایک ها) و 6/40 تغییرات نظرات حاصل تأثیر متغیرهای مستقل تحقیق است.

فناوری، عامل اصلی انقلاب صنعتی چهارم است که تأثیر بسزایی در گردشگری دارد. توسعه فناوری اطلاعات و هوشمند سازی به تحول صنعت گردشگری منجر شده و رقابت زیادی ایجاد می کند و باعث می شود بسیاری از توسعه دهندگان بخش گردشگری برای جذب گردشگر به نوآوری های واقعی بپردازند. ازاین رو، برای بررسی اقتصاد هوشمند در گردشگری این مطالعه سعی دارد تا با استفاده از مدلی مبتنی بر روش تصمیم گیری چند معیاره بهترین-بدترین به ارزیابی شاخص های اقتصاد گردشگری هوشمند در ایران بپردازد. به همین منظور، ابتدا با استفاده از مطالعه ادبیات پژوهش و نظرات خبرگان حوزه گردشگری، ابعاد و شاخص های مؤثر اقتصاد هوشمند در صنعت گردشگری تعیین شده است. بر اساس نظرات خبرگان روش بهترین- بدترین، افزایش جاذبه ها و فعالیت ها مهم ترین معیار در اقتصاد گردشگری هوشمند شناخته شده است. علاوه بر آن، ایجاد بازارهای نو برای فروش محصولات داخلی و بهره گیری از فناوری اطلاعات به ترتیب در اولویت دوم و سوم قرارگرفته اند. نتایج این تحقیق نشان می دهد که مدیران صنعت گردشگری باید تمرکز خود را به افزایش جاذبه ها، معرفی خدمات مربوط به اطلاعات گردشگری از طریق ابزارهای هوشمند سازی، استفاده از بازارهای آنلاین یا تجارت الکترونیکی و بهره گیری بیشتر از بستر فناوری اطلاعات اختصاص دهند. .

هرساله هزاران کسب وکار جدید در سراسر جهان در حوزه فناوری اطلاعات ایجاد می شوند. درصد بالایی از این شرکت های تازه تأسیس در سال های اولیة به دلایل مختلف، با شکست مواجه می شوند، پیش بینی شرکت های موفق نقش بسیار مهمی در فرایند سرمایه گذاری دارد. هدف این پژوهش ارائه یک پایگاه داده قاعده محور جهت پیش بینی موفقیت شرکت های نوپای حوزه فناوری اطلاعات در ایران می باشد. داده های جمع آوری شده در پژوهش پیش رو شامل 165 مورد شرکت نوپای ایرانی است که فعالیت خود را از شتاب دهنده ها آغاز کرده اند. در این پژوهش با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و دریافت نظرات متخصصان حوزه سرمایه گذاری و فعالین شرکت های نوپا از طریق پرسشنامه نیمه باز 36 عامل مؤثر بر موفقیت و شکست شرکت های نوپا شناسایی شد. در این پژوهش از شیوه سیستم استنتاج فازی برای تحلیل عوامل استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که موفقیت شرکت های نوپا به میزان قابل توجهی پیش بینی پذیر می باشد؛ همچنین عوامل مربوط به تیم و ویژگی های تیم بیشترین تأثیر بر موفقیت شرکت های نوپا را از میان عوامل متعددی چون ایده، مدل کسب وکار، سرمایه، زمان بندی شروع مناسب کسب وکار در ایران به خود اختصاص داد.  

پژوهش حاضر باهدف شناسایی پیشران های مؤثر بر توسعه شبکه های اجتماعی مجازی در تشخیص فرصت های کارآفرینانه صورت پذیرفت. شبکه های اجتماعی مجازی، به عنوان شبکه ای از ارتباطات انسانی، شامل واتس آپ، اینستاگرام، گوگل پلاس، لینکدین، فیس بوک، توییتر و سایر پلتفرم های دیگری است که دربرگیرنده فرصت های بسیاری درزمینة کارآفرینی می باشد. پژوهش، ازنظر هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش گردآوری داده ها، تحلیلی – اکتشافی و از نوع رویکرد آمیخته بوده که در بخش کیفی از روش تحلیل محتوا و در بخش کمی از روش میک مک استفاده شد. جامعه موردنظر در بخش کیفی شامل 9 نفر از خبرگان و در بخش کمی شامل 20 نفر از کارشناسان مسلط به موضوع است که به شیوه نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شده اند. روش گردآوری داده ها در بخش کیفی شامل مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه و در بخش کمی شامل پرسش نامه میک مک بوده است. در مرحله مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه، تعداد 18 متغیر اولیه شناسایی گردید که با تعدیل نظرات خبرگان، 16 متغیر برای تحلیل کمی استفاده شد. پس از تحلیل داده های حاصل از پرسش نامه میک مک، تعداد 10 متغیر به عنوان پیشران های مؤثر تعیین شدند. نتایج، بیانگر این است که اثرگذارترین عامل شامل؛ اندازه شبکه های اجتماعی مجازی و وجود مخاطبین تجاری در شبکه های اجتماعی مجازی و کم اثرترین متغیر شامل؛ انتقال اطلاعات و وجود منابع اطلاعاتی در شبکه اجتماعی مجازی می باشد.  

با توجه به پیشرفت فناوری و ارتباطات، روش های مدیریت آموزشی سنتی جوابگویی نیازهای آموزشی نبوده لذا، نیاز است تا با استفاده از فناوری های جدید، نظام آموزشی ارتقا داده شود. به همین دلیل، هدف این پژوهش طراحی مدلی است که محتوای دوره های آموزش مهارتی را بر اساس نیاز بازار کار و توانمندی هنرآموز با استفاده از قراردادهای هوشمند بلاک چین تطبیق دهد. روش کلی این پژوهش، علم طراحی است که برای طراحی مدل از روش فراترکیب استفاده شده است. ارزیابی مدل نیز از طریق یک پرسش نامه طراحی شده انجام پذیرفت که این پرسش نامه توسط یک نمونه آماری 30 نفر، از جامعه آماری که شامل معلمان دروس فنی، مدیران بخش آموزش فنی و حرفه ای ادارات آموزش وپرورش و افراد مسئول تدوین رشته ها مهارتی می باشند تکمیل شد که این نمونه ای آماری با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده است. اطلاعات پرسش نامه با روش های آماری توصیفی و استنباطی با روش آزمون آماری تی تک نمونه ای تحلیل شد. مدل معرفی شده که با استفاده از فناوری قرارداد هوشمند طراحی شده است، می تواند برای اثربخش بودن آموزش مهارتی بسیار مفید باشد و ارتباط بین بازار کار و آموزش را بهبود ببخشدو نتایج تحلیل های آماری که برای پردازش مدل به دست آمده بیانگر این نکته است که مدل پیشنهادی از درجه اعتبار مناسبی برخوردار است.  

با توجه به اهمیت اعطای اعتبار در نظام بانکی، استفاده از عوامل مؤثر بر اعتبارسنجی جهت تصمیم گیری در اعتباردهی، بسیار مهم است. با توجه به این مهم، تحقیق حاضر به شناسایی و اولویت بندی ویژگی های تأثیرگذار در اعتبارسنجی مشتریان با استفاده از دیدگاه متخصصان و کارشناسان بانکی شهر کرمان و تطابق آن با شاخص های موجود در مدل های استخراج شده از روش هوش مصنوعی پرداخته است. هدف این است که آیا بین نظرات انسانی که ناشی از دانش و تجربه است و نظرات هوش مصنوعی که به مسئله به صورت مدل سازی جعبه سیاه نگاه می کنند، تطابق وجود دارد یا خیر. داده های موردنیاز به روش پرسشنامه و الگوریتم باینری کوانتومی جمعیت ذرات، جمع آوری شده و به ترتیب به روش دلفی و فرا ابتکاری موردبررسی قرارگرفته اند. نتایج حاکی از آن است که شاخص های منتخب دو روش 80 درصد همپوشانی داشته اند. با توجه به نتایج تحقیق و دقت بالای تکنیک های هوش مصنوعی، پیشنهاد می شود جهت اعطای اعتبار به مشتریان در بانک ها و مؤسسات مالی و اعتباری، وزن بالاتری برای شاخص های مذکور لحاظ شود.

ظهور طیف گسترده ای از فناوری های دیجیتال به طور بنیادی ماهیت، فرآیند و نتایج نوآوری را تغییر داده است. محققان بر تمایز نوآوری دیجیتال و نوآوری سنتی تأکید کرده و نظریه پردازی در این حوزه را ضروری می دانند. در پژوهش حاضر، به روش استقرایی و باهدف مفهوم سازی و شناسایی ابعاد اصلی نوآوری دیجیتال در سازمان های صنعتی، ابتدا با استفاده از رویکرد مرور سیستماتیک ادبیات، مقالات مرتبط این حوزه در بازه زمانی 2014 تا 2022 موردبررسی قرارگرفته و 48 مقاله جهت تحلیل انتخاب گردید. سپس با استفاده از رویکرد نظریه داده بنیاد مراحل کدگذاری باز، محوری و انتخابی مقالات انجام شد. براین اساس، ابعاد اصلی نوآوری دیجیتال در قالب مدل پارادایمی شامل عوامل علی (13 مقوله ذیل 4 بعد اصلیِ مدیریت فناوری ها و پلتفرم صنعتی دیجیتال، مدیریت اکوسیستم نوآوری دیجیتال، فرایندهای هوشمند، ساختار و سازمان دیجیتال)، عوامل زمینه ای، عوامل مداخله گر، راهبردها و پیامدها طبقه بندی شدند. همچنین با مرور تعاریف و ابعاد شناسایی شده یک تعریف جدید برای نوآوری دیجیتال در سازمان های صنعتی ارائه گردید. چارچوبِ نظری حاصل علاوه بر کمک به مفهوم سازی بیشتر این پدیده، می تواند در طراحی مدل های بلوغ نوآوری دیجیتال سازمان ها مورداستفاده قرار گیرد.