مقالات
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش ساخت و بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس مهارتهای درون فردی و بین فردی زنان و مردان متأهل بود. روش تحقیق، توصیفی از نوع آزمون سازی و جامعه مورد نمونه گیری زنان ومردان متأهل شهر تهران بود. که 470 نفر زن وشوهر ایرانی (277 نفر زن، 193 مرد) به صورت داوطلب در این پژوهش شرکت کردند.مقیاس حاصل در این مطالعه مقیاس مهارت های درون فردی و بین فردی زوجین (IISCS) بود و برای ساخت مقیاس در مرحله اول طرح ریزی موضوع آزمون و در مرحله دوم باتوجه به مبانی نظری و پرسشنامه های موجود، پرسشنامه ای طراحی شد که طی دو مرحله اجراء و پرسش نامه نهایی ساخته شده با روشهای اندازه گیری از قبیل همسانی درونی (آلفای کرانباخ) ، همبستگی پیرسون، روش بازآزمایی، تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عاملی تاییدی جهت بررسی روایی سازه مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های این مطالعه، ضرایب آلفای کرانباخ (همسانی درونی) 65/0 تا 78/0 را نشان داد و نتایج دوبار اجرای آزمون ضرایب همبستگی 54/0 تا 81/0 رامورد تایید قرار داد وتحلیل عاملی تاییدی برازشی با 95/0= GFI را نشان داد. شاخص های GFI=0.95 و AGFI=0.91 بود که برازش خوب مدل را نشان می دهد. شاخص نرم شده برازندگی، NFI=0.93 و شاخص برازش تطبیقی GFI=0.95 حاکی از برازش مناسب مدل طراحی شده است و واریانس خطای تقریبی RMSFA=0.43 برازش خوب مدل را نشان می دهد. مقیاس مهارت های درون فردی و بین فردی زوجین برای سنجش این سازه در نمونه های ایرانی از پایایی، روایی و برازش کافی برخوردار است.
مقایسه اثربخشی آموزش گروهی روان شناسی مثبت گرای سلیگمن و رویکرد اسلامی مبتنی بر آموزه های قرآنی بر افزایش شادکامی زنان شاغل متأهل(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف این پژوهش مقایسه اثربخشی آموزش گروهی روان شناسی مثبت گرای سلیگمن و آموزه های قرآنی بر افزایش شادکامی زنان شاغل متأهل بود. روش: این پژوهش با طرح نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه زنان شاغل متأهل آموزش و پرورش شهر آمل در سال تحصیلی 96-1395 بود که به روش نمونه گیری هدفمند با در نظر گرفتن نمره پایین شادکامی آکسفورد و ملاکهای ورود و خروج 75 نفر به عنوان نمونه انتخاب و به صورت تصادفی ساده در 3 گروه 25 نفر (دو گروه آزمایش و یک گروه گواه) گمارده شدند. هر دو گروه آزمایش 4 جلسه ی 90 دقیقه ای هفتگی، تحت آموزش های روان شناسی مثبت گرا و آموزه های قرآنی قرار گرفتند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه شادکامی آکسفورد استفاده شد. داده ها با استفاده از طرح اندازه گیری مکرر و آزمون d کوهن تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که هر کدام از روش های آموزشی بر افزایش شادکامی زنان شاغل متأهل تأثیر معنا داری داشت (01/0 p< ). با این وجود، روش مبتنی بر آموزه های قرآنی در مقایسه با روان شناسی مثبت گرا مؤثرتر بود (01/0 > p ) . نتایج پیگیری نیز نشان داد روش های آموزش اثر ماندگاری داشته است (05/0 > p ). نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش این نتیجه گیری به دست آمد که می توان از طریق آموزش مداخلات روان شناسی مثبت گرا و آموزه های قرآنی به افزایش شادکامی زنان کمک نمود.
مقایسه تأثیر خانواده درمانی مبتنی بر دیدگاه نظام های خانوادگی بوون و معنا درمانی بر گرایش به پیمان شکنی زناشویی مراجعین خواستار طلاق(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: این پژوهش با هدف بررسی مقایسه اثربخشی خانواده درمانی مبتنی بر دیدگاه نظام های خانواده بوئن و معنا درمانی بر گرایش به پیمان شکنی زناشویی مراجعین خواستار طلاق انجام گرفت. روش: پژوهش از نوع آزمایشی است و طرح آن پیش آزمون- پس آزمون و آزمون پیگیری دوماهه با دو گروه آزمایش و یک گروه گواه بوده است. جامعه آماری پژوهش مراجعین خواستار طلاق مراجعه کننده به مراکز مشاوره سنندج در پاییز و زمستان 1396 بوده است. از این جامعه 36 آزمودنی به روش تصادفی ساده انتخاب و با به کار بستن روش تصادفی جایگزینی در در دو گروه آزمایش و و یک گروه گواه، هر گروه 12 نفر، گمارده شدند. داده ها در مراحل پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با مقیاس گرایش به پیمان شکنی دریگوتاس 1999 گردآوری شد. اعضای گروه های آزمایش پس از اجرای پیش آزمون به طور جداگانه در هشت نشست هفتگی یک ساعتی خانواده درمانی مبتنی بر دیدگاه نظام های خانواده بوئن و معنا درمانی شرکت کردند. یافته ها: نتایج آزمون اندازه گیری های چندباره نشان داد تأثیر خانواده درمانی مبتنی بر معنا درمانی و تأثیر خانواده درمانی مبتنی بر دیدگاه نظام های خانوادگی بوئن بر کاهش گرایش به پیمان شکنی زناشویی و کاهش مؤلفه های آن (پیمان شکنی شناختی، عاطفی و جنسی) در مراجعین خواستار طلاق باثبات و معنی دار است ) 05/0 P-Value < ). نتایج آزمون تعقیبی بونفرونی نشان داد با توجه به اندازه تفاضل ها اثربخشی خانواده درمانی مبتنی بر معنا درمانی در هم سنجی با مداخله دیگر بر کاهش گرایش به پیمان شکنی زناشویی و کاهش مؤلفه های آن بیشتر بوده است ) 05/0 P-Value < ). نتیجه گیری: شرکت در جلسه های خانواده درمانی مبتنی بر دیدگاه نظام های خانواده بوئن و چه بسا بهتر از آن شرکت در جلسه های معنا درمانی می تواند در کاهش تمایل به پیمان شکنی زناشویی مراجعین خواستار طلاق به گونه چشمگیر و باثبات مؤثر باشد.
تعارضات بین فردی در متاهلین ملزم به مراقبت از والد سالمند خود (یک مطالعه کیفی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: این پژوهش با هدف شناسایی تعارضات بین فردی در افراد متاهل ملزم به مراقبت از والد سالمند نیازمند مراقبت خود، انجام شد. روش: این پژوهش با روش کیفی و با استفاده از رویکرد پدیدار شناسی صورت گرفت. شرکت کنندگان در پژوهش افراد متاهل اعمم از زن و مرد ساکن شهر قم در سال 95 بودند که از 2 تا 10 سال سابقه مراقبت از والد سالمند خود را داشتند و خودشان نیز دارای فرزند بودند. حجم نمونه 13 نفر بود، شامل 8 نفر زن و 5 نفر مرد، که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. این حجم بر اساس اصل اشباع به دست آمد. جمع آوری داده ها از طریق مصاحبه نیمه عمیق صورت گرفت. و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش 7 مرحله ای کلایزی انجام شد. این روش از خواندن متن مصاحبه تا معتبر سازی یافته ها را شامل می شود. یافته ها: تعارضات بین فردی که توسط شرکت کنندگان تجربه شده بودند در 4 مقوله شامل: تعارضات همشیری(اختلاف نظر و ناسازگاری)، تعارضات زناشویی(محرومیت های زناشویی، ناسازگاری ، انتشار حال بد، تعارضات سه جانبه)، تعارضات والد - فرزندی(کم توجهی به فرزند، ناسازگاری ، تعارض سه جانبه) و تعارضات فرزند- والدی(در هم تنیدگی، ناسازگاری ) کدگذاری و مقوله بندی شدند. نتیجه گیری: با توجه به یافته این پژوهش روشن شد که مراقبت از والد(ین) سالمند توسط فرزندان بالغ متاهل برای فرزندان تعارضاتی را در حوزه های بین فردی ایجاد می کند اما بر اساس تطبیق یافته های کنونی با یافته ای پژوهش های پیشین می توان گفت این موضوع یک امر مطلق نیست بلکه تحت تاثیر عوامل دیگری نظیر وضعیت اجتماعی – اقتصادی، وضعیت خانوادگی، دریافت توجه قبلی فرزند از والد و باورهای عرفی و انگیزشی فرزندان قرار دارد. کلید واژه ها: تعارضات بین فردی، متاهلین، مراقبت، والد سالمند
دیدگاه مشاوران و روان درمانگران درباره نقش دینداری در رضایت جنسی و صمیمیت زناشویی مراجعین: یک پژوهش کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: کیفیت رابطه جنسی و میزان صمیمیت زناشویی از مقوله های مهم تجربه پس از ازدواج است. همچنین، دینداری معمولا به عنوان چارچوبی تاثیر گذار در ارکان مهم زندگی تلقی میشود. تحقیقات گذشته نتوانسته به خوبی دیدگاه متخصصین در حوزه مشاوره ازدواج را درباره ارتباط میان این ابعاد را کشف و یا معرفی کند. لذا این پژوهش با هدف بررسی چگونگی نقش دینداری در رضایت جنسی و صمیمیت زناشویی زوجین از نگاه متخصصین ازدواج و خانواده انجام شد. روش: پژوهش با رویکرد کیفی و الگوی پدیدار شناسی به روش هدفمند است. به این منظور 10 نفر از مشاورین و روانشناسان که سابقه فعال و تجربه کار با زوجین را داشتند مطابق اصول روش تحقیق کیفی مورد مصاحبه نیمه ساختار یافته قرار گرفتند. برای فرایند تجزیه و تحلیل داده های حاصله از مصاحبه ها، از امکانات نرم افزار ماکروسافت وورد نیز استفاده شد. یافته ها: در قسمت کدگذاری باز 147 کد اولیه به دست آمد که در کدگذاری محوری بر اساس شباهت موضوعی در 24 دسته موضوعی قرار گرفتند. یکی از سوال های اصلی از شرکت کنندگان این بود که دینداری زوجین می تواند چه نقشی در کیفیت رابطه زناشویی ایفا کند؟ در مجموع، با توجه به تحلیل بازخورد های به دست آمده می توان گفت از نظر متخصصان مشاور ازدواج و خانواده دینداری نقش مثبتی در رضایت جنسی و صمیمیت زناشویی زوجین دارد. با این حال، برخی از شرکت کنندگان نکاتی را به عنوان ملاحظات مطرح نمودند که در این پژوهش به آن ها اشاره شده است. نتیجه گیری: درک و فهم مشاوران و روانشناسان به عنوان کارشناسان ازدواج و خانواده از نقش و ارتباط میان مولفه های دینداری، رضایت جنسی و صمیمیت زناشویی مهم است. از اصلی ترین نتایج پژوهش حاضر توصیف شرایطی بود که مصاحبه شوندگان آن را به عنوان پیش نیاز یا مکمل برای دریافت تاثیرات مثبت و قابل ملاحظه دینداری بر رابطه جنسی و صمیمیت زناشویی معرفی کردند. واژگان کلیدی: دینداری، رضایت جنسی، صمیمیت زناشویی، مشاور، روانشناس، ازدواج، خانواده.
رابطه معنی زندگی و بهزیستی روان شناختی با تمایل به ازدواج در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این پژوهش با هدف بررسی [a1 رابطه معنی زندگی و بهزیستی روان شناختی [a2] با تمایل به ازدواج در دانشجویان صورت گرفته است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی - همبستگی ب وده است. [mn3] نمونه آماری این پژوهش شامل 106 نفر افراد دانشجویان بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای و تصادفی انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه محقق ساخته تمایل به ازدواج، پرسشنامه بهزیستی روان شناختی ریف، پرسشنامه رغبت به ازدواج و پرسشنامه معنی زندگی استیگر و همکاران بوده است. نتایج پژوهش نشان داد در هیچ یک از موارد رابطه معناداری بین ابعاد معنای زندگی با تمایل به ازدواج مشاهده نشد. بررسی رابطه معنای زندگی و بهزیستی روان شناختی با تمایل به ازدواج نشان داد که در هیچ یک از موارد رابطه معنی داری بین معنای زندگی و بهزیستی روان شناختی با تمایل به ازدواج مشاهده نشد. بررسی رابطه معنای زندگی و بهزیستی روانشناختی نشان می دهد بعد جستجوی معنا با هیچ یک از ابعاد بهزیستی روان شناختی رابطه معنی داری نداشته است (05/0< P )، اما وجود معنا با تمام ابعاد بهزیستی رابطه مثبت معناداری نشان داده است (05/0> P ). نتایج به دست آمده نشان می دهد که با وجود موثر بودن معنای زندگی و بهزیستی روانشناختی بر امید، برنامه ریزی برای آینده، رضایت، خوش بینی و ... ، اما این متغیرها نتوانسته اند تمایل به ازدواج را پیش بینی کند و در این خصوص می بایست به دنبال سایر متغیرهای روانشناختی و اجتماعی بود. [mn4] واژگان کلیدی: معنی زندگی، بهزیستی روان شناختی، تمایل به ازدواج
نقش رضایت و کیفیت خانواده در کاهش اضطراب و افسردگی کودکان با تعدیل گری استرس والدینی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف : پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش رضایت و کیفت خانواده در کاهش اضطراب و افسردگی کودکان و نیز آزمون نقش واسطه ای استرس والدینی در روابط بین متغیرهای مذکور انجام شد. روش : تعداد 499 نفر از والدینِ دانش آموزان ِ دخترِکرمانشاهی به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای به منظور پرکردن مقیاس رضایتمندی از زندگی خانواده، مقیاس کیفیت زندگی خانواده، شاخص استرس فرزندپروری- فرم کوتاه و مقیاس مشکلات رفتاری راتر انتخاب شدند. داده ها به روش مدل یابی معادلاتی ساختاری مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها : نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که مسیرهای مستخرج از کیفیت و نیز رضایتمندی از زندگی خانواده به اضطراب و افسردگی کودکان معنادار و منفی شده اند. همچنین متغیر استرس والدینی توانست نقشی واسطه ای در این بین ایفا کند و شاخص های برازش مدل، مطلوب بدست آمد. نتیجه گیری : بنابراین بر اساس مدل پیشنهادی با تمرکز و تأکید هر چه بیشتر بر شاخص های کیفیت بخش زندگی خانوادگی و نیز کاهش استرس والدینی می توان تا حد زیادی در کاهش نشانه های اضطراب و افسردگی در دانش آموزان مؤثر واقع شد.
اثربخشی رویکرد تقویت منابع مقابله ای خانواده بر بهزیستی روان شناختی سالمندان مستمری بگیر سازمان بازنشستگی کشوری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: پژوهش حاضر اثربخشی رویکرد تقویت منابع مقابله ای خانواده بر بهزیستی روان شناختی سالمندان مستمری بگیر سازمان بازنشستگی کشوری ساکن در شهرستان قائم شهر را مورد بررسی قرار داده است. روش: طرح پژوهش از نوع نیمه آزمایشی پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه سالمندان مستمری بگیر در سازمان بازنشستگی کشوری شهرستان قائم شهر در سال 1396 بودند. روش نمونه گیری تصادفی بود. به این ترتیب که نمونه های آن بر حسب تصادف از فهرست اسامی واجد شرایط سازمان بازنشستگی کشوری انتخاب شدند و پیامک دعوت به شرکت در جلسات گروهی به آنها داده شد. 15 نفر از سالمندان در گروه آزمایش و 15 نفر در گروه کنترل قرار داده شدند. برنامه اثربخشی رویکرد تقویت منابع مقابله ای خانواده در 8 جلسه 1 الی 1و نیم ساعته برای گروه آزمایش به اجرا درآمد.کلیه شرکت کنندگان پرسشنامه بهزیستی روان شناختی ریف (1989) را تکمیل نمودند. یافته ها: تحلیل داده ها از طریق تحلیل کوواریانس چند متغیره نشان داد که برنامه اثربخشی رویکرد تقویت منابع مقابله ای خانواده، بهزیستی روان شناختی و مؤلفه های آن را در سالمندان ارتقا داده است. نتیجه گیری: با توجه به اثربخش بودن رویکرد تقویت منابع مقابله ای خانواده، ارائه مداخله های آموزشی مبتنی بر این رویکرد مشاوره ای بر نمونه های مختلف بالینی می تواند موثر واقع شود. واژگان کلیدی: رویکرد تقویت منابع مقابله ای خانواده، بهزیستی روان شناختی، سالمند