فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۸۸۱ تا ۲٬۹۰۰ مورد از کل ۶٬۱۱۵ مورد.
حوزه های تخصصی:
قریب به اتفاق فقها بر این عقیده اند که زوجه به مجرد عقد نکاح، مالک تمام مهر شده و مجاز به انواع تصرفات در آن است، اما گاهی زوجه مهر خود را قبض نکرده است، حال این مسئله مطرح می گردد که آیا او در صورت عدم قبض مهر نیز مجاز به انواع تصرفات در آن است؟ این مسئله در کتب فقهی مطرح شده و برخی از فقها با استناد به ادله ای قائل به عدم جواز تصرفات او شده اند، پژوهش حاضر جهت تبیین مسئله و واکاوی ادلة قول مذکور انجام گرفته است.
نویسندگان در نوشتار حاضر به روش توصیفی- تحلیلی؛ با تتبع در عبارات فقها و ادلة ایشان و پس از تقسیم انواع تصرفات زوجه در مهر و تحلیل و بررسی ادله، به این نتیجه دست یافته اند که اطلاق قول به عدم جواز در صورت عدم قبض مهر، فاقد وجه بوده و قبض، تنها در عقود عینی ای که طرف عقد، غیر زوج باشد، در جواز تصرفات زوجه
دخیل است، اما در مطلق تصرفات او نسبت به زوج و نیز در غیر عقود عینی نسبت به غیر زوج، بر اساس قاعدة اولیه و عمومات ادلة جواز تصرفات مالک در مملوک و خروج تخصصی عدم قبض مهر از ادلة منع تصرفات مالک قبل از قبض مملوک، هیچ مدخلیتی برای قبض وجود نداشته و تصرفات او جایز است.
تحلیل محتوای کیفی کتاب های درسی دوره ابتدایی از منظر جهت گیری جنسیتی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در توسعه و سیاست دوره ۱۳ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴
469 - 485
حوزه های تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر تحلیل محتوای برنامه درسی دوره ابتدایی بر مبنای مؤلفه های جنسیتی است. روش پژوهش توصیفی از نوع تحلیل محتوا و جامعه آماری پژوهش، کتاب های درسی دوره ابتدایی است. نمونه آماری پژوهش به شیوه هدفمند از نوع موارد مطلوب و شامل محتوای کتاب های هدیه های آسمانی، مطالعات اجتماعی و فارسی است. مؤلفه های پژوهش شامل ویژگی های شخصیتی، الگوهای اجتماعی و سیاسی و نقش های حرفه ای مربوط به جنسیت و نیز واحد تحلیل مضامین است. نتایج تحقیق نشان داد که زنان معمولاً در نقش افرادی احساسی و زیر دست و مردان با ویژگی های شخصیتی خردمحور و دستوردهنده ظاهر شده اند. در رابطه با نقش های شغلی، مردان در مشاغل بیرون از خانه و زنان در قالب مشاغل مربوط به خانه داری یا حداکثر در مشاغل آموزگاری و پرستاری ایفای نقش کرده اند. راجع به الگوهای اجتماعی و سیاسی نیز مردان در قالب الگوهای رهبری سیاسی، مصلحان اجتماعی و صاحبان خرد ظاهر شده اند و در مقابل، الگوی ارائه شده برای زنان در قالب مادری و همسری مجسم شده است.
خلاقیت و نوگرایی در جنسیت زدایی از زبان های محاوره ای و عرفانی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در فرهنگ و هنر دوره ۷ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳
389 - 404
حوزه های تخصصی:
زبان از عناصر مهم در شکل گیری هویت فرهنگی و انتقال فرهنگ افراد است. در کنار آن، جنسیت در مفهوم تلفیقی آن شامل عناصر زیست شناختی، روان شناختی، فرهنگی و اجتماعی است. در نتیجه، زبان و هویت یابی جنسیتی رابطه ای پیچیده دارند. در این زمینه، بررسی بنیادهای زبانی از نگاه اندیشمندان انسان شناسی و فمنیسم، یافتن مصادیق تبعیض آمیز جنسیتی و بررسی نظام زبانی درون هر فرهنگ، از شاخه های مهم مطالعات فرهنگی به شمار می آیند. با این فرض که جامعه می تواند از رهگذار زبان، به افراد هویت خاص جنسیتی فرودَست یا فرادَست بخشد، تلاش نوشتار حاضر بر این بوده تا با بررسی داده های کتابخانه ای و تحلیل این داده ها با رویکرد معناکاوانه، توصیفی و انتقادی، به جنسیت زدایی از زبان فارسی و عرفانی به منزله نوآوری فرهنگی بپردازد. برای این مقصود، امکان خوانش های جدید با رویکرد انتقادی و نوگرایانه ملاک عمل قرار گرفته است. نکته آن است که در زمینه برنامه ریزی برای جنسیت زدایی از زبان فارسی، پژوهش ها و آسیب شناسی های نظام مند کمتر انجام شده است و ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ از ﮐﻠﯿﺸﻪ ﻫﺎی زبانی، در زبان رایج و زبان عرفانی، ﺑﺪﻭﻥ ﺁﻧﮑﻪ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺟﺪﯼ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻘﺪ ﻭ ﭘﺮﺳﺶ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﯿﺮﻧﺪ، ﻣﺮﺗﺒﺎً ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺑﺎﺯﺗﻮﻟﯿﺪند.
ازدواج موقت در دین زردشتی و اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در فرهنگ و هنر دوره ۷ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴
521 - 535
حوزه های تخصصی:
در دین زردشتی، شواهدی مبنی بر وجود ازدواج موقت وجود دارد که می توان آن را با متعه یا ازدواج موقت در فقه امامیه تطبیق داد. اگرچه میان فقهای امامیه و اهل تسنن در تداوم مشروعیت این نوع ازدواج اختلاف نظر وجود دارد ، فقهای امامیه با استناد به قرآن و روایات قائل به تداوم آن هستند. این نوع ازدواج از نظر فقه امامیه مشروع است، اما برای انعقاد آن باید شرایطی احراز شود که در صورت وجود آن شرایط، چنین ازدواجی صورت می پذیرد. در دین زردشتی نیز، اگرچه مبحث مجزایی در رابطه با این نوع ازدواج وجود ندارد، با توجه به شواهد موجود در متون پهلوی باقی مانده می توان وجود چنین ازدواجی را تأیید کرد. در این پژوهش، نخست به مسئله ازدواج موقت در دین زردشتی با توجه به شواهد مستقیم و غیر مستقیم موجود در متون پهلوی پرداخته شده و سپس همین مسئله از منظر اسلام بررسی شده است. در پایان، به تطبیق موارد مطرح شده و تحلیل شباهت ها و تفاوت های آن ها اقدام شده است. بررسی ها نشان می دهد که ازدواج موقت در دو دین زردشتی و اسلام شباهت درخور توجهی به هم دارند؛ اگر چه گاه در اهداف و شرایط این نوع ازدواج تفاوت هایی نیز قابل مشاهده است.
بررسی رابطه دینداری و امیدواری اجتماعی در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
امید به عنوان نیروی محرکه انسان و یکی از عوامل مهم در بهزیستی مادی و معنوی به شمار می رود. ادیان الهی همواره متدینین را در سخت ترین شرایط به امید، رجا و توکل دعوت می کنند. امیدواری در سن نوجوانی که مرحله شکل گیری بنیانی ترین نظرها و مهم ترین انتخاب هاست به مراتب بیش از مراحل دیگر عمر اهمیت دارد. این تحقیق به دنبال این است که میزان امیدواری را در بین دانش آموزان دختر دوره متوسطه بسنجد و رابطه آن را با دینداری بررسی کند. روش این تحقیق از نوع پیمایشی و جامعه آماری آن را تمامی دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر شیراز (5673 نفر) در سال تحصیلی92-93تشکیل داده است که از آن میان، 400 نفر با استفاده از فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده ها با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نظریه اسنایدر، نظریه منتخب این تحقیق بود. اطلاعات و داده های به دست آمده به وسیله روش های آمار توصیفی، ضریب همبستگی و جز آن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد بین ابعاد دینداری (بعد اعتقادی، مناسکی، عاطفی و پیامدی) با امیدواری دانش آموزان رابطه مستقیم و معنادار وجود دارد. از بین ابعاد دینداری بُعد پیامدی رابطه قوی تری با امیدواری داشت.
قرائتی نو از قرآن با ره یافتی زن محور بررسی دیدگاه های آمنه ودود در کتاب قرآن و زن(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تأثیر جنسیت در فهم متون یکی از مباحثی است که در دهه های اخیر در حوزة فهم متون دینی مطرح شده است. با ورود دانش های فمینیستی، این نظریه حتی تا خوانش زنانة متون دینی و اسلامی پیش رفته است. آمنه ودود (Amina Wadud, 1952)، نومسلمان امریکاییِ افریقایی تبارِ، یکی از محققان فعال در این حوزه است که قرآن را کانون اصلی کارش قرار داده است. مقالة حاضر به بررسی دیدگاه های آمنه ودود در مهم ترین اثرش قرآن و زن اختصاص دارد. ودود در این اثر مدعی شده است آن چه تاکنون در سنت اسلامی در حق زنان اعمال می شده، چندان عادلانه نبوده و این امر بیش از هر چیز ناشی از این واقعیت بوده که تفاسیر قرآن یک سره به دست مردان نوشته شده و مطابق با فهم و نیازها و دغدغه های آنان سامان یافته است. در نتیجه، وی کوشیده است از طریق بازخوانی قرآن، مطابق با فهم و انتظارات زنان در دنیای جدید، به تفسیری نو از برخی مفاهیم و احکام اسلامی دربارة زنان دست یابد.
رویکردی روانشناختی به شخصیّت زن در شاهنامه فردوسی
منبع:
زن و فرهنگ سال هفتم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲۶
95-107
حوزه های تخصصی:
به طور کلی در شاهنامه حدود بیست زن نقش آفرینی می کنند که اکثر آنان در دوره پهلوانی می زیند. از جمله این زنان می توان از تهمینه و گردآفرید نام برد که هر دو در روند داستان رستم و سهراب مؤثّر بوده اند. در این پژوهش با رویکردی روان شناختی و از دیدگاه کارن هورنای و زیگموند فروید شخصیت تهمینه و گردآفرید بررسی شده است. یافته های اساسی پژوهش بیانگر این است که تهمینه بر اساس نظریه هورنای تلاشی شدید به کار می گیرد تا با تصاحب رستم در قالب شریک زندگی مقتدر بر اضطراب اساسی و نیاز به ایمنی فایق آید و در فراق رستم با جایگزینی سهراب به دنبال برآورده سازی این نیاز است، اما با مرگ سهراب نه تنها از این وضعیت رهایی نمی یابد، بلکه سبب عدم توفیق وی در گذر از مراحل سوگ شده و در نهایت منجر به مرگ زودهنگامش می شود. گردآفرید نیز به نظر می رسد با توجه به نظریه فروید، عقده الکترا در وجود او سبب شکل گیری فراخود ناقص شده، در نتیجه با توسل به مکانیسم دفاعی شبیه سازی مردانه و با روش های انتقامی زنان علیه مردان سعی می کند با اعتراض به جنس مذکر برتری خود را بر نوع مرد به اثبات برساند. مهم تر از آن با فرار از نگاه دون مردانه علیه زن، می خواهد از زنانگی خود بگریزد، اگرچه حتی به قیمت نفی ویژگی های اصلی زنانه اش باشد. این در حالی است که در پایان با بازگشت به شخصیت واقعی خود (استفاده از ویژگی های زنانه) در نبرد توفیق بیش تری می یابد.
بررسی عوامل مؤثر بر تقسیم کار در خانواده مطالعة موردی: زنان متأهل شاغل در آموزش و پرورش شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان (مطالعات زنان سابق) دوره سیزدهم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۴۵)
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش بررسی عوامل مؤثر بر تقسیم کار در خانواده بود. چارچوب نظری مقالة حاضر با استفاده از نظریة سرمایة اجتماعی تدوین شد. جامعة آماری 400 نفر از زنان متأهل شاغل در آموزش و پرورش شهر مشهد بودند. برای جمع آوری اطلاعات از روش پیمایش و تکنیک پرسشنامه استفاده شد. اطلاعات مورد نیاز با شیوة نمونه گیری خوشه ای مرحله ای به دست آمده است، نتایج نشان داد که به ترتیب، متغیرهای ساخت قدرت، تعداد فرزندان، درآمد پاسخگو و سرمایة اجتماعی به طور کلی 5/21%تقسیم کار خانگی را تبیین می کنند.
اقتصاد و باروری (نظریه ها و نقدها)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در این مقاله تلاش می شود، با بررسی نظریه های مهم اقتصادی در موضوع باروری از زمان آدام اسمیت تا دوران معاصر، تقسیم بندی مناسبی از این نظریه ها ارائه شود. بر اساس یافته های این پژوهش، تقسیم بندی این نظریه ها به خرد و کلان بهترین تقسیم بندی برای این موضوع است و نظریه های خرد استحکام نظری بیشتری دارند. با این حال، نظریه های خرد نیز کلیت یکپارچه ای نیستند و تفاوت های فراوانی بین آنها وجود دارد. از سوی دیگر، عموماً به نظریه های اقتصادی و از جمله نظریه های اقتصادی در موضوع باروری انتقادی مهم مبنی بر نادیده گرفتن نقش نهادها وارد است. در واقع، مطالعات گوناگون نهادگرایان و اندیشمندان علوم شناختی نشان می دهد که فرض عقلانیت کامل که سنگ بنای رویکرد اقتصادی است، فرض درستی نیست؛ لذا در تحلیل رفتار افراد باید به عواملی مانند فرهنگ، ایدئولوژی، عرف و غیره که نهادگرایان آنها را ذیل عنوان نهاد تعریف می کنند، توجه کرد. امری که در تحلیل باروری نیز باید به آن توجه شود. بررسی های گوناگونی نشان داده اند که نهادها نقش مهمی بر باروری دارند و این در حالی است که در تحلیل های اقتصادی از این مسئله غفلت می شود.
ویژگی های خانواده مستحکم ایرانی: مرور پژوهش های انجام شده طی سال های 1374 -1389(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در فرهنگ و هنر دوره ۷ بهار ۱۳۹۴ شماره ۱
137 - 156
حوزه های تخصصی:
هدف از این مطالعه تحلیل نتایج و یافته های پژوهش های انجام شده در حوزه خانواده به منظور شناسایی ویژگی ها و عوامل استحکام بخش خانواده ایرانی است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روشمطالعه، اسنادی از نوع فراتحلیل است. بر این اساس، از میان پژوهش های انجام شده، با نمونه گیری هدفمند 51 اثر علمی که شناسایی عوامل اثرگذار بر استحکام خانواده را مورد توجه قرار داده بودند، از لحاظ روش شناختی مورد قبول و دارای ویژگی ها و اطلاعات لازم برای اجرای فراتحلیل مورد نظر بودند، در بازه زمانی سال های 1374 تا 1389 انتخاب و بررسی شدند. ابزار پژوهش، چک لیست فراتحلیل بود. تکنیک های استفاده شده در تجزیه و تحلیل داده ها شامل تکنیک های آمار توصیفی نظیر توزیع فراوانی و درصد بوده است. اطلاعات به دست آمده به وسیله نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند. در بررسی یافته های پژوهش های مطالعه شده، الگویی از 9 عامل مؤثر بر نهاد خانواده به دست آمد که به ترتیب اهمیت بدین قرارند: ایمان، عقاید و ارزش های اخلاقی، تعاملات مثبت خانوادگی، سلامت جسمی و روحی، شیوه اداره زندگی خانوادگی، رشد فردی، محیط فرهنگی اجتماعی و سیاسی جامعه، رفاه خانواده (تأمین نیازهای اساسی)، خدمات عمومی و ملاحظات بهداشتی جامعه.
بررسی مطالبات اجتماعی و فرهنگی زنان در مطبوعات عصر قاجار (با تأکید بر نشریه نامه بانوان)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در فرهنگ و هنر دوره ۷ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳
327 - 341
حوزه های تخصصی:
دوران قاجار آغاز فصل جدیدی در باب حیات زن ایرانی بود، زیرا درنتیجه رشد فکری جامعه در دوران قاجار، زن ایرانی بیش از پیش به عرصه اجتماع وارد و نقش او در امور اجتماعی و سیاسی نمایان شد. گفتمان مشروطه و تحول جامعه و آزادی های ناشی از آن، فرصت و امکانات لازم را در اختیار زنان قرار داد تا دیدگاه های خود را علناً مطرح کنند و به اشکال مختلف در جهت تحقق آن بکوشند. از ابزارهای مهم آن ها برای نیل به این هدف ها، انتشار روزنامه های زنانه و ایجاد انجمن های اجتماعی سیاسی بود. یکی از مدافعان حقوق زنان در اواخر دوره قاجاریه شهناز آزاد (رشدیه) بود. وی با تأسیس نشریه نامه بانوان به دنبال بیداری و آگاه کردن زنان از حقوق و جایگاه خود بود. این روزنامه به چاپ مقاله هایی می پرداخت که فقط به قلم زنان نوشته شده بود و بحث اصلی آن تعلیم و تربیت دختران و زنان ایران و اصلاح تفکر عدم حضور زن در اجتماع بود. این پژوهش درصدد است مطالبات اجتماعی و فرهنگی زنان را از دیدگاه نشریه نامه بانوان و شخص شهناز آزاد بررسی کند.
تحلیلی کیفی از جرایم خشن زنان: زمینه ها و انگیزه ها(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در توسعه و سیاست دوره ۱۳ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲
171 - 192
حوزه های تخصصی:
در حالی که خشونت مردان در متن زندگی اجتماعی آن ها بررسی می شود، خشونت زنان، بدون در نظر گرفتن تأثیر عوامل اجتماعی، به عوامل فردی ای چون استرس های روانی، پرخاشگری یا عصبانیت های زنانه نسبت داده می شود. برخلاف این گونه تفسیرهای رایج و متعارف، که سعی می کند خشونت زنان را در قالب تفاسیر فردی و کلیشه ای قرار دهد، در این مقاله، خشونت زنان در ارتباط با تجربیات زندگی آن ها توضیح داده می شود. مطالعه حاضر، که از نوع مطالعات کیفی است، با انجام دادن مصاحبه های عمیق با 30 زن، که به علت ارتکاب جرایم خشن در زمان اجرای مصاحبه ها (سال های 1391 تا 1393) در زندان بوده اند، به این مطلب دست یافت که خشونت زنان عمدتاً مواجهه ای است و تفسیر جرایم خشن زنان بدون توجه به نابرابری های ساختاری، نابرابری های جنسیتی، انزوا و بی قدرتی آن ها ممکن نیست. روایت زندگی زنان مصاحبه شده نشان می دهد که خشونت زنان انعکاس دهنده سبک زندگی آن هاست که با محرومیت ها و تبعیض های فردی، خانوادگی و اجتماعی در هم تنیده است و به عبارت دیگر، رفتارهای خشن زنان نوعی مقابله با شرایطی است که دائماً آن ها را در موضع قربانی شدن قرار داده است. پیشینه و نحوه زندگی زنان مطالعه شده نشان می دهد که بسیاری از آن ها در دوران کودکی خشونت های فیزیکی، عاطفی، روانی و جنسی را تجربه کرده اند یا با ازدواج های اجباری و زودرس دائماً تحت یک نوع رابطه اجباری و سلطه جویانه درآمده اند که در واقع منعکس کننده تعاریف فرهنگی از نقش مردان است.
بررسی مؤلفه های تأثیرگذار بر موفقیت زنان کارآفرین قالی باف استان مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف تحقیق حاضر بررسی مؤلفه های مؤثر بر موفقیت زنان کارآفرین مجتمع های قالی بافی و ابزار تحقیق پرسشنامه بود. جامعه آماری تحقیق شامل دویست نفر از زنان کارآفرین مجتمع های قالی بافی استان مازندران بود که 127 نفر به عنوان نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. در نهایت، 120 پرسشنامه جمع آوری و تحلیل شد. نتایج توصیفی تحقیق نشان داد که اکثر پاسخ گویان میزان موفقیت زنان کارآفرین مجتمع های قالی بافی را در سطح متوسط ارزیابی کردند. همچنین، نتایج آزمون همبستگی نشان دهنده مثبت و معنی دار بودن رابطه درآمد سالانه، سابقه فعالیت قالی بافی ، عوامل شخصیتی، مشارکت اجتماعی، عوامل قانون گذاری، منابع اطلاعاتی، مدت زمان آموزش بازاریابی و سن با موفقیت زنان کارآفرین مجتمع های قالی بافی بود؛ همچنین، میزان تأثیر تسهیلات بانکی در کارآفرینی، میزان ساعات دوره آموزشی مدیریت مالی، میزان ساعات دوره آموزشی کسب وکار و میزان ساعات دوره آموزشی مدیریت راهبردی با موفقیت زنان کارآفرین رابطه منفی و معنی دار داشتند. نتایج رگرسیون چندگانه نیز نشان داد که مشارکت اجتماعی، عوامل شخصیتی، درآمد سالانه، عوامل قانون گذاری، منابع اطلاعاتی و ساعات دوره آموزشی کسب وکار 90/98 درصد از تغییرات میزان موفقیت زنان کارآفرین قالی باف را تبیین می کنند.
بررسی تطبیقی پنج برنامه توسعه کشور، پیرامون دستیابی به عدالت جنسیتی با تاکید بر وضعیت آموزش عالی زنان در ایران و مقایسه آن با وضعیت جهانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
یکی از مؤثرترین روشهای بهبود وضعیت زنان، بررسی جایگاه آنان در برنامه های توسعه کشورهاست تا بتوان جایگاهی را ترسیم کرد تا هم زنان از فرایند توسعه منتفع باشند و هم توسعه کشورها از حضور زنان بهره کافی را ببرد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی جایگاه زنان در برنامه های توسعه پس از انقلاب و با تاکید بر عدالت جنسیتی در آموزش عالی، به بررسی برنامه های توسعه پرداخته و با روشن نمودن وضعیت آموزش عالی زنان و مقایسه آن با شاخصهای جهانی، جایگاه ایران را نشان داده است. نتایج نشان می دهد که برنامه ریزی پیرامون دستیابی به ایده آل رابطه جنسیت و توسعه در ایران از برنامه سوم، به صورت رسمی اما به نحوی شتابزده به دغدغه مسئولان تبدیل گشته است. همچنین نتایج نشان داد که اگرچه زنان در حوزه آموزش علیرغم طی مسیرهای علمی به لحاظ آمارهای ""کمی"" رشد چشمگیری را داشته اند، اما در تامین معیارهای مطلوب ""کیفی"" بازدهی مطلوبی نداشته و لذا اثربخشی برنامه های توسعه باید با حرکت به سمت الگوهای کیفی آن را جبران نماید.
وضعیت کسب و کار زنان بافنده فرش اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هنر ایران در مغرب زمین به مدت چند قرن بیش از هرچیز به فرش ایرانی نامبردار و شناسا بوده است. آثاری که از دوره صفوی در زمینه فرش در موزه های دنیا وجود دارد نمایانگر اوج پیشرفت هنرفرشبافی در ایران عصر صفوی است. اصفهان به عنوان یکی از شاخص ترین شهرهایی که هنر فرشبافی از دوره شاه عباس در این شهر رونق دارد مطرح و مورد توجه بوده، به گونه ای که تاکنون فرشبافی در اصفهان یکی از هنرهای مهم و قابل توجه بوده است.
در این میان با توجه به فضای فکری و فرهنگی حاکم بر اصفهان بافت فرش بدست توانای زنان بافنده صورت می گیرد. با توجه به مشکلاتی که در زمینه بافت فرش در سال های اخیر رخ داده تأثیر آن بر وضعیت معیشت و کسب و کار بافندگان مشهود است. سئوال این است که مسائل و مشکلاتی که در زمینه فرش بافی بوجود آمده چه تأثیری بر وضعیت کسب و کار زنان شاغل در این حوزه گذاشته است. هدف از این تحقیق بررسی همبستگی- علی وضعیت اشتغال زنان بافنده فرش شهر اصفهان و موانعی است که پیش روی این قشر از جامعه قرار دارد. برای گردآوری مطالب از روش میدانی استفاده شده و به منابع کتابخانه ای استناد شده است.
از نتایجی که بدست آمده می توان به موانعی چون فقدان بیمه تأمین اجتماعی، بازنشستگی و از کارافتادگی بافندگان، نوسانات قیمت مواد اولیه، قوانین و آیین نامه ها اشاره کرد. همچنین به نبود سیستم برنامه ریزی شده ای در خصوص بازاریابی وضعیت کسب و کار زنان بافنده فرش اشاره کرد که تهدیدی جدی برای فرش اصفهان است.
مقایسه رویکرد سعادالصباح و پروین اعتصامی به مسائل اجتماعی
منبع:
زن و فرهنگ سال هفتم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۲۵
7-28
حوزه های تخصصی:
سعاد الصباح (1942م) و پروین اعتصامی (1285 -1320 ش) از جمله شاعرانی هستند که مضامین اجتماعی را به گونه ی شعر درآورده اند. از مضامین اجتماعی موجود در اشعار این دو شاعر فقر، آزادی خواهی، استبداد ستیزی می باشد. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و بر اساس مکتب فرانسه با هدف بررسی تطبیقی مضامین اجتماعی در اشعار سعاد الصباح و پروین اعتصامی نگارش شده است.از وجوه اختلاف شعر آن دو این است که در موضوع فقر سعاد تنها به وجود فقر در جامعه اشاره کرده اما پروین به ریشه یابی موضوع در اشعارش پرداخته، در موضوع وطن استبداد ستیزی با توجه به حمله ی عراق به کویت اشعار سعاد بیشتر از پروین است و از وجوه اشتراک شعر آن دو این است که در موضوع آزادی خواهی سعاد جامعه را همچون چاه و پروین آن را همچون قفس بیان کرده است.
زن در ضرب المثل های فارسی: رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر به تحلیل انتقادی گفتمان ضرب المثل های زنان و مقایسة آن ها در دو فرهنگ کوچه و امثال و حکم می پردازد. پیکره بررسی شده شامل همة ضرب المثل های زنان در دو فرهنگ است. چهارچوب نظری رویکرد فرکلاف و در مواردی، رویکرد هلیدی متیسن، به ویژه فراکارکرد متنی است. روش پژوهش شامل مؤلفه های کیفی و کمی است. مؤلفه های کیفی ابزارهای تحلیل گفتمان انتقادی و رویکرد کمی محاسبه پایایی پرسش نامه ها بر اساس آزمون آلفای کرونباخ را تشکیل می دهد. یافته های این مطالعه بدین شرح است:
1. مناسبات قدرت در گفتمان ضرب المثل های زنان مؤثر است و توزیع قدرت نه تنها میان زن و مرد، بلکه میان زنان نیز بر اساس نقش و جای گاه اجتماعی شان به صورت نابرابر توزیع شده است؛
2. ایدئولوژی حاکم بر گفتمان هر دو فرهنگ، تبعیض و نابرابری جنسیتی و مبتنی بر نظام خویشاوندی است.
از این پژوهش چنین نتیجه گیری می شود که سیر کلی گفتمان ضرب المثل های مربوط به زنان در فرهنگ فارسی در راستای برقراری تعادل و مبارزه با نابرابری است، اما تغییرات ساختارهای اجتماعی و زبانی لزوماً با یک دیگر مقارن نیستند.
بررسی میزان مشارکت زنان در مدیریت پسماند
منبع:
زن و فرهنگ سال هفتم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲۶
65-76
حوزه های تخصصی:
هدف از این پژوهش بررسی تفکیک از مبدا پسماند و تعیین میزان مشارکت زنان شهر شیراز بود. جهت دستیابی به اهداف تحقیق، پرسشنامه ای مبتنی بر 23 سوال به طور تصادفی بین 380 نفر از زنان مناطق 6 و 7 شیراز توزیع شد و داده های بدست آمده با استفاده از داده های توصیقی مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که میزان مشارکت زنان در منطقه 6 (بالا شهری) بیشتر از منطقه 7 (پایین شهری) بود. میزان درآمد، سطح تحصیلات، سن، آموزش و اطلاع رسانی از طرح تفکیک از مبدا، در میزان مشارکت زنان در تفکیک و جمع آوری زباله تاثیر بسزایی داشت و همچنین موثرترین روش برای افزایش مشارکت در طرح تفکیک از مبدا را، افزایش سطح آگاهی در زمینه تفکیک از مبدا از طریق آموزش می دانستند.