فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۸۸۱ تا ۵٬۹۰۰ مورد از کل ۶٬۱۱۵ مورد.
منبع:
زن در فرهنگ و هنر دوره ۱۳ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳
467 - 490
حوزه های تخصصی:
خوانش جنسیتی از چهارمین و پنجمین دوره پوسترهای تبلیغاتی انتخابات شورای شهر در سه شهر تهران، شیراز و اهواز این مقاله مطالعه ای کیفی و میان رشته ای بر جنبه های جنسیتی هشت پوستر تبلیغاتی کاندیداهای زن و مرد چهارمین و پنجمین دوره انتخابات شورای شهر در تهران، شیراز و اهواز است. هشت پوستر مورد نظر با بهره گیری از روش نمونه گیری هدفمند از میان تعداد زیادی پوستر انتخاباتی موجود در سایت های گوناگون اینترنتی انتخاب شده اند و به لحاظ محتوایی و نیز جنبه های فنی عکس مورد تحلیل قرار گرفته اند. این مقاله با به کارگیری نظریه انتقادی برجر و ارتباطات غیرکلامی و با تمرکز بر حالات بدنی، نوع نگاه و طرز پوشش کاندیداهای زن و مرد بحث می کند که چگونه ارزش ها، نگرش ها و باورهای جنسیتی در پوسترهای تبلیغاتی بازنمایی می شود. این پژوهش نشان می دهد درحالی که تأکید بر جذابیت و زیبایی زنان، آنان را ابژه وار در برابر نگاه خیره و قضاوت مردانه قرار داده است، مردان را فاعلیتی قدرتمند و توانمند به تصویر می کشد. در واقع، نحوه بازنمایی زنان و مردان در پوسترهای انتخاباتی، که در این مقاله مورد تحلیل قرار گرفته اند، باورها و کلیشه های جنسیتی پنهانی را آشکار می کنند که تعیین کننده نقش ها و موقعیت اجتماعی دو جنس در شرایط فرهنگی اجتماعی جامعه امروزند.
مقایسه تطبیقی جایگاه زنان در اسلام و غرب با تأکید بر دیدگاه امام خمینی (ره) و آیت الله خامنه ای(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن و جامعه سال چهاردهم پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۵۵)
77 - 90
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه تطبیقی جایگاه زنان در اسلام و غرب ، با تأکید بر دیدگاه امام خمینی(ره) و آیت الله خامنه ای است.
روش : تحقیق حاضر، از روش آمیخته کیفی- کمی استفاده کرده است به طوری که برای بخش کیفی (کدگذاری و استخراج مضامین) از روش تحلیل مضمون در محیط MAXQDA استفاده شد و برای بخش کمی از تکنیک مدیریت ریسک FMEA بهره برده شده است.
یافته ها: یافته های تحقیق نشان داده است که 120 عبارت بیانی و متون گزینشی در 25 مضمون پایه و 6 مضمون سازماندهی شده، در رابطه با جایگاه زنان طبقه بندی شده اند؛ در این میان آسیب هایی که مبتنی بر الگوی غربی در جامعه شناسایی شده اند، 23 ریسک در 5 اثر بالقوه بوده که سطح ریسک همه آن ها بارز و جدی گزارش شده است، که با شناسایی و استخراج رهنمودهای مقام معظم رهبری و امام خمینی( ره) (چون الگوگیری از زنان برجسته اسلام، اهتمام به جهاد تبیین، توجه به حقوق و مسئولیت زنان متناسب با توانایی های جسمی-ذهنی) مقادیر ریسک ها به سطح قابل قبول کاهش داده شده اند.
بررسی نقش واسطه ای سبک های ارتباطی زوجین در رابطه بین سبک های دل بستگی ایمن و ناایمن با بخشش در خانواده در زنان متأهل
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای سبک های ارتباطی زوجین در رابطه بین سبک های دل بستگی ایمن و ناایمن با بخشش در خانواده در زنان متأهل بود. این پژوهش از نوع پژوهش های توصیفی- همبستگی مبتنی بر تحلیل مسیر بود. جامعه آماری شامل تمامی زنان متأهل شهر شیراز بودند. نمونه این جامعه آماری به روش نمونه گیری در دسترس، 202 نفر انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های سبک های دل بستگی (بارتولومیو و هوروتیز،1991)، سبک های ارتباطی زوجین (مبلر-نانالی و اکمن، 2006) و بخشش در خانواده (پولارد و همکاران،1998) بود. یافته های حاصل از این پژوهش نشان دهنده آن است که سبک های دل بستگی پیش بین مستقیم و معنی دار بخشش در خانواده بودند. هم چنین سبک های ارتباطی زوجین نیز توانست بخشش در خانواده را به طور معنی داری پیش بینی کند. علاوه بر این سبک های دل بستگی نیز پیش بین معنی دار سبک ارتباطی زوجین بود. درنهایت نتایج بیانگر این بود که سبک های ارتباطی زوجین توانست در رابطه بین سبک های دل بستگی و بخشش در خانواده نقش واسطه ای ایفا نماید. نتایج حاصل نشان دهنده آن است که سبک های دل بستگی ایمن و ناایمن و سبک های ارتباطی زوجین ازجمله متغیرهای تأثیرگذار بر بخشش در خانواده می باشند و لازم است موردتوجه کارشناسان و متخصصان حوزه خانواده قرار گیرند.
بررسی تاثیر صخره شیشه ای بر اشتیاق شغلی با نقش میانجی سکوت سازمانی (مطالعه موردی: کارکنان زن دانشگاه بوعلی سینای همدان)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در توسعه و سیاست دوره ۱۳ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳
377 - 398
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر صخره شیشه ای بر اشتیاق شغلی با نقش میانجی سکوت سازمانی صورت گرفته است. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان رسمی زن دانشگاه بوعلی سینای همدان به تعداد 88 نفر است که با روش نمونه گیری تصادفی ساده، 52 نفر به عنوان نمونه جهت مطالعه انتخاب شده اند. برای گردآوری داده های پژوهش از سه پرسش نامه صخره شیشه ای، سکوت سازمانی و اشتیاق شغلی استفاده شده است. برای روایی پرسش نامه ها از متخصصان علوم تربیتی و مدیریت بهره گرفته شده و برای بررسی قابلیت اعتماد ترکیبی هر یک از سازه ها از ضریب دیلون گلداشتاین ( c ρ) و میانگین واریانس استخراج شده، استفاده شده است. شاخص های پایایی ترکیبی هر دو پرسش نامه بیشتر از 7 / 0 و میانگین واریانس استخراج شده آن ها نیز بیشتر از 5 / 0به دست آمد. داده های پژوهش با استفاده از نرم افزارهای Excel، SPSS، VisualPLS و SmartPLS و با آزمون پیرسون، مدل یابی معادلات ساختاری به روش Partial Least Square (PLS) آزمون خودگردان سازی، شاخص Q 2 Stone - Geisser و شاخص نیکویی برازش تحلیل شدند. نتایج به دست آمده گویای آن بود که اثر مستقیم صخره شیشه ای بر اشتیاق شغلی منفی و معنادار است، اما اثر مستقیم این متغیر بر سکوت سازمانی مثبت و معنادار است. همچنین، اثر سکوت سازمانی بر اشتیاق شغلی نیز منفی و معنادار است. اثر غیر مستقیم صخره شیشه ای بر روی اشتیاق شغلی با میانجی گری سکوت سازمانی منفی و معنادار است.
بررسی آگاهی و درک زنان جوان تحصیل کرده به خرید و مصرف پایدار پوشاک (مطالعه موردی: دانشکده هنر دانشگاه الزهرا(س))(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در فرهنگ و هنر دوره ۸ تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲
281 - 300
حوزه های تخصصی:
خرید و مصرف پایدار پوشاک، با توجه به حجم عظیم تولیدات این صنعت و مشکلات ناشی از آن و نقش فعال زنان در این حوزه، از مسائل مهم دنیا، به خصوص کشور ایران با جمعیت جوان، در مسیر توسعه پایدار است. هدف، بررسی میزان آگاهی و درک زنان جوان تحصیل کرده متخصص از پایداری و تأثیر آن بر خرید و مصرف پوشاک است. پژوهش، توصیفی پیمایشی با داده های پرسش نامه ای از جامعه دانشجویان دختر سال آخر مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد سه رشته طراحی پارچه، طراحی لباس و طراحی صنعتی دانشگاه الزهرا(س) (100نفر) و حجم نمونه 80 نفر است. پرسش ها با طیف پنج تایی لیکرت و آلفای کرونباخ 735 / 0، طراحی و نرم افزار آماری برای تحلیل استفاده شد. طبق یافته ها، با وجود تمایل زیاد برای خرید و مصرف پایدار پوشاک، آگاهی کافی و جامعی در این زمینه وجود ندارد. اطلاعات در مقوله پایداری، درراستای مسائل معمول زیست محیطی است. دیدگاه ها و عملکرد مخالف پایداری در خرید و مصرف به وضوح دیده می شود که نشان از نیاز به آگاهی بخشی کامل تر و دقیق تر دارد. افزایش آگاهی و درک این گروه از مصرف کنندگان از خرید و مصرف پایدار پوشاک به منزله متخصصان آینده این صنعت، می تواند موجب بهبود راهبردهای تولید، خرید و مصرف منطبق بر اصول توسعه پایدار در آینده شود.
رابطه خودشیءانگاری با تاب آوری و خوددلسوزی دانشجویان دختر (مطالعه موردی: دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در توسعه و سیاست دوره ۱۴ بهار ۱۳۹۵ شماره ۱
125 - 139
حوزه های تخصصی:
امروزه، پدیده خودشیءانگاری به مفهوم ارزیابی دیگران براساس ظاهر فیزیکی، زیبایی و جذابیت جنسی، پدیده ای است که منبع عمده درد و رنج زنان، به ویژه دانشجویان دختر، به شمار می آید و موجب کاهش تاب آوری و خوددلسوزی و تهدید سلامت روانی آن ها می شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه خودشیءانگاری با تاب آوری و خوددلسوزی دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار انجام شد. این پژوهش از نوع توصیفی همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل همه دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار ورودی 1393 به تعداد 647 نفر بود. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 242 نفر تعیین شد که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه های استاندارد خودشیءانگاری مک کینلی و هاید، تاب آوری کونور و دیویدسون و خوددلسوزی نف استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که بین متغیرهای خودشیءانگاری با تاب آوری و خوددلسوزی رابطه منفی و معناداری وجود دارد. همچنین، براساس نتایج تحقیق مشخص شد که مؤلفه های خودشیءانگاری (شرم بدنی، نظارت بدنی و کنترل ظاهر) توانستند حدود 31 درصد واریانس تاب آوری و 18 درصد واریانس خوددلسوزی را تبیین کنند. بنابراین، کاهش خودشیءانگاری می تواند سبب افزایش تاب آوری و خوددلسوزی دانشجویان دختر شود.
تأثیر حضور زنان در هیئت مدیره بر ویژگی های کیفی اطلاعات مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در توسعه و سیاست دوره ۱۹ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳
477 - 500
حوزه های تخصصی:
زنان نقش شایان ذکری در کسب موفقیت در زمینه های اقتصادی دارند که به ایجاد ارزش آفرینی و افزایش سطح رفاه افراد در جامعه منجر می شود. آنان در مقوله روابط اجتماعی دقت نظر بیشتری دارند و بر انجام دادن صحیح وظایف محوله و پیروی از قوانین حاکم اهتمام بیشتری می ورزند؛ بنابراین، حضور زنان در هیئت مدیره شرکت ها می تواند مفید واقع شود. در این پژوهش، به بررسی نقش حضور زنان در هیئت مدیره بر کیفیت اطلاعات صورت های مالی پرداخته می شود. جامعه آماری پژوهش شامل اطلاعات مالی 125 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1392 تا 1398 است. در این پژوهش، متغیر مستقل، تعداد زن در ترکیب هیئت مدیره و متغیر وابسته متغیرهای مرتبط باکیفیت اطلاعات (بیان صادقانه، به موقع بودن و قابلیت مقایسه) هستند. نتایج حاصل از آزمون فرضیه های پژوهش، که از روش رگرسیون استفاده شد، نشان می دهد که وجود زن در ساختار مدیریت شرکت های بورسی موجب افزایش کیفیت اطلاعات شرکت شده است. بدین شکل که حضور زنان بین اعضای هیئت مدیره، که تنوع جنسیتی اعضای هیئت مدیره است، تأثیر مستقیم و معناداری بر بیان صادقانه گزارش های مالی و به موقع بودن گزارش های مالی دارد و همچنین باعث افزایش قابلیت مقایسه صورت های مالی می شود.
تأثیر اشکال مختلف سرمایه بر هویت جمعی زنان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در توسعه و سیاست دوره ۹ پاییز ۱۳۹۰ شماره ۳
35 - 65
حوزه های تخصصی:
از وجوه مورد توافق در نزد جامعه شناسان کلاسیک و معاصر تأکید بر نقش و جایگاه بهره مندی از اشکال سرمایه در بازاندیشی مرزبندی های هویتی و بسط تعلقات جمعی است. تحقیق حاضر با بهره گیری از نظریه های جنکینز و بوردیو به بررسی تجربی فرضیه ی رابطه ی بین میزان بهره مندی از سرمایه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و احساس تعلق، تعهد و وفاداری زنان نسبت به هویت های قومی و ملی پرداخته است. برای بررسی رابطه مذکور از یک نمونه ی 385 نفر از زنان 18 تا 45 ساله ی شهر سنندج استفاده شده است. روش تحقیق به صورت پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه انجام گرفته است.نتایج حاصل از بررسی نشان می دهد که بین سرمایه های فرهنگی و اجتماعی و برجستگی هویت های ملی و قومی به ترتیب همبستگی مثبت و منفی وجود دارد و سرمایه اقتصادی همبستگی مثبتی با انواع هویت دارد.لکن بیش ترین همبستگی سرمایه اقتصادی با هویت ملی است. هم چنین، نوع همبستگی ابعاد تجسم یافته و عینیت یافته ی سرمایه فرهنگی با هویت های قومی و ملی تا حدودی متفاوت با بُعد نهادینه شده ی آن است. در میان ابعاد سرمایه اجتماعی، روابط انجمنی و نهادی، بیش ترین اثر تقویت کنندگی را بر هویت ملی دارد. در مجموع، اشکال سرمایه های اجتماعی و فرهنگی به ترتیب 593/0 و 377/0 از تغییرات هویت های ملی و قومی زنان مورد بررسی را تبیین می کند. در بخش پایانی مقاله، دلالت های یافته ها و نتایج تحقیق در زمینه مطالعات آتی و سیاست گذاری اجتماعی و فرهنگی مورد بحث قرار گرفته است.
استفاده دانشجویان دختر از لوازم آرایشی و عوامل جامعه شناختی مؤثر بر آن(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در توسعه و سیاست دوره ۱۰ تابستان ۱۳۹۱ شماره ۲
87 - 106
حوزه های تخصصی:
هدف اصلی این مطالعه بررسی نقش عوامل جامعه شناختی مؤثر بر استفاده دختران جوان از لوازم آرایشی می باشد. این پژوهش با روش ییمایش انجام و داده های آن از طریق پرسشنامه جمع آوری شدند. جامعه آماری کلیه دانشجویان دختر دانشگاه آزاد واحد اسلام آبادغرب بود. تعداد جامعه آماری برابر 784 نفر است. از این تعداد، 400 نفر بر اساس نمونه گیری تصادفی ساده برای مطالعه انتخاب شدند. یافته های پژوهش نشان می دهد بین متغیرهای، تمایل به جلب توجه، تشخص طلبی، میزان نوگرایی، میزان گرایش دینی و تحصیلات پدر و مادر با استفاده از لوازم آرایشی رابطه معنی دار وجود دارد. نتایج ضریب رگرسیونی نشان می دهد که شش متغیر تمایل به جلب توجه، میزان تشخص طلبی، میزان نوگرایی، میزان درآمد، وضعیت شغلی و وضعیت تأهل، به ترتیب میزان اهمیتی که در تبیین متغیر وابسته داشته اند، وارد معادله شده و در مجموع مقدار 51 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین نموده اند.
نابرابری های جنسیتی و طبقاتی در اندیشه ی پروین اعتصامی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در فرهنگ و هنر دوره ۲ بهار ۱۳۹۰ شماره ۳
19 - 35
حوزه های تخصصی:
پروین اعتصامی شاعری است که از دوران نوجوانی با بهره گیری هنرمندانه از نظم و ادبیات فارسی، به انتقاد از شرایط موجود و بیان کاستی های جامعه خویش می پردازد، دیوان اشعارش به عنوان تنها یادگار از او، سرشار از مناظره ها، تمثیل ها و کنایه ها با مضامین اجتماعی است. در این مقاله به بررسی جامعه شناختی نابرابری های اجتماعی و طبقاتی از نگاه پروین اعتصامی پرداخته و سعی در معرفی اجمالی دیدگاه او در این مورد می شود. هم چنین از شرایط سیاسی و اجتماعی که پروین از آن ها متأثر بوده صحبت شده و از نگاه او به زن و نظریه اش در باب رهایی زنان و ظلم ستیزی پروین، مطالبی ارایه می شود.
کاستی های مفهومی و گسست تحلیلی در دیدگاه فرهنگی از "جامعه شناسی خانواده ایرانی"(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در فرهنگ و هنر دوره ۴ پاییز ۱۳۹۱ شماره ۳
5 - 23
حوزه های تخصصی:
نظریه سازی در ادبیات جامعه شناسی به طور عام و در حوزه جامعه شناسی خانواده به طور خاص، کم و بیش دچار اغتشاش مفهومی است. طرح کننده مفهوم "نظام سه پایه ایرانی"، سعی در تحلیل وضعیت خانواده و تغییر و تحولات آن در ایران از رهگذر پدیده مدرنیته را دارد. این مقاله با بررسی چارچوب مفهومی نظام سه پایه ایرانی و مفاهیم وابسته به آن به این نتیجه می رسد که این دیدگاه در چهار مفهوم "جامعه ایرانی"، "خانواده ایرانی"، "زن ایرانی" و "فمینیسم خاص ایرانی" با یک دیدگاه جزء نگرانه به فرهنگ، دچار کاستی مفهومی و در تبیین وضعیت خانواده و رابطه با دولت و دین، دچار گسست تحلیلی است. کاستی های مفهومی این دیدگاه در متن مقاله غالباً به شکل سؤال مورد توجه واقع شده است. سؤالاتی که عمدتاً بدون پاسخ از سوی صاحب دیدگاه رها شده و یا به شکل متناقضی صورت بندی شده است. در مجموع به نظر می رسد چارچوب های مفهومی و نظری این دیدگاه که بعضاً در کتاب های درسی رشته های جامعه شناسی و مطالعات زنان و خانواده استفاده می شود، محتاج بازنگری، بازاندیشی و انسجام بخشی است.
بررسی شخصیت زن نمایش نامه ی عروسک خانه در تنگناهای اخلاقی بر مبنای سه نظریه ی اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در فرهنگ و هنر دوره ۲ پاییز ۱۳۸۹ شماره ۱
23-40
حوزه های تخصصی:
این مطالعه در پی بررسی متون ادبی اخلاق مدار با محوریت زنان است، برای دست یابی به این منظور محققان به تحلیل محتوی نمایش نامه عروسک خانه بر مبنای تعدادی از نظریات اخلاقی و قضاوت در مورد پاسخ نهایی قهرمان زن این اثر یعنی نورا بر بنیاد این نظریه ها پرداخته اند، از این رو قسمت های از نمایش نامه که بیشترین تناسب را با هدف این پژوهش داشتند برای تحلیل محتوی با توجه به محتوی این نظریات انتخاب شد. برای پایایی سنجی درصد توافق بین 20 نفر از دانشجویان که در مورد صحنه های منتخب قضاوت کرده بودند حاصل شد و برای اعتبار از تحلیل گفتار?، محتوی استدلال دانشجویان مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل محتوی نشان داد که هر چند بین سه نظریه ی رشد اخلاقی کلبرگ، پیامدگرایی اخلاقی و اخلاق مراقبت هم بستگی وجود دارد، اما روی کرد شناختی (رشد اخلاقی کلبرگ) و عملگرا (پیامدگرایی) برای تبین کافی نبوده و روی کرد مراقبت که به نقش عواطف و احساسات در موقعیت های اخلاقی می پردازد، در تفسیر موقعیت ها اهمیت می یابد. هم چنین این نظریه ها در درک تحول قهرمان زن اثر مساعدت می کنند.
شاخصه های سیاسی- اجتماعی نگاه جاهلی به زن در متون تاریخی و رواییِ قرن 2- 7ه .ق(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در فرهنگ و هنر دوره ۸ بهار ۱۳۹۵ شماره ۱
135 - 146
حوزه های تخصصی:
انزوای سیاسی و اجتماعی زن در دوره پیش از اسلام و نقش کم رنگ وی در این عرصه، با ظهور اسلام متحول شد. با این همه، در دوران خلفا، با ورود عناصری از تعالیم یهودیت و مسیحیت و احیای افکار و سنن جاهلی، زمینه این فترت فراهم شد و بازتاب آن در متون تاریخی و روایی به وضوح نمایان شد. نقد و بررسی این نگاه جاهلی در متون تاریخی و روایی قرون 2 7 ه .ق. محور عمده این پژوهش است، تا به این مسئله بپردازد: شاخصه های سیاسی و اجتماعی نگاه جاهلی به زن در متون تاریخی و روایی قرون2 7 ه .ق. چگونه بوده است؟ در پاسخ به سؤال مذکور، این مدعا مطرح می شود که بسیاری از روایات مندرج در متون تاریخی و رواییِ قرون مورد نظر، حاوی نگرش زن ستیزی بوده یا سلسله روایات موثق و مطمئنی ندارند و در زمره جعلیات قرار دارند. از دستاوردهای این پژوهش، شناسایی روایت های غیر موثق است که در اصلاح و تغییر دیدگاه های جاهلی به زن تأثیرگذار خواهد بود. روش تحقیق در این پژوهش تاریخی تحلیلی است و با استفاده از متون و منابع مکتوب قرون 2 7 ه.ق. انجام شده است.
واکاوی پیامدهای مهاجرت مردان بر وضعیت زنان جامانده در نواحی روستایی (مطالعه موردی: شهرستان مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در توسعه و سیاست دوره ۱۷ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳
413 - 438
حوزه های تخصصی:
مهاجرت ماهیتاً فرایندی جنسیتی است، زیرا می تواند در ساختار جمعیتی مبدأ تغییر ایجاد کند و به تبع آن در بروز تحولات اقتصادی اجتماعی، به خصوص در ارتباط با جنسیت، تأثیر بسزایی داشته باشد. هدف پژوهش تحلیل پیامدهای مهاجرت مردان سرپرست خانوار بر وضعیت اقتصادی و اجتماعی زنان جامانده در روستاست. روش تحقیق توصیفی تحلیلی و حجم نمونه 289 زن سرپرست خانوار مهاجر در شهرستان مشهد بوده است. تأثیرات مهاجرت در دو بعد اقتصادی و اجتماعی با 15 اثر مثبت و منفی در طیف لیکرت کمی شد. نتایج نشان داد از دیدگاه زنان، میانگین تأثیرات مثبت مهاجرت مردان با 88 / 2 بیشتر از تأثیرات منفی با 09 / 2 بوده است. در بعد اجتماعی، میانگین تأثیرات مثبت مهاجرت با 26 / 3 بیشتر از تأثیرات منفی با 99 / 1 و در بعد اقتصادی میانگین تأثیرات مثبت با 54 / 2 بیشتر از تأثیرات منفی با 23 / 2 بوده است. این امر با نوع غالب مهاجرت مردان در شهرستان مشهد، که عمدتاً روزانه است، قابل توجیه است، زیرا میانگین تأثیرات منفی مهاجرت در خانوارهایی که مردان مهاجرت روزانه داشته اند 06 / 2 در مهاجرت کوتاه مدت 18 / 2 و در مهاجرت طولانی مدت به 53 / 2 افزایش می یابد. لذا مهاجرت انفرادی مردان از نواحی روستایی، در صورتی که روزانه باشد، تأثیرات مثبتی بر وضعیت اقتصادی و اجتماعی زنان جامانده در نواحی روستایی دارد.
ادراک زنان از گردشگری تک جنسیتی، کارکردها، چالش ها و راهبردهای مواجهه در خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در توسعه و سیاست دوره ۱۶ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲
295 - 318
حوزه های تخصصی:
گردشگری به منزله یک فعالیت فراغتی مدرن در جوامع معاصر شناخته می شود. با این حال، همچون بسیاری از فعالیت های فراغتی، دسترسی به سفر و گردشگری توزیع برابری در میان دسته های مختلف اجتماعی از جمله طبقات و جنسیت های مختلف (زنان و مردان) ندارد. از سوی دیگر، طبقه متوسط در جامعه ایران دگرگونی های وسیعی را در ارزش ها، الگوهای رفتاری و انتخاب ها در دهه های اخیر تجربه می کند. از همین رو، هدف پژوهش حاضر پاسخ به دو پرسش ذیل است: نخست اینکه زنان امروز طبقه متوسط در کلان شهرهای ایران چه کارکردهایی برای سفرهای تک جنسیتی ادراک می کنند؟ و دوم اینکه زنان مذکور در سفرهای تک جنسیتی پیش، حین و پس از سفر چه چالش هایی را ادراک می کنند و برای مواجهه با این چالش ها چه راهبردهایی را اتخاذ می کنند؟ برای این منظور رویکرد کیفی و روش مردم نگاری اتخاذ شد. در این زمینه، از چهارده زن مصاحبه عمیق انجام شد. یافته ها نشان داد زنان دو نوع کارکرد سلبی و ایجابی برای سفرهای تک جنسیتی/ تنها قائل اند. مهم ترین چالش آن ها، پیش از سفر، جلب رضایت خانواده و مدیریت منزل در غیابشان بود. چالش های حین سفر نیز به دو گونه عاطفی و کارکردی قابل دسته بندی بود. چالش های پس از سفر نیز چندان حائز اهمیت دانسته نمی شد. زنان برای مقابله با این چالش ها راهبردهای گوناگونی اتخاذ می کردند که طیفی از واکنش های منفعلانه تا فعالانه و خلاقانه را در برمی گرفت. در مجموع، سفر تک جنسیتی یا تنها برای زنان عرصه تجربه ، محک زدن و اثباتِ قدرت، عاملیت و استقلال آن ها در جامعه معاصر ایرانی بود.
تبیین فرسودگی شغلی زنان شاغل با تأکید بر نقش متغیرهای سازمانی و روان شناختی (مورد مطالعه: دانشگاه فنی و حرفه ای و آزاد اسلامی شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در توسعه و سیاست دوره ۱۲ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴
611 - 626
حوزه های تخصصی:
فرسودگی شغلی سندرمی مشتمل بر خستگی هیجانی، مسخ شخصیت، و کاهش موفقیت فردی است که افراد به دلیل مواجهه با استرس های فیزیکی، روانی، و هیجانی در معرض آن قرار می گیرند. از جمله ضرورت های این پژوهش، ناکافی بودن پژوهش در خصوص جامعه زنان است. هدف پژوهش حاضر تبیین فرسودگی شغلی زنان شاغل با تأکید بر نقش متغیرهای سازمانی و روان شناختی در دانشگاه فنی و حرفه ای و آزاد اسلامی شیراز است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان زن شاغل در دانشگاه فنی و حرفه ای و آزاد شیراز (225=N) است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 143 نفر است که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای تصادفی انتخاب شدند. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه فرسودگی شغلی ماسلاچ، پرسشنامه تعهد سازمانی آلن و می یر، پرسشنامه تعارض و ابهام نقش لو و همکاران، و پرسشنامه عدالت سازمانی کلکوئیت استفاده شده است. اطلاعات جمع آوری شده به کمک روش های آماری توصیفی و روش های آماری استنباطی شامل ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که: تعهد سازمانی اثر مستقیم و اثر غیرمستقیم با میانجی گری ابهام نقش و تعارض نقش بر فرسودگی شغلی دارد. همچنین عدالت سازمانی اثر مستقیم و اثر غیرمستقیم با میانجی گری ابهام نقش و تعارض نقش بر فرسودگی شغلی دارد. در نهایت، ابهام نقش و تعارض نقش اثر مستقیم بر فرسودگی شغلی دارد. طبق شاخص های برازش شده، مدل نهایی پژوهش از برازش نسبتاً خوبی برخوردار است.
عوامل مؤثر بر قدرت تصمیم گیری زنان در خانواده های شهر سپیدان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در توسعه و سیاست دوره ۱۱ تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲
275 - 293
حوزه های تخصصی:
قدرتْ متغیر اجتماعیِ مهمی است که در بررسی هر ساختار اجتماعی، نهاد، گروه، و حتی روابط مرسوم بین افراد مورد توجه قرار می گیرد و خانواده نیز از این قاعده مستثنا نیست. هدف اصلی مقاله حاضر، بررسی میزان قدرت تصمیم گیری زنان در خانواده های شهر سپیدان و عوامل مؤثر بر آن است. این تحقیق کمی و از نوع پیمایشی است که در سال 1390 در شهر سپیدان انجام گرفته است. جامعه آماری مورد نظر در این تحقیق، بنابر ضرورت موضوع و مسئله، شامل زنان متأهل شهر سپیدان بوده است و با استفاده از فرمول کوکران 188 نفر از آن ها به شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده اند. یافته های پژوهش نشان می دهد که قدرت تصمیم گیری زنان در خانواده های شهر سپیدان تحت تأثیر درآمد زن، تحصیلات زن، تحصیلات همسر، اشتغال زن، محل تولد، نحوه انتخاب همسر، قدرت مادر در خانواده خاستگاه، و نگرش های کلیشه ای به جنسیت است. همچنین از میان متغیرهای مورد مطالعه، متغیرهایی از قبیل سن، تفاوت سنی زوجین، مدت زمان ازدواج، نوع ازدواج، و موانع قانونی و حقوقی با قدرت تصمیم گیری زنان در خانواده رابطه معناداری ندارند. در تحلیل رگرسیون چندمتغیره نیز، متغیرهای درآمد، قدرت مادر در خانواده خاستگاه، و نگرش های کلیشه ای در کل 4 / 13 درصد از واریانس قدرت تصمیم گیری زنان در خانواده را در جامعه آماری تبیین می کنند.
بازسازی معنایی نقش و جایگاه زنان در بنگاه های اقتصادی خانوادگی کوچک و متوسط (مطالعه موردی: بنگاه های اقتصادی خانوادگی شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در توسعه و سیاست دوره ۱۵ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴
499 - 521
حوزه های تخصصی:
مقاله حاضر با اتخاذ رویکردی فرهنگی و در چارچوب جامعه شناسی اقتصادی به مطالعات بنگاه های اقتصادی خانوادگی در شهر تهران پرداخته است. روش آن کیفی بوده و پس از مصاحبه نیمه ساخت یافته با 25 نفر از مدیرعاملان بنگاه های اقتصادی از طریق کدگذاری و مقوله سازی به تجزیه و تحلیل یافته ها پرداخته است. هدف آن بررسی و بازسازی معنایی نقش و جایگاه زنان در این نوع کسب وکارها از دید پاسخ گویان بوده است. طبق نتایج حاصله، نقش و جایگاه زنان از نگاه مدیرعاملان مطالعه شده را، که همگی مرد هستند، می توان در ذیل سه عنوان: 1. نقش زنان در بنگاه های اقتصادی (شامل صوری بودن، غیرمهم بودن، جدلی بودن، نامرئی بودن و عدم ارتقا)؛ 2. چالش های حضور زنان در بنگاه های اقتصادی (شامل روابط رقابتی/ حسادتی و بی اعتمادی فامیلی)؛ 3. پیامدها (شامل فروپاشی خانواده و فروپاشی بنگاه) قرار داد. در کل، می توان گفت که نگرش و مدیریت مردسالارانه، به منزله مهم ترین نظام ارزشی و فرهنگی حاکم بر خانواده، نقش و جایگاه زنان در کسب وکارهای خانوادگی را تا حدود زیادی محدود می کند. به علاوه، حضور زنان در بنگاه های اقتصادی خانوادگی با چالش هایی همراه است که در نهایت پیامدهایی (همچون تضعیف روابط فامیلی و فروپاشی کسب وکار) هم برای خانواده و هم برای کسب وکار خانوادگی در پی دارد.
بررسی مقایسه ای-تاریخی جایگاه «خانواده» در فکر فمینیستی و دیدگاه اسلام با تأکید بر مساله «قواعد»(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در توسعه و سیاست دوره ۱۰ زمستان ۱۳۹۱ شماره ۴
5 - 36
حوزه های تخصصی:
فکر فمینیستی، همواره دیدگاه اسلام در مورد خانواده را به چالش کشیده و می کشد. باورِ بخش عمده ای از فمینیست ها این است که خانواده منشأ ستمگری علیه زنان و راه اصلیِ اعمال و بازتولیدِ سلطه مردان است. بخشی از استدلال فمینیست ها خود را در نقد سنت سیاسی در غرب، خصوصاً مبحث لیبرالیِ «امر عمومی» نشان می دهد که بر مبنای آن، نظریه پردازان لیبرال، با قلمداد کردنِ خانواده به عنوان بخشی از حیطه خصوصی» یا «حریم شخصی»، آن را از شمول مباحثه عمومی و قانون گذاری خارج کرده و به جایگاه مناسبی برای اعمال سلطه مردان بر زنان و نیز تقویت مناسبات ناعادلانه تبدیل کرده اند. مقاله ضمن تشریح این دیدگاه، نشان می دهد که از دیدگاه اسلام، اساساً خانواده نمی تواند چنین خصیصه ای داشته باشد، زیرا از همان ابتدای ظهور اسلام، خانواده به موضوعی برای قاعده گذاری شارع بدل شده و انبوهی از قواعد برای تنظیم مناسبات عادلانه در خانواده و دفاع از حقوق زنان تنظیم و تعریف شده است. در واقع، چارچوب خانواده از دیدگاه اسلام، ترکیبی از عواطف و قواعد است.
تحلیل جنسیتی تأثیر تربیت خانوادگی بر ایستارهای دموکراتیک (مطالعه موردی: شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در توسعه و سیاست دوره ۱۳ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳
425 - 438
حوزه های تخصصی:
بشر، از اوان پیدایش تا کنون، نظام های سیاسی مختلفی را تجربه کرده است. اما در این میان هیچ نظامی تاکنون به اندازه نظام های دموکراتیک جایگاه ویژه ای نداشته است. از سوی دیگر، به نظر می رسد پیشرفت و توسعه عمیق سیاسی در جوامع در جهت رسیدن به اهداف تعیین شده، که از هر گونه افراط و تفریط به دور باشد، خصوصاَ در عرصه اجتماع و سیاست، بدون توجه به ساختار خانواده و روش های تربیتی حاکم در آن ها میسر نخواهد بود. حال، هدف این پژوهش بررسی تأثیر روش های تربیتی مختلف در درون خانواده ها بر روی ایستارهای دموکراتیک در بین شهروندان مرد و زن شهر اصفهان در سال 1394 است. با تقسیم روش های تربیتی به سه نوع شیوه های مقتدرانه، مستبدانه و سهل گیرانه، نتایج نشان می دهد که روش های مقتدرانه با ضریب 49 / 0 باعث افزایش ایستارهای دموکراتیک می شود، اما روش های مستبدانه با ضریب 18 / 0- باعث کاهش ایستارهای دموکراتیک در بین شهروندان می شود. از سوی دیگر، یافته ها نشان می دهد که هر چند بین مردان هر دو شیوه تربیتی مستبدانه و مقتدرانه با ایستارهای دموکراتیک آن ها ارتباط داشتند، بین زنان، فقط روش تربیتی مقتدرانه بر روی ایستارهای دموکراسی خواهی آنان تأثیر می گذاشت و باعث افزایش این نوع ایستارها در بین آنان می شد. سرانجام، نتایج نشان می دهد که روش سهل انگارانه تأثیری در افزایش یا کاهش ایستارهای دموکراتیک ندارد.