کاستی های مفهومی و گسست تحلیلی در دیدگاه فرهنگی از "جامعه شناسی خانواده ایرانی" (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
نظریه سازی در ادبیات جامعه شناسی به طور عام و در حوزه جامعه شناسی خانواده به طور خاص، کم و بیش دچار اغتشاش مفهومی است. طرح کننده مفهوم "نظام سه پایه ایرانی"، سعی در تحلیل وضعیت خانواده و تغییر و تحولات آن در ایران از رهگذر پدیده مدرنیته را دارد. این مقاله با بررسی چارچوب مفهومی نظام سه پایه ایرانی و مفاهیم وابسته به آن به این نتیجه می رسد که این دیدگاه در چهار مفهوم "جامعه ایرانی"، "خانواده ایرانی"، "زن ایرانی" و "فمینیسم خاص ایرانی" با یک دیدگاه جزء نگرانه به فرهنگ، دچار کاستی مفهومی و در تبیین وضعیت خانواده و رابطه با دولت و دین، دچار گسست تحلیلی است. کاستی های مفهومی این دیدگاه در متن مقاله غالباً به شکل سؤال مورد توجه واقع شده است. سؤالاتی که عمدتاً بدون پاسخ از سوی صاحب دیدگاه رها شده و یا به شکل متناقضی صورت بندی شده است. در مجموع به نظر می رسد چارچوب های مفهومی و نظری این دیدگاه که بعضاً در کتاب های درسی رشته های جامعه شناسی و مطالعات زنان و خانواده استفاده می شود، محتاج بازنگری، بازاندیشی و انسجام بخشی است.Conceptual Shortcomings and Analytical Discontinuity from the Cultural Perspective of “Iranian Families Sociology”
Theorization in sociological literature in general and in sociology of the family in particular suffers from conceptual confusion. The proposer of the concept: “Iranian Tripod System” tries to analyze the family situation and its changes in Iran through modernity. The present paper studies the conceptual framework of Iranian Tripod System and its related quadrilateral concepts: “Iranian Society”, “Iranian Family”, “Iranian Woman”, and “Specific Iranian Feminism” with a detailed oriented view to the culture, which suffers from conceptual shortcomings and analytical discontinuity in explaining the situation of the family and the relationship between the government and religion. Conceptual shortcomings of this view are mostly proposed as questions which are mainly left unanswered by the writer or formed inconsistently. In general it seems that the conceptual and theoretical frameworks of the view which are sometimes used in course books of sociology and women’s and family studies need to be reviewed and coordinated.