فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۶۸۱ تا ۱٬۷۰۰ مورد از کل ۳۰٬۰۹۵ مورد.
منبع:
علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیست و پنجم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۰۰
123 - 146
حوزه های تخصصی:
تنوع منازعات در زندگی اجتماعی باعث پیدایش طیف وسیعی از رویکردها برای حل وفصل منازعه شده که هر یک در زمینه ای خاص به کار گرفته شده است. در این میان، حل وفصل منازعات سیاسی، به طیف محدودتری از راهکارها و نقش نظام سیاسی به عنوان طرف تصمیم گیرنده در چنین منازعاتی تمرکز یافته است. با توجه به نقش مؤثر نظام سیاسی در حل وفصل منازعات و نظر به محدودیت رویکردهای سنتی به طیف بسته ای از شاخص های حل وفصل منازعات، پژوهش حاضر با طرح این پرسش که مهم ترین رویکردهای جدید برای حل وفصل منازعات سیاسی کدام اند، به دنبال شناسایی رویکردهای جدیدترِ حل وفصل منازعات سیاسی در فراسوی الگوهای سنتی است. روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی بوده و به شناسایی رویکردهای نوین حل وفصل منازعات پرداخته است. یافته های پژوهش که با نگرشی میان رشته ای استخراج و تدوین شده، نمونه هایی از مهم ترین رویکردهای نوین حل وفصل منازعات شامل رویکرد تحلیلی، رویکرد آشتی جویانه، رویکرد اخلاقی، رویکرد حل مسأله، رویکرد تعاملی، رویکرد ذهنی، رویکرد واکنش متقابل و پاسخگویی، رویکرد نیازهای انسانی و رویکرد نامتقارن که قابلیت کاربست در حوزه منازعات سیاسی را دارند معرفی کرده است.
تحلیل مبانی نظری و چشم انداز عوامل تاثیرگذار بر نظام منطقه ای ژئوپولتیک شیعه در خاورمیانه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
ایران با توجه به جمعیت انسانی، نظام سیاسی اسلامی و دارا بودن اکثریت جمعیت شیعه مذهب، به عنوان هارتلند تشیع در جهان تلقی می گردد که از آنها می توان به عنوان مکمل های ژئوپلیتیک تشیع در ایران یاد کرد و اقتدار آنها تا حدودی وابسته به میزان قدرتمندی ایران است. جهان تشیع امروزه یک خط سیر مهمی را از لحاظ جغرافیایی شامل می شود که در واقع از شرق کشور چین و هندوستان شروع شده و بعد از رسیدن به ایران، از طریق عراق و خلیج فارس به سوریه و لبنان می رسد. که این پراکندگی و قدرت چشم انداز ژئوپولتیک را تعیین می کند و مقاله فوق در صدد پاسخگویی به این فرض است که چه عواملی سبب تاثیرگذاری بر نظام منطقه ای ژئوپولتیک شیعه در خاورمیانه می گردد. به جهت یافتن پاسخ از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. برای گردآوری داده ها، از روش کتابخانه ای ومیدانی بهره گرفته شده است و برای تکمیل پرسشنامه و تعیین جامعه نمونه از جدول استاندارد مورگان و تعداد 269 نمونه انتخاب شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد شیعیان از یک سو با دارا بودن آموزه های آیینی و از سوی دیگر به دلیل شرایط تبعیض آمیز سیاسی- اجتماعی در ساختار قدرت این کشورها، زمینه های بازتولید هویت جمعی آنان و تحول خواهی به منظور تغییر شرایط موجود در منطقه را دارا است. امروزه شیعه به یک موضوع ژئوپلیتیک تبدیل شده است، زیرا نقطه ثقل جغرافیای شیعیان مناطقی است که بر روابط قدرت در سطح منطقه و جهان تأثیر گذار است.
نقش جمعیت در تولید قدرت ملی و ارتقاء اقتدار ملی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
جمعیت به عنوان عاملی مؤثر در شکل دهی به قدرت کشورها به ویژه در ابعاد نظامی، سیاسی و اقتصادی مطرح است. به طوری که رشد جمعیت در یک جامعه و کشور به معنای قدرت بیشتر حاکمان به شمار می آید. از این رو معمولاً در مباحث نظری، مفهوم قدرت در ملی توانایی، قابلیت و ظرفیت یک کشور با یک ملت برای استفاده از منابع مادی و معنوی خودی با هدف اعمال اراده معنوی و تحصیل اهداف و منافع ملی تعریف می شود و از همین جاست که اهمیت عامل جمعیت در تولید قدرت ملی برجسته می شود لذا اگر این موضوع مورد بررسی و مطالعه قرار نگیرد، ممکن است در آِینده با کم توجهی به این عامل به اقتدار ملی لطمات زیادی وارد شود. هدف این تحقیق، بررسی نقش جمعیت در تولید قدرت ملی و ارتقاء اقتدار ملی می باشد به منظور انجام تحقیق حاضر از چند روش استفاده شده که عبارتند از: روش بررسی اسناد و مدارک علمی با رویکرد زمینه ای و روش تحلیل محتوی با هر دو رویکرد ژرفانگر و پهنانگر. تحقیق حاضر از نوع کاربردی بوده و جامعه آماری آن کتب و مقالاتی است که در خصوص سنجش قدرت ملی به رشته تحریر در آمده و برای اینکار فرمولی ارائه نموده اند. نتیجه این تحقیق نشان می دهد که در تمامی مدل های مورد مطالعه، جمعیت به عنوان یک عامل اصلی قدرت دیده شده و واجد بیشترین ضریب اهمیت در محاسبه قدرت ملی می باشد. که این عامل باعث رشد و ارتقاء اقتدار ملی در کشور می شود.
شناسایی متغیرهای آینده تأثیرگذار بر تفکیک قوا در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آینده پژوهی دفاعی سال هفتم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲۷
83 - 113
حوزه های تخصصی:
هدف اصلی از تفکیک قوا، تقنین، اجرا و قضا، به نحو صحیح و واقعی است. ساختار حکومتی در جمهوری اسلامی ایران نیز به موجب اصل 57 قانون اساسی، تفکیک قوا را را به رسمیت شناخته است. این پژوهش از نظر هدف؛ کاربردی و از لحاظ ماهیت؛ توصیفی-تحلیلی است، که با ترکیب روش های آینده پژوهی؛ در راستای پاسخ به چیستی شناسایی متغیرهای آینده تأثیرگذار بر تفکیک قوا در حقوق اساسی ج.ا.ا، انجام و در ادامه از نرم افزار علم سنجی «VOSviewr» استفاده شد تا با استفاده از آن ارتباط متغیرهای تأثیرگذار بر آینده آن ترسیم شود. از مجموع 45 پیشران احصاء شده، 31 پیشران در شمار متغیرهای موافق با تفکیک قوا، 4 پیشران در شمار متغیرهای موافق مشروط (نسبی) و تعداد 10 پیشران در شمار متغیرهای مخالف با تفکیک قوا شناسایی شد. برابر شناسایی نرم افزار تعداد 17 واژه پرکاربرد از واژگان مرتبط با تفکیک قوا و حقوق اساسی، تا سال 2010میلادی و تعداد 18 واژه پرکاربرد نیز از سال 2018میلادی به بعد شناسایی شد. مضاف بر پیشران های مؤکد، حکم حکومتی ولی معظم فقیه، به دلیل نقش تعدیل کنندگی و گره گشایی در بن بست های مختلف (تریبونا)، به عنوان یک پیشران کلیدی و حیاتی خواهد بود. از منظر پژوهشگر یافته ها نشان می دهد که متغیرهای فراوانی بر آینده تفکیک قوا در جمهوری اسلامی ایران نقش آفرینی خواهند داشت که مهمترین آنها پیشران های مذهبی اعم از شیعی و سنی و نیز پیشران های فلسفی و کلامی و نیز ابرپدیده ولی فقیه که کاربست آن همانند قاعده تریبونا در غرب است دارای نقش برجسته و متمایز خواهند بود.
چالش بی تفاوتی سیاسی (مطالعه موردی: زنان شهرستان شاهین شهر)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست پژوهی جهان اسلام دوره ۹ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲۵
64 - 82
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش بررسی رابطه بی تفاوتی سیاسی زنان (به عنوان متغیر وابسته) و متغیرهای زمینه ای (سن، تحصیلات، تأهل، اشتغال، مذهب، قومیت، درآمد، زبان یا گویش و محل سکونت) می باشد که در این مقاله به آن پرداخته شده است و فرض برآن بوده که بین همه این متغیرهای زمینه ای با بی تفاوتی سیاسی (به عنوان متغیر وابسته) در بین زنان شاهین شهر رابطه معناداری وجود دارد، بر اساس روش گردآوری داده ها، پژوهشی پیمایشی- علی از شاخه تحقیقات میدانی بوده و جامعه آماری متشکل از 388 نفر زنان 18 سال به بالای شهرستان شاهین شهر، از طریق نمونه گیری تصادفی، با استفاده از ابزار پرسشنامه مشتمل بر 91 سؤال که تجزیه وتحلیل داده ها، با استفاده از نرم افزار SPSS محاسبه شده است. با توجه به نتایج حاصل شده از روش تحلیل رگرسیون چندگانه به روش هم زمان مشخص شد که بین متغیرهای زمینه ای (سن، تحصیلات، تأهل، اشتغال، مذهب، قومیت، درآمد، زبان یا گویش و محل سکونت) با بی تفاوتی سیاسی در بین زنان شاهین شهر رابطه معناداری یافت نشد.
تغییرات اقلیمی و چالش های محیط زیستی سیاست گذاران مطالعه موردی گازهای گلخانه ای و تأثیر آن در تسریع بحران آب در ایران
منبع:
دانش تفسیر سیاسی سال چهارم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۴
42-61
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که در دنیای کنونی چه عاملی از مهم ترین عوامل تغییرات اقلیمی موجود در کشورها است؟ و چگونه می توان نقش آن را نسبت به تغییرات زیست محیطی موجود و در پی آن، تنش های آبی در ایران تبیین و تفسیر نمود؟ چارچوب نظری ناظر براین پژوهش، نظریه امنیت است. اطلاعات به صورت کتابخانه ای گردآوری و از روش پژوهش توصیفی- تحلیلی استفاده و داده ها نیز به صورت کیفی تحلیل شده اند. در ادامه یکی از مهم ترین دلایل تغییرات اقلیمی، گازهای گلخانه ای است. به طوری که تغییرات اقلیمی، امنیت زیست محیطی- ملی با محوریت منابع آبی، گازهای گلخانه ای و آموزش ارتباطی چندجانبه دارند. آینده این روند نیز دو حالت دارد: هم می تواند در طی برنامه های مدون، مستمر و سریع مدیریت، بی اثر و خنثی شود و هم می تواند تشدید و به یک بحران منتهی گردد.
تأثیر دیپلماسی علم و فن آوری بر قدرت ملی ایران در عرصه جهانی
منبع:
دانش تفسیر سیاسی سال چهارم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۲
30-53
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر باهدف بررسی تأثیر دیپلماسی علم و فن آوری بر قدرت ملی ایران در عرصه جهانی صورت گرفته است. در پاسخ به این سؤال که چه رابطه ای میان دیپلماسی علم و فن آوری و قدرت ملی ایران در عرصه جهانی با رویکرد شبکه ای وجود دارد؟، این فرضیه مطرح گردید که تولید علم و تحرک بخشیدن به دیپلماسی علم و فن آوری منجر به افزایش قدرت هوشمند (قدرت سخت و نرم) می شود و این امر منجر به افزایش قدرت ملی ایران در عرصه جهانی خواهد شد. روش پژوهش، تحلیل کیفی و در چارچوب رویکرد شبکه ای صورت گرفته است. با پیروزی انقلاب اسلامی و در راستای نهادینه شدن قدرت و نهادها، امور و ایده های مختلفی با تلاش محققان، اندیشمندان و تحلیل گران بروز و ظهور نمود. عرصه دیپلماسی و اشکال گوناگون آن ازجمله دیپلماسی علم و فن آوری از مواردی بودند که در سال های اخیر موردتوجه رهبری و نهادهای تصمیم گیر قرار گرفتند. یکی از راه های گسترش و نفوذ انقلاب اسلامی در سایر کشورها و افزایش قدرت ملی ایران، استفاده از ره آوردهای دیپلماسی علم و فن آوری است. درزمینه دیپلماسی علم و فن آوری ایران در آغاز راه است و در مقایسه با کشورهای توسعه یافته جهان، مسیرهای زیادی باید طی شود.
نقش سازمان ملل متحد در بهبود امنیت اجتماعی
منبع:
دانش تفسیر سیاسی سال چهارم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۱۳
94-127
حوزه های تخصصی:
امنیت اجتماعی یکی از مؤلفه های جدید امنیت است که بر اساس تفسیر موسع امنیت از جانب مکتب کپنهاگ مطرح گردیده است. سازمان ملل متحد به عنوان بزرگ ترین سازمان جهانی، توانسته با تأسیس و تدوین سازمان ها، نهادها و اسناد مختلف درزمینه بهبود امنیت اجتماعی، اقدام نماید. هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش سازمان ملل متحد در بهبود امنیت اجتماعی است. براین اساس سؤال اصلی این پژوهش این است که نقش سازمان ملل متحد در بهبود امنیت اجتماعی چیست؟ روش تحقیق در این پژوهش تبیینی بوده و گردآوری داده ها از طریق منابع کتابخانه ای حاصل گردیده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که سازمان ملل متحد در طول عمر 75 ساله خویش، توانسته است تا بر عملکرد دولت ها پیرامون تأمین امنیت مردمان جهان به ویژه امنیت اجتماعی آنان نقش مؤثری داشته، ضمن زمینه سازی و تسهیل بستر برای ارائه خدمات در راستای تحقق امنیت اجتماعی، آنان را تشویق و یا ملزم به رعایت موارد مرتبط نماید.
تبیین سیاست «انتقام سخت» براساس دیدگاه های رهبر معظم انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آفاق امنیت سال ۱۵ بهار ۱۴۰۱ شماره ۵۴
11 - 42
حوزه های تخصصی:
بعد از جنگ جهانی دوم، آمریکا برنامه ریزی زیادی برای حضور در منطقه راهبردی غرب آسیا داشته است؛ اما با پیروزی انقلاب اسلامی نه تنها ایران از حلقه اصلی متحدین آمریکا در منطقه خارج شد، بلکه زمینه شکل گیری جنبش های اسلامی و تشکیل جبهه مقاومت فراهم شد که یکی از مؤلفه های مهم این جبهه، مقابله با سیاست های استکباری بوده است. با شهادت فرمانده سپاه قدس توسط آمریکا، سیاست انتقام سخت توسط مقام معظم رهبری(مدظله العالی) اعلام و مورد پیگیری جبهه مقاومت به رهبری ایران قرار گرفت. با توجه به اهمیت راهبردی این سیاست، در این مقاله سعی شده است با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی و با بررسی بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی، لایه های مختلف این سیاست استخراج و درنهایت راهبردهای تحقق آن احصا گردد. براساس نتایج به دست آمده، حیات و شهادت سردار سلیمانی آثار و نتایجی دارد و علاوه بر جنبه عمومی انتقام سردار سلیمانی، سیاست انتقام سخت، چهار لایه داشته و مسأله غلبه نرم افزاری بر استکبار و اخراج آمریکا از منطقه، به عنوان اصلی ترین لایه این سیاست، در گرو تحقق همکاری های جهان اسلام و نیل به راهبردهای شش گانه استخراج شده می باشد.
راهبرد سیاسی- امنیتی منطقه ای رژیم صهیونیستی در پرتو توسعه مناسبات با پاکستان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آفاق امنیت سال ۱۵ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۵۷
69 - 90
حوزه های تخصصی:
معمای امنیت و ژئوپلیتیک بسته در نتیجه ماهیت شکل گیری و قرار گرفتن در میان طیفی از دشمنان، تعدد کمربندهای حفاظتی و افزایش عمق استراتژیک را برای اسرائیل حیاتی کرده است. در این راستا پس از ارتباطات دومینووار با اعراب، عادی سازی روابط با پاکستان به عنوان کشوری برجسته در صفحه شطرنج خاورمیانه مورد توجه قرار گرفته است. موضوعی که در قالب دکترین پیرامونی اسرائیل طراحی و پژوهش حاضر با استفاده از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و ذکر این سوال که اهداف سیاسی و امنیتی اسرائیل برای عادی سازی روابط با پاکستان چیست؟ و طرح این فرضیه که اسرائیل با اهداف امنیتی از جمله تکمیل حلقه محاصره و نظارت بیشتر بر فعالیت های ایران در کنار اهداف سیاسی مانند بهره مندی از دو عنصر مشروعیت و تفرقه درون اسلامی با توجه به جایگاه پاکستان، در پی ارتباط بیشتر با این کشور بوده، به دنبال تبیین پاسخ به سوال اصلی مقاله و در راستای نظریه مذکور برآمده است.یافته های پژوهش نشان می دهد ارتباط با پاکستان به عنوان عامل تنوع بخش در روابط بین الملل اسرائیل، علاوه بر مزایای اقتصادی، با دارا بودن مزایای امنیتی از جمله کنترل گروه های افراطی و برنامه های هسته ای تنها کشور مسلمان دارای این سلاح ها در کنار استفاده دوگانه در برابر ایران مانند فلج کردن ارتباط با همسایگان و نظارت بر برنامه هسته ای اجتناب ناپذیر و رابط بودن با این کشور، به عنوان حوزه جدید تنفسی سیاسی اسرائیل عمل کرده و علاوه بر گسست درون اسلامی، مشروعیت عملی و افزایش ردپای راهبردی اسرائیل در منطقه، موجبات تقلیل مسئله فلسطین به موضوعی عربی-اسلامی را فراهم می کند.
تمدن نوین اسلامی؛ تفکرفازیِ A و غیر A
حوزه های تخصصی:
طرح موضوع تمدن نوین اسلامی، درواقع نشانگر وحدت نظری است که بین ملت های مسلمان و مستضعفان جهان، در تقابل با حصرگرایی جهان استکبار، به منصه ظهور رسیده و حضور مقتدرانه چنین تمدنی در تمام معادلات جهانی، حاکی از وجود عالمانه آن است. مؤلفه های این تمدن با این بنیان که نگاه تک قطبیِ صفر و یک در هیچ یک از ساحت های ماورایی و این جهانی، قابل قبول نیست و با تکیه بر تفکر A و غیر A، تمدن مبتنی بر جهان ماده غربی را نیز مردود نمی شمارد و معتقد است که تفکر فازی و قانون چندارزشی در این جهان، توسط خدای هستی به ودیعت نهاده شده است. اینکه دولت ها و ملت ها و تمدن ها، یا با ما هستند و یا برضد ما، اینکه دولت ها و ملت ها، یا تحت سیطره ما هستند یا محکوم به نابودی، یعنی A یا غیر A، در تمدن نوین اسلامی جایگاهی ندارد. اولین مؤلفه این تمدن، عنصر حکمت و دانایی است؛ چراکه بنیان آموزه های اسلام بر حکمت است: « مَن یُؤْتَ الْحِکمَهَ فَقَدْ أُوتِیَ خَیْراً کثِیراً » (بقره: 269). مؤلفه انسان ولی نه انسانِ سکولار و بریده از خدا، بلکه خلیفه خدا و با اندیشه فازی و با کارویژه های فرعی چون مقوله آزادی، کرامت، جاودانگی، عدالت و امنیت در این تمدن، بسیار مهم است. نوع نگاه به جهان و هستی و جان جهان یعنی خداوند و تزریق عنصر تشکیکی و ذومراتبی در جهان شناسی فازی، از واجب الوجود به عنوان فعلیت محض تا ماده اولیه که فعلیتی جز عدم فعلیت نیست، دیگر مؤلفه مهم این تمدن است. هدفمند بودن هستی به اینکه عالَم، حاصل تضاد تصادفی ماده بی جان و بی شعور نیست و هدفی در خلقت عالم به ویژه شاهکار خلقت، انسان، وجود دارد و بدون داشتن نظریه ای مناسب درباره معناداری عالَمِ هستی، نمی توان به گونه مناسبی، انسان و شرایط زندگی مناسب او را مورد توجه قرار داد، در این تمدن اساسی است. جامع نگری به همه امور هستی و مراتب وجودی انسان مد نظر است. حذف یک یا چند بعد از ابعاد وجودیِ وی و گرایش به تک ساحت گروی و فروکاهش گرایی، ظلم به انسان است؛ یعنی روش شناسی صفر و یک غربِ امروز در نظام هندسی فازی به شدت محکوم است. عدالت و صلحِ مبتنی بر عدالت از دیگر مؤلفه هاست. عدالت امری تابع دین و برگرفته از دین نیست ، بلکه خود، مفهومی مطلق و مستقل است و صلح نیز چنین است و تحقق عملیِ این دو در تمدن نوین اسلامی، توأمان صورت می گیرد و در صورت جداییِ آنها از یکدیگر، نه صلح می ماند و نه عدالت. ازآنجاکه شاکله تمدن ها به انسان های مختاری وابسته است که با تربیت صحیح و بنیادین و اصولی، خود را شریک فرازوفرود های این تمدن می دانند، مردم سالاری در تمدن نوین اسلامی، اساس و علاوه بر سه مؤلفه مهم عقلانیت، عدالت و قانون، دیانت از شاخصه های آن است و به تبع، آزادی و کرامت انسانی بر اساس عقل و تقوا نیز در پازل بزرگ این تمدن معنا می یابد و حقیقت آزادی در چهارچوب عقلانیت دینی با دو رکن عصیان و تمرّد و تسلیم و انقیاد عالمانه تحقق می پذیرد. سبک زندگی و در محوریت آن، خانواده به عنوان شاکله انسانیِ تمدن، بسیار مهم است. تلازم همشگیِ عمل با نظر و عقل و نقل نیز از مؤلفه های تمدن نوین اسلامی منظور شده است. در مجموعِ هندسه معرفتیِ تمدن نوین اسلامی، رویکرد حصرگرا و یک بعدی نگر، مردود و رویکرد جامع نگر با دو ویژگی پویایی و پایایی حاکم است.
آینده پژوهی از دیدگاه فلسفه: جستاری در دیدگاه های پیشْ نگرانۀ صدرالمتألّهین شیرازی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
فلسفه، دانشی است که مبادی تصوری و مبانی تصدیقی دیگر علوم را پی ریزی می کند و علوم، مبانی خود را بر اساس فلسفه تنظیم و استوار می کنند.آینده پژوهی نیز بعنوان دانشی نو پدید نیازمند بررسی های معرفتیِ فلسفی می باشد. سوال اصلی پژوهش حاضر این است که با توجه به اندیشه های فلسفی ملاصدرا، آینده بر اساس کدام اصول استوار خواهد شد و چه آینده ای و چگونه آینده ای رقم خواهد خورد؟. هدف این مطالعه شناخت آینده از منظر نگاه صدرایی به مسأله آینده است روش تحقیق در این پژوهش کتابخانه ای است که گردآوری اطلاعات با رجوع به آثار دست اول و معتبر به دست می آید. در این پژوهش، روش تحلیل اسناد، با روش استدلال منطقی از طریق بیان مقدمات، و تحصیلِ نتیجه بر اساس غور در اندیشه ملاصدرا، انجام میگیرد. بر اساس آراء صدرا، آینده-نه مفهوم زمانی آن، بلکه مصادیق پدیداری آن دارای وجود جسمانی بوده و در نهایت روحانیّت پیدا کرده و باقی خواهند بود. از طرفی وی بعنوان یک فیلسوف، با قبول اصل علیّت؛ قائل به این است که باید بین علت و معلول سنخیّت و ربط برقرار باشد؛ و زمانْ جوهر مادیِ متغیّر الذات و متجددالهویت است یا مقدارِ تجدد و بی قراریِ آن و بُعد چهارم مادّه است. بنابراین آیندهْ معلولِ علل است که شناخت آینده مستلزم شتاخت علّت تامّه هر پدیده ای می باشد.
Flowology of contemporary parties with a systemic approach (Case Study: secession MKO from Nehzate-Azadi)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
This article seeks to historical analysis about secession Mojahedin e Khalq Organization from Nehzate e Azadi basis of Parson’s structural functionalism theory. Nehzat e Azadi as a system takes political developments as data and after internal processes, expresses it's decisions as the output. In Parson’s theory, internal and external factors that impressive on environment and system’s values, cause disorder. and this disorder cause that system fail to adaptation its whith environmentaly changes. according to the hypothesis of this research, In the meantime, the agreed between United States of America and Mohammad Reza Shah to overthrow َAli Amini’s government, as external factor affects on environment; and leftist movements in countries like Cuba, Vietnam, Algeria and Palestine, as external factor affects on system’s value. Arrest of Nehzat e Azadi’s leaders, Engineer Mehdi Bazargan, Dr Yadollah Sahabi and Ayatollah Mahmoud Taleghani, as internal factor affects on environment and Engineer Bazargan’s scientism ideas as internal factor on affects system’s value; caused Nehzat’s young members, contrary to the ideas of the early leaders, choose violent struggle. This paper suggests the community structure of Nehzat e Azadi, that aspect in lack of organizational cohesion, was issues that not just didn’t oppose with this internal radicalism rather confirmed that.
حقوق بین الملل مدرن در پرتو یک جانبه گرایی آمریکا(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
قدرت های بزرگ با توانمندی هایی مختلف، موقعیت ممتازی برای فعالیت در عرصه های گوناگون بین المللی دارند. یکی از این موارد نقشی است که در زمینه ایجاد قواعد حقوقی بین المللی دارند. در دوره مدرن که دوره زمانی بعد از 1945 را در بر می گیرد، قدرت های بزرگ با همکاری و رقابت خود علاوه بر توسعه حقوق بین الملل سنتی، در بسیاری از موارد به قواعد حقوقی جدیدی نیز شکل داده اند. علاوه بر همکاری و رقابت، یکجانبه گرایی قدرت های بزرگ نیز می تواند آثار زیادی بر حقوق بین الملل داشته باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی یکجانبه گرایی امریکا در عرصه روابط بین الملل و تأثیرات آن بر حقوق بین الملل است. بدین لحاظ سؤال این است یکجانبه گرایی آمریکا در عرصه روابط بین الملل چگونه حقوق بین الملل را تحت تأثیر قرار می دهد؟ در فرضیه می توان گفت با توجه به اینکه امریکا به عنوان هژمون، ظرفیت تأثیرگذاری بالایی بر عرصه روابط بین الملل دارد، در حوزه حقوق بین المللی نیز عملکرد یکجانبه گرایانه این کشور اگرچه می تواند در مواردی منجر به ایجاد عرف بین المللی شود، ولی در عمل موجبات ضعف و بحران کارکردی این حوزه را فراهم می کند. نتایج پژوهش نشان می دهد که عملکرد یکجانبه امریکا در مواردی مانند دفاع پیشدستانه، استفاده از پهپادها و استفاده از شکنجه برای گرفتن اقرار از متهمین تروریستی منجر به نادیده گرفتن قواعد عمومی و در نهایت تضعیف حقوق بین الملل می شود. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی-تحلیلی یکجانبه گرایی امریکا در عرصه حقوق بین الملل را در سه حوزه ایجاد عرف بین المللی، پیامدهای فرامرزی حقوق داخلی و تفسیر قواعد حقوق بین المللی توسط این کشور مورد بررسی قرار داده است.
تحلیلی بر نگرش امام خمینی به مفهوم دولت مدرن(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
دولت مدرن از جمله موضوعاتی است که کمتر بافت آن از منظرگاه فقهی مورد مداقه قرار گرفته است. معمولاً فقیهان ما بیش از آن که از بافت قدیم و جدید دولت سخن بگویند بیشتر درباره ی ضرورت آن سخن گفته اند. انگار مفهوم آن را بدیهی دانسته و درباره ی آن تأملی فقهی نداشته اند. اما مروری بر آثار امام خمینی نشان می دهد که ایشان متوجه تغییرات بافت سنتی دولت – نظم سلطانی – بوده و در نظریه سیاسی خود به آن توجه نموده است. در میان ادبیات فقهی امام خمینی دو بحث وجود دارد که مباحث دولت شناسی او را به ماهیت جدید دولت مرتبط می سازند؛ یکی خطابات قانونیه و دوم حوزه های خالی از نص. چیزی که پیش از ایشان نیز در برخی از آثار فقهای متاخر همانند میرزای نائینی مشاهده می شود. شاید تامل به بافت دولت مدرن از این منظر بتواند بخش های نااندیشیده شده دولت در ادبیات فقهی ما را باورتر سازد و راهی به سوی نسبت تمدن اسلامی با چنین دولتی را برقرار سازد. بی تردید، هر طرحی از تمدن اسلامی باید رابطه ی خود با دولت مدرن را تعریف و در قبال آن موضعی معرفتی برگزیند. شاید این مقاله بتواند چنین کند.
رسالت کارگزاران نظام اسلامی در مواجهه با آسیب های اجتماعی (با تأکید بر عهدنامه ی مالک اشتر)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پیشرفت تکنولوژی زمینه ساز سرعت بخشیدن به امور، از میان رفتن مرزها و گسترش چشمگیر ارتباطات میان اقوام و ملت های جهان شده است. رابطه ی سریع و بدون چارچوب میان ملت ها، خورده فرهنگ ها و فرهنگ های گوناگون از یک سو وسیله ای برای افزایش آگاهی ها و اطلاعات بشر و از سوی دیگر تهدیدی برای افراد، خانواده ها و جوامع گشته است. تهدیداتی که امروز می رود تا نه تنها در قالب گونه هایی از آسیب های اجتماعی، بلکه در آینده ای نه چندان دور به صورت بحران هایی اجتماعی چهره ی حقیقی خود را نشان دهد. بدیهی است کشور ما هم نمی تواند خود را در حاشیه ی امنی از آسیب های اجتماعی ببیند. از سویی رفع مشکلات جامعه بدون حضور پر رنگ اضلاع مثلث قانون، مسئولین و مردم امکانپذیر نیست. لذا این مقاله در پی آن است که با بهره گیری از عهدنامه ی مالک اشتر، رسالت مسئولان در جهت مواجهه با آسیب های اجتماعی را موردبررسی قرار داده، متناسب با شرایط عصر حاضر، راهکارهایی را ارائه کند. لازم به ذکر که این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه ای و به روش اسنادی- توصیفی تحلیل شده است.
استفاده از پهپادها از منظر حقوق جنگ دریایی و اصول بنیادین حقوق بشردوستانه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات بین المللی سال ۱۸ بهار ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۷۲)
67 - 89
حوزه های تخصصی:
توسعه فن آوری های دریایی، جنگ های دریایی مدرن را ترکیبی نموده است. امروزه، جنگ دریایی به معنی استفاده از تاکتیک ها و اجرای عملیات نظامی بر روی، زیر، و یا برفراز دریا می باشد. نمونه ای از ابزارهای تاکتیکی، استفاده از پهپادها در عملیات-های دریایی می باشد. بدون تردید به کارگیری آنها در مخاصمه دریایی، مسائل مختلفی را در ارتباط با حقوق جنگ دریایی مطرح می-کند. عدم جود معاهده ای خاص در خصوص به کارگیری آنها در عرصه دریا منجر به ایجاد خلاء حقوقی و ابهام شده است. لذا در این مختصر در پی پاسخ به این سوال هستیم، آیا می توان پهپادها را در چارچوب قواعد حاکم بر حقوق جنگ دریایی و اصول بنیادین حقوق بشردوستانه به کار گرفت؟ از این رو هدف از این مقاله تحلیل قابلیت اعمال قواعد موجود بر پهپادها در جنگ دریایی می باشد. روش تحقیق، توصیفی تحلیلی، و شیوه جمع آوری اطلاعات، کتابخانه ای اسنادی می باشد. یافته های تحقیق حاکی از آن است حقوق بین الملل معاهده ای و عرفی، به ویژه قواعد حقوق بشردوستانه نسبت به وضعیت حقوقی پهپادها بی تفاوت نمی باشند، و علیرغم اینکه دستورالعمل جنگ هوایی و موشکی و به خصوص دستورالعمل سان رمو اسنادی الزام آور نمی باشند، حقوق جنگ دریایی را با لحاظ نمودن قواعد حقوق بشردوستانه، اصلاح و بازنگری کرده، و قابلیت اعمال بر پهپادها را دارند.
Syrian Crisis: An Analysis of Political and Security Strategies of Involved Actors
حوزه های تخصصی:
Recognition of Allameh Naeini's Political Pragmatism in the Constitutional Movement
حوزه های تخصصی:
واکاوی زبان سیاسی پیامبراعظم (ص)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های سیاست اسلامی سال دهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲۱
123 - 150
حوزه های تخصصی:
در هر عصری، گفتمان سیاسی به واژگان و شگردهای جدیدی در رویارویی با گروه های گوناگون سیاسی نیازمند است. تحلیل گفتمان مشخص می کند که هر متنی با چه منبع قدرتی در ارتباط بوده و ارتباط میان فرستنده و گیرنده متن را معیّن می کند. نگارندگان در جستار پیشِ رو با درپیش گرفتن روش کاربردشناسی زبان و با رویکرد تحلیل گفتمان به بررسی زبان سیاسی پیامبر اعظم (ص) در گفتمان های سیاسی و اجتماعی پرداخته و درصدد پاسخ گویی به این سؤال اساسی اند که حضرت در گفتمان های خود چه راهبرد های زبانی اختیار می کرد تا بتواند به اهداف سیاسی و اجتماعی خویش نائل آید. دستاورد پژوهش بیانگر آن است که پیامبر باتوجه به بافت موقعیتی مخاطب از واژگان نام آشنای روزگار خویش بهره می برد تا از این طریق بتواند فضای گفتمان را به نحو بهتری راهبری کند. پیامبر برای آنکه کلامش بیشترین تأثیر را در جان دریافت کننده بگذارد، از گویش مخاطبان استفاده می کرد تا فاصله عاطفی خود را با آنان کم کند. بسامد بالای افعال مضارع در گفتمان های سیاسی بین المللی بیانگر چشمداشت پیامبر به واقعیت های موجود و آینده خود با مخاطبان دارد و از این طریق توانسته است پویایی خاصی به گفتمان خویش ببخشد.