درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اسلامی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۷٬۹۴۱ تا ۱۷٬۹۶۰ مورد از کل ۷۳٬۵۱۴ مورد.
۱۷۹۴۱.

الگوی ارتباط با مخالفان در دوران حکومت امام علی(ع) ( مطالعه موردی خطبه ها و نامه های نهج البلاغه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۶) 123-148

کلید واژه ها: الگو ارتباط مخاطب امام علی (ع)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۷ تعداد دانلود : ۴۲۰
این پژوهش با هدف ارائه الگوی ارتباط با مخالفان، در دوران حکومت امام علی (ع) صورت گرفته است. در این راستا خطبه ها و نامه های نهج البلاغه با روش تحلیل محتوای کیفی، تجزیه و تحلیل شده است. نتایج پژوهش حاکی از 5 مقوله اصلی در حوزه ارتباط با مخالفان، ذیل دوران حکومت ایشان می باشد که شامل روشهای ارتباط امام با مخالفان، ابزارهای ارتباط امام با مخالفان، آداب ارتباط امام با مخالفان، ارزشهای اخلاقی و انسانی حاکم بر ارتباط امام با مخالفان و اهداف ارتباط امام با مخالفان می باشد. امام علی (ع) از روشهایی مانند خطابه، موعظه، جدال احسن، استدلال (برهان) و نامه در راستای ارتباط با مخالفان استفاده می کردند. ایشان جهت برقراری ارتباط با مخالفان ابزارهایی شامل بیم و ترس، تشویق، تهدید، عبرت از گذشته و پیشینیان، سؤال از مخاطب، مقایسه را به کار می بستند. همچنین در راستای آداب ارتباط امام با ایشان، محورهایی شامل صبر و مدارا و برخورد قاطع را مدنظر داشتند و ارزشهایی مانند خیرخواهی نسبت به مخالفان، حفظ حرمت و تکریم مخالفان و اخلاق مداری را به مثابه ی ارزشهای اخلاقی و انسانی حاکم بر ارتباط با مخالفان مد نظر قرار می دادند. امام علی(ع) همچنین هدایت گمراهان به سوی حق و صلح و آشتی را از جمله اهداف ارتباط خود با مخالفان عنوان نموده اند. در واقع امام علی (ع) با استفاده از روش ها و ابزارهای ارتباطی مذکور، ضمن تقیّد و پایبندی به اصول اخلاقی و انسانی، در کنار حفظ حرمت مخالفان، با هدفی خیرخواهانه و در جهت برقراری صلح و آشتی با مخالفان ارتباط برقرار می کردند. هدف غایی و مطلوب امام علی(ع) هدایت گمراهان به سوی حق بوده است.
۱۷۹۴۲.

انقطاع: طریق بازگشت نَفْس به اتّحاد دوباره با ذات الهی از نظر مایستر اکهارت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ادیان و عرفان سال ۵۰ پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 179 - 200

کلید واژه ها: اتحاد احدیت انقطاع خدا ذات نَفْس فیض مایستر اکهارت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۹ تعداد دانلود : ۳۷۹
از نظر مایستر اکهارت احدیت یا ذات الهی بالاتر از خدا یا خدای تثلیثی است. همین طور هم، او بین ذات نَفْس و قوای نَفْس تمییز می دهد. به عقیده اکهارت، ما پیش از خلقت در احدیت با او متحد بوده ایم. اما ما با خلقت از او خارج شده و در نتیجه اتحاد خود را با او از دست داده ایم. آن گاه احدیت خدا شد. این مقاله، که با روش توصیفی و تحلیلی نگارش یافته، به بررسی موضوع انقطاع، که اکهارت آن را طریق بازگشت نَفْس به خدا می داند، می پردازد. به نظر مایستر انقطاع یا آزادی بیرونی (به میل خود) و درونی، به همراه فیض الهی که از جانب خدا الزامی است، باعث می شود که ذات نَفْس بالاتر از اتحاد با خدای تثلیثی یا خدای خالق به اتحاد با احدیت یا انقطاع متعال دست یابد. بنابراین انقطاع، شخص منقطع و انقطاع متعال دوباره با هم یکی می شوند.
۱۷۹۴۳.

بررسی فقهی حقوقی موجدات و مسقطات حق حبس در عقود معاوضی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: جستارهای فقهی و اصولی سال سوم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۹ 91 - 112

کلید واژه ها: حق حبس عقود معاوضی تعهد متقابل قبض

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۳ تعداد دانلود : ۵۱۸
حق حبس، در اصطلاح حق امتناعی است که هر یک از طرفین معامله در صورت عدم تسلیم مورد تعهد از طرف دیگر دارد، در حقیقت، حقی است که در عقود معوض، هر یک از طرفین بعد از ختم عقد می توانند مالی را که به طرف مقابل منتقل کرده ، به او تسلیم نکند، تا طرف دیگر هم متقابلا حاضر به تسلیم شود، به نحوی که در آن واحد تسلیم و تسلّم انجام پذیرد. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از روش جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای و اسنادی به بررسی شرایط ایجاد و اسقاط حق حبس در عقود معاوضی پرداخته است و نتایج به دست آمده حاکی از آن است که در پیدایش و اسقاط این حق در فقه و حقوق شرایطی دخیل هستند که از جمله آنها می توان وجود عقد معوض صحیح میان طرفین عقد، وجود تعهدهای اصلی و متقابل، حال بودن مبیع و ثمن، عدم تسلیم هیچ یک از دو مورد حق، قابلیت مطالبه همزمان و آماده تسلیم بودن یکی از متعاقدین را نام برد. که مهمترین شرط پیدایش این حق می توان وجود تعهدهای اصلی و متقابل را بیان کرد. و از جمله شرایطی که موجب اسقاط حق حبس در عقود معاوضی می شوند نیز می توان اراده صاحب حق(اسقاط توسط طرفین)، تسلیم یکی از دو مورد توسط متعاقدین، اخذ ضمان و حواله نسبت به ثمن و مبیع کلی، تعیین مدت برای مبیع یا ثمن، ازبین رفتن دین متقابل تعهد و عرف را می توان نام برد، که از میان این شرایط می توان گفت که اسقاط توسط متعاقدین جزو مهمترین و اصلی ترین شرایط اسقاط این حق در عقود معاوضی به شمار می رود. که تبیین این شرایط در جهت کاربردی کردن این حق در جامعه حقوقی، می تواند بسیار موثر باشد.
۱۷۹۴۴.

جایگاه عدالت و جلوه های نقد اجتماعی در پند سیاسی سعدی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ویژه نامه

کلید واژه ها: عدالت نقد جامعه پند سیاسی کلیات سعدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۳ تعداد دانلود : ۱۰۸۰
سعدی (606 692 ه . ق.) را باید به یقین از موفق ترین سخنورانی دانست که از پند و اندرز جهت انتقاد سیاسی به عنوان جنگی نرم در زورآزمایی و برخورد با سوء رفتارهای صاحبان دین و دنیا در عصر خویش بهره می گیرد. او با آمیختگی طنز و پند و استفاده از هنر ایجاز، تشبیهات غافلگیرکننده، تضاد موجود در جامعه و... فاصله ی میان حقیقتِ زندگی و واقعیت حاکم را چنان زیبا بیان می کند که از یک حادثه ای جدی یک فانتزی خنده دار به وجود می آورد. در این پژوهش نخست درمی یابیم که برقراری عدالت اجتماعی یکی از مهمترین دغدغه های سعدی است. سپس با تحلیل و بررسی شواهد و نمونه های از کلام وی آشکار می سازیم که از منظر شیخ اجل، صاحب منصبانی چون قاضیان، کارگزاران حکومتی، بزرگان دینی به ویژه حاکمان و امیران، خود بیشترین جلوه های بی عدالتی در جامعه ی آشفته و آلوده ی دوران اویند.
۱۷۹۴۵.

نقد روایات نزول قرآن بر زبان صحابه (نگاهی به کتاب الاتقان سیوطی)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: قرآن شناخت سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۱۸)

کلید واژه ها: نزول قرآن لسان صحابه سیوطی الاتقان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۶ تعداد دانلود : ۵۳۶
یکی از مهم ترین منابع در زمینه علوم قرآنی، کتاب «الاتقان فی علوم القرآن» جلال الدین سیوطی است که از جهات مختلف در کانون توجه محققان و دانش پژوهان این حوزه است. این اثر همچون تألیفات دیگر، از کاستی و خطا مصون نیست و آسیب هایی بدان راه یافته است و به واسطة جایگاه درخوری که در عرصة علوم قرآنی دارد، عدم توجه به این ایرادات، پیامدهای گسترده ای را به دنبال خواهد داشت. ازاین رو در این پژوهش که با روش کتابخانه ای و به شیوة تحلیل محتوا صورت پذیرفته است، به بررسی و نقد یکی از انواع مورد تردید در این تألیف می پردازیم. نوع دهم از مباحث الاتقان با عنوان «فیما انزل من القرآن علی لسان بعض الصحابه» مدعی نوعی از پیش نزول یا الهام برخی از آیات قرآن کریم بر زبان صحابه پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم است. فارغ از تحلیل سندی، بررسی محتوایی این اخبار، مضمون آنها را در تقابل با مسلمات عقلی، تاریخی و نقلی نشان می دهد.
۱۷۹۴۶.

بررسی ادلة قرآنی عرف گرایان اثباتی در قلمرو اخلاق(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: قرآن شناخت سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۱۸)

کلید واژه ها: عرف فهم عرفی رفتار عرفی عرف گرایی اثباتی کاشفیت اخلاقی تشخیص وظایف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۸ تعداد دانلود : ۳۱۵
عرف گرایی اثباتی در اخلاق به دیدگاهی اطلاق می شود که بر اساس آن به وسیلة عرف می توان به کشف ارزش ها و وظایف اخلاقی پرداخت. دیدگاه مزبور مورد حمایت اندیشمندان غربی و اسلامی قرار گرفته است. ادله ای که ایشان بر باور عرف گرایانة خود ارائه کرده اند، شامل ادلة عقلی و نقلی (آیات و روایات) است. بررسی این ادله به سبب دلالت های نسبی گرایانه و نتایج زیانبار فرهنگی ناشی از ترویج این باور، ضروری به نظر می رسد. ازاین رو در پژوهش حاضر بخشی از ادلة نقلی ایشان یعنی ادلة قرآنی را بررسی کرده ایم. افزون بر این، با تحلیل آیات الهی، دیدگاه قرآن کریم دربارة اعتبار معرفتی عرف از لحاظ کاشفیت از ارزش و وظایف اخلاقی استخراج شده است. بررسی ادلة قرآنی عرف گرایان اثباتی اخلاقی حاکی از آن است که هیچ یک از آنها توان اثبات مدعای ایشان را ندارد. همچنین تحلیل آیات قرآن کریم نشان از آن دارد که از منظر آیات الهی، فهم و رفتار عرفی را نمی توان کاشف از ارزش ها و وظایف اخلاقی دانست.
۱۷۹۴۷.

الگوی ارتباطی قرآنی با توجه به گزاره های الگوی ارتباطی «اِن. اِل. پی»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیست و ششم مهر ۱۳۹۶ شماره ۲۳۸ «ویژه جامعه شناسی»

کلید واژه ها: «اِن. اِل. پی» برنامه ریزی عصبی ارتباطات قرآنی الگوی ارتباطی NLP

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۸ تعداد دانلود : ۳۶۴
«اِن. اِل. پی» الگوی جدیدی در علم ارتباطات است. پژوهشگران «اِن. اِل. پی» بر این باورند که اگر کسی در این جهان فضیلتی را کسب کرده که مطلوب دیگری است، او نیز می تواند همان فضیلت را به دست آورد، درصورتی که راضی به پرداخت هزینه، زمان و تلاش لازم برای آن باشد. هدف اصلی این پژوهش به دست آوردن الگوی ارتباطی قرآنی با توجه به شاخص های الگوی ارتباطی «اِن. اِل. پی» است. روش پژوهش در این تحقیق، تحلیل محتوا است، به این صورت که با توجه به مقوله های الگوهای ارتباطی «اِن. اِل. پی» از طریق قرآن کریم، الگوی ارتباطی قرآنی به دست می آید. نتیجة حاصل از این پژوهش به دست آمدن الگوی ارتباطی قرآنی شامل نحوة برقراری ارتباط کلامی و غیر کلامی(سیستم واکوگ و زبان بدن) و همچنین نحوة برخورد با دستگاه عصبی (نورون های آینه ای) با توجه به آموزه های قرآنی است.
۱۷۹۴۸.

عوامل تقویت اراده و افزایش قدرت عمل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیست و ششم آبان ۱۳۹۶ شماره ۲۳۹ «ویژه اخلاق»

کلید واژه ها: اخلاق تربیت اسلامی اراده عمل خودسازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰۸ تعداد دانلود : ۳۱۹۴
قدرت عمل که از آن به «ارادة انسانی» نیز تعبیر می شود حقیقتی اکتسابی، مدّرج و افزایش پذیر است و اتصاف به آن ذاتی یا تصادفی نیست، بلکه حدوث، بقا و بالندگی آن وابسته به تلاش و مجاهدت آدمی است. با این وصف، باید عوامل پیدایش، پایداری و تقویت عمل را مطالعه کنیم. راه های تقویت قدرت عمل چند چیز است: یکم. یادآوری و توجه که صورت های متفاوتی دارد (یادآوری شخصی، یادآوری توسط دیگران، یادآوری از راه مشاهدة عمل دیگران، یادآوری از راه تجربة عملی، و یادآوری از راه تداعی معانی)؛ دوم. مقابله با هوا و تضعیف امیال مزاحم؛ سوم. اراده ورزیدن و عمل؛ چهارم. جزئی سازی برنامة عمل. این عوامل به صورت مطلق، برای تقویت اراده مفید هستند و عنصر ایمان در آن لحاظ نشده است؛ یعنی در یک فضای غیردینی یا منکر دین نیز پاسخگو و مؤثرند. در کنار این عوامل، می توان از عواملی سراغ گرفت که ارادة معطوف به حق را تقویت می کنند و تناسب بیشتری با فضای ایمانی دارند؛ یعنی به صورت همزمان، هم ایمان و هم قدرت عمل را افزایش می بخشند. به واسطة این عوامل، به صورت تلفیقی قدرت عمل مؤمنانه (تقوا) یا ایمان جاری در عمل (عبودیت) تقویت می شود. شیوه های تقویت همزمان ایمان و عمل عبارت است از: یکم پرهیز از گناه و هوس برای رضای خدا؛ دوم. عمل خالصانه؛ سوم. توکل بر خدا؛ چهارم. شنیدن موعظه؛ پنجم. دعا، تضرع و استعانت از خدا؛ ششم. مشارطه، مراقبه و محاسبه؛ هفتم. مراوده با اهل ایمان.
۱۷۹۴۹.

بررسی شاخص های فرهنگ جهادی در اندیشة مقام معظم رهبری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیست و ششم آذر ۱۳۹۶ شماره ۲۴۰ «ویژه علوم سیاسی»

کلید واژه ها: فرهنگ جهاد فرهنگ جهادی شاخص ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹۸ تعداد دانلود : ۵۴۰
فرهنگ جهادی یک فرهنگ پیشرو و غیرایستا در جامعة اسلامی است و در صورت تحقق، می تواند موانع مقابل انقلاب، نظام و جامعة اسلامی را از میان بردارد. برای تحقق این مهم، باید شاخص های مطلوب آن را ارزیابی کرد و بعد از شناسایی، به عرصة اجرا درآورد. از مهم ترین شاخص های فرهنگ جهادی، می توان به بصیرت، عمل بهنگام، اخلاص، استقامت، تکلیف مداری و اطاعت از رهبری اشاره کرد. این نوشتار کوشیده است تا با تأکید بر فرمایش های مقام معظم رهبری و با روش «توصیفی تحلیلی»، این شاخص ها را بررسی کند. هدف این پژوهش استخراج شاخص های «فرهنگ جهادی» از فرمایش های رهبر انقلاب است تا الگویی برای رفتارهای اجتماعی در نظام اسلامی، به ویژه در بخش سیاسی، قرار گیرد. برای نمونه، اگر الگوی فرهنگ جهادی وارد حوزة فرهنگ سیاسی ما شود شاخص های فرهنگ سیاسی و مشارکت عمومی به گونه ای چشمگیر رشد خواهد داشت. نتیجه اینکه شاخص های گفته شده، که از مهم ترین شاخص های فرهنگ جهادی در نگاه مقام معظم رهبری است می تواند نظام و جامعة اسلامی را برای رسیدن به سطح مطلوب یاری رساند.
۱۷۹۵۰.

معنا و کاربست های ولایت امر در فقه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیست و ششم آذر ۱۳۹۶ شماره ۲۴۰ «ویژه علوم سیاسی»

کلید واژه ها: ولایت امر ولی امر فقه حکومت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۹ تعداد دانلود : ۳۳۲
«ولایت امر» به عنوان یکی از واژگان مهم و پرکاربرد در فقه و منابع آن، دارای کاربردهای گوناگونی است. در عصر غیبت، مصداق ولی امر فقیه عادل است. این مقاله با رویکرد و روش توص یفی، همبستگی، و علّ ی به جمع آوری اطلاعات از طریق استنادی، به بررسی استعمال این واژه در سراسر فقه پرداخته و می توان کاربردهای آن را به دو گروه تقسیم کرد: اول. کاربست های ولایت امر در فقه غیرسیاسی که در ذیل آن می توان نکاتی از قبیل ولایت امر میت، ولایت امر زوج، ولایت امر پدر و جد بر طفل، و ولایت امر وصایت را قرار داد. دوم. کاربست های ولایت امر در فقه سیاسی است که در زیرمجموعة آن می توان به اموری اشاره کرد؛ همچون اموری که تنها، وظیفة ولایت امر است؛ اموری که بخشی از آن وظیفة ولایت امر است؛ اموری که نیازمند حمایت و پشتیبانی ولایت امر است؛ و اموری که متولی خاصی ندارند و طبعاً از باب حسبه بر عهده ولایت امر نهاده شده است. بنابراین، می توان گفت: تمام ابواب، مسائل و احکام فقه موجود دارای ارتباطی وثیق با ولایت امر هستند که در صورت فقدان آن، به مرحله ظهور نمی رسند و بر فرض تحقق، به اهداف مطلوب خود نایل نمی گردند.
۱۷۹۵۱.

رویکرد تطبیقی روان شناسی مثبت گرا در دعای «مکارم الاخلاق» امام سجاد علیه السلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیست و ششم دی ۱۳۹۶ شماره ۲۴۱ «ویژه روانشناسی»

کلید واژه ها: رویکرد روان شناسی مثبت گرا مکارم الاخلاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۷
«روان شناسی مثبت گرا» نظریه ای است که اخیراً مطرح شده و اثر آشکاری بر روان شناسی و روان درمانی، تصور ما از ماهیت انسان و درک ما از شخصیت دارد. هرچند در متون اسلامی، یعنی قرآن کریم و کلام معصومان‰، مقوله ای به نام «روان شناسی اسلامی» وجود ندارد، اما نکته ها و آموزه هایی فراوان برای الهام گرفتن و پی بردن به دانشی به نام «روان شناسی اسلامی» عرضه شده است. از سوی دیگر، اسلام به عنوان آخرین و کامل ترین دین الهی با تمام ابعاد و شئون وجودی انسان سروکار دارد. این پژوهش می تواند گامی در جهت تدقیق و تصریح مبانی روان شناسی اسلامی باشد و فهم آن را آشکار سازد و قدرت مواجهه با روان شناسی جدید را به محک آزمون بگذارد. اهداف این پژوهش، فهم مبانی نظری و فلسفی رویکرد روان شناسی مثبت گرا، شناسایی و فهم اصول روان شناسی مثبت گرا، استخراج و فهم مبانی نظری و مضامین فلسفی دعای «مکارم الاخلاق»، فهم اصول روان شناسی مستخرج از دعای مزبور، بررسی و فهم شباهت ها و تفاوت های مبانی فلسفی روان شناسی مثبت گرا و دعای «مکارم الاخلاق» است. روش تحقیق در این پژوهش، استفاده از رویکرد توصیفی تفسیری است. در روش هرمنوتیک، که خود نوعی پژوهش کیفی محسوب می شود، محقق از سطح توصیف داده ها فراتر می رود و درجاتی از تفسیر را انجام می دهد.
۱۷۹۵۲.

«تابوت عهد» از منظر قرآن و تورات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیست و ششم بهمن ۱۳۹۶ شماره ۲۴۲ «ویژه روانشناسی»

کلید واژه ها: تابوت عهد بنی اسرائیل موسی علیه السلام هارون علیه السلام نماد قرآن تورات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۸۶ تعداد دانلود : ۱۷۹۸
فرهنگ یهودیان با نماد هایی شکل گرفته است. این نمادها در حقیقت، تاریخ یهودیت را ساخته اند که در این میان، «تابوت عهد» از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار است؛ زیرا نسخه اصلی تورات، یعنی ده فرمان الهی، در این تابوت قرار داشته و موجب امنیت و آرامش خاطر بنی اسرائیل در جنگ ها بوده است. این تابوت نشانه ای برای پادشاهی طالوت از جانب خداوند و موجب رفع اختلاف این قوم در درگیری ها و نزاع ها بوده است. تابوت عهد تا پیش از خرابی معبد در سال 586 ق.م توسط بخت النصر در اختیار بنی اسرائیل بوده، اما پس از آن مفقود گردیده و تاکنون اثری از آن بر جای نمانده است. این نوشتار با رویکردی توصیفی تحلیلی و روشی تطبیقی به بررسی چگونگی شکل گیری این نماد دینی و اهمیت و جایگاه آن نزد بنی اسرائیل می پردازد و در این زمینه، از متون اصلی اسلام و یهودیت، یعنی قرآن و تورات، سود جسته است.
۱۷۹۵۳.

توصیف و بررسی مسجد و مزار عبدالله ابن عباس در طائف(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: میقات حج دوره ۲۵ تابستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۰) 100 - 121

کلید واژه ها: طائف مسجد عبدالله ا بن عباس زیارتگاه های اسلامی مرقد عبدالله ا بن عباس محمد ا بن حنفیه شهدای طائف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۱ تعداد دانلود : ۱۹۲
مسجد و مزار عبدالله ابن عباس، قبرستان شهدای غزوه طائف و نیز مقبره محمد بن حنفیه و عبدالله فرزند پیامبر گرامی اسلام 9   در یک مجموعه بزرگ در طائف واقع شده است که بیش از هزار سال، زیارتگاه مسلمانان جهان بوده است. این مقاله پس از بررسیِ سیر تاریخی احداث و تجدید این بنا، به این نتیجه رسید که مسجد ابن عباس در زمان پیامبر 9   و مقبره عبدالله ا بن عباس در زمان عباسیان احداث و پس از آنان چندین بار تجدید بنا شد و گسترش یافت. در طول حدود هزار سال، مزار عبدالله ابن عباس زیارتگاه مردم طائف، حجاز و حاجیانی بود که برای حج گزاری به آن سرزمین مقدس، سفر می کردند تا آن که با یورش وحشیانه وهابیان به طائف در شوال سال 1217ق. به جز بنای مسجد، مقبره عبدالله ابن عباس و مقابر پیرامون آن، همچون دیگر زیارتگاه های حجاز، به کلی تخریب گردید و اکنون، تنها جایگاه این مراقد  بر جای مانده است.
۱۷۹۵۴.

الحقوق المعنویه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های فقهی تا اجتهادسال اول بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ 167 - 180

کلید واژه ها: الحق العینی الحق الشخصی الحق المعنوی الظلم لاضرر الکافر المسلم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۰ تعداد دانلود : ۴۰۳
وجود حقّ مسمّی بالحق المعنوی یکون من موارد النزاع بین المتأخرین. أما المؤلف فاستدلّ علی ذلک بدلائل کثیره لیثبته؛ إما بالعنوان الأوّلی أو الثانوی. أما بالعنوان الأوّلی فیثبته بأدلّه اللاضرر و تحریم الظلم و أما بالعنوان الثانوی فبأدلّه لزوم الوفاء بالشرط، إن اشترط ذلک فی العقد. ثم طرح فرعاً حول أن هذا الحق یعتبر من صاحبه المسلم فقط أو أن حقوق الکفار المعنویه أیضاً محترمه و یستنتج احترام ذلک الحق حتی من الکفار.
۱۷۹۵۵.

بررسی دیدگاه استیس درباره وحدت وجود در عرفان اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: آیین حکمت سال نهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۳۲ 118 - 143

کلید واژه ها: وحدت وجود عرفان اسلامی یکسانی در نایکسانی شطحیه متناقض نما منطق ناپذیر استیس ابن عربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۳ تعداد دانلود : ۳۳۴
در این مقاله برآنیم به بررسی نظریه «وحدت وجود» از دیدگاه استیس و عرفای اسلامی بپردازیم. نخست نظر عرفای اسلامی را درباره وحدت وجود بیان کرده و، سپس، نظر استیس را در این باره آورده و، در پایان، به مقایسه بررسی و نقد سخنان ایشان پرداخته ایم. عرفای اسلامی برخلاف بیان استیس، که آنها را دوگانه انگار همراه با گرایش های یگانه انگاری و کم و بیش وحدت وجودی می داند به یقین، قایل به وحدت وجودند. و این همان است که استیس در شطحیه وحدت وجود بیان می کند؛ «یکسانی در عین نایکسانی خدا و جهان» در بیان استیس همان «وحدت در عین کثرت و کثرت در عین وحدت» عرفای اسلامی است. تفاوت این نظرگاه ها تنها در نحوه بیان و عمق درک مطلب و، در نتیجه، چگونگی توجیه وحدت و کثرت می باشد که استیس، به سبب عدم درک عمیق این مطلب، آن را حکمی متناقض نما و، البته، قابل توجیه می شمارد. وی حوزه عرفان را بیرون از حوزه منطق و، لذا، فراذهنی و فراعقلی معرفی می کند، در حالی که عرفای اسلامی نه تنها «وحدت وجود» را خارج از حیطه منطق و برهان ندانسته اند بلکه با جرئت تمام آن را برهانی و قابل توجیه می دانند
۱۷۹۵۶.

بررسی تطبیقی اشتراکات تمثیلی در عرفان هندی و عرفان اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت ادیان سال هشتم بهار ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۳۰)

کلید واژه ها: عرفان تمثیل داستانی تمثیلات هندی تمثیلات فارسی اشتراکات تمثیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۴ تعداد دانلود : ۳۹۹
«تمثیل»، یکی از رایج ترین شیوه های انتقال معانی مجرد و انتزاعی در ادب فارسی است که موضوعات پیچیده و نامحسوس دینی و عرفانی را ساده و قابل فهم می کند. به کارگیری زبان تمثیل، بهترین و نزدیک ترین زبان به فهم و ادراک آدمی است؛ چراکه احوال مربوط به انسان و جهان را در قالبی محدود به حس و تجربه بیان می کند. این شیوة ادبی، در سایر متون عرفانی، به ویژه متون عرفانی هندی نیز قابل مشاهده است. بررسی تطبیقی و دوسویه میان ادب فارسی و ادب هندی، به شناخت دقیق شباهت ها و اشتراکات تمثیلی آنها می انجامد. بدین منظور، این پژوهش با سیری در متون عرفانی هندی و متون برجسته عرفانی فارسی، به بررسی تطبیقی هنر تمثیل پرداخته و تمثیلات داستانی مشترک آن دو، مورد نقد و ارزیابی قرار گرفته است. یافته های پژوهش، حاکی از این است که تمثیلات داستانی در ادب فارسی، علاوه بر مضمون و محتوا، از نظر ساختار و عناصر تشکیل دهندة تمثیل نیز با ادب عرفانی هندی مشابهت دارند و از آن تأثیر پذیرفته اند.
۱۷۹۵۸.

سه گانه واپسین شایگان در جس توجوی فضاهای گمشده، پنج اقلیم حضور، جنون هوشیاری

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۲۸ آذر - اسفند ۱۳۹۶ شماره ۵ و ۶ (پیاپی ۱۶۷ و ۱۶۸) 221 - 232

کلید واژه ها: کتاب در جست و جوی فضاهای گمشده کتاب پنج اقلیم حضور کتاب جنون هوشیاری داریوش شایگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۸ تعداد دانلود : ۴۸۴
جستار پیش رو، دربرگیرنده درنگ هایی است که نگارنده هنگام خواندن سه اثر داریوش شایگان: در جستجوی فضاهای گمشده، پنج اقلیم حضور، و جنون هوشیاری، داشته است.
۱۷۹۵۹.

منابع معرفت از نظر ملاصدرا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خردنامه صدرا دوره ۲۲ بهار ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۸۷)

کلید واژه ها: منابع معرفت ملاصدرا حواس عقل شهود نقل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۶ تعداد دانلود : ۳۰۳
در حکمت متعالیه ملاصدرا، منابع معتبر معرفت عبارتند از: حواس ظاهری، حواس باطنی، عقل، شهود، گواهی و نقل از نظر ملاصدرا اولین منبع کسب معرفت، حواس ظاهری است و حس مشترک، مهمترین حس باطنی انسان است. عقل که وجه تمایز انسان از دیگر موجودات است، حدی دارد که معرفت از آن حد تجاوز نمیکند. ملاصدرا عقل را به نظری و عملی تقسیم میکند و درعین حال که هر دو را منبع معرفت میشمرد، تفاوت آنها را در متعلقشان میداند. تنها، شهود است که میتواند به هر آنچه که قابل شناسایی باشد، دست پیدا کند. گواهی، اگر متواتر و مربوط به امور محسوس باشد، بعنوان منبع معرفتی غیرمستقل، معتبر است و دلیل نقلی، بخصوص در مباحث دینی، منبعی مستقل و خطاناپذیر است.
۱۷۹۶۰.

الوهیت عیسی اصلی ترین مناقشه قرآن و مسیحیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینه معرفت سال هفدهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۵۲ 91 - 108
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸ تعداد دانلود : ۷۶
آنچه در آیات متعدد قرآن در خصوص عیسی و مسیحیّت وارد شده همواره محل توجّه و موضوع بحث از جانب متکلّمان و مبلّغان مسیحی بوده است. در دوره اخیر برخی از متکلّمین مسیحی، برخلاف رویه متداوّل سنّتی که سعی در مجادله و تقابل داشت، در جهت تقریب منظر اسلام و مسیحیّت در خصوص عیسی تلاش کرده اند. در مساعی این متفکرین دو نکته حائز اهمیّت است، اوّل ادعای آنکه انتقادات قرآن در مواضعی که به شدّت و تندی میگراید نه متوجّه مسیحیّت رسمی بلکه ناظر بر برخی افهام و تعابیر خاصّ از مسیحیّت است؛ دوم آنکه سعیی وافر در پیش گرفته اند تا از عقیده مسیحیّت در خصوص تثلیث بر پایه تطبیق آن با بحث اسماء و صفات الهی در قرآن دفاع کنند، و براین اساس تقریب منظر اسلام و مسیحیّت را در این موضوع به انجام رسانند. علی رغم مساعی وافر این متفکران به نظر می رسد همچنان فرقی فارق مابین دو منظر وجود دارد. درحالی که در مسیحیّت "شخص" عیسی محوریت تامّ و منحصر به فرد در نجات دارد، در قرآن عیسی و محمّد همانند سایر پیامبران تنها هادی به سوی حقیقتند، حقیقتی که مستقل از آنهاست. لذا مسیحیّت قائل به الوهیّت عیسی است و قرآن منکر آن.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان