درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اسلامی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۵٬۱۲۱ تا ۱۵٬۱۴۰ مورد از کل ۷۳٬۴۵۳ مورد.
۱۵۱۲۱.

بررسی دلایل عرف گرایی ثبوتی در حوزه اخلاق با تأکید بر دو دلیل تفاوت های فرهنگی و احساسات عام بشر(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: آیین حکمت سال دهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۳۵ 107 - 132

کلید واژه ها: عرف اخلاق عرف گرایی عرف گرایی ثبوتی تفاوت های فرهنگی احساسات بشر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۲ تعداد دانلود : ۴۶۶
عرف گرایی ثبوتی در حوزه اخلاق، اعتقاد به این است که عرف را می توان به عنوان منشأ ارزش اخلاقی دانست. عرف گرایان ثبوتی به دو دسته قابل تقسیم هستند: دسته ای از ایشان بر نقش عرف فاقد پشتوانه واقعی در ثبوت ارزش اخلاقی تأکید می کنند و دسته ای دیگر بر نقش عرف واجد پشتوانه واقعی در ثبوت ارزش اخلاقی اصرار می ورزند. هر یک از ایشان بر مدعای خود دلایلی ارایه کرده اند که بررسی آنها به دلیل تأثیرات فرهنگی باورهای یادشده، ضروری به نظر می رسد. در این نوشتار سعی شده با تحلیل دیدگاه های مرتبط با دسته اول، دو دلیل از مهم ترین دلایل ایشان استخراج شود و بر اساس مبانی عقلی مورد نقد و بررسی قرار گیرد. بررسی دلایل عرف گرایان ثبوتی مورد بحث نشان می دهد دو دلیل «تفاوت های فرهنگی» و «احساسات عام بشر» با مشکلات نظری و عملی مواجه بوده، برای اثبات مدعای ایشان ناکارآمد است
۱۵۱۲۲.

ذومراتب بودن مرگ و تأثیر آن در تکامل نفس در حکمت متعالیه(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: آیین حکمت سال دهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳۶ 35 - 60

کلید واژه ها: مرگ اخترامی حرکت جوهری کمال تشکیک تعدد مرگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۷ تعداد دانلود : ۳۳۶
در این نوشتار با توجه به دیدگاه ملاصدرا و مبانی حکمت متعالیه، مرگ و مسایل آن بررسی، و به سؤالاتی در این باره پاسخ داده می شود؛ مانند اینکه حقیقت مرگ چیست؟ تدریجی است یا دفعی؟ علت آن چیست؟ آیا انسان فقط یک بار می میرد؟ نقش مرگ در مسیر استکمالی نفس چیست؟ آیا توجه به انواع مرگ در نقش استکمالی آن لازم است؟ ارتباط مرگ با کمال انسان چیست و آیا مرگ برای همه کمال است؟ با توجه به معنا و نقش تشکیک در حکمت متعالیه، این اصل چگونه با مرگ ارتباط پیدا می کند؟ در نتیجه مقاله هم درمی یابیم که نه تنها مرگ سبب رسیدن به کمال است، بلکه خود نیز نوعی کمال در مسیر تکاملی انسان به شمار می آید. مرگ، فعلیت یافتن بعضی از استعدادها را سرعت می دهد و کمال بودن آن ذومراتب است. همچنین برخی از انواع مرگ مثل شهادت، که خود آن هم ذو مراتب است و به استعدادهای انسان و فعلیت یافتن آنها جهت می دهد، جهت مسیر استکمالی انسان را عوض می کند
۱۵۱۲۳.

بررسی منشأ حق های طبیعی بشر(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: آیین حکمت سال دهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۷ 183 - 208

کلید واژه ها: حق حقوق فلسفه حق حق طبیعی منشأ حق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۴ تعداد دانلود : ۵۶۲
مسیله حق، یکی از مسایل مهم در زندگی اخلاقی، حقوقی و سیاسی بشر است و امروزه ادعای حق داشتن، در گسترده ترین سطح خود در حال جریان است. حق های گوناگون در حوزه های مختلف خانواده، اجتماع و در سطح بین المللی مورد ادعا قرار می گیرد و در خصوص برخی از آنها - مانند حقوق بشر - ادعای طبیعی بودن می شود. اما آیا چنین ادعاهای گسترده، مبنایی عقلانی نیز دارد یا اینکه هر کس می تواند ادعای حق کند؟ فرض دوم مستلزم هرج و مرج در زندگی اجتماعی بشر و تحمیل خسارت های گوناگون است؛ اما فرض اول، محل نزاع متفکران در حوزه مباحث فلسفه حق به شمار می آید. آیا خداوند مبنا و منشأ حق های طبیعی بشر است یا نیاز بشر، طبیعت بشر و ... منشأ حق او هستند؟ در این نوشتار برخی از دیدگاه های مهم را درباره منشأ حق های طبیعی بشر بررسی و در انتها دیدگاه مورد قبول (ملکیت تکوینی) را ارایه می کنیم.
۱۵۱۲۴.

تبیین عینیت مفهوم علیت تجربی بر اساس امکانات فلسفه صدرایی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: آیین حکمت سال دهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳۸ 33 - 56

کلید واژه ها: علیت تجربی شهود حسی شهود عقلی علیت هیوم صدرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۳ تعداد دانلود : ۶۳۳
یکی از روش های ارتباط میان فلسفه اسلامی با فلسفه غرب، عرضه کردن پرسش های هر کدام به دیگری و تلاش برای پاسخ دادن به آنها بر اساس امکانات موجود در آن فلسفه هاست. بر این اساس، در این نوشته بر آنیم تا با مواجه کردن فلسفه ملاصدرا با پرسش و اشکال هیوم در مورد اصل و منشأ مفهوم علیت تجربی، به تبیین مفهوم علیت تجربی بپردازیم. هیوم بر اساس مبنای تجربه گرایی خود، با انکار ادراک و شناخت علیت توسط عقل، عینیت مفهوم علیت را انکار کرد. در پاسخ به پرسش هیوم، می توان گفت بر اساس امکانات موجود در متون ملاصدرا در بحث ادراک و نیز ارتباط نفس و بدن، عقل انسان در همان موطن حس، علیت را به نحو مستقیم ادراک کرده و در مرحله دیگر با تحلیل عقلی، مفهوم آن را انتزاع می کند. به عبارت دیگر بر خلاف هیوم که شهود عقلی در مورد علیت را انکار می کرد، بر اساس امکانات فلسفه صدرا، شهود عقلی نسبت به علیت قابل تبیین است. بنابراین در پاسخ به اشکال هیوم در مورد تبیین عینیت علیت، در کنار تبیین های ایده آلیستی همچون ایده آلیسم استعلایی کانت، می توان تبیینی کاملاً ریالیستی از مفهوم علیت عرضه کرد.
۱۵۱۲۵.

بررسی ضرورت عقلی امامت از دیدگاه امام هادی(ع)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: آیین حکمت سال دهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳۸ 239 - 264

کلید واژه ها: امام هادی (ع) امامت ضرورت امامت براهین عقلی حدیث ثقلین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴۱ تعداد دانلود : ۴۶۶
امام هادی(ع) با تشکیل براهین عقلی و با استناد به حجیت قرآن و حجیت اخباری که مورد تأیید قرآن است، مانند حدیث ثقلین، به بیان ضرورت امامت پرداخته است. حضرت با استناد به اجماع امت بر حقانیت قرآن و با ذکر آیه ولایت به عنوان نمونه ای از شواهد قرآنی و شأن نزول آن از کلام اهل سنت، به اثبات حقانیت حدیث ثقلین می پردازد. در ادامه، امام(ع) شواهد روایی معروف و مورد اتفاقی چون حدیث غدیر، حدیث منزلت و حدیث وفای به عهد، که دال بر انتصاب علی(ع) به خلافت از سوی نبی مکرم اسلام(ص) است را برگرفته از حدیث ثقلین می داند و بدین وسیله، حقانیت آنها را اثبات می کند؛ به دنبال این مطلب، حضرت با استناد به اینکه فرمایشات اهل بیت:، بیان مصدقاتی به نقل از رسول خدا(ص) است، وجوب اطاعت از فرامین آن بزرگواران را شرط ایمان می شمارد و متعدیان از آن را با استناد به آیه دیگری از قرآن کریم، اهل عناد و گرفتار لعن و عذاب الهی معرفی می کند. در نهایت، امام (ع) برای تأکید بر این مدعا، به ذکر نظایری دیگر از کلمات رسول خدا(ص) درباره حقیقت و جایگاه علی(ع)می پردازد. برخی براهین عقلی بر اثبات ضرورت امامت، که از دیدگاه امام هادی(ع) می توان از حدیث ثقلین استنباط کرد، عبارتنداز:1.برهان واسطه فیض؛2. برهان لطف؛3. برهان نیاز جامعه به امام؛4. برهان نیاز شرع به حافظ؛5. برهان هدایت عمومی؛6. برهان اتمام حجت؛7. برهان حب ولایت.
۱۵۱۲۶.

ماهیت فقهی و حقوقی نمایندگی مادر در دادرسی نفقه بر اساس قانون حمایت از خانواده (مصوب 1391)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های فقهی دوره چهاردهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ 629 - 650

کلید واژه ها: حق دادرسی قانون حمایت از خانواده 91 نفقه فرزند نمایندگی مادر ولایت مادر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴۵ تعداد دانلود : ۵۶۰
 یکی از ابداعات ماده 6 قانون حمایت از خانواده مصوب 1391، اعطای نمایندگی به مادر در روند دادرسی مطالبه نفقه طفل یا محجور است. در تفسیر این ماده قانونی دو نگرش متفاوت مطرح می شود؛ برخی آن را از باب جعل ولایت قهری می دانند؛ برخی دیگر بر این باورند که ماده قانونی، اعطای نوعی از نمایندگی به مادر به مثابه نهاد وکالت یا قیمومت است. هرکدام از این دو دیدگاه، آثار حقوقی متفاوتی در مسئولیت و اختیارات مادر برجای می گذارد که مقاله حاضر با بهره گیری از روش تحلیلی - توصیفی، به تبیین ماهیت و مبانی نمایندگی مادر در دعوای مطالبه نفقه فرزند پرداخته است. نتایج مقاله حاکی از این است که هدف قانونگذار از واگذاری نمایندگی به مادر، اثبات ولایت قهری برای مادر نیست، بلکه بر اساس مبانی و قواعد فقهی، از جمله قاعده ملازمه اذن در شی ء با اذن در لوازم آن و رویّه جاری قضایی و رعایت مصلحت و غبطه طفل، صرفاً اعطای نمایندگی و حق دادرسی و دادخواهی است. از جمله مهم ترین آثار این نظریه این خواهد بود که آثار حقوقی ولایت قهری، از جمله حق تصرف ولی در اموال مولی علیه، اسقاط ناپذیر بودن و غیرقابل نقل و انتقال بودن حق ولایت بر این نوع نمایندگی مترتب نمی شود.
۱۵۱۲۷.

نقش ابعاد اخلاقی در بهسازی تبلیغ(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق سال هشتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۲۹ (پیاپی ۵۱) 57 - 75

کلید واژه ها: تبلیغ فضائل اخلاقی اخلاص شجاعت شرح صدر خیرخواهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۹ تعداد دانلود : ۳۹۰
تبلیغ دین و هدایت مردم به ارزش های الهی، از اصول رسالت و سنّت پیامبران و جوهره ادیان توحیدی و از شاخصه های مهم دینداری پیروان انبیا به شمار می آید. برای بهسازی انجام این وظیفه الهی شایسته است تبلیغ در حوزه های مختلفی همچون «محتوای تبلیغ»، «مخاطب شناسی» و «بایسته های مبلّغ» بررسی شودکه البته در هر حوزه اقتضائات ویژه خود را می طلبد. در این پژوهش ابعاد اخلاقی مبلّغ در بهسازی تبلیغ بررسی می شود. در شرایع آسمانی، تبلیغ دین برپایه دین فهمى و دین دارى مبلّغ و آراستگی او به فضائل اخلاقی بنا شده است؛ ازاین رو، شناخت بایسته های مبلّغ و بهره گیری از فضائل اخلاقی براساس آیات قرآن و منابع دینی، برای بهبود ظرفیت های عرصه تبلیغ و ارتقای ابعاد اخلاقی، از ضررت های امر تبلیغ به شمار می رود. اگر سخن گوینده براساس باور قلبی باشد و از عمق جانش برخیزد، تأثیر دعوت او به ارزش های الهی دوچندان می گردد.  این پژوهش می کوشد آن دسته از فضائل اخلاقی را که پیامبران و اولیای الهی در راستای وظیفه تبلیغی خویش به آن آراسته بودند و نقش بسزایی در موفقیت تبلیغی آنان داشت، بررسی کند و بدین وسیله بر کارآمدی روش های تبلیغی بیفزاید.
۱۵۱۲۸.

تحلیل مفهوم «دعوت مأذون» در تبلیغ آموزه های دینی، براساس دو ویژگی حق و صدق(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق سال هشتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۲۹ (پیاپی ۵۱) 121 - 145

کلید واژه ها: دعوت مأذون اِذن الهی دعوت به حق گونه های صدق آسیب های دعوت دینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۷ تعداد دانلود : ۲۸۶
خداوند در آیه 46 سوره احزاب، یکی از پنج هدف رسالت پیامبر اکرم9را «دعوت به خداوند به اِذن وی» می شمرد. مفسّران در بیان معنای «اِذن» در این آیه سخنان گونا گونی گفته اند. بسیاری (مانند طبری) اِذن را به معنای «فرمان» دانسته اند. برخی (مانند زمخشری) آن را «آسان نمودن» معنا کرده اند و دیگران اِذن را «بعثت» دانسته اند. با توجه به دیگر آیات قرآن کریم و اوصاف پیامبر اکرم9در نهج البلاغه، معلوم می شود که دعوت پیامبر اکرم 9به سوی خداوند، از دو صفت «حق» و «صدق» برخوردار بوده است. با تحلیل این دو ویژگی آشکار می شود که دعوت مأذون آن است که در هر چهار رکن خویش حق باشد، برپایه دلیل شکل بگیرد (صدق اثباتی)، با واقع مطابقت داشته باشد (صدق فعلی) و داعی نیز بدان باور و التزام داشته باشد (صدق فاعلی). پس هر دعوتی که هر سه گونه صدق را داشته باشد، از سوی خداوند «دعوت مأذون» است. بنابراین، قید اِذن در دعوت به خدا، موجب احتراز از آسیب های تبلیغ دینی همچون بدعت ، به کاربردن ابزارهای نامناسب، سخن گفتن بی دلیل، دروغ پردازی و دعوت دیگران و واگذاردن خویشتن می شود.
۱۵۱۲۹.

روش نظریه پردازی اسلامی در علوم انسانی از منظر شهیدصدر (تبیین و نقد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه نوین دینی سال چهاردهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۵۲ 7-26

کلید واژه ها: روش نظریه نظریه پردازی اکتشاف علوم انسانی شهیدصدر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۹ تعداد دانلود : ۵۴۶
مقاله حاضر، به هدف بررسی دیدگاه شهید صدر درباره روش نظریه پردازی اسلامی در علوم انسانی، به سؤالات زیر پاسخ می دهد: «روش ابداعی شهیدصدر در نظریه پردازی اسلامی در علوم انسانی چیست؟ و نقاط قوت و ضعف آن چیستند؟» برای پاسخ به این سؤالات ابتدا با روش توصیفی، ضمن استخراج بنیان های دین شناختی و علم شناختی روش شهید صدر، فرایند پنج مرحله ای اکتشاف نظریه اسلامی از نگاه وی را توصیف و سپس با روش تحلیلی- انتقادی، نقاط قوت و ضعف آن را نشان داده ایم. این تحقیق نشان داد که اموری مثل «توجه به واقعیت ها»، «برخورداری از نگاه اجتماعی»، و «توجه به نقش نظریه پرداز در فرایند اکتشاف» از نقاط قوت دیدگاه شهید صدر و در مقابل، «بی توجهی به مبانی معرفت شناختی، انسان شناختی و ارزش شناختی»، «تلقی پزیتیویستی از علم و انکار علم دینی»، «تکیه بر فتاوای مجتهدان دیگر»، «بی توجهی به ضوابط، قواعد و مقاصد فکر اسلامی»، و «عدم ارایه مکانیزیمی برای نگاه مجموعی به متون دینی» از نقاط ضعف آن به شمار می روند.
۱۵۱۳۰.

همگرایی اصول اخلاق زیستی در حوزه پژوهش با رویکرد اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال یازدهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۴۱ 89-106

کلید واژه ها: اخلاق زیستی اخلاق پژوهش عدالت خودمختاری فایده رسانی زیان رسانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۵ تعداد دانلود : ۲۶۷
اخلاق زیستی در پارادایم جاری بر مبنای نظریه «تام بیوچامپ» و «جیمز چیلدرس» مبتنی بر چهار اصل خودمختاری، عدالت، فایده رسانی و ترک زیان رسانی است. یکی از انتقاداتی که به این نظریه شده عدم انسجام درونی و واگرایی ارکان آن یعنی اصول چهارگانه مبنایی است. طبق این انتقاد نظریه مبانی چهارگانه اصول زیستی خود باعث ابطال خود می شود. این در حالی است که اخلاق زیستی که مجموعه هنجارهای رفتاری است بدون استناد به مبانی نظری محکم قابل توصیه نیستند و هرگز رواج پیدا نمی کنند. برخلاف اخلاق سکولار و نظریه های رایج اخلاق هنجاری که هر کدام به یکی از ابعاد وجودی انسان پرداخته و آن را به عنوان معیار ارزش اخلاقی ذکر کرده و سایر ابعاد را نادیده گرفته اند، نمی توان از این نظریه در برابر این اشکال دفاع کرد، ولی بر مبنای اخلاق اسلامی که برای ارزش اخلاقی معیارهای متعددی متناظر با ابعاد وجودی انسان دارد، این اشکال قابل پاسخگویی است؛ بر این اساس همگرایی بین مبانی اخلاق زیستی در موقعیت های خاص در حوزه پژوهش قابل اثبات است.
۱۵۱۳۱.

بررسی رابطه اخلاق کار و رفتار شهروندی سازمانی در کارکنان منتخب دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۳۱)

کلید واژه ها: اخلاق کار رفتار شهروندی سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۹ تعداد دانلود : ۲۷۶
پژوهش حاضر باهدف شناسایی رابطه اخلاق کار ورفتارشهروندی سازمانی در کارکنان منتخب دانشگاه علوم پزشکی خدمات بهداشتی درمانی تهران انجام شده است. روش پژوهش از نوع کاربردی و از نوع تحقیقات توصیفی پیمایشی محسوب می شود. جامعه آماری شامل کارکنان منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران که تعداد آنها بالای 2000 نفر هستند، و حجم نمونه طبق فرمول کوکران تعداد 426 نفر انتخاب شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه است که روایی آن توسط خبرگان و پایایی آن از طریق روش آلفای کرونباخ تایید شده است. از آزمون کولموگروف – اسمیرنوف برای سنجش نرمال یا غیرنرمال بودن داده های تحقیق استفاده شده و همچنین از آزمون پیرسون در راستای تایید یا عدم تایید فرضیات تحقیق استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که دقت، میل و رغبت کار، وظیفه شناسی، آزادی عمل، ابتکار، احساس مسئولیت، صادقانه کار کردن، اعتقاد به کار، انگیزه، چابکی در کار، احساس کارآمد بودن و همچنین کار را با جدیت انجام دادن و مراعات دیگران، تابع جمع بودن و روحیه کارجمعی از بعد اخلاق کار می تواند با اتخاذ هرگونه تصمیم به موقع در کار، جلوگیری از اعتراضات، کمک به تازه کارها، تحمل کار سنگین، سروقت حاضر شدن در محیط کار، شرکت در جلسات، نگهداری پاکیزه محل کار و نهایتا با پیشرفتهای سازمانی ارتباط دارد. یافته ها حاکی از این است که بین اخلاق کار و رفتار شهروندی سازمانی در کارکنان دانشگاه رابطه وجود دارد و در دانشگاه تاثیر به سزایی دارند.
۱۵۱۳۲.

مسئولیت مدنی وکیل دادگستری در برابر طرف دعوی و حق شرعی و اخلاقی ایشان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۳۱)

کلید واژه ها: مسوولیت مدنی وکیل طرف دعوی ثالث

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲۸ تعداد دانلود : ۸۶۹
این نوع از مسوولیت وکیل دادگستری در مقابل طرف محاکمه، در قالب عقد و قرارداد نمی گنجد، و خارج از اصل «نسبی بودن قرارداد» و مسوولیت قراردادی است، به همین سبب، طرف دعوی، (ثالث) قلمداد می گردد و اینکه وکیل دادگستری در مقابل طرف مخاصمه حقوقی، مسوولیتی خواهد داشت یا نه؟ از دیرباز اتفاق نظر در این زمینه وجود نداشته و یک دیدگاه سنتی معتقد است که حتی تصوّر مسوولیت برای وکیل، تمرکز او را در دفاع از بین می برد و این نگرانی در زمینه مسوولیت از دفاع مطلوب وکیل جلوگیری می کند امّا نظریه جدید و اقتضائات شغلی و حرفه ای وکالت منجر به مسوول شناختن وکیل با فراهم آمدن شرایطی، می شود و تکالیف قانونی هم، مهر تائید برایجاد مسوولیت برای وکیل در برابر ثالث طرف دعوی می زند.
۱۵۱۳۳.

استانداردهای اخلاقی و رفتاری: خوانش حقوقی و آثار اجتماعی آن ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال نهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۳۳)

کلید واژه ها: استانداردهای اخلاقی استانداردهای رفتاری قواعد رفتاری اعتماد عمومی تعالی اخلاقی کثرت گرایی حقوقی هنجار حقوقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱۴ تعداد دانلود : ۶۱۰
استانداردهای اخلاقی و رفتاری (استانداردهای حرفه ای) مبتنی بر برخی اصول، ارزش ها و معیارهای اخلاقی مرتبط با شغل هستند که در این میان استانداردهای اخلاقی همچون بیانیه های ارزشی و اخلاقی، فضایل اخلاقی را تعیین و استانداردهای رفتاری نیز در جهت راهنمایی اعضای حوزه های بخشی بدان ها تعیّن می بخشند. از سویی نیز، به ویژه کشور ما با گروهی از معضلات از قبیل بحران آب، بحران محیط زیست، بحران اعتماد و سایر بحران های اجتماعی دست به گریبان است که در بسیاری از مواقع ممکن است، تمامیت کشور را با تهدید روبه رو کند. باور بر این است که وقوع چنین مسائلی ناشی از بی توجهی به ارزش های اخلاقی و مسائلی از قبیل ترجیح منافع شخصی و گروهی بر منافع عمومی و در مجموع فساد و ... است. پیش فرض ما این است که تصویب استانداردهای حرفه ای در هر قسم آن و به ویژه خوانش و تلقی حقوقی نسبت بدان ها، در بدو امر موجب حکومت ارزش های اخلاقی در سطوح حرفه و شغل و سپس تعالی اخلاقی بخش عظیمی از جامعه خواهد شد. در این میان ضمن بررسی توصیفی-تحلیلی موضوع، دریافتیم که از این مجرا، تعالی اخلاقی، مبارزه با فساد و تقویت اعتماد ملی، صیانت از حقوق شهروندی، تقویت همبستگی حرفه ای، حفظ شأن و تمامیت حوزه های بخشی و ...، به مثابه آثار مثبتی که خود می تواند رافع بسیاری از مشکلات فوق الذکر باشد، محقق می شود.
۱۵۱۳۴.

اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد ( ACT) در سازگاری اجتماعی ، روان آشفتگی و خودگسستگی مبتلایان به اختلال ترنس سکشوال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال نهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۳۳)

کلید واژه ها: درمان ACT سازگاری اجتماعی روان آشفتگی خودگسستگی اختلال ترنس سکشوال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۶ تعداد دانلود : ۱۰۵۷
پژوهش حاضر با هدف اثربخشی درمان ACT در سازگاری اجتماعی، روان آشفتگی و خودگسستگی مبتلایان به اختلال ترنس سکشوال انجام گرفت و از نوع پژوهش های نیمه آزمایشی میباشد. نمونه پژوهشی در این بررسی شامل 30 نفر از مبتلایان به اختلال ترنس سکشوال شناسایی شده در سازمان بهزیستی خراسان شمالی می باشد که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. دادههای تحقیق از طریق پرسشنامههای سلامت روان 25-SCL، پرسشنامه خودگسستگی صادق زاده و همکاران (1385) و پرسشنامه ی سازگاری اجتماعی بل (1961) جمع آوری گردید. یافتههای پژوهش با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و آزمون تخلیل کواریانس چندمتغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) به صورت معناداری منجر به ارتقای سازگاری اجتماعی و روان آشفتگی و کاهش خودگسستگی مبتلایان به اختلال ترنس سکشوال گردید (01/0>P). با توجه به یافته های حاصله می توان گفت که بهره گیری از درمان های جدید در حوزه روان درمانی و مشاوره نظیر درمان ACT درکنار سایر عوامل روانشناختی و فرهنگی- اجتماعی، می تواند در بهبود وضعیت روانی مبتلایان به اختلال ترنس سکشوال اثرگذار باشد لذا با توجه به مشکلات ویژه این افراد در جامعه ایران توجه به بهره گیری از این درمان ها در میان آنها از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
۱۵۱۳۵.

بررسی رابطه اخلاق کار اسلامی با تعهد سازمانی کارکنان و تاثیر آن بر ابعاد عملکردی خوشه های صنعتی (مطالعه موردی: خوشه صنعتی نفت، گاز و پتروشیمی استان مرکزی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال نهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۳۴)

کلید واژه ها: اخلاق کار اسلامی تعهد سازمانی کارکنان ابعاد عملکردی خوشه های صنعتی معادلات ساختاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۱ تعداد دانلود : ۴۴۸
هر سازمانی در تلاش است تا میزان تعهد سازمانی و وفاداری کارکنان خود را بمنظور کسب منافع پایدار توسعه و بهبود دهد. یکی از عوامل موثر که در پژوهش های مختلف و به ویژه در رویکرد دینی بر آن تاکید شده است ، نقش اخلاق در دستیابی به این مهم است. اخلاق کاری در سالیان اخیر به دنبال شکست شرکت های بزرگ و بحرانهای به وجود آمده در کسب و کار های مختلف اهمیت ویژه ای پیدا کرده است. هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه اخلاق کار اسلامی با تعهد و وفاداری سازمانی کارکنان و تاثیر آن بر ابعاد عملکردی خوشه های صنعتی بود. در این تحقیق جامعه آماری مورد بررسی ، خوشه سازندگان تجهیزات نفت، گاز و پتروشیمی استان مرکزی بود که از بین مدیران شرکت های فعال در این خوشه ، نمونه آماری از طریق فرمول کوکران انتخاب شد. جمع آوری داده ها از طریق مطالعه تحقیقات پیشین و پرسشنامه های استاندارد بهمراه پرسشنامه محقق ساخته صورت گرفت و جهت بررسی پایایی این پرسشنامه ها از آزمون آلفای کرونباخ استفاده گردید. پس از جمع آوری اطلاعات با استفاده از روش مدل معادلات ساختاری مبتنی بر واریانس در نرم افزار Smart PLS فرضیات تحقیق مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بین متغیر اخلاق کار اسلامی بر متغیر ابعاد عملکردی خوشه های صنعتی در جامعه آماری مورد مطالعه رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و همچنین متغیر تعهد سازمانی کارکنان در رابطه بین اخلاق کار اسلامی و ابعاد عملکردی خوشه های صنعتی، نقش میانجی را ایفا می کند.
۱۵۱۳۶.

نظریه جبران خسارت عدم النفع محقق الحصول در فقه امامیه(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: جستارهای فقهی و اصولی سال چهارم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۱ 119 - 143

کلید واژه ها: خسارت عدم النفع عدم النفع محقق الحصول جبران خسارت عدم النفع محتمل الوقوع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۲۶ تعداد دانلود : ۶۷۲
خسارت عدم النفع، خسارت ناشی از محرومیت از نفعی است که در صورت فقدان عمل زیان بار یا با اجرای تعهد به وسیله متعهد برای متعهدله پدید می آید، اعم از اینکه نفع مذکور ناشی از مال معیّن یا شخص معیّن باشد یا نفعی باشد که صرفاً از انجام عمل مورد تعهد حاصل می شود. فقیهان امامیه در زمینه جبران خسارت عدم النفع اتفاق نظر ندارند. قائلان به عدم جواز، به عدم صدق عنوان ضرر بر خسارت عدم النفع، عدم مالیّت منافع بالقوّه ، عدم موجودیت فعلی نفع و فقدان رابطه سببیّت استناد جسته اند. درمقابل قائلان به جواز به قاعده لا ضرر، اتلاف و تسبیب، مالیّت منافع و بنای عقلا، استناد کرده اند. با امعان نظر در ادله موافقان و مخالفان جبرانِ خسارتِ عدم النفع درمی یابیم که موافقان، برخی از مصادیق عدم النفع را مشمول ادله جبران خسارت دانسته اند و مخالفان بعضی دیگر از مصادیق عدم النفع را غیرقابل جبران دانسته اند. از این رو، در این نوشتار خسارتِ عدم النفع محقق الحصول، قابل جبران به شمار آمده، خسارتِ عدم النفعِ محتمل الوقوع غیرقابل جبران دانسته شده است. ملاک تمیز خسارت عدم النفع محقق الحصول از محتمل الوقوع در این است که بین خسارتِ عدم النفعِ محقق الحصول با فعل محروم کننده، رابطه سببیّت انحصاری احراز می شود درحالی که چنین رابطه ای در خسارت عدم النفعِ محتمل الوقوع محرز نیست. این مقاله به روش توصیفی تبیینی و به شیوه کتابخانه ای صورت گرفته است.
۱۵۱۳۷.

نگاهی نو به تفسیر آیات مرتبط با پاداش اهل سعادت و نقش آن در مفهوم شناسی واژگان قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات تفسیری سال نهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۵ 57-76

کلید واژه ها: اهل سعادت پاداش اهل سعادت مراتب پاداش مقایسه پاداش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۷ تعداد دانلود : ۳۷۹
پاداش الهی بر اساس اصول قطعی عقل و مبانی نظری دین اسلام به ویژه قرآن، دارای مراتب و درجات متفاوتی است و انسان ها در قیامت بر اساس مراتب معرفت و ایمان و همچنین اعمال صالحه ای که از پیش فرستاده اند؛ دارای مراتب و درجات معنوی متفاوتی در بهشت خواهند بود. از سوی دیگر در آیات قرآن دسته های متعددی از اهل سعادت معرفی شده و انواع گوناگونی از پاداش الهی برای آنها در نظر گرفته شده است، به عنوان مثال از مقربون، ابرار، محسنین، صالحین، متقین و ... نام برده شده و برای هر کدام نعمت ها و پاداش گوناگونی در نظر گرفته شده است. این تحقیق در پی آن است که نشان دهد آیا امکان مقایسه این گروه ها و تمایزشان بر اساس پاداش های در نظر گرفته شده برای آنها وجود دارد؟ آیا می توان با تمایز قایل شدن در مراتب پاداش آنها، این مفاهیم را از هم جدا کرد؟ دستاورد این پژوهش بیانگر آن است که تعیین مراتب اهل سعادت در تفسیر قرآن با بررسی مراتب پاداش در نظر گرفته شده برای ایشان امکان پذیر است و به صورت مصداقی این نظریه بر هفت گروه از اهل سعادت: مقربین، ابرار، صالحین، مومنین، متقین، محسنین و عبادالله بررسی و پیاده سازی شده است. از دیگر کاربردهای این تحقیق در مباحث زبان شناسی و روابط هم نشینی و جانشینی است که در فهم معنای متن، مورد استفاده قرار می گیرد.
۱۵۱۳۸.

بررسی فقهی - حقوقی ابعاد جرم انگاری عزاداری های نوین

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه میان رشته ای فقهی سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۲) 145 - 178

کلید واژه ها: جرم انگاری عزاداری عسر و حرج وهن مذهب عناصر جرم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۹ تعداد دانلود : ۳۲۵
اگرچه در مورد شرعیت اصل عزاداری به عنوان مصداقی از شعائر الهی بین فقیهان اختلافی وجود ندارد، لکن با توجه به گذشت زمان و اختلاف عرف ها و شکل گیری شیوه های نوین عزاداری، در خصوص تعدادی از این عزاداری ها شاهد بروز اختلاف شدید بین فقیهان هستیم. بروز این اختلافات از یک سو و حساسیت های عرفی و مذهبی خاص این موضوع از طرف دیگر، سبب گشته است که عده ای دراین بین پا را فراتر نهاده، از جرم انگاری این عزاداری ها سخن به میان آورند. به همین منظور نویسندگان در این پژوهش قصد دارند صحت و سقم جرم انگاری عزاداری های نوین را موردبررسی قرار داده و نشان دهند که آیا طبق سیاست تقنینی و قضایی جمهوری اسلامی ایران و نیز فقه جزایی امامیه، این اعمال جرم محسوب می شوند و یا خیر؟ نگارندگان معتقدند اثبات جرم بودن این عزاداری ها و بالتبع مجازات مرتکبین بر طبق قوانین جمهوری اسلامی ایران با مشکل روبه روست و ادله فقهی ادعاشده نیز توانایی اثبات این امر را دارا نمی باشند.
۱۵۱۳۹.

بررسی تطبیقی ترجمه سوره سجده در ترجمه مکارم، فولادوند و خرم دل با نگاه به مسائل زبانی مبدأ و مقصد

نویسنده:
منبع: مطالعات سبک شناختی قرآن کریم سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ 65 - 92

کلید واژه ها: ترجمه قرآن سوره سجده ترجمه مکارم ترجمه فولادوند ترجمه خرمدل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۵ تعداد دانلود : ۴۳۲
 انتظار خوانندگان از مترجم قرآن، دریافت ترجمه ای قابل فهم و روان از مطالب و مفاهیم آن است و این امر زمانی میسر می گردد که مترجم به نیکی با مسائل زبانی زبان عربی آشنا باشد، ساختار زبان مقصد را رعایت کند و بهترین معادل ها را برای واژگان بیابد. اما ترجمه های موجود با اینکه اغلب ترجمه هایی خوب و دقیق هستند و ظرافت های بسیاری در آن ها اعمال شده است، انتظار کامل مخاطبان را برآورده نساخته اند. به منظور نقد ترجمه های فعلی قرآن کریم و تبیین نقش والای ترجمه در انتقال مفاهیم کتاب الهی، در این نوشتار با روش تحلیلی و مقایسه ای، سه ترجمه مشهور از سوره سجده (مکارم، فولادوند و خرم دل) نقد و بررسی شده است. نتیجه بحث با نگاه به مسائل زبانی چون رعایت قوانین صرف و نحو در ترجمه، رعایت ساختار جمله بندی در زبان مقصد و چگونگی معادل سازی واژگان، دسته بندی و در جدول و نمودار نشان داده شده است. مقایسه این ترجمه ها نشان می دهد ملاک های مذکور در ترجمه فولادوند به نحو شایسته تری رعایت شده و او توانسته ترجمه ای بهتر و روان تر ارائه دهد
۱۵۱۴۰.

سبک شناسی رویکرد بلاغی برخی آیات قرآن در ترغیب به ازدواج

نویسنده:
منبع: مطالعات سبک شناختی قرآن کریم سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۳) 11 - 26

کلید واژه ها: قرآن کریم سبک شناسی بلاغت رویکرد ترغیبی ازدواج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱ تعداد دانلود : ۳۹۰
سبک شناسی از جمله دانش های نوین در حوزه نقد ادبی می باشد. این دانش تلاش می کند تناسب میان لفظ و معنی، انسجام متنی و هماهنگی منظور کلام با ساختار عبارت ها را مشخص کند؛ از آنجا که این دانش پیوند نزدیکی با دارد، بلاغت برای رسیدن به نتیجه بهتر از علم بلاغت بهره می گیرد. قرآن کریم به عنوان کتاب مافوق کلام بشر از توسع کلامی و معنایی برخوردار است و نمود سبک گفتمان های آن می تواند ما را در فهم معنی و نیز بلاغت بی مانند آن یاری رساند. یکی از این مواردی که تا به حال مورد بررسی جدی قرار نگرفته، سبک آیاتی از قرآن کریم است که به ازدواج و تشکیل زندگی مشترک تشویق می نمایند. پرداخت به این موضوع بسیار مهم، می تواند تا حدودی نگرش قرآن را نسبت به این بعد از زندگی جمعی آشکار ساخته و جوانان به را نسبت به تشکیل خانواده ترغیب نموده و از یأس و نومیدی برهاند. از این رو نوشتار حاضر با کاربست دانش سبک شناسی و نیز با تکیه بر روش توصیفی تحلیلی در صدد است تا سبک آیاتی از قرآن که در آنها به مقوله ازدواج پرداخته شده، را بررسی نماید. بررسی سبک شناسانه این نوع آیات نشان می دهد که سبک کلامی آن دسته از آیات الهی که به ازدواج مربوط می شوند، به لحاظ ساختار لفظی، معنایی و نیز ساختار نحوی کلمات، رویکردی ترغیبی می باشند و خداوند در مسأله ازدواج بیش از هر چیز مقتضای حال مخاطب را که جوانان و افراد مجرد می باشند، رعایت نموده...

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان