درخت حوزه‌های تخصصی

موضوع بررسی تأثیر متقابل فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) و برخی دستاوردهای آن بر حوزه سیاست در کشور ما بسیار تازه است و جستجوهای هوشمندانه در سایت های اینترنتی نیز گواهی بر این مدعاست که حتی در کشورهای پیشرفته صنعتی که پیش قراولان عرصه فناوری هستند، بررسی این تأثیر به حوزه های بسیار محدودی مانند رأی گیری الکترونیکی و برگزاری انتخابات مکانیزه، افزایش دسترسی توده ها به اطلاعات سیاسی و... منحصر شده است. بررسی همه جانبه این موضوع نیازمند تخصص های بین دیسیپلینی است. این مقاله به مثابه گامی نخست به طرح نظری همین بحث می پردازد و تلاش می کند تأثیر متقابل «فناوری اطلاعات و ارتباطات» را بر مهم ترین عنصر عرصه سیاست، یعنی «دولت» و نیز بر حوزه «توسعه سیاسی» و پیش نیازهای آن مطالعه نماید. بنابراین کنکاش و جستجوی رابطه احتمالی بین این مقوله ها و چگونگی آن، مسئله و هدف اصلی این نوشته است و نگارنده ضمن تأکید بر اهمیت بررسی این موضوع، وجود رابطه مثبت بین این مفاهیم سه گانه را مهم ترین یافته نوشته خود معرفی می کند و نشان می دهد که چگونه توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات می تواند به کارکردهای اساسی دولت در جامعه مدد رساند، فرایند توسعه سیاسی را تسهیل نماید و در نتیجه توسعه مستمر و پایدار خود را نیز تضمین کند.

ربع پایانی قرن بیستم با پدیده چرخش فرهنگی، به همراه پدیده پسامدرنیته و پساساختارگرایی، هم در بُعد واقعیت اجتماعی و هم در بُعد تحلیل اجتماعی، مصادف بوده است. این چرخش نه تنها نشان دهنده اهمیت یافتن بیش ازپیش نقش فرهنگ در زندگی انسان ها و در علوم انسانی و اجتماعی است، بلکه نشان دهنده فهم درست تر و عمیق تر از نقش و قدرت فرهنگ در انواع ساحت های زندگی بشری و تحلیل اجتماعی است، که مدت ها تحت الشعاع عامل اقتصادی قرار گرفته بود. در این مقاله سعی می شود اولاً با پرداختن به موضوع توسعه فرهنگ و انواع و ابعاد آن اهمیت توسعه فرهنگ و توسعه فرهنگی مورد حث قرار گیرد. ثانیاً، سعی می شود با استفاده از مطالعات مفاخر در رابطه با نقش فرهنگ در توسعه اقتصادی، اجتماعی و سیاسی نشان داده شود که توسعه عرصه های گوناگون جامعه بدون توسعه فرهنگ نه می تواند مداوم و پایدار باشد، و نه می تواند در جهت خودشکوفایی و تکامل انسانی قرار گیرد. بدین معنی توسعه عرصه های گوناگون جامعه باید توسعه ای مبتنی بر فرهنگ ایرانی – اسلامی و یا به معنای دقیق کلمه «توسعه فرهنگی» باشد، تا تلاش های کشور در جهت پیشرفت اسلامی ایرانی مقرون با موفقیت گردد.

"طرح مساله: نقش عوامل اجتماعی و اقتصادی در بروز انحرافات اجتماعی از طرف اغلب جامعه شناسان و محققین مورد توجه قرار گرفته است. تحقیق حاضر با تکیه بر یافته های این قبیل جامعه شناسان به بررسی ویژگی های اجتماعی و اقتصادی زنان خیابانی در شهر تهران در سال 83 می پردازد. هدف از این تحقیق تعیین رابطه میان این ویژگی ها و خیابانی شدن زنان است. روش: روش تحقیق پیمایشی بوده و جامعه آماری را زنان خیابانی در تهران تشکیل می دهند. حجم نمونه 150 نفر است. این تحقیق علاوه بر روش آمار توصیفی، با بهره گیری از روش آمار استنباطی، به تجزیه و تحلیل دقیق رابطه میان متغیرهای مستقل با متغیر وابسته پرداخته است. یافته ها: اولین تماس جنسی زنان خیابانی عمدتا مربوط به سن 13.5 سالگی است. بیشترین فراوانی سن شروع فعالیت جنسی در خیابان، مربوط به سن 15 سالگی است. به طور متوسط هر زن خیابانی در هر هفته 9 بار تماس جنسی برقرار می کند. 45.3 درصد از زنان خیابانی به تنهایی زندگی می کنند. نتایج: با مطرح شدن کلیه عوامل به طور هم زمان در مدل، این نتیجه حاصل شد که رابطه میان ویژگی های اجتماعی و ویژگی های اقتصادی به عنوان متغیرهای مستقل و خیابانی شدن (به عنوان متغیر وابسته)، معنادار بود. "

"شعارها نوعی قالب زبانی و نمادین برای بیان خواسته های انقلابی اند و با توجه به تولید شدنشان در جریان تحولات انقلابی و جایگاه کارکردی آنها در انگیزش و پویایی بخشیدن به انقلاب، از منابع قابل اعتنا در تحقیقات تاریخی می باشند. این مقاله در صدد است با بهره گیری از روش تحلیل محتوی، چگونگی بازتاب هویت ملی در شعارهای انقلاب را مورد تبیین قرار دهد. انتخاب موضوع هویت ملی در انقلاب، برای این پژوهش، از این رو واجد اهمیت است که هویت ایرانیان، به هنگام انقلاب، در آستانه دگرگونی در عناصر تشکیل دهنده اش قرار گرفته است. در این مقاله، دو جبهه خودی و دیگری، هر یک با شاخص های سرزمینی و فراسرزمینی تحلیل شده است. فراوانی ها نشان می دهد که چالش اصلی در انقلاب اسلامی بین دو عنصر خودی و دیگری سرزمینی است. دیگری فراسرزمینی به تبع تقابل با خودی سرزمینی یا خودی فراسرزمینی مورد چالش قرار گرفته و به خودی فراسرزمینی نیز در پیوند با سیاست انقلابی توجه شده است. شعارها نشان می دهد که هویت انقلابی ایرانیان در چالش با نظام بین المللی نیست. در واقع، هر چند بیگانه ستیزی و غرب ستیزی جزء جدایی ناپذیر هویت انقلابی است؛ اما پیدایش این رویکرد هویتی بیشتر برای رفع مشکلات داخلی بوده است."

توریسم سلامت امروزه از مهمترین شاخه­های صنعت توریسم است و دارای منافع اقتصادی و اجتماعی بالایی می­باشد که در این فرایند مردم برای دستیابی به مراقبت های درمانی- بهداشتی و جراحی، سفرمی­کنند. به­طوری که این مهم باعث گردیده سازمان­های دست­ اندر کار در کشورهای مستعد بیش از پیش توجه خود را به این بخش از صنعت توریسم جلب نموده و برای آن برنامه­ریزی کنند. کشور ایران نیز به عنوان یکی از مقاصد گردشگرپذیر توانایی این را دارد که به یک قطب گردشگری سلامت تبدیل شود. هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی ظرفیت­ها و کارکردهای موثر بر گردشگری سلامت در ایران و هند می­باشد. این مقایسه می تواند کمک زیادی به برنامه­ریزان جهت استفاده ی متقابل از ظرفیت­های بالقوه و بالفعل گردشگری سلامت در این دو کشور بنماید. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی بوده و تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از مدلSWOT صورت پذیرفته و ­جهت وزن دهی به عوامل داخلی و خارجی از فرایند سلسله مراتبی AHP استفاده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر آن است که در هند امتیاز وزنی قوت­ها 6/3 با تأثیر پذیری بالا و ضعف­ها با 8/2 دارای تأثیر پذیری کم، همچنین امتیاز وزنی فرصت­ها در هند 6/3 و تهدیدات 4/3 قابل ارزیابی می­باشند. در ایران نیز قوت­های گردشگری 8/3، ضعف­ها 5/3 با درجه تأثیر پذیری بالا و فرصت­ها با امتیاز 8/3 و تهدیدات نیز با امتیاز 1/4 با تأثیر­پذیری بسیار زیاد ارزیابی گردید. درعین حال یافته­های این پژوهش بیانگرآن است که هند توانسته از فرصت­ها و قوت­های گردشگری سلامت بهره ­برداری مناسب نموده و ضعف­های سیستم را بی اثر نماید. برنامه­ریزان گردشگری سلامت در ایران نیز باید ترتیبی اتخاذ نمایند تا از ضعف­ها و تهدیدات گردشگری سلامت بکاهند و قوت­ها و فرصت­های آن را با با بهره­گیری از تجربه ی هند، در کشور تقویت نمایند. درمتن اصلی مقاله با توجه به یافته­های این پژوهش، راهبردهایی رهگشا جهت گسترش گردشگری سلامت در هر دو کشور ارائه شده است.

"روش های ساده اندازه گیری فقر ـ مانند نسبت فقیران در کل جامعه و شاخص شکاف درآمدی ـ نمی توانند تحولات درونی جامعه اقتصادی را از حیث جابه جایی در گروه های درآمدی، انتقال درآمد، جمع پذیری گروه های اجتماعی در گروه بزرگتر، تقارن یا عدم تقارن، یکنواختی، رفاه اجتماعی، عدالت اجتماعی و جز آن منعکس کنند. بنابراین این شاخص ها برای نشان دادن تحول و پویش فقر ضعیف اند. شاخص های پیچیده تر که از شاخص سن شروع می شوند، به نحوه توزیع درآمد و رتبه بندی درآمدی را در خود منعکس می کنند و گاه به ضریب جینی می رسد. تاکنون در حدود پانزده شاخص اساسی فقر که نحوه توزیع و انتقال درآمد، خط فقر و توزیع درآمد بین گروه های فقیر و دارا را به کار می برند، شناسایی شده اند. بعضی از آن ها با تابع رفاه اجتماعی سر و کار دارند که پدیده ای است. مستقیما غیرقابل اندازه گیری. به هر حال شمار شاخص های فرعی وابسته به آن شاخص های اصلی، بیش از 70 شاخص است. انتخاب شاخص مناسب برای هر جامعه بستگی به دسترسی به آمارها، ماهیت و ترکیب جمعیتی و درآمدی آن جامعه، هدف برنامه ریزی و سیاست گذاری و بالاخره انتخاب محقق دارد. من در این مقاله محتوا و توانمندی درونی شاخص های اساسی را با توجه به نیاز اقتصاد ایران بررسی کرده ام. برای این کار اصول نه گانه ای را که برای یک شاخص مفیدند ارائه داده ام و سپس با معرفی چند شاخص سن، چند شاخص کاکدانی، شاخص های تاکایاما و دیگران و اصول ویژه آن ها به ارزیابی نظری هر یک پرداخته ام. در انتها با بررسی وضعیت فقر و توزیع در ایران شاخصی را که عبارتست از میانگین هندسی شاخص سوم کاکدانی و شاخص اول سن معرفی کرده ام. با استفاده از برآوردهای غیرپارامتریک و تجربی و استفاده از آمارهای رسمی، شاخص فقر را در ایران محاسبه کرده ام. این شاخص، بالا و نامناسب با درآمدهای اقتصادی در ایران است. "

مسئله و هدف: مأموران پلیس همواره در زندگی شهری خود در معرض آسیب های اجتماعی، جنایی و... هستند. افراد پلیس غالباً مجبورند در انجام وظایف و مأموریت های خود با موقعیت های زشت و رفتارهای ضداجتماعی و ضدانسانی سر و کار دارند و طبیعی است که بیشتر از سایر انسان ها در معرض خطر و آسیب قرار دارند. هدف اصلی این پژوهش شناسایی عوامل درون سازمانی مؤثر بر آسیب های شغلی کارکنان پایور کلانتریها شهرستان سنندج است. روش: این پژوهش از نظر نوع تحقیق کاربردی و از نظر روش پیمایشی است. جامعه آماری آن را کلیه کارکنان پایور انتظامی کلانتریهای شهرستان سنندج است. روش نمونه گیری این پژوهش، نمونه گیری تصادفی طبقه ای میباشد و ابزار گردآوری اطلاعات آن را پرسشنامه است. یافته ها و نتایج: یافته ها و نتایج این پژوهش نشان میدهد که عوامل استرس و فشار روانی ناشی از محیط کار، سبک مدیریت، تشویق و تنبیه، آموزش و پرداخت های سازمانی به ترتیب مهم ترین اولویت های مؤثر بر آسیب پذیری شغلی کارکنان پایور کلانتریهای مورد مطالعه محسوب میشود.

نادر در 74سالگی و در سا 1111ش/ 1175ق/1472م، یعنی در زمانی که افغان ه ا ب ا ی ورش خود به ایران، پادشاهی دویست وسی ساله صفویان را سرنگون ساخته بودند، تهماسب صفوی را از سلطنت برکنار و کودک شیرخواره او را با نام، عباس سوم، جانش ین او ک رد و خ ود ب ه عن وان نایب السلطنه، زمامدار واقعی ایران شد. او سه سا بعد در 1117ش/1171ق/1475م، به پادشاهی ایران انتخاب شد و توانست سلسله افشاریه را به وجود آورد. نادر س رانجام و پ س از 12س ال پادشاهی در سال 1121ش/ 1111ق/1474م، توسط گروهی از سرداران، در خواب کشته ش د. این مقاله، که بخشی از جلد پنجم کتاب زیر چاپ مؤلف به نام «تاریخ پوش اک ایرانی ان از آغ از اسلام تا قاجار» است، با روش اسنادی و کتابخانه ای و با بهره گیری از دیوارنگاره ها و نقاشی ه ای کتاب های تاریخی به توصیف سرپوش ها و کلاه های این پادشاه افشاری در این بازه دوازده ساله، پرداخته است و به طور ویژه بر کلاه چهارترک ابداعی او به نام «نادری» مداقه نموده است؛ کلاهی که نماد سلطه سیاسی او بر سرزمینهای ایران، افغانستان، هندوستان و ترکستان بوده است و برخی چهارگوشه آن را به چهار خلیفه راشدین اسلام و بیعت نادر با اهل سنت، نسبت داده اند.

این مقاله به بررسی رابطه میان احساس مسؤولیت فردی و اجتماعی، اعتماد اجتماعی و رفتارهای دیگرخواهانه در میان نوجوانان 19-15 ساله ساکن شیراز پرداخته است. نمونه تحقیق شامل 391 نفر از نوجوانان بوده که به پرسشنامه پاسخ داده اند. سنجه های تحقیق پس از بررسی اعتبار صوری بر اساس آلفای کرونباخ ارزیابی پایایی شدند. مسؤولیت پذیری فردی و اجتماعی به ترتیب با آلفای 71/0 و 72/0 و اعتماد اجتماعی با سه بعد صراحت و صداقت، قابل اعتماد بودن و رفتارهای مبتنی بر اعتماد، به ترتیب با آلفای 72/0، 6/0 و 6/0 اندازه گیری شده اند. نتایچ تحقیق نشان می دهد که بیش از نیمی از نوجوانان حداقل در سطح متوسط احساس مسؤولیت پذیری فردی و اجتماعی داشته و در حد متوسطی نیز واجد اعتماد اجتماعی بوده اند. اکثر آنها در حد متوسطی رفتارهای دیگرخواهانه انجام می دهند، اما 7/12 درصد رفتارهای نوع دوستانه کمی انجام می دهند. نتایج استنباطی نشان می دهد که مسؤولیت پذیری فردی با اعتماد اجتماعی (332/0= r )، اعتماد به گروه ها (266/0= r ) و دیگرخواهی(204/0= r ) رابطه مثبت و معناداری دارد اما مسؤولیت پذیری اجتماعی با اعتماد رابطه منفی معنادار (304/0-= (r داشته، با دیگرخواهی رابطه معناداری ندارد. متغیر اعتماد اجتماعی نیز با دیگرخواهی رابطه معناداری دارد (244/0= r ). نتایج تحقیق در کل نشان می دهد که اولا این سه متغیر با هم رابطه داشته و یکدیگر را تقویت می کنند. بنابراین، باید به ارتقای اعتماد عمومی در جامعه اهمیت داده شود تا رفتارهای دیگرخواهانه که ضامن ایجاد جامعه ای عادلانه است، افزایش یابد و ثانیاً رواج صداقت و صراحت در روابط اجتماعی می تواند علاوه بر افزایش سرمایه اجتماعی بر میزان مسؤولیت پذیری و رفتارهای مبتنی بر اعتماد کمک کند. بنابراین، باید در جهت تقویت این گونه ارزش ها کوشید.

"از آنجایی که امروزه حضور زنان در اجتماع به لحاظ بهره مندی جامعه از توانمندیهای آنان و برخورداری ایشان از امکانات جامعه در جهت رشد و تعالی فرد و اجتماع پسندیده است؛ لذا زمینه های تسهیل مشارکت زنان به عنوان نیمی از منابع انسانی در تسریع فرآیند توسعه و فضاسازی فرهنگی در عرصه جهانی و تحقق عدالت اجتماعی امری ضروری به نظر می رسد. هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر نگرش فرهنگی جامعه، نهاد خانواده و توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات(ICT) در گرایش زنان به آموزش عالی بوده است. طرح تحقیق توصیفی از نوع علی – مقایسه ای و ترکیبی از کمی – کیفی بود. به این منظور از میان کلیه دانشجویان دختر دانشگاههای دولتی اصفهان به طور تصادفی ساده متناسب با حجم تعداد 206 نفر انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته 38 سوالی و مصاحبه نیمه سازمان یافته بود. روایی پرسشنامه بر اساس نظرات پنج متخصص دانشگاهی سنجیده شد و پایایی آن با کمک ضریب آلفای کرونباخ 0.93 برآورد گردید. داده ها با استفاده از تکنیکهای آماری t تک متغیره و تحلیل واریانس دو طرفه(مانوا) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که نگرش فرهنگی جامعه، نهاد خانواده و توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات بیش از سطح متوسط در گرایش آنها به آموزش عالی موثر بوده است. بدین معنا که ارتقا سطح فرهنگی جامعه(عمدتا خانواده ها) و اصلاح نگرش رهبران جامعه و نیز توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات زمینه های گرایش بیشتر زنان به آموزش عالی را فراهم ساخته است. بنابراین لازم است سیستم آموزش عالی کشور در توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات(ICT) محدودیتی بین زن و مرد قایل نشود. در پایان توصیه هایی ارایه شده است از جمله تداوم حمایت مدیریت کشور و سیستم آموزش عالی در فراهم سازی زمینه های ارتقا علمی زنان در کشور"

"غالب نظریه ها درباره نقش دانشگاه در دنیای جدید استدلال می کنند که ارتقای فرهنگ و تربیت شهروند مشارکت جو در کنار تربیت فرد متخصص از اعم وظایف دانشگاه جدید است. مصرف محصولات فرهنگی نیز یکی از راه های مهم ارتقای سرمایه فرهنگی و آماده شدن دانشجویان برای ایفای نقش هایی است که انتظار می رود در دنیای جدید ایفا کنند. مقاله حاضر با بررسی میزان مصرف فرهنگی دانشجویان ایرانی به بررسی این مسئله می پردازد که میزان مصرف فرهنگی دانشجویان در شرایط فعلی تا جه اندازه قادر است ایشان را برای ایفای نقش شهروند آگاه و مشارکت جو آماده کند. هم چنین بر مبنای نظریه سبک زندگی و انتقال بین نسلی سرمایه فرهنگی، ایده هایی درباره آینده مصرف کالاهای فرهنگی در ایران ارائه شده است. "

هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه ی بین سبک های تفکر و خودکارآمدی جوانان دختر و پسر(دانش آموزان پیش دانشگاهی) شیراز بود. حجم جامعه ی آماری این پژوهش 9109 نفر جوانان دختر و پسر پیش دانشگاهی (2965 پسر و 6144 دختر) بود که بر اساس جدول مورگان شرکت کنندگان در این پژوهش333 نفر(217 دختر و 116 پسر) به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده های پژوهش از روش پرسشنامه سبک های تفکر استرنبرگ و خودکارآمدی نظامی - شوارتزر و جروسلم گرد آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین متغیر خودکارآمدی با همه ی سبک های تفکر به جز تفکر درون گرا و کل نگر در سطح یک صدم در کل دانش آموزان رابطه ی مثبت معنی دار وجود دارد. هم چنین، بین سبک های تفکر و خودکارآمدی دانش آموزان دختر نیز رابطه ی معنی داری وجود دارد، ولی بین هیچ کدام از سبک های تفکر با خودکارآمدی دانش آموزان پسر رابطه ای معنی دار مشاهده نشده است. نتایج بدست آمده از تحلیل رگرسیون حاکی از آن است که سبک تفکر آزاداندیش پیش بینی کننده ی قوی تری برای خودکارآمدی کل دانش آموزان است. هم چنین، نتایج گویای این مطلب است که از بین سبک های تفکر قضاوت گر و آزاد اندیش، سبک تفکر آزاداندیش پیش بینی کننده ی قوی تری برای خودکارآمدی دانش آموزان دختر است.

امروزه نیروی انسانی هر سازمانی به عنوان استراتژیکی ترین عامل، مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است، وجود نیروی انسانی کارآمد و متعهد نسبت به انجام وظایف و ارائه خدمات نتایج مطلوب تری را برای سازمان به ارمغان خواهدداشت، لذا در مقاله حاضر به بررسی رابطه تعهد سازمانی کارکنان با کیفیت ارائه خدمات آنان خواهیم پرداخت. روش تحقیق به کار گرفته شده توصیفی _ پیمایشی می باشد، جامعه آماری کلیه کارکنان اداری و آموزشی غیر هیات علمی دانشگاه شاهد در سال تحصیلی 85-84 است، که با توجه به آخرین آمار موجود حجم جامعه آماری برابر با 418 نفر می باشد لذااز این تعداد 279 نفر مرد و 139 نفر زن می باشند. در این طرح تحقیق جهت انتخاب نمونه مناسب (نمونه نماینده واقعی جامعه) از روش نمونه گیری طبقه بندی وجهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه تعهد سازمانی 12 سؤالی آلن و می یر و پرسشنامه 22 سؤالی کیفیت ارائه خدمات پاراسورامن استفاده شد. جهت سنجش پایایی پرسشنامه ها از روش کرانباخ استفاده شد. ضریب آلفای کرانباخ حاصل به ترتیب برابر با 86/0 و89/0 به دست آمد که نشان دهنده پایایی خوب ابزاراست برای تجزیه و تحلیل داده های گردآوری شده، از روش های آمار توصیفی :فراوانی، درصد، میانگین، انحراف معیار، و واریانس ودر تحلیل استنباطی داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و بهره گیری از روش های آزمون ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تحلیل واریانس یک سویه (ANOVA) آزمون Tمستقل، و آزمون تعقیبی SCHEFFE جهت تعیین رابطه بین متغیرهای مختلف استفاده شد. یافته های تحقیق عبارتند از:میزان تعهد سازمانی کارکنان با میزان کیفیت ارائه خدمات و ابعاد آن :ثبات و پایایی، میزان پاسخگویی، اطمینان، همدلی و وضعیت ظاهری آنان رابطه داردهمچنین میزان تعهد سازمانی کارکنان با متغیر های جنس، سن، مدرک تحصیلی، وضعیت استخدام و سنوات خدمت آنان رابطه دارد.

شهر محل زندگی است و می تواند کانون تعلق، وابستگی، عشق و در عین حال محل خستگی، فشار و تنفر باشد. اجزای خاصی از شهر می تواند مردم پسند و یا غیر مردم پسند باشد. این مقاله درصدد پاسخگویی به این پرسش است که آیا شهر نیز همچون عناصر دیگر فرهنگی مانند موسیقی، فیلم و کالاها می تواند از خصیصه مردم پسند بودن و غیر مردم پسند برخوردار شود و اگر کلیتی به نام شهر موضوع این علاقه و یا بی علاقه گی برجسته می شود، عناصر مهم مردم پسندی و یا غیر مردم پسندی آن چیست؟ با این نگاه در این مقاله ابتدا به ابعاد مفهومی فرهنگ مردم پسند توجه خواهد شد و بر تفاوت های آن با فرهنگ عامه تاکید می شود. عناصر اصلی فرهنگ مردم پسند که هر کدام به صورت مجزا یا در شکل قدرتمند فرهنگ، بصورت جمعی می تواند ظهور پیدا کند، بررسی خواهد شد. در بخش دوم مقاله نسبت بین فرهنگ مردم پسند و نخبگی و نخبگان اجتماعی بحث خواهد شد. در واقع فهم نخبگی، پرده برداشتن از منابع فرهنگ مردم پسند و توضیح دهنده رابطه فرهنگ مردم پسند با "الگوهای فرهنگی" است که از این مسیر به تعامل نمادین به شهر توجه خواهد شد. در بخش پایانی مقاله بر پیوند بین نگاه نظری مقاله و مطالعه موردی که بر ابعاد مردم پسند و نمادهای شهر تهران تاکید دارد، پرداخته خواهد شد. با رویکرد تفسیری تلاش شده است رابطه معناداری بین نظر پاسخگوها و رویکرد نظری مقاله برقرار شود.

اهمیت نقش ارزش های توده در گذار به دموکراسی در سال های اخیر برجستگی خاصی یافته است. اگرچه دیرینه شناسی مفهومی حکایت از تأکید اندیشمندانی مانند ارسطو و افلاطون بر اهمیت نقش ارزش های شهروندان در سیاست دارد، اما در دهه های اخیر و به طور خاص با مطالعة «فرهنگ مدنی« آلموند و وربا بود که توجهات بیش از پیش به این سو رهنمون شد. مطالعة حاضر نیز در همان راستا، البته با طرح نظریات و تجربیات نو، دربارة ارزش ها انجام گرفته است. داده های مورد استفاده برای آزمون فرضیة اصلی تحقیق از مجموعه داده های پیمایش جهانی ارزش ها (WVS)، موج پیمایش سال های 2005 تا 2008 اخذ شده است. این پیمایش در ایران در سال 2007 با 2667 نمونة آماری به انجام رسیده است. در این مجموعه داده ها استان محل سکونت پاسخگو در یکی از متغیرهای آن ثبت شده است. لذا امکان مقایسة میزان ارزش هایرهایی بخش پاسخگویان به تفکیک استانی مهیا شده است. در این پژوهش استان هایی که تعداد نمونة آن ها در مجموعه داده ها زیر 40 نفر بود حذف شدند. در جریان این امر استان های ایلام، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، سمنان، کهکیلویه و بویراحمد و یزد از مجموع 30 استان موجود در مجموعه داده ها حذف شدند و استان های خراسان جنوبی و شمالی نیز به لحاظ آنکه داده های توسعة انسانی آن ها در سال 1384 (سال نزدیک به پیمایش WVS) به تفکیک در دسترس نبود، با استان خراسان رضوی ادغام شد و در کل با نام استان خراسان در تحلیل ها آمده است. همچنین داده های مربوط به استان های کردستان، کرمانشاه و زنجان در مجموعه داده های پیمایش جهانی ارزش ها WVS نیز دارای نواقصی بود که از تحلیل های ما حذف گردید. لذا تحلیل نوشتار حاضر مبتنی بر 21 استان از مجموع استان های ایران بوده و با در نظر گرفتن استان های خراسان جنوبی و شمالی که داده های آن ها در استان خراسان رضوی ادغام شده اند در مجموع تحلیل ها مبتنی بر 19 استان باقی مانده خواهد بود. نتایج حاکی از ارتباط معنی دار میان وضعیت شاخص توسعة انسانی (HDI) و زیرمجموعه های آن یعنی درآمد سرانه، امید به زندگی و سطح آموزش با ارزش های رهایی بخش یعنی نوع دموکراتیک فرهنگ سیاسی است. یافته ها همچنین نشان از آن دارند که شاخص توسعة انسانی به تنهایی بیش از 2/28 درصد از واریانس گونة دموکراتیک فرهنگ سیاسی در استان های ایران را تبیین می کند.

پژوهش حاضر با هدف تبیین وضعیت قمه زنی در خمینی شهر اصفهان، به نقش عوامل فرهنگی مؤثر بر این پدیده می پردازد. جامعه آماری این تحقیق، مردم خمینی شهر (قمه زنان، تماشاچیان و افراد عادی) است که 411 نفر از آنها به عنوان حجم نمونه انتخاب شده اند که از این میان، 69/8درصد مذکر و 30/2 درصد مؤنث بوده اند. روش تحقیق، از نوع پیمایش و شیوة نمونه گیری به دلیل حساسیت موضوع مورد مطالعه، سهمیه ای بوده است. کنکاش در جامعة آماری مورد مطالعه بر اساس پرسشنامة طراحی شده، به نتایجی منجر شده که برخی از آنها عبارتند از اینکه اگرچه برخی زنان در خمینی شهر قمه می زنند، اما فروانی مردان بیشتر از زنان است؛ تفاوت معناداری در قمه زنی مجردان و متأهلان مشاهده نشده است؛ شاغلان بیشتر از بیکاران به قمه زنی روی می آورند؛ به لحاظ تحصیلی، افراد با تحصیلات زیردیپلم بیش از افراد دارای تحصیلات عالیه قمه می زنند؛ محلة «فروشان» در خمینی شهر دارای بیشترین فراوانی و محلة «ورنوسفادران» دارای کمترین فراوانی است؛ و اینکه درآمد اثری در قمه زنی افراد مورد مطالعه ندارد. همچنین در بین انگیزه های متعدد برای قمه زنی، مهم ترین انگیزه ها، فرهنگی است که می توان به موارد یادآوری وقایع روز عاشورا، احترام به بزرگان و نیاکان، ادای نذر و نیاز و استمرار و تحکیم فرهنگ عزاداری و... اشاره کرد.