درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴٬۸۴۱ تا ۴٬۸۶۰ مورد از کل ۳۳٬۷۳۶ مورد.
۴۸۴۱.

بررسی تأثیر ارزش های اخلاقی بر تمایل مردم به رفتارهای خیرخواهانه در بستر ویروس کرونا (مورد مطالعه: کرمانشاه)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و مطالعات اجتماعی سال هشتم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۱) 149 - 182

کلید واژه ها: ارزش های اخلاقی فضائل اخلاقی رفتارهای خیرخواهانه کمال گرایی سپاسگزاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۹ تعداد دانلود : ۳۲۵
هدف اصلی این مطالعه بررسی تأثیر ارزش های اخلاقی بر تمایل مردم به رفتارهای خیرخواهانه در بستر ویروس کرونا در شهر کرمانشاه است. جامعه آماری، کل شهروندان ۲۰ سال به بالای شهر کرمانشاه است که تعداد آنها برابر 855523 نفر است. از این تعداد جامعه آماری، ۳۶۰ نفر بر اساس نمونه گیری با نرم افزار SPSS Sample Power مشخص و با استفاده از نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. برای سنجش روایی پژوهش از روایی صوری، و برای برآورد پایایی ابزار پژوهش از آلفای کرونباخ استفاده گردید. آزمون فرضیه ها با استفاده از شاخص همبستگی و رگرسیون انجام گرفت. یافته ها نشان می دهد که ارزش های اخلاقی در بُعد کمال گرایی (۴۱۷/۰=r)، بُعد اجتناب از رفتارهای نادرست (۱۵۸/۰-=r)، بُعد فضائل اخلاقی (۴۹۱/۰=r)، بُعد بخشش (۲۰۸/۰ =r)، در بُعد هویت اخلاقی (۵۳۷/۰=r)، و در کل (۴۹۲/۰=r)، با رفتارهای خیرخواهانه ارتباط معناداری دارد. ضریب بتا برای متغیر میزان هویت اخلاقی برابر ۳۵/۰، میزان فضائل اخلاقی برابر ۲۹/۰، میزان کمال اخلاقی برابر ۱۸/۰، میزان بخشش اخلاقی برابر ۱۶/۰، میزان سپاس گزاری اخلاقی برابر ۱۷/۰، و میزان اجتناب از رفتارهای نادرست برابر ۱۳/۰- است. مقدار T برای این شش متغیر در سطح ۹۵ درصد معنادار است.
۴۸۴۲.

علل و پیامدهای اجتماعی شکل گیری محله خراباتیان شیراز در عصر زندیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی تاریخی سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 59-82

کلید واژه ها: شیراز زندیه اوضاع اجتماعی محله خراباتیان علل و پیامدهای شکل گیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۱ تعداد دانلود : ۶۹۹
با تأسیس حکومت زندیان اوضاع اجتماعی حاکم بر جامعه شهری شیراز متأثر از سیاست گذاری های هیئت حاکم به دوره جدیدی وارد شد. این تنوع اجتماعی سبب برخی تحولات در جامعه پایتخت شد. یکی از مهم ترینِ این نوع تحولات در این دوره، شکل گیری محله خراباتیان و فعالیت زنان روسپی در آنجا بود. به نظر می رسد این محله که به دنبال برنامه های اجتماعی حکومت، فعالیت خود را آغاز کرد تأثیرات مختلفی در ابعاد گوناگون جامعه شهری پایتخت برجای گذاشت. از این رو، مسئله پژوهش حاضر، بررسی علل ایجاد محله خراباتیان و پیامدهای اجتماعی آن در جامعه شهری شیرازِ عهد زندیه است. مقاله حاضر با تکیه بر روش توصیفی تحلیلی و با تکیه بر داده های کتابخانه ای به بررسی مسئله مزبور پرداخته است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که کنترل و مدیریت کنشگران سیاسی در شیراز، مدیریت جامعه بحران زده بعد از سقوط صفویه، انگیزه بخشی به کنشگران برای به سازی و بازسازی شهر شیراز به علاوه گرایش کریم خان زند به این گروه از زنان، در ایجاد این محله مؤثر بوده است. از طرفی، مجموعه محله خراباتیان منبع درآمدی برای حکومت زند نیز محسوب می شد. از جمله پیامدهای اجتماعیِ ایجاد این محله می توان به اختلال در بنیان خانواده ها اشاره کرد. علاوه بر آن، این نوع فعالیت اجتماعی از آنجا که با رویکرد مذهبی و اجتماعی مردم مغایرت داشت، سبب بروز برخی رفتارهای ناهنجار عرفی و شرعی از سوی بخشی از جامعه پایتخت نیز شده بود.
۴۸۴۳.

بررسی رابطه عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر سرمایه اجتماعی پلیس در شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انتظام اجتماعی سال دوزادهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 1 - 28

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی پلیس امنیت اجتماعی مشارکت با پلیس اعتماد به پلیس آگاهی نسبت به پلیس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۳ تعداد دانلود : ۳۱۷
زمینه و هدف: سرمایه اجتماعی پلیس به عنوان ظرفیت و قابلیت مشارکت مردم در توسعه نظم و امنیت عمومی جامعه، از مفاهیم جدیدی است که با چرخش از گفتمان امنیت اجتماعی دولت محور به گفتمان امنیت اجتماعی جامعه محور، سهم و نقش مهمی پیدا کرده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر سرمایه اجتماعی پلیس است. روش شناسی: این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و از لحاظ نوع تحقیق، کمی است که از روش پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری، شهروندان 18 تا 65سال شهراصفهان و حجم نمونه براساس فرمول کوکران تعداد 384 نفر تعیین گردید. روش نمونه گیری، خوشه ای چند مرحله ای توأم با تصادفی ساده است. ابزار اندازه گیری پرسشنامه محقق ساخته است. برای روایی(اعتبار) سوال های مربوط به متغیرها از روش تعیین اعتبارمحتوایی و با گردآوری نظرات اساتید مجرب، کارشناسان و متخصصان مربوطه (تکنیک اعتبارصوری) و برای بررسی پایایی، از آلفای کرونباخ استفاده شده که آلفای پرسشنامه 0/842 محاسبه و مورد تأیید قرار گرفت. داده ها توسط آمار توصیفی و آزمون های آماری (ضریب همبستگی پیرسون و آزمون t) با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که بین عوامل اجتماعی و سرمایه اجتماعی پلیس با مقدار0/580 و بین عوامل فرهنگی و سرمایه اجتماعی پلیس با مقدار 0/563 رابطه به صورت مستقیم (مثبت) وجود دارد. و همچنین بین جنسیت، وضعیت تأهل، سن و نوع سکونت با سرمایه اجتماعی پلیس رابطه وجود دارد. نتیجه گیری: سرمایه اجتماعی پلیس را می توان نتیجه ارتباط مؤثر میان اجتماع و پلیس و وجود هنجارهای مناسب همکاری و همیاری با پلیس دانست که به نوعی ریشه در اعتماد به پلیس، مشارکت با پلیس و آگاهی نسبت به پلیس دارد. خدشه در هر یک از ابعاد می تواند تأثیری بسیارمخرب بر سرمایه اجتماعی پلیس وارد نماید.
۴۸۴۴.

بررسی نابرابری ساختار ارتباطی در بازار سهام ایران با رویکرد تحلیل شبکه های اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران سال نهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۰) 31 - 48

کلید واژه ها: نابرابری ساختاری بازار سهام ایران تحلیل شبکه های اجتماعی توسعه اقتصادی توزیع پارتو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۲۰۲
بازار سهام، نقش مهمی در توسعه اقتصادی کشورها دارد؛ به گونه ای که ازجمله معیارهای مهم توسعه اقتصادی در کشورهای مختلف است؛ اما بازار سهام نشان دهنده نابرابری ساختاری در جامعه است؛ زیرا گروه های برخوردار می توانند درصد سهام بیشتری از شرکت های اقتصادی و تجاری را از آن خود کنند. نابرابری ساختاری در بازار سهام در جوامع درحال توسعه، نمود و عینیت بیشتری به خود می گیرد و دولت نیز نقش عمده ای در این میان دارد؛ از این رو، این پژوهش، نابرابری ساختار ارتباطی در بازار سهام ایران را با رویکردی میان رشته ای و روش تحلیل شبکه های اجتماعی در پنج سطح صنایع، شرکت ها، سهامداران و اعضای هیئت مدیره و مدیران عامل و مؤسسات حسابرسی و در بازه زمانی 1380-1396 تحلیل می کند. یافته های پژوهش نشان می دهد بازار سهام در سطح صنایع، شرکت ها، سهامداران و اعضای هیئت مدیره و مدیران عامل و مؤسسات حسابرسی با قدرت ارتباطی یکسان توزیع نشده است. به لحاظ میزان ارتباط، بعضی از واحدها در موقعیت بهتری قرار دارند. حتی در برخی شبکه ها بین موقعیت واحدها شکاف، ایجاد و اختلاف فاحش می شود و ساختاری طبقاتی را به وجود می آورد. در شبکه ارتباطی اعضای هیئت مدیره، واحدهایی وجود دارد که نقش پل را برای دیگر واحدها دارد، باعث اتصال آنها به بخش اصلی شبکه ارتباطی می شود و به نوعی ریخت شناسی مدیران اتوبوسی ایجاد می کند. موقعیت ارتباطی بهتر برخی واحدها، به سهولت در دسترسی سریع تر به اطلاعات منجر شده است. این واحدها نقش بازیگران کلیدی را در ساختار حاکم بر عهده دارد. همچنین، نتایج مربوط به توزیع پارتو نشان می دهد توزیع قدرت ارتباطی بین سهامداران و مؤسسات حسابرسی، تقریباً به طور میانگین به نسبت 75-25 است؛ یعنی 75 درصد قدرت ارتباطی در دست 25 درصد آنهاست.
۴۸۴۵.

واکاوی موانع هجرت طلاب از قم و ارائه الگوی مطلوب هجرت(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۴ 259 - 279

کلید واژه ها: طلاب تبلیغ هجرت موانع هجرت الگوی مطلوب هجرت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۷ تعداد دانلود : ۲۴۵
با وجود افزایش کمی طلاب حوزه های علمیه پس از انقلاب اسلامی، آمارها حاکی از کمبود روحانی در مناطق بسیاری از کشور است. بخش هایی از مناطق شهری و روستایی به جز ایام موسمی تبلیغی −ماه رمضان و محرم− در سایر ایام سال از حضور روحانیون محروم اند. طرح های سازمان های متولی امر تبلیغ و هجرت، به رغم موفقیت نسبی، هنوز از عهده رفع این کاستی برنیامده اند. در این مقاله نظرات سی نفر از طلاب شش استان −که بیشترین آمار طلاب بالای 15 سال سکونت در قم را دارند− درباره موانع هجرت و همچنین راه کارها و پیشنهادهای ده نفر از مدیران و نخبگان تبلیغی با استفاده از روش تحلیل مضمون و به کمک نرم افزار «مکس کیو» بررسی شده است. این موانع و مشکلات از منظر طلاب در چهار محور اصلی «فردی»، «محیطی»، «سازمانی» و «خانوادگی» قابل بیان است. در محور فردی چهار بعد «مهارتی»، «شخصیتی»، «انگیزشی» و «تحصیلی» (24 مورد) و در محور محیطی با سه بعد «فرهنگی»، «موانع اقلیمی و امکانات منطقه» و «زمینه ها در قم» (33 مورد) و در محور سازمانی با دو بعد «مراکز اعزام مبلغ» و «حوزه های علمیه» (27 مورد) و در محور خانوادگی با دو بعد «همسر و فرزندان» و «فامیل و نزدیکان» (5 مورد) است. همچنین براساس پیشنهادها و راه کارهای نخبگان، الگوی مناسب هجرت طلاب با ایده اصلی «هجرت گروهی با محوریت نخبگان علمی، فرهنگی و تبلیغی» در دو حوزه «زیرساختی» و «روبنایی» (برنامه ای) ترسیم شده است.
۴۸۴۶.

سرمایه اجتماعی کار و تولید، بهره وری و توسعه اقتصادی–اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره نهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۳۳) 187 - 213

کلید واژه ها: بهره وری توسعه اقتصادی-اجتماعی جامعه کار و تولید سرمایه اجتماعی سرمایه اجتماعی کار و تولید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۳ تعداد دانلود : ۶۵۵
 موضوع سرمایه اجتماعی طی سال های اخیر وارد مباحث اقتصادی شده و در کنار سرمایه های فیزیکی و انسانی به آن توجه جدی شده است. همچنین مطالعات نشان می دهد سرمایه اجتماعی، نقشی بسیار مهم تر از سرمایه فیزیکی و انسانی در جوامع ایفا می کند و بدون آن، پیمودن راه های توسعه اجتماعی و اقتصادی، ناهموار و دشوار است. در این مطالعه به بررسی وضعیت سرمایه اجتماعی جامعه کار و تولید با استفاده از روش پیمایش و تکنیک پرسشنامه در استان تهران پرداخته شده است. به منظور سنجش پایایی و روایی ابزار مطالعه، به ترتیب از ضریب آلفای کرونباخ و دو نوع اعتبار صوری و سازه استفاده شد. یافته های تحقیق نشان می دهد سرمایه اجتماعی شامل اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی، هنجارهای اجتماعی، حمایت اجتماعی و روابط اجتماعی در بین افراد از میزان مطلوبی برخوردار نیست. در این بین وضعیت مشارکت اجتماعی بدتر از سایر مؤلفه هاست. همچنین نتایج بیانگر آن است که وضعیت اعتماد اجتماعی، مسئولیت پذیری افراد و رعایت هنجارها در کنار شرایط رفتاری و ساختاری مناسب از جمله عواملی هستند که موجب افزایش سرمایه اجتماعی در چنین محیط هایی می شوند. علاوه بر این، شبکه های اجتماعی و پیوندهای قوی در پیداکردن شغل و کاهش ریسک بیکاری مؤثر هستند.
۴۸۴۷.

شناسایی عوامل اقدام به خودکشی در شهرستان ایذه و مسجدسلیمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره نهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۳۳) 215 - 233

کلید واژه ها: اشتغال تنهایی خودکشی درد روانی مشکلات مالی ناامیدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۵ تعداد دانلود : ۳۹۵
برای بررسی رفتار پیچیده خودکشی پژوهش های زیادی انجام گرفته است. در این پژوهش ها ابعاد اجتماعی، روان شناختی و زیستی متفاوتی به عنوان پیش بین های رفتار اقدام به خودکشی شناسایی شده اند. هدف این پژوهش، شناسایی عوامل اقدام به خودکشی در شهرستان ایذه و مسجدسلیمان است. جامعه آماری این پژوهش همه افرادی هستند که طی سال های 1395 و 1396 در شهرستان ایذه و مسجدسلیمان اقدام به خودکشی کرده اند. نمونه این پژوهش 103 نفر (72 زن و 31 مرد) از افرادی هستند که اقدام به خودکشی کرده اند و به صورت نمونه گیری هدفمند در دسترس انتخاب شدند. طرح پژوهش حاضر، همبستگی از نوع تحلیل ماتریس همبستگی است. برای تحلیل پرسش پژوهش از روش تحلیل عامل اکتشافی (EFA) استفاده شد. همچنین در این پژوهش بررسی علل اقدام به خودکشی با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و پرسشنامه انگیزه اقدام به خودکشی (IMSA) صورت گرفت. با استفاده از روش آماری تحلیل عوامل اکتشافی، 9 عامل (54 ماده) با عناوین درد روانی و ناامیدی، فشار به اطرافیان/تنهایی، کمک طلبی، رهایی از درد، حل مسئله، تکانشگری، خیرخواهی برای خانواده، ابراز خشم/تنفر و مشکلات مالی/اشتغال به عنوان عوامل زیربنایی اقدام به خودکشی در شهرستان ایذه و مسجدسلیمان شناسایی شدند. به نظر می رسد از بین عوامل مختلف، متغیرهای روانی و میان فردی بیشترین تأثیر را در اقدام به خودکشی دارند و از این بین، درد روانی و ناامیدی مهم ترین عوامل اثرگذار در اقدام به خودکشی است.
۴۸۴۸.

تفکر ابتدایی، دینداری و تحصیلات عالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال سیزدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۴۹) 1 - 38

کلید واژه ها: تفکر ابتدایی دینداری تحصیلات عالی رشته تحصیلی دانشگاهی تعارض علم و دین سکولاریزاسیون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۸ تعداد دانلود : ۳۵۲
علوم اجتماعی در طول بیش از دو قرن در مطالعهٔ علمی دین تحت سیطرهٔ «مفروضهٔ کنشگر نامعقول» قرار گرفته بود. دینداری و رفتارهای مذهبی بر اساس تفکر ابتدایی، انگیزش های روان نژندی و شرطی سازی اجتماعی تبیین می شد و افول دین و دینداری نیز به عنوان پیامدِ اجتناب ناپذیر روشنگری های علم و پیشرفت های تکنولوژیک دیده می شد. از اواخر قرن بیستم و به ویژه اوایل قرن بیست ویکم مجموعه ای فزاینده از داده های تجربی حاصل از تحقیقات علوم اجتماعی نشان داده اند که این رویکرد سنتی به مطالعهٔ علمی دین معیوب می باشد. بسیاری از این داده ها، به طور جدی، با مدعاهای قدیمی ولی محبوبِ دانش پژوهان علوم اجتماعی مبنی بر «ناسازگاری علم با دین»، «افول و زوال تدریجی دین» و «ریشه های آسیب شناختی التزام مذهبی» در چالش بوده اند. شواهد پژوهشی ارائه شده در مقالهٔ حاضر نیز نشان داد که اکثر ادبیات حجیم مربوط به ارتباط تحصیلات دانشگاهی با کاهش دینداری دانشجویان، که تحت سیطرهٔ پارادایم سکولاریزاسیون و فرضیهٔ ناسازگاری علم با دین تولید شده بود، از حمایت تجربی لازم برخوردار نیست. همچنین، تحلیل داده های مربوط به دینداری مسلمانان ایرانی نشان داد که تفاوت دینداری جمعیت نمونهٔ تحقیق بیشتر تحت تأثیر زمینهٔ مذهبی خانوادگی آنان بوده است نه تحصیل در دانشگاه؛ به عبارت دیگر، آن چیزی که غالباً به عنوان تأثیرات دانشگاه بر کاهشِ التزام مذهبی دانشجویان در مقایسه با همتایان شان، که فاقد تحصیلات دانشگاهی بوده اند، مطرح می شود اغلب به خاطر تفاوت در زمینه های خانوادگی و جامعه پذیری اولیهٔ آنان قبل از ورود به دانشگاه بوده؛ نه اینکه محصول تجربیات آنان بعد از ورود به دانشگاه ها باشد.
۴۸۴۹.

الگوی هنجاری ارتباطات انسانی در اندیشه آیت ا... جوادی آملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال بیست و هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۵۷) 385 - 417

کلید واژه ها: ارتباطات هنجار الگو انسان جامعه حسن معاشرت وحدت عدالت آیت الله جوادی آملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۳ تعداد دانلود : ۲۵۷
تأمل در نظام خلقت، حاکی از مجموعه ای از روابط اعم از روابط بین موجودات مادی و غیرمادی و همچنین موجودات ذی روح و بی روح به عنوان مبنا و محور عالم می باشد. از بین این روابط، ارتباطات اجتماعی انسان از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده چرا که روابط انسانی و مناسبات اجتماعی دشوارترین رابطه به لحاظ معرفتی و سخت ترین مناسبات به لحاظ عملی است. در این میان شناخت نظرات اندیشمندان جامعه زمینه های کاهش دشواری های معرفتی و سختی های مناسبات عملی ارتباطات انسانی را فراهم می سازد. در این مقاله برای بررسی و شناخت اندیشه ارتباطات انسانی آیت ا... جوادی آملی از روش پژوهش فراترکیب آثار موجود آیت ا... جوادی آملی استفاده شده است. به طورکلی روابط انسان مؤمن از منظر آیت ا... جوادی آملی در سه حوزه «اسلامی»، «توحیدی» و «انسانی» تبیین می شود. منظور ایشان از روابط در حوزه اسلامی، ارتباط با کلیه مسلمانان جهان است. ارتباطات در حوزه توحیدی همان ارتباط با موحدان (مسیحی ها، یهودی ها، زردشتی ها و همه کسانی که خدا را قبول دارند) بوده و ارتباطات در حوزه انسانی، مربوط به انسانیت فارغ از هرگونه دین و آیین ایشان است. ارتباط انسان مؤمن در هر یک از این حوزه ها از چهار اصل کلی و شاخصه کلان «توحید، عدالت، وحدت و حسن معاشرت» پیروی می کند. بر اساس دیدگاه آیت ا... جوادی آملی هر حوزه شامل قلمروهای ارتباطی خاص با شاخصه ارتباطی ویژه خود است، ضمن اینکه بعضی از قلمروها در هر سه حوزه مشترک می باشند. در حوزه اسلامی، قلمروهای ارتباطی به ترتیب عبارت اند از: ارتباط با پیامبر (امام و نایب خاص و عام ایشان) با شاخصه محبت و اطاعت (پذیرش ولایت)، ارتباط با والدین با شاخصه احسان و مصاحبت، ارتباط با همسر، فرزندان و خویشان با شاخصه مودت و رحمت، ارتباط با یتیمان و مساکین با شاخصه احسان و مصلحت، ارتباط با همسایه، همنشین و همراه، با شاخصه احسان و نصرت، ارتباط با مؤمنین و مسلمانان با شاخصه اخوت. در حوزه توحیدی ارتباط با اهل کتاب با شاخصه اتحاد و مسالمت موردتوجه آیت ا... جوادی آملی قرارگرفته است. توصیه آیت ا... جوادی آملی در حوزه بین المللی این است که مسلمین ضمن زندگی مسالمت آمیز با کفار نسبت به ایشان ولایت و اطاعتی نداشته باشند. در خصوص ارتباط با طاغوت در خارج و منافقین در داخل جامعه اسلامی، برائت و جهت ارتباط با مستکبرین که با مسلمانان جنگ دارند دستور به مبارزه عادلانه می دهد.
۴۸۵۰.

نقش روان شناسی شناختی در تحلیل اخبار امنیتی و اطلاعاتی از بُعد رسانه ای

نویسنده:
منبع: نامه فرهنگ و ارتباطات سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۹) 313-346

کلید واژه ها: تحلیل امنیتی تحلیل گران اطلاعاتی رسانه روان شناسی شناختی علوم شناختی علوم فراشناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۳ تعداد دانلود : ۲۷۳
امروزه یکی از ضرورت های اساسیِ سازمان های امنیتی، شناخت صحیح چالش های پیش رو و انطباق ساختار و برنامه سازمان برای پاسخ گویی شایسته و به موقع، به منظور پیش بینی آینده و تحلیل درست مسائل است. با توجه به ارتباط مستقیم محیط های امنیتی با ذهن و تفکر حریفان، نیروی انسانی، سرمایه اصلی در سازمان های امنیتی خواهد بود؛ ؛ بنابراین، این مقاله به مطالعه نقش روان شناسی شناختی در تحلیل اخبار امنیتی و اطلاعاتی از بُعد رسانه ای می پردازد. روش پژوهش تحلیل اسنادی است که با بهره گیری از اسناد و منابع موجود در کتابخانه ها و رایانه انجام شده است. تبیین جایگاه علوم شناختی، فراشناختی و روان شناسی شناختی ما را در شناخت بهتر اهمیت و ضرورت تحلیل درست و منطقی اطلاعات پیرامونی و با نگرشی درست در سازمان ها یاری کرده و راه حل های مولد ارائه می دهد. در نتیجه فراگیری این علوم برای همه تحلیل گران اطلاعاتی از تمامی روش ها به ویژه رسانه به منظور تحلیل پدیده های امنیتی امری اجتناب ناپذیر است .
۴۸۵۱.

«بنیادگرایی» اسلامی و بدیل های مفهومی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ایران سال ۲۱ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ 3 - 30

کلید واژه ها: بنیادگرایی بنیادگرایی اسلامی سلفی جهادی نص گرایی جهادی نص گرایی تکفیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۲ تعداد دانلود : ۳۱۵
گاه برخی مفاهیم از فرط استفاده در حوزه های مختلف، کشسان شده و قدرت توضیح دهندگی خود را از دست می دهند و به جای توضیح واقعیت، خود به حجاب واقعیت تبدیل می شوند. درباره مفهوم بنیادگرایی چه می توان گفت؟ آیا این مفهوم، توضیح دهنده آن چه که بنیادگرایی خوانده می شود، است یا باید از مفاهیم جایگزین استفاده نمود؟ آیا مفهوم بنیادگرایی را خارج از خاستگاه آن که آمریکای پروتستانِ قرن بیستم است می توان به کار برد؟ در پاسخ به این سوالات، دو گروه موافق (قائلان به کفایت مفهوم بنیادگرایی) و مخالف (قائلان به عدم کفایت) وجود دارند. لارنس، ریزبروت، آلتمیر، سامرز، شوارتز و لیندلی جزء دسته اول و از معتقدان به تعریف بنیادگرایی بر اساس تشابهات در ادیان و فرهنگ های مختلف هستند. در مقابل، قائلان به عدم کفایت مانند روتون، هانتر، سعید، بروینسن و فریدمن منتقد استفاده از بنیادگرایی در سایر فرهنگ ها و ادیان بوده و به دنبال جعل معادل برای این مفهوم هستند. یکی از این فرهنگ ها و ادیان، جهان اسلام و دین اسلام است. کاربرد اصطلاح بنیادگرایی در زمینه اسلامی چگونه ارزیابی می شود؟ و چه معادل هایی را برای بنیادگرایی در جهان اسلام می توان پیشنهاد داد؟ جهت پاسخ به این سوال با 18 متخصص ، مصاحبه به عمل آمده و از خلال تحلیل محتوای این مصاحبه ها مفاهیم نص گرایی، افراط گرایی، اصول گرایی، اسلامیسم، رادیکالیسم و جزم گرایی به عنوان معادل های بنیادگرایی اسلامی به دست آمده که پس از نقد و بررسی آن ها سه مفهوم «سلفی جهادی»، «نص گرایی جهادی» و «نص گرایی تکفیری» به عنوان معادل های کم و بیش نزدیک به بنیادگرایی اسلامی، پیشنهاد گردیده اند.    
۴۸۵۲.

خیر ایرانی- خیرِ عراقی؛ مقایسه الگوی فعالیت های خیر دینی ایرانیان و عراقیان در آیین پیاده روی اربعین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد فرهنگ سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۵۲ 7 - 41

کلید واژه ها: خیر دینی زیارت اربعین تجربه دینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۶ تعداد دانلود : ۳۱۰
آیین پیاده روی اربعین یکی از بزرگ ترین اجتماعات زیارتی سالانه در دنیا است. از ویژگی های این آیین پیاده روی در کنار تجربه دینی حاصل از حضور در آن، مشارکت در فعالیت ها و خدمات رایگانِ داوطلبانه برای زائران است که مصداق مفهوم خیرِ دینی است. نمودهای این فعالیت ها و مشارکت های خیر دینی، دو سپهر عراقی و ایرانی دارد. از یک سو، عراقیان سهم اصلی و اکثریت در خدمات به زائران را بر عهده دارند. از سوی دیگر همراه با توجه به افزایش تعداد زایران ایرانی، مشارکت آنان در خدمات به زائران هم در حال افزایش است. روش پژوهش کیفی و با استفاده از تکنیک های مصاحبه و مشاهده مشارکتی با ثبت داده هایی همچون عکس، فیلم و یادداشت های میدانی بوده است. بر اساس یافته های پژوهش هفت نوع فعالیت خیر دینی در خدمات دهی داوطلبانه به زائران شناسایی شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که فعالیت ها و خدمات عراقیان و ایرانیان به رغم شباهت های کلی، شامل تفاوت های اساسی، از جمله در شیوه مدیریت و تأسیس موکب ها، نقش حکومت در سازماندهی اجرایی اربعین، انگیزه های سیاسی و انقلابی از فعالیت های خیر دینی و میزان رقابت برای خدمت رسانی می شود. بر این اساس، دلالت های نتایج پژوهش برای سیاستگذاریِ مناسب در نحوه مواجهه نظام حکمرانی با امر دینی و کنش های خیر در آیین پیاده روی اربعین مورد بحث قرار گرفته است.
۴۸۵۳.

تبیین زمینه های اخلاقی برنامه ریزی در چارچوب نظریه پسااثبات باوری؛ موردپژوهی: برنامه های توسعه پنج ساله(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد فرهنگ سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۵۲ 105 - 129

کلید واژه ها: اثبات باوری پسااثبات باوری اخلاق برنامه ریزی پسااثبات باورانه برنامه های توسعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۲ تعداد دانلود : ۱۹۶
یافته های جدید فلاسفه علم، مفاهیم اثباتی در خصوص شمول شرایط شناخت، خنثی بودن مشاهده و استقلال داده ها از تفاسیر نظری، همچنین تمایز میان علوم طبیعی و اجتماعی را مورد پرسش و چالش جدی قرار داده است. در مقابلِ رهیافتِ اثباتی، داده ها، نظریه ها و انتظام های مختلف همچون علم اخلاق به عنوان بخشی از زمینه های گسترده اجتماعی و تاریخی بسط یافته اند. این تأثیر چشم گیر به کمک رهیافت های مختلف، از جمله رهیافت های مشارکتی، پسا نوباور و نو عمل باوری شکل گرفته است. تحولات مذکور در حوزه اندیشه، علوم اجتماعی و برنامه ریزی را به موقعیت پسااثبات باوری سوق داد و زمینه های اخلاقی برنامه ریزی را پررنگ تر نموده و این تأثیر در زمینه کاربست برنامه ریزی نیز قابل ردیابی است. هدف از این مقاله بیان ویژگی های نظریه برنامه ریزی در چارچوب پسااثبات باوری و تبیین زمینه هایِ ورود اخلاق به عرصه برنامه ریزی به مفهوم کلی و چگونگی اثرگذاری آن بر فرآیند برنامه ریزی است. دستاورد مقاله ارائه روند کار نوین در فرآیند برنامه ریزیِ مبتنی بر توجه به زمینه هایِ نوین اخلاقی است که آن را از فرآیند های پیشین که ر ها از ارزش محسوب می شدند، متمایز می کند. همچنین به منظور انضمامی کردن ادعای مقاله، رهیافتِ غالبِ برنامه ریزیِ پنج ساله توسعه در کشور به عنوان یکی از اسناد برنامه ریزی میان مدت مورد مداقه قرار گرفته است؛ به طوری که ر ها از ارزش بودن این برنامه ها نیز قابل ردیابی بوده و نیاز ضروری به بازنگری این منظر را آشکار می سازد.
۴۸۵۴.

مقایسه وضعیت سلامت روانی زنان شاغل سرپرست خانوار و همسردار آموزش و پرورش استان ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ ایلام دوره ۲۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۶۸ و ۶۹ 206 - 236

کلید واژه ها: سلامت روانی زنان شاغل سرپرست خانوار دارای همسر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۷ تعداد دانلود : ۳۴۹
زنان سرپرست خانوار به دلیل تداخل نقش نان آوری با نقش خانه داری و فشار ناشی از نقش، زمان کافی برای تربیت مناسب و ارائه حمایت های عاطفی، اطلاعاتی و مالی مناسب به فرزندانشان و کنترل رفتارها و اعمال آنان را ندارند. پژوهش حاضر با هدف مقایسه وضعیت سلامت روانی زنان شاغل سرپرست خانوار و همسردار آموزش و پرورش استان ایلام انجام گرفته و برای این منظور از روش تحقیق پیمایشی به صورت مقایسه ای استفاده شده است و با بهره گیری از نمونه گیری تصادفی، از بین زنان شاغل سرپرست خانوار 95 نفر و زنان شاغل دارای همسر 351 نفر انتخاب شده اند. میانگین سلامت روانی در بین زنان شاغل سرپرست خانوار 7/28 و در بین زنان شاغل همسردار 7/19 است. میانگین ابعاد سلامت روانی در بین زنان شاغل دارای همسر، پایین تر از زنان شاغل سرپرست خانوار است. شیوع اختلالات روانی در چهار بُعد نشان داده است که بیشترین اختلالات روانی در بین زنان شاغل سرپرست خانوار، مربوط به بُعد علائم اضطرابی و جسمانی و کمترین اختلال، مربوط به بُعد افسردگی است.
۴۸۵۵.

تبیین جامعه شناختی الگوهای غذایی شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۳ 1 - 32

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی سرمایه فرهنگی سرمایه اقتصادی طبقه اجتماعی الگوی غذایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۵ تعداد دانلود : ۱۹۰
در این پژوهش تأثیر سرمایههای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی شهروندان تهرانی در انتخاب الگوی غذایی مورد بررسی قرار گرفت. با روش پیمایشی و نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای پرسشنامهی محققساختهای میان 384 نفر از ساکنان بالای 15 سال شهر تهران توزیع شد. 6/66 درصد شهروندان تهرانی سرمایه فرهنگی کم، 6/27 درصد سرمایه فرهنگی متوسط و همچنین 7/5 درصد آنان سرمایه فرهنگی زیاد دارند. 7/55 درصد از پاسخگویان سرمایه اجتماعی متوسط، 9/28 درصد سرمایه اجتماعی زیاد و 4/15 درصد سرمایه اجتماعی کم دارند. 2/60 درصد پاسخگویان سرمایه اقتصادی کم، 7/30 درصد دارای سرمایه اقتصادی متوسط و 1/9 درصد سرمایه اقتصادی زیاد دارند. 4/54 درصد در طبقه اجتماعی متوسط، 3/32 درصد طبقه اجتماعی پایین و 3/13 درصد در طبقه اجتماعی بالا قرار دارند. سن، تأهل و تحصیلات با انتخاب الگوی غذایی در ارتباط است و جنسیت و شغل ارتباطی با انتخاب الگوی غذایی ندارد. نتایج و مدل معادلات ساختاری نیز در این پژوهش نشان داد، سرمایههای اجتماعی و اقتصادی و طبقه اجتماعی بر انتخاب الگوی غذایی مؤثر است. سرمایههای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی و طبقهی اجتماعی در انتخاب الگوهای غذایی مؤثر است. دو الگوی غذایی به ترتیب شامل ۹ و ۵ ماده ی غذایی با عنوان الگوی غذایی کارمندی – جوان پسند و سنتی یافت شد.
۴۸۵۶.

بررسی امید مهاجرت در مناطق شهری و روستایی ایران در سال 1395(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جمعیتی دوره ۶ پاییز و زسمتان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۲) 235 - 262

کلید واژه ها: امید مهاجرت مهاجرت شهری مهاجرت روستایی مرگ ومیر ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۱ تعداد دانلود : ۳۱۵
در دهه های اخیر با ثبات نسبی در سطوح  مرگ ومیر و باروری، مهاجرت به یکی از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر تغییرات جمعیتی تبدیل شده است. بااین وجود، به دلیل نقص داده های این حوزه، شاخص های اندکی برای تعیین سطح و به دست دادن الگوهای مهاجرتی وجود دارد. جدول امید مهاجرت از تکنیک هایی است که با تکیه بر نرخ و الگوی سنی مهاجرت و مرگ ومیر شاخصی فردی از مهاجرت به دست می دهد که در پیش بینی حجم تحرکات جمعیتی کاربرد دارد. در این مطالعه با استفاده از داده های سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395 جداول امید مهاجرت شهری و روستایی بر حسب جنس و سن ساخته شد. یافته ها الگوی سنی یکسان اما میزان امید مهاجرت متفاوتی را برای دو مسیر شهری و روستایی نشان می دهند. امید مهاجرت سالانه زنان شهری با 0.61 تحرک در برابر امید مهاجرت مردان شهری با 0.63 تحرک، مهاجرت های کمتری را برای زنان نشان می دهد. امید مهاجرت سالانه روستایی در هر دو جنس پایین تر از مهاجرت های شهری است، اما هر دو این مسیرهای مهاجرت از الگوی سنی یکسانی تبعیت می کنند. با این تفاسیر باید اظهار داشت که با غالب بودن حجم مهاجرت های شهری در کشور، شاهد تداوم افزایش جمعیت شهرنشین خواهیم بود و باتوجه به اوج این مهاجرت ها در سنین جوانی و فعالیت، همچنان معظل بیکاری در شهرها باقی خواهد بود. 
۴۸۵۷.

زنبورداری سنتی در ناحیه دینور استان کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش های بومی ایران سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۳ 385 - 419

کلید واژه ها: دینور زنبورداری فرهنگ فعالیت اقتصادی حفاظت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۹ تعداد دانلود : ۱۱۰
ناحیه دینور در شرق استان کرمانشاه قرار گرفته است. ظاهر امروزی منطقه بیش از هرچیز، کشاورزی ماشینی را نشان می دهد. با این وجود، هنوز هم نشانه هایی از فعالیت های سنتی در گوشه وکنار آن مشاهده می شود. فراوانی گونه های بومی زنبورعسل به افزایش دانش انسان از این حشره و یافتن روش هایی برای بهره مندی بیشتر از آن انجامیده است. فرهنگ زنبورداری این ناحیه نتیجه توسعه چنین دانشی است. چگونگی این فرهنگ مهم-ترین پرسش این پژوهش است. براساس بررسی های اولیه، این فرضیه مطرح می شود که فرهنگ زنبورداری دینور به عنوان فعالیت اقتصادی مکمل انجام می شود. هدف اصلی این پژوهش، شناخت و معرفی این فرهنگ و راهکارهای حفاظت از آن است و ضرورت موضوع از آن جایی مشخص می شود که باورها، ارزش ها و شیوه های زنبورداران درپی مداخلات نابجای انسانی روبه فراموشی است و فرهنگ زنبورداری این ناحیه به زودی از بین می رود و یا با بهره مندی از شیوه های مدرن و همگون با سراسر جهان ادامه خواهد یافت، لذا بایسته است آخرین شواهد این فرهنگ معرفی شود. این پژوهش از نوع کیفی- توصیفی است و به شیوه میدانی، با بررسی روستاهای ناحیه دینور و ارتباط مستقیم با زیست بوم و شیوه های معیشت ساکنان این ناحیه انجام شده است. درپی بررسی، فعالیت های اقتصادی مانند زنبورداری سنتی شناسایی شد. پس از آن برای گردآوری اطلاعات از روش مشاهده و مصاحبه آزاد بهره برده و ثبت و ضبط اطلاعات به صورت صوتی- تصویری انجام و چرخه فعالیت زنبورداری، تقویم اقلیمی آن، سازه ها و اشیاء وابسته و مفاهیم مرتبط مورد بررسی قرار گرفت. مطالعات انجام شده در نقاط مختلف جهان نشان می دهد که زنبورداری سنتی نقش مؤثری در پایداری محیط زیست دارد از این رو پیشنهاد می شود که با توجه به توان های محیطی ناحیه دینور، تولید عسل ارگانیک با تلفیق شیوه های سنتی و مدرن در میان مناطق کوهستانی ترویج و تتمه فرهنگ زنبورداری این ناحیه به عنوان جاذبه بوم گردشگری معرفی شود.
۴۸۵۸.

طراحی الگوی مدیریت خدمات اجتماعی در سازمان های مردم نهاد حوزه کودکان کار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مددکاری اجتماعی بهار ۱۳۹۹ شماره ۲۳ 85 - 150

کلید واژه ها: سازمان مردم نهاد کودک کار مدیریت خدمات اجتماعی کودک محوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۵ تعداد دانلود : ۱۴۳
سازمانهای مردم نهاد حوزه کودکان کار با گروه گسترده ای از کودکانِ در وضعیت دشوار در ارتباط هستند و نقش آنها در رشد بهینه و ترمیم آسیبهای این کودکان بسیار کلیدی است. مدیریت خدمات اجتماعی در سازمانهای مردم نهاد میتواند منجر به ارتقای اثربخشی اقدامات و فعالیتهای این سازمانها در راستای تحقق بهترین منافع و مصالح کودکان گردد. هدف پژوهش حاضر ارائه الگوی مدیریت خدمات اجتماعی برای کودکان کار است. این پژوهش از روش شناسی کیفی مبتنی بر استراتژی استقرایی و تحلیل تماتیک بهره برده است. یافته ها با استفاده از تکنیک مصاحبه نیمه ساخت یافته و عمیق، بحث گروهی متمرکز ومشاهده همراه با مشارکت پژوهشگر به دست آمده اند. با روش نمونه گیری هدفمند با14 مدیر، 7 کارشناس و 9 کودک در سازمانهای مردم نهاد کودکان کار مصاحبه قرار شد و یافته ها به شیوه تحلیل تماتیک مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. سه تم اصلی در این پژوهش به دست آمد: الف) یاوری دانش بنیاد، ب) نظام تنظیم گری مشارکتی ج) بهره وری خردگرا از ظرفیت های جامعه. سپس بر اساس فرایند شبکه سازی تم ها، مدل مدیریت خدمات اجتماعی سازمانهای مردم نهاد کودکان کار طراحی گردید. در ادامه جهت اعتباربخشی، مدل به دست آمده با نظریه های مرتبط با حوزه های مدیریت سازمان های مردم نهاد، خدمات اجتماعی کودکان مورد تطبیق قرار گرفته و از این نظریات در تبیین مدل به دست آمده استفاده شده است. مطالعات بیشتری نیاز است تا بر چگونگی کاربرد این مدل در سازمانهای مردم نهاد فعال در بخش کودک کار تأکید شود.
۴۸۵۹.

تحلیل روند ده ساله ضبط مرگ در ایران و برآورد مرگ اضافه در دوران همه گیری کووید-۱۹(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جمعیت پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۱۳ و ۱۱۴ ۱۴-۱

کلید واژه ها: ایران کووید-19 مرگ اضافه میانگین متحرک اتو-رگرسیو فصلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۲ تعداد دانلود : ۱۴۳
چند نفر را در همه گیری کووید-19 از دست داده ایم؟ پاسخ این سؤال را هنوز کسی به درستی نمی داند. تلاش های متعددی برای تخمین مرگ های اضافه در کشور های مختلف در حال انجام است تا شاید بتوان به برآوردی از سن های از دست رفته جوامع در دوران همه گیری کووید-19 دست یافت. این مطالعه به منظور برآورد تعداد مرگ اضافه در ایران در دوره همه گیری کووید- ۱۹ انجام شده است. برای این منظور از برازش مدل «سری زمانی میانگین متحرک جمع بسته اتو- رگرسیو فصلی» بر روی داده های مرگ ومیر جاری در فاصله ژانویه ۲۰۱۰ میلادی (۱۱دی ماه سال ۱۳۸۸ هجری شمسی) تا دسامبر ۲۰۱۹ (۱۰ دی ماه ۱۳۹۸) که در پایگاه اطلاعات جمعیت سازمان ثبت احوال کشور ضبط شده استفاده و تعداد مرگ ماهانه در فاصله مارس ۲۰۲۰ (۱۱اسفند ماه سال ۱۳۹۸ هجری شمسی) تا پایان سپتامبر ۲۰۲۱ (۸ام مهرماه سال 1400 هجری شمسی) با فرض عدم حضور همه گیری پیش بینی شده است. با مقایسه تعداد مرگ ماهانه برآورد شده با تعداد کل مرگ های جاری ضبط شده در طول دوره همه گیری، مقدار مرگ اضافه برآورد شده است. مقایسه تعداد مرگ های پیش بینی شده و تعداد مرگ های جاری رخ داده نشان می دهد: در فاصله مارس ۲۰۲۰ تا پایان سپتامبر ۲۰۲۱ تعداد کل مرگ ها به طور معنی داری بالاتر از روند تاریخی مورد انتظار آن بوده است. در طول این دوره در ایران 237051 مرگ اضافه رخ داده است.
۴۸۶۰.

بررسی تأثیر تغییر جنسیت در جرایم مربوط به خانواده در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال شانزدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۶۱ 115-129

کلید واژه ها: تغییر جنسیت ترک انفاق ازدواج با دختر زیر سن نکاح فریب در ازدواج عدم ثبت ازدواج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۱ تعداد دانلود : ۳۹۶
پیشرفتهای سریع علم پزشکی موجب بروز موضوعات حقوقی مانند تلقیح مصنوعی، پیوند اعضا و موارد دیگری شده است . یکی از موضوعات جدید علم پزشکی تغییر جنسیت در افراد تراجنسیتی است. این موضوع پزشکی آثاری در حقوق به طور کلی و به تبع آن در حقوق خانواده چه از منظر حقوقی وچه از منظر کیفری دارد که قوانین به آن ها نپرداخته اند. در این زمینه سؤالی که مطرح می شود این است که اگر شخصی مرتکب جرمی شود و هنوز حکم مجازات او صادر نشده باشد یا صادر شده باشد ولی هنوز به مرحله اجرا در نیامده باشد آیا تغییر جنسیت تأثیری در زمینه مجازات درباره او دارد یا خیر؟ در این زمینه مقاله حاضر بدلیل فقدان نص قانونی به بررسی چهار مورد از موضوعات کیفری خانواده شامل ترک انفاق ، ازدواج با دختر زیر سن نکاح ، فریب در ازدواج و عدم ثبت ازدواج پرداخته است و بعد از بررسی این نتیجه حاصل شد که قانون گذار باید با توجه به مواردی مانند: « حیثیت عمومی جرم »، « حیثیت خصوصی جرم »، « اخلال در نظم عمومی جامعه »، « حفظ حقوق افراد جامعه »،« قاعده درأ »، « مبنای جرم انگاری جنسیت است یا امور دیگر » و مواردی از این قبیل به تعیین تکلیف قانونی در این موارد بپردازد

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان