۱.
کلید واژه ها:
برجام توئیتر همسازی ارتباطات گروه 1+5 روش تحلیل گفتمان(پدام)
امروزه سیاستمداران و رهبران کشورها، در عرصه بین الملل، تلاش می کنند با ابزار دیپلماسی در فضای رسمی و غیررسمی(همچون توئیتر) و با پایین ترین میزان تنش و درگیری، مقاصد و منافع مردم خود را تأمین کنند. برای برقراری ارتباط بهتر و اثرگذارتر، دانستن استراتژی های ارتباطی، کشف معنای پنهان کلمات و قدرت پیش بینی مخاطب ضروری است. در این پژوهش سعی شده اظهارنظر وزرای امورخارجه ی ایران و کشورهای عضو گروه 1+5 در شبکه اجتماعی توئیتر، با استفاده از نظریه همسازی ارتباطات، و با روش عملیاتی تحلیل گفتمان (پدام ) تحلیل گردد. در نگاه به برجام چند زاویه دید وجود دارد: برجام به عنوان یک توافق، ایران و آمریکا به عنوان کشورهایی مجزا و روابط بین الملل. استراتژی همه کشورها به جز آمریکا نسبت به برجام حفظ و نگهداری است. سیاست کلی ایران، مبتنی بر همگرایی بوده است، استراتژی چین و روسیه مبتنی بر حفظ و نگهداشت و استراتژی فرانسه و انگلیس و آلمان مبتنی بر همگرایی با آمریکا و واگرایی نسبت به ایران است.
۲.
کلید واژه ها:
دین تصویر تلویزیون برنامه گفتگو محور اخلاق اعتقادات
این مقاله در پی پاسخ به این سؤال است که آیا دین اسلام که مبتنی بر «کلام» و «کلمه» شکل گرفته است، می تواند با رسانه ای همچون تلویزیون که ماهیتی تصویری دارد، نسبتی برقرار سازد. برای پاسخ به این پرسش ابتدا به لحاظ نظری بخشهای مختلف دین و نسبت آن با تصویر تبیین شده است. در این بخش مشخص شد که «اخلاقیات» از جمله «ادراکات اعتباری» در فلسفه اسلامی به حساب می آیند و لذا «تصویر تلویزیونی» می باید برای نیل به نتیجه، صورت احساسی مثبت از یک «عمل اخلاقی» ایجاد نماید. چنانچه «اعتقادات» محور برنامه دینی باشد، زمانی موفق می گردد که بتواند تصاویری مختلف از افکار را در برابر بینندگان قرار دهد تا مخاطب بتواند از میان این تصویرها، تصویر درست را انتخاب نماید. برای ارزیابی این چارچوب نظری، برنامه گفتگومحور تلویزیونی «سمت خدا» مدنظر قرار گرفت. در این تحقیق با روش کیفی و با استفاده از نشانه شناسی مشخص شد که این برنامه به لحاظ رنگ و نور، دکور و جلوه های بصری زیبا، تلاش نموده که فضای احساسی مثبتی را برای گفتگوی دینی پیرامون اخلاق فراهم آورد. اما به لحاظ حرکت تصویری، تغییر زوایای دوربین و ترکیبهای تصویری نتوانسته برنامه ای متناسب با ماهیت حرکتی تصویر تلویزیونی تولید نماید و در حد «گفتار» باقی مانده است. علاوه بر این به دلیل اینکه گفتگو به صورت یک طرفه و تنها از سوی یک دیدگاه، «تصویری از اعتقادات دینی» را مطرح می نماید، نمی تواند برای حوزه اعتقادات به اندازه کافی مفید باشد و تنها بخش «پاسخ به سؤالات» تا حدی جبران این نقیصه را می نماید.
۳.
کلید واژه ها:
سواد رسانه ای آموزش رادیو جوان مخاطب جوان رسانه های تعاملی
جوانان یکی از مهم ترین گروه هایی هستند که باید از آموزش و مهارت لازم برای تحلیل و درک پیام های رسانه ای، به خصوص رسانه های تعاملی برخوردار باشندمسئله ی تحقیق آن است که آیا این کاستی ناشی از فقدان درک ضرورت آموزش سواد رسانه ای از طرف برنامه سازان رادیویی است یا از عدم شناخت شیوه های مناسب شکلی و محتوایی در برنامه سازی آموزش سواد رسانه ای برای مخاطبان جوان سرچشمه می گیرد؟ با استفاده از مصاحبه ی کارشناسی و تحلیل محتوای کیفی 28 برنامه ی رادیویی تولید شده درباره ی سواد رسانه ای در سال 1398 انجام شد و نشان داد که نه فقط اهمیت آموزش سواد رسانه ای برای بسیاری از برنامه سازان این شبکه روشن نیست در نتیجه این مقاله پیشنهاد می کند ساده سازی مباحث سواد رسانه ای در قالب ساختار های کوتاه با ریتم تند و بهره گیری از عناصر جذابی چون مصاحبه با خود جوانان، موسیقی، قطعات کوتاه نمایشی، مسابقه و سرگرمی، در رادیو جوان بکار گرفته شود که در حال حاضر وجود ندارد
۴.
کلید واژه ها:
زیارت تجربه دینی پیاده روی اربعین صفر کربلا مشهد
مقایسه بین الگوی تجربه زیارت در دو آیین زیارتی «پیاده روی اربعین» و «پیاده روی زیارتی آخر صفر به مشهد»می تواند شناخت مناسبی از الگوهای زیارتی شیعیان به ویژه ایرانیان به دست دهد. مقاله حاضر با پرسش از این تفاوت ها و شباهت ها، در چارچوب یک پژوهش کیفی با تکنیک های مشاهده مشارکتی و مصاحبه های عمیق نیمه ساخت یافته با زائران و خادمان در هردو آیین پیاده روی، انجام شده است. داده های پژوهش از دو مطالعه تجربی در مورد پیاده روی اربعین و پیاده روی آخر صفر به مشهد، هر دو در سال 1396 گردآوری شده اند. نتایج تحقیق نشان دهنده وجوه شباهت های بنیادین در الگوهای کلی سفر و تجربه زیارت ایرانیان در این دو آیین است. درعین حال، تفاوت های مهمی نیز بین تجربه زیارت زائران در این دو آیین وجود داشته که به ویژه در الگوی غالب سفر، نحوه خدمات رسانی به زائران و ساماندهی این فعالیت ها و همچنین الگوی ابراز هویت و تنوع فرهنگی موجود در بستر این دو آیین، قابل مشاهده است.
۵.
کلید واژه ها:
الگوی نظارت بر اینترنت والدین تاثیرات اینترنت
هدف از پژوهش حاضر مطالعه ی ابعاد نظارت والدین بر استفاده فرزندانشان از اینترنت، کارایی این الگوها و دیدگاه آنها نسبت به تاثیرات اینترنت بر فرزندانشان است. با روش تحقیق کیفی مصاحبه عمیق با ده تن از پدرها و ده تن از مادرها مقوله های مشترک مربوط به الگوهای نظارت والدین بر استفاده فرزندانشان از اینترنت، کارایی الگوهای نظارت در کنترل دسترسی فرزندانشان به محتوای نامناسب اینترنتی و دیدگاه والدین نسبت به تاثیرات اینترنت را شناسایی کرده ایم. مهمترین نتایج تحقیق نشان می دهد که نظارت اقتدارگرایانه بصورت ایجاد محدودیت زمانی در دسترسی فرزندانشان به اینترنت رایجترین الگوی نظارت بین والدین است زیرا آنها دیدگاه کاملا منفی نسبت به تاثیرات اینترنت دارند. الگوی نظارت همراهی اجتماعی به این صورت که والدین همزمان با فرزندانشان از اینترنت استفاده کنند تا بر فعالیت های مجازی فرزندانشان نظارت کنند رواج کمی دارد. در پایان این مقاله، با توجه به ضرورت اطلاع رسانی به والدین نسبت به الگوهای کارامد نظارت بر استفاده فرزندانشان از اینترنت پیشنهادهایی به والدین و با توجه به خلأهای پژوهشی درباره این موضوع پیشنهادهایی به پژوهشگران رسانه های نوین بیان می شود.
۶.
کلید واژه ها:
پیامدهای فرهنگی نهاد دانشگاه خط مشی آموزش عالی پیوست فرهنگی ارزیابی تحصیلات تکمیلی فرهنگ دانشگاهی
توسعه آموزش عالی در دو دهه اخیر، با تمرکز بر مقاطع ارشد و دکتری رشته های علوم انسانی در جمهوری اسلامی ایران، موضوع این پژوهش است. در این راستا دو محور پیوست فرهنگی در دستور کار این پژوهش قرار دارد: «احصاء پیامدهای فرهنگی مرتبط با این سیاست» و «توصیه های سیاستی برای رفع پیامدهای منفی و تقویت پیامدهای مثبت احتمالی». علاوه بر این ، پژوهش ما «انگیزه های سیاست گذاران» از این توسعه را نیز بررسی می کند. برای چهارچوب مفهومی، سیزده شاخص توسعه آموزش عالی علوم انسانی، بر طبق نظریه «الگوی چهاروجهی توسعه علوم انسانی» بازخوانی و بازسازی شده است. مرحله جمع آوری داده با دو روش «مصاحبه با نخبگان و اساتید» و «اسنادی مبتنی بر منابع کتابخانه ای» انجام گرفت. در نهایت، داده های بدست آمده ، با رهیافت «داده بنیاد» در سه مرحله، تحلیل و طبقه بندی شد. پیامدها در چهار سطح طبقه بندی می شود: «سطح سازمانی و سیاست گذارانه»، «سطح جامعه علمی»، «سطح فرهنگ عمومی» و «سطح خانواده و فرد». توصیه های سیاستی نیز در چهار سطح «فعالیت های تربیتی، پژوهشی و آموزشی درون دانشگاهی»، «ارتباط دانشگاه و جامعه»، «فرهنگ عمومی» و «خانواده» به دست آمد. در سطح دیگری از تحلیل، پیامدها از سه جنبه واکاوی شده اند: 1. پیامدهای مطلوب در برابر پیامدهای نامطلوب 2. پیامدهای مستقیم در برابر پیامدهای غیرمستقیم 3. پیامدهای قابل انتظار و برنامه ریزی شده در برابر پیامدهای غیرمنتظره. پیامدها از حیث مستقیم/غیرمستقیم نیز به سه طبقه تقسیم شده اند: متغیر مستقل، متغیر مداخله گر و متغیر وابسته.
۷.
کلید واژه ها:
صحت اطلاعات محبوبیت کرونا ویروس اینستاگرام
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی صحت اطلاعات منتشر شده با موضوع کرونا در شبکه اجتماعی اینستاگرام و بررسی رابطه میان صحت اطلاعات و محبوب پست های منتشر شده، اجرا شده است. این پژوهش از لحاظ نوع کیفی بوده و با استفاده از روش تحلیل محتوا انجام شده است. جامعه پژوهش شامل 100 پست منتشر شده مرتبط با موضوع کروناست که طی یک ماه (مرداد )1399 در اینستاگرام منتشر گشته است. داده ها با استفاده از روش مشاهده مستقیم و به کارگیری سیاهه وارسی طراحی شده توسط محقق گردآوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی (میانگین و فراوانی) و آزمون مجذور کای دو و نرم افزار اس. پی. اس. اس. 18 استفاده گردید. یافته های پژوهش نشان داد 46 درصد از اطلاعات منتشر شده فاقد صحت بوده و اخبار جعلی به حساب می آیند. 54 درصد از اطلاعات منتشر شده نیز از صحت و اعتبار کافی برخوردار بوده اند. علاوه بر این، میان محبوبیت یک پست و صحت اطلاعات آن رابطه معناداری مشاهده شد.
۸.
کلید واژه ها:
سرمایه جنسی جنسیت زنان تبلیغات تجاری صدا و سیما
تیزرهای تبلیغاتی در عصر سرمایه داری از مولفه های مهم اقناع و جذب مخاطبین هستند. این تحقیق با اتکا بر سازه نظری کاترین حکیم و مولفه های سرمایه جنسی از منظر او، به بررسی و توصیف تبلیغات تجاری تلویزیونی در سمای ملی پرداخته است. بر این اساس با استفاده از روش تحلیل محتوای کمی به بررسی 30 نمونه از تیزرها که با نمونه گیری هدفمند بر مبنای حضور و محوریت زنان در بین آگهی های پخش شده از صداوسیما پرداخته شده است. نتایج این تحقیق حاکی از این واقعیت است که میزان سرمایه جنسی در تبلیغات درصد بالایی می باشد. در این میان مولفه های شیوه ظاهر شدن در جامعه (مانند پوشش جذاب، آرایش چهره)، جذابیت جنسی (بدن جذاب، رفتار زنانه)، و زیبایی، بیش ترین تکرار و مولفه های حضور اجتماعی (مهارت و تعامل و مشارکت اجتماعی، خوش مشربی) و سرزندگی (منفعل نبودن)، درای کمترین تکرار رسانه ای بوده است.
۹.
کلید واژه ها:
سیاستگذاری آموزش مجازی سواد دیجیتال سواد رسانه ای آموزش آنلاین سواد فضای مجازی شکاف دیجیال اینترنت
توسعه ابزارهای فناورانه و رسانه ای مبتنی بر بسترهای ارتباطی، سبب ایجاد جوامع جدید با مختصات خاص خود شدند. جوامعی که اندیشمندان ارتباطی از آن به جامعه دیجیتال تعبیر می کنند. یکی از مهم ترین مختصات این جوامع وجود نابرابری در سطوح مختلف این جوامع نسبت به بهره گیری و استفاده از ابزارهای دیجیتالی است که از آن به شکاف دیجیتال تعبیر می کنند و راه برد اساسی پر کردن این شکاف دیجیتالی ارتقا سواد دیجیتالی در افراد جامعه خواهد بود. این پژوهش با بهره گیری از تحلیل مضمون اسناد سیاسی بالادستی و درونی وزارت آموزش وپرورش جمهوری اسلامی ایران (به عنوان متولی اصلی تربیت رسمی و عمومی در کشور)، دلالت های مربوط به مفهوم سواد دیجیتال را –از حیث این که یکی از عوامل اثرگذار بر کاهش شکاف دیجیتال است- در چهار سطح تجهیز زیرساختی و فناوری، آموزش و آگاه سازی، توسعه شبکه ای و دسترسی عادلانه و تولید محتوای سالم، استخراج و مورد تحلیل قرار داده است. بر اساس نتایج این پژوهش، اصلی ترین موضوع در شکاف دیجیتال، بالا بردن سطح مشارکت افراد در جامعه دیجیتال و ارتقای مهارتی آنان و ایجاد انگیزه و نوآوری برای ایجاد مشارکت در جامعه دیجیتالی است و این امور دلالت بر نقش مؤثر و مهم سواد فضای مجازی در پر کردن شکاف دیجیتال دارند.
۱۰.
کلید واژه ها:
دولت مدرن هژمونی حکمرانی نوین حسن حکومت داری دولت پسامدرن رسانه سواد رسانه ای
امروزه در عصر گذار به دولت پسامدرن شاهد شیوه های نوینی از حکمرانی در جوامع توسعه یافته هستیم که رابطه توده ها با دولت در بستر جامعه مدنی و نیز کارویژه های دولت را بسیار دگرگون ساخته است. این شیوه های نوین در قالب مفهوم کلیدیِ «حُسن حکومت داری» متجلی می شود که یکی از معیارهای اساسیِ تمییز جوامع سیاسیِ پسامدرن از معادل های مدرن و پیشامدرن آن ها به حساب می آید. بدون تردید رسانه به عنوان یکی از مهم ترین نهادهای فعال در جامعه مدنی که رابطه تنگاتنگی با شهروندان و رهبران سیاسی دارد، از جایگاه رفیعی در فرایند حکمرانی نوین برخوردار است زیرا می تواند مجرایی برای انتقال گفتمان مسلط و پیام های رهبران به مردم و متقابلاً انعکاس مطالبات عمومی به سطوح فوقانی حاکمیت سیاسی باشد. نقش آفرینی درست و مثبت رسانه ها در سطح جامعه را باید عنصر مهمی در راستای تحقق حسن حکومت داری دانست زیرا دولت های مدرن به ویژه از نوع تمامیت خواه قادرند با تسلط بر رسانه ها آن ها را به ابزاری برای کنترل هدفمند توده ها و ایجاد وضعیت هژمونی برای سلطه آسان تر خود مبدل سازند. مقاله حاضر در پاسخ به این پرسش اصلی که سواد رسانه ای چه تأثیری بر حکمرانی نوین دارد، با استفاده از روش تحلیل دومتغیره ضمن برقراری رابطه علّی میان سواد رسانه ای مردم (متغیر مستقل) و عملکرد رسانه ها (متغیر وابسته) این فرضیه را مطرح می سازد که با ارتقاء سواد رسانه ایِ آحاد مردم در جوامع پسامدرن، امکان استفاده ابزاری دولت ها از رسانه ها کاهش می یابد و رسانه می تواند با کارکرد صحیح خود نقش بسزایی در تحقق حسن حکومت داری و ایجاد دولت های متعهد و پاسخگو در برابر حقوق مدنی شهروندان برعهده بگیرد.
۱۱.
کلید واژه ها:
تحلیل امنیتی تحلیل گران اطلاعاتی رسانه روان شناسی شناختی علوم شناختی علوم فراشناختی
امروزه یکی از ضرورت های اساسیِ سازمان های امنیتی، شناخت صحیح چالش های پیش رو و انطباق ساختار و برنامه سازمان برای پاسخ گویی شایسته و به موقع، به منظور پیش بینی آینده و تحلیل درست مسائل است. با توجه به ارتباط مستقیم محیط های امنیتی با ذهن و تفکر حریفان، نیروی انسانی، سرمایه اصلی در سازمان های امنیتی خواهد بود؛ ؛ بنابراین، این مقاله به مطالعه نقش روان شناسی شناختی در تحلیل اخبار امنیتی و اطلاعاتی از بُعد رسانه ای می پردازد. روش پژوهش تحلیل اسنادی است که با بهره گیری از اسناد و منابع موجود در کتابخانه ها و رایانه انجام شده است. تبیین جایگاه علوم شناختی، فراشناختی و روان شناسی شناختی ما را در شناخت بهتر اهمیت و ضرورت تحلیل درست و منطقی اطلاعات پیرامونی و با نگرشی درست در سازمان ها یاری کرده و راه حل های مولد ارائه می دهد. در نتیجه فراگیری این علوم برای همه تحلیل گران اطلاعاتی از تمامی روش ها به ویژه رسانه به منظور تحلیل پدیده های امنیتی امری اجتناب ناپذیر است .
۱۲.
کلید واژه ها:
سواد رسانه ای حکمرانی حوزه عمومی جامعه مدنی حقوق شهروندی
امروزه رسانه ها نقش مهمی در توسعه جامعه مدنی و حکمرانی دارند. در این بین داشتن مهارت نقد و تحلیل پیام های رسانه ای اهمیت بسزائی در تقویت حوزه و گفتگوی عمومی دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش سواد رسانه ای در حکمرانی انجام شده است. روش پژوهش حاضر کتابخانه ای و ابزار گردآوری داده ها هم فیش برداری الکترونیکی بوده است. تحلیل داده-ها به صورت اسنادی انجام شد. به صورت بر اساس نتایج پژوهش، شش نقش عمده می توان برای سواد رسانه ای در حکمرانی در نظر داشت: نقش اول، ارتقای شهروندی فعال و آگاه است؛ چون سواد رسانه ای مهارت هایی نظیر تفکر انتقادی، حل مساله، استقلال شخصی و مهارت های ارتباطی و اجتماعی به افراد می دهد. این مهارت ها زمینه مشارکت، کمپین سازی و حضور در تصمیم سازی ها و فشار بر آن ها را تسهیل می کند. نقش دوم سواد رسانه ای، تقویت حوزه عمومی است؛ حوزه عمومی محل حضور کنشگران مختلف اجتماعی است که در آن افراد به منظور مشارکت در مباحث باز و علنی گردهم می آیند. تاثیرگذاری سواد رسانه ای در بُعد سوم بر ارتقای حقوق شهروندی است؛ از آن جائی که حقوق شهروندی شامل حقوق سیاسی، اجتماعی و پایه ای است سواد رسانه ای این قابلیت و قدرت را دارد که این حقوق را از حاکمیت مطالبه گری نموده و بر تصمیم سازی تاثیرگذار باشد. در بُعد چهارم، سواد رسانه ای نوعی پرسش گری است که حاکمیت را ملزم به پاسخگوئی می نماید. در بُعد پنجم، سواد رسانه ای نقش مهمی در توسعه جامعه مدنی و نقد عملکرد حکومت و تشکیل نهادهای مدنی دارد. در بُعد ششم سواد رسانه ای بر ایجاد فضای نقد و گفتگوی عمومی تاثیرگذار است.
