درخت حوزه‌های تخصصی

زمینه و اهداف:هدف پژوهش حاضر بررسی امکان سنجی آموزش مهارت های جنسی در مقطع دبیرستان شهر تهران بود.

"یکی از عوامل اثربخشی رسانه های آموزشی به کارگیری اصول طراحی در تولید رسانه های آموزشی است، اصل تاکید یکی از اصول طراحی است که در این پژوهش چگونگی به کارگیری آن در طراحی تصاویر کتاب های درسی بررسی شده، جامعه آماری کتاب های علوم، ریاضی و فارسی پایه های دوم و پنجم دوره ابتدائی است، روش مورد استفاده تحلیل محتوا با مقوله بندی جعبه ای است، نتایج پژوهش نشانه آن است که در طراحی درصد بالایی از تصاویر کتاب های درسی جامعه آماری، اصل تاکید به کار گرفته نشده است، همچنین موضوع کتاب و پایه تحصیلی نیز در میزان تصاویر دارای اصل تاکید کتاب ها نقشی ندارد. "

این پژوهش به منظور بررسی تأثیر بازی های آموزشی رایانه ای بر پیشرفت تحصیلی و خلاقیت دانش آموزان مقطع ابتدایی به اجرا در آمده است و از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، شبه تجربی است. جامعه آماری آن را 280 نفر از دانش آموزان دختر پایه اول ابتدایی مدرسه شاهد، در سال تحصیلی 92-1391 تشکیل می دهند. از میان آنها با روش نمونه گیری تصادفی ساده، 50 نفر به عنوان نمونه انتخاب شد. گروه تجربی به مدت سه ماه در معرض بازی های آموزشی رایانه ای میشا و کوشا قرار داده شد و در مورد گروه کنترل روش تدریس معمولی به اجرا درآمد. آزمون خلاقیت تصویری تورنس و آزمون پیشرفت تحصیلی ریاضی دانش آموزان، ابزار اندازه گیری را تشکیل داده است. از آزمون تحلیل کوواریانس جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد که گروه تجربی از گروه کنترل به طور معنی داری از نمرات پیشرفت تحصیلی و خلاقیت بالاتری برخوردار است. از میان مؤلفه های خلاقیت (انعطاف پذیری، ابتکار، بسط و سیالی)، تنها در مورد مؤلفه های انعطاف پذیری و سیالی گروه آزمایش از گروه کنترل به طور معنی داری از نمرات بالاتری برخوردار بود.

تکنولوژی آموزشی با بکارگیری پایه ها ی نظری روان شناسی یادگیری وروان شناسی تربیتی، از روش ها ی موجود در حوزه طراحی آموزشی استفاده می کند و در این بین وظیفه طراحان آموزشی نسبت به گذشته دست خوش تغییراتی شده است. هدف: از اجرای این پژوهش «بررسی تأثیر استفاده از الگوی طراحی آموزش مریل بر میزان یادگیری و یادداری در درس زیست شناسی سال اول دبیرستان» بود. روش: جامعه آماری این پژوهش تمامی دانش آموزان پسر سال اول دبیرستان شهر محلات بودند و به منظور انتخاب نمونه از روش تصادفی خوشه ای چند مرحله ای، با در نظر گرفتن کلاس به عنوان واحد نمونه گیری استفاده شد. تعداد حجم نمونه 57 نفر بود که دو کلاس 29 و 28 نفره حضور داشتند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش آزمون یادگیری و یادداری محقق ساخته بود که از روش پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل برای هر دو گروه در شرایط یکسان اجرا شد. یافته ها :این تحقیق نشان داد که: 1- میزان یادگیری دانش آموزانی که از طریق الگوی طراحی آموزشی مریل آموزش دیده اند نسبت به دانش آموزانی که به صورت سنتی آموزش دیده اند بییشتر است 2- میزان یاد داری دانش آموزانی که ار طریق الگوی طراحی آموزشی مریل آموزش دیده اند نسبت به دانش آموزانی که به صورت سنتی آموزش دیده اند بییشتر است.

این پژوهش با هدف مقایسه تاثیر تدریس زبان انگلیسی با نرم افزار آموزشی و شیوه سنتی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان انجام گرفت. تحقیق از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش شبه آزمایشی بود. جامعه آماری متشکل از کلیه ی دانش آموزان پسر دوره راهنمایی ناحیه یک ساری (934 نفر) بوده که از میان آنان 479 نفر به عنوان نمونه و با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته با پایایی مناسب (آلفای کرونباخ 86/0) استفاده شد. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از آزمون t تک گروهی، t دو گروه وابسته و t دو گروه مستقل مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بیانگر این بود که نه تنها استفاده از نرم افزارهای آموزشی در تدریس بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در درس انگلیسی مؤثر است؛ بلکه تاثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان از شیوه سنتی بیشتر است. همچنین تدریس زبان انگلیسی با استفاده از نرم افزارهای آموزشی در انگیزه دانش آموزان نسبت به یادگیری زبان انگلیسی مؤثر بود.

" این پژوهش با هدف بررسی میزان تحقق کاربردهای آموزشی نظریه های یادگیری در فیلمهای آموزش ریاضی مقطع ابتدایی ـ تولید شده در دفتر فناوری آموزشی آموزش و پرورش ـ انجام شده است. بدین منظور پس از بررسی نظریه های یادگیری‏، اصول ارایه محتوای آموزشی از این نظریه ها استخراج و میزان رعایت این اصول در هر قسمت از فیلمهای یاد شده با روش «تحلیل محتوای مقوله ای» ـ بدون نمونه گیری ـ بررسی شده است. نتایج به دست آمده از بررسی 105 قسمت فیلم آموزش ریاضی در پنج پایه مقطع ابتدایی نشان داده است که برخی کاربردهای آموزشی نظریه های یادگیری مورد نظر این پژوهش‏ در تهیه و تولید این فیلمها‏، مورد توجه قرار نگرفته اند. مهمترین این کاربردها عبارتند از: وضوح اهداف، مرور مطالب پیش نیاز، ارایه پیش سازمان دهنده ها، جلب توجه، سازمان دهی مطالب، جمع بندی و پایان هر قسمت از فیلمها. یافته های پژوهش حاضر درباره مقوله های ذکر شده حاکی از آن است که: اهداف رفتاری در هیچ یک از قسمتهای این فیلمها به صورت واضح و روشن مشخص نشده اند. مرور مطالب پیش نیاز و ارایه پیش سازمان دهنده ها ـ به ویژه در فیلمهای پایه های اول، دوم و سوم ابتدایی ـ به ندرت دیده شده است (در یک قسمت از 62 قسمت این فیلمها‎‎؛ مرور مطالب پیش نیاز و در 6 قسمت؛ ارایه پیش سازمان دهنده ها انجام شده است). جلب توجه غیرکلامی، حداکثر در 12درصد قسمتهای فیلمهای هر پایه انجام شده و از تنوع قابلیتهای فیلم و دوربین در جلب توجه بهره گیری نشده است. سازمان دهی مطالب دربیشتر قسمتهای مورد بررسی (77درصد آنها) انجام نشده و جمع بندی و نحوه پایان یافتن بیشتر قسمتهای فیلمهای پایه های اول، دوم و سوم ابتدایی (جمع بندی در 89 درصد قسمتها و نحوه پایان یافتن در 81 درصد قسمتها) نامشخص است. "

هدف: بررسی تاثیر نرم افزار کمک آموزشی رایانه ای طراحی شده (حساب یار) برای آموزش شمارس، جمع و تفریق دانش آموزان با نارسایی یادگیری خاص در حساب بوده است. روش: با بهره گیری از روش شبه آزمایشی، تعداد 20 دانش آموز 8-7 ساله دچار این اختلال از بین جامعه آماری این دانش آموزان در شهر تهران پس از انتخاب و همتاسازی به صورت تصادفی در طرح پیش آزمون - پس آزمون به دو گروه آزمایش و کنترل، تقسیم شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات برای متغیر یادگیری (شمارش، جمع و تفریق) آزمون ایران کی مت (محمد اسماعیل و هومن، 1381) بود. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی و استنباطی (t دو گروه مستقل و وابسته) استفاده شد. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که به کارگیری نرم افزار کمک آموزشی طراحی شده در یادگیری شمارش، جمع و تفریق، در دانش آموزان دچار اختلال ویژه در یادگیری ریاضیات تاثیر مثبت دارد. بنابراین به نظر می رسد این نرم افزار برای این گروه از دانش آموزان مناسب باشد. نتیجه گیری: با استفاده از نرم افزار کمک آموزشی رایانه ای می توان شمارش، جمع و تفریق را به دانش آموزان دچار اختلال ریاضی، آموزش داد.

هدف این پژوهش، بررسی تأثیر به کارگیری نرم افزار آموزشی بر یادگیری فعال درس ریاضی دانش آموزان پایه پنجم (با رویکرد ساختن گرایی) بوده است. روش پژوهش، از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با دو گروه آزمایش و شاهد بوده است. جامعه آماری، کلیه دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی در سال 1391، به تعداد 1278 نفر و نمونه آماری به تعداد 50 نفر بود که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. برای بررسی پیشرفت تحصیلی، به طراحی سؤالات مداد کاغذی در درس ریاضی پرداخته و ضریب پایایی سؤالات با اجرای آزمایشی، 85/0 محاسبه شد. برای تعیین انگیزش تحصیلی، از پرسش نامه استاندارد هارتر و برای سنجش یادگیری خلاقانه، از پرسش نامه استاندارد خلاقیت تورنس استفاده شد. آموزش توسط نرم افزار ActivInspire انجام شد. مراحل اجرایی برای تعیین تأثیر نرم افزار شامل اجرای پیش آزمون، بررسی همتا بودن دو گروه آزمایش و شاهد، آموزش توسط رسانه با نرم افزار ActivInspire، اجرای پس آزمون، و اجرای پرسش نامه ها بود. داده ها با استفاده از آزمون tدو گروه مستقل و با کمک نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل واقع شد. نتایج نشان داد که به کارگیری نرم افزار آموزشی بر پیشرفت تحصیلی و افزایش انگیزه یادگیری فعال دانش آموزان در درس ریاضی مؤثر بوده، ولی بر یادگیری خلاقانه دانش آموزان در درس ریاضی تأثیری نداشته است.

"ورود انواع منابع اطلاعاتی، و از آن میان مواد دیداری – شنیداری و چند رسانه ای به کتاب خانه های دانشگاهی، با نگرش به ویژگی ها و نقش بسیار موثر آن ها در یادگیری، آموزش، و پژوهش، به استقبال روزافزون کاربران از این گونه منابع و تغییر کیفیت خدمات کتاب خانه ها انجامیده است. در این نوشتار وضعیت کنونی مواد دیداری و شنیداری در کتاب خانه های مرکزی دانشگاه های دولتی ایران، و مشکلات و مسایل آن ها بررسی شده است. در پایان ، پیشنهاد شده است که فهرست های رایانه ای برای نگه داری و بازیابی داده های مواد دیداری - شنیداری با افزودن فیلدهای نو پدید آید تا کتاب داران و بایگان های مواد دیداری – شنیداری بتوانند با ارایه خدمات بهینه، نیاز اطلاعاتی کاربر نهایی را در کم ترین زمان ممکن پاسخ گویند. روش پژوهش در این بررسی پیمایشی و پژوهش از نوع توصیفی بود و برای گردآوری داده ها پرسش نامه به کار گرفته شد. مواد دیداری – شنیداری بررسی شده، فیلم، نوارهای دیداری – شنیداری، و دیسک های نوری دیداری – شنیداری است. از میان 42 دانشگاه پاسخ دهنده به پژوهش، در 59 دانشگاه کشور در هنگام انجام پژوهش، تنها کتاب خانه مرکزی هشت دانشگاه (19.05 درصد) واحد دیداری و شنیداری داشتند که پس از تجزیه و تحلیل یافته ها از نظر مجموعه سازی، سازمان دهی، حفظ و نگه داری، فضا، ابزارها و منابع، و ارایه خدمات، پژوهش گران دریافتند که مواد دیداری – شنیداری هنوز جایگاه واقعی خود را در کتاب خانه های دانشگاهی ایران نیافته است. کم بود بودجه، فضا، مواد، تجهیزات، نیروی انسانی کارشناس، ناآشنایی و کم توجهی مسوولان به بایسته گی وجودی مواد دیداری – شنیداری در کنار منابع دیگر اطلاعاتی، نبود فهرست گان مواد دیداری – شنیداری، نداشتن انجمن کتاب داران و بایگان های دیداری – شنیداری، و نبود مراکز پدیدآورنده و خدمات رسان برای مواد دیداری – شنیداری در سطح ملی، از مهم ترین مشکلات واحدهای دیداری – شنیداری کتاب خانه های مرکزی دانشگاه های ایران است. " کتاب خانه ی مرکزی دانشگاهی ایران ، مواد دیداری - شنیداری، چند رسانه ئی ها ، فهرست های رایانه ای ، سازمان دهی

مقدمه: رشد روزافزون نظام آموزش الکترونیکی و تقاضاهای زیادی که برای آن وجود دارد، باعث شده است که نگرانی ها و چالش هایی در زمینه سودمندی این نوع آموزش در مقایسه با نظام آموزش سنتی به وجود آید. به عبارت بهتر، در زمینه کیفیت این نوع آموزش در جایگاه خود و همچنین در مقایسه با آموزش حضوری سئوالات زیادی وجود دارد که فعالیت های تحقیقاتی و پژوهشی بسیاری را می طلبد. در این مقاله به بررسی ضرورت کیفیت و چیستی آن در آموزش الکترونیکی، ماهیت استانداردهای این زمینه و اهمیت این استانداردها، فرآیند توسعه استاندارد، اجزای مهم استانداردهای یادگیری الکترونیکی و در انتها معرفی اجمالی چند استاندارد در این زمینه خواهیم پرداخت. نتیجه گیری: به نظر می رسد که بهترین و موثرترین شیوه برای تضمین کیفیت این نوع آموزش پیروی و استفاده از استانداردهایی است که در قالب خصوصیات تجویزی و توصیفی تدوین شده و برای به کارگیری در این نوع آموزش در دسترس است.

در دهه حاضر؛ چندرسانه ای ها به عنوان یکی از ابزارهای نوین آموزشی به گسترش دانش در عصر اطلاعات کمک فراوانی کرده اند. تصاویر گرافیکی یکی از عناصر نظام چند رسانه ای می باشندکه امکان بیشترین خلاقیت را برای یادگیری فراهم می سازند. تصاویر گرافیکی پویا برای تحصیل و افزایش یادگیری طراحی شده و در نرم افزارهای آموزشی گنجانده می شوند. هدف این پژوهش، مطالعه تاثیر نقش تصاویر گرافیکی در دو نقش پویا و ایستا بر یادگیری درس هندسه بود. این تحقیق کاربردی و از نوع شبه آزمایشی بود. سه فرضیه در رابطه با تاثیر تصاویر گرافیکی پویا و ایستا در مقایسه با روش سنتی متداول بر یادگیری درس هندسه تدوین شد. از طرح آزمایشی پیش آزمون پس آزمون با دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل استفاده شد. قبل از مداخله متغیر مستقل، پیش آزمون جهت همگنی گروه ها به عمل آمد. جامعه آماری دانش آموزان دختر سال سوم راهنمایی شهر تهران بودند که با روش نمونه گیری خوشه ای از سه منطقه به صورت تصادفی انتخاب شدند. از هر منطقه یک مدرسه و از هر مدرسه یک کلاس 30 نفری جهت انجام پژوهش انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفت. از آزمون t دو گروه مستقل جهت بررسی تفاوت میانگین گروه ها استفاده شد. نتایج نشان داد که بین روش یادگیری درس هندسه با استفاده از تصاویر گرافیکی پویا، ایستا و سنتی تفاوت معنی داری وجود ندارد.

ایــن پژوهش به منظور بــررسی میزان نقش طراح آموزشی در تألیف کتاب درسی از دیدگاه متخصصان (برنامه ریزی درسی و تکنولوژی آموزشی) در سال1387 انجـــام گرفته است. مؤلفه های مورد پژوهش عبارتند از: هدف، انتخاب محتوا، سازماندهی محتوا، روش هــای یاددهی- یادگیری و ارزشیابی. روش پژوهش در مطالعه حاضر توصیفی است. جامعـه آماری کلیّة صاحب نظران برنامه ریزی درسی و تکنولوژی آموزشی و همچنین کسانی که در زمینه تألیف کتاب درسی در داخل کشور مشغول به فعالیت اند، می باشند. نمونه این تحقیق شامل کلیّة اساتید رشته های تکنولوژی آموزشی، برنامه ریزی درسی (که در دانشگاه های علامه طباطبائی، شهید بهشتی، تربیت مدرس و تربیت معلم تهران) و کارشناسان دفتــر تألیف کتاب درسی در وزارت آموزش و پرورش بود که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. در این پــژوهش از پرسشنامه (40 سؤال) محقق ساخته استفاده شد. روایـــی پرسشنامه به وسیله اساتید تأیید و پایایی آن باروش ضریب الفـــای کرونباخ (87/= α) به دست آمد. نتـــایج به دست آمده با استفاده از روش تـحلیل واریانس یک راهه بیانگر این است که طراح آموزشی نقش معناداری در روش های یاددهـی- یادگیری، سازماندهی محتوا و تعیین اهداف آموزشی ایفاء می کند و در دو مؤلفه دیگر (ارزشیابی و انتخاب محتوا) نقش طراحی آموزشی به اهمیّت مؤلفه های دیگر نیست.

پژوهش حاضر به منظور بررسی «تأثیر چند رسانه ای بر میزان یادگیری و یادداری درس لوحه نویسی فارسی» انجام گرفت. جامعه آماری این پژوهش عبارت است از: کلیه دانش آموزان پایه اول ابتدایی شهر تهران که در سال تحصیلی 90-89 مشغول به تحصیل بوده اند و از بین جامعه مذکور به منطقه ی یک به صورت تصادفی انتخاب و سپس نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای 40 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند که 20 نفر در گروه آزمایش و 20 نفر در گروه کنترل قرارگرفتند. روش انجام این پژوهش، شبه آزمایشی و طرح پژوهشی مورد استفاده، طرح پیش آزمون– پس آزمون با گروه کنترل بوده است. ابتدا محققان با استفاده از آزمون محقق ساخته از هر دو گروه پیش آزمون به عمل آورد؛ سپس در گروه آزمایش به آموزش لوحه نویسی با استفاده از چند رسانه ای محقق ساخته مبتنی براصول طراحی چند رسانه ای، پرداخته و در گروه کنترل معلم همان لوحه مورد نظر را با روش سنتی تدریس کرد. در پایان از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. نتایج پژوهش دال بر افزایش یادگیری سمت شناسی، افزایش یادداری سمت شناسی، افزایش یادگیری مهارت هماهنگی چشم و دست، افزایش یادگیری تشخیص شکل لوحه در مقایسه با گروه کنترل است و در نهایت تأثیر چند رسانه ای را بر یادگیری تأیید می کند؛ در حالی که آزمون فرضیه ها، افزایش یادداری هماهنگی چشم ودست، افزایش یادداری تشخیص شکل لوحه را تأیید نمی کند. بر این اساس تأثیر چند رسانه ای بر یادداری تأیید نشد. بنابراین چند رسانه ای ها می توانند بر یادگیری درس لوحه نویسی فارسی مؤثر باشند اما لزوماً بر یادداری آن در دراز مدت تأثیری ندارند.

رواج کاربرد پاور پوینت در آموزش، منشاء آثار زیادی در تمامی حیطه های این موضوع شده است. یکی از ویژگی های این نرم افزار سهولت استفاده از آنست. با این وجود بنظر می رسد فقدان آموزش کافی و نا آشنایی نسبت به ویژگی های آن مشکلاتی را در دستیابی به اهداف آموزشی درپی داشته. در این مقاله نتایج یک تحقیق میدانی (نظر سنجی) در خصوص استفاده موثرتر اسلایدهای پاورپوینت در دروس مختلف علوم پایه پزشکی، مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. ابتدا یک فرم نظرسنجی با توجه به جنبه های گوناگون تهیه و کاربرد اسلایدهای پاور پوینت تهیه و استاندارد سازی شد. پس از آماده سازی فرم نظر خواهی، به تعداد کافی تکثیر و بطور تصادفی، در اختیار دانشجویان پزشکی دوره های مختلف دانشگاههای علوم پزشکی واقع در تهران قرار گرفته و نهایتا 250 پرسشنامه تکمیل گردید. سپس نتایج فرم های تکمیل شده استخراج و مورد تجزیه و تحلیل آماری و آموزشی قرار گرفتند. اکثریت سئوال شوندگان بر این باور بودند که چنانچه نکات فنی و آموزشی در هنگام تهیه و یا استفاده از این اسلاید ها در نظر گرفته شوند این اسلاید دارای تاثیر آموزشی خواهند بیود. حدود 90 درصد ابراز تمایل کرده اند که در کارگاههای آموزشی مربوطه شرکت کنند. براساس این بررسی، چنانچه تهیه اسلایدها ی پاور پوینت بدرستی و با توجه به ویژگی های فراگیران انجام نگرفته و جنبه های گوناگون کاربرد آن در کلاس های درس بخوبی در نظر گرفته نشوند، آثار مثبت پاور پوینت به حداقل رسیده و باعث خستگی و کسالت دانشجویان می گردد. این نقیصه ممکن است تمامی قابلیت ها و زحمات اساتید را زیر سئوال برد. عدم دقت کافی به بعضی نکات از جمله تعداد، رنگ فونت و زمینه اسلایدها از علل مهم تهیه اسلایدهای کم کیفیت هستند. عدم برقراری تعادل میان نمایش اسلاید و توضیح مستقیم مطالب درسی نیز می تواند قابلیت های فراوان اسلایدهای پاورپوینت را در امر آموزش با سئوال مواجه کند.

این پژوهش به منظور بررسی تأثیر چند رسانه ای، صدا و رنگ بر عملکرد امواج مغزی دانشجویان پسر دوره کارشناسی صورت گرفت. روش پژوهش در چار چوب تحقیقات آزمایشی/ آزمایشگاهی و از نوع تحقیق درون آزمودنی است. جامعه آماری شامل دانشجویان کارشناسی پسر دانشگاه تربیت معلم تهران است. براساس نمونه گیری تصادفی تعداد 14 نمونه در دسترس که همگی مذکر بودند، برای این پژوهش انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات به عنوان ابزار سنجش و ثبت امواج مغزی از دستگاه الکتروآنسفالوگرام دیجیتالی SD-C24 استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که چندرسانه ای بر انواع امواج مغزی تأثیر گذار است، گرچه بین صدا و چندرسانه ای ها در امواج آلفا و بتا تفاوت معنی داری وجود نداشت. رنگ نیز در مقایسه با دو متغیر دیگر تأثیر گذار بود. لذا در طراحی نرم افزار ها، فیلم های آموزشی و امور تبلیغاتی نقش هر یک از موارد ذکر شده باید در نظرگرفته شود. چون یادگیری پس از تغییر رفتار نمایان می شود و این ها تغییرات فیزیکی است که در نتیجه یادگیری در مغز انسان به وجود می ّآیند.