درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: شناسایی چگونگی تشخیص چرخه حیات فناوری در حوزه آندوسکوپی با استفاده از داده های پروانه های ثبت اختراع و مدل مخفی مارکوف. روش/رویکرد پژوهش : این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع اکتشافی است. جامعه این پژوهش را همه پروانه های ثبت اختراع در حوزه آندوسکوپی که از سال 1976 تا 2015 در پایگاه پروانه های ثبت اختراع آمریکا منتشر شده اند، تشکیل می دهد که  با استفاده از نرم افزارهای Uspto1 و Ravar Premap استخراج شدند. تعداد این پروانه های ثبت اختراع 4915 عنوان بود که با استفاده از مدل آماری پنهان مارکوف بررسی گردید. یافته ها: یافته های پژوهش حاضر نشان داد فناوری آندوسکوپی در مرحله اشباع چرخه حیات فناوری خود قرار دارد و میزان نوآوری های این حوزه نسبت به دیگر حوزه ها به دلیل اشباع شدن بازار کمتر است. نتیجه گیری: انتقال فناوری از یک مرحله به مرحله دیگر چرخه حیات فناوری بر اساس تغییر قابل توجه میانگین های شاخص های پروانه های ثبت اختراع قابل تشخیص است و با استفاده از مدل مخفی مارکوف، بررسی احتمال اینکه فناوری در یک مرحله خاص از چرخه حیات فناوری خود است نیز امکان پذیر است. ضمناً ادغام شاخص های پروانه های ثبت اختراع در مدل مخفی مارکوف دیدگاه جامع و متوازنی از چرخه حیات فناوری را فراهم و تصمیم گیری بنگاه ها را با توجه به مراحل چرخه حیات فناوری تسهیل می کند.

هدف: تدوین راهبرد پژوهشی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با هدف رفع معضلات و چالش های پژوهشی و توسعه پژوهش برای سال های 1394 تا 1399. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع کیفی است که با استفاده از فن دلفی و مصاحبه انجام شد. داده ها با روش های سوات و PESTLE تجزیه و تحلیل و از مدل برنامه ریزی راهبردی ""برایسون"" برای تدوین راهبرد استفاده شد. یافته ها: وضعیت پژوهش از حیث فرصت های موجود در محیط بیرونی سازمان نسبتاً خوب و از نظر ضعف های موجود در محیط درونی نسبتاً بد ارزیابی شد. ذی نفعان پژوهشی درونی و بیرونی توان مندی های پژوهشی گسترده ای در اختیار سازمان قرار می دهند که می تواند دستمایه همکاری های پژوهشی و ایجاد شبکه های گسترده ارتباطات علمی در جهت اهداف سازمانی باشد. فلسفه وجودی پژوهش در سازمان، پشتیبانی علمی از عملیات و خدمات تخصصی صفی و ستادی و تطابق آنها با دانش، استانداردها، و فناوری روز، و کمک به رشد و توسعه دانش ملی در حوزه های مرتبط است. نتیجه گیری:برای ""توسعه شبکه ملی دانش"" و ""تبدیل شدن به هاب ملی دانش""، برگرفته از سند راهبردی اصلی سازمان، لازم است در فعالیت های پژوهشی، ضمن پوشش همه عملکردهای ستادی و صفی داخلی، با هدف ""تقویت انسجام درونی"" و ""حفظ جایگاه مرجعیت"" سازمان، از فرصت های بیرونی نیز برای ترمیم ضعف های درونی بهره برداری شود.

هدف: هدف این پژوهش شناسایی مؤلفه های تاثیرگذار بر شبکه دانش پژوهشگاه صنعت نفت است. روش: این پژوهش کاربردی از نوع کیفی است. جامعه آماری این پژوهش شامل 9 نفر از مدیران و خبرگان پژوهشگاه صنعت نفت می باشد. برای نمونه گیری در این پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شده است. برای گردآوری اطلاعات ابعاد و مولفه های مرتبط با شبکه دانش از مصاحبه نیمه ساختاریافته و روش تحلیل مضمون استفاده شده است. یافته ها: بابررسی منابع چاپی و غیرچاپی، ۶ بعد تاثیرگذار در شبکه دانش ( بعد راهبردی، ساختاری، عوامل محیطی، فرهنگ اشتراک دانش، محتوای شبکه دانش و زیرساخت) شناسایی و سپس براساس تحلیل کیفی، مولفه های تاثیرگذار بر هریک از ابعاد مشخص شدند. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که ماهیت چندبعدی شبکه دانش پژوهشگاه صنعت نفت باتوجه به الگوهای ذهنی مصاحبه شونده ها باهم در ارتباط بوده و در اقدامی مشترک به مدیریت موفق دانش در این پژوهشگاه منجر شده است.

هدف پژوهش حاضر اولویت بندی کیفیت خدمات مراکز خدمات اطلاعاتی براساس مدل کانو و تأثیر عملکرد نامتقارن است. پژوهش حاضراز نظر هدف کاربردی و از نظر گردآوری داده ها توصیفی- پیمایشی به شیوه مقطعی است. جامعه آماری این پژوهش شامل دانشجویان مقاطع مختلف تحصیلی دانشگاه تهران بود که در نیم سال دوم تحصیلی سال 1394-1395 به کتابخانه مرکزی دانشگاه مراجعه کرده و از خدمات آن استفاده نمودند. طبق اعلام واحد آمار کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران تعداد این مراجعین 137042 بود. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 375 نفر محاسبه شد. تعداد 376 پرسشنامه در چارچوب نمونه گیری طبقه ای تصادفی گردآوری گردید. داده های خام بدست آمده از جامعه آماری با استفاده از آزمون آماری و نیز فرمول تبدیل طیف لیکرت به مدل کانو و نیز فرمول های تأثیر عملکرد نامتقارن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج کلی نشان داد ویژگی «تأثیر خدمات» در گروه خدمات عملکردی با عملکرد پایین قرار دارد، ویژگی «کنترل اطلاعات» در گروه خدمات انگیزشی با عملکرد پایین قرار دارد، و ویژگی «فضا و مکان کتابخانه» در گروه خدمات اساسی با عملکرد بالا قرار دارد. اولویت بندی اقدامات مربوط به افزایش کیفیت خدمات کتابخانه با توجه به ابعاد لایب کوآل به این شرح است: (1) افزایش سطح عملکرد ویژگی «تأثیر خدمات» از سطح عملکرد پایین به سطح عملکرد بالا؛ (2) افزایش سطح عملکرد ویژگی «کنترل اطلاعات» از سطح عملکرد پایین به سطح عملکرد بالا؛ و (3) حفظ سطح عملکرد ویژگی «فضا و مکان کتابخانه».

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی خدمات جنبی کتابخانه های وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی شهر تبریز و نقش آن در توسعه فرهنگ مطالعه کاربران (کودکان و نوجوانان) انجام شد. روش : این پژوهش کاربردی است و با رویکرد ترکیبی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش، بیست کتابخانه عمومی در شهر تبریز است که طبق آمار اداره کل نهاد کتابخانه های عمومی شهر تبریز در سال 1395، در این شهر وجود داشت. به دلیل محدود بودن جامعه، همه کتابخانه های عمومی شهر تبریز مطالعه شدند و به دلیل مشخص نبودن شمار کاربران (کودکان و نوجوانان) استفاده کننده از خدمات جنبی، نمونه گیری از نوع نمونه در دسترس بود. در بخش کمی پژوهش، از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد که روایی آن طبق نظر متخصصان و پایایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ تأیید شد. یافته ها: یافته ها نشان داد، آموزش قرآن، داستان نویسی، مسابقات کتاب خوانی و نقاشی، جشن و مراسم مذهبی، مطالعه در تابستان، کانون ادبی، نمایشگاه کتاب، قصه گویی و تازه های کتاب برنامه های جنبی اجراشده در کتابخانه های عمومی هستند. نمایش فیلم، موسیقی و گروه های کتاب خوانی در هیچکدام از کتابخانه ها ارائه ند. بیشترین اطلاع رسانی خدمات از طریق مدرسه بوده و هدف بیشتر شرکت کنندگان سرگرمی بود. رضایت از برنامه آموزش قرآن بسیار و مسابقات کتاب خوانی و نقاشی درحدمتوسط است. بحث و نتیجه گیری: طبق یافته های به دست آمده از دیدگاه کاربران (کودکان و نوجوانان)، خدمات جنبی کتابخانه های عمومی با میانگین 51/3درصد تقریباً بالاتر ازحدمتوسط است که درحدخوب قرار گرفته و در توسعه لایه قواعد مؤثر است. به همین ترتیب، خدمات جنبی کتابخانه های عمومی با میانگین 44/3 درصد درحد متوسط قرار گرفته که موجب بهبود لایه جلوه ها می شود. خدمات جنبی کتابخانه های عمومی نیز با میانگین 58/3 درصد بالاتر ازحدمتوسط یعنی درحدخوب قرار دارد و در جهت دادن باورهای کاربران (کودکان و نوجوانان) از مطالعه و عناصر مرتبط با آن و نشاندادن ارزش های مطالعه مؤثرند. به طورکلی، از یافته های به دست آمده می توان نتیجه گرفت که خدمات جنبی کتابخانه های عمومی شهر تبریز در توسعه فرهنگ مطالعه کاربران (کودکان و نوجوانان) درحدمتوسط اجرا شده است. این کتابخانه ها می توانند با وضع قواعد و راهکارهای بهتر به بهبود فرهنگ مطالعه کمک کنند.

هدف: هدف از این پژوهش مطالعه وندالیسم در کتابخانه های عمومی کشور و بررسی روابط آن با ویژگی های فرهنگی و اجتماعی جامعه محلی مانند سطح برخورداری، جرم خیزی و مجاورت فرهنگی است. روش: روش پژوهش حاضر پیمایشی است. برای گردآوری داده های مورد نیاز از پرسشنامه استفاده شد که روایی و پایایی آن تأیید گردید. جامعه آماری این پژوهش عبارت است از تمامی 2225 باب کتابخانه های عمومی تحت پوشش نهاد کتابخانه های عمومی کشور، که با توجه به نمونه گیری خوشه ای صورت گرفته، 248 کتابخانه عمومی در 13 استان کشور به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده از آمار توصیفی و آزمون T تک نمونه ای و همبستگی اسپیرمن استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که بیشترین میزان وندالیسم مربوط به وجود نوشته، کنده کاری و رنگ در میز و صندلی ها (2/99 درصد) ، دیوارهای داخلی (5/91 درصد) و دیوارهای خارجی (1/85 درصد) کتابخانه بوده است و کمترین مظهر وندالیسم موجود، سرقت منابع کتابخانه، و شکستن لامپ های کتابخانه (هر کدام به میزان 4/0 درصد) است. همچنین با آزمون فرضیه ها، وجود رابطه بین فقر موجود و میزان جرم خیزی در منطقه با میزان وندالیسم موجود در کتابخانه تأیید شد ولی رابطه ای بین نزدیکی کتابخانه به مراکز فرهنگی آموزشی و نیز تعداد اعضای کتابخانه با میزان وندالیسم موجود در آن کتابخانه وجود نداشته است. همچنین یافته های پژوهش نشان داد که بین میزان وندالیسم داخلی و خارجی موجود در کتابخانه ها تفاوت معناداری وجود دارد و میزان وندالیسم داخلی به مراتب بیشتر از وندالیسم خارجی است. اصالت/ارزش: ارزش این مقاله در یافتن مهمترین مصادیق وندالیسم در کتابخانه های عمومی و تأیید رابطه بین فقر و جرم خیزی شهرها با ارتکاب به وندالیسم است و این نکته که وندالیسم با شرایط اقتصادی محل ارتباط دارد و با تعداد اعضای کتابخانه مرتبط نیست.

مقدمه: بررسی کیفیت استنادها به تولیدات علمی نویسندگان صاحب نام در رشته های مختلف موضوعی براساس ضریب تأثیر رشته و نوع مدارک در بازه زمانی ۱۰ ساله (۲۰۰۰-۲۰۰۹) در پایگاه وب آو ساینس آی. اس. آی هدف این پژوهش است. روش شناسی: این پژوهش با استفاده از روش تحلیل استنادی انجام گرفته است. به منظور درک کیفیت استنادها به تولیدات علمی نویسندگان صاحب نام در میان رشته های مختلف موضوعی از شاخص های نرخ استناد نسبی و استناد نسبی رشته استفاده شد. یافته ها: استناد نقش مهمی در ارزیابی تولید علمی، مجله یا پژوهشگر دارد، به طوری که در رتبه بندی ها، استناد باید در کنار شاخص تولید علمی وجود داشته باشد. اگر مقدار این شاخص ها بزرگ تر از یک باشد استنادات به تولیدات علمی نویسندگان صاحب نام دارای اثرگذاری بالا در سطح رشته و در مجموعه مجلات این نویسندگان می باشد. در این پژوهش کیفیت استنادها به نویسندگان صاحب نام براساس نوع مدارک در رشته های پزشکی بالینی، اقتصاد و بازرگانی دارای شاخص نسبی رشته بیشتر از یک و براساس ضریب تأثیر رشته مقدار این شاخص در همه رشته ها به جز رشته علوم فضا بالاتر از یک بود. بحث و نتیجه گیری: در این پژوهش کیفیت استنادها به نویسندگان صاحب نام براساس نوع مدارک در رشته های پزشکی بالینی، اقتصاد و بازرگانی دارای شاخص نسبی رشته بیشتر از یک و براساس ضریب تأثیر رشته مقدار این شاخص در همه رشته ها به جز رشته علوم فضا بالاتر از یک بود؛ پس استناد به تولیدات علمی نویسندگان صاحب نام دارای اثرگذاری بالا در سطح رشته ودر مجموعه مجلات این نویسندگان می باشد.

مقدمه: یکی از هدف های عمده سازماندهی و فهرستنویسی آثار، بازیابی آثار وابسته به یک اثر می باشد. ازآن جا که آثار ادبی فارسی دارای آثار وابسته زیادی در کتابشناسی ملّی ایران می باشند، بنابراین فهرستنویسی این آثار، حائز اهمیت است. از طرفی، آر.دی.ای. استاندارد جدید فهرستنویسی است که جایگزین قواعد فهرستنویسی انگلوامریکن، ویرایش دوم می شود. این پژوهش بر آن است تا با استفاده از پیشینه های کتابشناختی آثار وابسته فارسی، میزان سازگاری قواعد آر.دی.ای. را با این آثار بررسی نماید. هدف پژوهش، تعیین میزان انطباق قواعد آر.دی.ای. با آثار وابسته فارسی (مطالعه موردی: شاهنامه) می باشد. روش شناسی: پژوهش حاضر پیمایشی است و با استفاده از روش تطبیقی و بصورت ارزیابانه انجام گرفته است. جامعه پژوهش حاضر، متشکل از ۱۱۲۵ پیشینه کتابشناختی آثار وابسته به شاهنامه در فهرست پیوسته کتابشناسی ملی ایران است که از میان تمام پیشینه ها، ۴ گروه اثر وابسته که از نظر کاربرد پرتعداد بودند و کاملترین عناصر کتابشناختی را در خود داشتند انتخاب و مورد مطالعه و انطباق قرار گرفتند. برای پاسخ به پرسش پژوهش، چهار پیشینه کتابشناختی از آثار وابسته به شاهنامه (برگزیده، برگزیده – شرح، شرح، و برگزیده – ترجمه) که دارای فهرستنویسی انگلوامریکن، ویرایش دوم است انتخاب شده و قواعد آر.دی.ای. بر آن اعمال شده و انطباق و عدم انطباق این قواعد با آن در جداول نشان داده شده است. یافته ها: قواعد آر.دی.ای. به میزان ۶۶/۹۱ درصد با آثار وابسته برگزیده و برگزیده-شرح شاهنامه و به میزان ۹۰/۹۰ درصد با آثار وابسته شرح و برگزیده-ترجمه شاهنامه سازگار می باشد. بدین ترتیب قواعد آر.دی.ای. با پیشینه های مورد بررسی بیش از ۹۰ درصد انطباق دارند. بحث و نتیجه گیری: پژوهش حاضر، روش تطبیقی را شیوه مناسب برای پیاده سازی قواعد توصیف و دسترسی منبع (آر.دی.ای.) دانسته است، یعنی پیشینه هایی که هم اکنون در کتابشناسی ملی ایران موجود است حفظ شده و مورد مطابقت با قواعد آر.دی.ای. قرار داده شود و این قواعد بر روی آن پیاده سازی شود. البته پیاده سازی آر.دی.ای. مستلزم وجود بستری مناسب در پیشینه های تولید شده قبلی است. پیشنه هایی که در حال حاضر در کتابشناسی ملی ایران موجود است کامل نمی باشند و دارای نواقص و کاستی هایی است که جهت پیاده سازی آر.دی.ای. باید بررسی و تکمیل شود و نواقص برطرف گردد. با توجه به اینکه آثار وابسته در حوزه های مختلف به خوبی سازماندهی و فهرست نشده اند و در فرایند جستجوی آن، امکان بازیابی منابع نامرتبط وجود دارد پیشنهاد می گردد ضمن پژوهشی به شناسایی آثار وابسته و نحوه سازماندهی این آثار اقدام گردد. همچنین پیشنهاد می گردد تا طی پژوهشی میزان انطباق آثار سایر حوزه ها که دارای آثار وابسته زیادی هستند مانند تاریخ، حقوق و ... با قواعد توصیف و دسترسی منبع (آر.دی.ای.) مورد بررسی قرار گیرد.

مقدمه: نظر به رشد چشمگیر تولیدات علمی ایران در حیطه کشاورزی و اهمیت بخش کشاورزی برای کشور، هدف مطالعه حاضر بررسی اثربخشی رشد فزآینده پژوهش های کشاورزی ایران بر توسعه کشاورزی کشور است. بدین منظور، تغییرات تعداد مقالات کشاورزی با تغییرات شاخص های توسعه کشاورزی کشور طی 3 دهه اخیر مقایسه شد. روش : پژوهش حاضر از مطالعات علم سنجی و روش به کار گرفته شده، مطالعه تطبیقی است که طی آن روند تغییرات ایران از حیث «تعداد مقالات کشاورزی» و «شاخص های توسعه کشاورزی» با سایر کشورهای جهان مورد مقایسه قرار گرفته است. ابتدا مهم ترین شاخص های نشان دهنده وضعیت کشاورزی که داده های آنها برای یک بازه زمانی حداقل 30 ساله (2013 – 1984) موجود باشد انتخاب شدند. در مورد هر شاخص، کشورهایی که داده های مربوط به آنها برای بازه ای حداقل 30 ساله موجود بود انتخاب شدند. در هر گروه، روند تغییرات سهم و رتبه ایران از لحاظ تعداد مقالات کشاورزی با روند تغییرات سهم و رتبه کشور از لحاظ شاخص مربوطه مورد مقایسه قرار گرفت. داده های موردنیاز از پایگاه های معتبری چون وب آو نالج، سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد، بانک جهانی و تارنمای گلوبال اکونومی گردآوری شد. یافته ها: در گروه اول با وجود 32 برابر شدن سهم تولیدات علمی کشاورزی، سهم ایران از لحاظ ارزش افزوده بخش کشاورزی به حدود یک سوم مقدار اولیه رسیده است. در گروه دوم علی رغم ارتقاء 53 رتبه ای جایگاه تولیدات علمی کشاورزی ایران، رتبه کشور از لحاظ ارزش خالص تولیدات کشاورزی تنها 5 پله صعود نموده است. در گروه سوم رتبه کشور از لحاظ تولیدات علمی و ارزش صادرات کشاورزی به ترتیب 50 و 34 پله ارتقاءیافته است. در گروه چهارم با وجود ارتقاء 51 رتبه ای جایگاه تولیدات علمی کشاورزی، رتبه ایران از لحاظ انتشار گازهای گلخانه ای ناشی از فعالیت های کشاورزی تنها 1 پله بهبود یافته است. در گروه پنجم علی رغم ارتقاء 35 رتبه ای جایگاه تولیدات علمی کشاورزی، رتبه کشور از لحاظ بهره وری کشاورزی 4 پله تنزل یافته است. در گروه ششم جایگاه تولیدات علمی کشاورزی ایران 49، و جایگاه کشور از لحاظ عملکرد غلات و حبوبات 11 رتبه بهبود یافته اند. بحث و نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر حاکی از آن است که رشد فزآینده برون دادهای پژوهشی ایران در حیطه کشاورزی بر شاخص های توسعه کشاورزی و لذا بر وضعیّت بخش کشاورزی کشور اثربخشی ضعیفی داشته است. یافته ها مؤیّد آن است که طی دهه های اخیر، در فضای حاکم بر پژوهش های کشاورزی کشور تأکید عمده بر روی افزایش بروندادهای پژوهشی بوده و به آثار نهایی یا حتی پیامدهای اولیه مورد انتظار از کاربرد این پژوهش ها توجه چندانی نشده است. البته بر اساس نتایج حاصل نمی توان مشخص کرد که آیا علت اصلی کم اثر بودن پژوهش های کشاورزی ناکارآمد بودن این پژوهش ها بوده و یا اینکه برخی عوامل دیگر (مانند عملکرد ضعیف بخش اجرا) نقش اصلی را داشته اند. بنابراین، پیشنهاد می شود بررسی این مهم در مطالعات آتی مورد توجه قرار گیرد. نتیجه مطالعه حاضر اهمیت ارزیابی اثربخشی تولیدات علمی کشور در سایر حیطه های موضوعی را دو چندان کرده و بر بازبینی سیاست های نظام آموزش و پژوهش کشور تأکید می کند.

پژوهش حاضر با هدف کاربردپذیری کتابخانه های دیجیتالی دانشگاه های دولتی شهر تهران، دانشگاه های شریف، امیرکبیر و تهران،انجام شد. این پژوهش، پیمایشی از نوع ارزیابی بود و برای بررسی وضعیت معیارهای کاربردپذیری کتابخانه های دیجیتالی دانشگاه های دولتی شهر تهران شامل معیارهای کاوش، راهبری، چارچوب فرم ها، وضوح و قابلیت مرور، بهینه سازی، راهنما، کاربرد پنجره ها و سرعت و خطا در جامعه مورد پژوهش از یک پرسشنامه شامل 36 سوال استفاده شده است. جامعه پژوهش شامل 124800 نفر از دانشجویان مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری سه دانشگاه دولتی شهر تهران به ترتیب تهران، صنعتی امیرکبیر و صنعتی شریف  بود که از بین آنها 387 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه انتخاب شده اند. برای تجزیه و تحلیل یافته ها از نرم افزار SPSS و آزمون های t مستقل و ANOVA استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که از نظر معیارهای کاربردپذیری، کتابخانه های دیجیتالی مربوط به این سه دانشگاه در وضعیت نسبتا مطلوبی قرار دارند و به طور کلی بین وضعیت کتابخانه های دیجیتالی در معیارهای کاربردپذیری تفاوت معنی داری وجود ندارد. نتیجه حاصل از بررسی نشان می دهد که توجه به کاربردپذیری در طراحی کتابخانه دیجیتالی باعث ایجاد میل و رغبت بیش تر در کاربر برای مراجعه مکرر به این نوع کتابخانه می شود و موجبات تحقق اهداف سازمان مادر را فراهم می آورد.

هدف پژوهش حاضر تعیین نقش واسطه ای سواد اطلاعاتی در تأثیر سبکهای یادگیری بر عملکرد تحصیلی دانشجویان کارشناسی علوم فنی- مهندسی و علوم انسانی دانشگاه تهران می باشد رویکرد: این پژوهش در زمره پژوهشهای کاربردی و توصیفی- پیمایشی قرار می گیرد که به شیوه مقطعی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش،2025 دانشجوی کارشناسی دانشکده فنی- مهندسی و ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران در سال تحصیلی 1393-1394 بود که با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 323 دانشجو مورد پیمایش قرار گرفتند. ابزار پژوهش، دو پرسشنامه استاندارد قابلیتهای سواد اطلاعاتی برای آموزش عالی و پرسشنامه شاخص سبکهای یادگیری فلدر و سولومان بود که روایی محتوایی و پایایی این دو پرسشنامه نیز مورد تأیید قرار گرفت یافته ها و نتایج:. تحلیل مدل پژوهش نشان داد که سبکهای یادگیری در بُعد درون داد و پردازش، دارای قابلیت تبیین متغیر سواد اطلاعاتی؛ و بُعد ادراک و متغیر سواد اطلاعاتی، دارای قابلیت تبیین متغیر عملکرد تحصیلی دانشجویان می باشند. همچنین معناداری اثرات غیرمستقیم ابعاد درون داد و پردازش بر متغیر عملکرد تحصیلی از طریق سواد اطلاعاتی نیز مورد تأیید واقع شد. برای بُعد درون داد، سبک دیداری دانشجویان ترجیح قوی نسبت به سبک کلامی و برای بُعد پردازش، سبک فعال ترجیح متوسط نسبت به سبک تأملی دارد. ابعاد ادراک و فهم، میانگین سبکها تفاوتی با همدیگر نداشتند. بنابراین با توجه به نقش واسطه ای سواد اطلاعاتی به عنوان عامل تأثیرگذار در ارتباط بین سبک یادگیری و عملکرد تحصیلی، باید در جهت شناخت سبکهای یادگیری دانشجویان و ارتقای سواد اطلاعاتی آنها اقدام شود

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه تاب آوری و فرسودگی شغلی در کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شهر کرمانشاه انجام شد. روش پژوهش: این پژوهش پیمایشی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری تمام شامل کلیه کتابداران کتابخانه-های دانشگاه های دولتی شهر کرمانشاه که دارای مدرک دانشگاهی در حوزه تحصیلی علم اطلاعات و دانش شناسی هستند. جامعه پژوهش شامل 43 کتابدار است. برای گرد آوری داده های پژوهش از پرسشنامه فرسودگی شغلی مسلش (1981) و مقیاس تاب آوری کونور و دیوید سون (2003) استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش با استفاده از ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون صورت گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که تاب آوری و فرسودگی شغلی رابطه ی قوی دارند. تاب آوری در گروه زنان و مردان تفاوتی نداشت. همچنین تفاوت فرسودگی شغلی زنان و مردان نیز معنی دار نبود. از سوی دیگر نوع استخدام با میزان تاب آوری و نیز فرسودگی شغلی رابطه دارد. فرسودگی شغلی افرادی که به صورت قراردادی استخدام شده بودند بالاتر از افراد رسمی بود. با توجه به جدول تحلیل واریانس، بین هیچکدام از گروههای شغلی از نظر تاب آوری تفاوت معنی داری وجود ندارد. جدول ماتریس همبستگی خرده مقیاس ها و نمره کل مقیاس های فرسودگی شغلی و تاب آوری در جامعه مورد مطالعه نشان داد، رابطه تاب آوری و فرسودگی شغلی 926/0 است و در سطح01/0 P< پذیرفته می شود. ارزش/اصالت: پژوهش های صورت گرفته در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی اغلب به بررسی ویژگی های جمعیت شناختی و فرسودگی شغلی در میان کتابدران پرداخته است. پژوهش حاضر را می توان نخستین پژوهشی قلمداد کرد که علاوه بر فرسودگی شغلی، متغیر تاب آوری را نیز در بررسی میان کتابداران مدنظر قرار داده است.

رساله لوامع یکی از متون ادبی فارسی است که افزون بر مضامین بلند عرفانی، ارزش های ادبی هنری حایز اهمیتی را داراست. این دو ویژگی سبب شده است که از دیرباز مورد توجه عرفا و ادبا قرار گیرد. در گذشته برخی رسالات جامی از قبیل اشعّه اللمعات و فوائد الّضیائیه فی شرح الکافیه جزءِ منابع درسیِ حوزه های علمیه بوده است. وجود نسخه های خطی فراوان از رسائل و اشعار جامی نیز نشان دهنده توجه ویژه عالمان و اندیشمندان به آثار او بوده است. جامی در این رساله  برای تسهیل بهره مندی از نفایس و گنجینه های عرفانی، اشعار فاخر ابن فارض را ترجمه و شرح نموده و اثر خود را «لوامع انوارالکشف والشهود علی قلوب ارباب الذوق و الوجود» نامیده است. هدف: این مقاله علاوه بر معرفی مختصر نسخه های ارزشمند خطی موجود در کتابخانه های ایران، سعی در نمایان ساختن ویژگی های سبکی جامی در نگارش این رساله دارد. روش: شیوه مقابله و مداقه در متن رساله. یافته ها: جامی یکی از نویسندگان تأثیرگذار تاریخ ادب فارسی است که توانایی دخل و تصرف در ساختار جملات را داشته و از این طریق نوشته خود را از دیگر نوشته ها متمایز ساخته است. نتیجه:  لوامع جامی یکی از متون بسیار درخشان در حوزه تفسیرعرفانی است که می تواند الگوی مناسبی برای تفسیرهای امروزی نیز باشد.

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی میزان همخوانی بین کلیدواژه های جستجوی کاربران با اصطلاحات پیشنهادی پایگاه های اطلاعاتی است. پایگاه های اطلاعاتی محتوای موضوعی مدارک خود را با استفاده از واژگان زبان طبیعی یا زبان کنترل شده، در فیلدهای کتابشناختی مشخصی که همراه با سایر اطلاعات کتابشناختی مدرک همراه است، نمایان می کنند که اصطلاحات پیشنهادی مقالات نامیده می شوند. روش: این پژوهش از نوع کاربردی است و به روش تحلیل محتوا انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش، پایگاه های اطلاعاتی ابسکو و آی تریپل ای بودند که تراکنش های ثبت شده طی یک دوره سه ماهه مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: یافته ها نشان دادند که در هر دو پایگاه اطلاعاتی، همخوانی کامل کلیدواژه های جستجوی کاربران با اصطلاحات پیشنهادی آزاد از اصطلاحات پیشنهادی کنترل شده پایگاه ها بیشتر بود. حال آنکه میزان همخوانی نسبی کلیدواژه های جستجوی کاربران با اصطلاحات پیشنهادی کنترل شده بیش از اصطلاحات پیشنهادی آزاد بود. همچنین بین میزان همخوانی کلیدواژه های جستجوی کاربران با هریک از انواع اصطلاحات پیشنهادی، تفاوت معناداری مشاهده شد. نتایج نشان دادکه این اصطلاحات توانمندی بالایی برای به کارگیری در نمایه سازی منابع، انتخاب اصطلاحات اصطلاحنامه ها و منبع انتخاب کلیدواژه های جستجو در فرایند توسعه جستجو دارند. اصالت/ارزش: ارزش این مقاله در نشان دادن ارزش کلیدواژه های آزاد در جستجوی متون از طریق وبگاه ها و لزوم توجه بیشتر به آنها در نمایه سازی خودکار و نیمه خودکار متون در پایگاه های اطلاعاتی است.

زمینه و هدف : «اکولوژی اطلاعاتی» به تأثیر محیط بر عناصر اطلاعاتی یا تأثیر عناصر اطلاعاتی بر محیط و تعامل میان عناصر اطلاعاتی در بستر و محیط اشاره می کند. در این پژوهش از این اصطلاح به عنوان فعل وانفعال ها  (واکنش) مقوله های موضوعی استفاده شده است. بنابراین، در شناسایی اکولوژی اطلاعاتی، فعل وانفعال ها مقوله های موضوعیِ علم اطلاعات و دانش شناسی با مقوله های موضوعی دیگر، فناوری اطلاعات و ارتباطات در سال های 1380-1390 به تفکیک مجله های علم اطلاعات و دانش شناسی، شناسایی شده است. روش شناسی : روش پژوهش تحلیل محتوای کمّی است که به شناسایی مقوله های موضوعی 2510 مقاله در 9 مجله علم اطلاعات و دانش شناسیِ نمایه شده در پایگاه ISC  پرداخته شد. ابزار گردآوری داده ها «طرح طبقه بندی مقوله های موضوعیِ علم اطلاعات و دانش شناسی بود که به وسیله پنل دلفی در دو مرحله تأیید شد. روش آماری تجزیه وتجلیل داده ها برای پاسخ به سؤال های پژوهش، فراوانی و درصد فراوانی و مشخص شدن تفاوت ها، از آزمون تحلیل واریانس یک طرفه  (ANOVA) استفاده شده است. یافته ها : نتایج حاصل از داده ها نشان داد تمامی مقوله های موضوعیِ علم اطلاعات و دانش شناسی با مقوله های موضوعیِ دیگر فعل وانفعال داشته اند و فعل وانفعال مقوله های موضوعی با فناوری اطلاعات و ارتباطات سهم بیشتری را به خود اختصاص داده است. در مقابل، فعل وانفعال مقوله های موضوعی دیگر در حوزه های مختلف علوم، سهم کمتری را دربرگرفته است. همچنین نتایج دیگر تحقیق حاکی از مقایسه فعل وانفعال های مقوله های موضوعی در فناوری اطلاعات و ارتباطات به تفکیک مجله ها نشان داد فعل وانفعال مقوله های موضوعی با فناوری اطلاعات و ارتباطات در مجله های «کتابداری و اطلاع رسانی آستان قدس رضوی»، «پژوهش نامه مدیریت و پردازش اطلاعات»، «تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی _ دانشگاه تهران»، «تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه عمومی» و «اطلاع شناسی» در دوره زمانی دوم  (1385-1390) بیشتر از دوره زمانی اول  (1380-1384) است و در مجله «مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات  (فصلنامه کتاب)» در دو دوره زمانی، فعل وانفعال مقوله های موضوعی با فناوری اطلاعات و ارتباطات به طور یکسان وجود دارد و تفاوتی بین دو دوره زمانی وجود نداشت. همچنین داده ها نشان داد مجله های «دانش شناسی»، «پژوهش نامه کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه فردوسی مشهد» و «مطالعات کتابداری و علم اطلاعات» در دوره دوم زمانی متأثر از فناوری اطلاعات و ارتباطات هستند. بنابراین، نتایج نشان دهنده اکولوژی اطلاعات مقوله های موضوعی علم اطلاعات و دانش شناسی است که تحت تأثیر محیط  (بوم) خود هستند و در جهت تکامل و تداوم در محیط زیستی خود در تعامل با محیط و مسائل مختلف مرتبط، به ویژه فناوری اطلاعات و ارتباطات هستند.

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی کارکرد مؤلفه های پژوهشی از دیدگاه کتابداران و اعضای کتابخانه با استفاده از مدل ارزیابی درونی در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی است. روش: نوع پژوهش بر پایه ماهیت آن، کاربردی است. از نظر روش جمع آوری داده ها، تحقیق حاضر از نوع توصیفی _ پیمایشی است و هدف آن توصیف شرایط پدیده مورد بررسی برای یاری دادن در فرآیند تصمیم گیری است. در تحقیق حاضر جامعه مورد مطالعه کتابداران و مراجعه کنندگان به کتابخانه عمومی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی است. برای تجزیه وتحلیل داده ها، از فنون آمار توصیفی و از آزمون های آماری شامل آزمون تک نمونه ای T با نمونه های وابسته و آزمون فریدون استفاده شده است. یافته ها: با استفاده از آزمون تی تست یک نمونه ای و مقایسه میانگین ها با عدد ۳ (متوسط) به طورکلی مشخص می شود که میزان موفقیت بخش های زیرمجموعه کتابخانه عمومی آستان قدس رضوی از بعد کارکرد پژوهشی ازنظر کارشناسان بیشتر از حد متوسط است. همچنین با استفاده از آزمون فریدمن در رتبه بندی اهداف کلی طرح شده در سطح کارکرد خدمات پژوهشی، میزان موفقیت اهداف کلی طرح شده به طور معنی داری با یکدیگر تفاوت دارند و از نظر توصیفی با توجه به میانگین رتبه ها مشخص است که میزان موفقیت هدف «ارزیابی مداوم از خدمات بخش ها» از سایر اهداف بیشتر است. همچنین با توجه به میانگین ۳۸/۳ و سطح معناداری کمتر از ۵ درصد با اطمینان ۹۵ درصد می توان گفت، میزان موفقیت بخش های زیرمجموعه کتابخانه عمومی آستان قدس رضوی از بعد کارکرد پژوهشی از دیدگاه اعضای کتابخانه بیشتر از حد متوسط است.

... من بارها گفته و باز می گویم که علم اطلاعات و دانش شناسی (کتابداری و اطلاع رسانی) علم بازیابی اطلاعات و دانش است که ریشه در وجود آدمی دارد و این تعریف برخلاف تعریف مصطلحی است که باواسطه و یا بی واسطه، آن را علم کتابخانه می دانند. اگر به تاریخچه این علم در غرب بنگرید می بینید که پس از گسترش منابع کتابخانه ها افراد برجسته این رشته به فکر سازماندهی منابع افتادند و در کنار آن با توجه به گسترش سرسام آور اطلاعات در سایه توسعه فن آوری، حوزه هائی چون کتابداری، سندآمائی (سندپردازی) و دانش یادمانه ها (آرشیو) و علم اطلاع رسانی پدید آمد (سینق، 1388). از طرف دیگر همه تحصیلکرده های این رشته می دانند که در سایه این تلقی از کتابداری و اطلاع رسانی در کشور ما چه مرارت ها که کشیدند تا بتوانند این رشته را همانند سایر رشته ها، رشته ای علمی معرفی، و برای دانش آموختگان آن شأن علمی دست وپا کنند. البته در کشورهای دیگر هم کم وبیش با فاصله زمانی دورتر این مباحث مطرح بوده است.

هدف: ارزیابی و تعیین میزان انطباق ترجمه چکیده های فارسی با انگلیسی در رساله های دکترای علم اطلاعات و دانش شناسی از جنبه چگونگی ساخت و پردازش جملات انگلیسی. روش/ رویکرد پژوهش: این پژوهش کاربردی به شیوه پیمایشی انجام شد. برای ارزیابی نوشتار از نمره دهی تحلیلی باچا-ژاکوب دربرگیرنده پنج جزء شامل محتوا، سازماندهی، دستور زبان، کاربرد واژگان، و مکانیزم استفاده شد. 49 عنوان چکیده سه دانشگاه دولتی ارزیابی و داده های آن در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: بیشترین میزان انطباق در چکیده های مورد مطالعه به ترتیب برای مؤلفه محتوا (73/98%) و سازماندهی (58/95%) و بیشترین میزان رعایت برای مؤلفه های کاربرد واژگان (6/93%)، دستور زبان (32/91%)، و مکانیزم (85%) به دست آمد. نگارش چکیده های انگلیسی در سطح عالی (86/92%) قرار داشت. نتیجه گیری:یکی از مهم ترین نتایج در ارزیابی چکیده ها، رعایت امانت در ترجمه محتوای متن فارسی به انگلیسی است که این ویژگی به انتقال صحیح و یکسان محتوای مطالب در ذهن خواننده منتهی می شود و نتیجه دیگر، ارتباط تنگاتنگ و مستقیم بین مؤلفه های زبان شناختی است که نگارش کیفی هرکدام بر دیگری تأثیرگذار است.

هدف: بررسی چهار قانون معروف در حوزه کتاب سنجی و علم سنجی (لوتکا، برادفورد، زیپف، و پرتو) از زاویه دسته بندی داده های آنها براساس توزیع فراوانی. روش / رویکرد پژوهش: روش سندی- تحلیلی. با بررسی داده های مرتبط با قواعد چهارگانه علم سنجی به دسته بندی داده ها براساس توزیع فراوانی آنها پرداخته است. یافته ها: شکل اولیه داده ها در این چهار توزیع، حاوی رتبه هر موجودیت، فراوانی ویژگی مورد مطالعه، و مقدار فراوانی مطلق آن ویژگی در آن موجودیت است. در هریک از این قوانین، موجودیت ها براساس میزان فراوانی در ویژگی مورد نظر به چند دسته تقسیم می شوند: پرتو (2 دسته)، برادفورد (3 دسته)، لوتکا (به تعداد حداکثر فراوانی)، و زیپف (به تعداد واژگان متن). نتیجه گیری: نتایج مربوط به نحوه دسته بندی موجودیت ها و تعیین تعداد موجودیت های درون هر دسته حاکی از آن است که تفاوت بین فراوانی دسته ها تابع یک توزیع مشخص است. قوانین چهارگانه را می توان برای دسته بندی موجودیت های مختلف براساس ویژگی های متعدد تعمیم داد.

اهداف: پژوهش حاضر، ضمن شناسایی و معرفی صفحات افتتاح مصحف های قرآنی عصر تیموری موزه های آستانه مقدسه قم و آستان قدس رضوی به تبیین و تشریح ویژگی های صفحات افتتاح، صفحه آرایی و عناصر تزئینی  وابسته به این آثار می پردازد.  روش/رویکرد پژوهشی: مقاله از نظر هدف کاربردی بوده و پژوهش ماهیت توصیفی _ تحلیلی دارد و آثار به روش تطبیقی ارزیابی می شوند. اطلاعات با استفاده از منابع کتابخانه ای و به شیوه میدانی گردآوری و تدوین شده است. سؤال های پژوهش: صفحات افتتاح از مصحف های قرآن های تیموری منتخب از موزه های آستانه مقدسه قم و آستان قدس رضوی دارای چه ویژگی های بصری _  تزئینی هستند و چه نقاط اشتراک و افتراقی بین آنها وجود دارد؟ یافته های پژوهش: در بررسی صفحه آرایی و طبقه بندی عناصر تزئینی مشخص شدبه طور کلی 3/63% از صفحه آرایی صفحات افتتاح عصر تیموری به صورت سه کتیبه ای و 7/36% پنج کتیبه ای بازوبندی هستند. بیش ترین عناصر تزئینی متعلق به نقوش مصحف های قرآنی موزه آستان قدس رضوی است. مهم ترین وجه اشتراک در به کارگیری نوع رنگ ها، ترکیب بندی صفحه آرایی، موتیف ها و نقوش بوده و بارز ترین وجه افتراق در میزان درصدهای فراوانی نسبی از عناصر بصری _  تزئینی تشکیل شده است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد صفحات افتتاح مصحف قرآنی تیموری از ساختاری متعادل و منسجم در ترکیب بندی، نقوش و رنگ برخوردار است. از نقوش اسلیمی، ختایی، هندسی و رنگ های لاجورد و طلا با نسبت های متغیّر در هر دو آثار دیده شده است. تزئینات صفحات افتتاح قرآن های مذهّب موزه رضوی نسبت به موزه قم پرکارتر و دارای ظرافت و تنوع نقوش هستند.