درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: هدف این پژوهش، شناسایی موانع فرهنگی عملکرد مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاهی است. روش: این پژوهش توصیفی–پیمایشی است. جمع آوری داده های اولیه با استفاده از ابزار پرسشنامه و اطلاعات ثانویه از طریق مطالعه کتابخانه ای گردآوری شد. جامعه آماری کلیه کتابداران کتابخانه های مرکزی و دانشکده ای دانشگاه های تبریز و علوم پزشکی تبریز هستند در این تحقیق موانع فرهنگی متغیر مستقل و مدیریت دانش متغیر وابسته است. یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین تمام متغیرهای مستقل مربوط به موانع فرهنگی متوسط به بالا و نسبتاًبالا ارزیابی می شوند. میانگین متغیر استقرار مدیریت دانش نیز کمتر از حد متوسط است. این یافته نشانگر وجود رابطه معکوس بین هر یک از مؤلفه های موانع فرهنگی با مؤلفه های استقرار مدیریت دانش است. همچنین دیگر یافته ها بیانگر وجود رابطه معکوس و معنادار بین موانع فرهنگی و استقرار مدیریت دانش در دو دانشگاه تبریز و علوم پزشکی تبریز است. بااین وجود سایر یافته های پژوهش نشان داد که تفاوت معنا داری در استقرار مدیریت دانش و موانع فرهنگی در دو دانشگاه موردبررسی تبریز و علوم پزشکی تبریز وجود ندارد و از بین موانع فرهنگی موردبررسی صرفاً دو متغیر مقاومت در برابر تغییر در دانشگاه تبریز و عدم وجود سیستم پاداش مناسب در دانشگاه علوم پزشکی تبریز به عنوان اصلی ترین موانع فرهنگی استقرار مدیریت دانش شناسایی شدند. اصالت: علی رغم حجم پژوهش های انجام شده در خصوص مدیریت دانش به ویژه با چشم انداز استقرار آن در کتابخانه های دانشگاهی و تأکید اغلب آنها بر اهمیت عوامل فرهنگی در این زمینه، تاکنون پژوهشی مستقل در خصوص موانع فرهنگی استقرار مدیریت دانش در این نوع کتابخانه ها انجام نشده است. بر این اساس اصالت این مقاله می تواند در این زمینه ارزیابی شود.

امروزه تحلیل رفتار کاربران در موتورهای جستجو بسیار مورد توجه است. نتایج زیاد بازیابی شده در موتورهای جستجو، کاربران را وادار به انتخاب می کند. زمانی که انتخاب به شدت پیچیده شود، مردم به این فکر می افتند که ساده ترین قاعده تصمیم را اتخاذ کنند، یعنی تصمیم نگیرند. روانشناسان این وضعیت را پیامد «اضافه بار انتخاب» می نامند. اضافه بار انتخاب مفهومی است که توانایی پردازش اطلاعات توسط افراد را برای انتخاب بررسی می کند. به عبارت ساده تر، روبرو شدن افراد با اطلاعات زیاد منجر به نتایج منفی می شود. این پژوهش با هدف شناسایی تعدیل کننده های نظریه اضافه بار انتخاب در موتور جستجوی گوگل انجام شد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و با روش پیمایشی است. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای غیرنسبیتی، 72 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دو دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی و فنی و مهندسی دانشگاه فردوسی به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند و از پرسشنامه استاندارد و مرورگر HCI جهت گردآوری داده ها استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها به کمک نرم افزار آماری SPSS (نسخه 18) و آزمون های آماری شاپیرو-ویلکس، تی مقایسه زوجی و ویلکاکسون انجام شد. یافته های پژوهش نشان داد که بدون در نظر گرفتن تیپ شخصیتی افراد (بیشینه خواهی و بسنده خواهی) و تنها با بررسی نوع جستجو، نمی توان در مورد رخداد نظریه اضافه بار انتخاب اظهار نظر قطعی کرد. با در نظر گرفتن دو متغیر واسطه نوع جستجو و تیپ شخصیتی، تفاوت معنی دار بین میزان رضایت دو تیپ شخصیتی از نتایج بازیابی شده کم و زیاد مشاهده شد. بدین معنا که در بیشینه خواهان، در هر دو حالت جستجوی خاص و عام، میزان رضایت افراد از نتایج بازیابی شده کم بیشتر از نتایج بازیابی شده زیاد بود (رخداد اضافه بار انتخاب). همچنین در این گروه در هنگام جستجوی عام، تفاوت معنی داری بین میزان رضایت از نتایج بازیابی شده کم و زیاد وجود داشت. اما بنا به تیپ شخصیتی این افراد و با توجه به نظریه رویداد غیرمنتظره، با بیشتر شدن نتایج بازیابی شده، نه تنها اضافه بار انتخاب رخ نداد، بلکه رضایت بسنده خواهان بیش تر شد. از این رو می توان به اهمیت دو عامل نوع جستجو و تیپ شخصیتی افراد به عنوان تعدیل کننده های رخداد اضافه بار انتخاب پی برد. به طور کلی هر دو تیپ شخصیتی از سرعت بازیابی نتایج در موتور جستجوی گوگل رضایت داشتند.

هدف:بررسی آخرین وضعیت تحولات در زمینه تثبیت مدل های اف. آر. بی. آری در پیوند با محیط داده های پیوندی که از سوی ایفلا در حال انجام است. روش شناسی:روش کتابخانه ای و مرور متون مرتبط. یافته ها:ضرورت یکدست کردن و یکپارچه سازی مفاهیم و برطرف کردن ابهامات گزارش شده در سه مدل اف. آر. بی. آری (اف. آر. بی. آر.، فراد، و فراساد)، منجر به دو فعالیت توسعه ای هماهنگ سازی و تثبیت شد. تثبیت، مستلزم گردهم آوردن سه مدل اصلی اف. آر. بی. آری در مدلی منسجم و تثبیت شده برای کاربرد آسان تر بود؛ در نتیجه مدل جدیدی با عنوان ""مدل ارجاعی کتابخانه ای اف. آر. بی. آر."" شکل گرفت. فرایند یکپارچه سازی، صرفاً ترکیب سه مدل و ویرایش آنها نبود، بلکه این مدل حاصل مدل سازی و بازطراحی بوده است که با هدف رفع محدودیت ها در مدل های اف. آر.بی. آری انجام شده است. نتیجه گیری:مدل مرجع کتابخانه ای اف .آر. بی. آر. با بازاندیشی در تعریف و نوع وظایف کاربران، موجودیت ها، روابط، و ویژگی های تعریف شده برای مدل های اف .آر. بی. آری و تثبیت آنها در قالب مدلی یکپارچه، زمینه لازم برای تکمیل کارکردهای قبلی این مدل ها و امکان کشف دانش و همگام شدن با الزامات محیط داده های پیوندی را فراهم می کند.

مقدمه: وب سایت های سلامت مجموعه ای از اطلاعات برای کاربران تهیه می کنند و توانایی بالقوه ای برای ارتقای بهداشت فردی دارند. با افزایش اطلاعات بهداشتی در اینترنت، نگرانی هایی در مورد دشواری خوانایی آنها وجود دارد. بنابراین هدف پژوهش حاضر ارزیابی خوانایی وب سایت های تغذیه و رژیم درمانی به زبان فارسی است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی با رویکرد تحلیل محتواست. جامعه پژوهش را ۳۸ وب سایت تغذیه و رژیم درمانی به زبان فارسی تشکیل می دهد. این وب سایت ها با کاوش در دو موتور جستجوی یاهو و گوگل و نیز وب سایت وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و برخی راهنماهای موضوعی فارسی نظیر لینکستان، ۱۰۰۰ لینک و irindex انتخاب شدند و خوانایی آنها با استفاده از شاخص فلش دیانی سنجیده شد. تحلیل داده ها با استفاده از SPSS۲۰ انجام گرفته و در سطح توصیفی از میانگین استفاده شد. یافته ها: میانگین خوانایی وب سایت ها ۵۶۷/۴۳ از ۱۰۰ به دست آمد. این نشان می دهد که وب سایت ها در سطحی دشوار قرار دارند و مناسب افرادی است که سال های اول و دوم دانشگاه را گذرانده باشند. بحث و نتیجه گیری: چون بیشتر وب سایت های تغذیه و رژیم درمانی مناسب افرادی است که تحصیلات دانشگاهی داشته باشند و بالاتر از سطح سواد سلامت عموم مردم نوشته شده است، تهیه کنندگان و متخصصان تغذیه باید تلاش کنند وب سایت هایی که اطلاعات آن ها ساده، قابل درک و متناسب با همه افراد جامعه باشد، تهیه کنند.

هدف : هدف این پژوهش بررسی رابطه بین نفوذ اجتماعی و بهره وری و کارآیی پژوهشگران حوزه علوم قرآن و حدیث ایران است. روش شناسی : این پژوهش با استفاده از روش های رایج در مطالعات علم سنجی و با فنّ هم نویسندگی و روش تحلیل شبکه انجام شده است. جامعه آماری پژوهش را کلیه مقاله های چاپ شده در مجله های حوزه علوم قرآن و حدیث تشکیل می دهند که در بازه زمانی ده ساله (1385-1394) در پایگاه استنادی جهان اسلام نمایه شده اند. برای تهیه ماتریس از نرم افزار بیب اکسل و برای ترسیم نقشه علمی از نرم افزارهای یو.سی.آی.نت استفاده شده است. یافته ها : بر اساس تجزیه وتحلیل داده ها، میانگین تعداد نویسنده در مقاله های حوزه علوم قرآن و حدیث 6/1 نفر بوده است. همچنین میانگین دریافت استناد به ازای هر مقاله 1/0 است که نشان می دهد پژوهشگران این حوزه چندان به مقاله های یکدیگر ارجاع نمی دهند. یافته های پژوهش همچنین نشان داد بین نفوذ اجتماعی و بهره وری و همچنین نفوذ اجتماعی و کارآیی رابطه وجود دارد. علاوه بر این، نتایج نشان داد شبکه اجتماعی این پژوهشگران سست و کم تراکم است. نتیجه گیری : نتایج این پژوهش حاکی از آن است که پژوهشگران حوزه علوم قرآنی از همکاری گروهیِ پایینی برخوردارند. همچنین، کمتر به آثار همکاران خود استناد می کنند. نتایج آزمون رگرسیون نشان داد 10% واریانس مربوط به کارآیی توسط نفوذ اجتماعی (109/0 = R 2 ) و 22% واریانس مربوط به بهره وری توسط نفوذ اجتماعی تبیین می شود (218/0 = R 2 ). پس پژوهشگران این حوزه باید به سمت تشکیل تیم های پژوهشی و داشتن راهبرد هم نویسندگی پیش بروند.

مقدمه: هدف این پژوهش رسم نقشه علم ایران با استفاده از روش های جدید علم سنجی برای بازنمون بصری اطلاعات علمی منتشر شده است. این هدف از طریق نشان دادن ارتباط ها و تعاملات میان مقوله های موضوعی در SCI-E پی جویی شده است. روش شناسی: در این پژوهش از روش تحلیل استنادی و ردگیری موضوعی استنادهای هر متن و مرتبط ساختن آنها با موضوع متن استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش ۱۱۷۳۳ رکورد، مقاله های نمایه شده از ایران در SCI-E طی سال های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۵ است که در مرحله نخست با روش طبقه ای و در مرحله دوم با روش تصادفی منظم از این جامعه، نمونه گیری به عمل آمد. ۲۸۲۶ رکورد نمونه، همراه با فهرست مآخذ آن که ۵۹۴۲۴ رکورد را شامل می شد، در نرم افزار اکسل و نرم افزار اکسس ساماندهی شد. در تحلیل داده ها از آزمون های همبستگی کای – اسکور، پیرسون، قاعده پارتو و فرایند رتبه بندی Cross Tab از مقوله های موضوعی در ماتریس های متن استنادکننده به مأخذ های استنادشونده و برای رسم نقشه از نرم افزار ویزیو استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد، مقوله های موضوعی در خوداستنادی و دیگراستنادی رفتار متفاوتی دارند و در مجموع می توان مقوله های موضوعی را در این بخش به سه گروه دسته بندی کرد. رفتار ثابت خوداستنادی موضوعی در ۱۶ مقوله موضوعی علوم کشاورزی، زیست شناسی، شیمی، رایانه، مهندسی، محیط زیست و بوم شناسی، جغرافیا و زمین شناسی، علوم مواد، ریاضی، پزشکی، وراثت و زیست شناسی، علوم رفتاری و عصب شناسی، داروشناسی، فیزیک، علوم گیاهی و جانوری، علوم اجتماعی به تأیید رسید. ۵ مقوله موضوعی اقتصاد و تجارت، ایمنی شناسی، میکروب شناسی، روانپزشکی و روانشناسی، علوم فضایی از ثبات رفتاری در خوداستنادی برخوردار نبودند. خوداستنادی رفتاری در مقوله موضوعی چندرشته ای نامشهود بود. در فضای استنادی هر مقوله موضوعی، ۴ یا ۵ مقوله موضوعی دیگر پس از خوداستنادی شناسایی شد که ۸۰ درصد استنادها را به خود اختصاص می داد. این مقوله های موضوعی برای مقوله موضوعی استنادکننده، به عنوان مقوله های موضوعی مسلط یا اندک های اثرگذار شناسایی و معرفی شد. برای ۲۲ مقوله موضوعی، ۱۱۰ نقشه رسم شد. این نقشه ها مقوله های موضوعی که بیشترین تعاملات استنادی دوسویه را داشتند بازنمون کرد. اطلاعات بازنمون شده از نقشه ها استخراج و ارائه شد. بحث و نتیجه گیری: در ۱۶ مقوله موضوعی رفتار ثابت خوداستنادی موضوعی طی پنج سال به تأیید رسید. رشد و باروری علمی در این گروه از طریق سرمایه گذاری مستقیم در اولویت اول برای همان مقوله موضوعی قابل پی جویی است. همچنین بایستی به مقوله های موضوعی مسلط که با تعداد اندک ۴ یا ۵ عدد، ۸۰ درصد استنادها را به خود اختصاص داده اند در اولویت دوم سرمایه گذاری های توسعه علم توجه کرد. به بیانی یک متخصص در هر یک از رشته های تخصصی مرتبط با ۱۶ مقوله موضوعی معرفی شده، می تواند با دسترسی به منابع علمی همان موضوع و ۴ یا ۵ حوزه موضوعی دیگر به پژوهش و تألیف بپردازد. در سیاست گذاری های توسعه علم که بیشتر براساس داده های موجود از تعداد منابع اطلاعات علمی منتشر شده، تعداد اعضای هیأت علمی، تعداد دانشگاه ها و مؤسسات آموزشی و... انجام می پذیرفت، لازم است خصیصه های رفتاری پیکره علم همچون خوداستنادی و دیگراستنادی نیز مورد توجه قرار گیرد. این مولفه جدید هم افزایی هایی مقوله های موضوعی مسلط و مجاور مربوط به استنادها را برای مقوله موضوعی متن پشتیبانی خواهد کرد و اثربخشی سرمایه گذاری های هدف مند را افزایش خواهد داد.

مقدمه: مطالعه به عنوان کنشی اجتماعی تنها توسط عوامل روانشناختی و آموزشی تبیین نمی شود، بلکه عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی نیز بر روی آن تأثیر گذار هستند. هدف اصلی این پژوهش تبیین مدل تأثیر عوامل جامعه شناختی سرمایه های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، جنسیت و تحصیلات با میانجی گری سبک زندگی فرهنگی بر میزان مطالعه شهروندان شهر اهواز است. روش شناسی: روش انجام پژوهش، همبستگی و از نوع تحلیل مدل معادلات ساختاری (SEM) است که یک روش همبستگی چند متغیری می باشد. پژوهش های متعدد در سطح جهان نشان داده اند که مؤلفه های جمعیت شناختی و جامعه شناختی بر میزان و نوع مصرف کالاهای فرهنگی از جمله مطالعه تأثیرگذار هستند. با استفاده از نظریات جامعه شناختی و به ویژه نظریات بوردیو، مجموعه ای از عوامل جامعه شناختی مؤثر بر میزان مطالعه در قالب مدلی نظری ارائه شده است. در طراحی مدل پیشنهادی پژوهش، متغیرهای سرمایه ی فرهنگی،سرمایه ی اجتماعی، سرمایه ی اقتصادی، جنسیت و تحصیلات، متغیرهای مستقل؛ متغیر سبک زندگی فرهنگی به عنوان متغیر میانجی و میزان مطالعه به عنوان متغیر وابسته هستند. دوازده فرضیه مربوط به اثرات مستقیم و غیر مستقیم متغیرهای جامعه شناختی بر روی میزان مطالعه در نظر گرفته شد. یافته ها: مقادیر شاخص های برازندگی مربوط به الگوی پیشنهادی پژوهش حاکی از آن است که اکثر شاخص های برازندگی در مدل پیشنهادی پژوهش در حد مطلوبی قرار دارند که برازش این مدل تا حدود زیادی قابل قبول است. در خصوص فرضیه های مربوط به اثر مستقیم، یافته ها نشان داد که سرمایه ی فرهنگی، سرمایه اجتماعی، سبک زندگی فرهنگی، جنسیت و تحصیلات اثر مستقیم مثبت بر میزان مطالعه ی شهروندان شهر اهواز دارند؛ و تنها سرمایه اقتصادی اثر مستقیم مثبت بر میزان مطالعه شهروندان اهواز ندارد. در خصوص فرضیه های مربوط به اثر غیرمسقیم، یافته ها نشان داد که سرمایه ی فرهنگی، سرمایه اقتصادی، سرمایه اجتماعی و تحصیلات از طریق سبک زندگی فرهنگی اثر غیرمستقیم مثبت بر میزان مطالعه ی شهروندان شهر اهواز دارد؛ و تنها جنسیت از طریق سبک زندگی فرهنگی اثر غیرمستقیم مثبت بر میزان مطالعه ی شهروندان شهر اهواز ندارد. بحث و نتیجه گیری: همسو با نتایج این پژوهش در مطالعات تجربی حوزه مطالعه، تأیید شده است که خواندن به تحصیلات و جنسیت وابسته است. همچنین عوامل جامعه شناختی، متغیر مستقل مهمی بر میزان مطالعه هستند. زیرا افراد در موقعیت های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی متفاوت دارای میزان متفاوتی از اوقات فراغت هستند. در هر صورت، می توان استدلال کرد که افرادی که متعلق به رده های اجتماعی بالاتر هستند و سرمایه فرهنگی بالاتری دارند، بیشتر می خوانند. بنابراین عوامل جامعه شناختی مثل سرمایه فرهنگی، سرمایه اجتماعی و سبک زندگی فرهنگی بر میزان و نوع مطالعه تأثیر قوی دارند. مطالعه بیش از آنکه عملی فردی باشد، فرایندی اجتماعی است. این کنش اجتماعی متأثر از عوامل مختلف زمینه ای و اجتماعی است که برای ترویج مطالعه بایستی این عوامل را در نظر گرفت. توضیح مطالعه از نگاه جامعه شناختی نه تنها عوامل اجتماعی که مطالعه را تحت تأثیر قرار می دهند روشن می سازد، بلکه مطالعه را به عنوان شکل خاصی از تعامل اجتماعی و سرمایه فرهنگی به صورت جامع تری تحلیل می کند.

هدف: در این تحقیق، سنجش کیفیت خدمات کتابخانه مرکزی دانشگاه علامه طباطبائی و شناسایی مولفه های خدمت نیازمند ارتقاء هدف پژوهش است. <br /> روش: پژوهش پیمایشی با مدل لیب کوال بوده و داده ها با پرسش نامه گردآمده است. شکاف بین حداقل انتظارات و نیز حداکثر انتظارات با سطح دریافت کاربران و معناداری تفاوت بین این سطوح تحلیل شده است. اطلاعات پژوهش از نمونه 100 نفری جامعه ی کاربران گردآمده است. <br /> یافته ها: خدمت دریافتی کاربران در همه مولفه های اثر خدمت، کنترل اطلاعات و کتابخانه به عنوان مکان جامعه پژوهش پایین تر از حداقل انتظار بوده و کاربران ناراضی بوده اند. حداقل انتظار بیشتری برای بهبود اثر خدمت نسبت به دو مولفه دیگر وجود دارد. کمترین دریافت خدمت و بیشترین نارضایتی سطح دریافت در مولفه کتابخانه به عنوان مکان بوده است. بیشترین نارضایتی سطح حداکثر انتظار به ترتیب در مولفه های کتابخانه به عنوان مکان و کنترل اطلاعات است.<br /> اصالت اثر: اولین ارزیابی عملکرد، همگامی با جامعه ی، توجیه اقتصادی، رضایت کاربر، و مشتری مداری ارزش پژوهش حاضر است.

هدف پژوهش حاضر مطالعه برونداد اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری بر اساس شاخص اچ در پایگاه  استنادی اسکوپوس بود.  مطالعه حاضر از نوع علم سنجی و روش تحلیل استنادی بود.جامعه مورد مطالعه کلیه اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری (126نفر)و تولیدات علمی نمایه شده در پایگاه اسکوپوس بود که با استفاده از نرم افزار  spss(نسخه 21)مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. بر اساس یافته ها تعداد 70 نفر از اعضای هیئت علمی دارای شاخص اچ می بودند . از میان اعضای هیئت علمی با رتبه استاد 6/55 درصد ، 7/41 درصد با رتبه دانشیار 4/75 درصد با رتبه استادیار دارای شاخص اچ بودند. بیشترین تولیدات علمی مربوط به  سال 2007 بوده است. همچنین بیشترین سن پژوهشی اعضای هیئت علمی 16 سال بود. دانشکده "علوم زراعی" با فراوانی 19 نفر دارای بیشترین اعضای هیئت علمی در پایگاه اسکوپوس بود. به منظور بالابردن شاخص اچ اعضای هیئت علمی دانشگاه تشویق و حمایت اعضای هیئت علمی جهت ارائه مقاله در پایگاههای استنادی معتبر ،افزایش بودجه پژوهشی، برگزاری دوره های آموزشی جهت نگارش مقالات ISI و معرفی پایگاههای استنادی معتبر و مجلات دارای رتبه علمی و ضریب تاثیر بالا جهت بهبود تولید علم ضروری است

هدف از انجام این پژوهش شناسایی دیدگاه اعضای هیأت علمی و متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی و علوم وابسته به فناوری اطلاعات دانشگاه های اصفهان در مورد متغیرهایی درباره معماری اطلاعات است. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه پژوهش، که بر اساس سرشماری انجام گردید، کلیه اعضای هیأت علمی و متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی و علوم وابسته به فناوری اطلاعات دانشگاه های منتخب اصفهان که در سال 1394 مشغول به کار بوده اند، می باشد که جمعیت آنها بالغ بر 110 نفر بود. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته با مقیاس پنج درجه ای طیف لیکرت استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد که دیدگاه اعضای هیأت علمی و متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی و علوم وابسته به فناوری اطلاعات دانشگاه های منتخب اصفهان در بیشتر موارد در متغیرهای مورد نظر پژوهش درباره معماری اطلاعات متفاوت است. تنها در ارتباط با تأثیر در بهینه سازی سرمایه گذاری سازمانی در فناوری اطلاعات نمی توان گفت که دیدگاه آنان متفاوت است. در نهایت نتیجه پژوهش نشان می دهد که معماری اطلاعات از دو رویکرد معماری اطلاعات سازمانی و معماری اطلاعات تجربه کاربر، مد نظر اعضا هیأت علمی و متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی و علوم وابسته به فناوری اطلاعات است. و بهترین پیشنهاد برای سازماندهی اطلاعات، با توجه به معماری اطلاعات، ایجاد سیاهه وارسی از سطح زیر ساخت تا سطح رابط کاربری می باشد.

هدف: پژوهش حاضر درصدد شناسایی مؤلفه های پیاده سازی کتاب درمانی در کتابخانه های عمومی از دیدگاه متخصصان رشته علم اطلاعات و دانش شناسی و رشته روان شناسی و ارائه الگوی پیشنهادی است. روش: در پژوهش حاضر از روش پیمایشی استفاده شده است. در ابتدا به منظور شناسایی مؤلفه های پیاده سازی کتاب درمانی در کتابخانه های عمومی کشور از مطالعه اکتشافی و مرور متون بهره گرفته شد و سپس با توجه به آن، پرسشنامه محقق ساخته (مبتنی بر وب) طراحی شد و این پرسشنامه در بین جامعه آماری پژوهش که متشکل از 61 نفر از متخصصان رشته علم اطلاعات و دانش شناسی و رشته روان شناسی بودند، توزیع شد و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار اس.پی.اس.اس. استفاده گردید. یافته ها : نتایج حاکی از آن است که مخاطبان این طرح بر خلاف انتظار «افراد عادی و طبیعی» هستند و «نهادکتابخانه های عمومی کشور» مهمترین سازمان دخیل در این حوزه است. مهمترین امکان مورد نیاز «نیروی انسانی آموزش دیده و متخصص» بود و مهمترین روش پیاده سازی، «کتاب درمانی خلاق» دانسته شد و مهمترین وظیفه نهاد کتابخانه های عمومی «تهیه کتاب های توصیه شده برای کتابخانه های عمومی» تلقی گردید. مهمترین وظیفه سایر سازمان های دخیل «تدوین و ارائه فهرست کتاب های پیشنهادی به نهادکتابخانه های عمومی کشور» و مهمترین وظیفه مشترک تمام سازمان های دخیل «ارزیابی و برطرف کردن موانع و کاستی ها در طول اجرای کتاب درمانی» عنوان شد. موارد مذکور مهمترین مؤلفه های پیاده سازی کتاب درمانی در کتابخانه های عمومی کشور شناسایی بودند که در انتها الگوی پیشنهادی بر اساس آنها ارائه شده است. اصالت/ارزش: ارزش مقاله حاضر در ارائه مؤلفه های اصلی پیاده سازی و اجرای کتاب درمانی در کتابخانه های عمومی کشور است. تمرکز بر مؤلفه های فوق، بر اساس پیشنهاد این پژوهش، می تواند موفقیت این برنامه ها را تسهیل کند.

هدف : هدف پژوهش حاضر شناسایی و مقایسه ساختار نگاشت های علمی هم واژگانی مقالات علم اطلاعات و دانش شناسی در وبگاه علم ( web of science ) در دو دوره قبل و بعد از پیدایش وب است. همچنین، به طور خاص به تأثیرگذاری فناوری وب بر مطالعات این رشته در دوره اخیر نیز پرداخته شده است. روش : پژوهش حاضر توصیفی بوده و از لحاظ نوع کاربردی است که در آن از رویکرد هم واژگانی علم سنجی بر اساس فنون تحلیل شبکه های اجتماعی بهره گرفته شده است. جامعه پژوهش به صورت سرشماری شامل 9002 مقاله علم اطلاعات و دانش شناسی در دوره قبل از پیدایش وب (1993-1997) و 16475 مقاله در دوره بعد از پیدایش وب (2009- 2013) در وبگاه علم است. تحلیل های آماری شامل آزمون های آماری همبستگی، کای دو، و همچنین شاخص های مرکزیت است. در فرایند انجام پژوهش از نرم افزارهای Ravar Premap ، SPSS ، Excel ، UCINET و NetDraw استفاده شده است. یافته ها : نتایج مطالعه نشان داد مفاهیم «کتابخانه» و «اطلاعات» محور مطالعات قبل از پیدایش وب را تشکیل می دهند؛ در دوره اخیر نیز مفاهیم «وب»، «اطلاعات»، «پژوهش»، «تحلیل استنادی»، «دانش»، «کتابخانه»، «مجلات»، و «فناوری» محور مطالعات قرار گرفته اند. یافته ها نشان می دهد در دوره پس از پیدایش وب علاوه بر افزایش مثبت و معنی دار مفاهیم وب محور، شاهد حضور مفاهیم جدید در بطن بروندادهای علمی علم اطلاعات و دانش شناسی هستیم. اصالت/ارزش : نتایج پژوهش حاضر بر اهمیت توجه بیشتر به زمینه های مطالعاتی نوین این حوزه شامل سازماندهی دانش، سنجش علم و فناوری، منابع وب محور، اینترنت و فناوری اطلاعات، و توسعه فنی کتابخانه ها تأکید می نماید. زمینه های مطالعاتی یاد شده تأثیر مستقیم در آموزش، پژوهش و ارائه خدمات کتابخانه ها دارند؛ لذا، برنامه ریزان تیم های آموزشی و پژوهشی این حوزه می توانند در زمینه های یاد شده به توسعه حوزه های مطالعاتی نوین آموزشی و پژوهشی اقدام نمایند.

هدف: بررسی اینکه سازمان اسناد و کتابخانه ملی به عنوان نهادی فرهنگی تا چه حد به ملزومات دانش سازمانی توجه دارد و از نظر کارکنان تا چه حد استقرار حافظه سازمانی به منزله پایگاهی برای ذخیره، مستندسازی، و به کارگیری دانش ضرورت دارد. روش شناسی:این پیمایش با استفاده از پرسشنامه پژوهشگرساخته داده های مورد نیاز در زمینه های کسب دانش، اشتراک دانش، کاربرد دانش، و ذخیره دانش را جمع آوری کرد. جامعه آماری شامل 253 نفر از کارکنان با تحصیلات حداقل کارشناسی ارشد بودند که به صورت کل شمار نظرسنجی به عمل آمد، نهایتا 248 پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. روایی ابزار، صوری و محتوایی بوده و برای سنجش اعتبار ابزار نیز از آلفای کرونباخ استفاده شد که با توجه به ضریب 702/0 وضعیت گویه ها مناسب ارزیابی شد. برای تجزیه و تحلیل یافته ها از آزمون کای اسکوئر بهره گرفته شد. یافته ها:2/26% کارکنان (بالاترین سهم) اذعان داشته اند که اطلاعات مورد نیاز خود را از مسئول واحد و به صورت شفاهی کسب می کنند اما مایلند اطلاعات مورد نیاز را مستندشده و به صورت الکترونیکی دریافت کنند. تقریبا 100% کارکنان به اشتراک گذاری دانش و تجربیات را بیش از حد متوسط در روند بهتر کارها مؤثر دانسته اند و تمایل آنها به اشتراک دانش در حد بالا ارزیابی شده است. راهبردهای مدیریتی در این سازمان کمتر از حد متوسط کاربرد دانش و تجربیات پیشین را مورد حمایت قرار می دهد. بالاترین دلیل این امر، بی توجهی به جایگاه افراد باتجربه و دانش پیشین ذکر شده است. از نظر کارکنان، پیش نیازهای ذخیره و مستندسازی دانش و تجربیات در این سازمان بیش از حد متوسط مهیّاست. نتیجه گیری:با توجه به شرایط موجود، ایجاد نظام مدیریت حافظه سازمانی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ضروری است.

هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی مهارت های فنی کتابداران دیجیتال کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران بود. در این پژوهش از رویکرد کمی با روش پیمایشی، توصیفی استفاده شد. جامعه آماری آن 108 نفر از کتابداران دیجیتال کتابخانه های مرکزی 14 دانشگاه دولتی شهر تهران بود که از بین بیش از 200 نفر از کتابداران شناسائی و به روش سرشماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ی پژوهشگر ساخته بود. روایی ابزار، صوری و محتوایی، براساس نظرات متخصصان کتابخانه های دیجیتالی و پایایی آن با آلفای کرونباخ 883/0 مورد تأیید قرار گرفت. تجزیه وتحلیل داده ها با آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از آزمون کلموگروف-اسمیرنوف و آزمون t تک نمونه و t گروه های مستقل انجام گرفت. یافته های پژوهش نشان داد بیشترین میانگین ها در سخت افزار، مهارت کار با انواع پرینترها (44/3)، در نرم افزار، عامل مهارت در تبدیل فرمت فایل ها (89/3)، در اینترنت و شبکه، عامل توانایی در بهره گیری از اینترانت (91/3)، در مجموعه سازی، عامل توانایی در نحوه دانلود منابع و استفاده از دانلود منیجر (77/3)، در پردازش اطلاعات دیجیتالی، عامل بهره گیری از نظام های رده بندی (48/3)، در خدمات دیجیتالی، عامل توانائی در ارائه خدمات بازیابی تعاملی (80/3) و در حفاظت و نگهداری، عامل توانائی در انجام پشتیبان گیری (21/3) است. نتایج پژوهش نشان داد درهیچ یک از دانشگاه های موردبررسی مهارت های فنی کتابداران دیجیتال دانشگاه های دولتی شهر تهران، در وضعیت مطلوبی قرار ندارد.

پژوهش حاضر به شناسایی عوامل انگیزشی مؤثر بر تمایل کارکنان به تسهیم دانش پرداخته و تأثیر عوامل انگیزشی درونی و بیرونی بر نگرش نسبت به تسهیم دانش و تمایل به تسهیم دانش صریح و ضمنی را مورد بررسی قرار می دهد. همچنین، از معتبرترین الگوهای پیش بینی رفتار به نام مدل رفتار برنامه ریزی شده به عنوان چارچوب نظری استفاده می گردد. بدین منظور، تحقیق در دو مرحله انجام می گیرد. ابتدا، با توجه به ادبیات موضوع و مصاحبه اکتشافی، عوامل شناسایی و در مرحله بعد تأثیر هر یک از عوامل در قالب مدل معادلات ساختاری بررسی می گردد. پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی، از لحاظ روش، توصیفی- پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات، مصاحبه و پرسشنامه است. جامعه آماری تحقیق، کارکنان شاغل در واحدهای ستادی «شهرداری تهران» هستند که تعداد آن ها در زمان انجام تحقیق، 2230 نفر بود. روش نمونه گیری، خوشه ای است و حجم نمونه بر اساس جامعه و با استفاده از فرمول تعیین حجم «کوکران» 328 نفر تعیین گردید. برای تعیین پایایی پرسشنامه ها ضریب آلفای «کرونباخ» برابر 824/0 محاسبه گردید که حاکی از پایایی در سطح مطلوب می باشد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS و LISREL انجام شده است. در نهایت، الگوی ارائه شده تأیید گردید. نتایج نشان داد که عوامل انگیزشی بیرونی و درونی بر نگرش نسبت به تسهیم دانش تأثیر داشته و نگرش نسبت به تسهیم دانش بر تمایل به تسهیم دانش صریح و ضمنی در بین کارکنان «شهرداری تهران» تأثیر دارد. همچنین، عوامل انگیزشی بیرونیبر تمایل به تسهیم دانش ضمنی و عوامل انگیزشی درونی بر تمایل به تسهیم دانش صریح تأثیر دارد. عوامل انگیزشی بیرونی بر تمایل به تسهیم دانش صریح و عوامل انگیزشی درونی بر تمایل به تسهیم دانش ضمنی از طریق نگرش تأثیر دارند و در نهایت، تمایل به تسهیم دانش ضمنی بر تمایل به تسهیم دانش صریح در «شهرداری تهران» تأثیر دارد

هدف : بررسی، تبیین، و اولویت بندی نیازهای آموزشی کتابداران کتابخانه ملی ج.ا. ایران در گروه های شغلی اطلاع رسانی، فراهم آوری و سازمان دهی اطلاعات و تحلیل شکاف بین وضع موجود و مطلوب. روش شناسی: در این پیمایش توصیفی با استفاده از پرسشنامه پژوهشگرساخته داده های مورد نیاز از میان 120 نفر کتابدار در سه گروه شغلی اطلاع رسانی، فراهم آوری، و سازمان دهی اطلاعات گردآوری شد. روایی پرسشنامه صوری و محتوایی بوده که با نظر متخصصان تأیید شد. پایایی به دست آمده از طریق آلفای کرونباخ نیز درجه بالایی را نشان داد. نتایج با آمار توصیفی و استنباطی تحلیل و نیازها اولویت بندی گردید. یافته ها : در اکثر مهارت ها بین میانگین وضع موجود و مطلوب تفاوت معناداری مشاهده شد. در گروه اطلاع رسانی 30 نیاز فوری و 5 نیاز مستمر؛ در فراهم آوری 3 نیاز فوری و 20 نیاز مستمر؛ و در گروه سازمان دهی اطلاعات نیز 11 نیاز فوری و 8 نیاز مستمر شناسایی شد. بخش اطلاع رسانی با (5/45%) بیشترین نیاز به آموزش مهارت های شغلی را داشته است و گروه های فراهم آوری با (9/29%) و سازمان دهی اطلاعات با (7/24%) به ترتیب اولویت های دوم و سوم را به خود اختصاص داده اند. نتیجه گیری:علی رغم اینکه اغلب پاسخ دهندگان با بیشتر مهارت ها آشنایی زیادی داشته اند، برخی مهارت ها را مجدداً در زمره نیاز آموزشی ذکر کرده اند. لذا چنین به نظر می رسد که از نظر آنان مهارت هایشان قدیمی شده و کفاف نیازهای زمان حال را نمی دهد؛ یا اینکه آموزش های داده شده به آنها کافی نبوده است که مایلند مجدداً آموزش ببینند. به همین دلیل، شایسته است نیازهای آموزشی کارکنان به طور مستمر و کیفی و با توجه به پیشرفت فناوری مورد توجه و بازآموزی قرار گیرد.

مقدمه: ریشه بسیاری از مشکل های روحی، هیجانی و رفتاری بزرگسالان در دوران کودکی است. نظریه رفتار درمانی عقلانی هیجانی (REBT) و داستان هایی که عناصر این نظریه را داشته باشند، می توانند با شیوه کتاب درمانی به پیشگیری یا کاهش این مشکل ها در کودکان یا تحول شناختی آنها کمک کنند. هدف این پژوهش شناسایی میزان هم خوانی داستان های گروه های سنی «ب» و «ج» و منتشرشده توسط ناشران برجسته (یعنی افق، کانون، نظر، پیدایش و قدیانی) در بخش کودک با عناصر نظریه رفتاردرمانیِ عقلانی هیجانی است. روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی است که با روش پیمایشی و فن تحلیل محتوای کیفی انجام شد. برای گردآوری اطلاعات از سیاهه اطلاعات کتاب شناختی داستان ها و سیاهه وارسی عناصر و ابعاد و ویژگی های نظریه REBT استفاده شد. از 141 داستان به دست آمده، 80 داستان که حداقل عناصر نظریه REBT، یعنی A، B و C را داشتند، برای بررسی در نظر گرفته شد. یافته ها: از میان داستان های بررسی شده، حدود 38درصد آنها تا مرحله پیامدها (C) پیش رفته است، یعنی شخصیت داستان به واسطه باور عقلانی یا غیرعقلانی پیامد سالم و سودمند یا پیامد ناسالم و ناسودمندی را تجربه کرده است. در چنین داستان هایی کودک با دیدن پیامد یا خودش باید بتواند مرحله به چالش کشیدن باور غیرعقلانی(D) را آغاز کند یا کسانی که با کودک کار می کنند (مانند روان شناسان، کتابداران، والدین و...) در رسیدن به این مرحله به او کمک کنند. در نزدیک به 63درصد داستان ها، شخصیت آن پس از رخداد فعال ساز دوم (2A) است که به چالش کشیدن باور غیرعقلانی و باور عقلانی مؤثر (E) در او شکل گرفته است و در نهایت، پیامد سالم و سودمندی را تجربه می کند (2C). با خواندن این داستان ها کودکان از طریق همانندسازی با شخصیت داستان می توانند به باورهای غیرعقلانی خود پی ببرند. بحث و نتیجه گیری: نتایج این پزوهش نشان داد که این داستان ها، با نشان دادن باور غیرعقلانی و پیامد ناسودمند یا تغییر در باور، می توانند ابزار توانمندی برای کتاب درمانی و تحول شناختی در کودکان در نظر گرفته شوند. تولیدکنندگان داستان کودک و روان شناسان، کتابداران و والدین می توانند از پیشنهادهای کاربردی این پژوهش بهره گیرند.

مقدمه: هدف این پژوهش بررسی تفاوت بین سبک یادگیری، سواد اطلاعاتی و سواد رایانه ای دانشجویان تحصیلات تکمیلی است. روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی است و به صورت پیمایشی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش، دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی مشهد در نیم سال دوم تحصیلی 94-95 بودند و نمونه ای شامل 150 نفر به پرسشنامه های پژوهش پاسخ دادند. این پرسشنامه ها شامل سه پرسشنامه سبک یادگیری فلدر و سولومَن، سواد اطلاعاتی و سواد رایانه ای بود. یافته ها: یافته ها نشان داد که سطح سواد اطلاعاتی و رایانه ای دانشجویان زن و مرد با یکدیگر تفاوتی ندارند؛ همچنین بین مقطع تحصیلی و سطح سواد اطلاعاتی و رایانه ای دانشجویان تفاوت معناداری وجود ندارد. سطح سواد اطلاعاتی دانشجویان در حد متوسط بود. سبک یادگیری دانشجویان با توجه به مقطع تحصیلی، جنسیت و سن آنها تفاوت داشت. از سوی دیگر، بین سواد اطلاعاتی و سواد رایانه ای رابطه مستقیم و مثبتی وجود داشت. بحث و نتیجه گیری: آموزش سواد اطلاعاتی و سواد رایانه ای بدون توجه به سبک یادگیری دانشجویان اثربخش نخواهد بود؛ بنابراین باید دوره های آموزشی مرتبط را برمبنای سبک یادگیری، نوع رشته و مقطع تحصیلی دانشجویان طرح ریزی، اجرا و عملیاتی کرد.

هدف:واکاوی دلایل انتخاب تصاویر بازیابی شده از موتور کاوش گوگل از دیدگاه کاربران و بررسی تأثیر متغیرهای جمعیت شناختی بر قضاوت ربط تصاویر بازیابی شده. روش شناسی:این پیمایش با 30 نفر آزمودنی (دانشجوی دوره های تحصیلات تکمیلی از رشته های مختلف دانشکده فنی- مهندسی دانشگاه فردوسی مشهد) انجام شد. داده ها از طریق پرسشنامه ای که علل انتخاب تصاویر توسط کاربران را در فرایند قضاوت عینی بررسی می کرد گردآوری شد. معیارهای قضاوت عینی برپایه تحلیل متون تخصصی استخراج شد و روایی آن از سوی چند تن از متخصصان تأیید شد. یافته ها:رابطه معناداری بین ویژگی های فردی (تجربه و مهارت، مقطع تحصیلی، سن، و جنسیت) و دیدگاه کاربران از نظر اهمیت نسبی معیارهای عینی ربط وجود نداشت. در مرحله قضاوت عینی از میان دلایل نه گانه آزمودنی ها برای انتخاب تصویر، ""برداشت کلی کاربر در مورد احتمال سودمند بودن تصویر"" با 100% توافق، مهم ترین دلیل و از میان علل یازده گانه انتخاب نکردن تصویر، ""عدم اطمینان کاربر نسبت به آن و منوط کردن انتخاب به تصویر بعدی"" با 33/33% توافق، بیشترین آراء را به خود اختصاص داد. نتیجه گیری:افراد عمدتاً برمبنای برداشت کلی، تجربه ذهنی، و دانش خود تصاویر را انتخاب می کنند قضاوت ربط تصویر توسط کاربران به میزان آشنایی آنها با اجزا و عناصر وب مربوط نمی شود.

هدف از انجام این پژوهش، تعیین بررسی نقش واسطه ای مسئولیت پذیری در رابطه بین مدیریت دانش و مهارتهای ارتباطی کارکنان اداره کل آموزش و پرورش استان فارس بود.  روش تحقیق از نوع توصیفی- همبستگی و از نظر اهداف، کاربردی بود. جامعه آماری مورد پژوهش،  شامل تمامی کارکنان اداره آموزش و پرورش استان فارس در سال تحصیلی 96-1395  بود (3800 نفر). با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای، 420 نفر به طور تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار تحقیق شامل  سه پرسشنامه مدیریت دانش، پرسشنامه مهارتهای ارتباطی، پرسشنامه مسئولیت پذیری بود که پس از محاسبه روایی و پایایی، بین افراد نمونه توزیع گردید. در نهایت، به منظور بررسی و مقایسه توصیفی و استنباطی داده ها، از شاخص های توصیفی و و ازمونهای استنباطی ماتریس همبستگی، رگرسیون چند متغیره و برازش مدل استفاده شد. نتایج نشان داد کهمدیریت دانش پیش بینی کننده مثبت و معنادار مهارتهای ارتباطی(43/0= β، 05/0>p)  و مسئولیت پذیری کارکنان(41/0= β، 05/0>p)  می باشد؛ مسئولیت پذیری پیش بینی کننده مثبت و معنادار مهارتهای ارتباطی(30/0= β، 05/0>p)  می باشد؛ و در نهایت، مسئولیت پذیری در رابطه بین مدیریت دانش و مهارتهای ارتباطی کارکنان نقش واسطه ای دارد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش مبتنی بر اینکه مسئولیت پذیری در رابطه بین مدیریت دانش و مهارت های ارتباطی کارکنان ، نقش واسطه ای دارد؛  به مدیران و دست اندرکاران سازمان آموزش و پرورش توصیه می گردد با اتخاذ روشهای مناسب و فراهم کردن امکانات لازم، تلاش نمایند توانایی های کارکنان را در این زمینه بهبود بخشند؛ همچنین، کارکنان نیز در تقویت مهارت های ارتباطی، مسئولیت پذیری و مدیریت دانش خود تلاش کنند.