درخت حوزه‌های تخصصی

هدف : هدف این پژوهش، بررسی روند فعالیتهای حرفه مامایی در سازمان بهداری دوره رضاشاه با تأکید بر اسناد و مدارک منتشر نشده موجود در آرشیو سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران است . روش / رویکرد پژوهش : این پژوهش، به روش توصیفی تحلیلی، با استفاده از اسناد و مدارک، کتابها، مجله ها، و روزنامه ها ( منابع کتابخانه ای ) و ارزیابی داده های تاریخی و تجزیه و تحلیل آنها، به سازماندهی و نتیجه گیری پرداخته است . یافته ها و نتایج : یافته ها حاکی از این است که دوره سلطنت رضاشاه در ایران، در شمار دوره های تاریخی خاصی است که حکومت، به عنوان حامی تغییر وضعیت زنان در جامعه، به فعالیتهای متعددی مبادرت ورزید . عرصه های اجتماعی، اقتصادی، و حتی حضور سیاسی زنان در جامعه، البته با رعایت سیاستهای حاکمیت پهلوی اول، از جمله میدانهای عملی بود که در ظاهر زنان میتوانستند در آن حوزه ها به فعالیت بپردازند . یکی از ابعاد اجرای سیاستهای حکومت، در ارکان مختلف کشور و از جمله امور مربوط به زنان، رسیدگی به وضعیت بهداشت و سلامت زنان بود که مورد توجه خاص حکومت وقت قرار گرفت . مسلماً این امر، زمانی میتوانست نتیجه بخش باشد که ابتدا متولیان امور بهداشت جامعه زنان، از آموزه های لازم برخوردار می شدند .

فرایند سازماندهی اطلاعات، در طول تاریخ از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و در هر زمان، بسته به نوع و ماهیت منابع اطلاعاتی و پارادایم ها و رویکردهای مسلط، رهیافت های متفاوتی برای سازماندهی اطلاعات مورد توجه قرار گرفته است. ولی امروزه همگام با توسعة جهان دانش، نیاز به بازنگری درنظام های سازماندهی این جهان، جدیترشده. در این مقاله ابتدا ویژگیهای نظام های طبقه بندی سنتی و سرعنوان های موضوعی بر شمرده شده است. سپس بر مبنای برخی افق های نوین ( مانند ساختار و نظام تبادل دانش، نظام فرامتن، منطق فازی، سنجش ناپذیری رده بندیها، و رابطة میان رشته ای)، ضرورت های تحول در نظام های سنتی طبقه بندی مورد تحلیل قرار گرفته است.

چکیده دنیای اجتماعی از دیدگاه هومنز متضمن افرادی کنشگری است که درحال مبادله پاداش است. نظریه مبادله این کنشگری را مبتنی بر دو خصلت کلی "" خوش گرایی و درد گریزی"" و "" خردگرایی"" انسان فرض کرده است. هومنز بر اساس این اصول کلی، شش قضیه را مطرح کرده است که مبین ابعاد نظریه مبادله است. در این مقاله با این باور که مطالعه پدیده اجتماعی است و انسان نیز موجودی محاسبه گر و معقول اندیش است، به کاربست اصول بنیادین نظریه مبادله و کنش مطالعه پرداخته شده است. همچنین علاوه بر طرح هریک از قضایای شش گانه هومنز با استناد به هریک از قضایا وضعیت مطالعه جامعه، تفسیر شده و در نهایت برای بکارگیری بهتر نظریه مبادله در توسعه فرهنگ مطالعه سه گام اساسی توصیه شده است.

در این پژوهش میزان خود ـ استنادی در مقاله های منتشر شده در دو نشریة «فصلنامه کتاب» و «فصلنامه کتابداری و اطلاع رسانی» بین سالهای 1382 تا 1386 بر اساس پایگاه گزارشهای استنادی نشریه های فارسی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام مقایسه میشود. همچنین، شاخصهایی همچون تعداد خود - استنادی نویسنده، درصد خود- استنادی نویسنده، میزان مقاله های دارای خود- استنادی نویسنده، همچنین نوع مدرک خود استناد شده در هر نشریه، عمر خود - استنادی در هر نشریه و نرخ خود - استنادی مجله و ضریب تأثیر نشریه ها قبل و پس از حذف خود - استنادی و عملکرد مجله ها پس از حذف خود - استنادی محاسبه شده است. نتایج نشان داد میزان خود – استنادی در دو نشریه در سالهای مورد بررسی نسبتاً پایین است. در کل، فصلنامة کتابداری و اطلاع رسانی نسبت به فصلنامه کتاب ، خود - استنادی نویسنده بیشتری دارد اما در مورد خود - استنادی مجله تا سال 1385 فصلنامه کتاب نرخ خود - استنادی بالاتری را نشان میدهد. این میزان در سال 1386 برای فصلنامه کتابداری و اطلاع رسانی نسبت به فصلنامه کتاب بیشتر است. از دیگر نتایج پژوهش این است که خود - استنادی باعث افزایش ضریب تأثیر شده و رتبه مجله پس از حذف خود- استنادی تغییر میکند

این پژوهش به مطالعه وضعیت اشتراک دانش و مدیریت وب سایت کتابخانه مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران می پردازد. روش پژوهش پیمایشی-توصیفی و ابزار پژوهش پرسشنامه است. جامعه پژوهش، کارکنان و دست اندرکاران وب سایت کتابخانه مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران -بیشتر دانش آموختگان رشته کتابداری واطلاع رسانی هستند- که روی وب سایت کار می کنند یا نظر می دهند. یافته های حاصل از پژوهش حاکی از آن است که اشتراک دانش و عوامل موثر بر آن (شامل عوامل انسانی، سازمانی و فناوری اطلاعات) در جامعه مورد مطالعه وضعیت مطلوبی دارد. یافته ها نشان دهنده آن است که از میان سه عامل فوق، عامل سازمانی نسبت به سایر عوامل مانع بیشتری بر اشتراک دانش هستند. مدیریت وب سایت کتابخانه ها وضعیت مطلوبی ندارد و مدیریت وب سایت، توسط کتابخانه تنها محدود به بخش محتوایی است و سایر بخش های فنی و ساختاری سایت توسط فناوری اطلاعات دانشگاه اداره می شوند. قابلیت و مهارت کارکنان که می تواند برای کار با وب سایت نقش موثری در اشتراک دانش آن ها داشته باشد، وضعیت مناسبی ندارد، به ویژه در بخش های ساختاری و فنی وب سایت و کارکنان مهارت بیشتری برای کار با بخش مجتوایی وب سایت دارند. در مجموع می توان گفت با اینکه اشتراک دانش وضعیت خوبی میان کارکنان وب سایت کتابخانه مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران دارد، اما اشتراک دانش و مدیریت منسجم، پویا و کارآمد وب سایت حاکم نیست.

هدف: در پژوهش حاضر به بررسی جایگاه کتابخانه های عمومی در توسعه فرهنگی شهرستان بیرجند پرداخته شده است. روش ها: پاسخگویان این پژوهش کلیه اعضای کتابخانه های عمومی نهادی زیر پوشش اداره کل کتابخانه های عمومی خراسان جنوبی بودند که در زمان اجرای پژوهش (مهرماه 1391) عضو فعال کتابخانه و حداقل 15 ساله بوده اند. حجم نمونه بر اساس جدول اندازه جامعه و نمونه کرجسی و مورگان تعداد 357 نفر تعیین شد. از این تعداد 271 پرسشنامه برگشت داده شد که فقط 240 (22/67 درصد) از آن ها کامل پر شده بود. برای سنجش روایی از روایی محتوایی و نظر 5 نفر متخصص استفاده و برای محاسبه پایایی، روش آزمون-بازآزمون به کار گرفته شد. یافته ها: نتایج نشان داد از نظر پاسخگویان، نقش کلی کتابخانه های عمومی شهرستان بیرجند در توسعه فرهنگی بیش ازحد متوسط (28/3 از 5) بود. اما این میزان در مؤلفه های مختلف توسعه فرهنگی تا حدودی با هم متفاوت بود. در تمامی مؤلفه ها به جز یک مؤلفه (گسترش آموزش های فرهنگی و هنری) این نقش از دیدگاه کاربران کتابخانه های عمومی شهرستان بیرجند بیش ازحد متوسط (3 از 5) بود. هرچند به نظر می رسید متغیرهایی مانند سن، سطح تحصیلات و گروه های شغلی کاربران در دیدگاه آن ها در خصوص نقش کتابخانه های عمومی در توسعه فرهنگی تفاوتی ایجاد کند، ولی در این پژوهش تفاوت معناداری در خصوص این متغیرها یافت نشد. این مقاله کمک مؤثری به درک جایگاه کتابخانه عمومی در توسعه فرهنگی و در نتیجه توجه به جایگاه آن در بافت جامعه می کند.

پژوهش حاضر با هدف شناخت چگونگی فرایند جست و جوی اطلاعات پیوسته دانشجویان کارشناسی ارشد علوم کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه های دولتی شهر تهران انجام پذیرفته است. با توزیع پرسشنامه بین 36 دانشجوی ویژگی های جمعیت شناختی، میزان دانش جست و جو و زمینه های علاقه مندی آنها در اینترنت مشخص گردید. بر پایه یافته های پرسشنامه چهار سناریوی جست و جو در زمینه های موضوعی علمی پژوهشی، اخبار و سرگرمی طراحی و در اختیار دانشجویان قرارگرفت. با استفاده از بستهء نرم افزاری Track 4 win کلیهء حرکات و رفتار جست و جوی دانشجویان در چند پایگاه اطلاعاتی در محیط access Microsoft در قالب گزارش ثبت و ضبط شد. در پایان جست و جوها از یکایک دانشجوبان مصاحبه ای با چهار پرسش (سه پرسش بسته و یک پرسش باز به عمل آمد. باکاربرد روش تحلیل گزارش و بستر قرار دادن مدلی برگرفته از مدل فرابند اطلاع جویی مارکیونی نی مشخص شدکه دانشجویان در فرایند جست و جوی خود به ترتیب در مراحل ارزیابی نتایج 63/35 درصد فرمول بندی و اجرای پرسش با 42/27 درصد، گزینش منبع با 32/17 درصد؟ اسنخراج اطلاعات با 99/14 درصد، دریافت مسئله با 82/2 درصد، و توقف انعکاس با 87/1 درصد در حال تردد و توقف بودند. بر پایه گزارش های به دست آمده رفتارهای کاربران به لحاظ تعداد رکورد زمان، سناریو ضریب موفقیت، مدرک نوع سایت های مورد بازدید تکرار استفاده از سایت یا سایت های خاص راهبرد کاوش نوع و میزان خطا وکلید واژه ها مورد بررسی قرار گر فت.

هدف: پژوهش حاضر به رابطه بین اضطراب کتابخانه ای و نگرش رایانه ای کاربران کتابخانه های عمومی شهرستان دزفول بر اساس مدل سی. ای. اس. پرداخته است. روش: مطالعه از نوع کاربردی است و با استفاده از روش پیمایشی تحلیلی انجام شد. جامعه پژوهش کاربران کتابخانه های شهرستان دزفول به تعداد 10757 نفر است که از میان آنها تعداد 370 نفر به صورت تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات دو پرسشنامه باستیک شامل 39 گزاره برای اضطراب کتابخانه ای و پرسشنامه مدل سی. ای. اس. لوید و گریسارد شامل 40 گزاره است. یافته ها: یافته ها نشان داد مهم ترین عامل اضطراب زا بر اساس مقیاس باستیک مربوط به «احساس عدم راحتی در کتابخانه» با میانگین 41/4 است. تحلیل نتایج مولفه های نگرش رایانه ای با استفاده از آزمون تحلیل واریانس فریدمن نشان داد که «سودمندی رایانه» با میانگین 06/3 بالاترین و «اضطراب رایانه» با میانگین 84/1 پایین ترین رتبه را دارا هستند. اضطراب کتابخانه ای و نگرش رایانه ای کاربران به لحاظ سن و سطح تحصیلات با استفاده از آزمون آنوای یک راهه مستقل، و به لحاظ جنسیت با استفاده از آزمون تی مستقل بررسی گردید که تفاوت معنی داری را نشان نداد. نتایج نشان داد بین اضطراب کتابخانه ای و نگرش رایانه ای کاربران رابطه معنی داری در سطح کمتر از (001/0) وجود دارد و نگرش رایانه ای نقش پیش بینی کننده ای را در راستای اضطراب کتابخانه ای ایفا می نماید. اصالت/ارزش: با توجه به نتایج پژوهش، اقدام مناسب در راستای کاهش تأثیر عوامل اضطراب زای کتابخانه ای هم زمان با توجه به نگرش کاربران نسبت به رایانه، می تواند عملکرد کاربران در استفاده از خدمات اطلاعاتی کتابخانه ها را بهبود بخشد.

در جهان رقابتی کنونی، یک شرکت علاوه بر توجه به سرمایه های فیزیکی، نیازمند کنترل و ارزیابی سرمایه های غیرفیزیکی نیز است. در این بین، حفظ و نگهداری سرمایه های فکری و اجتماعی یک سازمان از جایگاه ویژه ای برخوردار است. مقاله حاضر ضمن معرفی ابعاد مختلف این دو سرمایه حیاتی، به ارزیابی آنها در بین سازمان های ایرانی که در صنعت پویای فنّاوری اطلاعات مشغول فعالیت هستند، پرداخته است. در ادامه، پژوهشی پیمایشی با هدف سنجش ابعاد گوناگون سرمایه های فکری و اجتماعی در بین سازمان های رتبه بندی شده توسط شورای عالی انفورماتیک ایران و مقایسه رابطه این نوع سرمایه ها با رتبه بندی آنها توسط این شورا انجام شده است. هدف دیگر این پژوهش، بررسی ارتباط بین سرمایه فکری و اجتماعی و امتیاز هر شرکت در قالب یک مدل است. در این پژوهش، ارتباطات بین عوامل در قالب فرضیه هایی مورد تحلیل آماری قرار گرفته اند و نتایج به اختصار بیان شده است.