درخت حوزه‌های تخصصی

مقدمه: مدیریت دانش یکی از راهبردهای مؤثر برای کسب مزیت رقابتی است. شرکت های بیمه از جمله سازمان های متکی بر سرمایه دانشی هستند که می توانند با پیاده سازی مدیریت دانش فرصت پیشرفت هر چه بیشتر را کسب نمایند. مدل های مدیریت دانش به عنوان الگو و نقشه راهی برای پیاده سازی موفق مدیریت دانش در سازمان ها محسوب می گردند. از این رو هدف اصلی پژوهش حاضر، ارائه مدل مفهومی مدیریت دانش برای سازمان های بیمه با مورد مطالعه شرکت بیمه دانا به عنوان یکی از شرکت های فعال در صنعت بیمه ایران است. روش شناسی: روش پژوهش کیفی و مبتنی بر رویکرد نظریه داده بنیاد است. ابزار جمع آوری داده های کیفی مصاحبه و روش نمونه گیری از نوع هدفمند با رویکرد نظری بود. در این پژوهش مصاحبه های نیمه ساختاریافته با 12 نفر از مدیران شرکت بیمه دانا انجام شد. معیار تجزیه وتحلیل داده های کیفی مبتنی بر طرح سیستماتیک نظریه داده بنیاد بود. از این رو متن مصاحبه ها پس از پیاده سازی در سه مرحله و به روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها: در کدگذاری باز 331 کد شناسایی گردید. سپس کدگذاری محوری بر اساس الگوی پارادایمی صورت گرفت. بر این اساس، مدیریت دانش به عنوان مقوله ی محوری انتخاب شد. در نهایت کدگذاری انتخابی انجام شد که منجر به 61 کد محوری و 26 کد انتخابی گردید. نتیجه : مدل مفهومی مدیریت دانش برای شرکت بیمه دانا ترسیم گردید. در این مدل فرایندی، عوامل و شرایط مؤثر از جمله شرایط علّی، شرایط زمینه ای، شرایط مداخله گر، راهبردها و پیامدها شناسایی گردید. مدل ارائه شده می تواند به عنوان نقشه راهی برای پیاده سازی دانش مدیریت دانش در شرکت بیمه دانا مورد استفاده قرار گیرد و بر اساس آن به تجزیه وتحلیل نقاط ضعف و قوت خود بپردازد.

مقدمه: حوزه رفتار اطلاعاتی مشارکتی شامل دو جنبه مهم یعنی اطلاع یابی و بازیابی اطلاعات مشارکتی است که در آن مباحث گوناگونی مانند شناخت، ارزیابی و درک رفتار کاربران با نیاز های اطلاعاتی مشترک و چگونگی تقسیم وظایف، ارتباطات و عملکرد آنها در مواجه با منابع اطلاعاتی ، شیوه بازیابی و دستیابی به اطلاعات به ویژه در محیط وب مورد توجه قرار می گیرد. هدف: هدف پژوهش حاضر، شناسایی و ارزیابی مدل های مطرح در حوزه رفتار اطلاع یابی و بازیابی اطلاعات مشارکتی و معرفی عوامل و مؤلفه های به کار رفته در هر یک از این مدل ها است. روش شناسی: در این مطالعه مروری از روش کتابخانه ای برای جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. چهار مرحله به کار گرفته شده در این پژوهش شامل (اجرای راهبُرد جستجو در پایگاه های اطلاعاتی، جمع آوری مقالات مرتبط و بررسی اولیه آنها بر اساس مدل طراحی شده، بررسی نهایی بر مبنای مدل ارزیابی شده در سایر مطالعات، گزینش مطالعات و تحلیل مقالات) می باشد. با گردآوری اولیه داده ها، جستجو و کاوش منابع و مقالات منتشر شده داخلی و خارجی در دو پایگاه ISI و Scopus انجام شده است.در مجموع374 مقاله از دو پایگاه جستجو و بازیابی شده و همگی مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: شش مطالعه حاوی مدل رفتار اطلاعاتی، اطلاع یابی و یا بازیابی اطلاعات مشارکتی یافته و چهار مدل انتخاب شدند. نتایج حاصل از استخراج مؤلفه های هریک از مدل ها، حاکی از آن داشت که 6 عامل و زمینه اصلی مطالعات حوزه رفتار اطلاع یابی و بازیابی اطلاعاتی مشارکتی، شامل آگاهی مشارکتی، تقسیم کار، اشتراک دانش، حفظ دانش و ارزیابی اطلاعات بازیابی شده و کاربرد دانش مشارکتی به عنوان مؤلفه های اساسی مشترک در اکثر مدل ها در نظر گرفته شده اند مدل مفهومی حاصل از تعاملات مولفه های شناسایی شده در سایر مدل ها منطبق با نتایج این مطالعه ارائه شده است. نتیجه : علاوه بر تبیین مدل مفهومی رفتار اطلاع یابی و بازیابی اطلاعات مشارکتی، نتایج بیان داشت که عوامل مؤثری دیگری همچون ارتباط، تصمیم گیری تیمی و کاربرد اطلاعات نیز در کنار مؤلفه های مورد مطالعه در بسیاری از مطالعات مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته اند که حاکی از نیاز به تحقیقات وسیع تر به منظور کشف و بسط عوامل جدید و مؤثر بر حوزه اطلاع یابی و بازیابی اطلاعات مشارکتی دارند.

میان رشتگی، رویکردی جدید در عرصه پژوهش، آموزش و طبقه بندی علم است که از منظرهای کاربردی مختلف، ضرورت فراوان دارد، بااین حال، فقر ادبیات نظری آن، از موانع رواج و توسعه آن محسوب می شود تا آنجا که حتی میان رشته ای پژوهان، به ابهام مفهومی خود این اصطلاح، تصریح دارند. این مقاله با روش تحلیل محتوای کیفی با بهره گیری از نظریه معاصر استعاره و با استفاده از منابع کتاب خانه ای می کوشد با استخراج مؤلفه های اصلی «میان رشتگی»، انگاره ای روشن از مفهوم آن ارائه داده و تاریخچه ادبیات نظری این حوزه نوپدید در ایران را شناسایی و معرفی کرده است. مطابق بررسی این پژوهش، عمر ادبیات رویکرد میان رشته ای و تلفیقی در ایران، همگام با خط مشی گذاری علم در این زمینه، کمی بیش از دو دهه است. موضوع مطالعات میان رشته ای، مسئله ای «پیچیده» بوده و پیچیدگی را می توان به «مطالعه رفتار سیستم ها» تعریف کرد و راه میان رشتگی از رشته های تخصصی می گذرد. شبکه معنایی «میان رشتگی» متشکل از شش مفهوم «تلفیق و ترکیب»، «استفاده از چند دانش تخصصی»، «دیالکتیک و جمع گرایی پویا»، «موضوع پیچیده»، «فرآیند بودن» و «ارزش افزوده معرفتی داشتن» است. از میان این مؤلفه ها، «تلفیق و ترکیب» نقشی محوری و اساسی دارد. بر اساس همین مؤلفه است که طیف میان رشتگی ترسیم می گردد و میان رشته ای نماها از میان رشته ای واقعی تمایز پیدا می کند.

هدف پژوهش حاضر، ارائه الگویی به منظور پیاده سازی روش داده های پیوندی در نظام های کتابخانه ای(مانند کتابخانه های دیجیتال و فهرست های کتابخانه ای)، و همچنین ارائه مؤلفه های مورد نیاز برای انجام این فرآیند است. در این مرحله به منظور ارائه نمونه ای کاربردی از تبدیل پیشینه های فراداده ای بر مبنای روش داده های پیوندی، تعداد 40 پیشینه فراداده ای از مجموع پیشینه های مربوط به خانواده کتابشناختی شاهنامه فردوسی، از فهرست کتابخانه ملی ایران به صورت هدفمند انتخاب و براساس روش داده های پیوندی تبدیل گردید و در نهایت، گراف آردی اِف آن ترسیم شد. در این پژوهش، پس از بررسی ساختار زبان آردی اِف و نحوه پیوندیافتنِ داده ها در روش داده های پیوندی، به تبیین مراحل پیادهسازی این روش در پیشینه های فراداده ای انتخابی پرداخته شد. این مراحل عبارت اند از: اختصاص یوآرآی؛ بازنمون آردی افِ موجودیت ها و روابط کتابشناختی؛ تبدیل نمونه هایی از پیشینه های فراداده ای براساس روش داده های پیوندی؛ ارائه کد «آردی اف/ایکس ام ال» حاصل از تبدیل یکی از پیشینه های فراداده ای براساس روش داده های پیوندی؛ و در نهایت، ایجاد گراف آردی اِف. پیوندهای برقرار شده در قالب نحوی «آردی اف/ایکس ام ال»، در مقایسه با قالب های کنونی، غنی تر، دقیق تر، جامع تر و ساختارمندتر هستند و با استفاده از روش داده های پیوندی، امکان پوشش انواع روابط کتابشناختی میان آثار وابسته فراهم می گردد. بنابراین به نظر می رسد کاربرد روش داده های پیوندی، می تواند تأثیرات قابل توجهی بر فرآیند توصیف و نمایش روابط و پیوندهای میان فراداده های کتابشناختی در نظام های کتابخانه ای داشته باشد.

هدف: بررسی تاًثیر رفتار شهروندی سازمانی بر رضایتمندی کاربران با نقش میانجی تبادل رهبر عضو و حمایت ادراک شده سرپرست. روش شناسی: روش پژوهش توصیفی همبستگی است. داده ها از 4 پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی، تبادل رهبر عضو، حمایت ادراک شده سرپرست و پرسشنامه رضایت کاربران بود. جامعه پژوهش کتابداران مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری ( 120) و کاربران (100) که به روش تصادفی در بازده زمانی یک ماهه انتخاب شدند. روش تجزیه و تحلیل داده ها، تحلیل رگرسیون، تحلیل عاملی تأییدی و مدل یابی معادلات ساختاری بود. یافته ها: متغیرهای انطباق (321/0 = β) و ورزشکاری (290/0= β) بیشترین تأثیر مستقیم بر رضایتمندی کاربران نسبت به فضیلت مدنی (215/0= β )، تواضع (168/0= β) و نوع دوستی (154/0= β) دارند. این متغیرها نیز بر رضایتمندی کاربران اثر غیر مستقیم دارند. رفتار شهروندی سازمانی بر رضایت کاربران با در نظر گرفتن نقش واسطه ای تبادل رهبر عضو و حمایت ادراک شده سرپرست در میان کتابداران و کاربران مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری تاثیرگذار است. نتیجه گیری: تقویت رفتارهای شهروندی سازمانی همراه با حمایت ادراک شده سرپرست در کارکنان مرکز منطقه ای اعمال شود تا بر رضایت کاربران تأثیرگذار باشد

محققان در این پژوهش به دنبال شناسایی عناصر و الزامات مورد نیاز برای استفاده مجدد از داده های پژوهشی در بین پژوهشگران ایرانی هستند. پژوهش حاضر از نوع کیفی است و در دو مرحله انجام گرفت، ابتدا با مرور و تحلیل محتوای متون، عناصر اولیه استخراج شد اما با توجه به بومی نبودن عوامل مستخرج، به وسیله ی مصاحبه ی نیمه ساختاریافته، از نظر خبرگان استفاده شد. جامعه آماری در مرحله اول، شامل پژوهش های انجام شده در حوزه استفاده مجدد در پایگاه های اطلاعاتی معتبر است. جامعه آماری مرحله دوم پژوهشگرانی بودند که با بحث استفاده مجدد از داده های پژوهشی آشنایی داشتند . مصاحبه ها با استفاده از نمونه گیری هدفمند شروع شد سپس با استفاده از استراتژی گلوله برفی و نمونه گیری مبتنی بر معرفی مشارکت کننده ادامه پیدا کرد. ابزار گردآوری داده ها، در مرحله اول متون و منابع و در مرحله دوم مصاحبه ی نیمه ساختاریافته است و در نهایت داده ها با نرم افزار مکس.کیو.دا تجزیه و تحلیل شدند. کدها و مقوله هایی در نتیجه تحلیل محتوای متون و مصاحبه با خبرگان شناسایی و در نهایت در ذیلِ سه بعد اصلیِ عوامل انسانی، عوامل سازمانی و زیرساخت ها دسته بندی شدند. سپس مولفه های هر بعد مشخص و در پایان پیشنهاداتی برای به کارگیری استفاده مجدد از داده های پژوهشی موجود در ایران مطرح شد.

مقدمه: یکی از مسائل مهم در حوزه رفتار مراجعان به کتابخانه ها، رفتار برنامه ریزی نشده[1] آن ها است که می تواند نقش تعیین کننده ای در توسعه میزان استفاده از منابع و خدمات و یا افزایش فرهنگ استفاده از کتابخانه ها در درون جوامع ایفا کند. ازاین رو، پژوهش حاضر، با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر رفتار برنامه ریزی نشده کاربران در استفاده از منابع و خدمات کتابخانه های دانشگاهی به منظور ارائه الگوی پیشنهادی انجام شده است. روش شناسی: پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی است که با رویکرد ترکیبی (کیفی- کمی) و با استفاده از روش نظریه پردازی زمینه ای[2] در بخش کیفی و روش پیمایشی- تحلیلی در بخش کمی انجام شده است. ابزار گردآوری داده های بخش کیفی مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته و بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته بود. جامعه پژوهش در بخش کیفی را اعضای هیئت علمی و صاحب نظران سه حوزه موضوعی کتابداری و اطلاع رسانی، مدیریت و روانشناسی تشکیل دادند که با روش نمونه گیری هدفمند ترکیبی (هدفمند و سپس گلوله برفی) تعداد 12 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. جامعه پژوهش در بخش کمی دانشجویان عضو کتابخانه های مرکزی دانشگاه های فردوسی مشهد، شهید چمران اهواز، تبریز، شیراز و پردیس دانشگاه تهران بودند و حجم نمونه 600 نفر تعیین گردید. تجزیه وتحلیل و کدگذاری داده های مصاحبه ها با استفاده از نرم افزار تحلیل داده های کیفی MAXQDA 10 انجام شد و در بخش کمی برای تحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری و نرم افزار لیزرل استفاده شد. یافته ها: بر اساس یافته های بخش کیفی پژوهش، عوامل محیطی، منابع و خدمات اطلاعاتی، منابع انسانی، ویژگی های فردی، عامل موقعیتی زمان و عوامل فرهنگی و اجتماعی به عنوان عوامل مؤثر بر رفتار برنامه ریزی نشده ی کاربران در استفاده از منابع و خدمات کتابخانه های دانشگاهی شناسایی شدند و بر این پایه مدل عملیاتی این نوع از رفتارها طراحی گردید. بر پایه مدل عملیاتی، نتایج بخش کمی نشان داد عوامل محیطی از طریق عامل موقعیتی زمان و همچنین عوامل فرهنگی و اجتماعی از طریق ویژگی های فردی کاربران بر بروز رفتار برنامه ریزی نشده آن ها در استفاده از منابع و خدمات کتابخانه های دانشگاهی تأثیرگذار هستند؛ درصورتی که منابع و خدمات اطلاعاتی و منابع انسانی تأثیر معناداری بر بروز این نوع از رفتارها ندارند. درنهایت الگوی پیشنهادی عوامل مؤثر بر رفتار برنامه ریزی نشده مراجعان در استفاده از منابع و خدمات کتابخانه های دانشگاهی بر اساس نتایج بخش کیفی و کمی پژوهش، طراحی گردید. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش، به نظر می رسد، کتابخانه های دانشگاهی باید به منظور استفاده بهینه و مؤثر از منابع و خدمات، جذب مخاطب و افزایش سطح آگاهی و اطلاعات عمومی مراجعان، به عوامل مؤثر بر رفتار برنامه ریزی نشده مراجعان در استفاده از منابع و خدمات کتابخانه ها توجه ویژه ای داشته باشند. [1]. Unplanned Behavior [2]. Grounded Theory

پژوهش حاضر با هدف بهبود کارکردپذیری صفات و روابط میان موجودیت های آثار خلاقانه «فرانمای تولید داده های ساختارمند» با بازنمایی آن ها در الگوی مرجع کتابخانه ای (ال آر ام) بر اساس روش تحلیل محتوا انجام شد. جامعه پژوهش را صفات (ویژگی ها و روابط) موجودیت کتاب از مجموعه موجودیت های آثار خلاقانه فرانمای تولید داده های ساختارمند تشکیل می دادند. برای گردآوری داده ها، از ابزار سیاهه وارسی مبتنی بر موجودیت ها، ویژگی ها و روابط الگوی مرجع کتابخانه ای (ال آر ام) برای بررسی میزان همخوانی با صفات موجودیت کتاب در فرانمای تولید داده های ساختارمند، و روش مشاهده طراحی شده استفاده شد. برای این منظور هر یک از صفات موجودیت کتاب در فرانمای تولید داده های ساختارمند با ویژگی ها و روابط موجودیت های مرتبط در «ال آر ام» مقایسه، و ویژگی ها و روابط همخوان شناسایی و استخراج شدند. یافته های پژوهش نشان می دهد که برای صفت های « نویسنده»، «قالب فایل»، «بستر نحوی رمزگذاری» و «رسانه مرتبط» در صفت های فرانمای تولید داده های ساختارمند در موجودیت «آثار خلاقانه» و صفت های «درخواست کننده» و «جنسیت» در موجودیت «شخص» در این فرانما هیچ رابطه یا ویژگی ای در الگوی «ال آرام» مطابقت نداشت. به این دلیل که «ال آرام» یک الگوی مفهومی و سطح بالاست و به موجودیت های بافت کتابشناختی و ویژگی ها و روابط آن ها در بالاترین سطح و بدون توجه به چهار گروه استانداردهای حوزه سازماندهی دانش یعنی استانداردهای محتوایی، فراداده ای، قالب بندی و تبادل داده ها به عنوان بستر بازنمون آن ها می پردازد، بنابراین این گونه صفات باید در استانداردهای فراداده ای و محتوایی لحاظ شوند. در «ال آر اِم»، نقش های پدیدآورندگان، معادل ندارند و دلیل آن مستقل بودن الگو از این چهار گروه استاندارد است و امکان افزودن نقش ها بر اساس خط مشی سازماندهی هر مرکز اطلاعاتی و کتابخانه وجود دارد. در سایر موجودیت های «کتاب»، «شیء» و «سازمان» تمامی صفت ها با ویژگی ها یا روابط در «ال آر ام» همخوانی داشتند، و الگوی «ال آرام» با وجود نگرش جامع و کلی همه را پوشش می داد. «ال آرام» نسبت به روابط بین موجودیت ها دید کاملی داشته، روابط بین موجودیت ها در آن گویاسازی شده ، و متناسب با بافت کتابشناختی شناسایی و کشف شده اند. در حالیکه در فرانمای تولید داده های ساختارمند بسیاری از روابط بین موجودیت های داده ای متناسب با بافت هدف تعیین نشده است. این فرانما باید صفاتی را برای توصیف موجودیت ها درنظر بگیرد که روابط را متناسب با هر بافت پوشش دهد. با رعایت توصیه های الگوهای مفهومی بافت میراث فرهنگی در تعیین و توسعه ویژگی ها بخصوص روابط میان موجودیت های داده ای از سوی طراحان فرانمای تولید داده های ساختارمند، کاستی های کارکردپذیری این فرانما در محیط های داده ای رفع می شود و نیز کاربردپذیری آن بهبود می یابد.

امروزه شاهد گسترش استفاده از روش های پیکره بنیاد در زبان شناسی هستیم. پژوهش حاضر به بررسی تکنیک های بهبود عملکرد روش های بسامد شماری در زبان فارسی و با منظور دستیابی به رویه علمی جهت استخراج خودکار واژگان پایه علوم پزشکی انجام پذیرفته است.استفاده از روشهای آماری در کنار ابزار زبانشناسی پیکره ای ( روشهای استخراج خودکار ترکیبی )جهت استخراج خودکار واژگان در تعدادی از زبانهای دنیا همچون انگلیسی ،فرانسه،ژاپنی و کره ای طی چند دهه اخیر بسیار رایج بوده است ، حال آنکه در زبان فارسی این روشها تا کنون به صورت جدی مورد استفاده قرارگرفته نشده اند و اغلب استخراج ها در زبان فارسی به روش سنتی انجام گرفته اند. ضمن آنکه بکار گیری این روشها در هر زبانی متفاوت است و در هر زبان با توجه به ویژگیهای زبانشاختی آن زبان برون داد روشهای آماری متفاوت است. از این رو باید مطابق با ویژگیهای هر زبان در این روشها تغییراتی اعمال کرد تا در نهایت بتوان به روشی جهت استخراج خودکار واژگان دست یافت.جهت نیل به این هدف در زبان فارسی، از خانواده مدل های بسامد شماری با رویکردهای بسامد شماری پیکره عمومی، بسامد شماری پیکره اختصاصی و روش های بهبودیافته آن ها استفاده شده است. بسامدشماری به کار رفته در پژوهش، برپایه پردازش اطلاعات واژگان در دو پیکره اصلی و اختصاصی که محقق آنرا ایجاد کرده است و از این پس آنرا پیکره محقق ساخته می نامیم، صورت گرفته است . پیکره محقق ساخته شامل متون درس زیست شناسی دوره اول تا چهارم دبیرستان، متون درس علوم دوم و سوم راهنمایی، متون تدریس شده در مرکزآموزش زبان فارسی امام خمینی قزوین، مجلات و مقالات حوزه پزشکی عمومی و پیکره عمومی مورد استفاده ، پیکره روزنامه همشهری ( نسخه دوم) می باشد. نتایج بدست آمده نشان می دهد که قابلیت استفاده از روش های بسامد شماری پیکره بنیاد در زبان فارسی برای دست یافتن به شیوه ای واحد در استخراج خودکار واژگان وجود دارد.شیوه آتی که به یقین می تواند گامی موثر در تهیه و تدوین متون آموزشی زبان فارسی و گسترش آموزش این زبان به شمار آید. از عمده ترین مشکلات استفاد از روش های ساده، جداسازی واژگان پرتکرار همچون حروف ربط را می توان برشمرد. از این رو جهت بالابردن توان مدل با اعمال روش هایی می توان روش های اولیه را بهبود بخشید. مشاهده می شود که روش بسامدشماری بهبود یافته در پیکره اختصاصی از سایر روش ها عملکرد بهتری داشته و تا ۶۰ درصد واژگان تخصصی را در ۵۰ واژه پر بسامد شناسایی می نماید. از سوی دیگر مشاهده می گردد که با افزایش دامنه واژگان مورد بررسی در پژوهش از ۵۰ به ۱۰۰، ۱۵۰ و ۲۰۰ دقت مدل ها افزایش یافته و درصد واژگان تخصصی انتخاب شده به ثبات می رسد.

  هدف: کشف مؤلفه های کسب وکار کارآفرینانه در رشته علم اطلاعات و دانش شناسی با رویکرد فراتحلیل هدف این پژوهش است. روش: پس از بررسی و پالایش 1709 مقاله مرتبط در رشته علم اطلاعات و دانش شناسی انتشاریافته بین سال های 2000 تا 2019، شانزده مقاله انتخاب و از درون آن ها 31 مؤلفه شناسایی و با نرم افزار CMA2 و رویکرد اندازه اثر کوهن تحلیل شد. یافته ها: اندازه اثر مس تقل و ترکیب ی همه مؤلفه ها به غیر از انتشار یافته های علمی، معنادار و قاب ل قب ول است. نتایج حاکی از آن است که مؤلفه زیرساخت های فیزیکی (83/0)، بالاترین اندازه اثر است. روحیه علمی استادان (78/0) و اعتماد به نفس (75/0) در رتبه های بعد قرار دارند. نتیجه گیری: برای تقویت کسب وکار کارآفرینانه در میان فارغ التحصیلان در رشته باید متغیرهای فوق را در تدوین و اجرای برنامه ها به کارگرفت.

هدف: پژوهش حاضر با هدف مطالعه تأثیر ارائه اطلاعات متنی در مقایسه با ارائه اطلاعات تصویری (اینفوگرافیک) بر ادراک اطلاعات سلامت دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر تهران انجام شده است. با توجه به اینکه جامعه نوجوان و دانش آموز به عنوان یکی از ذی نفعان اصلی کتابخانه های عمومی و آموزشگاهی هستند، نتایج و یافته های پژوهش حاضر می تواند در بحث یادگیری و یادداری نوجوانان مورد توجه این نوع کتابخانه ها قرار گیرد. روش: پژوهش حاضر به روش آزمایشی و نیمه تجربی صورت گرفت و پیش آزمون و پس آزمون در دو گروه اجرا شد. جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان دبیرستان دخترانه بُشری مشغول به تحصیل بودند. ابتدا به صورت تصادفی دو گروه انتخاب شد و به صورت تصادفی یک گروه به اطلاعات متنی سلامت و گروه دیگر به اطلاعات تصویری (اینفوگرافیک) سلامت اختصاص یافت. حجم نمونه در هر گروه 15 نفر و جمعاً 30 نفر بود. پیش آزمون روی هر دو گروه اجرا شد و در نهایت، از هر دو گروه پس آزمون یادگیری و یادداری گرفته شد و نتایج به دست آمده با آمار توصیفی و آزمون تی مستقل و وابسته مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. ابزار این پژوهش پرسش نامه محقق ساخته بود و پرسش ها بر اساس اطلاعات متنی و تصویری ای که در اختیار دانش آموزان قرار گرفت تدوین شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که میانگین نمرات دو گروه دانش آموزان مورد آزمونِ اطلاعات متنی و اطلاعات تصویری (اینفوگرافیک) در پیش آزمون برابر است و تفاوت میانگین های مشاهده شده برای نمرات پیش آزمون از نظرِ آماری معنادار نیست. همچنین، میانگین نمرات دو گروه دانش آموزان مورد آزمونِ اطلاعات متنی و اطلاعات تصویری در پس آزمون یادگیری برابر است و تفاوت میانگین های مشاهده شده برای نمرات پس آزمون یادگیری از نظرِ آماری معنادار نیست؛ یعنی اطلاعات متنی و اینفوگرافیک به یک میزان باعث افزایش یادگیری دانش آموزان شده اند و از نظرِ افزایش یادگیری تفاوتی با هم ندارند. به علاوه، میانگین نمرات دو گروه دانش آموزان مورد آزمونِ اطلاعات متنی و اطلاعات تصویری (اینفوگرافیک) در پس آزمون یادداری نیز برابر است و تفاوت میانگین های مشاهده شده برای نمرات پس آزمون یادداری از نظرِ آماری معنادار نیست؛ یعنی اطلاعات متنی و اینفوگرافیک به یک میزان باعث یادداری شده اند و تفاوتی با هم ندارند. اصالت/ارزش: نتایچ پژوهش حاضر نشان داد که اطلاعات متنی و اطلاعات تصویری (اینفوگرافیک) به یک میزان باعث افزایش یادگیری و یادداری آزمودنی ها شده اند و از نظرِ افزایش یادگیری و یادداری با هم تفاوتی ندارند. بر اساس این پژوهش همچنین می توان نتیجه گرفت که با وجود پیشرفت قالب ها و رسانه های اطلاعاتی هنوز متن جایگاه مهمی در یادگیری و یادداری آزمودنی ها دارد.

هدف : هدف پژوهش حاضر تعیین تأثیر عوامل مؤثر بر پذیرش انتشار مقاله ویدئویی در نشریات علمی توسط اعضای هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس با به کارگیری مدل یکپارچه پذیرش و کاربرد فناوری است. روش: پژوهش حاضر از حیث هدف،کاربردی است و از لحاظِ گردآوری داده ها پیمایشی-توصیفی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل همه اعضای هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس است. مطابق فرمول کوکران، حجم نمونه 273 نفر تعیین شد. ابزار اصلی گردآوری داده ها در این پژوهش پرسش نامه است که از نظرِ روایی به تأیید شش نفر از خبرگان و استادان رسید. . همچنین، برای بررسی روایی محتوایی پرسش نامه به شکل کمّی، ضریب نسبت روایی محتوا CVR با مقدار 802/0و شاخص روایی محتوا CVI با مقدار 968/0 برای هریک از پرسش ها به دست آمد. برای تعیین پایایی نیز، ضریب آلفای کرونباخ بیش از 8/0 به دست آمد. برای آزمون فرضیات، از آزمون مدل سازی معادلات ساختاری SEM به روشِ کمترین مربعات جزئی PLS استفاده شده است. به منظور بررسی روایی ترکیبی-تشخیصی از آزمون CR ، برای بررسی هم گرایی متغیرها از آزمون AVE و برای واگرایی متغیرها از شاخص فورنل لاکر استفاده شد. نرم افزارهای مورداستفاده در این پژوهش، نرم افزار آماری SPSS و Smart PLS بوده است. یافته ها: یافته ها نشان داد که عامل قصد رفتاری تأثیری مثبت و معنادار بر قصد استفاده دارد. همچنین، نتایج به دست آمده در این پژوهش، برخلاف سایر پژوهش ها، حاکی از آن است که «شرایط تسهیل کننده» تأثیرگذاری بیشتری نسبت به عوامل «انتظار عملکرد»، «انتظار تلاش» و «تاثیر اجتماعی» در پذیرش انتشار مقالات ویدئویی دارد. سازمان ها هرچقدر شرایط مناسب سخت افزاری، نرم افزاری، آموزشی و پشتیبانی لازم برای به کارگیری یک فناوری را فراهم کنند پذیرش آن توسط کاربران به مراتب سریع تر انجام می شود. اصالت/ارزش: پژوهش حاضر بر استفاده از فناوری های جدید در ارائه یافته های علمی، بهبود ارتباطات علمی و تحول در خدمات نشریات الکترونیکی تمرکز دارد. با توجه به نقش کتابخانه های عمومی و همچنین مقاله های ویدئویی در ترویج علم، کتابداران می توانند با معرفی و شناساندن مقالات ویدئویی بر قصد رفتاری اقشار مختلف جامعه در استفاده از آن ها تأثیر بگذارند.

هدف: هدف این پژوهش بررسی نقش رسانه های اجتماعی در ارتباطات علمی اعضای هیئت علمی دانشگاه مازندران و تأثیر آن بر تولیدات علمی بود. روش پژوهش: این پژوهش کاربردی با روش پیمایشی- توصیفی انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل 202 نفر از اعضای هیئت علمی پنج دانشکده هنر و معماری، الهیات و معارف اسلامی، حقوق و علوم سیاسی، علوم اقتصادی و اداری و علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه مازندران بود که با فرمول کوکران 132 نفر به عنوان نمونه و شیوه نسبتی انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه های نقش رسانه های اجتماعی در ارتباطات علمی گلینی مقدم و دیگران (1397) و تولیدات علمی سلیمانی و شکویی (1387) استفاده شد. پایایی ابزار با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ در سطح مطلوب (70/0 < α) تعیین گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای Spss و Amos انجام شد. یافته ها: بین نقش رسانه های اجتماعی در ارتباطات علمی و تولیدات علمی رابطه معنی داری وجود دارد. رسانه های اجتماعی در ارتباطات علمی اعضای هیئت علمی نقش موثری را ایفا کردند، که این نقش مؤثر، منجر به افزایش میزان تولیدات علمی آن ها گردید. واریانس تولیدات علمی اعضاء هیئت علمی حدود 31 درصد، از متغیر نقش رسانه های اجتماعی در ارتباطات علمی تأثیر پذیرفت. نتیجه گیری: رسانه های اجتماعی یکی از مهمترین ابزارهای آموزشی در مراودات دانشگاهی اند که در ارتباطات و تولیدات علمی روز به روز محبوب تر می شوند.

پژوهش های اخیر نشان می دهد که داده یکی از ارزشمندترین سرمایه های سازمان ها و کسب کارها است. پردازش و تحلیل داده ها به شرکت ها وسازمان ها کمک می کند تا بینش لازم را کسب کرده و از آن در راستای تصمیم گیری استراتژیک بهره گیرند. انتشار و فراهم کردن دسترسی باز به اطلاعات به یک فرایند متداول و نیاز حیاتی سازمان های دولتی و خصوصی مبدل شده است. داده های جمع آوری شده در سازمان ها حاوی اطلاعات خصوصی افراد است که انتشار آنها می تواند منجر به افشای اطلاعات حساس و نقض حریم خصوصی شود. اطلاعات حساس همچنین اسرار دولتی و اسرار تجاری را نیز شامل می شود. چالش اصلی حوزه حفظ حریم خصوصی در انتشار داده، انتشار یک شکل تغییریافته از داده های جمع آوری شده است که بتواند حریم خصوصی مالکان داده را حفظ نماید و قابلیت پاسخ به پرس وجوها و تحلیل های داده کاوی را با دقت مناسب داشته باشد. در سناریوی انتشار داده حفاظت از حریم خصوصی مالکان در حضور دانش پیش زمینه مهاجم مهم است. چارچوب گمنامی به عنوان یکی از راهبردهای حفظ حریم خصوصی، سودمندی داده راکاهش می دهد. در این پژوهش برآنیم یک چارچوب گمنامی برای ممانعت از حمله دانش پیش زمینه، افشای هویت و ویژگی مالکان طراحی کنیم که سودمندی داده های گمنام را بیشینه کند. برای این منظور بعد از مدل سازی دانش پیش زمینه مهاجم، مدل حریم خصوصی تعیین و در ادامه الگوریتم گمنامی ارائه می شود. تمرکز این پژوهش بر مدل های حریم خصوصی نحوی مانند k - گمنامی و توسعه های آن است. الگوریتم پیشنهادی رکوردها را به چندین گروه افراز می کند به نحوی که در هرگروه مدل حریم خصوصی برآورده می شود. نتایج به کارگیری چارچوپ پیشنهادی بر روی دو مجموعه داده ارزیابی و تحلیل می شود. برای ارزیابی کارایی چارچوب پیشنهادی از معیارهای سودمندی و حریم خصوصی استفاده می شود. نتایج آزمایشات نشان می دهد چارچوب پیشنهادی از نظر سودمندی بر الگوریتم های ارائه شده در جدیدترین پژوهش ها برتری دارد.

هدف: ارائه الگوی نقش آفرینی کتابداران در اطلافرینی کاربران کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی ایران روش شناسی: پژوهش کاربردی حاضر به روش کیفی و کمّی می باشد. گردآوری داده ها جهت طراحی مؤلفه ها در روش دلفی و پرسشنامه پژوهشگر ساخته به روش اسنادی صورت گرفت. ضریب روایی کیفی محتوای پرسشنامه بالاتر از 99/0 و شاخص روایی محتوای بالاتر از79/0 می باشد. پایایی پرسشنامه بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 971/0 سنجیده شد. نمونه گیری جامعه آماری براساس فرمول کوکران از میان 644 نفر از کتابداران ، 241 نفر به صورت تصادفی ساده انتخاب و درنهایت 240 نفر پرسشنامه ها را تکمیل نمودند. یافته ها: در روش کیفی دلفی طی دو مرحله فراوانی تجمعی پاسخ های زیاد و بسیارزیاد سؤالات بیشتر از 70% بوده و ضریب کندال نیز تفاوت چندانی را نشان نداد و هر 39 سؤال مورد تأیید خبرگان قرار گرفت. تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که گویه ها در7 عامل با بارهای عاملی به ترتیب ایده های اطلافرینی(89/0)، اطلاعات گزیده(84/0)، تولید مجدد اطلاعات(83/0)، پشتیبانی از اطلاعات(82/0)، پردازش اطلاعات(81/0)، آموزش اطلافرینی(77/0) با بیشترین نقش و ماهیت اطلاعات(65/0) با کمترین میزان اهمیت بارگذاری شد. اصالت اثر: اثر حاضر از نخستینهایی است که از مهارت های سنتی کتابداری گذشته و از طریق پرداختن به روش های اطلافرینی، جنبه جدیدی از کتابداری را در راستای آگاه سازی جامعه کتابداران به حیطه ی توانایی های خود بر مبنای مشاغل اطلاعاتی در میان کتابداران کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی ایران بررسی نموده تا با ارائه الگوی نقش آفرینی کتابداران در اطلافرینی کاربران کتابخانه ها بتواند کارآفرینی اطلاعاتی و اشتغال زایی از طریق اطلاعات و تولید ثروت را به کمک کتابداران در بین کاربران کتابخانه ها اجرایی و نهادینه نماید.

هدف از این پژوهش، مطالعه نقش مولفه های رهبری سازمانی و فرهنگ سازمانی بر تسهیم دانش ضمنی در بین کارکنان کتابخانه های دانشگاه های دولتی ایران است. روش: پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و از نظر نحوه جمع آوری داده ها، از نوع پیمایشی است.جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه کتابدارانی است(600نفر) که در حال حاضر، در کتابخانه های دانشگاه های دولتی سطح یک کشور مشغول به فعالیت هستند. جامعه نمونه پژوهش، شامل 230 نفر بودند که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. داده های لازم برای تحقیق حاضر، از سه پرسشنامه محقق ساخته رهبری سازمانی ، فرهنگ سازمانی و تسهیم دانش ضمنی با تعداد 63 سوال، جمع آوری شد.برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون اسپیرمن و روش معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارهای SPSSو PLS استفاده شد. نتایح: نتایج نشان داد ؛ رابطه ی مثبت و معنی داری بین رهبری سازمانی با ابعاد(توانمند سازی گروهی، تیم سازی، مربی گری، خود ارزیابی مستمر و بهبود مستمر عملکرد) و فرهنگ سازمانی با ابعاد (انسجام و هماهنگی، مشتری مداری، یادگیری سازمانی، نیت و جهت استراتژیک و چشم انداز) با تسهیم دانش ضمنی دارد. براساس نتایح پژوهش، مولفه های رهبری سازمانی و فرهنگ سازمانی برتسهیم دانش ضمنی موثر بوده و نقش اساسی درتوانمندسازی کارکنان در انجام فعالیتهای سازمانی ،کسب مهارتهای لازم ، نوآوری و خلاقیت ،آینده نگری ، افزایش بهره وری ، وحدت سازمانی ، کسب مزیت رقابتی پایدار و تعلق خاطر به سازمان می شود

هدف : هدف پژوهش حاضر کاوش نظریات گوناگون درباره اطلاع و دانش در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی و ارائه نقطه نظری جدید دراین باره است. روش : این مقاله به روشِ کتابخانه ای با بررسی محتوا و مطالب موجود در کتاب ها و مقالات و تدقیق در اصطلاحات و مفاهیم مرتبط و مقایسه آن ها با یکدیگر صورت گرفته است. یافته ها : نویسنده در این مقاله به تفاوت ها و تناقض های مطرح شده درباره اطلاع و دانش پاسخ گفته و با ارائه مدلی جدید مبتنی بر هستی و موجودیت بیان می دارد که اطلاع اشراف و التفات آدمی است بر نسبت (رابطه) های میان اجزای یک پدیده، یا یک فرایند با هم و آن پدیده، یا فرایند با پدیده ها و فرایندهای دیگر در جهان. چنین دیدگاهی نشان می دهد که پدیده وجود دارد و نسبت های بین اجزای آن و نیز آن پدیده با دیگر پدیده ها اموری وجودی هستند. اِشراف و اطلاع ما بر این نسبت ها با خود آن ها فرق داشته، و به نوعی حالت نامحسوس دارد؛ یعنی آگاهی ما با اصل وجودی و فیزیکی آن ها متفاوت است . اصالت/ارزش : چنین تحلیلی تاکنون درمورد اطلاع و دانش صورت نگرفته و لذا این تحلیل در نوع خود می تواند بدیع باشد که اگر مورد توجه قرار گیرد منشأ تحولات فکری ارزشمندی خواهد شد .

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تجربه کاربری در محتوای وب کتابخانه ملی ایران، انتظارات و نیازهای کاربران را هنگام استفاده از محتوای وب کتابخانه ملی ایران شناسائی و بررسی کرده است. روش: برای بررسی تجربه کاربری از روش های «پرس وجوی بافتی » و تکمیل جمله استفاده شده است و برای تکمیل و تأیید برخی نتایج به داده های تحلیلی وبگاه (برگرفته از سایت سیمیلاروب) ارجاع شده است. «پرس وجوی بافتی» یک رویکرد کیفی و تفسیری است که در قالب مصاحبه نیم ساختاریافته و به صورت مکالمه با کاربر در محیط واقعی کار وی انجام می شود. روش تکمیل جمله، جملاتی است که مشابه پرسشنامه برخط روی وبگاه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران قرار گرفته و توسط کاربران تکمیل شده است. یافته: نتایج بدست آمده نه مقوله کلی و چهل و هشت مقوله فرعی در خصوص انتظارات و تجربه های کاربران در وبگاه کتابخانه ملی ایران بدست داد که مقوله های کلی عبارت از جستجو، پژوهش و دانش افزایی، شخصی سازی و بومی سازی، موقعیت یابی در فضای کتابخانه، دستیابی به منبع، تعامل، رویدادها، معماری اطلاعات، طراحی و ظاهر است. نتیجه گیری: نتایج بدست آمده پیشنهادهایی است که می تواند مبنای مناسبی برای توسعه وبگاه کتابخانه ملی ایران یا حتی وبگاه ها و نرم افزارهایی با بافت های مشابه قرار بگیرد. این نتایج علاوه بر پیشنهادهایی که برای بهبود تجربه کاربری وبگاه کتابخانه ملی ارائه کرده است برای کارآفرینان و علاقه مندان به راه اندازی کسب و کار و طراحی اپلیکیشن نیز ایده های مناسبی مبتنی بر انتظارات و نیازهای واقعی کاربران بدست می دهد.

پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر سواد اطلاعاتی کتابداران بر رشد سازمانی کتابخانه های عمومی کرمانشاه است. در این پژوهش وضعیت سواد اطلاعاتی کتابداران کتابخانه های عمومی کرمانشاه بررسی شده و همچنین تأثیر سواد اطلاعاتی بر رشد سازمانی آن ها تعیین گردید. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- همبستگی است و به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری تمامی کتابداران کتابخانه های عمومی استان کرمانشاه که درمجموع 215 نفر می باشند، تشکیل می دهند. حجم نمونه با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران 138 نفر تعیین شد. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استاندارد رشد سازمانی و پرسشنامه محقق ساخته سنجش سواد اطلاعاتی در طیف لیکرت پنج گزینه ای استفاده شده است. در این پژوهش از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شده است. همچنین داده های پژوهش با استفاده از آمار توصیفی و ضریب همبستگی اسپیرمن و رگرسیون چند متغیره مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که سواد اطلاعاتی و مؤلفه های آن (توانایی جایابی اطلاعات، توانایی ارزیابی اطلاعات و توانایی استفاده مؤثر از اطلاعات) در بین کتابداران کتابخانه های عمومی کرمانشاه در سطح نسبتاً مطلوبی قرار دارد. بیشترین فراوانی مربوط به مؤلفه توانایی جایابی اطلاعات (60/3) و کمترین فراوانی، مربوط به توانایی استفاده مؤثر از اطلاعات (30/3) بود. همچنین میانگین رشد سازمانی و مؤلفه های آن (پاداش، روابط، ساختار، مدیریت، مکانیسم های سودمند، نگرش نسبت به تغییر و هدف) در کتابخانه های عمومی کرمانشاه در سطح مطلوب است. کسب سواد اطلاعاتی یک نیاز اساسی برای همه افراد است و ازآنجاکه مهارت تک تک افراد در رشد و توسعه جامعه نقش دارند، بنابراین نتایج ارزیابی سواد اطلاعاتی کتابداران و رابطه مهارت آن ها با توسعه و کارآیی سازمانی همچنین تلاش و برنامه ریزی برای ارتقای سطح آن، در جهت رسیدن به این اهداف کمک شایانی خواهد کرد. ازآنجاکه یافته های پژوهش نشان داد که سطح توانایی استفاده از اطلاعات در بین کتابداران نسبت به دیگر مؤلفه های سواد اطلاعاتی آن ها پایین تر است، نیاز به آموزش و فراهم کردن شرایطی برای بهبود این مهارت در بین کتابداران ضروری به نظر می رسد، زیرا توانایی استفاده از اطلاعات که یکی از شاخصه های اصلی سواد اطلاعاتی است، برای کتابداران به عنوان اشاعه دهندگان اطلاعات امری اجتناب ناپذیر و ضروری است. لذا هراندازه کارکنان سازمان وظایف خود را بهتر بشناسند و مهارت های لازم در خصوص حرفه خود را ارتقا ببخشند و درنتیجه عملکرد بهتری داشته باشند، در بهبود وضعیت، پیشرفت و توسعه سازمان خود، نقش مؤثرتری خواهند داشت.