محسن کاهانی

دانش بومی کشاورزی ایران وابسته به تنوع زیستی گیاهان مختلف زراعی و باغی است که در نقاط مختلف کشور، سازگار با آب و هوا و خاک منطقه و مقاوم به آفات، بیماری ها و علف های هرز است. هدف: به منظور معرفی گونه ها و ارقام مختلف که توسط پژوهشگران کشاورزی شناسایی شده و فراهم کردن امکان جستجو و بازیابی ویژگی های مختلف این ارقام و محل مناسب کاشت آنها برای کشاورزان هستان نگار IranAgriOnt طراحی گردیده است و به دلیل ماهیت دانش بومی کشاورزی در طراحی آن به بازیابی ویدئو توجه شده است. روش: به منظور توصیف ویژگی های بصری ویدئو از استاندارد MPEG7 استفاده شده است. الگوی هستان نگار ایران اگری اونت در نرم افزار پرتژه 5.5 و متشکل از سه بخش اصلی کلاس ها، ویژگی ها و نمونه-ها طراحی شده است.یافته ها: به طور کلی 26 کلاس در این هستان نگار ایجاد شده است که 20 مورد از آنها کلاس فرعی است. همچنین شامل 22 ویژگی شی و 33 ویژگی داده و شامل بیش از دویست نمونه است.

هدف: سازمان دهی دانش بومی در کتابخانه ها، آرشیوها و موزه ها با روش های مرسوم سازمان دهی، فهرست نویسی و طبقه بندی به دلیل فقدان اصطلاحات و واژگان دانش بومی و کمبود منابع مکتوب این دانش امکان پذیر نیست. برای ورود دانش بومی که حاصل قرن ها تجربه مردم محلی است، در وب معنایی استفاده از هستی شناسی مناسب به نظر می رسد. این مقاله بر آن است تا ضرورت استفاده از هستی شناسی ها را به منظور ذخیره و بازیابی دانش بومی کشاورزی با مطالعه هستی شناسی های موجود در حوزه کشاورزی و دانش بومی موردبحث و بررسی قرار دهد.روش: در این مطالعه از مرور نظام مند مبتنی بر شواهد استفاده شد. جستجو بر اساس کلمات کلیدی انتخاب شده در پایگاه داده گوگل اسکالر بدون محدودیت زمانی در عنوان مقالات بود. برای تفکیک بهتر موضوعات، کلیدواژه ها از هم جدا و دوبه دو باهم ترکیب شدند. حاصل جستجو با عبارت «هستی شناسی و دانش بومی» بازیابی 12 مقاله و جستجوی کلمات کلیدی «هستی شناسی کشاورزی» بازیابی 83 مقاله و جستجوی عبارت «دانش بومی کشاورزی» 143 مقاله را به دنبال داشت. درمجموع، 238 مقاله با استفاده از سه عبارت کلیدی Agricultural Ontology،Agricultural Indigenous Knowledge،Indigenous Knowledge Ontology از جستجوی انگلیسی بازیابی شد. 6 مقاله با جستجوی دستی به مطالعه اضافه شد و 9 مقاله نیز پس از جستجوی فارسی کلیدواژه های هستی شناسی، سازمان دهی دانش و سازمان دهی دانش بومی به مطالعه اضافه شد، درنهایت پس از مطالعه چکیده و نتایج مقالات و ارتباط با موضوع موردبررسی 37 مقاله انتخاب و بررسی شد.یافته ها: پس از بررسی مقالات، سه هستی شناسی بزرگ و شناخته شده که عبارت بودند از خدمات هستی شناسی کشاورزی، هستی شناسی گیاهی و هستی شناسی محصول، شناسایی شدند. همچنین بررسی ها نشان داد که کشورهای اسپانیا، چین، ایران، نیجریه، سریلانکا، مالزی، تایلند، ژاپن، اندونزی، هند و پاکستان اقداماتی را برای طراحی هستی شناسی دانش بومی کشاورزی و استفاده از این دانش انجام داده اند. کشاورزان و تعداد مقالات بازیابی شده نشان داد که سریلانکا، مالزی و هند در این زمینه تلاش بیشتری کرده اند.نتیجه گیری: اگرچه استفاده از بروشورهای چاپی آموزشی و ترویجی می تواند در انتشار دانش بومی نقش مؤثری داشته باشد، اما انتشار دانش بومی کشاورزی در سطح جهانی نیازمند ورود به شبکه معنایی است، به همین جهت لازم است شرایط ذخیره سازی منابع دانش بومی کشاورزی در وب فراهم شود تا بتوان آن ها را در جستجوی معنایی بازیابی کرد. ازآنجایی که هستی شناسی ها ابزارهایی در وب معنایی هستند که موضوعات یک حوزه خاص را دسته بندی می کنند و روابط منطقی بین آن ها را تعریف می کنند، طراحی هستی شناسی در این حوزه می تواند راهی برای ذخیره و بازیابی آثار مختلف دانش بومی با حفظ رابطه معنایی بین آن ها باشد. هستی شناسی دانش بومی کشاورزی به اشتراک گذاری این دانش به نسل های آینده در نقاط مختلف جهان را تسهیل می کند و به طراحی پایگاه دانش بومی کشاورزی کمک می کند. سازمان هایی که به حفظ، استفاده و توسعه این دانش وابسته اند می توانند از هستی شناسی برای سازمان دهی دانش بومی بهره گیرند. 

کیی از رو کیردها در ساخت هستان نگار جدید ادغام عناصر هستا ننگارهای موجود است. ب هرغم ارائه ابزار و رو شهای مختلف ادغام هستان نگار، تعداد بسیار کمی از آ نها در تعاملی یکپارچه با یک رو ششناسی توسعه هستان نگار عمل کرده و هی چیک زبان فارسی را پشتیبانی نم یکند. در این نوشتار روشی نظام مند برای استفاده از هستا ننگارهای موجود با پشتیبانی از زبان فارسی و در تعامل با یک رو ششناسی کامل توسعه هستان نگار معرفی شده است. از آنجا که این پژوهش ب هدنبال ارائه یک محصول فناوری اطلاعات )یک روش و ابزار مرتبط با آن( است، روش پژوهش علم طراحی را به کار گرفته است. فرایند و الگوریت مهای روش پیشنهادی این پژوهش بر اساس چرخه عمومی پژوهش علم طراحی ایجاد شده و بهبود و تکامل یافته اند. این روش برای تولید هستا ننگار جامع مؤسس ههای آموزشی و پژوهشی زیرمجموعه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مورد استفاده قرار گرفت و محصول نهایی در تقابل با یک استاندارد طلایی، ارزیابی و صحت آن تأیید شد. یافت ههای مهم این پژوهش شامل یک روش ساخت هستا ننگار با رویکرد ادغام عناصر هستان نگا رهایموجود و همچنین، یک هستان نگار آموزش عالی حاصل از اجرای این روش است.

هدف پژوهش حاضر، ارائه الگویی به منظور پیاده سازی روش داده های پیوندی در نظام های کتابخانه ای(مانند کتابخانه های دیجیتال و فهرست های کتابخانه ای)، و همچنین ارائه مؤلفه های مورد نیاز برای انجام این فرآیند است. در این مرحله به منظور ارائه نمونه ای کاربردی از تبدیل پیشینه های فراداده ای بر مبنای روش داده های پیوندی، تعداد 40 پیشینه فراداده ای از مجموع پیشینه های مربوط به خانواده کتابشناختی شاهنامه فردوسی، از فهرست کتابخانه ملی ایران به صورت هدفمند انتخاب و براساس روش داده های پیوندی تبدیل گردید و در نهایت، گراف آردی اِف آن ترسیم شد. در این پژوهش، پس از بررسی ساختار زبان آردی اِف و نحوه پیوندیافتنِ داده ها در روش داده های پیوندی، به تبیین مراحل پیادهسازی این روش در پیشینه های فراداده ای انتخابی پرداخته شد. این مراحل عبارت اند از: اختصاص یوآرآی؛ بازنمون آردی افِ موجودیت ها و روابط کتابشناختی؛ تبدیل نمونه هایی از پیشینه های فراداده ای براساس روش داده های پیوندی؛ ارائه کد «آردی اف/ایکس ام ال» حاصل از تبدیل یکی از پیشینه های فراداده ای براساس روش داده های پیوندی؛ و در نهایت، ایجاد گراف آردی اِف. پیوندهای برقرار شده در قالب نحوی «آردی اف/ایکس ام ال»، در مقایسه با قالب های کنونی، غنی تر، دقیق تر، جامع تر و ساختارمندتر هستند و با استفاده از روش داده های پیوندی، امکان پوشش انواع روابط کتابشناختی میان آثار وابسته فراهم می گردد. بنابراین به نظر می رسد کاربرد روش داده های پیوندی، می تواند تأثیرات قابل توجهی بر فرآیند توصیف و نمایش روابط و پیوندهای میان فراداده های کتابشناختی در نظام های کتابخانه ای داشته باشد.

ساخت هستان نگار با وجود داشتن مزایای بسیار، مستلزم صرف زمان و هزینه زیادی است. محققان در راستای کاهش این هزینه ها و همچنین افزایش دقت و کیفیت در فرایند ساخت هستان نگار، روش های گوناگونی معرفی کرده اند. هدف اصلی این روش ها، ارائه یک الگوی نظام مند دستی یا نیمه خودکار برای ساخت هستان نگار است. روش های موجود با وجود داشتن هدف مشترک، تفاوت های زیادی دارند و در هر یک از آن ها نقاط قوت و ضعفی وجود دارد. در این مقاله، پس از مروری بر هستان نگار و روش های ساخت آن، یک سامانه یکپارچه توسعه مشارکتی هستان نگار معرفی و ابعاد مختلف آن با سایر روش ها مقایسه خواهد شد. از این سامانه جدید با عنوان «انتیرانداک» در دو پروژه جداگانه توسعه هستان نگار استفاده و صحت عملکرد آن آزمون شده است.

مقدمه: استخراج هستان نگار از پایگاه داده یکی از روش های متداول ساخت هستان نگار است. استفاده از روش های ارائه شده فعلی برای این کار بر روی پایگاه داده های بزرگ مانند پایگاه داده سامانه برنامه ریزی منابع سازمان (ERP) چالش هایی به همراه دارد. این پژوهش به دنبال ارائه راهکاری عملی برای غلبه بر این چالش ها است. روش شناسی: این پژوهش با استفاده از روش پژوهش علم طراحی انجام شده و برای ارزیابی صحت و کارایی این روش، الگوریتم ها و فرآیند آن پیاده سازی و بر روی پایگاه داده یک نمونه ERP فعال در حوزه آموزش عالی آزمون شده است. یافته ها: با استفاده از این روش، یک هستان نگار برای آموزش عالی از پایگاه داده یک ERP آموزش عالی ساخته شد. مقایسه این هستان نگار با سایر هستان نگارهای موجود آموزش عالی، نشان دهنده دقت و کارایی بالای این روش است. نتیجه گیری: در نتیجه این پژوهش، روشی مبتنی بر مهندسی معکوس با جزئیات دقیق و کامل ارائه شده است. ابزارهای نرم افزاری این روش به صورت کد منبع باز، پیاده سازی شده و قابل ارتقاء و به کارگیری توسط سایر پژوهشگران می باشد. در روش پیشنهادی به هر دو مرحله آماده سازی و غنی سازی در فرآیند ساخت هستان نگار توجه شده و الگوریتم های تبدیل پایگاه داده به هستان نگار بر اساس نیازمندی های پایگاه داده های بزرگ بهینه سازی شده اند. همچنین معماری کامل و دارای جزئیات کافی از نقاط قوت این روش نسبت به سایر روش های موجود است.

هدف پژوهش حاضر، شناسایی روابط کتابشناختی میان پیشینه های فراداده ای فهرست کتابخانه ملی ایران، بر اساس الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی (اف آر بی آر)، به منظور بازنمون شبکه دانش انتشارات ایرانی- اسلامی است. جهت نیل به این هدف، از روش تحلیل محتوا استفاده شد. جامعه پژوهش حاضر، پیشینه های فراداده ای مربوط به کتاب های موجود در فهرست کتابخانه ملی ایران برای چهار خانواده کتابشناختی شامل قرآن، نهج البلاغه، شاهنامه و مثنوی (در مجموع 28213 پیشینه) است که از سیستم جامع کتابخانه ملی ایران (رسا) شناسایی و استخراج شدند. روش گردآوری داده ها، شامل مشاهده ساختارمند و روش اسنادی است. ابزار گردآوری داده ها، یک سیاهه وارسی، و ابزار نمایش داده های تحلیل شده، یک ماتریس است. نتایج پژوهش نشان داد که همه انواع روابط ارائه شده در الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی (اف آر بی آر)، به استثنای رابطه «تنظیم (موسیقی)» از گروه «روابط بین بیان های مختلف یک اثر»، در فهرست کتابخانه ملی ایران مشاهده شدند. از آنجا که نوع رابطه «تنظیم (موسیقی)» تنها رابطه در سیاهه وارسی است که فقط به اشیای محتوایی موسیقی اختصاص دارد، بنابراین می توان این گونه استنباط نمود که فهرست کتابخانه ملی ایران در محدوده پیشینه های فراداده ای مربوط به کتاب ها، پوشش کاملی از روابط کتابشناختی الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی (اف آر بی آر) را ارائه نموده است. نتایج حاصل از پژوهش حاضر، می تواند از دو جهت، هم به منظور پیاده سازی الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی (اف آر بی آر) در محیط های کتابخانه ای، و هم به منظور طراحی الگوی هستان شناسی فراداده ای و ایجاد دادگان فهرست کتابخانه ملی ایران مبتنی بر روش داده های پیوندی، مورد استفاده قرار گیرد.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر، شناسایی نشانگرهای روابط در پیشینه های فراداده ای فهرست کتابخانه ملی ایران براساس استاندارد توصیف و دسترسی به منبع (آر.دی.ای.) است. روش : برای اجرای پژوهش، از روش تحلیل محتوا استفاده شد. جامعه پژوهش، پیشینه های فراداده ای مربوط به کتاب های موجود در فهرست کتابخانه ملی ایران برای چهار خانواده کتابشناختی قرآن، نهج البلاغه، شاهنامه و مثنوی (در مجموع، 28213 پیشینه) هستند که از نظام جامع کتابخانه ملی ایران (رسا) استخراج شدند. روش گردآوری داده ها، شامل مشاهده ساختارمند و روش اسنادی است. ابزار گردآوری داده ها، یک سیاهه وارسی، و ابزار نمایش داده های تحلیل شده، یک ماتریس است. یافته ها: از میان 544 نشانگر در پیوست های آی، جِی، و اِم در استاندارد آر.دی.ای. (شامل 150 نشانگر پیوست آی، 346 نشانگر پیوست جِی و 48 نشانگر پیوست اِم)، به طور کلی، 62 نشانگر از مجموعه نشانگرهای پیوست آی، 175 نشانگر از مجموعه نشانگرهای پیوست جِی، و 48 نشانگر ارائه شده در پیوست اِم (در مجموع، 285 نشانگر) در پیشینه های فراداده ای مورد مطالعه، شناسایی شدند. همچنین از میان انواع روابط ارائه شده در پیوست آی، برای نشانگرهای مربوط به ناشران و توزیع کنندگان (در سطح بازنمون عینی)، و در پیوست جِی برای روابط بازنمون عینی همراهی، هیچ نشانگری در پیشینه های مورد بررسی ارائه نشده است. سایر انواع روابط در پیشینه ها شناسایی گردید. بحث و نتیجه گیری: در پیوست آی، بخش نشانگرهای روابط برای ناشران و توزیع کنندگان، شامل نشانگرهایی است که مربوط به اشیای محتوایی غیرکتابی (فیلم، برنامه های رادیویی و تلویزیونی، و مانند آن) هستند و در محدوده جامعه پژوهش حاضر که پیشینه های مربوط به کتاب ها است، قرار نمی گیرند. بنابراین می توان این گونه استنباط نمود که جامعه پژوهش حاضر، انواع روابط ارائه شده مربوط به کتاب ها را در پیوست آی پوشش داده است. همچنین نتایج، بیانگر پوشش کامل نشانگرهای روابط ارائه شده در پیوست اِم (روابط موضوعی) است. اما در مورد پیوست جِی، جامعه پژوهش حاضر، پوشش کاملی از روابط ارائه شده در این پیوست را (در سطح «روابط بازنمون عینی همراهی»)، ارائه ننموده است. در نهایت، در این پژوهش به برخی از محدودیت ها و اشکالات موجود در پیشینه های فراداده ای فهرست کتابخانه ملی ایران اشاره شده است.

امروزه راهبرد عملیاتی در سازمآنهای تولیدی، نقش بسیار تعیین کننده ای در تحقق اولویت های رقابتی سازمان پیدا کرده و این مسأله سبب انجام مطالعات وسیع و ارائه الگو های مختلفی در این حوزه شده است؛ البته با وجود روند روبه رشد سازمآنهای پروژه محور و نقش ارزنده ای که اجرای پروژه ها در بخش های مختلف دفاعی، عمرانی، صنعت و سایر زمینه ها ایفا می کند، در حوزه راهبرد عملیاتی سازمآنهای پروژه محور، پژوهش های زیادی انجام نشده است. هدف از انجام این پژوهش، شناسایی عوامل مؤثر در فرایند راهبرد عملیاتی سازمآنهای پروژه محور و احصاء روابط درونی حاکم میان آنهاست. در پژوهش حاضر پس از تحلیل محتوای ادبیات موضوع، عوامل تأثیرگذار در تدوین راهبرد عملیاتی در این گونه سازمآنها در سه دسته اولویت های رقابتی، ویژگی های پروژه و تصمیم هایی تولیدی، استخراج شد. در ادامه با استفاده از روش دلفی، خبرگان این حوزه، مؤلفه ها را صحه گذاری کردند و سپس با استفاده از روش DEMATEL فازی و بر اساس نظر خبرگان، روابط تأثیرگذاری این مؤلفه ها بر یکدیگر در قالب دو گروه استخراج شد. این دو گروه عبارت اند از: اولویت های رقابتی و ویژگی های پروژه که ورودی های مورد نیاز جهت اخذ تصمیم های تولیدی هستند و دیگری تصمیم های تولیدی. نکته مهم به دست آمده در این پژوهش، علاوه بر شناسایی عوامل مؤثر و روابط درونی آنها، تأثیرگذاری بسیار زیادی است که برخی ویژگی های پروژه مثل پیچیدگی فنی پروژه و نوع پروژه از حیث مالکیت، بر تصمیم های تولیدی در سازمآنهای پروژه محور دارند. این مسأله را می توان وجه تمایز فرایند راهبرد عملیاتی در سازمآنهای پروژه محور با سایر موارد دانست.

توسعه پارادایم بازاریابی دانش محور، تقاضا برای پیوستن داده کاوی به فرایندهای تجاری کسب و کار به­ویژه در حوزه های مختلف مدیریت روابط با مشتری را به دنبال داشته است. یکی از حوزه های جدید و مورد اقبال در این زمینه،"" مدیریت رویگردانی مشتری"" می باشد. با اعمال فرایند داده کاوی در مقام یکی از فناوریهای مدیریت دانش، می توان طی کاوش در پایگاههای داده حجیمی از تعاملات ثبت شده سازمان با مشتریان که منعکس کننده تمایلات و رفتارهای واقعی آنان است به استخراج الگوهایی برای پیش بینی رفتار رویگردانی مشتری نائل آمد و مدیران را در اخذ تصمیمات لازم برای حفظ این مشتریان و کاهش روند ریزش آنان یاری داد. پژوهش حاضر با هدف تبیین قابلیتهای داده کاوی در مدیریت رویگردانی مشتری، و با بهره گیری از متدولوژی استاندارد داده کاوی CRISP-DM، به کاوش در پایگاههای داده یکی از شرکتهای سهامی عام بیمه ای در رشته بیمه آتش سوزی پرداخته است. نتایج نشان می دهد کانال جذب مشتری عامل اصلی پیش بینی کننده رویگردانی یا ماندگاری مشتری در شرکت بوده و در مراتب بعد سابقه خرید و کاربری مکان بیمه شده به عنوان عوامل پیش­بینی کننده رویگردانی قرار می گیرند.

هدف این مقاله، شناسایی ویژگی‌های کیفی نرم افزارهای تجارت الکترونیکی بنگاه با بنگاه (B2B) است. برای این منظور، ابتدا با مقایسه استانداردها و مدل‌های کیفیت نرم افزار، ویژگی‌های یک مدل بعنوان مبنا انتخاب میشود. سپس با مطالعه ویژگی‌های کیفی فازهای معاملات B2B و بررسی معیارهای کیفی موجود در سیستم‌های موجود، ویژگی‌های کیفی این نرم افزارها شناسایی و به ویژگی‌های مبنا اضافه خواهد شد. در پایان نیز یک سیستم کاربردی براساس این ویژگی‌ها مورد ارزیابی قرار گرفته و نتایج حاصل تحلیل خواهد شد. روش این تحقیق، توصیفی ـ تحلیلی است که بر مبنای مطالعات کتابخانه‌ای صورت گرفته است. چکیده فارسی مقاله ا