درخت حوزه‌های تخصصی

اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
اخلاق اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۷٬۶۴۱ تا ۷٬۶۶۰ مورد از کل ۸٬۶۷۳ مورد.
۷۶۴۱.

پاک زیستی در دوران تجرد(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق دوره جدید سال سوم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱۰ (پیاپی ۳۲) 97 - 126

کلید واژه ها: پاک زیستی عفت عفاف استعفاف تجرد اخلاق مجردی اخلاق کاربردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۵ تعداد دانلود : ۳۹۰
دوران مجردی، بخش جدایی ناپذیر زندگی هر جوانی است که بیشتر با ازدواج پایان می یابد و وارد مرحله جدیدی می گردد. پاک زیستی مهم ترین وظیفه اخلاقی در دوران تجرد است و نقشی اساسی در سیر معنوی یک جوان به سوی خدا دارد. تبیین پاک زیستی و چیستی و چرایی و ویژگی های اخلاقی آن از دیدگاه فرهنگ دینی هدف مقاله حاضر است. از دیدگاه دینی، پاک زیستی با بار معنایی ویژه، صفات اخلاقی بسیاری را به همراه دارد و از سوی دیگر رذائل اخلاقی زیادی را برنمی تابد. اهمیت پاک زیستی تا آن جاست که بدون آن حرکت در مسیر کمال و سعادت انسانی امکان پذیر نیست. تبیین ویژگی های اخلاقی پاک زیستی، معلوم می سازد بسیاری از روابط جنسی و عاطفی میان دختران و پسران، که در جامعه فعلی ما وجود دارد، با چالش مواجه است. این مقاله در سه بخش، مفهوم شناسی پاک زیستی، ارزشمندی معنوی و اخلاقی پاک زیستی و ویژگی های اخلاقی پاک زیستی، به تبیین مسئله می پردازد.
۷۶۴۲.

تحلیل و بررسی نقد ارسطویی السدیر مکینتایر برکانت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال ششم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۲۱)

کلید واژه ها: ارسطو کانت مکینتایر عقل عملی اخلاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۳ تعداد دانلود : ۲۰۲
السدیر مکینتایر از جمله فیلسوفان منتقد لیبرالیسم و نهضت روشنگری است. وی از موضعی ارسطویی به نقد اندیشه اخلاقی کانت و لیبرالیسم پرداخته است. کانت بر عقل عملی محض در تعیین وظایف اخلاقی تاکید دارد. به نظر مکینتایر، عقل عملی محض نمی تواند در این راستا کارگشا باشد و در برابر، از موضعی ارسطویی، از نقش شخصیت و عقل عملی ساخته شده در سنت و اجتماع در تشخیص وظایف اخلاقی دفاع می کند. در این مقاله نقد مکینتایر بر روش اخلاقی کانت توضیح و مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت. به اعتقاد نگارنده، رویکرد اخلاقی ارسطویی و کانتی هرکدام مزایا و محدودیتهای خاص خود را دارند. رویکرد کانتی امکان ارزیابی تعهدات اخلاقی موجود را فراهم می سازد و رویکرد ارسطویی فرایند تکوین شخصیت اخلاقی و لزوم مصلحت سنجی به موقع در عمل اخلاقی را توضیح می دهد. نگارنده سعی دارد به الگویی برسد که در ضمن توجیه اصول اخلاقی عام مجالی برای تمایزهای فرهنگی و اخلاقی باقی گذارد. در این الگو، تمایزهای فرهنگی در مقام کاربست و حدود و ثغور اصول عام ایفای نقش می کنند. با این روش می توان موضعی بین عام گرایی کانتی و خاص گرایی ارسطویی اتخاذ کرد، طوریکه نه به مطلق گرایی اخلاقی و نه به نسبی گرایی منتهی شود. بدین منظور، نگارنده از رویکردی کارکردگرا استفاده می کند.
۷۶۴۳.

ارائه مدلی برای استعدادیابی و جانشین پروری به منظور استقرار نظام شایستگی (مورد مطالعه: شرکتهای بانک ملت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال ۱۲ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۴۵) 199-220

کلید واژه ها: استعدادیابی جانشین پروری شایستگی شرکت های تابعه بانک ملت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۴ تعداد دانلود : ۲۰۶
عصر حاضر، با ویژگی هایی چون نوآوری، توسعه ی دانش، جهانی سازی و افزایش رقابت معرفی می شود؛ به همین دلیل، سازمان ها از تمام توان خود برای پیروزی در رقابت فزاینده موجود استفاده می کنند که سرمایه های انسانی از مهم ترین آن هاست. این پژوهش با هدف ارائه مدلی برای استعدادیابی و جانشین پروری به منظور استقرار نظام شایستگی با مورد مطالعه شرکت های تابعه بانک ملت استان تهران انجام شد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از نظر جمع آوری داده ها از نوع پژوهش های توصیفی – پیمایشی به شمار می آید. جامعه آماری پژوهش، تعداد 758 نفر از مدیران و کارشناسان شرکت های بانک ملت می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، نمونه ای به تعداد 255 نفر انتخاب شده اند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش مدل سازی معادلات ساختاری و از نرم افزار PLS Smart استفاده شده است. در پی این پژوهش مولفه ها و شاخص ها تعیین شد. از طرفی دیگر در روابط بین مولفه ها مشخص شد که مولفه های شناسایی شده برای هر متغیر، همبستگی بالایی با آن ها دارند و به خوبی توانسته اند متغیر اصلی را تبیین نمایند. در نهایت طی مدلسازی مشخص شد که استعدادیابی بر جانشین پروری و استقرار نظام شایستگی اثرگذار است و علاوه بر آن جانشین پروری در تاثیر استعدادیابی بر شایستگی نقش میانجی دارد.
۷۶۴۴.

شناسایی مولفه های مدیریت زمان از منظرآموزه های اسلا می و اعتبار بخشی آن توسط مدیران آموزشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال سوم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۸) ۸۵-۱۰۰

کلید واژه ها: مدیریت زمان مولفه ها آموزه های اسلامی اعتباریابی مدیران آموزشگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۲ تعداد دانلود : ۲۴۷
هدف پژوهش حاضر شناسایی مولفه های مدیریت زمان از منظر اسلامی و با رویکرد تحلیل مضمون و اعتبار یابی آن است . روش پژوهش یک مطالعه ترکیبی و جزء طرح های متوالی اکتشافی از نوع ابزارسازی می باشد، در بخش کیفی به شیوه تحلیل مضمون، ابعاد و گویه های سازنده مولفه مدیریت زمان از منظر اسلامی مشخص شد . در بخش کمی این مولفه ها اعتباریابی و اولویت بندی شد. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی شامل منابع اسلامی از جمله قرآن و نهج البلاغه می باشد که با مطالعه کل کتاب ها احادیث و آیات مربوط به زمان استخراج و مورد تحلیل قرار گرفت و در بخش کمی نیز جامعه پژوهش شامل مدیران مدارس شهرستان کازرون بود که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش متون کاوی و پرسش نامه محقق ساخته است. ضریب آلفای کرونباخ به دست آمده برای پرسش نامه 93/0 و روایی آن توسط تحلیل عاملی مورد تایید قرار گرفت. داده های پژوهش در بخش کیفی توسط شیوه تحلیل مضمون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در بخش کمی از تحلیل عامل تاییدی استفاده شد. براساس نتایج به دست آمده در بخش کیفی مدل مدیریت زمان از منظر آموزه های اسلامی مشتمل بر پنج مولفه تعهد، مدیریت، وجدان مداری، بصیرت و مراقبه شد که در اعتبار یابی توسط مدیران آموزشگاهی مورد تایید قرار گرفت.
۷۶۴۵.

کارکرد عشق و محبت در انگیزش اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اخلاق وحیانی سال یازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۲۲) 105 - 135

کلید واژه ها: انگیزش اخلاقی خود دوستی خیرخواهی عشق ناب انگیزش معنوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۲ تعداد دانلود : ۱۲۰
محبت و عشق ورزی، از مهم ترین گریش های اصیل در وجود آدمی است که می تواند عالی ترین منیع انگیزش برای رفتارهای اخلاقی باشد. این پزوهش به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای به این نتایج دست یافته است که هرچند خوددوستی میلی تاثیرگذار در صدور افعال است، اما مانعی بر سر راه انجام اعمال از روی عشق ورزی نیست و تا عملی برخاسته از میل اصیل خیرخواهانه نباشد از حد نصاب ارزش اخلاقی برخوردار نمی گردد. خیرخواهی و عشق ورزی میلی فطری و اصیل در همه انسان ها قرار دارد که می تواند مستقلا سرچشمه رفتارهای اخلاقی گردد. در این صورت است که می توان از عشق ناب به فضایل اخلاقی و محبت معنوی به عنوان عالی ترین عامل انگیزه بخشی در رفتارهای اخلاقی سخن گفت. رفتار بر مبنای اخلاق فاضله و محبت ورزی، تلازم با انقیاد الهی دارد و موجب تقرب وجودی به خداوند می گردد. این معنا می تواند در پرتو بینش الهی تقویت شود و به سطحی از آگاهی برسد که تنها رضوان الهی منشا انگیزش در عملکردهای اخلاقی گردد.
۷۶۴۶.

ارائه الگوی مشارکت شهروندان در احساس مسائل عمومی مبتنی بر اخلاقیات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۲۹)

کلید واژه ها: مشارکت شهروندان احساس مشکل مسائل عمومی اخلاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۲ تعداد دانلود : ۳۷۹
پژوهش حاضر به طراحی و ارائه مدل مشارکت شهروندان در احساس مسائل عمومی مبتنی بر اخلاقات پرداخته است. این تحقیق ازنظر هدف، اکتشافی و از نظر روش، تلفیقی از روش های کیفی و کمی بود. در مرحله اول از روش کیفی و از نوع تحلیل محتوا استفاده شد و در مرحله دوم تحقیق از تکنیک دلفی، جهت تعیین ابعاد و مولفه ها مشارکت شهروندان استفاده گردید. پس از طی سه مرحله دلفی، برای مشارکت شهروندان در احساس مسائل عمومی، بعداطلاع رسانی با مولفه های (حضوری و غیر حضوری). بعدحمایت با مولفه های (قانونی، سازمانی ،اقتصادی). بعد همکاری با مولفه های (فردی،سازمانی ،اجتماعی) و بعداختیار شهروندی با مولفه های (فردی، اجتماعی، سیاسی) مورد تایید خبرگان قرار گرفت. جهت پیمایش و آزمون مدل جامعه آماری شهروندانی بود که به عنوان ارباب رجوع به مجلس شورای اسلامی مراجعه نمودندکه با استفاده از جدول مورگان و روش نمونه گیری تصادفی تعداد 388 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب گردید. تجزیه وتحلیل داده های پژوهش با کمک نرم افزارهای اس پی اس اس و اسمارت پی ال اس تحلیل عاملی تاییدی ،مدل یابی معادلات ساختاری صورت پذیرفت و سازه الگو طبق تجزیه و تحلیل های بعمل آمده تایید شد. یافته ها حاکی از آن است که میزان واریانس تبیین شده احساس (89/0) اس ت. مثبت بودن مقادیر Q برای تمامی متغیرها نشان می دهد که این متغیرها موجبات ارتقاء مشارکت شهروندان را فراهم می کند.
۷۶۴۷.

علل تلقین گرایی در نظام آموزش رسمی و غیررسمی و راهکارهای برون رفت متناسب با فرهنگ اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی از دیدگاه اسلام سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۷ 69-94

کلید واژه ها: تلقین گرایی آموزش رسمی آموزش غیررسمی فرهنگ اسلامی راهکارهای برون رفت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۲ تعداد دانلود : ۲۸۲
هدف از انجام این پژوهش، تبیین و نقد علل تلقین گرایی در نظام آموزش رسمی و غیررسمی و ارائه راهکارهای برون رفت از آن، متناسب با فرهنگ اسلامی است. روش پژوهش، روش های فلسفی تحلیل و تفسیر مفهومی (بررسی بافت یا سیاق مفهوم، تحلیل بر حسب مفهوم متضاد) و روش تحلیل استعلایی است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که عوامل موثر بر شکل گیری تلقین گرایی در آموزش رسمی، روش تدریس منفعلانه، محتوای تلقینی و استفاده ابزاری از آموزش و پرورش است. در آموزش غیررسمی نیز می توان به فرهنگ، خانواده، معیارپذیری و عوامل روانشناختی در شکل گیری تلقین گرایی اشاره کرد. راهکارهای مرتبط با کاهش تلقین گرایی در آموزش رسمی، شامل روش تدریس فعال، محتوای دانش آموز محور و تربیت شهروندی است و در آموزش غیررسمی، تعادل فرهنگی، آموزش خانواده، معیارشناسی و توجه به خودآگاهی و خودشناسی روان شناختی پیشنهاد شده است.
۷۶۴۸.

روش شناسی استنباط اولویت های اخلاقی براساس روایات «افعل تفضیل»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال چهاردهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۵۲ ۱۴۵-۱۶۴

کلید واژه ها: افعل تفضیل خیر افضل اقرب امور اعمال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۲ تعداد دانلود : ۱۹۷
باتوجه به سطوح مختلف ارزش های اخلاقی در اسلام، برای شناختن مهم ترین ارزش ها و نیز رفع تزاحم لازمست استنباط از متون آیات و روایات انجام شودکه یکی از مهم ترین هیئت ها در این متون، «ساختار تفضیل» است؛ برخی روایات این ساختار، حاکی از اولویت یک یا چند ارزش و برخی دیگر حاکی از قاعده ای در تعیین اولویت هستند، تنافی ابتدایی بین این روایات قاعده مند این سوال را پیش می آورد که برای استنباط اولویت های اخلاقی بر اساس این روایات، چگونه باید تنافی ظاهری بین آنها را برطرف کرد؟ روش تحقیق در این مقاله توصیفی تحلیلی است که بر مدار فقه الاخلاق استوار شده است. بررسی روایات قاعده مند در ساختار تفضیل حاکی از عدم تنافی بین آنهاست؛ برخی از آنها در مقایسه با هم تقدم رتبی دارند و برخی دیگر که در یک رتبه هستند یا حیثیت های مختلفی از عملِ دارای اولویت هستند و یا آنکه یک عملِ دارای اولویت به بیان های مختلف تبیین شده است
۷۶۴۹.

ارائه الگویی نظری در برنامه درسی آموزش حرفه ای براساس فلسفه تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران

نویسنده:
منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال اول بهار ۱۳۹۵ شماره ۲ ۷۵-۹۸

کلید واژه ها: آموزش حرفه ای الگو برنامه درسی فلسفه تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۲ تعداد دانلود : ۵۲۵
هدف از انجام این پژوهش ارائه الگویی نظری در برنامه درسی آموزش حرفه ای براساس فلسفه تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران است. روش پژوهش کیفی از نوع تحلیلی – استنتاجی است؛ بدین معنا که براساس الگوی استنتاجی فرانکنا از قرار گرفتن اهداف و مبانی در کنار هم اصولی استخراج شده است. ابزار جمع آوری داده ها فیش برداری است. جامعه تحلیلی این پژوهش فلسفه تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی در ایران و کلیه منابع موجود در زمینه آموزش حرفه ای است، نمونه گیری از این جامعه به طور هدفمند براساس عناصر برنامه درسی آموزش حرفه ای صورت گرفته است. روش تحلیل داده ها دسته بندی، کدگذاری و تفسیر بوده که به طور مستمر و همزمان با جمع آوری داده ها انجام شده است. یافته های حاصله حاکی از این است که اهداف آموزش حرفه ای عبارتند از: پاکی، سلامت، قوت جسمانی، دانشِ کسب مهارت و بینش نسبت به حرفه ها و ارتقای روحیه مشارکت پذیری در حین آموزش حرفه ای. علاوه بر این برخی اصول مستخرج از الگوی نظری در بخش محتوای آموزش حرفه ای عبارتند از ارتقای درک و فهم در مورد اصول ایمنی در کار و حرفه، ارتباط محتوا با موضوع مورد مطالعه، توأم کردن شواهد و دلایل حاکی از مطابقت علم با عالم واقع درباب علوم زمینه ای حرفه ها، کاوش در ابعاد تاریخی و اجتماعی حرفه ها، ارتباط محتوا با نیازهای حرفه ای آینده شاگردان، لحاظ کردن جنبه های دانش، مهارت و بالاخره بینش نسبت به کار و حرفه. در بخش یادگیری نیز این اصول عبارتند از: ایجاد زمینه های فرضیه پروری، تعامل یادگیرندگان با یکدیگر و دارا بودن فضل در کمک به همسالان. در بخش یاددهی این اصول عبارتند از: پیدایش عمل ماهرانه و تحول در بینش نسبت به حرفه، تذکر مضامین اسلامی در زمینه کار و حرفه، ایجاد زمینه های مناسب در حین آموزش برای پرورش روحیه مشارکت پذیری، داشتن دید جامع نگر در فرآیند یاددهی، برقراری عدالت تربیتی در حین آموزش حرفه ای، تناسب تکلیف در زمینه کار و حرفه با توان و ظرفیت یادگیرندگان؛ و نهایتا در بخش ارزشیابی این اصول عبارتنداز : ارتقای احساس مسئولیت شاگردان نسبت به ارزیابی دانش، مهارت و بینش خود نسبت به حرفه ها، لحاظ کردن سطوح دانش، مهارت و بینش نسبت به حرفه ها در امر ارزشیابی، توجه به ظرفیت و توانایی یادگیرندگان در امر ارزشیابی.
۷۶۵۰.

جایگاه عدالت و جلوه های نقد اجتماعی در پند سیاسی سعدی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ویژه نامه

کلید واژه ها: عدالت نقد جامعه پند سیاسی کلیات سعدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۱ تعداد دانلود : ۱۰۸۰
سعدی (606 692 ه . ق.) را باید به یقین از موفق ترین سخنورانی دانست که از پند و اندرز جهت انتقاد سیاسی به عنوان جنگی نرم در زورآزمایی و برخورد با سوء رفتارهای صاحبان دین و دنیا در عصر خویش بهره می گیرد. او با آمیختگی طنز و پند و استفاده از هنر ایجاز، تشبیهات غافلگیرکننده، تضاد موجود در جامعه و... فاصله ی میان حقیقتِ زندگی و واقعیت حاکم را چنان زیبا بیان می کند که از یک حادثه ای جدی یک فانتزی خنده دار به وجود می آورد. در این پژوهش نخست درمی یابیم که برقراری عدالت اجتماعی یکی از مهمترین دغدغه های سعدی است. سپس با تحلیل و بررسی شواهد و نمونه های از کلام وی آشکار می سازیم که از منظر شیخ اجل، صاحب منصبانی چون قاضیان، کارگزاران حکومتی، بزرگان دینی به ویژه حاکمان و امیران، خود بیشترین جلوه های بی عدالتی در جامعه ی آشفته و آلوده ی دوران اویند.
۷۶۵۱.

گذشت بزرگوارانه؛ (تحلیل چیستی «صفح» در قرآن، با تأکید بر دیدگاه علامه جوادی آملی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اخلاق وحیانی سال دهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۰) 5 - 37

کلید واژه ها: صفح عفو سرزنش گذشت بزرگوارانه جوادی آملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۱ تعداد دانلود : ۱۶۰
صفح، از آموزههای معاشرت اسلامی است که قرآن کریم در چندین آیه به آن دعوت کرده است. گرچه برخی از واژهپژوهان و مفسران، صفح و عفو را هممعنا دانستهاند، به نظر برخی دیگر از لغتدانان و بسیاری از مفسران، از جمله علامه جوادی آملی، صفح که در قرآن کریم و روایات اهل بیت علیهم-السلام به «جمیل/زیبا» وصف شده، معنایی متفاوت با عفو دارد و برتر از عفو و برخاسته از کرامت نفسانی ویژهای است، زیرا عفو به معنای ترک انتقام؛ ولی صفح، به معنای صرف نظر کردن از اصل تبهکاری، زدودن کینه و ناراحتی از دل، و صفحهگردانی کریمانه و ندیدن صفحهای از خاطرات خود که خطا و زشتی و تجاوز دیگران بر آن نقش بسته، و چشمپوشی از آن و گشودن صفحهای زیبا و فراموش کردن خطای خطاکار است که از آثار آن نه تنها ترک انتقام، بلکه ترک نکوهش و سرزنش شخص خطاکار است. ادلّه و شواهد دیدگاه دوم عبارتاند از: تصریح برخی واژهپژوهان و کتابهای فروق اللغه؛ هماهنگی معنای اصطلاحی یادشده با معنای لغوی؛ شاهد قرآنی؛ شاهد روایی و آرای مفسران، به ویژه مفسران ادیب. در این مقاله این ادله و شواهد به تفصیل بررسی میشوند.
۷۶۵۲.

سنجش اخلاقی انصاف مدارانه داوری پیش از رسیدگی های شبه قضایی در نظام حقوقی ایران با تاکید بر اصول دادرسی منصفانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال یازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۴۲) 183-190

کلید واژه ها: اخلاق آیین دادرسی اداری مراجع شبه قضایی دادرسی منصفانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۱ تعداد دانلود : ۴۷۲
نهاد داوری به عنوان یک روش حل اختلاف مبتنی بر توافق و تراضی طرفین اختلاف ، از قدیم الایام مورد توجه و اقبال مردم قرار داشته است . این سیستم قراردادی موسوم به داوری مردمی دارای امتیازاتی است که آن را نسبت به سایر روش های حل اختلاف ممتاز ساخته است .پراکندگی وتنوع مراجع و همچنین کارکرد آنان امکان تدوین قانون آیین دادرسی اداری واحد که براساس اصول دادرسی منصفانه باشد کار را مشکل می کند، اما ماهیت شبه قضایی و متمایز بودن آنها از محاکم قضایی و حاکمیت اصول حقوقی و اعمال اداری می تواند نقاط اشتراک برای بررسی انجام تحقیق که امکان ایجاد آئین دادرسی واحد و عدم مغایرت با الزامات قانونی وجود دارد. در قضاوت، داوری،رسیدگیهای اداری و به طور کلی هر نوع اقدام حقوقی بر مبنای انصاف، وجدان اخلاقی است که به تشخیص موضوع می پردازد. در مجموع می توان برای اصل انصاف ویژگیهایی چون بی طرفی و نفی جانبداری، نفی غرض ورزی، گوش دادن به حرف طرف مقابل(استماع منصفانه)، انجام وظیفه بدون در نظر گرفتن گرایشهای شخصی و گروهی انجام وظیفه با رعایت صداقت، تقوی و امانتداری و ...را برشمرد. بنابراین سعی داریم به بررسی سنجش اخلاقی انصاف مدارانه داوری پیش از رسیدگی های شبه قضایی در نظام حقوقی ایران با تاکید بر اصول دادرسی منصفانه بپردازیم.
۷۶۵۳.

منشوری صحیح برای تحقیقات رسانه ای با تأکید بر صداقت اخلاقی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق سال نهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۴ (پیاپی ۵۶) 83 - 106

کلید واژه ها: اخلاق صداقت اخلاقی رسانه هنجار شاخصه های هنجاری سلامت رسانه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۰ تعداد دانلود : ۳۶۱
امروزه با توجه به گستردگی نقش رسانه های جمعی و کارکرد ویژه آن ها در شکل دهی افکار عمومی و به تبع، تصمیم گیری و تصمیم سازی مسئولان و نیز با توجه به وجود زمینه های انحرافات اخلاقی فعالان این عرصه، ارائه منشوری صحیح برای تحقیقات رسانه ای، براساس رعایت صداقت اخلاقی و تحقق سلامت رسانه ای، ضروری به نظرمی رسد. افزون براین، رسانه ها نه تنها بر تک تک مردم تأثیر می گذارند، بلکه آموزه ها و عملکرد آن ها بر روابط میان افراد جامعه نیز مؤثر است. در این مقاله، شاخصه های هنجاری رسانه برای گسترش صداقت اخلاقی، وامدار اصول اخلاقی برگرفته از جهان بینی و نظام ارزشی اسلام و شامل بایدها و نبایدهای رفتاری در حوزه مأموریت حرفه ای است که رویکرد اصلی منشور رسانه ای را برای محققان عرصه رسانه نمودار می سازد. نگارنده در این مقاله بر آن است تا علاوه بر تبیین مفهوم و اهمیت صداقت اخلاقی و مفروضات بنیادی نظام هنجاری اسلام در سلامت رسانه، بایدها و نبایدها (یا الزامات اخلاقی) رسانه ملی را در رعایت صداقت و تحقق سلامت  رسانه ای به شکل منشوری صحیح برای تحقیقات رسانه ای برشمارد. روش تحقیق در این مقاله توصیفی – تحلیلی، با رویکرد کاربردی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای است. مهم ترین نتیجه این تحقیق آن است که توجه به کاربرد منشور صحیح  رسانه ای نشان می دهد که اولاً، در استفاده از رسانه ها و بهره مندی صحیح از آن ها باید هدف معقولی وجود داشته باشد و مخاطبان هنگام استفاده از این فضا همواره باید به سلامت جسمی، روحی و اخلاقی خود توجه داشته باشند؛ ثانیاً، بنابر ضرورتی کاملاً منطقی، سیاست گذاری های رسانه ای باید با راهبرد فرهنگی و اخلاقی کشور متناسب باشند تا در تحقق صداقت پایدار اخلاقی  سودمند و کارآمد باشند. بنابراین، آموزش فرهنگی و مبتنی بر جامعه پذیری  سواد رسانه ای برای همه قشرهای جامعه، مخاطبان رسانه و مسئولان اجرایی   این عرصه لازم است.
۷۶۵۴.

مقایسه سبک زندگی مادران حافظ قرآن و همتایان آنان در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال دوم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۳) ۱۱۳-۱۳۰

کلید واژه ها: مادران کلاس های حفظ قرآن کلاس های قرائت قرآن سبک زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۱ تعداد دانلود : ۴۰۰
پژوهش حاضر با هدف مقایسه سبک زندگی مادران حافظ قرآن و همتایان آنان ا (مادران غیر حافظ قرآن )انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش مادران حافظ قرآن و همتایان آنان (مادران غیر حافظ قرآن )در شهر تهران بودند که از میان آن ها تعداد 92 نفر از مادرانی که حداقل سه جزء از قرآن کریم را حفظ کرده بودند، از چند مرکز قرآنی در سطح شهر تهران(مراکزصهبای ملکوت، دارالتحفیظ قرآن کریم، مکتب القرآن کریم و موسسه محمدامین) به طور تصادفی انتخاب شدند. همچنین، 88 نفر از مادرانی که در کلاس های حفظ قرآن شرکت نکرده بودند، به طور غیرتصادفی و با رعایت ملاحظاتی(شباهت نسبی از لحاظ متغیرهای جمعیت شناختی و سطح اقتصادی- اجتماعی) انتخاب و از نظر سبک زندگی مورد مطالعه قرار گرفتند. در این پژوهش برای جمع آوری اطلاعات از دو پرسش نامه 1- پرسشنامه سبک زندگی لعلی، عابدی و کجباف(1391) و 2- پرسش نامه محقق ساخته سبک زندگی اسلامی، استفاده شد. روایی محتوایی این ابزارها با استفاده از قضاوت متخصصان مورد تایید قرار گرفت و پایایی آن ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مطلوب ارزیابی شد. برای تحلیل داده های جمع آوری شده از آزمون تی(t) برای مقایسه میانگین های دو گروه مستقل استفاده شد. نتیجه تحلیل داده ها نشان داد که دو گروه از لحاظ برخی از مؤلفه های مختلف سبک زندگی متفاوت هستند. حافظان قرآن در خرده مقیاس های سلامت معنوی، سلامت اجتماعی، سبک زندگی اسلامی و اجتناب از دارو، مواد مخدر و الکل، نمره بالاتری کسب کرده اند. به این ترتیب می توان نتیجه گرفت که شرکت در کلاس های قرائت و حفظ قرآن کریم می تواند در اصلاح سبک زندگی مؤثر باشد
۷۶۵۵.

بررسی و ارزیابی نگرش مذهبی دانشجویان دانشگاه آزاد خرم آباد(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق دوره جدید سال ششم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۲۳ (پیاپی ۴۵) 167 - 190

کلید واژه ها: نگرش مذهبی دانشجو آموزش عالی انتقال فرهنگ جامعه آماری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۰ تعداد دانلود : ۳۴۶
این پژوهش با هدف بررسی نگرش مذهبی دانشجویان انجام شد. روش پژوهش توصیفی پیمایشی از نوع مقطعی و جامعه آماری آن، دانشجویان دانشگاه آزاد خرم آباد در سال 1392 تا 1393، به تعداد 13هزار نفر بودند که 145 نفر از دانشجویان به شیوه تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. داده های این پژوهش ازطریق اجرای پرسش نامه استاندارد سراج زاده با 26 پرسش بسته پاسخ، در چهار مؤلفه برحسب طیف پنج درجه لیکرت جمع آوری شد. روایی پرسش نامه به طریق محتوایی توسط کارشناسان تأیید شد. پایایی پرسش نامه نیز ازطریق ضریب آلفای کرونباخ 81/0 برآورد شد. یافته ها نشان داد که میانگین مؤلفه های نگرش مذهبی دانشجویان در دانشگاه آزاد خرم آباد، بیش از حد متوسط 3 است. بالاترین میانگین مربوط به مؤلفه نگرش اعتقادی به میزان 47/4 است. همچنین، بین نگرش مذهبی دانشجویان و معدل های آنان در مقاطع گوناگون آموزشی دانشگاه آزاد، تفاوت معنادار وجود نداشت؛ اما برحسب جنس معنادار بود.
۷۶۵۶.

واکاوی مفاهیم اخلاقیِ آزادی، مسؤلیت و نوع دوستی در مکتب رفاه اجتماعی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق دوره جدید سال پنجم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱۹ (پیاپی ۴۱) 159 - 185

کلید واژه ها: اخلاق آزادی مسؤلیت نوع دوستی رفاه اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۰ تعداد دانلود : ۲۵۶
این پژوهش به دنبال بررسی و تحلیلِ سه مفهوم اخلاقیِ آزادی، مسؤلیّت و نوع دوستی در نظریهٔ رفاه است و می کوشد با بهره گیری از روش مطالعهٔ تحلیلی-اسنادی، ضمن طرح دیدگاه های اندیشمندان حوزهٔ رفاه، به برخی از انتقادات و سؤالات در این باره نیز پاسخ گوید. نتایج به دست آمده در پژوهش حاضر بدین قرار است: الف) نظریه های رفاه در مبحث آزادی با بیان اینکه آزادیِ بازار باعث افزایش فقر، نابرابری و افول اخلاقی خواهد شد و با تأکید ویژه بر مقولهٔ برابری، دولت ها و نظام های رفاهی را مجاز می شمارند از طریق وضع مقررات و سیاست های کنترلی به محدودکردن آزادیِ بازار دست بزنند؛ ب) در مبحث مسؤلیّت، اندیشمندان رفاه معتقدند که به سبب ناامنی های اقتصادی، اجتماعی، اخلاقی و... ناشی از بازار، افراد باید فقط مسؤلیّت بخشی از رفاه خود را بر عهده داشته باشند و دولت ها نیز باید در این خصوص اقدام نموده و برای تحقق حقوق اجتماعی افراد بکوشند؛ ج) اندیشمندان حوزهٔ رفاه، نوع دوستی را به عنوان فضیلتی اخلاقی می پذیرند؛ لیکن به رفتار متعهدانه و عمل متقابل، بر اساس حقوق و تکالیف تأکید می ورزند؛ د) به نظر می رسد نظریهٔ متفکران رفاه با اخلاق اعتدالی هم خوانی داشته باشد.
۷۶۵۷.

رؤیا و پایبندی به اخلاق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۲۹)

کلید واژه ها: رؤیا اخلاق پایبندی به اخلاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۰ تعداد دانلود : ۲۸۷
آیا رؤیا دلالتی بر میزان پایبندیِ حقیقیِ رؤیابین به اخلاق دارد؟ سه دیدگاه در پاسخ به این پرسش دیده می شود: الف) رؤیا هیچ دلالت اخلاقی ندارد، ب) انسانها را در رؤیا بی اخلاق اند، ج) رؤیاها نشان دهندة میزان پایبندی واقعی رؤیابین به اخلاق هستند. فرضیة مورد تأیید در این نوشته دیدگاه سوم است اما با یک تفصیل، به این توضیح که انواعی از رؤیاها وجود دارد. یک نوع آن دلالت بر میزان پایبندی واقعی رؤیابین به اخلاق دارد. رؤیا معدن ذخاری است که بهره ها از آن می توان برد و یکی از آن بهره ها کشف التزام/عدم التزام واقعی به اخلاق است. روش ما در این نوشته در نقد اطلاق دو دیدگاه اول و دوم تکیه بر شواهد تجربی و استناد به سخنان بعضی صاحب نظران است که دال بر وجود تنوع رؤیاهاست، اما با مروری بر مکتوبات موجود اشاره کردیم که از آن روی که تحقیقات لازم برای تشخیص و تفکیک انواع رؤیا صورت نگرفته است، بهره بردن از رؤیا برای کشف میزان پای بندی به اخلاق نیازمند بررسی بعضی از مبانی است که هنوز در دستور کار مراکز تحقیقاتی قرار نگرفته است. مقصود از این نوشته نقد فرضیات رقیب و اشاره به نیازمندی به تحقیق در بعضی از مبانی است.
۷۶۵۸.

بررسی مسئولیت اخلاقی و تکالیف دولت در قبال مسئولیت های خارج از اراده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال یازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۴۴) 197-222

کلید واژه ها: مسئولیت اخلاقی مسئولیت مدنی دولت تکلیف خارج از اراده عدالت توزیعی نظریه تضمین حق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۰ تعداد دانلود : ۱۸۶
تکالیف دولت در قبال مسئولیت های مدنی خارج از اراده از موضوعات مهم و اساسی است که چندان به آن پرداخته نشده است. این در حالی است که تکالیف دولت در این خصوص با توجه به اهمیت روزافزون حقوق شهروندان از مباحث مهم و ضروری و محل بحث و نظر است. سوال اساسی که در این زمینه در مقاله حاضر مطرح و مورد بررسی قرار گرفته این است که دولت در قبال حوادث خارج از اراده اش از منظر اخلاقی و حقوقی چه مسئولیتی دارد؟ مبانی فقهی، مبانی اخلاقی و حقوقی، شرایط و تکالیف دولت در قبال مسئولیت های خارج از اراده چیست؟ مقاله حاضر توصیفی تحلیلی بوده و با استفاده از روش کتابخانه ای به بررسی سوال های مورد اشاره پرداخته است. نتایج مقاله بیانگر این امر است که در حقوق ایران دولت در قبال مسئولیت های خارج از اراده متعهد می باشد. نظریه تساوی شهروندان، نظریه عدالت توزیعی، نظریه تضمین حق، رعایت قاعده انصاف و نظریه ی دولت بیمه گر مبانی اخلاقی و حقوقی مسئولیت دولت در قبال حوادث خارج از اراده می باشد. عدم وجود عاقله یا ناتوانی وی در پرداخت دیه، اشتباه قاضی در امر قضاوت تکلیف دولت در قبال حوادث غیرمترقبه و تکلیف دولت در پرداخت دیه تصادفات رانندگی(صندوق تأمین خسارات بدنی). از مهمترین مصادیق مسئولیت دولت در قبال مسئولیت های خارج از اراده می باشد.
۷۶۵۹.

رشد اخلاقی کودکان در کشاکش رسانه و خانواده(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق سال دهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳۹ (پیاپی ۶۱) 11 - 40

کلید واژه ها: رشد اخلاقی رشد اخلاقی کودکان خانواده رسانه تلویزیون برهم کنش رسانه و خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۰ تعداد دانلود : ۳۸۴
شناسایی عوامل و نهادهای تأثیرگذار بر رشد اخلاقی کودکان و نوجوانان، برای برنامه ریزی صحیح در امر تربیت آن ها ضروری است. امروزه خانواده در تربیت کودکان بی رقیب و به دور از عوامل برون خانوادگی عمل نمی کند، بلکه رسانه (به ویژه تلویزیون) نیز به مثابه یکی از اعضای خانواده بر رشد اخلاقی آنان تأثیر می گذارد. در واقع، این دو نهاد (رسانه و خانواده) در محیطی واحد (خانه) طی فرایندی تعاملی بر رشد اخلاقی کودکان تأثیر می گذارند. موضوع پژوهش حاضر، آشکارسازی بخشی از آثار تربیتی برهم کنش رسانه (با تأکید بر تلویزیون) و خانواده است. بدین منظور، ابتدا مسائل خانواده در امر تربیت نسل جدید  و سپس، دو اثر ویژه برهم کنش این دو نهاد یعنی شکاف نسلی و زوال کودکی بررسی شد. در آخر، عنصر «وساطت والدین» در تماشای تلویزیون به منزله راهکار کاهش شکاف نسلی و زوال کودکی واکاوی شد. نتیجه پژوهش آن است که هرچه والدین هنگام مصرف رسانه ای فرزندان، کمتر با آنان همراهی کنند، دو پدیده «شکاف نسلی» و «زوال کودکی» بیشتر خواهد شد. از میان انواع وساطت والدین، وساطت فعال بیش از بقیه بر کاهش این دو پدیده تأثیر دارد. در این پژوهش برای شناسایی مشکلات و مسائل خانواده ها در زمینه تربیت نسل جدید، به سؤالات مطرح شده از مرکز ملی پاسخ گویی و تجربه پژوهشگر بهره گرفته و برای معرفی آثار برهم کنش رسانه و خانواده و راه کاهش آثار منفی از روش کتابخانه ای استفاده کرده ایم.
۷۶۶۰.

چیستی تواضع: بررسی تطبیقی دیدگاه های اخلاقیون مسلمان و فیلسوفان اخلاق غربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال پنجم بهار ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۱۹)

کلید واژه ها: اخلاق تواضع تکبر اخلاقیون مسلمان فیلسوفان اخلاق غربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۰ تعداد دانلود : ۴۱۳
تواضع به عنوان یکی از فضایل تاثیر گذار در زندگی فردی و اجتماعی همواره مورد توجه اخلاقیون مسلمان و فیلسوفان اخلاق غربی بوده است. فهم نادرست از این فضیلت ممکن است تربیت اخلاقی را دچار مشکل کرده و فاعل اخلاقی را در دام حقارت نفس و یا خودبزرگ بینی گرفتار سازد. از این روی فیلسوفان اخلاق در باب تحلیل ماهیت، قلمرو، عمق و درجات آن مباحث بسیاری را طرح کرده اند. مولفان در این نوشتار پس از گزارش و تحلیل دیدگاه اخلاقیون مسلمان و با بهره گیری از چارچوب های مفهومی ِ مطرح شده در این موضوع، توسط فیلسوفان اخلاقِ غربی، به بازخوانی مفهوم تواضع پرداخته اند. بر این اساس، تعاریف اخلاقیون مسلمان از تواضع باورمحور، معرفت محور، غیربالانگر و سلبی است. دو اشکال عمده ای که در برخی از تعاریف تواضع به چشم می خورد عبارتند از خلط مقام تعریف و مقام تحقق، و دیگری بی توجهی به عمق تواضع.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان