درخت حوزه‌های تخصصی

جغرافیا

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
جغرافیای انسانی جغرافیای طبیعی رشته های جغرافیای عمومی فنون جغرافیایی گروه های ویژه نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶٬۲۶۱ تا ۶٬۲۸۰ مورد از کل ۳۰٬۱۶۹ مورد.
۶۲۶۱.

جایگاه شهر کوچک زیباشهر در مقایسه باشهر مبارکه در پیوند شهر و روستا (مطالعه موردی: سکونتگاههای روستائی بخش گرکن جنوبی شهرستان مبارکه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال نهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 87 - 112

کلید واژه ها: پیوند خدمات زیباشهر گرکن جنوبی مراجعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۹ تعداد دانلود : ۹۰
پیوندهای روستایی شهری در تنظیم و بیان سیاستهایی توسعه با هدف کاهش فقر و حمایت از نقش مثبت شهرهای کوچک در توسعه نواحی روستایی پیرامونی مورد تأکید کارشناسان توسعه قرار دارد. هدف کلی ازاین مطالعه بررسی پیوند روستائی- شهری دربخش گرکن جنوبی شهرستان مبارکه بانقش آفرینی شهرکوچک زیباشهر درمقایسه باشهرمبارکه (مرکزشهرستان) می باشد. داده های جمع آوری شده دراین کارتحقیقی بردوشیوه کتابخانه ای (جمع آوری آمارواطلاعات )ومیدانی (تکمیل پرسشنامه )استواربوده است. روائی ابزارتحقیق بااستفاده از بررسی مطالعات مشابه وپایائی ابزاراین پژوهش بااستفاده ازآلفای کرونباخ معادل 77/0بدست آمده است. نمونه آماری پرسش شونده دراین پژوهش 340نفرازسرپرستان خانوار راپوشش داد. برای تحلیل داده هاازنرم افزار SPSSجهت تحلیل های توصیفی واستنباطی بهره گرفته شده است. طی بررسیهای بعمل آمده درخصوص جایگاه شهرکوچک زیباشهر دربرقراری پیوند باروستاهای بخش گرکن جنوبی مشخص شد که روستاهای نزدیک به شهرزیباشهر دربرقراری پیوندهای خدماتی واقتصادی ترجیح می دهند با صرف وقت وهزینه کمتر به این شهرمراجعه کنند ودراین خصوص نقش این شهردرسرویس دهی برخی ازخدمات نسبتاٌپررنگ بوده ولی این پیوند یک سویه بوده وباعث توسعه وپیشرفت روستاهای مذکور نشده است. روستاهائی که فاصله بیشتری بااین شهردارند ترجیح می دهنددربرقراری پیوند های خدماتی واقتصادی ودردریافت تمامی خدمات به شهرمبارکه (مرکزشهرستان)که دارای خدمات سطوح بالااست، مراجعه کنند وازاین بابت شهرمبارکه ازجایگاه ویژه ای برخوردارمی باشد و همچنین مشخص شدکه روستاها بادورشدن از شهرکوچک زیباشهرارتباطشان ضعیف تر و با نزدیک شدن با این شهرقوی ترمی شود و پیوند روستاهای مورد مطالعه با شهرهای زیباشهر ومبارکه تاثیراتی را در قالب تبادل اطلاعات و نوآوری بدنبال داشته است.
۶۲۶۲.

بررسی مقایسه ای مولفه های معماری همساز با اقلیم در وضعیت ساخت و سازهای بافت جدید و قدیم شهر یزد(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی شهری دوره ۱ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳ 92 - 111

کلید واژه ها: معماری آسایش اقلیمی بافت قدیم و جدید مصالح ساختمانی شهر یزد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۱ تعداد دانلود : ۸۵
هدف از این پژوهش بررسی مقایسه ای مولفه های معماری همساز با اقلیم در وضعیت ساخت و سازهای بافت قدیم و جدید شهر یزد است. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی و جامعه آماری آن 50 نفر از کارشناسان و خبرگان برنامه ریزی و مدیریت شهری است که تمام جامعه به عنوان حجم نمونه انتخاب شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از ضرایب رگرسیون و برای تدوین راهبردها از روش SWOT استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد فضاهای شهری در بافت قدیمی شهر یزد منطبق بر اصول عملی طراحی اقلیمی است. اصول کلی طراحی در بافت قدیمی شهر یزد تاثیر زیادی در تعدیل شرایط سخت اقلیمی در بافت قدیمی این شهر داشته است. برابر بررسی های صورت گرفته ضعف ها و قوت ها در رابطه با معماری همساز با اقلیم در شهر یزد با ضرایب 9/05 و 7/63  بیشترین مقدار و نقاط فرصت ها و تهدیدات با ضرایب 7/01 و 6/074 کمترین مقدار را به خود اختصاص داده اند. در نتیجه وضعیت سازگاری ساخت و سازها در بافت جدید شهر یزد با وضعیت اقلیمی این شهر با نقاط ضعف بی شماری روبرو است. بر این اساس این مطالعه اقدام به تدوین راهبردهایی در این خصوص کرده است.
۶۲۶۳.

تحول کاربری اراضی در نواحی روستایی پیرامون شهر کاشان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا سال نوزدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۶۹ 71 - 82

کلید واژه ها: پویش ساختاری-کارکردی نیروهای درونی و بیرونی تحولات کاربری اراضی روستاهای پیرامونی کاشان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۴ تعداد دانلود : ۹۳
در بستر زمان، عوامل و نیروهای درونی و بیرونی، هر یک به شکلی در روند تحولات سکونتگاه های روستایی تأثیرگذارند. به عبارتی کاربری اراضی سکونتگاه های روستایی و شهری به عنوان یک نظام مکانی- فضایی دائم در حال تحول اند این تحولات از یکسو تحت تأثیر نیروها و روندهای درونی این نظام اند، و از طرفی از عوامل و نیروهای بیرونی که خود از سایر واقعیت های مکانی- فضایی و یا غیر فضایی نشأت می گیرند، تأثیر می پذیرند. بخش مرکزی کاشان نیز در حال تجربه این تحولات می باشد. این منطقه با بیش از 300 هزار نفر جمعیت، از مشکلاتی همچون، عدم تعادل فضایی، پراکنده رویی و تمرکز شدید رنج می برد. پیامد منطقی این تمرکز را می توان در رشد کالبدی شهر کاشان، خالی شدن سکنه روستاها، پدیدار شدن نابرابری های اجتماعی و اقتصادی، تخریب اراضی کشاورزی، بورس بازی زمین و رانت خواری، آسیب های اکولوژیکی و... مشاهده نمود. ازاین رو، تحلیل کاربری اراضی در این محدوده ضرورت دارد. برای این منظور نخست با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست 8 و با تکیه بر بعد ریخت شناسی ساختار فضایی، تغییرات کاربری اراضی استخراج، تحلیل و برای سال 1410 شبیه سازی می شود. در گام دوم، با استفاده از سه شاخص توزیع، خوشه بندی و تجمع، بر پایه داده های جمعیت در سال های مزبور، سیمای فضایی منطقه ترسیم می گردد. نتایج تحقیق نشان می دهد، نظام کاربری اراضی منطقه به طور شدیدی متأثر از پدیده خزش شهری است، که این امر زمینه تحول کاربری های اراضی روستاها به ویژه اراضی کشاورزی را فراهم کرده است. همچنین، عوامل و نیروهای درونی و بیرونی مختلف با منشاء محیطی- اکولوژیک، اجتماعی- اقتصادی و کالبدی در تغییر کاربری اراضی اثرگذار بوده اند، که در این میان نقش منابع آب و جریان جمعیت از اهمیت بیشتری نسبت به دیگر عوامل برخوردار است. درواقع، روستاها به منزله عرصه تکمیلی برای کارکردهای شهر کاشان شده اند.
۶۲۶۴.

تحلیل ساختارکالبدی بافت های فرسوده شهری با رویکرد توسعه پایدار (نمونه موردی: بافت فرسوده شهر آمل)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش محیط سال چهاردهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۵۲ 83 - 100

کلید واژه ها: بافت فرسوده توسعه پایدار شهری ساماندهی SPSS SWOT

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲ تعداد دانلود : ۸۵
در پی تحول در شیوه زندگی، نیاز به خدمات گوناگون نیز افزایش یافته و جهت مطابقت با شرایط جدید و دست یابی به توسعه ای پایدار، ساماندهی بافت های فرسوده اهمیت بیشتری می یابد. هدف پژوهش حاضر نیز ساماندهی کالبدی، فرهنگی- اجتماعی بافت فرسوده شهری با رویکرد توسعه پایدار شهری در شهر آمل می باشد. از نظر قلمرو زمانی، مطالعه در این محدوده در سال های1393و 1394 است. در این پژوهش کاربردی و توسعه ای از روش های توصیفی، اسنادی و همبستگی استفاده شده است. حجم نمونه در این پژوهش نیز 304 نفر روسای خانوار در بافت فرسوده و 30 نفر کارشناسان مربوطه می باشد. به منظور گردآوری اطلاعات، از پرسشنامه ها، نقشه محلات، منابع کتابخانه ای و همچنین بازدید میدانی استفاده شده است. نتایج جمع آوری شده از پرسشنامه ها با استفاده از نرم افزار SPSSو آزمون های آماری مورد ارزیابی قرار گرفته و  از نتایج پرسشنامه کارشناسی در تکنیک SWOT بهره برده شده است. بنابراین با توجه به نتایج حاصله از تحقیق، الگوی پیشنهادی مداخله با تکیه بر توسعه پایدار شهری ارائه گردیده است.
۶۲۶۵.

پراکنش فضایی رضایت از دسترسی به خدمات شهری در شهرهای میان اندام (مطالعه موردی: شهر بومهن)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش محیط سال چهاردهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۵۴ 99 - 122

کلید واژه ها: پراکنش فضایی خدمات شهری شهر بومهن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۱ تعداد دانلود : ۱۲۶
به طورکلی یکی از مهم ترین وظایف مدیریت شهری در هر شهری اعم از شهرهای کوچک و بزرگ، تأمین خدمات شهری مناسب برای شهروندان می باشد که در صورت تحقق آن، هم باعث افزایش کیفیت زندگی شهروندان می شود و هم باعث ارزیابی مثبت از عملکرد مجموعه مدیریت آن شهر می شود. اما یک مسئله مهم در بخش تأمین خدمات شهری، نحوه توزیع آن ها در سطح شهر می باشد که عامل مهمی در جهت جلب رضایت و رفع نیاز شهروندان به عنوان هدف اصلی مدیریت شهری می باشد. این مقوله در شهرهای متوسط به دلیل دسترسی ناکافی شهروندان به خدمات شهری نمود بیشتری دارد. در همین راستا این تحقیق ابتدا با روش توصیفی - تحلیلی ابتدا میزان رضایت شهروندان شهر بومهن از دسترسی به خدمات شهری را بررسی کرده است و سپس پراکنش فضایی رضایت مندی شهروندان از دسترسی به خدمات شهری را موردبررسی قرار می دهد. جهت تحلیل اطلاعات گردآوری شده از نرم افزار SPSS وGis  استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داده است که درمجموع میزان رضایت شهروندان شهر بومهن از خدمات شهری موردبررسی کم بوده است و به غیراز خدمات آموزشی که میزان رضایت شهروندان در آن مناسب ارزیابی شده است بقیه خدمات وضعیت چندان مناسبی نداشته اند. از طرفی بررسی پراکنش فضایی رضایتمندی از خدمات شهری در شهر بومهن نشان می دهد که در بخش مرکزی میزان رضایت بیشتری نسبت به بخش های حاشیه ای بخصوص بخش جنوبی و شمالی شهر وجود دارد.
۶۲۶۶.

مدل سازی احتمالاتی در بررسی عوامل مؤثر بر ایجاد رودشکن ها نمونه پژوهش: کمربند کوهستانی زاگرس، حوضه قلعه شاهرخ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی محیطی دوره ۳۲ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۸۱) 61 - 78

کلید واژه ها: حوضه قلعه شاهرخ رگرسیون لجستیک رودشکن مدل سازی احتمالاتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۶ تعداد دانلود : ۱۶۵
رودشکن ها از لندفرم های پرشیب رودخانه ای هستند که در تحول سیستم های رودخانه ای اهمیت دارند. این پژوهش با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر ایجاد رودشکن و تعیین مناطق مستعد ایجاد رودشکن در حوضه قلعه شاهرخ با استفاده از روش رگرسیون لجستیک باینری انجام شده است. بدین منظور عوامل مؤثر بر ایجاد رودشکن انتخاب شدند و سپس ارتباط آنها با پراکنش رودشکن ها بررسی شد؛ در ادامه متغیرهای تأثیرگذار و میزان تأثیر آنها بر رودشکن تعیین و مدل پیش بینی با رگرسیون لجستیک روی این متغیرها انجام شد. نتایج آزمون درست نمایی در مدل ارائه شده نشان می دهد زمین شناسی و فاصله از مرزهای سازندهای زمین شناسی در مدل معنادارند. تحلیل نتایج نشان می دهد با کاهش مقدار در شاخص های بریدگی و سطوح هم پایه، فاصله از مرزهای سازندهای زمین شناسی و با افزایش برش عمودی احتمال وجود رودشکن افزایش می یابد. درباره سایر عوامل استفاده شده، رابطه ای دیده نشد. دقت 87درصدی داده های آزمون در نمودار راک بیان کننده دقت زیاد مدل در تشخیص درست نقاط رودشکن در حوضه قلعه شاهرخ است. نتیجه شاخص یودن برای داده های آزمون 66/0 است که ارائه اطلاعات درست از وضعیت احتمال نقاط رودشکن به ویژه برای داده های آزمون مدل را نشان می دهد. نتیجه ضریب توافق کاپا برای داده های آزمون 60/0 است که تطابق و توافق هر دو روش را با مقادیر مشاهداتی نقاط رودشکن نشان می دهد. براساس نتایج این پژوهش، سازندهای زمین شناسی و توپوگرافی در رخداد رودشکن ها در منطقه مطالعه شده نقش مهمی دارند و رگرسیون لجستیک نیز، مدل مناسبی برای پیش بینی وقوع رودشکن است.
۶۲۶۷.

بررسی وضعیت و نقش جامعه عشایری در توسعه پایدار مرزهای کشور(مورد مطالعه عشایر غرب ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای سال یازدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۴۱ 67 - 82

کلید واژه ها: وضعیت و نقش عشایر توسعه پایدار مرز استان کرمانشاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۶ تعداد دانلود : ۱۸۹
جامعه عشایری همواره نقش مهمی در توسعه مناطق مختلف ایفا کرده است که مناطق مرزی از مهمترین آنها محسوب می شوند. حضور عشایر در این مناطق نقش بسیاری می تواند در روند توسعه پایدار آنها داشته باشد.  در این تحقیق، هدف بررسی وضعیت و نقش جامعه عشایری در توسعه پایدار مرزهای کشور به صورت مطالعه موردی جامعه عشایری غرب ایران می باشد. عشایر مورد مطالعه نیز شامل عشایر گوران، کلهر، ثلاث و کرند در استان کرمانشاه بوده اند. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است. روش گردآوری داده ها مبتنی بر مطالعات میدانی از طریق ابزار پرسش نامه است. حجم نمونه برابر با 200 نفر بوده است که در نهایت داده ها با روش های آماری تحلیل شده اند. نتیجه تحقیق نشان داد که بررسی میانگین کل ظرفیت های جامعه عشایری برابر با 69/3 است. این مقدار میانگین نشانگر وجود ظرفیت های جامعه عشایری است. میزان رضایت مندی عشایر از زندگی چندان مطلوب نیست؛ چرا که میانگین این شاخص برابر با 75/2 بوده است. بین برخورداری عشایر منطقه از امکانات در دو دوره قبل و بعد از انقلاب در سطح معناداری کمتر از 05/0 تفاوت معناداری مشاهده شده است. برخورداری عشایر از امکانات در دوره بعد از انقلاب بهتر شده است. آزمون تی تک نمونه ای بیانگر آن است که چهار شاخص کیفیت سلامت و بهداشت، کیفیت امنیت، کیفیت آموزش و کیفیت زیرساختی(جاده، آب، و...) در سطح معناداری کمتر از 05/0 و در وضعیت مطلوبی قرار دارند. اما دو شاخص کیفیت درآمد و کیفیت حمایت نهادی و سازمانی دارای وضعیت نامناسبی هستند. معادلات ساختاری تایید می کند ظرفیت های جامعه عشایری در توسعه پایدار مرزها، حدود 49 درصد واریانس را تبیین می نماید.
۶۲۶۸.

مرزنشینان و وابستگی به نهادهای حمایتی: مردم نگاری نهادی سیاست های حمایتی در روستاهای مرزی دهستان خاوومیرآباد شهرستان مریوان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۳ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۱۶) 80 - 93

کلید واژه ها: مرزنشینان روستایی نهادهای حمایتی مردم نگاری نهادی شهرستان مریوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۰ تعداد دانلود : ۲۷۸
مسئله اصلی این پژوهش حول این قضیه می چرخد که مرزنشینان روستایی برای امرارمعاش خود و تأمین هزینه های زندگی دچار مشکلات زیادی شده اند که نتیجه آن، وابستگی به کمک نهادهای حمایتی بوده است. با دستمایه قرار دادن تجربیات مرزنشینان در قالب مصاحبه با ۳۰ نفر از مطلعین کلیدی روستاهای دهستان خاوومیرآباد شهرستان مریوان، در تقابل با سیاست های حمایتی نهادهای دولتی، سیاست ها و راهبردهای اتخاذشده در این وابستگی را مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است. در این راستا، از رویکرد توسعه مشارکتی همچنین روش مردم نگاری نهادی استفاده می شود. نتایج در قالب مقولات ثانویه، شوک توقف فعالیت بازارچه های مرزی، شکست سیاست های ترمیمی، وابسته بودن به کمک های نهادهای حمایتی و اقدامات خودجوش مردمی مورد بحث و تحلیل قرار گرفتند. تحلیل این مقولات نشان داد که سیاست های نهادی در راستای حمایت ها از مرزنشینان، بی اثر و غالباً نتیجه منفی داده اند. در مقابل اقدامات مرزنشینان روستایی که در مقوله اقدامات خودجوش مردمی تشریح شده است، دال بر رویارویی و پر کردن خلأهای این اقدامات و سیاست ها بوده است. اقداماتی از جمله مشارکت عمومی مردم در کشاورزی و دامداری، ایجاد صندوق های خیریه، همیاری عمومی در عمران و بازسازی روستاها واکنشی به سیاست ها و وضعیت ناپایدار اقتصادی و اجتماعی این مناطق بوده است.
۶۲۶۹.

بررسی اثرات گردشگری فیلم بر روی تصویر ادراک شده مقصد و انگیزه سفر گردشگران به آذربایجان شرقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری شهری دوره ۸ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 117 - 127

کلید واژه ها: گردشگری شهری بازاریابی مقصد تصویر ادراک شده مقصد گردشگری فیلم انگیزه گردشگران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۷ تعداد دانلود : ۸۵
شهرها مقصد اصلی گردشگری به شمار رفته و امروزه گردشگری به یکی از موتورهای محرکه توس عه ش هری و بازسازی آن تبدیل شده است. از سویی دیگر با ظهور اینترنت رفته رفته بر قدرت رسانه به عنوان یک عنصر اساسی در شکل دهی تصویر ذهنی افزوده شده است. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر گردشگری فیلم بر تصویر ادراک شده مقصد و انگیزه گردشگر در سفر به استان آذربایجان شرقی است، در این پژوهش تلاش شده است تأثیر گردشگری فیلم بر ابعاد مختلف تصویر ادراک شده مقصد شامل منابع طبیعی، زیرساخت عمومی، زیرساخت گردشگری و محیط اجتماعی و ارتباط آن باانگیزه گردشگران برای سفر به شهر تبریز بررسی شود که این پژوهش ازنظر ماهیت و روش، توصیفی- پیمایشی است و ازنظر هدف، در گروه پژوهش های کاربردی جای می گیرد. جامعه آماری تحقیق، گردشگران ورودی به استان آذربایجان شرقی می باشند که از سایت های گردشگری فیلم استان دیدن کرده اند و حداقل یکی از دو فیلم «تبریز در مه» یا «شهریار» را دیده اند. نمونه موردمطالعه با روش نمونه برداری در دسترس انتخاب شده و حجم نمونه شامل 206 گردشگر می باشد. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه با طیف 5 سطحی لیکرت استفاده شد که اعتبار صوری و محتوایی و پایایی آن با آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و  LISRELو روش آماری تحلیل مسیر با استفاده از رگرسیون چندگانه به روش متوالی هم زمان بر اساس مراحل بارون و کنی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد تأثیر گردشگری فیلم بر تصویر ادراک شده از مقصد و انگیزه گردشگران، تأثیر معناداری است. از سوی دیگر تصویر ادراک شده از مقصد نیز بر انگیزش گردشگران برای سفر به تبریز تأثیر معناداری دارد.
۶۲۷۰.

ضرورت شناسایی چالش های بافت فرسوده روستایی در راستای رسیدن به اهداف توسعه پایدار

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۴ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۵ 331 - 348

کلید واژه ها: توسعه روستایی مشارکت توسعه پایدار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷ تعداد دانلود : ۵۷
روستا به عنوان کوچکترین واحد جغرافیا است که معیشت اغلب ساکنان آن مبتنی بر بهره برداری از زمین است و توسعه روستایی نیازمند شناخت و آگاهی از مسائل و عوامل مؤثر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مانند افزایش تولید، بهبود سطح دانش و انگیزش، ارائه خدمات گوناگون و اصلاح شبکه ارتباطی و حمل و نقل و بهسازی روستا، تنوع بخشی به امکانات اشتغال روستایی در کشور ما رسیدن به توسعه یکپارچه سکونتگاه های روستایی به عنوان راهبرد حفظ سکونتگاه ها مطرح شده است.برای رسیدن به این نوع از توسعه شناخت همه جانبه نقاط موجود در منطقه می تواند روش موثرتر و بهتری باشد تا با شناخت آنها و برنامه ریزی برای استفاده از قابلیت ها و بر طرف نمودن ضعف ها بتوان به یک توسعه یکپارچه و پایدار رسید. در این مقاله ویژگی های طبیعیف اجتماعی- جمعیتی، فرهنگی- سیاسی، اقتصادی و فضایی- کالبدی مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است. این پژوهش با هدف بررسی مشکلات و کاستی های مدیریت عمران و توسعه سکونتگاه های روستایی و ضرورت شناسایی چالش های توسعه روستایی در راستای رسیدن به اهداف توسعه پایدار انجام شد. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه جمع آوری اطلاعات، توصیفی می باشد. نتایج نشان می دهد ضرورت پرداختن به موضوع روستا و توسعه آن از سوی دولت احساس شده و در غالب موارد، به صورت محور سیاست های توسعه تلقی شده است. اما در شرایطی که قرن بیستم را پشت سر گذاشته ایم، هنوز توسعه روستایی با مسائل و چالش های فراوان روبه روست که در کنار مشکلات زیست - محیطی، توجه به نوعی توسعه به نام «توسعه پایدار روستایی» را برمی انگیزد.
۶۲۷۱.

پیوند بندال های اوراسیا- اطلس شمالی با ماه های تر و خشک فراگیر در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مخاطرات محیطی پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳۹ 83 - 104

کلید واژه ها: سیستم های بندال شاخص BI ترسالی خشکسالی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۹ تعداد دانلود : ۱۲۰
این تحقیق با هدف بررسی ارتباط بلاکینگ های اوراسیا- اطلس شمالی با ماه های تر و خشک فراگیر در ایران نوشته شد. داده های تحقیق شامل: بارش 43 ایستگاه سینوپتیک ایران، داده های ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 و مؤلفه های بلاکینگ از سال 1973 تا 2018 می باشد. برای مطالعه بلاکینگها از شاخص بلاکینگ (BI) استفاده شد؛ و برای استخراج ماه های خشک و تر نیز از شاخص ZSI استفاده شد. برای بررسی ارتباط مؤلفه های بلاکینگ با خشکسالی و ترسالی ها نیز از همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده گردید. نتایج بررسی داده های بارش نشان داد که ماه های خشک تقریباً 3 برابر بیشتر از ماه های تر رخ داده است. نتایج نشان داد که بلاکینگ رکس و بریده کم فشار بیشترین قدرت و شدت را در منطقه اطلس شمالی داشته اند. بررسی ارتباط ماهانه مؤلفه های بلاکینگ با ماه های تر و خشک فراگیر نشان داد که ارتباط ماه های تر با فراوانی و شدت مستقیم و معنادار بوده است. با رشد فراوانی و شدت بلاکینگ ترسالی ها نیز افزایش پیدا کرده اند؛ و هر زمان که شدت و فراوانی کمتر شده است. ترسالی نیز کاهش یافته و ماه های خشک فراگیر در ایران نیز رشد کرده اند. از لحاظ موقعیت مکانی نیز هسته بلاکینگ های تشکیل شده بین عرض 30 تا 55 درجه شمالی و طول 30 + تا 30 - در منطقه اطلس بیشترین اثر را در ترسالی های فراگیر ایران داشته اند، چراکه تشکیل بلاکینگ ها در پهنه آبی انرژی و قدرت بیشتری برای تحت تأثیر  قرار دادن سرزمین ها در مسیر خود دارند؛ اما هر زمان که بلاکینگ ها در طول 50 تا 90 درجه شرقی شکل گرفته اند خشکی فراگیر بیشتر شده است. نتایج آزمون رگرسیون چند متغیره بین مؤلفه های بلاکینگ و ترسالی (خشکسالی) نشان داد که اثر مؤلفه های بلاکینگ بر ترسالی های ایران حدود 96 درصد و خشکسالی حدود 84 درصد بوده است.
۶۲۷۲.

بررسی دوره بازگشت و احتمال رخداد بارش در ایران بر اساس پایگاه داده بارش همادی-وزنی چند منبعی (MSWEP)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مخاطرات محیطی زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴۰ 209 - 227

کلید واژه ها: یران پایگاه داده بارش MSWEP توزیع فرین تعمیم یافته (GEV) دوره بازگشت بارش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۰ تعداد دانلود : ۱۶۰
دوره بازگشت و احتمال رخداد بارش دو نمایه مهم در مطالعات مربوط به سیل و بارش های فرین محسوب می شوند و درک صحیح از این دو نمایه می تواند نقش مهمی در مطالعات ریسک اقلیمی داشته باشد. این پژوهش با هدف بررسی کارایی پایگاه داده بارش همادی-وزنی چند منبعی (MSWEP[1]) و کاربست آن در تعیین دوره های بازگشت و بررسی احتمال رخداد بارش سالانه در ایران انجام شده است. برای این منظور از روش توزیع فرین تعمیم یافته (GEV[2]) استفاده شد. برای درستی سنجی داده های پایگاه MSWEP از چهار سنجه آماری RMSE، MBE، PBIAS و R2 در پهنه های اقلیمی کوپن-گایگر در ایران استفاده گردید. نتایج نشان داد که این پایگاه داده در مناطق خشک و نیمه خشک کشور با درصد اریبی 40/0 و 32/0 بهترین کارایی را دارد. در مقابل، این پایگاه داده در دو پهنه پرباران (Cfa) و کوهستانی (Dsb) کمترین کارایی را خود نشان داد؛ به طوری که بیشینه درصد اریبی در بین پهنه های اقلیمی کشور به ترتیب با 45/2- و 09/4- درصد در پهنه های مذکور دیده شد. نتایج نشان داد که بیشینه مقدار بارش محتمل در دوره های 1 تا 15 ساله در سواحل شمالی و بیشینه شدت آن در سواحل جنوبی ایران اتفاق می افتد. احتمال رخداد بارش در ایران بین 03/2 تا 02/32 درصد در نوسان است. کاهش عرض جغرافیایی از شمال به جنوب و کاهش ارتفاعات از غرب به شرق با کاهش احتمال رخداد بارش روزانه در ایران در ارتباط هستند. بیشینه عدم قطعیت در احتمال رخداد بارش روزانه در مناطق کوهستانی ایران مشاهده شد.
۶۲۷۳.

ارزیابی اثر اقدامات بیولوژیکی آبخیزداری بر سیل خیزی، مطالعه موردی: حوضه آبخیز پردیسان در استان قم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اطلاعات جغرافیایی سپهر دوره ۳۰ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۲۰ 171 - 186

کلید واژه ها: فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) سیل خیزی اقدامات آبخیزداری حوضه آبخیز پردیسان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۱۰۹
سیل از جمله رخدادهای طبیعی است که وقوع آن سالانه خسارت های زیادی به مردم و محیط زیست در سراسر جهان وارد می کند. اقدامات آبخیزداری راهکاری مؤثر در راستای کنترل سیل و کاهش خسارت ناشی از آن بوده و ارزیابی اثر این اقدامات بیانگر میزان دستیابی به موفقیت در نائل شدن به هدف کنترل سیلاب است. در این تحقیق هدف آن است که از تلفیق روش شماره منحنی و AHP در Arc-GIS برای تهیه نقشه حساسیت به سیل استفاده شده و نقش اقدامات بیولوژیکی آبخیزداری در حساسیت به سیلاب منطقه با استفاده از این روش و آزمون های آماری مورد بررسی قرار گیرد. برای این منظور، حوضه آبخیز پردیسان در قسمت جنوبی شهر قم، با بیشترین سطح کاربری اراضی مرتع انتخاب شد. ده عامل تراکم زهکشی، شیب، بارندگی سالانه، فاصله از رودخانه، ارتفاع، تجمع جریان، شماره منحنی SCS ، زمین شناسی، ژئوموفولوژی و نقشه سیلاب پیشین منطقه انتخاب و هر عامل براساس تأثیر بر حساسیت سیل خیزی منطقه در مقیاس های مختلف طبقه بندی شدند. سپس از روش AHP در Arc-GIS  برای محاسبه مقایسه جفتی و تعیین وزن هر عامل استفاده شد. نتایج نشان داد که عامل شماره منحنی دارای بیشترین درصد وزنی (27/44) و نفوذپذیری سنگ ها دارای کمترین درصد وزنی (3/20) است. مقایسه کلاس های سیل خیزی در شرایط فعلی و آینده نشان می دهد که با انجام اقدامات بیولوژیکی آبخیزداری، طبقات سیل خیزی زیاد و متوسط به ترتیب 7/3 و 39/7 درصد کاهش و طبقات با حساسیت کم و خیلی کم به ترتیب 22/18 و 22/82 درصد افزایش خواهد یافت. انجام آزمون آماری نشانه و ویلکاکسون نیز بیانگر آن است که اختلاف معنی دار در طبقات سیل خیزی در قبل و بعد از اقدامات آبخیزداری وجود دارد و اقدامات بیولوژیکی تأثیر مثبتی در کاهش سیل دارد.
۶۲۷۴.

بررسی و ارزیابی تأثیر پارامترهای اقلیمی بر شکل گیری معماری ساختمان ها جهت مدیریت بهینه گرمایش و سرمایش ساختمان های شهری (مطالعه موردی شهر اردبیل)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال پانزدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۵۳) 101 - 125

کلید واژه ها: اقلیم معماری ساختمان طراحی اقلیمی شهر اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱ تعداد دانلود : ۸۳
بررسی ویژگی های اقلیمی مناطق مختلف و تعیین نوع معماری هر منطقه بر اساس آمارها و داده های اقلیمی، یک اصل اجتناب ناپذیر است، عامل مهم در معماری، انسان و راحتی و آسایش اوست. لذا تأثیر متقابل انسان و شرایط اقلیمی و مسکن از بدیهیات می باشد. روش تحقیق روش کتابخانه ای و میدانی است.برای جمع آوری اطلاعات از منابع ، کتابخانه ایی و اسنادی بهره گرفته شده است و جهت درک بهتر منابع کتابخانه ای، پژوهش میدانی از منطقه مورد مطالعه صورت گرفته است.با استفاده از اطلاعات و داده های هواشناسی وسازمان میراث فرهنگی استان اردبیل ، شاخص های اقلیمی - معماری محاسبه و برآورد شده است. عناصر اقلیمی موثر برای تحلیل آب و هوای منطقه مورد مطالعه با استفاده از نرم افزارهای excel، espss، worplat، جداول و نمودارهای مورد نیاز رسم خواهد شد. نتایج حاصل از پژوهش گویای این بحث است که معماری بناهای قدیمی شهر اردبیل کاملا" در ارتباط با وضعیت اقلیمی محل بوده و جهت استقرار این مساکن رو به جنوب و به منظور بهره گیری حداکثر از تابش خورشیدی می باشد. مصالح دیوارها از نوع خشت و گل با ظرفیت حرارتی زیاد است و در زمان معصر نیز تاثیر اقلیم در معماری ساختمان های شهری مدنظر قرار می گیرد،اما برای ساخت و طراحی معماری ساختمان ها در جهت آسایش شهروندان پیشنهاد می گردد که استقرار ساختمان های شهر به منظور کاهش کسب حداکثر انر ژی خورشیدی جهت رو به جنوب باشد .
۶۲۷۵.

ارزش گذاری اقتصادی اکوتوریسم کویر یزد با رویکرد توسعه پایدار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال نهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ 149 - 172

کلید واژه ها: ارزش گذاری اقتصادی اکوتوریسم مناطق کویری یزد توسعه پایدار لاجیت مشروط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۹ تعداد دانلود : ۹۱
اکوتوریسم پدیده ای نسبتاً تازه در صنعت گردشگری است که تنها بخشی از کل این صنعت را تشکیل می دهد و بسیاری از کشورهای جهان را بر آن داشته است که سرمایه گذاری های عمده ای را به این بخش، به لحاظ درآمدزایی فراوان آن اختصاص دهند. استان یزد در مرکز ایران و در حاشیه کویر قرارگرفته و کویر یکی از چشم اندازهای غالب آن است که در الگوی توسعه منطقه ای باید به آن توجه شود. این تحقیق از نوع کاربردی بوده و از نظر روش تحقیق، توصیفی تحلیلی می باشد. جامعه آماری تحقیق، گردشگران محدوده های کویری شهر جهانی یزد بوده که به صورت تصادفی از100نفر در قالب پرسشنامه نظرسنجی شده است. با بهره گیری از روش ارزش-گذاری مشروط و حداقل مربعات تعمیم یافته، ارزش کویرهای یزد محاسبه، عوامل مؤثر بر آن در قالب6الگو احصاء گردیده و با استفاده از الگوی لاجیت مشروط، عوامل مؤثر بر پذیرش و عدم پذیرش در مبالغ مختلف محاسبه شده است. نتایج نشان دهنده آن است که تمایل به پرداخت تحقق یافته270000تومان و سالیانه برای جلوگیری از نابودی کویرهای یزد20000تومان می باشد. همچنین اثرات معناداری در الگوهای تمایل به پرداخت، متغیرهای مسافت، ارزشمند بودن سفر، همراهان و تعداد روزهای سفر دیده شده، به گونه ای که حتی فاصله محل سکونت و تعداد اعضای خانواده اثر معناداری بر تمایل به پرداخت داشته است.
۶۲۷۶.

واکاوی چالش های کالبدی توسعه ی گردشگری روستایی با استفاده از نظریه بنیانی (مطالعه موردی؛ روستاهای هدف گردشگری استان زنجان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال دهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳۷ 153 - 184

کلید واژه ها: گردشگری روستایی چالش کالبدی نظریه بنیانی روستاهای هدف گردشگری استان زنجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۵ تعداد دانلود : ۱۰۴
هدف از تحقیق حاضر واکاوی چالش های کالبدی توسعه گردشگری در نواحی روستایی با استفاده از نظریه بنیانی در روستاهای هدف گردشگری استان زنجان می باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف، توسعه ای-کاربردی و از نظر پارادایم در گروه تحقیقات کیفی قرار می گیرد و از بعد روش از نظریه بنیانی بهره برده است. جهت گردآوری اطلاعات از اسناد کتابخانه ای، تهیه عکس و فیلم، مصاحبه عمیق و مشاهده مستقیم و غیرمشارکتی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش مدیران محلی هشت روستای هدف گردشگری استان زنجان می باشد.داده های جمع آوری شده از طریق تحلیل محتوایی مورد واکاوی قرار گرفتند. با پیوند دادن کدها (کدگذاری باز)، مفاهیم (کدگذاری محوری)، مقوله ها (کدگذاری انتخابی) و تایید اعتبار مفاهیم بدست آمده تحقیق از شیوه روش کانونی توسط خبرگان، مدل مفهومی تحقیق ترسیم شد و تأیید نظر کارشناسان نیز به مدل اعتبار بخشید. نتایج حاصل تحقیق نشان می دهد که روستاهای هدف گردشگری استان زنجان با چالش های کالبدی همچون تخریب بافت و معماری سنتی روستا، مسائل محیطی، ضعف امکانات-خدمات، ضعف زیرساخت ها و ناوگان حمل و نقل روبرو می باشند.
۶۲۷۷.

تقاضای اقامتگاه بوم گردی مبتنی بر درک مزایای آن برای مقصد و هنجارهای ذهنی گردشگر: تأکیدی بر لزوم بازاریابی معنوی (مطالعه موردی: اقامتگاه های بوم گردی شهر یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال دهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳۸ 125 - 144

کلید واژه ها: تقاضای اقامتگاه بوم گردی هنجارهای تأکیدی ذهنی هنجارهای توصیفی ذهنی مزایای اقامتگاه بوم گردی برای مقصد بازاریابی معنوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸ تعداد دانلود : ۷۰
اقامتگاه های بوم گردی، عاملی جهت ارتقاء سطح زندگی جامعه محلی و افزایش پایداری مقصد است، ولیکن دانش موجود در زمینه تأثیر درک این مزایا در تقاضای اقامتگاه بوم گردی بسیار اندک است. لذا پژوهش حاضر با تأکید بر محرک های معنوی سفر مسئولانه، به بررسی تأثیر درک مزایای مذکور و همچنین هنجارهای توصیفی و تأکیدی ذهنی بر تقاضای اقامتگاه های بوم گردی اختصاص یافته است. پژوهش از نوع کاربردی است. جامعه آماری پژوهش گردشگران شهر یزد بودند، تجزیه و تحلیل نتایج با استفاده از معادلات ساختاری حداقل مربعات جزیی انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد مزایای ادراک شده، تأثیر مثبت و معناداری بر تقاضای اقامتگاه های بوم گردی دارد، همچنین هنجارهای توصیفی ذهنی به واسطه مزایای ادراک شده تأثیر غیرمستقیم بر این تقاضا دارد. در نتیجه به منظور افزایش تقاضای اقامتگاه های بوم گردی، افزایش آگاهی گردشگران از مزایای اقامتگاه بوم گردی برای مقصد (با تمرکز بر گروه های مرجع) پیشنهاد گردید. همچنین توصیه هایی نیز در زمینه تغییر نگرش بازاریابان و تمرکز بر بازاریابی معنوی ارائه گردید
۶۲۷۸.

بررسی تاثیرپذیری الگوی سفرهای داخلی خانوارهای ایرانی از تغییر در قدرت خرید خانوار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال دهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳۹ 247 - 273

کلید واژه ها: قدرت خرید خانوار الگوی سفر استان های ایران پانل دیتای فضایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸ تعداد دانلود : ۶۴
تغییر در ترکیب سبد خرید یکی از آثار کاهش قدرت خرید خانوار است و بخش گردشگری نیز از جمله بخش هایی محسوب می شود که بیشترین تاثیر را از این تغییر می پذیرد. اما ماهیت متفاوت محصول گردشگری از سایر کالاهای اقتصادی و همچنین تمایزات منطقه ای در نوع هزینه کرد گردشگران، چگونگی تاثیرپذیری هزینه کرد خانوار در بخش گردشگری را تحت الشعاع قرار می-دهد. تحقیق حاضر با هدف بررسی تغییر رفتار خانوار در انجام هزینه های گردشگری که متاثر از عوامل مختلفی از جمله تغییر در قدرت خرید خانوار می باشد، از مدل پانل دیتای فضایی طی دوره زمانی 1390-1398 و برای 31 استان کشور استفاده کرده است. نتایج مدل خودرگرسیون فضایی نشان داده است که قدرت خرید خانوار، تاثیر منفی بر سهم هزینه های گردشگری در بودجه خانوار دارد. بر اساس نتایج بدست آمده می توان چنین تحلیل کرد که تغییر در قدرت خرید خانوار، مستقیماً به کاهش تعداد سفرها و یا کاهش ماندگاری گردشگری نمی انجامد بلکه تاثیر خود را بر نوع سفر و تغییر در الگوی سفر خانوار می گذارد. تغییردرالگوی سفر به گونه ای است که به تغییر درترکیب هزینه های گردشگری خانوار وهمچنین تغییر درانتخاب مقاصد منجرمی شود. بررسی نتایج به تفکیک استان ها نیز مؤید انجام سفرهای کوتاه تر (انتخاب مقاصد نزدیک تر) در هنگام کاهش قدرت خرید خانوار می باشد.
۶۲۷۹.

مدل سازی ساختاری-تفسیری سامان دهی بافت تاریخی شهر با رویکرد دارایی-مبنا (مورد: شهر ارومیه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ساختار و کارکرد شهری سال ۸ بهار ۱۴۰۰ شماره ۲۶ 7 - 29

کلید واژه ها: مدل سازی تفسیری - ساختاری سامان دهی رویکرد دارایی - مبنا بافت تاریخی شهر ارومیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶ تعداد دانلود : ۳۴
این مقاله ابعاد و شاخص های مؤثر بر سامان دهی بافت تاریخی ارومیه با رویکرد سیاست های دارایی مبنای توسعه اجتماعات محلی را از طریق مدل سازی ساختاری- تفسیری شناسایی و تحلیل می کند و درنهایت، به طراحی ارتباطات بین معیارها (سرمایه اجتماعی،کالبدی و مالی) و زیرمعیارهای آنها پرداخته است. با توجه به مؤلفه های مورد بررسی پژوهش حاضر، روش انجام تحقیق در این مقاله از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی (علی) است. ابتدا، از طریق مطالعه ادبیات و مطالعات دیگر شاخص های سیاست دارایی مبنای توسعه اجتماعات محلی برای سامان دهی بافت تاریخی، شناسایی شده است، سپس با استفاده از متدولوژی تحلیلی نوین مدل سازی ساختاری-تفسیری(ISM) روابط بین شاخص های سیاست دارایی مبنا برای سامان دهی تعیین و به صورت یکپارچه تحلیل شده است؛ درنهایت با استفاده از تحلیل MICMAC، نوع متغیرها با توجه به میزان اثرگذاری و اثرپذیری بر سایر متغیرها مشخص شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد، سه عامل میزان درآمد ماهانه، وضعیت مالکیت، و ارزش ملک مسکونی به ترتیب با میزان قدرت نفوذ 18، 18 و 16 بیشترین تأثیر و معیارهای کیفیت امکانات کالبدی و ثروت قابل تبدیل به پول هر دو با میزان قدرت نفوذ 7، کمترین تأثیر را در سامان دهی بافت تاریخی با رویکرد سیاست های دارایی مبنای دارند. همچنین در سطح ابعاد، نتایج نشان می دهد که اولین ابعاد مؤثر در سامان دهی بافت تاریخی ارومیه با رویکرد سیاست های دارایی مبنای توسعه اجتماعات محلی، ابعاد سرمایه مالی است. درنتیجه، هر گونه برنامه و اقدام برای سرآغاز و سامان دهی بافت تاریخی شهر ارومیه، باید به نقش کلیدی و پایه ای این عوامل توجه نماید.
۶۲۸۰.

تحلیل محدودیت های توسعه صنایع کوچک مقیاس بخش کشاورزی (موردمطالعه: دهستان کاکاوند، استان لرستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روستایی دوره دوازدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۴۸) 782 - 799

کلید واژه ها: صنایع کوچک مقیاس توسعه روستایی استان لرستان دهستان کاکاوند تکنیک دلفی - فازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۸ تعداد دانلود : ۱۲۷
برنامه ریزی برای توسعه یافتگی روستاهای کم برخوردار و از طرف دیگر، سادگی فناوری، نیاز به سرمایه کمتر، دوره کوتاه تر بازگشت سرمایه و دیگر مزایای صنایع کوچک مقیاس بخش کشاورزی ضرورت راه اندازی این گونه صنایع را بیشتر از قبل نمایان ساخته است. اگرچه مسیر راه اندازی این صنایع همیشه هموار نیست و با موانع مختلفی مواجه است. از این رو، این تحقیق با هدف شناسایی و تعیین عوامل بازدارنده راه اندازی صنایع کوچک مقیاس بخش کشاورزی انجام شد. جهت شناسایی عوامل بازدارنده، 20 مصاحبه نیمه ساختاریافته با صاحب نظران استانی انجام شد. تحلیل داده های گردآوری شده از مصاحبه ها، منجر به شناسایی 41 مفهوم، در قالب 7 دسته کلان موانع شد. سپس از تکنیک دلفی - فازی دومرحله ای برای دستیابی به توافق گروهی بین صاحب نظران و رتبه بندی عوامل بازدارنده استفاده شد. طبق نتایج تکنیک دلفی - فازی عوامل بازدارنده راه اندازی صنایع کوچک مقیاس بخش کشاورزی در دهستان کاکاوند شهرستان دلفان در 5 دسته طبقه بندی شدند. موانع مالی - اعتباری با میانگین کل فازی زدایی (442/0) در اولویت اول عوامل بازدارنده راه اندازی صنایع کوچک مقیاس بخش کشاورزی قرار گرفت. همچنین موانع اداری - سیاستی با میانگین کل فازی زدایی (426/0)، کمبود نیروی انسانی آموزش دیده و کارآفرینان محلی با میانگین (417/0)، نبود روحیه مشارکتی، فردی و اجتماعی جامعه محلی برای سرمایه گذاری با میانگین کل فازی زدایی (407/0) و سرمایه گذاری ضعیف داخلی و خارجی با میانگین کل فازی زدایی (397/0) در رتبه های بعدی قرار گرفتند. تأمین اعتبارات لازم، کاهش بروکراسی اداری و موانع سیاستی، ارائه آموزش به روستائیان و تقویت مشارکت آنان و نیز جلب سرمایه گذاران داخلی و خارجی برای راه اندازی صنایع کوچک مقیاس بخش کشاورزی پیشنهاد اساسی تحقیق حاضر است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان