درخت حوزه‌های تخصصی

مقدمه:آموزش مجازی با استفاده از انواع فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی محیط آموزش سنتی را در محیطی مجازی شبیه سازی کرده و برچارچوب و خدمات پشتیبانی از نظام های آموزشی تاثیرات زیادی گذاشته است. خدمات کتابخانه ای یکی از خدمات پشتیبانی است، که چندان مورد توجه طراحان این نظام آموزشی قرارنگرفته است. هدف پژوهش، بررسی دیدگاه مدیران و دانشجویان مراکز آموزش مجازی، راجع به نقش کتابخانه، انواع و شیوه ارائه منابع در کتابخانه مجازی بوده است. روش کار: پژوهش حاضر، یک مطالعه بنیادی- کاربردی است که در سال 93-1392 با ابزار پرسشنامه انجام گرفته است. برای روایی پرسشنامه ها به ده نفر از متخصصین رشته ارسال شد و در نهایت به تایید شش نفر از آن ها رسید و پایایی پرسشنامه مدیران با عدد 79/0 و پرسشنامه دانشجویان با عدد 71/0 مورد تائید قرار گرفت. جامعه پژوهش شامل مدیران و دانشجویان 19مرکز آموزش مجازی دانشگاه های شهر تهران بوده است. یافته ها: در ارتباط با نقش کتابخانه، مدیران «توانمندساختن کاربر» ودانشجویان «پژوهش» را در اولویت اول قرارداده اند. دربین منابع ارائه شده، «پایگاه هاای اطلاعاتی» و«کتاب های درسی» رتبه اول را از دیدگاه هر دو گروه گرفته اند. در ارتباط با شیوه ی ارائه منابع، مدیران «دسترسی به چکیده و اطلاعات کتابشناختی» و دانشجویان « دسترسی به تمام متن منابع» در اولویت اول مورد توجه قرار دادند. نتیجه گیری: براساس یافته ها، از آنجاکه کتابخانه مجازی نقش بسزایی در آموزش مجازی دارد، توجه به اختلاف نظرهای این دو گروه بسیار حائز اهمیت می باشد. لذا، مدیران باید برنامه های خدمات کتابخانه ای خود را در جهت نیازهای دانشجویان ارائه دهند تا جایگاه کتابخانه مجازی درپشتیبانی از آموزش و پژوهش به خوبی نمود پیدا کند.

مقدمه: اجرای طرح تحول نظام سلامت در کشور، مراکز درمانی را بیش ازپیش ملزم به رعایت حقوق بیماران و رضایتمندی آنها می سازد؛ اما با توجه به محدودیت منابع، سازمانها باید مهم ترین عوامل مؤثر بر رضایت مشتریان را شناسایی کنند و اقدامات لازم برای بهبود آن را انجام دهند. هدف مطالعه حاضر ارائه رویکردی برای شناسایی و اولویتبندی عوامل مؤثر بر رضایت مشتریان از خدمات مراکز درمانی بود. روش کار: تحقیق حاضر استفاده ترکیبی از روشهای تصمیمگیری دلفی (Delphi)، دیمتل (DEMATEL) و فرآیند تحلیل شبکهای (ANP) را به صورت مکمل پیشنهاد میدهد. نظرات خبرگان و مشتریان در خصوص اهمیت و روابط میان عوامل مؤثر بر رضایت مشتریان با استفاده از پرسشنامه های مورد استفاده در هر روش گردآوری و بر اساس رویکرد ترکیبی پیشنهادی تحلیل شده است. یافته ها: شایستگی حرفهای، هزینه های درمان و رفتار کارکنان مهم ترین عوامل مؤثر بر رضایت مشتریان از خدمات مراکز درمانی از نگاه مشتریان و ارتباطات پزشکان با بیماران، شایستگی حرفهای و هزینه های درمانی مهم ترین عوامل از نگاه خبرگان بودند. نتیجه گیری: با وجود شباهتها و تفاوتهای میان نظرات خبرگان و مشتریان، مدیران مراکز خدمات درمانی به هر دو منبع اطلاعاتی در تصمیم گیری در خصوص ارتقاء رضایت مشتریان از خدمات این مراکز باید توجه کنند. همچنین سازمان موردمطالعه به منظور ارتقاء سطح رضایتمندی بیماران، علاوه بر توجه به امکانات سخت افزاری، به عوامل مبتنی بر روابط میان فردی توجه ویژهای داشته باشد.

مقدمه: گرچه تاکنون تلاش ها و پژوهش های چندی در خصوص کتابخانه های دیجیتالی صورت گرفته، اما به ظاهر، مقوله ارزیابی این نوع کتابخانه ها چندان مورد توجه واقع نشده است. به همین جهت مطالعه حاضر با هدف تعیین وجود تشابه و افتراق کتابخانه دیجیتالی دانشگاه علوم پزشکی تهران با استانداردهای ساختار کتابخانه دیجیتالی دانشگاهی انجام شد. روش کار:مطالعه حاضر از نوع کاربردی و روش انجام آن مشاهده ای است. ابزار گردآوری داده ها، چک لیست محقق ساخته ، شامل 36مولفه است که بر اساس بررسی ویژگی های چهار کتابخانه دیجیتالی برتر جهانی از نظر فدراسیون کتابخانه های دیجیتال در سال 2010، امکانات یک کتابخانه دانشگاهی و نیز بررسی مطالعات مرتبط،طراحی شد، سپس هر یک از این مولفه ها با امکانات کتابخانه دیجیتالی دانشگاه علوم پزشکی تهران تطبیق داده شد و وجوه تشابه و افتراق آن با مولفه های چک لیست مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت با استفاده از نرم افزار SPSS و آمار توصیفی(میانگین و درصد) نتایج ارائه گردید. یافته ها:یافته های حاصل از این مطالعه نشان دادکتابخانه دیجیتال دانشگاه علوم پزشکی تهران 44/19درصد (هفت مولفه) از این شاخص ها را تدارک دیده است. نتیجه گیری:اینگونه به نظر می رسد به هنگام راه اندازی کتابخانه دیجیتال دانشگاه علوم پزشکی تهران، تنها به صرف قرار دادن تعدادی منبع الکترونیک در یک وبگاه، این نامگذاری به غلط صورت گرفته است. حال آنکه یک کتابخانه دیجیتال به لحاظ مفهومی علاوه بر ویژگی های یک کتابخانه سنتی، دارای ویژگی های خاص خود نیز می باشد که در مطالعه حاضر به برخی از آن ها اشاره شده و این در شرایطی است که این کتابخانه فاقد بسیاری از این شاخص هاست  

مقدمه: ایمنی بیمار جزء بسیار مهم والزامی کیفیت مراقبت های بهداشتی درمانی است.خدمات غیر ایمن در عرصه سلامت علاوه بر تولید درد و رنج برای بیماران هزینه گزافی را نیز بر پیکره نظام سلامت وارد می آورد.بنابراین پژوهش حاضربا هدف ارزیابی زیر ساخت های ایمنی بیمار در بیمارستان های منتخب دانشگاه علوم پزشکی اصفهان صورت گرفت. روش بررسی: این مطالعه تحلیلی است و به صورت مقطعی در بهار 1392انجام شده است. داده های مورد نیاز توسط چک لیست استانداردهای زیربنایی که توسط سازمان جهانی سلامت برای ارزیابی وضعیت ایمنی بیمار در بیمارستان ها مورد استفاده قرار می گیرد با استفاده از فرایند مشاهده، مصاحبه و بررسی مستندات در 4بیمارستان منتخب دانشگاه علوم پزشکی اصفهان جمع آوری گردید. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS21 در سطح آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.در نهایت وضعیت بیمارستان بر حسب سطح انطباق با استانداردهای زیربنایی ایمنی بیمار در سه سطح ضعیف کمتراز( 50 درصد) متوسط(70-50درصد) و خوب (بالاتر از 70درصد ) طبقه بندی شد. یافته ها: سطح انطباق با استانداردهای زیربنایی ایمنی بیماردر کل بیمارستان های مورد بررسی با میانگین 05/20±3/55 درصد در سطح متوسطی قرار داشت. در این میان محور حاکمیت و رهبری با میانگین سطح انطباق6/9±45/69 درصد و با کسب بیشترین امتیاز درسطح متوسط و محور جلب مشارکت و تعامل با بیمار و جامعه با میانگین سطح انطباق 43/14±5/37 درصد و باکسب کمترین امتیاز در سطح ضعیفی قرار داشت. نتیجه گیری: در مجموع وضعیت کلی زیر ساخت های ایمنی بیمار در بیمارستان های منتخب شهر اصفهان بر اساس چهار محور بیمارستان دوستدار ایمنی بیمار در سطح متوسط ارزیابی شد. با توجه به اینکه کسب صددرصد استانداردهای حیاتی در تمامی ابعاد مورد بررسی برای دستیابی به حداقل سطح بیمارستان دوستدار ایمنی بیمار الزامی است. لذا باید هدفگذاری های لازم در این خصوص در برنامه ریزی راهبردی و عملیاتی در راستای رسیدن کامل به استانداردها در چهار محور مورد بررسی، منظور گردد.

مقدمه: وب سایت های کتابخانه ای به عنوان یکی از راه های اصلی برای دسترسی به منابع کتابخانه هستند که برای اطمینان از عملکرد مناسب آن ها، لازم است مطابق نیاز کاربران طراحی شوند. هدف اصلی این مطالعه، ارزیابی کاربردپذیری وب سایت های کتابخانه های مرکزی دانشگاه های علوم پزشکی تیپ یک کشور ایران و تعیین رابطه آن با رتبه وبومتریک دانشگاه های موردبررسی بود. روش کار: پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی و مقطعی بود که با استفاده از روش ارزیابی مکاشفه ای، به بررسی میزان کاربردپذیری وب سایت های کتابخانه های مرکزی دانشگاه علوم پزشکی تیپ یک ایران (تهران، شهید بهشتی، اصفهان، شیراز، تبریز، مشهد، اهواز، کرمان، مازندران، ارومیه، کرمانشاه و زنجان) در تابستان 1392 پرداخت. در این پژوهش، سه نفر ارزیاب به طور مستقل وب سایت ها را با مؤلفه های نیلسن، مورد ارزیابی قرار دادند. در نهایت، فهرستی از مشکلات کاربردپذیری موجود در رابط های کاربری مورد ارزیابی تهیه شد. برای تعیین نوع مشکلات از معیار «درجه شدت» استفاده شد. سپس رابطه بین رتبه کل کاربردپذیری وب سایت کتابخانه ها با رتبه وبومتریک دانشگاه های موردنظر تعیین شد. تحلیل یافته های پژوهش با نرم افزار SPSS20 انجام گرفت. یافته ها: در این ارزیابی، بیشترین مشکلات وب سایت ها، مربوط به «انعطاف پذیری و کارایی استفاده» و کمترین آن ها، مربوط به «پیشگیری از خطا» بودند. همچنین، بیشترین مشکلات وب سایت ها، مشکلات «اساسی» بودند. نتایج نشان داد بین رتبه وبومتریک دانشگاه های علوم پزشکی و رتبه کاربردپذیری وب سایت کتابخانه مرکزی آن ها همبستگی وجود ندارد. نتیجه گیری: طراحی رابط کاربر وب سایت های کتابخانه ای با وجود طیف وسیع و متنوع کاربران، دارای کاربردپذیری مطلوبی نیست. پیشنهاد می شود در طراحی این وب سایت ها استانداردها و اصول از پیش تعیین شده مورد توجه قرار گیرند.

مقدمه: داده کاوی فرآیندی رایانه ای برای کشف روابط و الگوهای معنادار بین داده های بزرگ است. شناسایی الگوهای رفتاری کاربران به بهبود تصمیم گیری در کتابخانه ها کمک می کند. هدف این پژوهش تحلیل تراکنش های گردش منابع کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی بیرجند با الگوریتم های داده کاوی است. روش کار: در این مطالعه توصیفی، برای تعیین الگوهای پنهان در داده های گردش منابع کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، از روش های داده کاوی استفاده شد. اطلاعات اعضا و تراکنش های گردش منابع از نرم افزار کتابخانه استخراج شد و پس از پالایش و افزودن فیلدهای محاسباتی، در قالب فایل های اکسل ذخیره شدند. برای انجام مراحل مختلف کشف دانش، از افزونه داده کاوی Microsoft SQL Server 2008 در نرم افزار آفیس 2007 استفاده شد. ماتریس طبقه بندی، برای محاسبه میزان صحت مدل های تولیدشده، به کاربرده شد. یافته های پژوهش در قالب شکل و جدول گزارش شدند. یافته ها: 394011 تراکنش امانت و بازگشت کتاب توسط 5600 عضو تا پایان سال 1392 در نرم افزار کتابخانه ثبت شده بودند. گردش منابع در هر نیمسال تحصیلی از توالی منظمی برخوردار بود. 87 درصد اعضا، کمتر از 46 روز کتاب های امانتی را بازگشت می دهند و 96 درصد دانشجویان کمتر از 18 روز در عودت کتاب ها تأخیر دارند. اعضا به طور متوسط 35 مدرک در مدت عضویتشان به امانت می گیرند. با استفاده از قوانین وابستگی می توان ارتباط موضوعی مدارک موردعلاقه اعضا را کشف کرد. نتیجه گیری: داده کاوی منجر به شناسایی رفتار اطلاعاتی اعضا، طبقه بندی اعضای فعال و شناسایی عوامل مؤثر بر مدت امانت و دیرکرد مدارک گردید. الگوهای آشکارشده جهت بهبود تصمیم گیری در مدیریت نیروی انسانی و تدوین مقررات خدمات گردش منابع کتابخانه پیشنهاد می شود

مقدمه: با استفاده از شش سیگما به عنوان استراتژی مدیریت می توان رضایت کاربران را با ارایه خدمات جدید بهتر و بهبود یافته در کتابخانه به دست آورد. هدف این پژوهش، تعیین میزان رعایت مؤلفه های شش سیگما درکتابخانه های دانشگاه های علوم پژشکی تهران، شیراز و اصفهان از دیدگاه کتابداران آن ها بود. روش بررسی: روش پژوهش پیمایشی تحلیلی و نوع مطالعه کاربردی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه بوده است. جامعه مورد پژوهش 210 نفر از کتابداران کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی تهران، اصفهان و شیراز دارای مدرک کتابداری کارشناسی و بالاتر در سال 92-1391 خورشیدی بود 147 پرسشنامه عودت داده شد روایی، پرسش نامه با اعمال پیشنهادهای استادان مدیریت، علم اطلاعات و دانش شناسی مورد تأیید و پایایی آن با استفاده از ضریب Cronbach's alpha معادل 83 درصد محاسبه و تحلیل داده ها در سطح توصیفی (تعداد و درصد) و استنباطی ) تی تک نمونه ای در آزمون فرضیه ها) با نسخه 20 نرم افزار SPSS صورت گرفت. یافته ها: در بررسی اصول اجرایی شش سیگما در کتابخانه های مورد مطالعه مقایسه میانگین جامعه با میانگین مقیاس در سطح یک درصد (01/0< p) تفاوت معنی دار وجود دارد. به این معنی که تمامی متغیرهای شش سیگما در کتابخانه های مورد بررسی از نظر جامعه پژوهش بطور معنی داری از حد مطلوب (بالاتر از 3 میانگین مقیاس) بیشتر است. نتیجه گیری: تأیید تمام فرضیه های پژوهش بیانگر آن است که کتابداران چالش های موجود در کتابخانه های مورد بررسی را به خوبی درک کرده و شش سیگما را به عنوان راهکاری جدید در جهت تأمین اهداف خود، مؤثر می دانند.

نظر به محدود ماندن سیستم های اطلاعات بیمارستانی کشورمان بر روی فعالیت های سیستم اطلاعات بیمارستانی نسل های اولیه ضروری است این سیستم ها با تأکید بر بهبود کیفیت مراقبت وارد موج جدیدی شوند. بنابراین این مطالعه با هدف طراحی الزامات بهبود کیفیت و ایمنی بیمار در سیستم اطلاعات بیمارستانی صورت گرفت. روش بررسی: این مطالعه توصیفی مقطعی و از نوع پژوهش های کاربردی بود که در سال 1391 خورشیدی در 15 بیمارستان تابعه دانشگاه های علوم پزشکی تهران، شهید بهشتی و اصفهان انجام گرفت. ابتدا مطالعات کتابخانه ای و جستجوی اینترنتی انجام گرفت و بر اساس آن راهنما و پرسشنامه نیمه ساخت یافته ای تهیه و در اختیار 5 نفر از خبرگان مرحله اول قرار گرفت. سپس بر اساس جمع بندی نظرات خبرگان مرحله اول، پرسشنامه نهایی در قالب 25 سؤال بسته با امتیازدهی لیکرت تهیه شد، روایی پرسشنامه از طریق روایی محتوی و پایایی آن از طریق آزمون- بازآزمون تأیید شد و با مراجعه حضوری به نظرسنجی صاحب نظران مرحله دوم گذاشته شد.پاسخ ها از 4-0 نمره دهی شد و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 18 تجزیه و تحلیل شد و الزاماتی که میانگین نمره نهایی آن ها 3 و بالاتر بود مورد تأیید نهایی قرار گرفت. یافته ها: میانگین نمره تمامی الزامات تعیین شده بالاتر از 3 بود. تمام صاحب نظران نیاز به وجود الزام هشدار موارد غیر طبیعی نتایج آزمایش ها، 8/94درصد ارائه دستورالعمل های بالینی و 7/94 درصد ارائه هشدار در موارد عدم همخوانی اقدامات تجویز شده با پارامترهای فیزیولوژیکی و ارائه تشخیص افتراقی بر اساس علائم بالینی بیمار در سیستم اطلاعات بیمارستان را تأیید کردند. نتیجه گیری: کلیه الزامات پیشنهادی مدل اولیه مورد تأیید قرار گرفت و براساس نظرات خبرگان مواردی نیز به آن افزوده شد. لذا استفاده از این مدل جهت ارزیابی و انتخاب سیستم های اطلاعات بیمارستانی توصیه می شود.

مقدمه: بخش سلامت یکی از بخش های بسیار مهم در اقتصاد ایران می باشد و تقاضا برای محصولات آن بیشتر به صورت تقاضای نهایی توسط افراد، خانوارها و دیگر بخش ها مورد استفاده قرار می گیرد. هدف این مطالعه بررسی بخش سلامت در اقتصاد ایران با استفاده از تحلیل داده ستانده بود. روش ها: در این مطالعه تحلیلی کلیه فعالیتهای اقتصادی کشور ایران با استفاده از تکنیک داده–ستانده در ارتباط با یکدیگر مورد بررسی قرار گرفتند و نهایتاً پیوندها، شاخص اهمیت و درجه اتکا بخش سلامت در بین 18 فعالیت اقتصادی ادغام شده (هم فزون) تعیین گردید. یافته ها: بخش سلامت با داشتن رتبه پیوند فراز پایین، تأثیر قابل توجهی بر روی دیگر بخشها ندارد. همچنین با دارا بودن رتبه 18 پیوند نشیب، جایگاه بسیار نامناسبی را در تهیه داده های واسط برای دیگر بخشهای اقتصادی دارد. بخش سلامت به محصولات بخش صنعت بیشترین و به بخش معدن کمترین میزان اتکاء را دارد. خودِ بخش سلامت و بعد از آن بخش آموزش بیشترین اتکاء را به بخش سلامت دارند و در مقابل، خدمات املاک و مستغلات کمترین میزان اتکاء را به بخش سلامت دارند. نتیجه گیری: بخش سلامت با دارا بودن ضریبهای کمتر از یک نسبت به بخشهای دیگر، نقش کمتری در درونی کردن فرایند تولید و یکپارچگی اقتصاد دارد و انگیزش آن وابسته به انگیزش سایر بخشها می باشد. همچنین محصولات بخش سلامت بیشتر به شکل تقاضای نهایی مورد مصرف قرار می گیرند.

مقدمه: درگاه های بیمارستانی نخستین و مهم ترین محل برای ارائه اطلاعات و خدمات به مخاطبان و برقراری ارتباط با آنها است. بر این اساس و با توجه به اهمیت درگاه های بیمارستانی مقاله حاضر درصدد ارائه مدل مفهومی برای درگاه های بیمارستان های خصوصی مستقر در شهر تهران می باشد. روش کار: از روش پژوهش پیمایشی ارزیابانه و مدل سازی مفهومی استفاده شده است. جامعه پژوهش حاضر را تمامی درگاه های بیمارستان های خصوصی مستقر در شهر تهران و ده درگاه برتر بیمارستانی جهانی تشکیل داده است که در اسفندماه 1392 (زمان گردآوری اطلاعات) فعال بوده اند. برای گردآوری اطلاعات از سیاهه وارسی با 14 معیار و 77 مؤلفه با ارزش وزنی معیارها و مؤلفه ها استفاده شده است. پژوهشگر با استفاده از ابزار مذکور اقدام به مشاهده هدفمند کرده است. داده های گردآوری شده با استفاده از جداول و نمودارها توصیف شد و با استفاده از آزمون تی مستقل مورد آزمون آماری قرار گرفت. یافته ها: ازنظر معیارهای موردمطالعه در این پژوهش درگاه های بیمارستانی داخلی در اکثر موارد در وضعیت نامطلوب و ضعیف قرار دارند و تنها در معیارهای اطلاعات تماس و طراحی صفحات در وضعیت مطلوب و نسبتاً مطلوب قرار دارند. در مقابل درگاه های مطرح جهانی در اکثر معیارهای موردمطالعه در این پژوهش در وضعیت مناسبی قرار دارند و تنها در معیار روزآمدسازی صفحات در وضعیت نامطلوبی قرار دارند. نتیجه گیری: یافته ها حاکی از این است که درگاه های بیمارستانی داخلی باید تلاش گسترده و برنامه ریزی دقیقی در جهت ارتقاء کیفیت درگاه های خود داشته باشند تا بتوانند شکاف موجود میان خود و درگاه های مطرح جهانی را مرتفع نمایند. بهره گیری از مدل پیشنهادی این پژوهش در این زمینه می تواند بسیار راهگشا باشد. با توجه به وضعیت درگاه های بیمارستان های داخلی و تحلیل شکاف صورت گرفته اقدام به ارائه مدلی پیشنهادی مبتنی بر دو سطح و چهار لایه شده است.

مقدمه: مدیریت ریسک از یک سو توانایی شناخت عوامل موجود ریسک و از سوی دیگر تجزیه تحلیل ریسک و انتخاب راهبردهای مناسب برای کنترل و از بین بردن آن است. هدف این پژ وهش شناسایی، ارزیابی و ارائه اقدام مناسب برای کنترل، کاهش و حذف خطرات احتمالی فعالیت های بخش ICU بیمارستان الزهرا(س) در سال 1391 با کمک تکنیک FMEA می باشد. مواد و روش ها: این پژوهش یک پژوهش کیفی با استفاده از روش مشاهده مستقیم، مصاحبه با افراد مسئول و صاحبان فرآیند در بخش ICU بیمارستان الزهرا(س) شهر اصفهان با مطالعه اسناد و مدارک موجود در بخش، در سال 1391 انجام شد. جامعه پژوهش شامل کلیه پرستارانی بودکه با فرآیند های بخش ICU آشنایی داشتند. جهت جمع آوری داده ها از کاربرگ استاندارد تکنیک تجزیه و تحلیل حالت های بالقوه خطا و اثرات آن (FMEA) استفاده شد. نتایج: یافته های پژوهش حاکی از آن است که در مجموع 58 حالت بالقوه خطا در بخش ICU بیمارستان الزهرا(س) شهراصفهان شناسایی گردید که از این تعداد 13 حالت بالقوه خطا مربوط به اقدامات عمومی، 8 مورد مربوط به کنترل عفونت، 5 مورد مربوط به مراقبت های اعصاب، 8 مورد مربوط به مراقبت های گوارشی، 6 مورد مربوط به نمونه گیری، 5 مورد مربوط به دارو دادن، 4 مورد مربوط به مراقبت های پوستی و 17 مورد مربوط به مراقبت های تنفسی بود. که البته برخی از خطا های کشف شده در برخی از مراقبت ها به صورت مشترک بودند. بحث و نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش علل متعددی زمینه ساز بروز خطاهای کاری در مراقبت های پرستاری هستند. استفاده بیش از حد پرستاران با تنظیم شیفت های کاری پی در پی و تکیه بر پرستارانی که کمتر آموزش دیده اند و هم چنین محیط کاری پراسترس و کمبود پرستاران با صلاحیت و کارشناس، سلامت بیمار را به دلیل افزایش احتمال اشتباهات کاری پرستاری به خطر می اندازد که بهترین راه حل آن پیشبرد بهسازی پرسنل بیمارستانی است. نتایج حاصل از این پژوهش می تواند پرستاران و مدیران پرستاری را از ابعاد زمینه ساز بروز خطاهای کاری آگاه ساخته و رویکرد تازه ای برای برنامه ریزی و توجه بیشتر به ایمنی و مراقبت و حفظ سلامت بیمار تبیین نمود.

مقدمه: رنگ ها از راه های مختلف بر زندگی انسان تأثیر می گذارند. اصول پایه هر رنگ و چگونگی استفاده مناسب از آن ها در ایجاد یک محیط مناسب در مراکز درمانی اهمیت دارد. هدف از این مطالعه معرفی پدیده رنگ درمانی و کاربرد آن در مراکز درمانی به ویژه بیمارستان هاست. مروری بر مطالعات: مطالعه حاضر یک پژوهش مروری است که قصد دارد برای اولین بار در ایران، در حیطه مراقبت سلامت به معرفی رنگ درمانی و تأثیر آن در خلق و خوی انسان ها و بیماران بپردازد. لذا در این مطالعه با انتخاب 5 کلید واژه و بهره برداری از چندین سایت و موتورهای جستجوگر معتبر و 120 منبع، تعداد 78 منبع مورد استفاده قرار گرفت. بحث و نتیجه گیری: پدیده رنگ درمانی با حیطه های مختلفی ارتباط دارد که از آن جمله می توان به ارتباط رنگ درمانی با ماهیت فرهنگ های مختلف، تأثیر آن بر رفع یا کاهش اختلالات جسمی، فیزیکی، و روحی و روانی، تأثیر رنگ درمانی بر محیط های کاری و روانشناسی صنعتی، خلاقیت و بویژه کاربرد آن در حیطه های پزشکی و بیمارستانی اشاره کرد. اگرچه رنگ درمانی فواید بی شماری در پی دارد، اما اگر از رنگ ها بطور نامناسب استفاده شود، اثرات زیان باری را به دنبال خواهد داشت. لذا اغلب روانشناسان و پزشکان به رنگ درمانی با دیده شک و تردید نگاه می کنند و بر این باورند که اثرات رنگ درمانی بر بیماران موقتی است. بنابراین توصیه می شود این پدیده تنها بعنوان عامل درمان کننده و التیام بخش مورد توجه قرار نگیرد، بلکه از آن به منظور حمایت از دیگر روش های درمانی و ارتقاء وضعیت روحی و روانی بیماران در بیمارستان ها استفاده شود. :

ایران چهارمین کشور دنیا بود که سیستم اورژانس پیش بیمارستانی در آن راه اندازی شد اما کیفیت و کمیت ارایه تنها خدمت درمانی رایگان کشور، کمتر مورد توجه سیاستگذاران و مدیران است. این پژوهش با هدف تعیین رابطه بین شاخص های زمانی مهم اورژانس پیش بیمارستانی با میزان مرگ و میر در صحنه مصدومین حوادث ترافیکی شهر تهران انجام شد. روش بررسی: این مطالعه یک بررسی توصیفی- مقطعی بود. جامعه آماری شامل تمام مصدومین حوادث ترافیکی بود که از اول فروردین 1390 تا 1391 خورشیدی در حوزه عملیاتی اورژانس 115 شهر تهران آسیب دیده بودند. حجم پرونده های مورد مطالعه 75303 مورد بود. داده ها به به وسیله فرم ثبت اطلاعات مأموریتی مرکز اورژانس تهران، ازپرونده های الکترونیکی بیماران استخراج و به کمک آزمون آماری ضریب همبستگی اسپیرمن توسط نرم افزارSPSS16 مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: 5/56 درصد مصدومین حوادث ترافیکی شهر تهران به بیمارستان منتقل شدند و حدود 5/38 درصد محل حادثه را قبل از رسیدن آمبولانس اورژانس تهران ترک یا با مأموران اورژانس همکاری نکرده بودند و 5/0 درصد مصدومین هم قبل از رسیدن آمبولانس در محل حادثه فوت کرده بودند. میانگین سنی افراد مورد مطالعه 5/35 سال بود. زمان پاسخگویی اورژانس 115 تهران برای 50 درصد مأموریت های حوادث ترافیکی کمتر از 15 دقیقه و زمان ت خیر 63 درصد از مأموریت ها کمتر از 8 دقیقه بود. نتیجه گیری: در این مطالعه بین میزان مرگ و میر در صحنه مصدومین حوادث ترافیکی و برخی از شاخص های زمانی مهم در اورژانس پیش بیمارستانی رابطه معنی داری یافت شد. برنامه ریزی دقیق سیستم اورژانس پیش بیمارستانی می تواند سبب کاهش مرگ و میر در پیش بیمارستان و بهبود شاخص های آن شود.

مقدمه: عدالت فضایی از مباحثی است که در سال های اخیر در میان برنامه ریزان و جغرافی دانان اهمیت ویژه ای یافته است.از آن جا که خدمات عمومی شهری ساختاردهنده ی شکل و ماهیت کالبدی،اجتماعی و فضایی شهر می باشد،بی عدالتی در نحوه توزیع آن،تاثیر جبران ناپذیری بر ساختار،ماهیت شهر و جدایی گزینی طبقاتی محلات شهر گذاشته و مدیریت شهری را با چالش های جدی روبرو می کند.بر همین اساس هدف نوشتار حاضر، ارزیابی نحوه توزیع مراکز درمانی و مشخص کردن نواحی محروم از این خدمات در شهر نجف آباد با توجه به استانداردها و ضوابط مکان یابی این خدمات بوده است. روش بررسی: این مقاله، توصیفی-تحلیلی و نوع پژوهش کاربردی بوده که در سال1391-1392در شهر نجف آباد صورت گرفته است. اطلاعات مورد نیاز آن از طریق مشاهدات میدانی، منابع کتابخانه ای،سالنامه های آماری، مطالعه طرح های جامع و تفصیلی شهر نجف آباد، نقشه 1:5000 وضع موجود و تفصیلی این شهر بدست آمده است. سپس با استفاده از نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی و نوار ابزار الحاقی فرایند تحلیل سلسله مراتبی به این نرم افزار و پس از طی مراحل ورود اطلاعات، مدیریت داده ها، تجزیه و تحلیل و پردازش داده ها، مکان های مناسب برای ایجاد مراکز بهداشتی-درمانی جدید شهری مشخص و اولویت بندی گردید. ابزار تحلیل Expertchoice بود. یافته ها: نتایج حاصل نشان می دهدکه باتوجه به شعاع عملکردی 1000، 1500 و 2000 متربرای بیمارستان های موجود،برخی از قسمتهای شهر در محدوده استاندارد خدمت رسانی برای سه بیمارستان می باشد. بنابراین باتوجه وضعیت کنونی ایجاد بیمارستان های جدید در نواحی فوق الذکر ضروری به نظر می رسد. همچنین با توجه به شعاع خدمات رسانی500تا1000متری مراکز بهداشتی-درمانی،مناطق جنوبی شهر خارج ازشعاع عملکردی این نوع مراکز بوده و .بنابراین ایجاد مراکز بهداشتی-درمانی جدید نیز ضروری می باشد. نتیجه گیری: میزان و چگونگی توزیع خدمات شهری می تواند نقش موثری در جابجایی فضایی جمعیت و تغیرات جمعیتی داشته باشد . از آنجایی که یکی از معیارهای توسعه پایدار شهری و عدالت اجتماعی،توجه به توزیع متوازن امکانات و خدمات شهری است،لذا توزیع خدمات شهری و به خصوص خدمات بهداشتی باید به گونه ای باشد که عدالت فضایی برقرار شود.

مقدمه: سواد سلامت شامل مجموعه ای از مهارت های خواندن، شنیدن، تجزیه و تحلیل، تصمیم گیری و توانایی به کارگیری این مهارت ها در موقعیت های سلامتی است. هدف از مطالعه ی حاضر تعیین سواد سلامت بیماران بستری در بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 1391 بوده است. روش بررسی: این مطالعه از نوع کاربردی به روش پیمایشی تحلیلی است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه ی سواد سلامت عملکردی در بزرگسالان می باشد. پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ 89/0 به دست آمد و روایی آن نیز به تأیید متخصصان مربوطه در رشته های کتابداری پزشکی، آمار و آموزش و ارتقای پزشکی رسید. جامعه ی مورد پژوهش، کلیه بیماران بستری شده در بیمارستان های آموزشی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در نیمه ی دوم سال 1391 می باشد. با بزرگ و نامحدود در نظر گرفتن جامعه ی پژوهش تعداد 384 نفر به عنوان نمونه تعیین گردید و نمونه گیری به صورت در دسترس (روش آسان) انجام شد. داده ها به روش پرسشگری بر بالین بیماران جمع آوری و با نرم افزار SPSS 20 در سطح توصیفی (توزیع درصد فراوانی، میانگین، انحراف معیار) و استنباطی (آزمون T مستقل، آزمون واریانس یک طرفه و آزمون همبستگی پیرسون و همبستگی اسپیرمن) تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: میانگین نمره ی سواد سلامت بیماران مورد بررسی در حیطه ی محاسبات، در حیطه ی درک خواندن تقریباً متوسط بوده و میانگین نمره ی کل سواد سلامت در آنان کمی بیشتر از حد متوسط بوده است. اغلب بیماران بررسی شده دارای سواد سلامت ناکافی و حاشیه ای بودند. بین متغیرهای جنسیت، درآمد و محل سکونت با سطح سواد سلامت رابطه ی معنی داری وجود نداشته، درحالی که بین سن با نمره ی سواد سلامت و نیز حیطه های آن رابطه ی معکوس و بین سطح تحصیلات و نمره ی سواد سلامت رابطه ی مستقیم وجود داشت. بین شغل بیماران و سواد سلامت رابطه ی معنی داری وجود داشته است به نحوی که افراد بازنشسته و کارگران دارای سواد سلامت کمتری بوده اند. نتیجه گیری: اغلب بیماران مورد بررسی دارای سواد سلامت ناکافی و حاشیه ای بوده اند. این بیماران برای فهم و به کاربردن اطلاعات بهداشتی نیاز به توضیحات بیشتر دارند و لازم است زمان بیشتری را صرف برقراری ارتباط با کادر درمانی خود جهت کسب اطلاعات به زبان ساده تر و قابل فهم تر نمایند.

مقدمه: با توجه به گسترش روزافزون کاربرد رایانه در حوزه بهداشت و درمان و ارائه مدل های تریاژ الکترونیک در برخی کشورها و با عنایت به توصیه سیستم تریاژ ESI -Emergency Severity Index به عنوان مدل مرجع تریاژ توسط وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، این مطالعه با هدف طراحی مدل بومی کشوری تریاژ الکترونیک انجام گردید. روش بررسی: سامانه هوشمند تریاژ الکترونیک بر مبنای ویرایش چهارم دستنامه تریاژ ESI به صورت تحت وب و با زبان برنامه نویسی PHP و پایگاه داده MySQL طراحی گردید. هدف از اتخاذ این ساختار، دقت، سرعت و سهولت انجام فرآیند تریاژ بطریقه الکترونیک بود. اطلاعاتی که در این سامانه ثبت می شود شامل اطلاعات دموگرافیک و اطلاعات بالینی است که بر اساس آن سطح تریاژ و محل درمان بیمار تعیین می گردد. یافته ها: این سامانه به منظور استفاده در بخش اورژانس بیمارستان طراحی شد. کاربران اصلی آن پرستاران تریاژ، پزشکان اورژانس و سوپروایزرها و مسئولین شیفت اورژانس هستند. علاوه بر انجام تریاژ به صورت هوشمند، قابلیت جستجو، گزارش گیری و محاسبه شاخص های مهم وزارت بهداشت در مورد تریاژ –میانگین زمان تریاژ و میزان تریاژ صحیح- از مزایای قابل توجه این سامانه می باشند. نتیجه گیری: طی این مطالعه سامانه بومی تریاژ الکترونیک برای اولین بار در کشور در دانشگاه علوم پزشکی تبریز طراحی شد. با توجه به رویکرد بیمارستان ها در استفاده از سیستم های رایانه ای، مدل تریاژ الکترونیک می تواند بعنوان الگویی برای بهره گیری از رایانه در بخش های اورژانس بیمارستان ها باشد.

مقدمه : حقوق بیمار تکلیفی است که یک مرکز درمانی در قبال بیمار برعهده دارد و رضایت آگاهانه، موافقت آزادانه و ابطال پذیر فرد واجد صلاحیت (بیمار) مبنی بر مشارکت در تصمیم گیری درمانی به دنبال آگاهی از ماهیت، هدف و پیامدهای آن با اعتقاد بر تأثیر این مشارکت در انتخاب مؤثرترین و مفیدترین روش درمانی می باشد. این پژوهش با هدف تعیین میزان آگاهانه بودن رضایت کسب شده از بیماران بستری در بیمارستان های منتخب شهرستان شیراز در سال 1392 خورشیدی صورت گرفت. روش بررسی : پژوهش حاضر از نوع تحلیلی بوده که به صورت مقطعی صورت گرفته است. جامعه آماری شامل 136 بیمار بستری شده در بیمارستان های منتخب شیراز در سال 1392 خورشیدی بوده است که از طریق روش نمونه گیری تصادفی ساده از هرکدام از بیمارستان ها، 34 بیمار به عنوان نمونه آماری انتخاب گردیدند. روش گردآوری داده ها از طریق مطالعات کتابخانه ای، استفاده از منابع الکترونیکی و اینترنتی و براساس پرسش نامه محقق ساخته بوده است. برای تعیین اعتبار علمی پرسش نامه از روش اعتبار محتوا استفاده شد و بدین منظور، پرسش نامه در بین تعدادی از اساتید و صاحبنظران متخصص درزمینه مدیریت اطلاعات بهداشتی و آمار توزیع گردید و با بهره گیری از نظرات و راهنمایی های ایشان، سوالات پرسش نامه مورد بررسی محتوایی قرار گرفته و ابهامات آن برطرف گردید تا اعتبار آن مورد تائید قرار گیرد. برای محاسبه قابلیت اعتماد یا پایایی از روش آلفای کرونباخ برای پرسش نامه استفاده شد. بدین منظور پرسش نامه اولیه پیش از انجام مرحله اصلی پژوهش در بین 20 نفر از بیماران به طور تصادفی توزیع گردید و پس از جمع آوری، داده های پرسش نامه با استفاده از آزمون تعیین میزان پایایی نرم افزار SPSS، مورد ارزیابی و سنجش قرار گرفت.تجزیه و تحلیل داده ها با کمک آمار توصیفی (درصد، فراوانی، میانگین و انحراف معیار) صورت گرفت. یافته ها: یافته های حاصل از پژوهش نشان می دهد که کمترین میزان آگاهی مربوط به میزان اطلاع بیمار از مزایا و معایب سایر روش های درمانی بوده است به طوریکه در بیمارستان های خصوصی دارای میانگین 38/2 و انحراف معیار 659/1 و در بیمارستان دولتی دارای میانگین 65/2 و انحراف معیار 363/1 بوده است و بیشترین میزان مربوط به میزان اطمینان بیمار به پزشک خود بوده است به طوری که در بیمارستان های خصوصی دارای میانگین 78/4 و انحراف معیار 519/0 و در بیمارستان دولتی دارای میانگین 42/4 و انحراف معیار 037/1 بوده است. همچنین نمره رضایت بیماران بر حسب سن، وضعیت تحصیلات و نوع بستری در تمامی بیمارستان ها (نمازی و بیمارستان های خصوصی) اختلاف معنی داری را نشان دادند. نتیجه گیری: نتایج نشان دهنده ی وضعیت متوسط اگاهانه بودن رضایت کسب شده از بیماران در بیمارستان های منتخب شهرستان شیراز بود. هم چنین مشخص گردید که فرایند، نحوه و شیوه های کسب رضایت آگاهانه می بایست براساس شرایط مکانی و زمانی و براساس میزان تحصیلات بیمار تغییرات اساسی داشته باشد.

مقدمه : یکی از مهمترین معیارهای تخصیص منابع بیمارستانی در بخش بهداشت و درمان، تجزیه و تحلیل هزینه های بیمارستانی است. پژوهش حاضر با هدف محاسبه قیمت تمام شده خدمات ارایه شده در واحد سنگ شکن بیمارستان آیت الله کاشانی شهرکرد با استفاده از تکنیک هزینه یابی بر مبنای فعالیت انجام شد. روش بررسی: مطالعه ی حاضر از نوع کاربردی و به صورت توصیفی – مقطعی بودکه اطلاعات آن از تاریخ 1/1/1390 تا 1/1/1391 خورشیدی از واحد سنگ شکن، واحد مدارک پزشکی، برنامه نظام نوین مالی واحد حسابداری و درآمد بیمارستان آیت الله کاشانی شهرکرد جمع آوری شد و هزینه تمام شده بر اساس تکنیک هزینه یابی بر مبنای فعالیت با استفاده از نرم افزار Excel محاسبه گردید. یافته ها: ماهیانه بطور متوسط 95 بیمار برای شکستن سنگ کلیه به واحد سنگ شکن بیمارستان کاشانی مراجعه کرده بودند. میزان هزینه ها 51131288000 ریال در سال 90 و میزان کل درآمد بخش 3200000000 ریال (6/62 درصد هزینه ها) بود و 4/37 درصد زیان سالیانه محاسبه گردید. هزینه پرسنلی با 1/86 درصد بیشترین قسمت از هزینه را به خود اختصاص داده بود کمترین هزینه مربوط به مواد مصرفی و حامل های انرژی به میزان 2/0 درصد بود. نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن است که میزان هزینه واحد سنگ شکن بیمارستان آیت الله کاشانی شهرکرد از در آمد آن بیشتر است به نظر می رسد مدیریت صحیح در بخش نیروی انسانی و بکارگیری نیروهای کارآمدتر بتواند هزینه های این واحد درمانی را کاهش دهد.

به رغم تحولاتی که در سال های اخیر در حوزه ی سلامت کشور صورت پذیرفته است، صاحب نظران نظام سلامت بر این باورند که توسعه ی مدیریت، چالش اصلی نظام سلامت است. در خصوص بهبود مدیریت سازمان های سلامت، اصرار بر فرایند پزشک محوری یک چالش است. در کشورهای در حال توسعه علاقه ای به دخیل کردن مدیران تخصصی برای اداره ی سازمان های بهداشتی وجود ندارد؛ از اینرو به نظر می رسد یکی از مهمترین چالش های کنونی نظام سلامت، عدم تناسب مسئولیت و اختیار و فقدان نظام ساختارمند انتخاب مدیران در این عرصه باشد. این مطالعه یک مطالعه مروری نقلی بود که به مرور ساده ی مستندات موجود در پایگاه های اطلاعات علمی و خبری و همچنین نظرات کارشناسان نظام سلامت در زمینه ی اهمیت و مختصات موضوع پزشک محوری پرداخته است. یافته ها حاکی از آن هستند که نظام سلامت کنونی ما مبتلا به نوعی پزشک زدگی مفرط حاکمیتی بوده و جهت رشد و غلبه بر عمده ی مشکلات خود نیاز به ایجاد تغییراتی اساسی در سیستم مدیریتی فعلی خود دارد. بر این اساس به نظر می رسد دستیابی به هدف اصلاح مدیریتی نظام پزشک محوری نیازمند عواملی همچون تدوین، اجرا و ارزیابی پروژه های پایلوت، تدوین سیاست برای نتایج پایلوت شده، ظرفیت سازی، آموزش و توانمندسازی مدیران می باشد.