فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۹۲۱ تا ۹۴۰ مورد از کل ۹٬۷۱۴ مورد.
۹۲۱.

رویکرد نظریه بهینگی به فرایند تکرار با نگاهی بر واژه های مکرر فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: محدودیت نظریه بهینگی فرآیند تکرار تناظر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳۷ تعداد دانلود : ۱۰۳۷
در سال های اخیر صرف یکی از بحث برانگیزترین حوزه ها در دستور زایشی بوده است و مطالعات مختلف در زبان های گوناگون نظریه ها و رویکردهای متفاوتی را در این حوزه در پی داشته است. در این مقاله، سعی بر آن داریم که فرایند تکرار (reduplication) را در زبان فارسی از دیدگاه نظریه بهینگی (optimality theory) بررسی کنیم و ببینیم چگونه می توان این فرایند را، که در زبان فارسی فرایندی زایا برای ساخت واژه است و انواع متفاوتی دارد، در چارچوب گونه معیار نظریه بهینگی، که به نظریه تناظر (correspondence theory) مشهور گشته است، تحلیل و توصیف کرد. نتایج حاصل از این مطالعه حاکی از آن است که با مرتبه بندی ( ranking ) محدودیت های (constraints) جهانی مطرح در نظریه بهینگی می توان ساخت انواع فرایند تکرار در زبان فارسی را با توجه به الگوی خاص آنها و معنایی که از آنها برداشت می شود تبیین کرد.
۹۲۵.

راهبردهای یادگیری زبان فارسی: بررسی ارتباط بین ملیت با به کارگیری راهبردها در میان فارسی آموزان غیر ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: راهبردهای یادگیری آموزش زبان فارسی ملیت فارسی آموزان غیر ایرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳۴ تعداد دانلود : ۱۲۰۳
در حوزة آموزش کاوی زبان های دوم، راهبردهای یادگیری زبان در زبان های بیشماری شناسایی شده و تأثیر عواملی مانند سن، جنس، انگیزه، هوش و سطح مهارت های زبانی بر به کارگیری آن ها مورد بررسی قرار گرفته است. اما در زمینة آموزش کاوی زبان فارسی به عنوان زبان دوم، پژوهشی انجام نشده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط میان ملیت با به کارگیری راهبردها، در میان فارسی­آموزان غیر ایرانی انجام شده است؛ چنانکه بر مبنای پرسشنامة راهبردهای یادگیری زبان آکسفورد (1990)، روی 156 فارسی­آموز غیر ایرانی پسر و دختر با سیزده ملیت گوناگون در دانشگاه بین­المللی امام خمینی (ره) شهر قزوین صورت گرفته است. آمار استنباطی و آزمون­های آماری نشان دادند میانگین کلی استفاده از راهبردها در میان ملیت­های مختلف اختلاف ناچیزی با یکدیگر دارند که معنادار نیست. ولی آمار توصیفی بیانگر آن است که ترتیب اولویت­های فارسی آموزان از ملیت­های مختلف با هم تفاوت دارند. علاوه بر آن، یافته­ها نشان می­دهند که به طور کلی، فارسی­آموزان با ملیت­های مختلف از راهبردهای فراشناختی و اجتماعی بیشتر از سایر راهبردهای یادگیری استفاده می­کنند.
۹۲۶.

بررسی گونه کاربردی زبان زنانه در مرثیة معاصر (با تأکید بر مرثیه های سعاد صباح)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جنسیت مرثیه زبان شناسی اجتماعی ادبیات زنان سعاد صباح

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی ادبیات عرب شعر
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی اجتماعی/جامعه شناسی زبان
تعداد بازدید : ۲۰۳۳ تعداد دانلود : ۱۰۳۴
بحث و بررسی درباره موضوع تجربه زنان و تفاوت آن با تجربه مردان، زمینه­ساز شکل­گیری رویکردهای مختلفی در زمینه پیوند زبان و جنسیت شده است. زنان و مردان در کاربرد برخی از ویژگی­های زبانی (به ویژه آوایی) گرایش­های متفاوتی دارند و همین امر سبب تفاوت زبان آنان با یکدیگر می شود. تفاوت­های زبانی چندان آشکار و شناخته شده نیستند و گویندگان زبان نسبت به آن ها حساسیت و آگاهی زیادی ندارند؛ امّا از طریق بررسی­ آثار و نوشته­های زنان، می­توان به ویژگی­های یاد شده دست یافت. از میان انواع شعر، به دلیل پیوند عمیق رثا با عواطف و احساسات شاعر، این نوع ادبی بیش از سایر گونه­های ادبی، زمینه انعکاس ذهنیات و افکار شاعر را فراهم می آورد و به همین دلیل ظرفیت تحلیل و بررسی از نظر بازتاب جنسیت زبانی را دارد. فن شعری رثا از مصیبت نشئت گرفته و احساسات و عواطف شاعر را بر می انگیزد تا اشعاری حزن انگیز بسراید و از این طریق مخاطبان را تحت تأثیر قرار دهد. در این پژوهش با روش توصیفی– تحلیلی و با استفاده از آرای محققان جامعه­شناسی زبان، شعر «سعاد صباح»، از پیشتازان شعر رثای عربی در دوره معاصر را در سه سطح واژگانی، نحوی و بلاغی بررسی می کنیم و از این طریق، به تحلیل پیوند زبان و جنسیت در اشعار این شاعر می پردازیم. مهم ترین نتیجه حاصل از کاربست این نظریه در تحلیل مرثیة سعاد صباح، این است که رابطة تنگاتنگی بین عاطفة رثاء و جنسیت شاعر وجود دارد و عاطفة حزن بر اشعار سعاد صباح تأثیر مستقیم گذاشته است.
۹۲۷.

واکاوی خطاهـای آوایی فارسی زبانان در فراگیری زبان فرانسه

کلید واژه ها: آوا خطا زبان فرانسه فارسى زبانان واکاوى

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری آواشناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها روان شناسی زبان
  3. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط آموزش زبان دوم
تعداد بازدید : ۲۰۳۲ تعداد دانلود : ۱۱۵۱
تلفظ، کارکرد بسیار مهمى در درک گفتار و انتقال مفاهیم دارد. شمار چشمگیرى از ایرانیان که د ر مدارس و دانشگاه ها به یادگیرى زبان فر انسه مى پردازند، در ماه هاى آغازین در زمینه تلفظ به خطاهایى چند گرفتار مى شوند. این پژوهش به کمک آزمونهاى تشخیصى و تولیدى، انواع خطاهاى آوا یى فارسى زبانان ر ااستخراج و تجزیه و تحلیل مى کند و نیز مشکلات فراگیران زبان فرانسه را در خوشه هاى ابتدایى واژه ها، انتقال منفى زبان فارسی، یا انگلیسى، واکه هاى خیشومى، توزیع، جانشینى آواها،و اکه هاى باز و بسته، کشش ماهیچه اى و... آشکار مى نماید. نتایج حاصل از این واکاوى، پژوهش گر رابه سوى طبقه بندى تازه اى از خطاها، بر حسب درجهء آسانى، راهبرى مى کند. دستاور دهاى این پژوهش فرضیه هاى واکاوى مقابله اى آواهاى زبان فارسى و فرانسه را- مبنا بر آنکه هرچه تفاو تها و ناهمگونى هاى آواهاى این دو زبان ژرف تر باشد، فراگیرى آنها پیچیده تر خواهد بود، مورد تردید قرار مى دهد. یافته ها، نشانگر آن است که هر چه آواهاى زبان فارسى و فرانسه شباهت بیشترى به یکدیگر داشته باشند و از همدیگر کمتر تمیز داده شوند، فراگیر در تشخیص و تولید آنها با دشوارى بیشترى روبه رو مى گردد.
۹۲۸.

تلفیق افسانه و اسطوره در داستان‌های کوتاه ژان- ماری گوستاو لوکلزیو(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اسطوره داستان کوتاه افسانه لوکلزیو موندو و داستان های دیگر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳۲ تعداد دانلود : ۹۷۹
داستان کوتاه، همواره به عنوان یکی از ژانرهای اصلی بسیاری از روایات ادبی مطرح بوده و مطالعات فراوانی که در زمینه ویژگی ها و عناصر سازنده آن صورت گرفته، مؤید همین مهم است. در واقع همین ویژگی هایند که روایت را در داستان های کوتاه از سایر انواع ادبی متمایز می سازند. اما گاهی ادبیات معاصر فرانسه این مرزها را در هم آمیخته و تشخیص ژانرهای ادبی را بسیار دشوار می سازد. اغلب داستان های ژان ماری گوستاو لوکلزیو در زمره آثار نویسندگانی است که خود را متعلق به هیچ سرزمین و یا فرهنگی نمی دانند. او از ادبیات جهانی برای نوشتن داستان های کوتاه خود بهره می برد و با تلفیق افسانه و اسطوره در داستان کوتاه، شکل نوینی از داستان نویسی را ابداع می کند. مقاله حاضر به طرح این مهم می پردازد که ابعاد این شکل نوین داستان نویسی کدامند و از چه عناصری تشکیل شده است. از این رو، در پاسخ به این پرسش ها، به بررسی گستره ادبیات جهانی در روایت موندو و داستان های دیگر ژان ماری گوستاو لوکلزیو با رویکردی تطبیقی پرداخته ایم.
۹۲۹.

بررسی استعارة مفهومی در سورة بقره(رویکرد زبان شناسیِ شناختی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استعاره مفهوم سازی زبان شناسی شناختی استعارة مفهومی سورة بقره

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی بلاغت بیان
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی شناختی
تعداد بازدید : ۲۰۳۰ تعداد دانلود : ۱۰۰۸
استعاره به خاطر انتزاعی بودن حوزة مذهب، از فراوانی بالایی در قرآن کریم برخوردار است. تا چندی پیش و قبل از پیدایش زبان شناسی شناختی، استعاره بیشتر به عنوان رویکردی برای زیبایی آفرینی و روشی برای ابداعات هنری قلمداد می شد، امّا با طرح نظریة استعاره مفهومی، استعاره، ابزاری برای تفکّر و اندیشه به شمار رفت که در سراسر زندگی بشر جریان دارد و به کمک آن بسیاری از مفاهیم انتزاعی مفهوم سازی می شوند. این پژوهش در صدد است تا نشان دهد قرآن کریم، مفاهیم انتزاعی و مجرّد را با چه ساز و کاری، مفهوم سازی می کند و قلمرو مبدأ استعاره های مفهومی تا چه اندازه با تجارب انسان سروکار دارد. این بررسی نشان می دهد که استعاره در سراسر گفتمان قرآن در سورة بقره حضور دارد و ابزاری است که به کمک آن مفاهیم انتزاعی چون زندگی، زمان، فهمیدن، انفاق و ... مفهوم سازی می شوند و معمولاً قلمرو های مبدأ از حوزه های ملموس و مرتبط با زندگی بشر انتخاب شده اند.
۹۳۰.

مقاله به زبان انگلیسی: بررسی رابطه هوش هیجانی معلمان زبان خارجی و مختصه های انگیزشی زبان آموزان (The Relationship between EFL Teachers’ Emotional Intelligence and Students’ Motivational Attributes)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هوش هیجانی معلمان زبان انگلیسی زبان آموزان زبان انگلیسی مختصه های انگیزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳۰ تعداد دانلود : ۶۳۵
این مطالعه به بررسی رابطه بین هوش هیجانی معلمان زبان خارجی و عوامل/مختصه های انگیزشی زبان آموزان آن ها می پردازد. همچنین، این تحقیق بررسی می نماید که تا چه حد هوش هیجانی معلمان زبان خارجی می تواند مختصه های انگیزشی زبان آموزان را پیش بینی کند. به همین منظور،از 30 معلم زبان انگلیسی در دسترس از موسسات زبان مختلفی در نجف-آباد خواسته شد که به پرسشنامه آزمون بهره هوش هیجانی بارون پاسخ دهند. سپس آزمون گرایش/انگیزش گاردنر به 221 زبان آموز، که از کلاسهای زبان انگلیسی معلمان به طور تصادفی انتخاب شده بودند، داده شد. نتایج ضریب همبستگی دوگانه و تحلیل رگرسیون چندگانه داده هانشان داد که همبستگی مثبت معناداری بین هوش هیجانی معلمان زبان انگلیسی ایرانی و مختصه های انگیزشی زبان آموزان وجود دارد. علاوه براین، همبستگی بالایی و معناداری بین مهارت سازگاری، میان فردی و خلق و خوی معلمان (یعنی سه زیرسازه بهره هوش هیجانی) و مختصه های انگیزشی زبان آموزان وجود دارد. ولیکن، سه زیرسازه فوق الذکر هوش هیجانی، بهمراه زیرسازه هوش درون فردی و مدیریت استرس معلمان به تنهایی پیش بینی کننده های قوی برای مختصه های انگیزشی زبان آموزان نمی باشند. در کل، سازه هوش هیجانی معلمان تاثیری متوسط در تعیین مختصه های انگیزشی زبان آموزان دارد.
۹۳۱.

خرده روایت ها، گریزگاه نقال از برنامه روایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نقال داراب نامه طرسوسی نشانه - معناشناسی روایی نظام تصادف

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری کاربرد شناسی و تحلیل گفتمان
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط زبان شناسی در هنر و ادبیات
تعداد بازدید : ۲۰۲۹ تعداد دانلود : ۴۸۴
داراب نامة طرسوسی از قصه های عامیانه بلند، مربوط به قرن ششم است که ازطریق سنت نقالی و داستان گزاری ثبت و روایت شده است.داستان سرگذشت داراب و به شاهی رسیدن وی را بیان می کند. در میان خط سیری که بیانگر به شاهی رسیدن داراب است، خرده روایت های بسیاری قرارگرفته اند که باعث آشفتگی و اغتشاش روایت پایه شده اند؛ خرده روایت ها با روایت پایه گاه ارتباط و انسجام ساختاری می یابند و گاه با الگوی گفتمانی متفاوت، مستقل از کلان روایت شکل می گیرند و یکپارچگی روایت را با آشفتگی، استقلال و انفکاک خود از فرایند های سه گانه تحول کلامی مخدوش می کنند. رویکرد نشانه معناشناسی روایی براساس«قصد»کنش گر که برنامه روایی بر آن متمرکز شده، خط سیرکلان روایت را از میان خرده روایت های نامرتبط جدا می کند. سوالی که مطرح می شود آن است که خرده روایت ها از چه الگوی گفتمانی تبعیت می کنند؟زیرا برخلاف کلان روایت بر نظام برنامه محور روایی منطبق نیستند و نمی توانند به عنوان روایت ابزاری، کلان روایت را به سمت تحقق کنش اصلی سوق دهند. پژوهش حاضر ضمن بررسی نظام های گفتمانی در داراب نامه، به دنبال پاسخی برای منشا و کارکرد خرده روایت ها و تبیین علت اغتشاش در روایت است. با توجه به بافت فرهنگی عاملی ثانویه در ساحت گفته پردازی حضور دارد که خنثی و بی تاثیر نیست؛ سنت شفاهی نقالی و داستان گزاری با پایبندی به ساختار های اصلی و در تعامل پیوسته با فرهنگ جمعی راه تولید فرم های نوظهور را بازگذاشته. حضورِسیال نقال بین گفته پرداز نخستین و روایت شنو نظام معنای روایت را دستخوش تغییرکرده است.
۹۳۲.

بررسی نحوة تعامل نشانه های زبانی با سایر نشانه های ارتباطی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: نشانه شناسی ارتباط نشانة زبانی نشانة غیرزبانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲۹ تعداد دانلود : ۹۰۶
هدف این مقاله بررسی جایگاه نشانة زبانی و نحوة تعامل آن با سایر نظام های نشانه ای ارتباطی از چشم انداز نوعی نشانه شناسی ارتباط-محور و انسان مدار است. بر اساس بررسی تاریخچة نشانة زبانی و جایگاه آن در مطالعات نشانه شناختی معاصر در چارچوب دو پارادایم اصلی نشانه شناسی پیرسی و سوسوری و از دیدگاه های مختلف فلسفی- منطقی، رایانه ای، فلسفة علم و ادبی، این تعریف از نشانة زبانی پیشنهاد می شود که همة واحدهای زبانی در کاربردهای مختلف تحت اللفظی و غیرتحت اللفظی به شرط وجود تفسیرگر انسانی در ارتباط، نشانه هستند. این نوع نشانه در کنار دیگر نشانه های ارتباطی غیرزبانی می تواند موضوع مورد مطالعه نشانه شناسی باشد. در هر واقعة ارتباطی، عناصر نشانه ای زبانی و غیرزبانی با توجه به بافتِ رمزگانِ وقوع آن (منطقی، اجتماعی یا زیبایی-شناختی) به نسبت های متفاوت در تعامل هستند و برجستگی هر یک از این مجموعه نشانه ها در ارتباط به تجربة تفسیری متفاوتی منجر می شود.
۹۳۴.

خیال در کویر دکتر شریعتی(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲۸
"قبل از هر چیز، کویر فضایی است که از لحاظ جغرافیایی دارای شرایط آب و هوایی خشک و کم آب است. و با همین عنوان معرف مکانی ایده آل و مناسب برای شکوفایی خلاقیت ادبی می شود. کویر مکانی واقعی و در عین حال ذهنی است که تبدیل به جولانگاه خیال می شود. در پهنه گسترده فضایی تهی و بی انتها، ذهنیت خود را آزادانه به معرض نمایش می گذارد. با این حال نمی بایست تشویش ناشی از گستردگی کویر را نادیده گرفت. تنها پویایی خیال است که با به ارمغان آوردن تسلی و قوت قلب برای ماجراجویانی که مبارزه عینی با گستره های بیابانی را به جان خریده اند، قادر به پاسخ گویی به این حس نگرانی و اضطراب است. چنین رابطه ای به وضوح نزد نویسنده ایرانی، علی شریعتی، به چشم می خورد که در کتاب خود با عنوان کویر، با ظرافت و ریزبینی یک ادیب و حتی یک شاعر، به مضمون بیابان می پردازد. در این مقاله سعی بر آن داریم که در اثر شریعتی، نمونه هایی را بازیابیم که به ما در ارایه انواع پیوندهای بین خیال بشری و کویر، یاری می رسانند.
۹۳۶.

تحلیل گفتمان حقوقی؛ واکاوی نقش کارگفت در بافت حقوقی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل گفتمان حقوقی کارگفت جان آر. سرل پیکره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲۶ تعداد دانلود : ۹۶۵
بررسی و تحلیل نقش نظریه های کاربردشناسی در بافت حقوقی، موضوعی جدید است. این پژوهش در بستری زبان شناختی و با تکیه بر نظریة «کارگفت» جان آر. سرل (1975) به بررسی نقش کارگفت در بافت حقوقی پرداخته است. به همین منظور، متن بیست دادنامة حقوقی صادره از یکی از شعب دیوان عالی کشور به عنوان پیکره انتخاب و از منظر نظریة کارگفت تحلیل شد. هدف اصلی این نوشتار را می­توان بررسی میزان تطبیق پذیری نظریة کارگفت با این متن حقوقی، کارکردهای ویژة نظریة کارگفت در این گونة حقوقی و تحلیل کاربردشناختی این رویداد حقوقی- گفتمانی در دو سطح خرد و کلان از منظر کنش منظوری (غیر بیانی) دانست. نتایج از تراکم بالای کارگفت در پیکره، اهمیت و تأثیر بسزای آن در بافت حقوقی و به ویژه این گونة حقوقی (دادنامه) حکایت می کند. از منظر رویداد گفتمانی و بر اساس برآیندهای مذکور، هر دادنامة حقوقی یک کنش کاربردی- اعلامی در سطح کلان گفتمان حقوقی به شمار می آید که تعداد زیادی کارگفت توصیفی و اعلامی و اندکی کارگفت های دیگر را شامل می شود.
۹۳۹.

بررسی اجمالی چگونگی پیدایش و گسترش تاریخ ادبیات روسیه

کلید واژه ها: تاریخ ادبیات آثار موضوعات رو سیهء باستان سبک ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲۵ تعداد دانلود : ۱۰۸۸
در مقالهء حاضر، ابتدا تاریخچهء پیدایش، توسعهء تاریخ ادبیات روسیه مورد مطالعه قرار مى گیرد. تاریخ پیدایش ادبیات رو سیه به اواخر قرن دهم، یعنى به زمان پذیرش مذهب مسیحیت به عنوان مذهب رسمى و دولتى روسیه برمى گردد. سپس سبک ها و آثار اولیهء ادبیات رو سیهء باستان و همچنین موضوعات آنها بررسى مى شوند. به رایج بودن سبک هایى مانند سالنامه نویسی پندنامه نویسی،حکایت و سفرنامه نویسى نیز اشاره شده است، همچنین به صورت اجمالى، به و یژگى هاى آثارى مانند داستان سالهاى گذشته، کلامى در مورد هنگ ایگور پرداخته شده است.
۹۴۰.

بررسی برهم کنش صرف و معنی شناسی در مطالعات دستوریان مسلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: معنی شناسی قیاس حذف زیاده تصریف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲۲ تعداد دانلود : ۷۶۴
در این مقاله نگرش های معنی شناختی دستوریان مسلمان تا نیمه نخست قرن دهم هجری قمری بررسی شده است. پس از معرفی گذرای چهار پژوهش انجام شده در این زمینه در قسمت دوم، با مراجعه به منابع دسته اولِ نگاشته شده از سوی دستوریان، از سیـبویه [161/ 180 هـ.ق] تا سیـوطی [911 هـ.ق]، ابتدا مباحث «تصریف» از مباحث «نحو» جدا شده و سپس برمبنای تقسیم بندی مباحث تصریفی از سوی ابن‏عصفور [669 هـ.ق] به برجسته سازی نکات معنی شناختی در هر قسم پرداخته شده است تا در قسمت پایانی این‏گونه نتیجه بگیریم که جایگاه معنی در مطالعات تصریفی دستوریان این دوره، چه در استدلال‏های صرفی و چه در توصیفات صرفی آنان، جایگاهی محوری بوده است؛ چنان‏که «معناداریِ» ساخت‏های صرفی در استدلال‏های قیاسیِ آنان حد وسط در اقترانی حملی و مقدم مثبت یا تالی منقوض در استثنایی اتصالی قرار می گرفته و «معنا»ی صورت‏های صرفی در توصیفات صرفیِ اینان تعیین کننده نوع رابطه صوری بین صورت‏های صرفی بوده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان