درخت حوزه‌های تخصصی

زبان شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
زبان شناسی چیست؟ زبان شناسی کاربردی زبان شناسی نظری سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) علوم مرتبط میان رشته ای ها نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۰۱ تا ۶۲۰ مورد از کل ۹٬۴۷۶ مورد.
۶۰۱.

اهمیت هجا و ساختار درونی آن به عنوان یک واحد زبانی در جریان فرایند تولید گفتار (براساس شواهدی از خطاهای گفتار در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد ۱۳۸۷ شماره۴

کلید واژه ها: هجا خطای گفتار تولید گفتار

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی دستور زبان زبانشناختی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری واج شناسی
تعداد بازدید : ۲۳۳۰
امروزه زبانشناسان، هجا را به عنوان یک واحد زبانی دارای اهمیت تلقی می نمایند و برای آن، ساختار داخلی و سلسله مراتبی قائلند. روانشناسان زبان نیز در نتیجه مطالعات متعدد خود بر روی فرایند تولید گفتار، اهمیت هجا را به عنوان یک واحد تولیدی در جریان تولید گفتار تایید کرده اند. در این مقاله تلاش می شود با بررسی پاره ای از خطاهای گفتار زبان فارسی، صحت ادعاهای فوق مورد بررسی قرار گیرد.
۶۰۲.

دستکاری در ترجمه ادبیات کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ترجمه بهار ۱۳۸۹ شماره ۲۹

کلید واژه ها: ادبیات کودکان ترجمه برای کودکان دستکاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۲۸
در این تحقیق راهبردهای مربوط به تغییرات فرهنگی، ایدئولوژیکی و زبانی در ترجمه ادبیات کودکان مورد بررسی قرار گرفت و به علاوه برخی از دلایل این نوع تغییرات از جمله تفاوت های فرهنگی و آموزشی تشریح گردید. راهبردهای مربوط بر اساس نظریه تقسیم بندی دوکات (Ducate) دسته بندی و توصیف گردید. پیکره مورد مطالعه این تحقیق را دو رمان برجسته و شاخص ادبیات نوجوانان انگلستان باد در بیدزاران، نوشته کنت گراهام و هری پاتر و سنگ جادو، نوشته جی. کی. رولینگ تشکیل می دهد.
۶۰۳.

ارتباط زبان های ترکی و مغولی و خطا در تشخیص واژه های دخیل ترکی و مغولی در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال یازدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۰ 7 - 20

کلید واژه ها: زبان ترکی زبان مغولی ارتباط زبان ترکی و مغولی واژگان دخیل ترکی و مغولی در فارسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۲۷ تعداد دانلود : ۷۰۶
 زبان شناسان، اغلب، زبان های دنیا را در قالب خانواده های بزرگِ زبانی تقسیم بندی کرده اند. در مورد پیوند زبان های ترکی و مغولی دو دیدگاه متفاوت وجود دارد؛ یکی از دیدگاه ها، بیانگر هم خانواده بودن این دو زبان بوده و دیدگاه دیگر، با نپذیرفتن نگرش نخست، به پیوندی بینازبانی میان این دو زبان معتقد است. پیروان دیدگاهِ نخست، بر این باورند که دو زبان ترکی و مغولی در گذشته های دور از یک زبانِ واحد منشعب شده و به مرور زمان به صورت دو زبان مستقل، پدیدار شده اند. پیروان دیدگاه دوم، نیز معتقدند که دو زبان ترکی و مغولی خویشاوند نبوده، بلکه پیوند عمیقی با یکدیگر داشته اند. با نگاهی به فرهنگ لغت های فارسی، درمی یابیم که گاهی فرهنگ نویس های ایرانی، در شناساییِ واژه های ترکی و مغولی دچار اشتباه گردیده اند. این مقاله، بر آن است تا پیوند میانِ زبان های ترکی و مغولی را به طور کلی بررسی کرده و میزان تفاوت این دو زبان را از جنبه های گوناگون نشان دهد.
۶۰۴.

تحلیل حوزه های معنایی اشعار باقی مانده از رابعه بنت کعب قزداری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و ادبیات فارسی (دانشگاه خوارزمی) سال بیست و سوم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲۳ (پیاپی ۷۸)

کلید واژه ها: سبک شناسی رابعه تحلیل حوزه های معنایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۲۶ تعداد دانلود : ۸۴۹
رابعه بنت کعب قزداری، براساس اسناد موجود، نخستین شاعر زن پارسی گوی است. پژوهش ها دربارة او بیشتر به زندگی او معطوف بوده تا شعرش. نگارندگان در این پژوهش با روشی زبان شناختی، یعنی تحلیل حوزه های معنایی، به بررسی علمی شعر او می پردازند. نظریة حوزه های معنایی یکی از نظریات برجسته در معنی شناسی ساختگراست، که خود زیرمجموعة زبان شناسی ساختگرا قلمداد می شود. تحلیل حوزه های معنایی شعر رابعه گامی است به سوی سبک شناسی لایه های فکری او. در این پژوهش چندوچون آن دسته از حوزه های معنایی شعر رابعه که بالقوه مشخصة سبکی اند آشکار می شود. از قِبَل این فرآورده، زنانه یا مردانه بودن زبان رابعه، عارفانه یا غیرعارفانه بودن شعر او، و متمایزبودن یا نبودن وصف عشق در شعر او در مقایسه با شعر هم عصرانش نیز مشخص می شود.
۶۰۶.

نقدی معناشناختی بر ترجمه های فارسی واژة «دون» در قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره هشتم فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۳۶)

کلید واژه ها: معناشناسی قرآن کریم ترجمه فارسی واژه «دون»

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۲۳ تعداد دانلود : ۸۵۲
از مهم ترین راه هایی که امروزه در فهم معنای متون بسیار مورد استقبال ادب پژوهان قرار گرفته است، تکیه بر اصل روابط همنشینی و جانشینی است، این پژوهش با تکیه بر این اصل سعی دارد معنای صریح و ضمنی ظرف «دون» در قرآن کریمرا مورد بحث و بررسی قرار داده، میزان توجه مترجمان قرآن به این معانی و انتقال آن به زبان مقصد فارسی را مشخص گرداند؛ مهم ترین یافته های این پژوهش که با روش معناشناسی ساختاری و با استناد بر متون تفسیری و زبانی نگاشته شده، بیانگر این مطلب است که واژه «دون» کارکردها و معانی مختلفی در قرآن کریمدارد که مترجمان در انتقال آنها همیشه موفق عمل نکرده اند. معنای پایه آن «غیریت مع التسفل»، تقریبا در تمامی کاربردها به چشم می خورد، از این رو در برگردان «من دون الله» می توان از «جز خدا که پایین تر است» بهره جست؛ برگردان «فرودِ» یا «از فرودِ» در ترجمه های کهن فارسی نیز، از انطباق حداکثری ترجمه با واژه مبدأ برخوردار است؛ زیرا هم استثنای «غیر» و هم معنای «تسفل: فروتری» را در خود گنجانده است. سیاق و بافت کلام، مخصوصا متعلَق «دون»، در معنای نسبی آن مؤثر و به اعتبار قرب و تأخّر و تسفّل در رتبه، یا کمیت یا کیفیت دارای معانی ضمنی «قبل، امام، غیر، اقل، و ...» نیز هست.
۶۰۷.

بررسی جایگاه مبتدا در فارسی بر پایه برنامه کمینه گرا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناسی دانشگاه اصفهان سال دوم بهار و تابستان ۱۳۸۹ شماره ۱ (پیاپی ۲)

کلید واژه ها: تاکید مبتدا گروه مبتدا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۲۴ تعداد دانلود : ۱۰۹۷
در این مقاله دو دیدگاه هگمن و گوئرون (1999) و کریمی (2005) در مورد انشقاق گروه متمم ساز (CP) و فرافکن های تحت تسلط آن را در ارتباط با جایگاه سازه مبتدا در زبان فارسی مورد بحث قرار می دهیم. درحالی که هر دو رویکرد قائل به وجود دو فرافکن بیشینه نقشی تاکید (FocP) و مبتدا (TopP) بین دو گروه متمم ساز و گروه فعلی اند، اما از دو جهت نیز با یکدیگر متفاوت هستند. تفاوت نخست آن که کریمی جایگاه شاخص گروه زمان [spec TP] را جایگاه آن چیزی می داند که از آن به عنوان مبتدا ی پس زمینه (backround topic) یاد می کند، در حالی که این جایگاه از نظر هگمن و گوئرون جایگاه فاعل است . تفاوت دوم آن که در فرضیه انشقاق گروه متمم ساز پیشنهادی هگمن و گوئرون در فاصله بین گروه متمم ساز و گروه تصریف یا گروه زمان دو فرافکن بیشینه مبتدا وجود دارد که فرافکن مبتدای پایین تر خاصیت بازگشتی(recursive) دارد، در حالی که در تحلیل کریمی تنها یک فرافکن بیشینه نقشی مبتدا وجود دارد. بر این اساس، طبق تحلیل کریمی در جملات دارای دو مبتدا، مبتدای جدید (shifted topic) در جایگاه شاخص گروه مبتدا و دیگری در جایگاه شاخص گروه زمان قرار دارند، در حالی که طبق تحلیل هگمن و گوئرون هر یک از سازه های مبتدا در یکی از دو جایگاه شاخص گروه مبتدا واقع می شود. در این مقاله با استفاده از حرکت گروه های اسمی نا-مشخص (non-specific) در ساخت های دارای سازه تاکیدی و نیز تطابق آن با فعل نشان خواهیم داد که تحلیل هگمن و گوئرون از کفایت بیشتری برخوردار است.
۶۱۰.

نقدی بر دوگانة بومی گرایی- بیگانه سازی ونوتی در نظریة ترجمه، با تکیه بر آرای هرمنوتیک فلسفی و زبان شناختی گادامر و ریکور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره پنجم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۱۷)

کلید واژه ها: ترجمه هرمنوتیک فلسفی فهم بین فرهنگی دیگری/ خود بیگانه سازی/ بومی سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱۹ تعداد دانلود : ۹۲۷
اندیشه­های فلسفی و زبان­شناختی گادامر و ریکور در هرمنوتیک فلسفی پیرامون چگونگی تحقق فهم، بسیار مهم هستند. مفاهیم «آمیزش افق­ها» از گادامر و «فهم خود از طریق دیگری» از ریکور مهم ترین مسائل مطرح شده در این حوزه به شمار می روند. این دو مفهوم فلسفی در پی دستیابی به فهم بین­فرهنگی هستند. از سوی دیگر، استراتژی­ها و رویکرد­های دوگانه­باورانة ترجمه در قالب دوگانه­باوری بومی­سازی/ بیگانه­سازی ونوتی و نظریاتی مشابه آن نتوانسته اند راه را برای تفاهم بین فرهنگ­ها هموار کنند. این مقاله می کوشد با تکیه بر آرای یاد شدة گادامر و ریکور این معضل دوگانه باورانة نظریة ترجمه را رفع کند. با تکیه بر این نظر گادامر که هر فهمی در زبان رخ می­دهد و این نظر ریکور که بشر با وجود تنوع های گوناگون وحدتی خاص دارد، ترجمه به عنوان پدیده­ای زبان شناختی و فرهنگی بازاندیشی می­شود که می تواند در نزدیکی فرهنگی و زبانی انسان­ها و دستیابی به گونه­ای از وحدت بین­فرهنگی تأثیری بسزا داشته باشد. در نتیجه، این پژوهش بر آن است که در مقابل رویکرد دوگانه­باورانة بومی­گرایی- بیگانه­سازی به ترجمه، ترجمه را از زاویة دید هرمنوتیک فلسفی به مثابه نوعی فهم بین­فرهنگی معرفی کند و رویکرد نوینی را دربارة پدیدة ترجمه پیشنهاد کند که همزمان توجه به دو فرهنگ دخیل در فرایند ترجمه و پاسداشت و احترام فرهنگ دیگری را لحاظ می­کند.
۶۱۱.

واحدهای سنجش طول در اوستا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبانشناخت سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۱۰)

کلید واژه ها: فرهنگ اویم واحدهای اندازه گیری طول هاسر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱۸ تعداد دانلود : ۱۱۵۵
دربارة واحد های اندازه گیری در ایران باستان اطلاعات کمی در دست است. مهم ترین متنی که از ایران باستان باقی مانده است، یعنی اوستا، آگاهی چندانی در این باره به دست نمی دهد. خوش بختانه یکی از فصول فرهنگ نامه ای کهن، مشتمل بر واژه های اوستایی و ترجمة پهلوی آن ها، دربردارندة تعدادی از واحدهای سنجش طول در دوران باستان است. در فصل بیست و هفتم فرهنگ اویم، نام واحدهای اندازه گیری طول و نسبت آن ها با یک دیگر به زبان اوستایی و پهلوی آمده است. نام برخی از این مقیاس ها در متون اوستایی تک آمدند و تنها در این فرهنگ باقی مانده است. به این ترتیب، می توان این متن را مهم ترین منبعی دانست که دربارة واحدهای اندازه گیری در ایران باستان اطلاعاتی به دست می دهد. در این مقاله، واحدهای اندازه گیری طول، که در فصل بیست و هفتم فرهنگ اویم نام برده و تعریف شده است، به کمک بخش های دیگر اوستا و منابع پهلوی و زند طبقه بندی و بررسی شده است. نتیجه این بررسی و طبقه بندی را می توان به صورت زیر خلاصه کرد:
۶۱۲.

جمله های سببی و دومفعولی در دیدگاه حاکمیت و مرجعیت گزینی و کمینه گرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی (باهنر کرمان) دوره جدید بهار ۱۳۸۸ شماره ۲۵

کلید واژه ها: کمینه گرایی حاکمیت و مرجع گزینی گروه فعلی هسته ای و پوسته ای جمله سببی فعل دو مفعولی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری نحو
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی کاربردی دستور نویسی
تعداد بازدید : ۲۳۱۸ تعداد دانلود : ۱۱۴۷
این مقاله بر آن است تا ساختار درونی جمله های دارای گروه های فعلی دو مفعولی وجمله های سببی را بر اساس نظریه های حاکمیت و مرجع گزینی و نیز کمینه گرایی بررسی، وارایه طریق این نظریه ها را در مورد این گونه ساختها در فارسی امتحان کند و سرانجام چگونگی نمایش آنها را درنمودارهای درختی بنمایاند. با توجه به اینکه جمله های سببی و دارای گروه فعلی دو مفعولی، بیش از یک مفعول اجباری دارد به نظر می رسد پیشنهاد لارسن مبنی بر به کار گیری گروه های فعلی هسته ای و پوسته ای در مورداین ساختها صادق باشد.
۶۱۳.

نقش جهت‌گیری‌های انگیزشی در یادگیری زبان انگلیسی به عنوان یک زبان خارجی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش زبان های خارجی ۱۳۸۶ شماره ۳۹

کلید واژه ها: روانشناسی انگیزش بیرونی ,انگیزش درونی تعلیم و تربیت آموزش

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی اجتماعی/جامعه شناسی زبان
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها روان شناسی زبان
  3. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط آموزش زبان دوم
تعداد بازدید : ۲۳۱۷ تعداد دانلود : ۱۱۵۶
در این پژوهش، ارتباط بین جهت گیری های انگیزشی، شامل وضعیت بی انگیزشی، انگیزش بیرونی، درونی و یادگیری زبان انگلیسی به عنوان یک زبان خارجی مورد بررسی قرار گرفته است. نمونه تحقیق شامل 199 دانشجوی دانشگاه شیراز بود. این افراد با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. به این منظور از تمامی کلاس های انگلیسی عمومی دانشگاه شیراز، 7 کلاس به تصادف انتخاب و تمامی دانشجویان این کلاس ها مورد مطالعه قرار گرفتند. برای اندازه گیری جهت گیری های انگیزشی، از مقیاس جهت گیری های یادگیری زبان (LLOS) استفاده شد و مجموع نمرات امتحان میان ترم و پایان ترم درس انگلیسی عمومی نیز به عنوان شاخص میزان یادگیری زبان انگلیسی منظور شد. اطلاعات به دست آمده با استفاده از تحلیل رگرسیون چند متغیره، تجزیه و تحلیل شد. نتایج حاصله نشان داد که جهت گیری بی انگیزشی دارای ارتباط منفی و معنادار با نمرات انگلیسی عمومی است. دو جهت گیری انگیزشی بیرونی و درونی ارتباط معناداری را با یادگیری زبان انگلیسی نشان نداد
۶۱۵.

تحلیل اکوستیکی همخوان انسدادی چاکنایی و بررسی امکان وجود دو واکه پیاپی در دو هجای متوالی در گفتار سریع و پیوسته در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان و ادبیات تطبیقی سال اول زمستان ۱۳۸۹ شماره ۴

کلید واژه ها: ساخت هجایی انسدادی چاکنایی طیف نگاشت گفتار سریع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱۴ تعداد دانلود : ۱۰۸۰
بسیاری از زبان شناسان ساختار هجایی زبان فارسی را شامل یک همخوان اجباری به عنوان آغازه هجا، یک واکه در جایگاه هسته و یک یا دو همخوان اختیاری در جایگاه پایانی می دانند. بر این اساس، این امکان که در زبان فارسی دو واکه در دو هجای مجاور در کنار یکدیگر قرار بگیرند وجود ندارد و در این زبان با شیوه های خاصی که مهم ترین آن ها افزایش همخوان میانجی است، از التقای مصوت ها جلوگیری می شود. در این مقاله، با یک بررسی میدانی و گردآوری داده ها از50 سخنگوی زبان فارسی مذکر و مؤنث، از سنین 18- 25 سال، ویژگی های اکوستیکی انسدادی چاکنایی و چگونگی بروز آن در جایگاه بین واکه ای در گفتار آهسته و گفتار سریع به دقت بررسی شده و نتایج این تحلیل ها در مقابل یکدیگر قرار گرفته است. به نظر می رسد در گفتار سریع و پیوسته، با حذف انسدادی چاکنایی امکان در کنار هم قرار گرفتن دو واکه وجود دارد و بدین ترتیب نظام هجایی زبان فارسی در گفتار محافظه کارانه و دقیق با نظام هجایی گفتار سریع و پیوسته تفاوت دارد.
۶۱۶.

راهبردهای شناختی و فراشناختی یادگیری لغت در رشته های زبان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش زبان های خارجی ۱۳۸۴ شماره ۲۷

کلید واژه ها: راهبردهای فراشناختی راهبردهای شناختی راهبردهای یادگیری راهبردهای یادگیری لغت

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی شناختی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط آموزش زبان دوم
تعداد بازدید : ۲۳۱۵ تعداد دانلود : ۱۱۳۴
دکترای زبان انگلیسی دانشکده زبان های خارجی دانشگاه تهران هدف پژوهش حاضر بررسی راهبردهای شناختی و فراشناختی یادگیری لغت توسط دانشجویان ایرانی می باشد. بدین منظور یک پرسشنامه لغت بر اساس پرسشنامه آکسفورد (1990) ‘وندن(1987)‘ و جانسون و گو(1996) تهیه شده وبه 231 دانشجوی رشته زبان انگلیسی و غیر انگلیسی داده شد. بررسی نتایج نشان داد که دانشجویان ایرانی درفرایند یادگیری لغت از راهبردهای شناختی و فراشناختی استفاده می کنند. نتایج همچنین نشان دهنده تاثیر رشته دانشگاهی دانشجویان بر انتخاب راهبردهای یادگیری می باشد. بر اساس یافته های پژوهش که حاکی از تاثیر مثبت استفاده از راهبردهای شناختی و فراشناختی در پیشرفت زبان آموزی می باشد‘ پیشنهاد می شود دانشجویان با راهبردهای یادگیری لغت بیشتر آشنا شده و به استفاده از آن ها تشویق شوند.
۶۱۷.

آموزش راهبردهای خواندن در زبان انگلیسی به دانش آموزان پیش دانشگاهی ایران ( Teaching Reading Comprehension Strategies to Iranian EFL Pre-University Students)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش مهارت های زبان (JTLS) سال چهارم بهار ۱۳۹۱ (۲۰۱۲) شماره ۱

کلید واژه ها: آموزش راهبرد خواندن درک مطلب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱۰ تعداد دانلود : ۸۳۶
هدف تحقیق حاضر، بررسی تأثیر اجرای آموزش راهبردهای خواندن در زبان انگلیسی در برانگیختن آگاهی زبان آموزان نسبت به این راهبردها، گسترش میزان استفاده از راهبردهایی که در حین خواندن مورد استفاده قرار می گیرد و همچنین تقویت توانایی درک مطلب در حین خواندن بوده است. جهت اجرای این تحقیق، 90 دانش آموز دختر مقطع پیش دانشگاهی در رشته علوم تجربی براساس روش نمونه گیری دسترس پذیری انتخاب شدند. پس از تعیین و شناسایی میزان آگاهی اولیه و کاربرد راهبردهای خواندن توسط زبان آموزان، آموزش راهبردهای خواندن مورد اجرا قرار گرفت و در حین آموزش، میزان کاربرد راهبردها در نتیجه آموزش، و پیشرفت زبان آموزان در طی فواصل زمانی منظم با یاری جستن از تمرینهای دوره ای و مصاحبه های بعمل آمده با زبان آموزان مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. جهت گردآوری داده های تحقیق، دو نوع ابزار استفاده گردید: یک آزمون خواندن و درک مطلب و دو پرسشنامه. به گروهی از زبان آموزان مشتمل بر 53 نفر (گروه آزمایشی) به مدت 15 جلسه راهبردهای خواندن متون در زبان انگلیسی آموزش داده شد. به گروه دیگر متشکل از 37 زبان آموز (گروه شاهد) مهارت درک مطلب به صورت سنتی تدریس گردید. یافته های این تحقیق به ماهیت غامض آموزش راهبردهای خواندن اشاره نمود. اگرچه یافته ها نشان داد که آموزش قادر است میزان آگاهی زبان آموزان را نسبت به راهبردها و همچنین میزان کاربرد و استفاده از راهبردها را افزایش دهد، با این حال فراگیری برخی راهبردها توسط زبان آموزان به سختی انجام گرفت. یافته های حاصل از برگزاری یک آزمون درک مطلب در پایان دوره ی آموزش همچنین آشکار نمود که آموزش ارائه شده منجر به افزایش چشمگیر توانایی خواندن در افراد مورد مطالعه نشد.
۶۱۸.

گزاره های زبانی و ادبیت کلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نقد ادبی سال هفتم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۲۷

کلید واژه ها: گزاره ادبیت معنای زبان شناختی گزارة زبانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی سبک شناسی روش های بررسی سبک شناختی متون زبان شناختی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری معنی شناسی
تعداد بازدید : ۲۳۰۷ تعداد دانلود : ۱۰۸۳
این مقاله مسئله معنا در متن ادبی را به بحث می گذارد. نخست «معنی زبان شناختی» گزاره را تعریف می کند و تفاوت گزاره های زبان با ادبیات را مطرح می کند. در زبان هیچ گزاره ای نیست که معنی زبان شناختی نداشته باشد؛ اما در ادبیات گزاره های فراوان تولید می شود که یا مصداق ندارند یا مصداق آن ها پذیرفتنی نیست. سه عامل سبب می شود که معنیِ زبان شناختی یک متن پذیرفتنی نباشد: 1. عامل ناهُشیاری: اگر در متن نشانه ای وجود داشته باشد که گزاره ها در حالتی از ناآگاهی به وجود آمده اند. 2. عامل مصداق ستیزی: آنگاه که معنی زبان شناختی متن به سبب دلالت بر مصادیقی مُغایر با عادت های تجربی ما انکار می شود. 3. ناسازگاری معنی گزاره با شخصیت گوینده: آنگاه که معنی زبان شناختی گزاره ها با شناختی که از گوینده داریم سازگار نمی نماید. مقاله در نهایت گزاره های فراهم آورنده یک متن را به سه نوع تقسیم کرده است: الف. گزاره هایی که معنیِ زبان شناختی آن ها پذیرفتنی است و به مصداقی تجربی دلالت دارند. ب. گزاره هایی که اگرچه در نظام نخستین زبان، معنی زبان شناختی آن ها پذیرفتنی نیست اما دریافتِ معنی ثانوی آن ها که منظور نظر اولیه گوینده بوده است و در این معنی دارای مصداق تجربی نیز هستند به آسانی میسر است. ج. گزاره هایی که علی رغم اختلاف علت در پدید آمدن آن ها معنی زبان شناختی آن ها قابل قبول نیست و به مصداقی سازگار با عادت های تجربی ما دلالت ندارند و صرف نظر از آنکه چه عامل بافتی و چه علتی سبب نهفته شدن معنایی در آن ها شده باشد، این معنی به آسانی قابل دریافت نیست.
۶۱۹.

تاثیر ایدئولوژی جنسیتی مترجم بر ترجمه رمان بلندیهای بادگیر اثر امیلی برونته(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش مهارت های زبان (JTLS) پاییز ۱۳۹۰ شماره ۳ (پیاپی ۶۴)

کلید واژه ها: جنسیت فمینیسم ترجمه ایدئولوژی جنسیتی امیلی برونته بلندی های بادگیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰۷ تعداد دانلود : ۹۳۲
مطالعه حاضر تاثیر ایدئولوژی جنسیتی مترجم را بر دو ترجمه فارسی از رمان بلندیهای بادگیر اثر امیلی برونته بررسی می کند. نتایج به دست آمده نشان می دهد که با وجود تشابه بسیار زیاد این دو متن در رعایت برخی اصول ترجمه، در ترجمه قسمتهایی از رمان که جهت گیری جنسیتی وجود دارد، در هر دو ترجمه ایدئولوژی جنسیتی مترجم نقش کلیدی بازی می کند. به طوریکه می توان گفت هر دو مترجم (زن و مرد) تحت تاثیر این عامل متن مبدا را تفسیر کرده و آن را به زبان مقصد (فارسی) ترجمه کرده اند.
۶۲۰.

بررسی طرحواره های وجهیت در زبان فارسی با رویکرد شناختی

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و گویش های غرب ایران سال اول بهار ۱۳۹۳ شماره ۴

کلید واژه ها: افعال وجهی وجهیت ذهنی شدگی جبر و پویایی واقعیت تحولی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰۷ تعداد دانلود : ۱۱۲۴
در این مقاله در پی بررسی چگونگی تبیین وجهیت در زبان فارسی، در قالب انگاره شناختی و رابطه وجه و وجهیت در زبان فارسی هستیم. هدف اصلی از انجام این پژوهش، مطالعه نظام وجهیت بر اساس نظریه های زبان شناسی شناختی و آزمودن نظریه های موجود با داده های فارسی است. بدین منظور، ابتدا پاره ای ملاحظات نظری این حوزه را مطرح کرده و سپس، بر اساس آنها، داده های زبان فارسی را تحلیل می نماییم؛ همچنین تعامل وجهیت با مقولات دستوری «گواه نمایی»، «عامل نفی» و «زمان دستوری» را نشان می دهیم. داده های این مقاله مبتنی بر شمّ زبانی گردآورنده جمع آوری شده اند. با مطالعه چهار فعل وجهی «باید، شاید، توانستن و خواستن» می توان چنین عنوان کرد که مفاهیم وجهیت این افعال بسیار تحت تأثیر «عامل نفی، زمان دستوری و وجه» در پاره گفتارها است و بر اساس ملاک های معنایی شناختی چون جایگاه قدرت، جهت جبر و ذهنیت قابل تببین هستند. در این راستا با توجه به مفاهیم شناختی ذهنیت، مقوله جبر و پویایی، اسنادسازهای زمینه و واقعیت تحولی می توانیم «باید و شاید» را افعال وجهی و «توانستن و خواستن» را افعال نیمه وجهی قلمداد نماییم؛ و دیگر اینکه برخلاف زبان انگلیسی این افعال جزو اسنادسازهای زمینه محسوب نمی شوند بلکه وجه در زبان فاسی نقش اسنادساز زمینه را بر عهده دارد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان