درخت حوزه‌های تخصصی

زبان شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
زبان شناسی چیست؟ زبان شناسی کاربردی زبان شناسی نظری سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) علوم مرتبط میان رشته ای ها نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳٬۶۶۱ تا ۳٬۶۸۰ مورد از کل ۹٬۷۱۴ مورد.
۳۶۶۱.

استخراج خودکار جملات هم تراز انگلیسی-فارسی از متون مقایسه ای با بهره برداری از اطلاعات نحوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناسی سال دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۹) 15 - 36

کلید واژه ها: استخراج خودکار جملات همتراز زبانشناسی پیکره ای پیکره مقایسه ای پیکره موازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۷ تعداد دانلود : ۳۸۵
پیکره های موازی همواره از غنی ترین منابع در مباحث پردازش زبان طبیعی محسوب می شوند.  این نوع پیکره ها شامل متون ترجمه شده دو یا چند زبان هستند که در سطوح مختلف کلمه، عبارت و یا جمله هم ترازشده اند. علیرغم کاربرد فراوان این نوع پیکره ها در مطالعات مختلف از جمله پژوهش های زبانی، ترجمه ماشینی آماری و سامانه های خودکار بازیابی اطلاعات میان زبانی، متأسفانه همواره پژوهشگران با کمبود پیکره های موازی مواجه بوده اند. در این راستا، در پژوهش حاضر سعی شده است به منظور تولید پیکره موازی با بهره گیری از اطلاعات نحوی، روشی خودکار برای استخراج جملات هم ترازانگلیسی/فارسی از متون مقایسه ای ارائه شود. در این روش، با ساخت بردار ویژگی با بهره گیری از اطلاعات نحوی جملات، یک مدل هم ترازی آموزش داده می شود. دقت مدل هم ترازی،در بهترین حالت، به شکل عملیاتی روی داده های آزمون (208 عدد جفت جمله) 77% و روی داده های آموزشی (830 عدد جفت جمله) 7/97 % محاسبه شد. از آنجایی که حجم داده های طلایی بسیار کوچک بود روش n-fold cross validation در مورد تمام الگوریتم های آموزش مورد استفاده قرار گرفت. به منظور افزایش دقت، از یک الگوریتم جست وجوی شباهت لغوی جملات نیز استفاده شد که دقت را روی داده های آزمون از 77% به 18/85% افزایش داد. پژوهش حاضر، با به کارگیری مدل هم ترازی به دست آمده، به تولید ابزار هم ترازی دانشگاه اصفهان منجر شد، که می تواند به منظور خودکفایی در تولید پیکره های موازی مورداستفاده محققین حوزه پردازش زبان فارسی قرار گیرد.
۳۶۶۲.

بررسی محتوایی واژه های «تفکر» و «شعور» در فواصل آیات قرآن کریم

نویسنده:
منبع: هنر زبان دوره ۴ بهمن ۱۳۹۷ (۲۰۱۸) شماره ۱

کلید واژه ها: قرآن آیه تفکر اندیشه شعور ادراک فهم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۱ تعداد دانلود : ۵۸۰
هدف بعضی از آیات در بیان نشانه ها، «تفکر» درجهت کشف مقاصد نهایی خلقت است. «شعور» نیز از مباحث مهم قرآنی بوده که آیاتی را در قرآن کریم به خود اختصاص داده است. خداوند متعال بارها در قرآن انسان را به «تفکر»، «تذکر» و «تعقل» دعوت کرده است. افزون براین، حتی در آیاتی «عدم تفکرواندیشیدن» را توبیخ و ملامت کرده است؛ لذا در این پژوهش به بررسی محتوایی آیاتی پرداخته ایم که در فواصل آیات از ریشه ی «فکر» و «شعر» استفاده شده است. این پژوهش به دو فصل تقسیم می شود که فصل اول آن راجع به «تفکر» و فصل دوم آن درباره ی «شعور» است. هرفصل شامل دو بخش است که در آن ها ابتدا واژه ها را ازلحاظ لغوی و سپس ازدیدگاه تفسیری بررسی کرده ایم. دردیدگاه تفسیری به تحلیل انفرادی آیه ها به طور جداگانه و نیز به تحلیل محتوایی آیه هایی که انسان را به «تفکر» سوق داده اند و همچنین آیه هایی که از «عدم شعور و درک صحیح» صحبت کرده اند، پرداخته ایم.
۳۶۶۳.

تحلیل نشانه شناختی الگوی تنش در داستان بعثت موسی(ع) در سوره طه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره نهم مهر و آبان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۴۶) 33-59

کلید واژه ها: تحلیل نشانه شناختی الگوی تنشی فرایند گفتمان سوره طه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۳ تعداد دانلود : ۳۴۹
میدان عملیات گفتمان، شاکله گفتمانی داستان را در قالب گسست- پیوست بازنمایی می کند. یکی از شاخصه های گفته پردازی ضمایر شخصی و شناسه های مکانی و زمانی، یعنی تک واژه های دستوری هستند (من- اینجا- اکنون) (او- آن ها- آنجا – غیر اکنون) که در گفتمان داستانی بعثت موسی (ع) به شکل های مختلف به کار رفته اند و مدام در حال تغییر هستند. تغییرات تک واژه های دستوری در گفته پردازی موجب پیوست و گسست گفتمانی در ماجرای بعثت موسی (ع) شده است که تولید و دریافت معنا را به دنبال دارد. انفصال گفتمانی با گسترش عوامل فرازمانی و فرامکانی سبب بسط، کثرت و تعدد در سخن می شود و راه را بر گشایش معناهای غیرمنتظره در این گفتمان داستانی می گشاید. بر این مبنا، دنیای جدیدی از کنشگران و زمان ها و مکان های نامحدود باز می شود که خود موجب بسط و ایجاد معانی مختلف می شود. این پژوهش در صدد است ویژگی های گفته پردازی آیات بعثت حضرت موسی (ع) در سوره طه را با رویکرد نشانه شناختی تنشی مورد تحلیل و تبیین قرار دهد. پس از تحلیل نشانه شناختی تنشی گفتمان در آیات سوره طه مشخص شد که رابطه تنشی بین کنشگر اصلی یعنی خداوند و موسی (ع) بر اساس رابطه گسست و پیوست، نوسانی از معانی را برای وی به دنبال دارد که در این مقاله به تفصیل درباره آن بحث شده است.
۳۶۶۴.

منظورشناسی و تحلیل کارگفتار در گفتگوهای داستان بیژن و منیژه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: متن شناسی ادب فارسی سال دهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۳۸)

کلید واژه ها: گفتگو منظورشناسی کارگفتار شاهنامه فردوسی داستان بیژن و منیژه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه شاهنامه پژوهی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری معنی شناسی
تعداد بازدید : ۶۴۶۰ تعداد دانلود : ۳۷۱۱
گفتگو یکی از عناصر مهم در روایت است. به طورکلی آفرینش روایت پس از آفرینش گفتگو (dialogue)، پدیدار و بهترین تفسیرها با این عنصر روایی ایجاد می شود. این عنصر در تحلیل ادبیات بسیار اهمیت دارد؛ به همین سبب در دیدگاه ها و نظریه های جدید زبان شناسی به ویژه معنی شناسی، به آن توجه شده است. نظریه منظورشناسی یکی از شاخه های مهم در حوزه معنی شناسی است که با کارگفتارهای متنی به گفتمان روایت سامان می بخشد. با استفاده از کارگفتارها می توان به معانی ثانویة متن دست یافت. شاهنامه فردوسییکی از برجسته ترین آثار روایی ادب فارسی است که به سبب جنبه نمایشی یا دراماتیک داستان هایش، به عنصر گفتگو توجه ویژه ای دارد. در این مقاله باتوجه به این رویکرد نقد ادبی، ابتدا مبانی نظری وابسته به گفتگو و ارتباط آن با نظریه منظورشناسی بررسی می شود و سپس با واکاوی و ارائه دسته بندی ساختارهای کارگفتار، گفتگوهای متن داستان بیژن و منیژه تحلیل می شود.
۳۶۶۵.

نمود تکرار در زبان فارسی؛ نگاهی نو برپایه سازوکار دوگان سازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان فارسی و گویش های ایرانی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (شماره ۵) 75-91

کلید واژه ها: نمود نمود تکرار دوگان سازی دوگان ساخت های فعلی زبان فارسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۵ تعداد دانلود : ۳۰۷
در این مقاله، ابتدا با تعیین دقیق مفهوم نمود تکرار و متمایز ساختن آن از سایر نمودهای موقعیتی و با بررسی دوگان ساخت های فعلی در زبان فارسی، به فعل های دوگان ساخته نسبتاً جدیدی مانند «قیمه قیمه کردن»، «میومیو کردن»، «بپربپر کردن» و ... برخوردیم که دقیقاً مفهوم نمود تکرار را به ذهن متبادر می سازند. سپس به بررسی مؤلفه های نمودی این گونه فعل ها پرداختیم و دیدیم اگرچه آنها دارای ساختار داخلی و الگوی درونی متغیرند و ادامه یافتن آنها محتاج صرف انرژی است و از این نظر شبیه نمود فعالیت اند اما به دلیل داشتن ویژگی های غایی و تکراری بودن نمی توان آنها را زیرمجموعه نمود فعالیت قرار داد. بنابراین با افزودن مؤلفه جدید «تکریری/ غیرتکریری» بودن به مجموعه مؤلفه های نمودی، نمود تکرار از نمودهای موقعیتی دیگر، نظیر نمود حالت، فعالیت و عادت متمایز شد و با مؤلفه های پویا، تداومی، غایی و تکریری بودن مفهوم سازی گردید. ارائه تعریفی دقیق از نمود تکرار و متمایز ساختن آن از سایر نمودهای موقعیتی، یافتن نمونه هایی از فعل های دوگان ساخته در زبان فارسی که مصداق کامل این نمودند و تعیین مؤلفه های آن، از دستاوردهای این مقاله است.
۳۶۶۶.

ارزیابی مهارت خواندن دانشجویان کارشناسی رشته زبان و ادبیات عربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره نهم مرداد و شهریور ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۴۵) 273-296

کلید واژه ها: مهارت خواندن مهارت شناخت مهارت فهم مهارت نقد زبان و ادبیات عربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷۳ تعداد دانلود : ۵۷۶
مهارت خواندن یکی از مهم ترین مهارت های زبانی است و از شروط موفقیت در یادگیری زبان دوم، تسلط بر این مهارت است؛ اما دانشجویان ترم آخر مقطع کارشناسی رشته زبان و ادبیات عربی که در شرف دانش آموختگی هستند و حتی بسیاری از دانش آموختگان این رشته نمی توانند متون عربی را صحیح و روان بخوانند. ازاین رو، می خواهیم با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و روش پیمایشی، مهارت خواندن دانشجویان مقطع کارشناسی رشته زبان و ادبیات عربی را ارزیابی، نقاط ضعف آنان در این مهارت را شناسایی و راهکارهایی را به منظور بهبود آموزش مهارت خواندن ارائه کنیم. نمونه آماری پژوهش حاضر را 124 دانشجوی ترم هشتم مقطع کارشناسی رشته زبان و ادبیات عربی در 12 دانشگاه دولتی ایران تشکیل داده اند که 41 نفر از آن ها مرد و 83 نفر زن هستند. ابزار به کاررفته در این پژوهش، آزمون محقق ساخته است که برای اولین بار در رشته زبان و ادبیات عربی برای مهارت خواندن طراحی شده و برای طراحی آن، از الگوهای موجود در کشورهای عربی استفاده کردیم. یافته ها نشان می دهند که دانشجویان مهارت خواندن را به خوبی کسب نکرده اند و با اینکه در ترم آخر هستند و اغلب دروس کارشناسی را گذرانده اند، در همه سطوحی که متخصصان زبان عربی برای مهارت خواندن ذکر کرده اند، با ضعف مواجه هستند. اصلی ترین دلیل این مشکل، وجود نداشتن درسی خاص برای مهارت خواندن در سرفصل درسی است.
۳۶۶۷.

طبقه بندی آشکار معانی غیرمعرفتی فعلهای وجهی توانستن، شدن و بایستن بر پایه ی الگوی معناشناختی-کاربردشناختی دپراتره(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال دهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲۸ 115 - 148

کلید واژه ها: وجهیّت غیرمعرفتی معنای مستقل از بافت معنای وابسته به بافت لایه معنایی لایه کاربردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۹ تعداد دانلود : ۲۶۴
در این مقاله، ابتدا برخی دسته بندی های پژوهشگران از معانی غیرمعرفتی توانستن، شدن و بایستن به صورت مختصر بررسی شدند و مشاهده گردید بیشتر آن ها که از چارچوب پالمر پیروی کرده اند، معیارهای آشکاری برای تفکیک و طبقه بندی معانی غیرمعرفتی این فعل ها ارائه نکرده اند و با به کارگیری رویکردی کمابیش معنایی-نحوی، بیشتر به توصیف و ارائه نمونه برای نشان دادن معانی و توجیه دسته بندی خود روی آورده اند. پژوهش های محدودی هم که از چارچوب پالمر فاصله گرفته اند و کاربردشناسی را هم  به صورت همزمان در نظر داشته اند، معیارهای معینی را برای تفکیک و دسته بندی معانی غیرمعرفتی افعال ارائه نکرده اند. با آگاهی از محدودیت های پژوهش های پیشین، الگوی معناشناختی-کاربردشناختی دپراتره (Depraetere, 2014)که متشکل از سه لایه (دو لایه معنایی و یک لایه کاربردی) است، معرفی شده و بر اساس آن معانی این افعال تفکیک و دسته بندی گردیدند. برتری اصلی این الگو آن است که، برخلاف دیگر الگوها، معیارهای آشکاری را برای استخراج معنای وابسته به بافتِ افعال وجهی، ارائه می دهد. با اعمال این الگو مشخص گردید که می توان از ساز و کارهای آن برای شناسایی، تفکیک و دسته بندی معانی غیرمعرفتی افعال وجهی فارسی استفاده کرد.  
۳۶۶۸.

معنی شناسی جملات امری در فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و گویش های غرب ایران سال ششم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲۱ 99 - 126

کلید واژه ها: جملات امری فعل وجهی عملگر وجهی وجهیت تکلیفی وجهیت معرفتی معنی شناسی جهان های ممکن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۹۳ تعداد دانلود : ۳۱۲
پژوهش حاضر، به تحلیل جملات امری از دیدگاه معنی شناسی صوری می پردازد. این جملات، افزون بر معنای «دستوری»، به عنوان یک نیروی منظوری پیش فرض، از طیف وسیعی از نیروهای منظوری دیگری نیز برخودارند. با توجّه به تعدّد معانی این ساخت در فارسی، در این مقاله کوشیده می شود به گونه ای نظام مند، به تبیین این نیروهای منظوری چندگانه پرداخته شود. بدین منظور، با بهره گیری از رویکرد «معنی شناسی جهان های ممکن» کراتزر در زمینه تبیین عناصر وجهی و نیز با الگوگیری از قیاس معنی شناسی ساخت های امری بر پایه معنی شناسی عناصر وجهی، به وسیله شواگر، در این پژوهش نشان داده می شود که ساخت امری در فارسی در لایه زیرین خود، تنها از نیروی منظوری واحد «دستور» برخوردار است و خوانش های چندگانه این ساخت نظیر «قدغن»، «درخواست» و... ناشی از تأثیر عوامل موقعیّتی خاصّی است که جمله امری در آنها به کار می رود. در واقع، جمله امری، حاوی یک «عملگر وجهی « است که به فعل وجهی «باید» شبیه است. این عملگر، نوعی «الزام» را به عنوان «نیروی وجه» نسبت به «زمینه مشترک» گوینده و مخاطب به عنوان «پایه وجه» و محدودیت هایی از نوع «مبتنی بر اولویّت» به عنوان «منبع ترتیب» بیان می کند. اتّخاذ چنین رویکردی، بدان معناست که تبیین خوانش های مختلف ساخت های امری مستلزم پیوند معنی شناسی با کاربردشناسی است.
۳۶۶۹.

صورت های شکسته و فرهنگ های فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان فارسی و گویش های ایرانی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (شماره ۶) 7-33

کلید واژه ها: فرهنگ نویسی فارسی صورت های شکسته دستور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۳ تعداد دانلود : ۵۱۲
صورت شکسته، شکلِ نوشتاری کلمه، وند یا پی بستی است که اولاً، مبیّن تلفظ سبک گفتاری فارسی باشد، و ثانیاً، معادل آواییِ سالمی در زبان رسمی معیار فارسی داشته باشد، مثلاً «اگه» و «می تونم» صورت های شکسته کلمات سالمِ «اگر» و «می توانم» هستند؛ یا «-رو» صورت شکسته کلمه دستوری و سالم «را» است. در این مقاله، به اختصار درباره علل درج کلمات شکسته در فرهنگ های فارسی و نیز شیوه درج این صورت ها سخن می گوییم. پیکره را از 112 اثر نمایشی و داستانی فارسی (نک. پیوست)، و صد کلمه از گفت وگوهای منتشرشده صد ساله اخیر، به زبان فارسی، به صورت تصادفی برگزیده ایم. به باور نگارندگان، لازم است، دست کم صورت های شکسته به کاررفته در ادبیات معاصر فارسی استخراج و در فرهنگ های عمومی فارسی مدخل شود. تعداد این صورت های شکسته بسیار اندک است و شاید بیشتر از موارد پیکره محدود ما نباشد.
۳۶۷۰.

جهت داری فرهنگی زبان انگلیسی در فرایند جهانی شدن: بررسی و تحلیل محتوای کتب آموزشی اینترچنج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال دهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲۹ 151 - 178

کلید واژه ها: انگلیسی به عنوان زبان بین المللی تراکم فرهنگی جهانی شدن چیرگی فرهنگی زبان انگلیسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۸ تعداد دانلود : ۳۱۲
امروزه، زبان انگلیسی به عنوان یک وسیله ارتباطی گسترده، جزئی جدایی ناپذیر از جریانِ جهانی شدن است. حساسیت های موجود پیرامونِ گسترشِ نامتقارن و تسلطِ این زبان بر سراسر جهان، پژوهشگران را به سمتِ ارائه مدل های بی طرفانه آموزش زبان انگلیسی کشانده است. الگوهای ارائه شده، بر ماهیت چندفرهنگه بودن و یا تهی بودنِ زبان انگلیسی از ارزش های فرهنگی تأکید دارند. در حالی که وضعیت کنونیِ زبان انگلیسی و سیر تحولات در مسیر جهانی شدن نشان می دهد که این زبان هم چنان گسترشِ نگرش ها و عقیده های ویژه ای را به صورت یک جانبه دنبال می کند. بر این مبنا، پژوهش حاضر دو هدف اصلی را پیگیری می نماید؛ نخست، موضوع جهانی شدن و نقش زبان انگلیسی در این جریان و نامناسب بودن جایگاه زبان انگلیسی به عنوان زبان بین المللی تحلیل خواهد شد. برای تبیین این موضوع، تأثیرات چیرگیِ فرهنگیِ ناشی از زبان انگلیسی مطرح شده و راه کارهایی برای تقلیل تأثیر سلطه فرهنگی زبان انگلیسی ارائه می گردد. دوم، میزان تراکم و یا حجم مؤلفه های فرهنگی در مجموعه کتاب های اینترچنج -که کاربرد گسترده بین المللی در حوزه آموزش زبان انگلیسی به غیرِ انگلیسی زبان ها دارند، به صورت تحلیل محتوا بررسی خواهد شد. یافته های این تحلیل، نشان دهنده وجود تمایل ها، فرضیه ها و تعصب های یک سویه ای است که همگی ریشه در فرهنگ غرب دارند این امر، خود، موضوع بین المللی بودن زبان انگلیسی در قالبی غیرِ جهت دار و بی طرفانه را به چالش می کشد. در نهایت، یافته های پژوهشِ حاضر، می تواند مبنایی برای بررسی کیفی بیشتر موضوع هایی از این قبیل باشد و حتی به عنوان چارچوبی برای ایجاد حساسیت لازم برای فرگیران و دست اندرکاران در آموزش زبان انگلیسی به کار گرفته شود.
۳۶۷۱.

زبان عشق در ادب فارسی

نویسنده:
منبع: هنر زبان دوره ۳ اردیبهشت ۱۳۹۷ (۲۰۱۸) شماره ۲ 7-28

کلید واژه ها: عشق عرفان ادبیات عرفانی مولوی حافظ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷۳ تعداد دانلود : ۱۱۶۱
عشق ودیعه ای ازلی و بی منتهاست که حق تعالی در وجود همه ی کائنات و پدیده ها قرار داده است. بقا و هستی موجودات به واسطه ی عشق ممکن می شود و بدون وجود آن، جهانِ کائنات را آب و رونقی نیست. آثار نگاشته شده درباره ی عشق، از گذشته ای بسیار طولانی برخوردار است تاجایی که نخستین نشانه های اشعار عاشقانه ی ادب پارسی در آثار شعرا و عرفای قرن سوم و چهارم هجری ازجمله رودکی و با یزید بسطامی ملاحظه می شود. باتوجه به گستردگی و وسعت معنایی واژه ی عشق و عمومیت آن درمیان همه ی ملل جهان، اقوام مختلف با فرهنگ های گوناگون، هرکدام به تعریف و توصیف این کلمه پرداخته اند و آن را مقدّس شمرده یا ستوده اند. در عرفان و تصوّف اسلامی نیز این واژه رنگ وبویی خاص یافته است، همه جا و همه وقت، قدر دیده و برصدر نشسته و همواره مقدس شمرده شده است. در این مقال، به تعریف و توصیف این واژه ی گسترده و ناخویشتن دار پرداخته شده، زوایای مختلف آن کاویده، و به سؤالاتی چند درمورد آن پاسخ داده شده است؛ ازجمله چیستی عشق، پیدایش آن در ادبیّات فارسی و ظهور آن به صورت خاص در ادبیات عرفانی. همچنین نظر برخی از بزرگان عرفان اسلامی هم در این زمینه بیان شده است.
۳۶۷۳.

واکاوی تکرار عبارت بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم در قرآن کریم و ارزیابی برگردان فرانسوی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاه و یکم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۴ تعداد دانلود : ۳۱۶
یکی از راه هایی که قرآن کریم در پیام رسانی از آن بهره می گیرد تکرار یک کلمه، یک عبارت یا یک جمله می باشد. زیرا این پدیده سبب تثبیت مطلب در ذهن مخاطب می شود. در این میان عبارات بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم 114 بار در قرآن تکرار شده است که در هر سوره مطابق با محتوای سوره قابل ترجمه و تفسیر است. در واقع می توان گفت که این عبارت در حکم تابلو برای هر سوره است. درحالی که این عبارت از 4 کلمه تشکیل شده است، با پژوهش های به عمل آمده نگارندگان مقاله بدین نتیجه رسیدند که اغلب مترجمان فرانسوی در انتقال معنای درست این عبارت موفق عمل نکرده و تنها به ظاهر کلمات بسنده کرده اند. پژوهشگران ده ترجمة قابل دسترس و معتبر را از قرآن به زبان فرانسه، ترجمه شده توسط مترجمان معروف، انتخاب کرده و به استناد تفاسیر مشهور و با استفاده از روش توصیفی تحلیلی برگردان این عبارت را به منظورتشخیص معادل مناسب بررسی کرده و در نهایت در صدد پاسخ به این سؤال بر آمده اند که چه عواملی در درست ترجمه کردن این عبارت قرآنی می تواند مؤثر باشد؟
۳۶۷۴.

EFL Teachers’ Conceptions of Learner Autonomy: Developing a Glocalized Model(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: English Language Teaching and Learning. No. ۲۲, Fall & Winter ۲۰۱۸ 87 - 112

کلید واژه ها: learner autonomy teachers’ conceptions glocalized model

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۸ تعداد دانلود : ۳۱۹
Learner autonomy (henceforth LA) has become a buzz word in education in general and language education, in particular, for more than a decade now. Focusing on investigating Iranian EFL teachers’ conceptions of LA, the current study, taking a mixed method approach, attempted to illustrate how Iranian EFL teachers’ conceptions of leaner autonomy mapped out. To that end, 7 teachers, purposefully cluster sampled, were interviewed. After data saturation, the result of the interviews and the data gleaned from the literature were fed into the development of a questionnaire. The questionnaire, having being validated through a pilot study, was administered to 585 EFL teachers snowball-sampled, 2 of whom were, later on through negative case analysis, interviewed, and were required to provide the researchers with a narrative. Running a number of factor analyses, the researchers modeled the participants’ mindsets toward LA, which can be quite significant as it can have some theoretical and pedagogical implications, including, inter alia, situating LA promotion into the pedagogy of TEFL in Iran by running LA promotion workshops as well as developing a pool of LA promotion activities and software programs available to the stakeholders, especially the teachers.
۳۶۷۵.

The Effect of Task-induced Involvement Load on Unfamiliar L2 Vocabulary Learning: Sentence Writing, Summary Writing, Imaginary Story Writing and Creative Sentence Writing(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Applied Research on English Language, V. ۷ , N. ۱ , ۲۰۱۸ 67 - 88

کلید واژه ها: Involvement Load Hypothesis Task-induced Involvement Load Vocabulary Retention and Recall

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۴ تعداد دانلود : ۱۷۸
The present study examined the effect of four types of post reading-based tasks with different index of task-induced involvement load (Laufer & Hulstijn, 2001) on EFL learners’ recognition and recall of unfamiliar L2 vocabularies. To this end, 88 intermediate EFL learners were randomly assigned to four groups and were instructed to employ four different tasks after reading two narrative texts: (1) simple sentence writing; (2) text summary writing; (3) creative sentence writing; and (4) imaginary story writing. A day after the output activity session, the participants took two post-tests: the production test and the recognition test. Three weeks later, the delayed post-tests were administered. Mixed ANOVA (Split-plot) was run to compare the performances of the groups on immediate and delayed post-tests. The results revealed that there were overall significant within-group and between-group differences among four groups of the study both in immediate and delayed posttests. The creative sentence writing group outperformed in comparison to the other three groups. The results of this study turned out to be partially consistent with involvement load hypothesis.
۳۶۷۶.

التکامل المنشود بین التخطیط اللغوی والتخطیط التربوی فی الجزائر

نویسنده:
منبع: هنر زبان دوره ۴ بهمن ۱۳۹۷ (۲۰۱۸) شماره ۱

کلید واژه ها: السیاسة اللغویة التخطیط اللغوی التخطیط التربوی التکامل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۷ تعداد دانلود : ۳۷۸
تتناول هذه الدراسة جانباً من جوانب السیاسة اللغویة لأی بلد؛ التخطیط اللغوی من جهة وعلاقته بالتخطیط التربوی، حیث إن عملیة التخطیط لها ارتباط وثیق وحیوی بجل النشاطات والأعمال باختلاف أنواعها ومستویاتها. فالإنسان الناجح یقوم بالأعمال على أساس تخطیطی منظم وهادف، وذلک من خلال اعتماده علی مبدأ التخطیط العقلانی السلیم فی أعماله وأنشطة حیاته. وعلى هذا الأساس یعد التخطیط ذا أهمیة بالغة ومکانة کبیرة فی جمیع المجالات، بما فی ذلک المجال التربوی، فقد أصبح التخطیط ضروریاً فی التربیة والتعلیم، کما فی الشؤون الاقتصادیة والاجتماعیة، خاصة بعد أن ازدادت حیاة الشعوب تعقیدا وأخذت تتطور بسرعة کبیرة فی ظل العولمة، وقد سعت الجزائر من خلال السیاسة العامة إلى اعتماد تخطیط شمل مناحی الحیاة المختلفة، على رأسها التخطیط التربوی.
۳۶۷۷.

چیدمان سازه ها در زبان فارسی متأثر از وزن دستوری: تبیینی پردازش محور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره نهم آذر و دی ۱۳۹۷ شماره ۵(پیاپی ۴۷) 35-65

کلید واژه ها: ترتیب سازه ها وزن دستوری پردازش زبانی اصول بهره وری حرکت دستوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۰ تعداد دانلود : ۴۸۰
بر اساس نظریۀ کنشی ترتیب واژگانی 1 و اصول بهره وری 2 در دستور ( Hawkins , 1994, 2004 )، چیدمان سازه ها ی زبانی متأثر از راندمان پردازشی است. به بیان شفاف تر، سازه ها به نحوی مرتب می شوند که پردازش زبانی را تسهیل کنند. این پژوهش با بهره گیری از تکلیف برخط خوانش جمله، با هدف بررسی نقش وزن دستوری در عملکرد حرکت سازه ها به جایگاه پسافعلی و تحلیل سطح پردازشی جملات در صورت بندی های متناظر شکل گرفت. تکلیف پیش گفته به عنوان الگویی مناسب برای تحلیل سطح پردازشی ساخت های نحوی، در محیط نرم افزار Open Sesame طراحی شد. دو مجموعۀ 24 جمله ای در سه سطح وزنی (سبک، متوسط و سنگین) و دو سطح ساختاری (سازه در جایگاه بی نشان پیش فعلی و پسافعلی) برای 40 آزمودنی فارسی زبان دارای تحصیلات دانشگاهی (سنین 18 تا 40 سال) که به شیوۀ تصادفی انتخاب شدند ارائه شد. مجموعۀ نخست شامل جملات دارای بند موصولی و مجموعۀ دوم جملات حاوی سازۀ پسایند شده و جملۀ متناظر غیرمقلوب بود. پس از هر جمله، یک پرسش بلی/ خیر مطرح شد. داده ها با نرم افزار SPSS و آزمون تحلیل واریانس تحلیل شد. در وزن دستوری سبک، وقتی سازۀ مورد مطالعه در جایگاه بی نشان قرار دارد، سرعت زمان خوانش به نسبت جملات متناظر پسافعلی بیشتر است، حال آنکه این الگو با افزایش وزن دستوری برعکس می شود؛ به بیان دیگر، در وزن دستوری متوسط، حرکت پسافعلی سازه ها، به کاهش میانگین خوانش جمله منجر می شود. این کاهش به مراتب در حالت سنگین معنادارتر است. ترتیب سازه ها و گشتار حرکت نسبت به وزن دستوری سازه ها حساس است؛ درنتیجه، گرایش سنگینی پایانی در زبان فارسی در رابطه با ساخت های پیش گفته با انگیزش افزایش راندمان پردازشی تأیید می شود.
۳۶۷۸.

تحلیل گفتمان روایی در دو مجموعه داستان قصه های مجید و کُرک هویجی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره نهم آذر و دی ۱۳۹۷ شماره ۵(پیاپی ۴۷) 95-118

کلید واژه ها: گفتمان روایی چندآوایی قصه های مجید کُرک هویجی ژول رونار هوشنگ مرادی کرمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۵ تعداد دانلود : ۴۱۲
هدف پژوهش حاضر بررسی گفتمان روایی در دو مجموعه داستان قصه های مجید ، نوشتۀ هوشنگ مرادی کرمانی ، و کُرک هویجی ، نوشتۀ ژول رونار فرانسوی است. با توجه به نظریه های دومینیک منگنو دربارۀ تحلیل گفتمان بر آثار ادبی، پژوهشگران کوشیده اند با تأکید بر عناصر درون متنی، مواردی همچون ارتباط میان راوی و روایت شنو، نوع گفته و نیز چندآوایی در روایت را در این دو اثر بررسی کنند. پرداختن به زندگی یک شخصیت نوجوان با الهام از زندگی نویسنده، به کارگیری زبانی طنزآلود و همچنین واقع گرا، دو اثر را به نمونه های مناسبی از داستان کودک و نوجوان تبدیل می کند. در این پژوهش تلاش شده است تا با بهره گیری از نظریۀ تحلیل گفتمان که یکی از شیوه های تحلیل متون ادبی و برخاسته از روش های ساختارشناسانه و علوم زبانی و انسانی است و بر نقش گفته پردازان و تعاملی بودن ارتباط میان آن ها تأکید دارد نشان دهیم چگونه شیوه های هر نویسنده در روایت داستان و ترسیم موقعیت گفته پردازی و وضعیت راوی، نوع گفتۀ تولیدی و چندآوایی در روایت، به تفاوت های قابل توجه در تولید نوع ادبی دو نویسنده منجر می شود.
۳۶۷۹.

ایجاد نظام حقوقی ریلی واحد، گامی ضروری در جهت توسعه حمل ونقل های بین المللی کالا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Issues in Language Teaching (ILT), Vol. ۷, No. ۲, ِDecember ۲۰۱۸ 195 - 223

کلید واژه ها: حقوق حمل ونقل ریلی بار حمل ونقل ریلی کالا کنوانسیون SMGS مقررات متحدالشکل CIM یکسان سازی و هماهنگ سازی حقوقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۹ تعداد دانلود : ۵۱۹
امروزه در دنیایی زندگی می کنیم که به لطف رشد تکنولوژی های نوین و دیجیتالی شدن امور روزبه روز در حال کوچک تر شدن است. به سبب گسترش روزافزون تجارت و تبادل بین المللی کالا در این فضا، وجود نظام های مختلف حقوقی در مسیر یک قرارداد حمل ونقل کالا موجب مشکلاتی از جمله پیدایش چندین قرارداد حمل جزئی، ابهام در حقوق، تعهدات و مسئولیت های افراد مرتبط با حمل، افزایش ترافیک در مرز ها، بالا رفتن هزینه ها، طولانی شدن زمان حمل، و در نهایت کاهش بهره وری خواهد شد. یک راه حل مؤثر برای توسعه حمل ونقل بین المللی برقراری یک نظام حقوقی واحد و هماهنگ است که هدف آن شروع و به پایان رساندن حمل ونقل فقط با یک قرارداد و سند حمل و تحت حاکمیت یک قانون مشخص باشد. در حوزه حمل ونقل ریلی فرامرزی کالا با دو نظام عمده حقوقی مواجهیم: کنوانسیون SMGS و قواعد CIM. تلاش های بسیاری برای یکسان سازی این دو مقررات در حال انجام گرفتن است؛ از جمله تهیه «پیش نویس قانون متحدالشکل ریلی». با این حال، به نظر می رسد اکنون زمینه و بستر لازم برای تصویب یک کنوانسیون جدید به منظور یکسان سازی مقررات این حوزه وجود ندارد. بنابراین، بهتر است تا فراهم شدن چنین بستری از ابزار های قراردادی داوطلبانه، مثل بارنامه مشترک CIM/SMGS، قرارداد های استاندارد، و امثال آن در جهت هماهنگ سازی هر چه بیشتر مقررات این حوزه استفاده کرد.
۳۶۸۰.

پی بست ها و پیش بست های ضمیری در گویش ابوزیدآبادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان فارسی و گویش های ایرانی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (شماره ۵) 133-155

کلید واژه ها: پی بست ها و پیش بست های ضمیری گویش ابوزیدآبادی ناحیة مرکزی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۵ تعداد دانلود : ۳۸۱
پی بست ها و پیش بست های ضمیری، صرف نظر از جایگاه، نقش های مختلف نحوی دارند. در گویش ابوزیدآبادی سه ضمیر پی بستی و یک ضمیر پیش بستی وجود دارند. پی بست های فاعلی، مانند فارسی، در پایان اغلب نمودهای فعلی، به جز ماضی متعدی ظاهر می شوند ولی برخلاف فارسی در ماضی متعدی نقش پی بست مفعولی و متممی دارند. افزون براین می توانند بیانگر شمار مفرد و جمع، و به ویژه در سوم شخص مفرد، بیانگر جنس دستوری مفعول نیز باشند. گروه دیگر پی بست های شخصی اند که به جز ملکیت در فعل های ماضی متعدی، به غیر از استمراری، عامل اند. این پی بست ها می توانند میزبان اکثر واژه های جمله باشند. گروه چهارم پیش بست هایی هستند که در فعل ماضی استمراری متعدی، کنندة کار و در مضارع اخباری و التزامی متعدی در نقش مفعولی ظاهر می شوند، درنتیجه، غالب جمله هایی که در آنها از فعل متعدی استفاده می شود دو مفعولی هستند و براساس ساختار ارگتیو، مفعول در شمار و جنس با فعل مطابقت دارد. پی بست ها نقش عمده ای در آشکار ساختن واکه یا همخوانِ پایانیِ حذف شده دارند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان