درخت حوزه‌های تخصصی

بیمارستان شامل واحدهای مختلف سازمانی با انواع طرح های مختلف پردازش اطلاعات و انواع متفاوت کارکنان حرفه ای مراقبت سلامت می باشد که به ارتباطات متقابل بین واحدهای سازمانی و نیز ارتباط با خارج سازمان نیاز دارد. همچنین به دلیل منحصر به فرد بودن فرایند مراقبت از هر بیمار، سازمان های مراقبت سلامت با چالش های بسیاری در هماهنگی روبرو هستند و هنوز از فن آوری های مدیریت جریان کار در حوزه سلامت بهره مند نیستند. برای شناسایی چالش های موجود در حوزه سلامت لازم است فرایندهای سازمانی از فرایندهای درمانی تفکیک گردند. مدیریت فرایندهای سازمانی عبارت از شناسایی دقیق روال ها و مشخص نمودن ارتباط اطلاعاتی هر قسمت با قسمت دیگر است. در این راستا استفاده از الگوی مدیریت سیستم جریان کار WFMS یا Work Flow Management System مناسب ترین روش به نظر می رسد. مدیریت فرایندهای درمانی با استفاده از پزشکی مبتنی برشواهد Evidence-Based Medicine یا EBM و توسط راهنماها تحقق می یابد. با وجود ثبات و ایستایی الگوهای فرایندهای سازمانی، فرایند درمان بیمار به دانش پزشکی وابسته و این دانش به سرعت در حال تحول است. سیستم های اطلاعات مراقبت سلامت مثل سیستم جامع اطلاعات بیمارستانی باید ضمن پشتیبانی از فرایندهای سازمانی و درمانی بیمار به طور جداگانه، یکپارچگی اطلاعات و وظایف را ایجاد کنند. به طور کلی هدف از به کارگیری IT (Information Technology) در فرایند بالینی تنها کنترل دوره مراقبت نیست، بلکه هدف کاهش بار کاری و بهبود سطوح تصمیم گیری است. در این مقاله ضمن بررسی فرایندهای بالینی و سازمانی موجود در سازمان مراقبت سلامت، نحوه مدیریت جریان کار به طور مجزا در این فرایندها مورد بررسی قرار گرفته است و ابزارهای فن آوری اطلاعات مناسب برای پشتیبانی از هر فرایند با ذکر مثالی ارایه شده است.

"مقدمه: حوادث غیر مترقبه چه از نوع طبیعی و یا ساخته دست بشر، می تواند خسارات گسترده ای را برای جوامع به دنبال داشته باشد. اثرات حوادث غیر مترقبه بر بیمارستان از ابعاد مختلف و توسط متخصصین هر رشته مورد توجه قرار دارد. هدف از این مقاله، بررسی اثرات حوادث غیر مترقبه بر بخش مدارک پزشکی، که مسؤولیت حفاظت از مدارک پزشکی بیماران را بر عهده دارد، بود. گزارش مورد: در مهر ماه سال 1387، استان مازندران طوفانی با سرعت 110-90 کیلومتر در ساعت را از ساعات ابتدایی شب تجربه کرد. با بررسی منابع مختلف اعم از مجلات تخصصی و اینترنتی مشخص گردید که گزارش حوادث غیر مترقبه بر بخش مدارک پزشکی بیماران بسیار نادر است. بنابراین مورد پیش گفته از موارد نادر بررسی در خصوص خسارات ناشی از سیل بر مدارک پزشکی بیماران بود "

مقدمه: طی چند سال اخیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی همچون سایر عرصه ها، در جهت منطقی نمودن اندازه دولت، تقویت نظام پاسخ گویی و کارآمد نمودن عرضه خدمات سلامت، استراتژی تامین منابع از خارج سازمان را در دستور کار خود قرار داده است. دراین مطالعه به ارزیابی واگذاری خدمات واحد مدارک پزشکی بیمارستان آیت اله کاشانی اصفهان از زوایای گوناگون پرداخته شده است.روش بررسی: این مطالعه، توصیفی و کاربردی به صورت موردی (قبل وبعد) بود. جامعه پژوهش واحد مدارک پزشکی و بایگانی مرکز آموزشی درمانی آیت اله کاشانی اصفهان و زمان آن سال 1388 بود. داده ها از طریق پرسش نامه (رضایت مشتریان داخلی)، چک لیست ها (ارزیابی فرآیند واحد، نواقص پرونده ها و میزان تحقق الزامات ماده 88)، مصاحبه نیمه ساختمند با مسوولان واگذاری و همچنین از طریق بررسی مستندات و مدارک مالی و اداری مرتبط با موضوع استخراج شده اند. روایی ابزار با استفاده از فرم های استاندارد دانشگاه و استانداردهای واحد مدارک پزشکی و پایایی بر اساس محاسبه Cronbach’s alpha مورد تایید قرار گرفت. تحلیل آماری یافته ها با استفاده از برنامه SPSS انجام شد.یافته ها: یافته ها حاکی از کاهش 4.5 درصد هزینه تمام شده هر پرونده پزشکی، کاهش 37.4 درصد در میزان نواقص پرونده و بهبود 78.2 درصد در فرآیندهای واحد پس از واگذاری واحد مدارک پزشکی بوده است. همچنین افزایش 59 درصد در رضایت مشتریان داخلی و تحقق 70 درصد از الزامات ماده 88 از دیگر نتایج واگذاری واحد مدارک پزشکی به بخش خصوصی می باشد.نتیجه گیری: حفظ اطلاعات بیماران یکی از اصول اساسی منشور حقوق بیمار می باشد، و تلفیق میان حضور بخش خصوصی و اصل فوق نکته ی اساسی در واگذاری این بخش است. موفقیت بخش خصوصی در ارتقای کارآیی و کاهش هزینه های واحد و همچنین افزایش رضایت مشتریان و بهبود کیفیت خدمات، نشانگر آن است که در صورت رعایت اصول قانونی، واگذاری این واحد می تواند کارا و اثربخش تلقی گردد.

امروزه مطالعات موردی در تحقیقات بالینی گسترش زیادی دارند، تا حدی که برخی کاربرد این مطالعات را تنها به گزارش های پزشکی محدود کرده اند. اما روش تحقیق موردی به عنوان یک الگوی تحقیق عمیق و جامع در حال کسب جایگاه ویژه ای در بررسی مسایل سیستم های بهداشتی- درمانی و نیز ارزیابی نظریه ها و نظریه پردازی در حوزه مدیریت و برنامه ریزی سلامت می باشد. پژوهشگر از راه مطالعه موردی به کشف، توصیف یا توضیح یک مورد (یک فرد، یک فرایند، یک برنامه و یا یک موسسه) به منظور به دست آوردن دیدی عمیق درباره آن می پردازد. هدف این مقاله بررسی روش مطالعه موردی به عنوان یک روش جامع برای نظریه پردازی در حوزه مدیریت بهداشت و درمان و ارزیابی کاربردهای آن می باشد.روش تحقیق در این مقاله، روش مروری است و با استفاده از آن ضمن توصیف روش مطالعه موردی به عنوان یک مطالعه جامع و در سطح کلان به عنوان یک راهبرد ترکیبی، به بررسی دقیق اهداف مطالعه موردی، تعریف مورد و انواع آن و چگونگی انتخاب مورد پرداخته می شود. همچنین انواع مطالعه موردی، چارچوب مفهومی مورد استفاده در آن و مراحل اجرایی مطالعه موردی به بحث گذاشته خواهد شد. در نهایت ابزارهای مورد استفاده در این قبیل پژوهش ها و چگونگی تعیین روایی و پایایی آن ها بیان می گردد. ضمن مرور و تحلیل متون منتشر شده در زمینه مطالعات موردی، نتیجه گرفته می شود روش مطالعه موردی در تحقیقات مدیریت بهداشت و درمان مورد غفلت قرار گرفته است. با عنایت به ویژگی های این روش مطالعه، بررسی های بیشتر در زمینه انواع و موارد کاربرد آن و نیز استفاده از آن در تحقیقات نظام سلامت و نقد و ارزیابی بیشتر آن پیشنهاد می شود.

تحلیل محتوا به منظور شناسایی، تحلیل و ضبط محتواى منابع چاپی و غیر چاپی استفاده می شود. هدف این 70 وگرایش موضوعی پژوهش ها بر اساس فهرست درختی - پژوهش تعیین ویژگی ها، گرایش هاى موضوعی در سال هاى 86 سرعنوان موضوعی پزشکی بود. روش بررسی: روش پژوهش پیمایش توصیفی و تحلیل محتوا ست. جامعه ى مورد مطالعه 369 طرح پژوهشی است که در 1370 اجرا شده اند را مورد بررسی قرار می دهد و گزارش نهایی آن ها تا پایان سال 1386 تصویب شده - سال هاى 1386 است. در این بررسی از سر شمارى استفاده شده است. داده هاى مورد نیاز از طریق فرم اطلاعاتی گردآورى شده است. واحد ثبت، مضمون و مفاهیم واژه هاى مندرج در عنوان، چکیده و کلید واژه هاى طرح است. براى رمزگذارى، از نماد حرفی عددى استفاده شده است. نماد مشخص کننده ى موقعیت اصطلاح در فهرست درختی است. مقوله هاى موضوعی با توجه SPSS به شماره هاى فهرست درختی اصطلاحات پذیرفته شده، تعیین شده اند. براى تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری استفاده شده است. یافته ها: در این دوره 16 ساله 23.3 درصد پژوهش هاى انجام شده در زمینه ى مقوله اصلی بیمارى ها می باشد. مقوله با 16.8 درصد « فنون تجزیه ایی، تشخیصی و درمانی و تجهیزات » با 21.4 درصد و مقوله « داروها و ترکیبات شیمیایی » اولویت هاى دوم و سوم موضوع پژوهش را دارند. مقوله اصلی بیمارى ها در بین مقاطع مختلف تحصیلی 22.8 درصد، رتبه علمی 23.3 درصد، گروه هاى آموزشی 23.3 درصد، جنسیت 23.3 درصد، و محل کار 23.1 درصد همواره بالاترین سهم را داشته است. نتیجه گیری: به طور کلی تمرکز پژوهش ها بر روى موضوع هاى مرتبط با روش هاى تشخیصی، درمانی و بیمارى ها می باشد. توصیه می شود به منظور مدیریت محتوایی و هدفمند کردن موضوع پژوهش نظر سنجی هایی به عمل آید. "

مقدمه: اندازه گیری اثربخشی مدیریت بیماری دیابت که خود مشتمل بر فرایند کیفیت مراقبت، پیامدهای بهداشتی و نحوه پاسخ دهی به مراقبت است، قبل از هر چیز یک تعریف چارچوبی مفهومی درباره این بیماری جهان شمول را می طلبد. مجموعه حداقل داده های MDS (Minimum Data Set) دیابت از طریق به کارگیری عناصر اطلاعاتی استاندارد، همراه با تعاریف یگانه و تدارک شاخص های اثربخشی مدیریت دیابت به ایجاد این چارچوب می انجامد. پژوهش حاضر با هدف مطالعه حداقل مجموعه داده های دیابت به عنوان مبنای شاخص های اثربخشی مدیریت دیابت در کشورهای آمریکا، استرالیا، اسکاتلند، فنلاند و در نهایت ارایه الگو برای ایران انجام شد.روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی بود که به صورت توصیفی انجام شد. در این پژوهش ابتدا با استفاده از پرسش نامه و چک لیست به بررسی MDS دیابت در شهر تهران پرداخته شد و روایی ابزار مذکور توسط استادان متخصص و پایایی آن از طریق آزمون مجدد به تایید رسید. سپس MDS دیابت در کشورهای منتخب از طریق متون چاپی و الکترونیکی مورد مطالعه قرار گرفت و در نهایت الگوی پیشنهادی بر اساس نیاز کشور طراحی و با استفاده از تکنیک دلفی به نظر خواهی از صاحب نظران در اختیار آن ها گذاشته شد. تحلیل داده ها در مرحله بررسی MDS دیابت در کشورهای منتخب با استفاده از جداول تطبیقی، تعیین وجوه اشتراک و افتراق مجموعه داده ها و در مرحله اعتباریابی الگو با استفاده از آمار توصیفی در حد تعیین فراوانی مطلق و نسبی انجام گردید.یافته ها: الگوی حداقل مجموعه داده های دیابت در قالب 12 فرم و شاخص های اثربخشی مدیریت دیابت بر گرفته از آن طی اجرای تکنیک دلفی با 98 درصد فراوانی مورد تایید واقع شد.نتیجه گیری: MDS دیابت با فراهم آوردن امکان مراقبت مستمر از بیماران، ایجاد ارتباط بین ارایه دهندگان مراقبت و تحلیل اثربخشی مراقبت فرد بیمار و جامعه بیماران مبتلا به دیابت منجر به کنترل و پیشگیری دیابت خواهد شد.بنابراین، به کارگیری MDS دیابت در قالب فرم های طراحی شده، استخراج شاخص های شناسایی بیماران، شاخص های اثربخشی فرایند مراقبت و کیفیت خدمات ارایه شده و شاخص های پیامدهای به دست آمده، منتج به تضمین و ارتقای مدیریت دیابت می گردد.

مقدمه: با قرار گرفتن حجم فزاینده ای از منابع علمی در محیط وب، بررسی اثرگذاری استنادی این گونه منابع الکترونیکی در ارتباطات علمی مورد توجه قرار گرفته است و زمینه تحقیقاتی نوینی تحت عنوان «وب سنجی» مطرح شده است.یکی از مهم ترین کاربردهای وب سنجی تجزیه و تحلیل «استنادهای وبی» و مقایسه آن ها با «استنادهای سنتی» (نظیر استنادهای ISI) است. هدف از تحقیق حاضر، تعیین کاربرد روش ها و ابزارهای و ب سنجی به عنوان منبع مفیدی در ارزیابی تحقیقات علوم پزشکی بوده است.روش بررسی: تحقیق حاضر به مقایسه استنادهای ISI و بر گرفته از وب به مقالات مجلات تحقیقی پزشکی پرداخته است. بدین ترتیب، نمونه ای از 350 مقاله تحقیقی به زبان انگلیسی بر گرفته از مجلات نمایه شده در پایگاه ISI در سال 2004 در رشته پزشکی عمومی/داخلی گردآوری شد و تعداد استناد به مقالات مذکور از طریق جستجو در پایگاه های (WoS) Web of Science و (GS) Google Scholar ثبت گردید. به علاوه، در سطح 56 مجله پزشکی فارسی، استنادهای ISI و بر گرفته از وب با یکدیگر مقایسه شدند. از آزمون همبستگی و نیز آمار توصیفی به منظور بررسی، تفسیر و مقایسه الگوی استنادی سنتی و بر گرفته از وب استفاده شده است.یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که در سطح 350 مقاله نمونه گیری شده در رشته پزشکی عمومی/داخلی، همبستگی مستقیم و معنی داری میان استنادهای ISI و استنادهای وبی بر گرفته از پایگاه استنادی تحت وب Google Scholar وجود دارد. به علاوه، مقایسه آماری توصیفی نشان داد که تعداد، میانگین و میانه استنادها به مقالات مذکور در پایگاه استنادی Google Scholar بیشتر از پایگاه ISI است. در سطح 56 مجله فارسی پزشکی نیز نتایج تحقیق نشان داد که تعداد، میانگین و میانه استنادهای وبی بر گرفته از Google Scholar (به ترتیب 301، 5.4 و 4) به طور قابل توجهی بیشتر از پایگاه ISI (به ترتیب 99، 1.8 و 0) است.نتیجه گیری: وجود ارتباط مستقیم میان استناد ISI و استنادهای Google Scholar، اهمیت استناد وبی را به عنوان منبعی مفید برای ارزیابی تحقیقات نمایان می سازد. به علاوه مقایسه آمار توصیفی بر گرفته از مجلات انگلیسی و فارسی مورد مطالعه نشان می دهد که از محیط وب می توان به تعداد و انواع بیشتری از استنادهای وبی نسبت به پایگاه ISI دست یافت که در گذشته اثرگذاری استنادی آن ها در چرخه ارتباطات تحقیقاتی پزشکی پنهان مانده بوده است.

مقدمه: مقررات و قوانین در حوزه اخلاق بیماران حایز اهمیت است، اما این مجموعه قوانین تحت عنوان «منشور حقوق بیمار» در قوانین ایران به صورت منسجم و کاربردی وجود ندارد. هدف از این مطالعه، تعیین میزان آگاهی بیماران بستری شده در بیمارستان های آموزشی شهر اصفهان از منشور حقوق بیماران بود.روش بررسی: این بررسی به صورت توصیفی-مقطعی در سه ماهه چهارم سال 1385 در هشت بیمارستان آموزشی شهر اصفهان انجام شد و طی آن میزان آگاهی بیماران بستری شده در این بیمارستان ها طی این مدت از مفاد منشور حقوق بیمار از طریق مصاحبه توسط پرسشگران و تکمیل چک لیست های مربوطه سنجیده شد. چک لیست ها از طریق مطالعه کتابخانه ای تدوین و روایی صوری و پایایی آن با استفاده از نظر کارشناسان مربوطه تایید شد. برای این منظور نمونه مورد نیاز که 385 بیمار بود، متناسب با تعداد تخت فعال و نیز متوسط اقامت بیماران طی سه ماهه چهارم سال 1385، تقسیم به نسبت شد و سهم هر بیمارستان مشخص گردید. پس از تکمیل چک لیست ها، تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماریSPSS  صورت گرفت.یافته ها: بیش از 50 درصد از بیماران آگاهی لازم از برخی مفاد منشور حقوق بیمار را نداشتند. این عدم آگاهی به ویژه در مورد حقوق مربوط به انتقال حین درمان بیمار به سایر مراکز درمانی (که نیاز به خدمات درمانی تخصصی دارند)، در مورد حق اجازه یا عدم اجازه استفاده از اطلاعات پزشکی پرونده خودشان برای امور مختلف، رازداری پزشک معالج و تیم و درمان و همچنین محرمانه بودن اطلاعات پزشکی و ضرورت حفظ اسرار بیمار توسط بیمارستان بود.نتیجه گیری: نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل اطلاعات موجود در چک لیست های تکمیل شده نشان داد که درصد قابل توجهی از بیماران آگاهی لازم از برخی از مفاد منشور حقوق بیمار را نداشتند و ضرورت دارد در این زمینه اطلاع رسانی لازم صورت پذیرد.

"مقدمه: ارزیابی عملکرد نظام سلامت کشورها با استفاده از مدل های ریاضی تحلیل پوششی داده ها در دو سطح خرد و کلان حایز اهمیت است. در این نوع ارزیابی، نظام سلامت کشورها در فضای کاملا واقعی و رقابتی رتبه بندی می گردند. در پژوهش حاضر، پژوهشگران اقدام به ارزیابی عملکرد نظام سلامت کشورهای آسیایی با استفاده از مدل های تحلیل پوششی داده ها (DEA: Data envelopment analysis) نموده اند. روش بررسی: این پژوهش، کاربردی و از دسته مطالعات تحلیلی- مقطعی بود. جامعه پژوهش شامل نظام سلامت کشورهای آسیایی در سال 2006 بود که اطلاعات لازم از سایت سازمات جهانی بهداشت گردآوری و سپس این داده ها با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP: Analytical hierarchy process) وزن دهی شد و در نهایت به یک «شاخص خروجی مطلوب»، یک «شاخص خروجی نامطلوب» و یک « شاخص ورودی» تقلیل یافت. سپس کارایی تکنیکی نظام سلامت این کشورها با استفاده از مدل استاندارد برنامه ریزی خطی ورودی محور DEA محاسبه گردید. تحلیل یافته ها به کمک نرم افزار General algebraic modeling system (GAMS) انجام شد. یافته ها: از آن جا که در ارزیابی عادلانه نظام سلامت کشورها در فضای رقابتی، که توسط DEA به وجود می آید، عوامل محیطی نیز مؤثرند، در مرحله بعد تاثیر شاخص های اقتصادی - اجتماعی بر کارایی تکنیکی محاسبه شده در مرحله دوم نشان داده شده است. تاثیر عوامل محیطی با استفاده از تلفیق دو مدل DEA ارایه شده توسط Banker و Morey (1986) و مدل Kao و Liu (2000) انجام شده است. سرانجام، نتایج ارزیابی عملکرد نظام سلامت کشورهای آسیایی در قالب جداول و چگونگی رسیدن به حداکثر کارایی کشورهایی با نظام سلامت ناکارا به صورت پایین آوردن هزینه های نظام سلامت نشان داده شده است. نتیجه گیری: نظام سلامت کشورها بر اساس استفاده بهین از منابع اولیه برای ارایه خدمات درمانی رتبه بندی می شوند و ارتقای کارایی نظام سلامت هر کشور در گرو پایین آوردن هزینه های سلامت آن کشور است."

مقدمه: افزایش روزافزون مصرف دخانیات در دنیا سبب شد تا سازمان جهانی بهداشت اولین معاهده سلامتی خود را با عنوان «معاهده بین المللی کنترل دخانیات ( Framework Convention Tobacco ControlیاFCTC )» در سال 2003 در خصوص دخانیات تدوین کند. کلیه امضاکنندگان از جمله ایران متعهد شدند که آن را طی 3 سال به اجرا درآورند. این مطالعه جهت طراحی مدلی برای ارزشیابی اجرای این معاهده در ایران انجام شد.روش بررسی: این مطالعه یک مطالعه کیفی بود که در سال 1387 انجام گرفت و در آن با تعداد 265 نفر از سیاست گذاران، افراد ذینفع و سایر افراد جامعه، مصاحبه به عمل آمد. پس از استخراج کدهای سطح اول و دوم و تبدیل آن ها به کدهای سطح سوم، مفاهیم اصلی مدل ارزشیابی به دست آمد.یافته ها: در مجموع 72 کد سطح سوم جمع آوری شد و به دنبال آن مفاهیم در 12 دسته کلی طبقه بندی شدند. سپس با بررسی نحوه تعامل این دسته ها با یکدیگر، مدل ارزشیابی طراحی گردید.نتیجه گیری: بر اساس مفاهیم و مدل به دست آمده، ارزشیابی اجرای این معاهده در ایران باید در سطوح مختلف و با در نظر گرفتن همه اهداف مرتبط با این مفاهیم انجام گیرد.

واژه های کلیدی: آزمایشگاه بالینی، بخش بیوشیمی، سیستم اطلاعات بیوشیمی، پردازش داد ههای بیوشیمی،

مقدمه: در این پژوهش، میزان همبستگی خود- استنادی مجله با ضریب تاثیر در مجله های علمی حوزه علوم پزشکی بین سال های 1380 تا 1386 بر اساس گزارش های استنادی نشریات فارسی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام بررسی شده است.هدف از این پژوهش، تعیین خود استنادی مجله و تشخیص همبستگی بین ضریب تاثیر مجله و خود استنادی مجله در حوزه علوم پزشکی بود. بدیهی است که تعدادی از استنادها را خود استنادی مجله تشکیل می دهد و این موضوع چنانچه در حد زیاد باشد، سبب می شود که مجله در جایگاه واقعی خود قرار نگیرد، بنابراین محاسبه ضریب تاثیر بدون خود استنادی ضروری به نظر می رسد.روش بررسی: این پژوهش با استفاده از روش تحلیل استنادی و آزمون آماری همبستگی Pearson انجام گرفت. جامعه مورد مطالعه شامل 309 مجله حوزه علوم پزشکی دارای ضریب تاثیر موجود در گزارش های استنادی نشریات فارسی در سال های 86-1380 بود. با مراجعه به گزارش های استنادی نشریات فارسی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام و انتخاب سال و سپس انتخاب حوزه علوم پزشکی، مجلات دارای ضریب تاثیر در سال مشخص نشان داده شد و آن گاه با استفاده از گزینه نشریات استنادکننده، فهرست مجلات استنادکننده به مجله مورد نظر قابل مشاهده بود که با استفاده از این فهرست تعداد خود استنادی ها و خود استنادی های موثر در ضریب تاثیر تعیین شد، داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون آماری ضریب همبستگی Pearson در سطح معنی داری 0.01 مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: رابطه معنی داری بین ضریب تاثیر و خود استنادی مجله وجود داشت (r=0.556, P>0.001) ضریب همبستگی Pearson نشان داد که رابطه معنی داری در جهت منفی بین ضریب تاثیر و تعداد مقاله در حوزه علوم پزشکی در سال های مورد بررسی برقرار است.(r=0.350, P>0.001) رابطه معنی داری بین تعداد مقاله و تعداد خود– استنادی مجله وجود نداشت (r=0.068, P=0.233) نرخ خود استنادی مجله در حوزه علوم پزشکی در سال های مورد بررسی روندی نزولی داشت. پس از حذف خود– استنادی مجله، رتبه 100 مجله کاهش و 192 مجله افزایش یافت و در رتبه 17 مجله تغییری حاصل نشد.نتیجه گیری: نتایج این بررسی نشان داد که مجلات با ضریب تاثیر بالا دارای خود استنادی بیشتری هستند، یعنی خود استنادی بر ضریب تاثیر مجله تاثیر مثبت دارد. با توجه به آن که نرخ خود استنادی در حوزه علوم پزشکی در مقایسه با تحقیقات مشابه، میزان بالاتری را دارا می باشد و بالا بودن نرخ خود استنادی باعث می شود که مجله در جایگاه واقعی خود قرار نگیرد، سردبیران و ناشران باید در سیاست گزینش مقالات خود تجدید نظر نمایند.

مقدمه: استفاده از پایگاه های اطلاعاتی منوط به طبقه بندی صحیح اطلاعات در آن ها است که بر اساس کدگذاری بالینی صورت می گیرد. هدف این پژوهش بررسی میزان صحت کدگذاری اقدامات در بیمارستان های آموزشی بود.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی، تعداد 246 پرونده پزشکی به صورت تصادفی از بیمارستان های آموزشی کاشان در سال 1386 انتخاب شد. اطلاعات مربوط به اقدامات درمانی، اطلاعات مربوط به کدگذار و اصول ثبت اقدامات در چک لیستی که به تایید صاحب نظران رسیده بود، ثبت گردید. اقدامات درمانی دوباره کدگذاری شد.صحت کدها بر اساس توافق کدهای اصلی پرونده و کدهای Recoder تعیین شد. تحلیل داده ها به کمک شاخص های آماری (درصد، ?2، تست فیشر،OR و فاصله اطمینان 95 درصد OR) انجام گرفت.یافته ها: در مجموع 46 خطا (18.7 درصد) در بین کدهای اقدامات اصلی مشاهده شد. در مواردی که کد با فهرست شماره ای کنترل شده بود، خطای کدگذاری کمتر بود، ولی در مجموع، کدگذاری با استفاده از کتاب به طور معنی داری با خطای بیشتری همراه بود. بهبود مستندسازی اقدامات، خطاهای کدگذاری را تا حدودی کاهش داد. در پرونده های خوانا، خطای کمتری وجود داشت. همچنین استفاده از اختصارات واضح با افزایش صحت کدگذاری همراه بود.نتیجه گیری: پایگاه های اطلاعاتی اقدامات درمانی قابل اعتماد است. فاکتورهای مرتبط با مستندسازی بهتر اقدامات و نیز عوامل مرتبط با کدگذار می تواند باعث بهبود کیفیت کدگذاری اطلاعات اقدامات درمانی و پایگاه های اطلاعاتی مربوط گردد.

مقدمه: ارگونومی علم اصلاح و بهسازی محیط کار، شغل و تجهیزات و تطابق آن با قابلیت ها و محدودیت های انسان در رابطه با شیوه کار با رایانه است. همچنین اصول ارگونومی ویژه ای وجود دارد که دانستن و عمل به آن ها برای کاربران رایانه ضروری است. با توجه به این که کتابداران به دلیل استفاده از رایانه در فرآیندهای کاری کتابخانه از جمله افرادی هستند که در معرض عوارض کار با رایانه قرار دارند، پژوهش حاضر در صدد بود تا آگاهی کتابداران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در رابطه با اصول ارگونومی کار با رایانه را مورد سنجش قرار دهد.روش بررسی: مطالعه حاضر یک پیمایش توصیفی-تحلیلی بود که به صورت مقطعی انجام شد.جامعه این پژوهش شامل تمامی کتابدارانی بود که در زمان انجام مطالعه (آبان 1378) در یکی از کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان مشغول به فعالیت بودند (77 نفر). داده های پژوهش از طریق پرسشنامه آگاهی سنج محقق ساخته 28 سوالی جمع آوری گردید که روایی محتوایی آن بررسی و تایید شد. داده ها به وسیله آمار توصیفی (فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و تحلیلی با کمک آزمون های آماری t و ANOVA در سطح معنی داری 0.05 تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: از مجموع 57 نفر، 31.6 درصد (18 نفر) مرد و 68.4 درصد (39 نفر) زن بودند.حداقل نمره از 18 برابر صفر و حداکثر 17 بود. میانگین نمره پاسخ صحیح به سوالات پرسش نامه 4.45±5.65 از حداکثر 18 گزارش شد. بین نمره کل پرسش نامه و متغیرهای جنس، سطح تحصیلات، نوع تحصیلات، وضعیت استخدام، گذراندن دوره آموزشی برای استفاده صحیح از رایانه، تعداد ساعات کار استفاده از رایانه در روز ارتباط معنی دار آماری وجود نداشت ولی بین نمره ی کل پرسش نامه و سابقه مطالعه در مورد استفاده صحیح از رایانه، ارتباط معنی داری گزارش شد. میانگین نمره افراد دارای سابقه مطالعه در این زمینه 1.1±7.54 و میانگین گروه فاقد مطالعه قبلی در این مورد 0.52±4.27 به دست آمد (P<0.01).نتیجه گیری: آگاهی کتابداران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان از اصول ارگونومی کار با رایانه اندک بود. این بی توجهی به شیوه استفاده از رایانه برای کتابداران خطرات جدی و غیر قابل برگشت برای سلامتی آنان را رقم خواهد زد. توصیه می شود نهادهایی چون آموزش کارکنان دانشگاه، انجمن کتابداری و دیگر نهادهایی که وظیفه آموزش کتابداران را بر عهده دارند، هر چه سریع تر از طریق برگزاری دوره های آموزشی، تهیه بروشورها، برگزاری همایش ها و سایر اقدام هایی از این دست، جهت ارتقای سطح آگاهی کتابداران از مسایل ارگونومی کار با رایانه اقدام کنند و کتابداران نیز در این زمینه حساسیت و مطالعات خود را گسترش دهند.

مقدمه: به منظور ارتقای کیفی انتشارات علمی دانشگاه های علوم پزشکی ایران، پژوهش حاضر کمیت و کیفیت تولیدات علمی این دانشگاه ها را به موازات هم در یک دوره ده ساله مورد بررسی قرار داد. برای این هدف، شاخص های کمی و کیفی علم سنجی به کار گرفته شد.روش بررسی: این پژوهش به روش پیمایشی انجام شد. جامعه مورد پژوهش را کل دانشگاه های علوم پزشکی ایران دارای تولید علمی در پایگاه ISI Web of Science در سال های 2006-1997 تشکیل می داد. نمونه گیری به روش غیراحتمالی انجام شد و 19 دانشگاه علوم پزشکی که حداقل 25 تولید علمی داشتند، از کل 42 دانشگاه علوم پزشکی ایران، به عنوان نمونه انتخاب گردید. منابع داده شامل پایگاه مذکور، ابزار گردآوری داده ها، سیستم جستجو و تحلیل استنادی پایگاه بود، ابزار تحلیل داده ها، نرم افزارآماری SPSS نسخه 13 و روش تحلیل داده ها، آمار توصیفی بود. داده های مورد نیاز در چهار بخش تولید، استناد، تاثیر استنادی و درصد مدارک استناد شده استخراج شد و مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت.یافته ها: رتبه بندی دانشگاه ها بر مبنای شاخص های کمی با رتبه بندی آن ها بر مبنای شاخص های کیفی نتایج متفاوتی در بر داشت. بین فهرست برترین دانشگاه ها بر مبنای چهار شاخص، میزان هم پوشانی 25 درصد بود و دانشگاه علوم پزشکی مشهد تنها دانشگاهی بود که بر مبنای هر چهار شاخص در فهرست دانشگاه های برتر حضور داشت.نتیجه گیری: تفاوت نتایج رتبه بندی دانشگاه ها بر مبنای شاخص های کمی و کیفی، بیانگر لزوم به کار گیری شاخص های کیفی در کنار شاخص های کمی جهت ارزیابی عملکرد علمی دانشگاه های مزبور است.

مقدمه: عدالت سازمانی متغیری است که پیش بینی کننده بسیاری از متغیرهای سازمانی است. یکی از این متغیرها که در سازمان های امروزی دارای اهمیت بسیاری است، مقوله رفتار مدنی سازمانی است. از این رو پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین عدالت سازمانی و رفتار مدنی سازمانی در بین کارکنان مدارک پزشکی بیمارستان های منتخب شهر اصفهان در سال 1387 انجام شده است.روش بررسی: این تحقیق از نوع توصیفی- همبستگی (رابطه ای)است. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسش نامه عدالت سازمانی و پرسش نامه رفتار مدنی سازمانی بود. روایی پرسش نامه با نظر صاحب نظران مدیریت تایید شد و پایایی آن به کمک Cronbach’s alpha به دست آمدکه به ترتیب برای پرسش نامه عدالت سازمانی 91 درصد و برای پرسش نامه رفتار مدنی سازمانی 80 درصد بود. مکان انجام پژوهش بیمارستان های منتخب شهر اصفهان (الزهرا، خورشید، کاشانی، فیض، عیسی بن مریم) و زمان آن در سال 1387 بوده است. تحلیل داده ها در سطح توصیفی و تحلیلی توسط نرم افزار SPSS صورت گرفت.یافته ها: میانگین نمره عدالت سازمانی در بین کارکنان بیمارستان های شهر اصفهان 41.8 از 100 با انحراف معیار 221.6 بود که بالاترین نمره مربوط به عدالت توزیعی و کمترین نمره مربوط به عدالت تعاملی بود. بین عدالت سازمانی، وظیفه شناسی، نوع دوستی و مردانگی رابطه معنی داری مشاهده نشد و بین عدالت سازمانی، فضیلت شهروندی، احترام و تکریم و رفتار مدنی سازمانی رابطه معنی داری مشاهده شد (P<0.01).نتیجه گیری: از آن جا که نمره عدالت سازمانی و رفتار مدنی سازمانی در بین کارکنان بیمارستان های منتخب متوسط و نمره عدالت تعاملی در حد ضعیف می باشد، بنابراین مدیران بیمارستان ها باید زمینه های ایجاد و بهبود ادراک عدالت را در بین کارکنان فراهم نمایند.

مقدمه: بهره گیری نامطلوب،کمبود منابع و افزایش هزینه های بیمارستانی، باعث سنگین تر شدن کفه ترازوی هزینه ها نسبت به درآمدهای بیمارستانی شده است. مدیران با ادغام ظرفیت ها و پتانسیل ها، در راستای استفاده بهینه و کارآمد از منابع بیمارستانی قدم برداشته اند. پژوهش حاضر با هدف مطالعه تاثیر ادغام بخش های بیمارستانی بر هزینه های جاری بیمارستان بوعلی تهران انجام شد.روش بررسی: پژوهش حاضر به صورت مقطعی-توصیفی در تابستان 1388 انجام گرفت. بیمارستان بوعلی شهر تهران به عنوان جامعه پژوهش و بخش های جراحی مردان با داخلی مردان و جراحی زنان با بخش زنان و زایمان با متوسط ضریب اشغال تخت سالانه پایین تر از 16 درصد، نمونه های پژوهش انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها، فرم جمع آوری داده ها طراحی گردید و پس از تایید روایی توسط استادان صاحب نظر اطلاعات جمع آوری شد. در روش تحلیل داده ها از آزمون زوجی Wilcoxon و شاخص های آمار توصیفی با 95 درصد اطمینان استفاده گردید.یافته ها: میانگین هزینه های جاری در سال 1386 قبل از ادغام بخش های بیمارستانی 982، 313.932.58 ریال و در سال 1387 پس از ادغام بخش ها 865، 195.755.83 ریال حاصل گردید و رابطه معنی داری بین هزینه های نیروی انسانی، مواد و لوازم مصرفی، عمومی و جاری بخش های بیمارستانی در دو دوره قبل و بعد از ادغام بخش ها نمایان شد (در همه موارد با P<0.0001).نتیجه گیری: در مقابل افزایش هزینه های بیمارستانی، دست یابی به حداکثر تولید با حداقل هزینه ها ضروری است. در چالشی نوین، راه کار ادغام منابع و استفاده کارآمد از منابع موجود می تواند مدیریت بیمارستان ها را در جلوگیری از اتلاف منابع، افزایش هزینه ها و بحران های مالی یاری نماید.

واژه های کلیدی: کلید واژه ها: پزشک متخصص، پرستار، تخت فعال، منحنی لورنز، ضریب جینی،

مقدمه: امروزه کتابخانه های بیمارستانی در عملکردهایی مانند مراقبت و آموزش بیمار نقش مهمی ایفا می کند. در واقع کتابخانه های بیمارستانی علاوه بر نقشی که در آموزش و پژوهش بر عهده دارند، سهم بسزایی نیز در درمان ایفا می کنند. با توجه به این مسایل، رعایت استانداردها توسط این کتابخانه ها می تواند به بهبود وضعیت و ارتقای خدمات اطلاع رسانی آن ها منجر شود. در این راستا این تحقیق به ارزیابی کتابخانه های بیمارستانی دانشگاه های علوم پزشکی ایران، تهران و شهید بهشتی بر اساس استانداردهای موجود پرداخت.روش بررسی: این پژوهش به روش توصیفی-مقطعی انجام شد. جامعه پژوهش شامل 35 کتابخانه بیمارستانی در سه دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران و شهید بهشتی بود. گردآوری اطلاعات به وسیله پرسش نامه ای انجام شد که روایی آن با نظر اعضای هیات علمی دانشگاه تصویب و پایایی آن نیز تایید گردید. اطلاعات به وسیله نرم افزار Excel تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: بیش از 50 درصد از کتابخانه های بیمارستانی از نظر داشتن نیروی انسانی متخصص زیر سطح استاندارد بودند. تنها 29 درصد از مسوولین کتابخانه از نظر سطح تحصیلات و رشته تحصیلی در سطح استاندارد قرار داشتند. هیچ یک از کتابخانه های مورد بررسی از نظر مجموعه کتاب ها استاندارد نبودند. از نظر ساعات ارایه خدمات و نیز ارایه خدمات به گروه های مختلف استفاده کننده، درصد کمی از کتابخانه ها در سطح استاندارد قرار داشتند. 25.8 درصد از کتابخانه ها دارای ساختمانی بودند که از قبل برای کتابخانه طراحی شده بود.نتیجه گیری: در کل، وضعیت کتابخانه های بیمارستانی در مقایسه با استانداردها مطلوب نبود و توجه بیشتر مسوولین به این کتابخانه ها جهت بهبود وضعیت آن ها ضروری است.