کتایون ربیعی

مقدمه: افزایش روزافزون مصرف دخانیات در دنیا سبب شد تا سازمان جهانی بهداشت اولین معاهده سلامتی خود را با عنوان «معاهده بین المللی کنترل دخانیات ( Framework Convention Tobacco ControlیاFCTC )» در سال 2003 در خصوص دخانیات تدوین کند. کلیه امضاکنندگان از جمله ایران متعهد شدند که آن را طی 3 سال به اجرا درآورند. این مطالعه جهت طراحی مدلی برای ارزشیابی اجرای این معاهده در ایران انجام شد.روش بررسی: این مطالعه یک مطالعه کیفی بود که در سال 1387 انجام گرفت و در آن با تعداد 265 نفر از سیاست گذاران، افراد ذینفع و سایر افراد جامعه، مصاحبه به عمل آمد. پس از استخراج کدهای سطح اول و دوم و تبدیل آن ها به کدهای سطح سوم، مفاهیم اصلی مدل ارزشیابی به دست آمد.یافته ها: در مجموع 72 کد سطح سوم جمع آوری شد و به دنبال آن مفاهیم در 12 دسته کلی طبقه بندی شدند. سپس با بررسی نحوه تعامل این دسته ها با یکدیگر، مدل ارزشیابی طراحی گردید.نتیجه گیری: بر اساس مفاهیم و مدل به دست آمده، ارزشیابی اجرای این معاهده در ایران باید در سطوح مختلف و با در نظر گرفتن همه اهداف مرتبط با این مفاهیم انجام گیرد.

مقدمه: ارزشیابی برنامه های مداخلاتی مبتنی بر جامعه، گامی اساسی و زیربنایی در راستای اصلاح و هدایت برنامه ها به سمت اهداف نظام سلامت است. مطالعه حاضر، راهنمایی مدیریت برنامه و تصمیم گیری جهت اصلاح مسیر از طریق ارزشیابی کیفی فرایند (Process evaluation) یک برنامه مداخلاتی/آموزشی مبتنی بر جامعه تحت عنوان برنامه قلب سالم اصفهان IHHP یا Isfahan Healthy Heart Program را گزارش کرده است. این برنامه با هدف پیشگیری و کنترل بیماری های غیر واگیر شکل گرفته است. ارزشیابی این برنامه هدف کسب بینش نسبت به اجرای مداخلات را دنبال می کند.روش بررسی: مطالعه حاضر یک مطالعه کیفی است. جامعه مورد مطالعه شامل سیاست گذاران، مدیران، مجریان و همکاران اصلی پروژه و نیز ذی نفعان برنامه قلب سالم اصفهان بودند. مکان انجام مطالعه، مشابه با محل های اجرای پروژه های مداخلاتی برنامه در شهرستان اصفهان، زمان آغاز مطالعه سال 1384 و زمان پایان تحلیل سال 1387 بود. اطلاعات از طریق انجام مصاحبه با نمونه ای هدفمند از 60 نفر به دست آمده، با بهره گیری از روش تحلیل محتوای کیفی مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: حاصل تحلیل داده های کیفی در قالب چندین دسته طبقه بندی شدند که چهار مورد از مهم ترین آن ها شامل تجارب از منابع، نگرش به مداخلات، عوامل انگیزشی و مشارکت پایدار گزارش گردید.نتیجه گیری: این مطالعه برخی از عوامل زیربنایی موثر بر اجرای مداخلات آموزشی مرتبط با مدیریت سلامت را آشکار ساخت که مهم ترین بخش آن را می توان به عوامل انسانی در سطح عاملین اجرایی تعبیر کرد. نتایج مطالعه با تاکید بر نقش حیاتی منابع در پیشبرد مداخلات آموزشی نشان داد که کیفیت های انسانی مانند نوع نگرش و میل به حرکت به سمت تغییر، تاثیر عمده ای بر پذیرش منابع مصرف شده و مداخلات آموزشی، به ویژه از جانب مدیران و عاملین اجرایی داشت. پیشنهاد می گردد که پذیرش این برنامه آموزشی مبتنی بر جامعه و برنامه های مشابه، از جانب مخاطبان و به ویژه عاملین اجرایی به عنوان عاملی تعیین کننده در نحوه مدیریت و در نتیجه موفقیت برنامه مورد توجه قرار گیرد.

دوره زمانی بهینه برنامه بازتوانی قلبی و تغییرات مربوط به آن چندان شناخته شده نیست. هدف این تحقیق عبارت است از بررسی تغییرات ظرفیت عملی (Mets) بیماران پس از ابتلا به سکته قلبی طی سه دوره بازتوانی ورزشی 4، 8، و 12 هفته ای. تعداد 15 بیمار مبتلا به سکته قلبی (8 بیمار مرد و 7 بیمار زن، سنین3/6±6/64 سال) با خطرپذیری پایین تا متوسط که حداقل 6 ماه از سکته قلبی آن ها گذشته بود، به صورت هدف مند به مدت 12 هفته و هر هفته 3 جلسه 1 ساعته با شدت فعالیت 65 تا 85 درصد حداکثر ضربان قلب بیماران در برنامه بازتوانی ورزشی شرکت کردند. ظرفیت عملی بیماران طی آزمون ورزش بر اساس پروتکل نوتن در شروع و هفته های چهارم، هشتم، و دوازدهم برنامه بازتوانی مشخص شد. سپس داده ها با آزمون آماری اندازه های تکراری در سطح آلفای 5 درصد تجزیه و تحلیل شدند. به ترتیب در هفته های چهارم، هشتم و دوازدهم برنامه بازتوانی نسبت به شروع برنامه، در ظرفیت عملی بیماران 4/28، 28/43 و 45/55 درصد (000/0P<)، ضربان قلب استراحت 09/1-، 54/1- و 37/3- درصد (000/0P<)، و ضربان قلب اوج فعالیت 61/10، 18/16 و 46/29 درصد (000/0P<) بهبود چشمگیر حاصل شد. همچنین، تحلیل داده ها نشان داد عامل جنسیت در این تغییرات تاثیر بارزی نداشته است (05/0P>). به عبارت دیگر، میزان پیشرفت تمامی متغیرها صرف نظر از عامل جنسیت روندی مشابه در هر دو گروه زنان و مردان داشته است. در این تحقیق هرچند بر انجام فعالیت بدنی در دوره طولانی مدت 12 هفته ای تاکید شده است، با این حال یک دوره کوتاه مدت 4هفته ای مخصوصاً در زمینه کاهش خطرپذیری بیماران قلبی تاثیر بسزا دارد که در صورت کمبود امکانات و هزینه ها در قالب دوره حداقل بازتوانی توصیه می شود.

" مقدمه: افسردگی به عنوان یکی از پیامدهای جراحی بای­پاس عروق کرونر، طبق گزارشات میتواند با افزایش خطر مرگ و میر و ناتوانی همراه باشد؛ این مطالعه با هدف بررسی تاثیر پیشگیرانه ی آموزش بهداشت بر آن انجام شد. روش کار: این پژوهش نیمه تجربی در سال 1385 در مرکز تحقیقات قلب و عروق اصفهان بر روی 54 بیمار قلبی با عمل جراحی بای پاس که به طور تصادفی در دو گروه آزمون و شاهد قرار گرفتند، انجام شد. علاوه بر مقیاس افسردگی بیماران قلبی، جهت سنجش آگاهی، نگرش، مهارت و رفتارهای خودیاری از پرسش نامه ی خود ساخته قبل و بعد از آموزش استفاده گردید. برنامه ی آموزشی به صورت 9 جلسه ی هفتگی (مجموعا 2 ماه)90-60 دقیقه ای برای گروه آزمون انجام شد و سپس بیماران به مدت دوماه پی گیری شدند. در تحلیل داده ها از نرم­افزار SPSS و آزمون های تی زوج، تی مستقل و مان ویتنی استفاده گردید.یافته ها: بعد از آموزش، میانگین نمرات آگاهی، نگرش، مهارت ها و رفتارهای خودیاری افزایش معنی­دار یافتند (001/0>P). میانگین نمره ی افسردگی قبل از آموزش در دو گروه اختلاف معنی داری نداشتند اما بعد از آموزش میانگین نمره ی افسردگی در گروه آزمون نسبت به گروه شاهد به میزان معنداری کاهش یافت (001/0P<) که خصوصا در چهار بعد قضاوت نسبت به بیماری، خلق، ناامیدی وخستگی بین دوگروه اختلاف معنی دار مشاهده گردید (001/0P<).نتیجه گیری: برنامه ی آموزش بهداشت در افزایش رفتارهای پیشگیری کننده و کاهش سطح افسردگی در بیماران پس از عمل جراحی بای پاس کرونر بسیار موثر می باشد. "

هدف این تحیق عبارت است از مطالعه تاثیر تمرین استقامتی بر توان هوازی و کیفیت زندگی زنان مبتلا به مولتیپل اسکلروز. از میان 40 بیمار زن معرفی شده از انجمن ام.اس. اصفهان و مبتلا به ام.اس. از نوع r.rبا edss 2-4 تعداد 24 نفر تصادفی انتخاب شدند...