مدیریت اطلاعات سلامت

مدیریت اطلاعات سلامت

مدیریت اطلاعات سلامت زمستان 1389 شماره 4 (پیاپی 16) (مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

مقالات

۱.

رابطه سطح فن آوری اطلاعات با ابعاد سه گانه ساختار سازمانی در بیمارستان های منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: تکنولوژی اطلاعات مدیریت بیمارستان سازمان و مدیریت (بهداشت و درمان)

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت بازرگانی مدیریت بازرگانی سیستم های اطلاعاتی مدیریت
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت تئوری های مدیریت کلیات
تعداد بازدید : 64 تعداد دانلود : 685
مقدمه: در آینده نزدیک هیچ عاملی همانند فن آوری اطلاعات قادر به تغییر طرح سازمان ها نخواهد بود. پژوهش حاضر گامی در جهت شناخت سطح فن آوری اطلاعات و چگونگی اثر آن بر ابعاد ساختار سازمانی (رسمیت، پیچیدگی و تمرکز) بیمارستان های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران بود.روش بررسی: این پژوهش، یک مطالعه توصیفی-تحلیلی است که به صورت پیمایشی در سال 1386 انجام شد.جامعه پژوهش آن را کلیه اعضای شبکه تصمیم گیری بیمارستان که دارای پست مدیریتی بودند و نیز متخصصین فن آوری اطلاعات (مسوولین سایت و یا مسوول قسمت فن آوری اطلاعات و یا نماینده شرکت فن آوری اطلاعات) تشکیل دادند. محیط پژوهش، 10 بیمارستان منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران بود که به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. گردآوری اطلاعات از طریق مشاهده، مصاحبه و با استفاده از دو نوع پرسش نامه Rabinz و CSF صورت گرفت که هر دو پرسش نامه استاندارد و به ثبت رسیده بود. در تجزیه و تحلیل یافته ها از آزمون های توزیع نرمال، همبستگی Pearson، رگرسیون خطی و چند متغیره استفاده شد.یافته ها: بین وضعیت کلی فن آوری اطلاعات با تمرکز (P=0.01) و رسمیت (P=0.06) ارتباط معنی داری وجود داشت که در اکثر موارد ابعاد پنج گانه فن آوری اطلاعات، رسمیت و تمرکز را تحت تاثیر قرار داد.نتیجه گیری: با این که نفوذ فن آوری اطلاعات به گونه ای نبود که به تحول بنیادین در ساختار بیمارستان های مورد مطالعه منجر شود، با این حال، فن آوری اطلاعات تاثیرات گسترده ای بر دو بعد تمرکز و رسمیت سازمانی داشت.
۲.

نیازهای اطلاعاتی و الگوی رفتاری دانشجویان پزشکی در جستجوی اطلاعات مراقبتی بیماران در آموزش بالینی بخش فوریت ها(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: دانشجویان پزشکی آموزش پزشکی نیازهای خدمات بهداشتی بخش اورژانس بیمارستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 656 تعداد دانلود : 97
مقدمه: در آموزش پزشکی، آموزش طب سرپایی به خصوص اورژانس از مهم ترین بخش های آموزش پزشکی است. هدف از این مطالعه تعیین نیازهای اطلاعاتی و الگوی رفتاری دانشجویان پزشکی در جستجوی اطلاعات مراقبتی بیماران در آموزش بالینی بخش اورژانس بود. انتظار داریم انجام چنین مطالعه ای روی کیفیت آموزش درمانگاهی، مشخص شدن نیازهای آموزشی دانشجویان و مدیریت بهتر بیماران توسط دانشجویان پزشکی اثر بگذارد.روش بررسی: پژوهش یک مطالعه توصیفی است که به شناسایی نیازهای اطلاعاتی و الگوی رفتاری دانشجویان اینترن جهت دستیابی به پاسخ مطلوب، در درمانگاه و بخش اورژانس بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال 1387 پرداخت.در این مطالعه از روش مشاهده و توزیع پرسش نامه استفاده شده است.روایی پرسش نامه از طریق بررسی متون علمی و مطالعات مشابه و مشورت با استادان و کارشناسان مربوط بررسی گردید و برای بررسی پایایی آن از آزمون Test-Retest استفاده شد که ضریب همبستگی 0.8 به دست آمد. داده ها از طریق روش های آمار توصیفی، آزمون همبستگی دو متغیری و دو طرفه در سطح معنی دار یک درصد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: آزمون آماری رابطه معنی داری بین نیازهای اطلاعاتی تشخیصی و درمانی نشان داد(P<0.001, Coefficient=0.576) .دانشجویان اطلاع از نتایج آزمایشگاه را بیشترین (84.3 درصد) و اطلاع از انتقال اجساد را کمترین (1.4 درصد) نیاز اطلاعاتی خود بر شمردند. دانشجویان پزشکی بیشتر به بیمار و پرونده او، همکاران و منابع چاپی اعتماد می کردند.دانشجویان به طور معنی داری بیشتر برای رفع نیازهای درمانی از منابع چاپی استفاده می کردند(P=0.01) .نتیجه گیری: میزان کمی از سوالات مطرح شده توسط دانشجویان به سوالات سازمانی و مدیریت درمان بیماران مربوط می شد و جامعه آماری اهمیت زیادی به مسایل قانونی و حقوقی نمی دادند.بسیاری از دانشجویان ترجیح می دادند تا از منابعی که سهل الوصول و معتبر بودند، استفاده کنند. از این رو توصیه می گردد در برنامه های آموزش بالینی طب اورژانس، درباره اهمیت سوالات سازمانی و مدیریتی و نیز برنامه های آموزشی در زمینه ارتقای تصمیم گیری مبتنی بر مدارک مد نظر قرار گیرد.
۳.

طراحی پرونده مصدومان حوادث غیر مترقبه، گامی به سوی مدیریت بحران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: مدیریت اطلاعات مدارک پزشکی بلایا مدیریت ایمنی از حوادث تریاژ

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت گروههای ویژه مدیریت بهداشت و درمان
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت دولتی مباحث ویژه مدیریت دولتی مدیریت بحران
تعداد بازدید : 424 تعداد دانلود : 969
مقدمه: سیستم های بهداشتی در مدیریت حوادث غیر مترقبه با چالش های منحصر به فردی روبرو است که از جمله آن ها تریاژ و درمان تعداد وسیعی از مصدومان و نیز مدیریت اطلاعات آنان می باشد. تضمین مستندسازی مصدومان به شیوه ای صائب به عنوان مقدمه مدیریت اطلاعات و تریاژ و درمان کارآمد آنان مستلزم پرونده پزشکی مناسب و قابل استفاده در حوادث غیر مترقبه است. زیرا پرونده پزشکی که در حالات عادی برای بیماران مورد استفاده واقع می شود، در موارد اضطراری و وقوع حوادث موثر نبست و کاربردی پیچیده خواهد داشت.بنابراین هدف از انجام پژوهش حاضر طراحی پرونده پزشکی مصدومان حوادث غیر مترقبه است که به وسیله آن بتوان در هنگام وقوع حوادث به سهولت و سرعت به مستندسازی اطلاعات و تریاژ مصدومان پرداخت.روش بررسی: مطالعه حاضر توصیفی و از نوع کاربردی است. محیط انجام پژوهش کتابخانه ها، مقالات تایید شده در بانک های اطلاعاتی و منابع اینترنتی بود. طی بررسی سازمان های مسوول رسیدگی به مصدومان حوادث غیر مترقبه در اصفهان محرز شد که در حال حاضر پرونده پزشکی برای مستندسازی وضعیت مصدومان وجود ندارد. بنابراین ابتدا مراکز مختلفی که در دنیا مسوول گردآوری و سازماندهی اطلاعات مصدومان حوادث غیر مترقبه اند، مشخص شدند و ضمن مطالعه تجربیات آن ها، داده های مورد نیاز پرونده پزشکی در حوادث غیر مترقبه از متون علمی چاپی و الکترونیکی جمع آوری گردید، سپس پارامترهای ضروری پرونده پزشکی در حوادث غیر مترقبه با بهره گیری از 2 الگوی آمریکایی و اروپایی استخراج شد.یافته ها: با توجه به شرایط و استانداردهای کشوری، الگوی مناسبی برای پرونده مصدومان حوادث غیر مترقبه در دو محور ویژگی های فیزیکی و عناصر اطلاعاتی با همکاری مرکز مدیریت حوادث و فوریت های پزشکی استان اصفهان طراحی و ارایه گردید.نتیجه گیری: از آن جا که در عملیات امداد حوادث غیر مترقبه پرونده پزشکی باید ساده، گویا و قابل استفاده باشد، پرونده پزشکی که در حالت عادی برای بیماران در بیمارستان ها استفاده می شود برای مصدومان حوادث غیر مترقبه کارآیی ندارد. در الگوی پیشنهادی، پرونده طراحی شده فرمی ساده و گویا است که در زمان بروز حادثه امکان مستندسازی اطلاعات مصدومان را فراهم می سازد و مرجعی سریع برای دسترسی به مهم ترین اطلاعات فوریتی بالینی، اجرایی و آماری حوادث غیر مترقبه خواهد بود.
۴.

صحت کدگذاری اقدامات درمانی بر اساس ICD9CM(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: مدارک پزشکی نشانه گذاری طبقه بندی ها پرونده ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 999 تعداد دانلود : 940
مقدمه: استفاده از پایگاه های اطلاعاتی منوط به طبقه بندی صحیح اطلاعات در آن ها است که بر اساس کدگذاری بالینی صورت می گیرد. هدف این پژوهش بررسی میزان صحت کدگذاری اقدامات در بیمارستان های آموزشی بود.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی، تعداد 246 پرونده پزشکی به صورت تصادفی از بیمارستان های آموزشی کاشان در سال 1386 انتخاب شد. اطلاعات مربوط به اقدامات درمانی، اطلاعات مربوط به کدگذار و اصول ثبت اقدامات در چک لیستی که به تایید صاحب نظران رسیده بود، ثبت گردید. اقدامات درمانی دوباره کدگذاری شد.صحت کدها بر اساس توافق کدهای اصلی پرونده و کدهای Recoder تعیین شد. تحلیل داده ها به کمک شاخص های آماری (درصد، ?2، تست فیشر،OR و فاصله اطمینان 95 درصد OR) انجام گرفت.یافته ها: در مجموع 46 خطا (18.7 درصد) در بین کدهای اقدامات اصلی مشاهده شد. در مواردی که کد با فهرست شماره ای کنترل شده بود، خطای کدگذاری کمتر بود، ولی در مجموع، کدگذاری با استفاده از کتاب به طور معنی داری با خطای بیشتری همراه بود. بهبود مستندسازی اقدامات، خطاهای کدگذاری را تا حدودی کاهش داد. در پرونده های خوانا، خطای کمتری وجود داشت. همچنین استفاده از اختصارات واضح با افزایش صحت کدگذاری همراه بود.نتیجه گیری: پایگاه های اطلاعاتی اقدامات درمانی قابل اعتماد است. فاکتورهای مرتبط با مستندسازی بهتر اقدامات و نیز عوامل مرتبط با کدگذار می تواند باعث بهبود کیفیت کدگذاری اطلاعات اقدامات درمانی و پایگاه های اطلاعاتی مربوط گردد.
۵.

فرآیند واگذاری اطلاعات بیمار در بیمارستان های شهر اصفهان و تدوین دستورالعمل های مربوط(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: اطلاعات مدارک پزشکی بیماران بیمارستان ها رازداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 247 تعداد دانلود : 570
مقدمه: بخش مدیریت اطلاعات سلامت یا بخش مدارک پزشکی بیمارستان مسوول، مدیریت تمام اطلاعات کاغذی و غیرکاغذی بیمار است و باید یک سیستم اطلاعاتی ایجاد و حفظ نماید، که با ماموریت بیمارستان هم خوانی داشته، با ادارات نظارتی و اعتباربخشی هماهنگ باشد. این بخش مسوول سازماندهی، نگهداری، تولید و انتشار اطلاعات و نیز ضامن ایمنی، یکپارچگی و دسترسی به داده ها می باشد. کارکنان بخش مدارک پزشکی مسوول مراقبت از اطلاعات پزشکی بیمار هستند، به نحوی که این اطلاعات فقط به افراد ذی صلاح مجاز ارایه شود. هدف از انجام این تحقیق بررسی فرآیند واگذاری اطلاعات بیمار در بیمارستان های شهر اصفهان و تدوین دستورالعمل های مربوطه در بیمارستان ها بود.روش بررسی: این مطالعه یک بررسی مقطعی و از نوع توصیفی بود. بخش های مدارک پزشکی 30 بیمارستان شهر اصفهان (اعم از آموزشی، درمانی، خیریه و بیمارستان های خاص) جامعه مورد مطالعه پژوهش را تشکیل داد. در انجام این پژوهش نمونه گیری صورت نگرفت. ابزار جمع آوری داده ها، پرسش نامه خود ساخته محقق بود که بر اساس استانداردهای واگذاری اطلاعات پزشکی برگرفته از متون علمی مدارک پزشکی تدوین شد. برای جمع آوری داده ها پژوهشگر پس از انجام هماهنگی های لازم، با مراجعه به بخش مدارک پزشکی بیمارستان ها، از مسوول و کارکنان مدارک پزشکی مصاحبه و سپس پرسش نامه را تکمیل نمود. ورود و تحلیل آماری داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS انجام گرفت. روایی پرسش نامه با نظر متخصصان و پایایی آن با روش آزمون-باز آزمون تایید شد.یافته ها: در تمام موارد (100 درصد) کارکنان مدارک پزشکی از مقررات واگذاری اطلاعات بیماران آگاهی کامل داشتند. هنگام ارسال اصل پرونده به خارج از بیمارستان، در همه موارد (100 درصد) کلیه اوراق شماره گذاری شد ولی فقط در 92.3 درصد فتوکپی پرونده تهیه شد و در بیمارستان قرار گرفت. در 69.2 درصد موارد در صورت وجود رضایت نامه کتبی از جانب بیمار، پرونده وی در اختیار وکیل یا قیم بیمار قرار داده شد. در 76.9 درصد موارد آیین نامه ای مبنی بر چگونگی ارسال پرونده پزشکی به بیمارستان های دیگر، وجود نداشت.نتیجه گیری: یکی از راه های مناسب برای انتقال آیین نامه های مختلف به کارکنان بخش مدیریت اطلاعات بهداشتی، اطمینان از این موضوع است که سیاست ها و آیین نامه ها مکتوب باشد و در این راستا حفظ محرمانگی اطلاعات بهداشتی بیماران و اجرای آیین نامه های مرتبط با واگذاری اطلاعات بیمار یکی از وظایف مهم مسوول و کارکنان بخش مدیریت اطلاعات بهداشتی است.
۶.

رابطه بین فرهنگ شبکه اینترنتی و فرهنگ سازمانی در میان اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: اینترنت فرهنگ آموزش عالی دانشگاهیان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت دانش و IT کلیات
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت سازمانی و منابع انسانی رفتار سازمانی
تعداد بازدید : 69 تعداد دانلود : 924
مقدمه: فرهنگ شبکه آداب درست رفتاری در زمان برقراری ارتباط از طریق شبکه های رایانه ای یا فضای مجازی است. شناخت فرهنگ سازمانی حاکم در سازمان و ارتباط آن با فرهنگ شبکه، راهکارهای کاربردی را جهت توسعه ارتباطات و ایجاد سازمان یادگیرنده از طریق اینترنت برای مدیران ارشد دانشگاه ارایه می نماید. هدف این مطالعه بررسی رابطه بین فرهنگ شبکه اینترنتی و فرهنگ سازمانی در میان اعضای هیات علمی در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بوده است.روش بررسی: این مطالعه، پژوهشی همبستگی است که در آن تعداد 138 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 1387 از طریق نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. در این پژوهش دو پرسش نامه فرهنگ سازمانی با ضریب اطمینان 97 درصد و فرهنگ شبکه با ضریب اطمینان 89 درصد مورد استفاده قرار گرفت. بررسی آماری و انجام محاسبات با استفاده از آمار توصیفی و از طریق نرم افزار SPSS صورت گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از توزیع فراوانی، درصد و میانگین استفاده شد.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که در مجموع بین فرهنگ شبکه و فرهنگ سازمانی در اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان رابطه وجود دارد. همچنین بین دیدگاه اعضای هیات علمی در خصوص مولفه های فرهنگ سازمانی نظیر توجه به جزییات، توجه به تیم، تهورطلبی و پایداری با توجه به جنسیت و نیز دیدگاه ایشان در خصوص مولفه های توجه به ره آورد و تهورطلبی بر حسب سابقه خدمت و همچنین مولفه های نوآوری، خطرپذیری، توجه به جزییات، توجه به تیم، تهورطلبی و پایداری بر حسب مرتبه علمی و مدرک تحصیلی اعضای هیات علمی تفاوت وجود دارد. همچنین بین دیدگاه اعضای هیات علمی در خصوص فرهنگ شبکه و ویژگی های جمعیت شناختی اعضای هیات علمی در سطحP<0.05  تنها بر حسب مدرک تحصیلی تفاوت وجود دارد.نتیجه گیری: این پژوهش با تاکید بر اهمیت بسترسازی فرهنگی و آموزش کاربران شبکه در دانشگاه، پیشنهاد می کند که برای بالا بردن فرهنگ شبکه در دانشگاه و سهولت در ایجاد ارتباط بر اساس یک سری آداب و رسوم خاص، قوانین فرهنگ شبکه در بین اعضای هیات علمی و کارکنان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان توسعه یابد و ارتباطات رسمی سازمان با بهره گیری از شبکه های اینترنتی گسترش یابد.
۷.

ارزیابی کتابخانه های بیمارستانی دانشگاه های علوم پزشکی ایران، تهران و شهید بهشتی بر اساس استانداردهای موجود(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: دانشگاه ها بیمارستان ها استانداردهای مرجع کتابخانه های بیمارستانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت گروههای ویژه مدیریت بهداشت و درمان
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت تئوری های مدیریت کلیات
تعداد بازدید : 510 تعداد دانلود : 442
مقدمه: امروزه کتابخانه های بیمارستانی در عملکردهایی مانند مراقبت و آموزش بیمار نقش مهمی ایفا می کند. در واقع کتابخانه های بیمارستانی علاوه بر نقشی که در آموزش و پژوهش بر عهده دارند، سهم بسزایی نیز در درمان ایفا می کنند. با توجه به این مسایل، رعایت استانداردها توسط این کتابخانه ها می تواند به بهبود وضعیت و ارتقای خدمات اطلاع رسانی آن ها منجر شود. در این راستا این تحقیق به ارزیابی کتابخانه های بیمارستانی دانشگاه های علوم پزشکی ایران، تهران و شهید بهشتی بر اساس استانداردهای موجود پرداخت.روش بررسی: این پژوهش به روش توصیفی-مقطعی انجام شد. جامعه پژوهش شامل 35 کتابخانه بیمارستانی در سه دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران و شهید بهشتی بود. گردآوری اطلاعات به وسیله پرسش نامه ای انجام شد که روایی آن با نظر اعضای هیات علمی دانشگاه تصویب و پایایی آن نیز تایید گردید. اطلاعات به وسیله نرم افزار Excel تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: بیش از 50 درصد از کتابخانه های بیمارستانی از نظر داشتن نیروی انسانی متخصص زیر سطح استاندارد بودند. تنها 29 درصد از مسوولین کتابخانه از نظر سطح تحصیلات و رشته تحصیلی در سطح استاندارد قرار داشتند. هیچ یک از کتابخانه های مورد بررسی از نظر مجموعه کتاب ها استاندارد نبودند. از نظر ساعات ارایه خدمات و نیز ارایه خدمات به گروه های مختلف استفاده کننده، درصد کمی از کتابخانه ها در سطح استاندارد قرار داشتند. 25.8 درصد از کتابخانه ها دارای ساختمانی بودند که از قبل برای کتابخانه طراحی شده بود.نتیجه گیری: در کل، وضعیت کتابخانه های بیمارستانی در مقایسه با استانداردها مطلوب نبود و توجه بیشتر مسوولین به این کتابخانه ها جهت بهبود وضعیت آن ها ضروری است.
۸.

استناد وبی: شاخصی نوین در سنجش اثرگذاری تحقیقات علوم پزشکی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: اینترنت اثربخشی شاخص استناد پزشکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 892 تعداد دانلود : 404
مقدمه: با قرار گرفتن حجم فزاینده ای از منابع علمی در محیط وب، بررسی اثرگذاری استنادی این گونه منابع الکترونیکی در ارتباطات علمی مورد توجه قرار گرفته است و زمینه تحقیقاتی نوینی تحت عنوان «وب سنجی» مطرح شده است.یکی از مهم ترین کاربردهای وب سنجی تجزیه و تحلیل «استنادهای وبی» و مقایسه آن ها با «استنادهای سنتی» (نظیر استنادهای ISI) است. هدف از تحقیق حاضر، تعیین کاربرد روش ها و ابزارهای و ب سنجی به عنوان منبع مفیدی در ارزیابی تحقیقات علوم پزشکی بوده است.روش بررسی: تحقیق حاضر به مقایسه استنادهای ISI و بر گرفته از وب به مقالات مجلات تحقیقی پزشکی پرداخته است. بدین ترتیب، نمونه ای از 350 مقاله تحقیقی به زبان انگلیسی بر گرفته از مجلات نمایه شده در پایگاه ISI در سال 2004 در رشته پزشکی عمومی/داخلی گردآوری شد و تعداد استناد به مقالات مذکور از طریق جستجو در پایگاه های (WoS) Web of Science و (GS) Google Scholar ثبت گردید. به علاوه، در سطح 56 مجله پزشکی فارسی، استنادهای ISI و بر گرفته از وب با یکدیگر مقایسه شدند. از آزمون همبستگی و نیز آمار توصیفی به منظور بررسی، تفسیر و مقایسه الگوی استنادی سنتی و بر گرفته از وب استفاده شده است.یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که در سطح 350 مقاله نمونه گیری شده در رشته پزشکی عمومی/داخلی، همبستگی مستقیم و معنی داری میان استنادهای ISI و استنادهای وبی بر گرفته از پایگاه استنادی تحت وب Google Scholar وجود دارد. به علاوه، مقایسه آماری توصیفی نشان داد که تعداد، میانگین و میانه استنادها به مقالات مذکور در پایگاه استنادی Google Scholar بیشتر از پایگاه ISI است. در سطح 56 مجله فارسی پزشکی نیز نتایج تحقیق نشان داد که تعداد، میانگین و میانه استنادهای وبی بر گرفته از Google Scholar (به ترتیب 301، 5.4 و 4) به طور قابل توجهی بیشتر از پایگاه ISI (به ترتیب 99، 1.8 و 0) است.نتیجه گیری: وجود ارتباط مستقیم میان استناد ISI و استنادهای Google Scholar، اهمیت استناد وبی را به عنوان منبعی مفید برای ارزیابی تحقیقات نمایان می سازد. به علاوه مقایسه آمار توصیفی بر گرفته از مجلات انگلیسی و فارسی مورد مطالعه نشان می دهد که از محیط وب می توان به تعداد و انواع بیشتری از استنادهای وبی نسبت به پایگاه ISI دست یافت که در گذشته اثرگذاری استنادی آن ها در چرخه ارتباطات تحقیقاتی پزشکی پنهان مانده بوده است.
۹.

آگاهی کتابداران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان از اصول ارگونومی کار با رایانه(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: آگاهی دانشگاه ها کتابداران مهندسی محیط کار انسان بهداشت شغلی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت گروههای ویژه مدیریت بهداشت و درمان
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت سازمانی و منابع انسانی مدیریت منابع انسانی
تعداد بازدید : 623 تعداد دانلود : 10
مقدمه: ارگونومی علم اصلاح و بهسازی محیط کار، شغل و تجهیزات و تطابق آن با قابلیت ها و محدودیت های انسان در رابطه با شیوه کار با رایانه است. همچنین اصول ارگونومی ویژه ای وجود دارد که دانستن و عمل به آن ها برای کاربران رایانه ضروری است. با توجه به این که کتابداران به دلیل استفاده از رایانه در فرآیندهای کاری کتابخانه از جمله افرادی هستند که در معرض عوارض کار با رایانه قرار دارند، پژوهش حاضر در صدد بود تا آگاهی کتابداران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در رابطه با اصول ارگونومی کار با رایانه را مورد سنجش قرار دهد.روش بررسی: مطالعه حاضر یک پیمایش توصیفی-تحلیلی بود که به صورت مقطعی انجام شد.جامعه این پژوهش شامل تمامی کتابدارانی بود که در زمان انجام مطالعه (آبان 1378) در یکی از کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان مشغول به فعالیت بودند (77 نفر). داده های پژوهش از طریق پرسشنامه آگاهی سنج محقق ساخته 28 سوالی جمع آوری گردید که روایی محتوایی آن بررسی و تایید شد. داده ها به وسیله آمار توصیفی (فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و تحلیلی با کمک آزمون های آماری t و ANOVA در سطح معنی داری 0.05 تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: از مجموع 57 نفر، 31.6 درصد (18 نفر) مرد و 68.4 درصد (39 نفر) زن بودند.حداقل نمره از 18 برابر صفر و حداکثر 17 بود. میانگین نمره پاسخ صحیح به سوالات پرسش نامه 4.45±5.65 از حداکثر 18 گزارش شد. بین نمره کل پرسش نامه و متغیرهای جنس، سطح تحصیلات، نوع تحصیلات، وضعیت استخدام، گذراندن دوره آموزشی برای استفاده صحیح از رایانه، تعداد ساعات کار استفاده از رایانه در روز ارتباط معنی دار آماری وجود نداشت ولی بین نمره ی کل پرسش نامه و سابقه مطالعه در مورد استفاده صحیح از رایانه، ارتباط معنی داری گزارش شد. میانگین نمره افراد دارای سابقه مطالعه در این زمینه 1.1±7.54 و میانگین گروه فاقد مطالعه قبلی در این مورد 0.52±4.27 به دست آمد (P<0.01).نتیجه گیری: آگاهی کتابداران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان از اصول ارگونومی کار با رایانه اندک بود. این بی توجهی به شیوه استفاده از رایانه برای کتابداران خطرات جدی و غیر قابل برگشت برای سلامتی آنان را رقم خواهد زد. توصیه می شود نهادهایی چون آموزش کارکنان دانشگاه، انجمن کتابداری و دیگر نهادهایی که وظیفه آموزش کتابداران را بر عهده دارند، هر چه سریع تر از طریق برگزاری دوره های آموزشی، تهیه بروشورها، برگزاری همایش ها و سایر اقدام هایی از این دست، جهت ارتقای سطح آگاهی کتابداران از مسایل ارگونومی کار با رایانه اقدام کنند و کتابداران نیز در این زمینه حساسیت و مطالعات خود را گسترش دهند.
۱۰.

موانع انجام تحقیق از دید اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: پژوهش دانشگاه ها کارکنان بهداشت و درمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 462 تعداد دانلود : 799
مقدمه: تحقیق و پژوهش پس از آموزش نیروی انسانی یکی از ارکان توسعه سالم فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی می باشد و دانشگاه اصلی ترین رکن نظام تحقیقاتی محسوب می شود. البته در حال حاضر فاصله زیادی بین تولیدات علمی ایران با بسیاری از کشورهای جهان وجود دارد. از این رو مطالعه حاضر به منظور بررسی موانع تحقیق از دید اعضای هیات علمی دانشکده های پزشکی و پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان انجام شد.روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه توصیفی-مقطعی می باشد که در پاییز 1386 با استفاده از پرسش نامه انجام گردید. روایی پرسش نامه با روش اعتبار محتوا (Content validity) و پایایی آن با روش آزمون مجدد (test-retest) با ضریب همبستگی 0.85 تعیین شد. پرسش نامه به طور مستقیم به کلیه اعضای هیات علمی دانشکده های پزشکی و پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان (137 نفر) داده شد که از این تعداد، 83 نفر به پرسش نامه ها پاسخ دادند. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Excel و آمار توصیفی انجام شد.یافته ها:اکثر (36.8 درصد) اعضای هیات علمی از میان عوامل بازدارنده انجام تحقیق، عوامل شخصی را بی تاثیر دانسته اند و سایر عواملی که از دید آن ها به میزان زیاد جزء عوامل بازدارنده انجام تحقیق بوده است عبارت از عوامل سازمانی-اداری 31.5 درصد، عوامل اقتصادی-مالی 27.7 درصد، عوامل وسایل-امکاناتی 25.8 درصد و عوامل اجتماعی 25.5 درصد بود.نتیجه گیری: با توجه به اهمیت تحقیق در توسعه یک کشور و با عنایت به یافته های این پژوهش، جهت رفع موانع موجود در انجام تحقیق، توجه به موارد ذیل ضروری است: اصلاح فرایند بررسی و تصویب طرح های پژوهشی و پایان نامه ها، فراهم نمودن تسهیلات و امکانات پژوهشی، کاهش ساعت های تدریس موظف و تقویت انجام پژوهش های گروهی.
۱۱.

توسعه علم، فن آوری و نوآوری، رهیافت شاخص های علم سنجی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: توسعه تکنولوژی شاخص ها نوآوری ها سنجش آموزش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 330 تعداد دانلود : 523
بررسی ها نشان می دهد که فعالیت های مربوط به توسعه علم، فن آوری و نوآوری، به عنوان پیشران های اصلی بهره وری و رشد اقتصادی محسوب می شود و به طور چشم گیری به توسعه اقتصادی و بهبود سطح زندگی جوامع یاری می رساند. بر این اساس، دولت ها و سازمان های بین المللی، همواره با بهره گیری از شیوه های مختلف و در ابعاد گوناگون، سنجش و ارزیابی علم، فن آوری و نوآوری را در دستور کار خود قرار می دهند.مقاله حاضر در نظر دارد با تکیه بر روش کتابخانه ای و بهره گیری از اسناد، مدارک و شواهد موجود، ضمن شناسایی جایگاه شاخص های علم سنجی در دستورالعمل های بین المللی سنجش علم، فن آوری و نوآوری، رویکردها و شیوه های موجود در هر یک از این دستورالعمل ها را در زمینه سنجش علم ، فن آوری و نوآوری مورد بررسی، مطالعه و مقایسه قرار دهد و به ارزیابی مقایسه ای ویژگی ها و تفاوت های آن ها با یکدیگر بپردازد. شاخص های علم سنجی «موسسه اطلاعات علمی(ISI) »، «دستورالعمل اسلو(Oslo) » و «دستورالعمل های خانواده فراسکاتی (Frascati) »، که هر یک از ابعاد گوناگون سنجش علم، فن آوری یا نوآوری را مورد توجه قرار می دهد، از جمله مواردی است که در مقاله حاضر مورد بررسی و مطالعه قرار می گیرد. یافته های این تحقیق نشان می دهد که در هر یک از این دستورالعمل ها، شاخص های کتاب سنجی و علم سنجی دارای جایگاه ویژه ای است. نتایج این تحقیق می تواند ضمن گشودن افق های تازه این حوزه برای متخصصان علوم کتابداری و اطلاع رسانی، زمینه های لازم را برای ورود آن ها به مباحث مطرح در این زمینه ایجاد نماید.
۱۲.

میزان آگاهی بیماران از منشور حقوق بیمار(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: آگاهی قوانین بیماران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 887 تعداد دانلود : 141
مقدمه: مقررات و قوانین در حوزه اخلاق بیماران حایز اهمیت است، اما این مجموعه قوانین تحت عنوان «منشور حقوق بیمار» در قوانین ایران به صورت منسجم و کاربردی وجود ندارد. هدف از این مطالعه، تعیین میزان آگاهی بیماران بستری شده در بیمارستان های آموزشی شهر اصفهان از منشور حقوق بیماران بود.روش بررسی: این بررسی به صورت توصیفی-مقطعی در سه ماهه چهارم سال 1385 در هشت بیمارستان آموزشی شهر اصفهان انجام شد و طی آن میزان آگاهی بیماران بستری شده در این بیمارستان ها طی این مدت از مفاد منشور حقوق بیمار از طریق مصاحبه توسط پرسشگران و تکمیل چک لیست های مربوطه سنجیده شد. چک لیست ها از طریق مطالعه کتابخانه ای تدوین و روایی صوری و پایایی آن با استفاده از نظر کارشناسان مربوطه تایید شد. برای این منظور نمونه مورد نیاز که 385 بیمار بود، متناسب با تعداد تخت فعال و نیز متوسط اقامت بیماران طی سه ماهه چهارم سال 1385، تقسیم به نسبت شد و سهم هر بیمارستان مشخص گردید. پس از تکمیل چک لیست ها، تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماریSPSS  صورت گرفت.یافته ها: بیش از 50 درصد از بیماران آگاهی لازم از برخی مفاد منشور حقوق بیمار را نداشتند. این عدم آگاهی به ویژه در مورد حقوق مربوط به انتقال حین درمان بیمار به سایر مراکز درمانی (که نیاز به خدمات درمانی تخصصی دارند)، در مورد حق اجازه یا عدم اجازه استفاده از اطلاعات پزشکی پرونده خودشان برای امور مختلف، رازداری پزشک معالج و تیم و درمان و همچنین محرمانه بودن اطلاعات پزشکی و ضرورت حفظ اسرار بیمار توسط بیمارستان بود.نتیجه گیری: نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل اطلاعات موجود در چک لیست های تکمیل شده نشان داد که درصد قابل توجهی از بیماران آگاهی لازم از برخی از مفاد منشور حقوق بیمار را نداشتند و ضرورت دارد در این زمینه اطلاع رسانی لازم صورت پذیرد.
۱۳.

تاثیر ادغام بخش های بیمارستانی بر هزینه های جاری بیمارستان بوعلی تهران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: بیمارستان ها هزینه های مراقبت های بهداشتی بخش های بیمارستان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت گروههای ویژه مدیریت بهداشت و درمان
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت مالی – حسابداری حسابداری مالی
تعداد بازدید : 644 تعداد دانلود : 888
مقدمه: بهره گیری نامطلوب،کمبود منابع و افزایش هزینه های بیمارستانی، باعث سنگین تر شدن کفه ترازوی هزینه ها نسبت به درآمدهای بیمارستانی شده است. مدیران با ادغام ظرفیت ها و پتانسیل ها، در راستای استفاده بهینه و کارآمد از منابع بیمارستانی قدم برداشته اند. پژوهش حاضر با هدف مطالعه تاثیر ادغام بخش های بیمارستانی بر هزینه های جاری بیمارستان بوعلی تهران انجام شد.روش بررسی: پژوهش حاضر به صورت مقطعی-توصیفی در تابستان 1388 انجام گرفت. بیمارستان بوعلی شهر تهران به عنوان جامعه پژوهش و بخش های جراحی مردان با داخلی مردان و جراحی زنان با بخش زنان و زایمان با متوسط ضریب اشغال تخت سالانه پایین تر از 16 درصد، نمونه های پژوهش انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها، فرم جمع آوری داده ها طراحی گردید و پس از تایید روایی توسط استادان صاحب نظر اطلاعات جمع آوری شد. در روش تحلیل داده ها از آزمون زوجی Wilcoxon و شاخص های آمار توصیفی با 95 درصد اطمینان استفاده گردید.یافته ها: میانگین هزینه های جاری در سال 1386 قبل از ادغام بخش های بیمارستانی 982، 313.932.58 ریال و در سال 1387 پس از ادغام بخش ها 865، 195.755.83 ریال حاصل گردید و رابطه معنی داری بین هزینه های نیروی انسانی، مواد و لوازم مصرفی، عمومی و جاری بخش های بیمارستانی در دو دوره قبل و بعد از ادغام بخش ها نمایان شد (در همه موارد با P<0.0001).نتیجه گیری: در مقابل افزایش هزینه های بیمارستانی، دست یابی به حداکثر تولید با حداقل هزینه ها ضروری است. در چالشی نوین، راه کار ادغام منابع و استفاده کارآمد از منابع موجود می تواند مدیریت بیمارستان ها را در جلوگیری از اتلاف منابع، افزایش هزینه ها و بحران های مالی یاری نماید.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۴