درخت حوزه‌های تخصصی

مزیت رقابتی اصلی سازمان های امروزی، دانش است. دانش ابزار قدرتمندی است که روز به روز در حال توسعه و تغییر است؛ کنترل و مدیریت دانش نیازمند کسب مهارت های ویژه ای است و به تناسب نوع فعالیت سازمان ها، این مهارت ها با یکدیگر متفاوت هستند. تحقیقات زیادی برای شناسایی عوامل کلیدی موفقیت در پیاده سازی مدیریت دانش انجام شده است و در هر یک از این پژوهش ها عوامل کلیدی موفقیت متفاوتی معرفی شده است. در این مقاله کوشش شده که با استفاده از تحقیقات انجام گرفته، مدلی جامع برای شناسایی عوامل کلیدی موفقیت برای پیاده سازی سیستم مدیریت دانش در دانشگاه ها ارائه شود. در این پژوهش عوامل کلیدی موفقیت در پیاده سازی مدیریت دانش در دانشگاه ها شناسایی شدند، سپس برای هر یک از این عوامل شاخص هایی تعریف شدند و سپس با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی ابعاد و شاخص های به دست آمده در دانشگاه های شهر تهران مورد آزمون و تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و ابعاد اصلی و عوامل آن استخراج شدند. در نهایت از طریق آزمون فریدمن عوامل کلیدی موفقیت شناسایی شده در دانشگاه ها، اولویت بندی شدند. عوامل کلیدی موفقیت شناسایی شده در این پژوهش می تواند به عنوان راهنمایی چارچوبی مناسب برای سنجش میزان آمادگی دانشگاه ها و مراکز علمی و پژوهشی کشور برای پیاده سازی مدیریت دانش مورد استفاده قرار بگیرد.

مقدمه: فرآیند انتقال و تبادل دانش ( Knowledge Transfer & ExchangeیاKTE ) در واقع بخشی از مدیریت پژوهش است که دانش حاصل از پژوهش را از بی مصرفی به عرصه عمل منتقل می کند. بهره برداری شایسته از نتایج پژوهش متضمن مدیریت صحیح پژوهش می باشد. هدف از این پژوهش ارزیابی وضعیت انتقال و تبادل دانش در شرایط فعلی در مراکز تحقیقاتی و معاونت های پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و بررسی نقاط نیازمند بهبود در این زمینه بوده است.روش بررسی: پژوهش حاضر به روش توصیفی و از نوع مقطعی بود و در سال 1389 انجام شد. ابتدا برای مسوولان و کارشناسان مراکز و معاونت های پژوهشی دانشکده ها،کارگاه توجیهی KTE برگزار گردید و کارشناسان با نحوه تکمیل پرسش نامه آشنا شدند. سپس پرسش نامه خود ارزیابی انتقال و تبادل دانش که پیشتر در «مرکز تحقیقات بهره برداری از دانش سلامت دانشگاه علوم پزشکی تهران» تهیه و روایی و پایایی آن محاسبه شده بود، توسط کارشناسان مراکز تحقیقاتی و معاونت های پژوهشی دانشکده های دانشگاه تکمیل شد. پس از جمع آوری و نمره گذاری پرسش نامه ها، اهداف مطالعه توسط نرم افزار Excel مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: در مراکز تحقیقاتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بهترین وضعیت مربوط به تولید دانش با کسب 63 درصد از کل امتیاز بود و از سوی دیگر بخش «سوال دانش» یا تعیین اولویت های پژوهشی و ارتباط با ذی نفعان با 30 درصد از کل امتیاز قابل کسب، دارای نمره کمتری بود.نتیجه گیری: لازم است مراکز تحقیقاتی به سمت ارتباط جدی تر و مستمر با ذی نفعان برای تعیین موضوعات پژوهشی و اولویت بندی آن ها حرکت کنند. انجام پژوهش های سفارشی و جذب گرانت های پژوهشی (به ویژه از منابع خارج دانشگاهی) باعث ارتباط بیشتر باذی نفعان می شود و استفاده از دستاورد های پژوهشی نیز به نوعی تضمین خواهد شد. همچنین توجه به موضوع انتقال دانش می تواند در اشاعه دستاوردهای پژوهشی و انتقال صحیح و کامل پیام هر پژوهش به مخاطبان ویژه آن موثر باشد.

هدف این مقاله بررسی میزان بکارگیری فرآیند مدیریت دانش و پنج مرحله اصلی ان یعنی کسب دانش، ثبت دانش، انتقال دانش، خلق دانش و کاربرد دانش در سازمان با استفاده از تیوری مجموعه های فازی می باشد. جامعه اماری این تحقیق را 75 نفر از پرسنل یک سازمان خدماتی تشکیل می دهد. به دلیل محدود بودن جامعه آماری، هیچ گونه نمونه گیری انجام نشده و کل جامعه آماری مورد بررسی قرار گرفته است. به منظور گردآوری داده ها از اعضای جامعه آماری نیز از پرسشنامه استفاده شده است که روایی و پایایی ان مورد سنجش و تایید قرار گرفته است. نتایج بررسی نشان می دهد که در سازمان مورد بررسی میزان بکارگیری پنج مرحله اصلی (ابعاد فرآیند) مدیریت دانش در حد متوسطی می باشد. همچنین بین وضع موجود و مطلوب پنج مرحله اصلی مدیریت دانش در سازمان مورد بررسی فاصله قابل توجهی وجود دارد.

در سال های اخیر مدیریت دانش به موضوعی مهم و حیاتی برای موفقیت سازمان ها تبدیل شده است. به گونه ای که اثربخشی آنها در گرو ایجاد، ذخیره سازی، انتقال و بکار گیری به هنگام دانش می باشد. با این وجود بسیاری از سازمان ها از آمادگی لازم برای بهره گیری موفقیت آمیز مدیریت دانش را ندارند.عوامل زمینه ای، نقشی کلیدی در استقرار موفقیت آمیز مدیریت دانش در سازمان ها دارد. این پژوهش با هدف بررسی عوامل زمینه ای مدیریت دانش شامل ساختار سازمانی، فرهنگ سازمانی و فناوری اطلاعات در واحدهای ستادی شرکت ملی نفت ایران به رشته تحریر در آمده است که در این راستا 56 شاخص با مراجعه به آرای خبرگان به عنوان مولفه های عوامل زمینه ای مدیریت دانش، تدوین گردید. نمونه آماری این پژوهش شامل 240 از کارکنان واحدهای ستاذی می باشند که به صورت تصادفی انتخاب شده اند. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که ساختار سازمانی و فرهنگ سازمانی نسبت به فناوری اطلاعات در واحدهای ستادی شرکت ملی نفت ایران از آمادگی کمتری برای بکارگیری مدیریت دانش برخوردار می باشند.

ERP یک راه حل سیستمی مبتنی بر فناوری اطلاعات است که منابع سازمان را توسط یک نظام به هم پیوسته، به سرعت و با دقت و کیفیت بالا در کنترل مدیران سطوح مختلف سازمان قرار می دهد تا به طور مناسب فرآیند برنامه ریزی و عملیات سازمان را مدیریت نمایند. هدف این تحقیق، ارائه یک تکنیک برای اندازه گیری عملکرد سیستم های ERP و تعیین عوامل مؤثر بر آن است. بدین منظور بر اساس مطالعه ادبیات موضوع شاخص های عملکردی یک سیستم ERP استخراج شده و سپس تکنیکی پنج مرحله ای برای اندازه گیری عملکرد سیستم های ERP با منطق فازی (تکنیک پیشنهادی) ارائه می گردد. در فرآیند اندازه گیری عملکرد سیستم های ERP غالب اطلاعات در دسترس، به صورت ترم های زبانی هستند که مبهم و غیردقیق هستند. بنابراین، در بیشتر مواقع تشخیص و تعیین شاخص های عملکردی به صورت مقادیر کمی بسیار مشکل است. در این مقاله علاوه بر کمی نمودن ترم های زبانی با استفاده از خواص مجموعه های فازی، روشی برای اندازه گیری عملکرد سیستم های ERP، شناسایی و اولویت بندی فاکتورهای کلیدی و مؤثر در افزایش عملکرد ارائه می شود.

امروزه فن آوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان ابزاری توانمند، امور اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی بیش تر کشورهای جهان را تحت تأثیر قرار داده است. فاصله کشورهایی که از این فن آوری به عنوان محور توسعه برنامه های ملی خود استفاده میکنند و کشورهایی که به صورت مناسب از این پدیده استفاده نمیکنند، به شدت روبه افزایش است. بررسی آمارها و اطلاعات موجود کشورها در این زمینه، واقعیت مذکور را تأیید میکند. بررسی وضعیت توسعه فن آوری اطلاعات و ارتباطات در ایران و جهان هدف پژوهش حاضر است. بدین منظور، با استفاده از روش توصیفی ـ مقایسه ای به ارزیابی و بررسی این روند پرداخته شد. از شاخص های مربوط به زیر ساخت های مخابراتی و اینترنتی به عنوان معیار بررسی در این پژوهش استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل ها نشان داد که از جمله قطب های موفق در زمینه توسعه فن آوری اطلاعات و ارتباطات در جهان، آمریکا، اروپا و آسیای شرقی میباشند. جایگاه ایران نیز در مقایسه با کشورهای هم طراز، متوسط پایین ارزیابی شد.

واژه هویت در دنیای امروز ذاتا در بحران است. از یک طرف به لحاظ گسترش ارتباطات، فراوانی ایده ها و از سوی دیگر به لحاظ جابجایی های جمعیتی، التقاط فرهنگها و تمدن ها. عصر جدید را عصر انقلاب در ارتباطات نامیده اند و روشن ترین نشانه این قرن، انفجار اطلاعات است. اما آیا این انفجار، لزوما دربردارنده انرژی مثبت و بالنده برای رشد و تعالی انسان است و یا حاوی سموم خطرناک و تخریب گر؟ اکثر استفاده کنندگان از اینترنت و فناوری های نوین در ایران را، جوانان تشکیل مى دهند و حجم بالایى از مشترکان تلفن همراه نیز جوانان هستند. به این دلیل مطالعه تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر هویت دانشجویان می تواند، بخشی از پیامد های فناوری اطلاعات و ارتباطات را آشکار سازد. بنابراین، مساله اساسی که در این پژوهش مطرح می شود این است که: آیا فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) می تواند تاثیری بر هویت دانشجویان داشته باشد؟ این پژوهش با روش پیمایشی انجام شده است. جمعیت آماری این پژوهش را کلیه دانشجویان دانشگاه های آزاد اسلامی واحد های تنکابن، چالوس، آمل، بابل و ساری تشکیل می دهند و از بین آن ها تعداد 381 نفر با روش نمونه گیری طبقه ای متناسب بر اساس جدول آماری کرجسی-مورگان انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز با ابزار پرسشنامه جمع آوری شد و با نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) بر هویت تاثیر مثبت دارد.

در این نوشتار این موضوع بررسی می‎شود که چگونه می توان با توجه به ساختار های سازمان، استراتژی های مدیریت دانش را پیاده سازی نمود. ضمن آنکه این موضوع در سازمان‎هایی با ساختار ارگانیک (سازمان های یادگیرنده به عنوان نمونه ای از اینگونه سازمان‎ها) و مکانیکی (سازمان های حافظ وضع موجود به عنوان نمونه ای از اینگونه سازمان‎ها) مورد بررسی قرار می‌گیرد. دراین‌صورت، مدیریت منابع انسانی سازمان‌ها با توجه به نوع استراتژی و ساختار سازمان، نیازمند استفاده از روش‌های متفاوتی در ارتباط با استخدام، جبران خدمات و کنترل منابع انسانی خواهند بود، که در قالب فرضیه های تجربی قابل آزمایش مطرح می شود. از اینرو، در این نوشتار سعی بر آن است که سه موضوع زیر مورد بررسی قرار گیرد :الف- جایگاه مدیریت دانش در مدیریت منابع انسانی. ب- معرفی الگویی جهت تعیین استراتژی های مدیریت دانش با توجه به ساختارهای سازمان.ج- نقش استراتژی های مدیریت دانش درتبیین کارکردهای مدیریت منابع انسانی.

هدف از نگارش این مقاله، طراحی مسیر خلق و حفظ سازمان یادگیرنده از طریق فرایند مدیریت دانش است. فرایند مدیریت دانش مشتمل بر خلق دانش، مستندسازی دانش، توزیع و نشر دانش، و نهایتاً کاربرد دانش می‌باشد. در مقاله حاضر، مفروض است که هر یک از مراحل مدیریت دانش در خلق و حفظ سازمان یادگیرنده نقش موثری را ایفا می‌نمایند. ایده اصلی این مقاله بر آن است که مرحله مستندسازی که به معنای ذخیره‌سازی، ارزش‌گذاری، کدگذاری و طبقه‌بندی دانش و تجربه و به عبارت بهتر، تبدیل دانش ضمنی به دانش آشکار است، مرحله بسیار مهمی برای هم‌افزایی سایر مراحل مدیریت دانش، برای ایجاد و حفظ سازمان یادگیرنده و در نتیجه، برای بهبود و تعالی عملکردی سازمان باشد.

هدف این پژوهش تعیین میزان همخوانی محیط رابط پایگاه‌ها‏ی اطلاعاتی «ابسکو»، «امرالد»، «پروکوئست»، و «ساینس دایرکت» با عناصر رفتار اطلاع‏یابی مدل «الیس» است که عبارت‌اند از: شروع، پیوند‏یابی، مرور، تمایز، بازبینی، و استخراج. پژوهشگران با استفاده از روش مشاهده مستقیم و استفاده از یک سیاهه بازبینی به بررسی میزان پشتیبانی محیط رابط پایگاه‏های مورد بررسی از کارکردهای عناصر این مدل پرداخت. نتایج نشان داد که در طراحی رابط‏کاربر پایگاه‌ها‏ی مورد بررسی، عناصر رفتار اطلاع‏یابی مدل الیس کم‌تر مورد توجه واقع شده‏‏اند. ازجمله عنصر «شروع»، «پیوند‏یابی» و «تمایز» تا حدودی به‌وسیله برخی از محیط‌های رابط‏کاربر پایگاه‌های مورد بررسی حمایت می‏‏شوند؛ ‏اما دیگر عناصر رفتار اطلاع‏یابی (تورق، بازنگری، و استخراج) در ساختار رابط‏کاربر این پایگاه‌ها ‏‏لحاظ نشده‏‏اند. به‌طورکلی میزان مطابقت و همخوانی رابط‏کاربر پایگاه‌ها‏ی اطلاعاتی با عناصر رفتار اطلاع‏یابی الیس در حد متوسط است. بنابراین، استفاده از این عناصر در طراحی و ارزیابی محیط رابط می‏‏تو‏‏اند تأثیر زیادی بر بهینه‏شدن محیط رابط پایگاه‌های اطلاعاتی و درنتیجه بر فرآیند جستجو و بازیابی داشته باشد.

یکی از موضوعاتی که در عصر فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)، در حوزه بازاریابی مطرح شده است، تبلیغات از طریق تلفن همراه است که هنوز شناخت چندانی درباره آن وجود ندارد. در این مقاله سعی شده است با بررسی نگرش و عکس العمل 588 نفر از مصرف¬کنندگان نسبت به دریافت پیامک‌های تبلیغاتی، به این موضوع پرداخته شود. تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر نحوه گردآوری اطلاعات از نوع توصیفی- پیمایشی است. با استفاده از یک پرسشنامه، نگرش افراد نمونه که به روش تصادفی طبقه¬ای انتخاب شده بودند، مورد بررسی قرار گرفت. برای آزمون فرضیات تحقیق از آزمون t و کای اسکویر پیرسون استفاده شده است. نتایج به دست آمده نشان می‌دهند که دیدگاه کاربران تلفن همراه نسبت به پیامک‌های تبلیغاتی تا حدودی مثبت است. این نتیجه در مقایسه با نتایج بسیاری از تحقیقات انجام شده در سایر کشورها که خلاف این عقیده را دارند، قابل توجه است. نویسندگان این مقاله، معتقدند شاید بتوان این نتیجه را به نوظهور بودن این رسانه در ایران نسبت داد.

امروزه معماری سازمانی یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین راهکارهای سازمانی برای همراستایی استراتژیک فن‌آوری اطلاعات با کسب و کار سازمان و ابزار قدرتمندی برای ساماندهی به سیستم‌های اطلاعاتی پیچیده می‌باشد. برخورداری از مزایای معماری سازمانی در صورت مدیریت اثربخش آن میسر می‌باشد. ارزیابی بلوغ معماری سازمانی یک روش اثربخش و معتبر برای مدیریت پروژه معماری سازمانی می‌باشد. این روش با شناسایی وضعیت فعلی سازمان، نقاط ضعف و قوت معماری سازمانی را نمایان می‌سازد. علاوه بر آن تصویر روشنی از میسر رشد را نیز مهیا می‌سازد که می‌تواند مبنای برنامه ریزی برای ارتقا سطح بلوغ معماری قرار گیرد. در این مقاله پس از بررسی ادبیات موضوع، چارچوب پیشنهادی محقق که در آن از فرایندهای فن‌آوری اطلاعات استفاده شده است ارائه گردیده است. به منظور بررسی و تایید چارچوب پیشنهادی از خبرگان حوزه معماری سازمانی نظرسنجی به عمل آمد. نتایج این تحقیق نشانگر آن است که فرایندهای فن‌آوری اطلاعات مبنای مناسبی برای ارزیابی بلوغ معماری سازمانی می‌باشند ودر نهایت چارچوب ارزیابی بلوغ معماری سازمانی ارائه شده در این مقاله به عنوان یک چارچوب معتبر مورد تایید قرار گرفت.

اغلب مدل های انحصار چندجانبه بازار نفت، با فرض وجود کارتلی به نام اوپک شروع می شوند. افزایش پی در پی قیمت های نفت در طی سال های اخیر و عدم توانایی اوپک در تنظیم بازار، امکان وجود رفتار رقابتی در بازار نفت را شدت می بخشد. حال با توجه به این نوسانات شدید در بازار نفت، پیش بینی عرضه نفت، برای سیاستگذاران و شرکت های نفتی بسیار حایز اهمیت می باشد. در سال های اخیر استفاده از شبکه های عصبی مصنوعی در کنار روش های اقتصادسنجی در پیش بینی متغیرهای مهم اقتصادی مرسوم شده است. علت آن نیز در ویژگی های منحصر به فرد شبکه های عصبی از قبیل: آزادی از فرضیه های آماری و قابلیت حل مسائل غیر خطی پیچیده می باشد. در این مقاله سعی شده است علاوه بر پیش بینی تولید نفت خام در یازده کشور تولیدکننده، با استفاده از دو مدل رگرسیون خطی و شبکه های عصبی، نتایج به دست آمده در هر کشور به طور مجزا مقایسه شود. تخمین ها، حاکی از آن است که شبکه های عصبی پیش بینی های بهتری نسبت به مدل های رگرسیون خطی ارایه می کنند.