علیرضا الهی

هدف پژوهش حاضر تدوین راهبردهای نظام ورزش قهرمانی ایران است. به این منظور از روش تحقیق توصیفی و روش مطالعات راهبردی استفاده شد. در این مطالعه ابتدا وضعیت موجود نظام ورزش قهرمانی کشور بررسی شد. همچنین برنامه های بلندمدت و راهبردی کشورهای مبنا (انگلستان، استرالیا، آفریقای جنوبی و کانادا) مطالعه شد. نتیجة این مطالعات به استخراج فهرست اولیة قوت ها، ضعف ها، فرصت ها و تهدیدها (SWOT) منجر شد. در ادامه، با تشکیل شورای راهبردی به بحث و بررسی در خصوص فهرست مذکور پرداخته شد. پیامد تشکیل شورای راهبردی، پژوهش تدوین فهرست نهایی SWOT بود. این فهرست در قالب پرسشنامة SWOT برای تعداد بیشتری از صاحب نظران (52 نفر) ارسال و جمع آوری شد. به منظور تعیین معنیداری اهمیت هر یک از گویه های SWOT از آزمون دوجمله ای استفاده شد. همچنین، با استفاده از تکنیک TOWS راهبردهای توسعة نظام ورزش قهرمانی کشور تدوین شد. راهبردهای تدوین شده برای نظام ورزش قهرمانی کشور عبارت بودند از: نهادینه کردن تخصص گرایی و شایسته سالاری در فدراسیون ها و بدنه های عملیاتی ورزش قهرمانی، تقویت برنامه های توسعة ورزش سطوح پایه در فدراسیون های ورزشی، توسعة سهم ورزش زنان از منابع مختلف فدراسیون های ورزشی، تدوین و اجرای نظام جامع توسعة علمی ورزش قهرمانی کشور، ایجاد نظام نوین مربیگری در ورزش کشور، تدوین و اجرای نظام جامع خصوصیسازی ورزش قهرمانی، گسترش روابط عمومی و رسانه ای ورزش های موفق به منظور توسعه وجهة عمومی آن ها، افرایش پخش تلویزیونی رشته های ورزشی غیر از فوتبال، تدوین و اجرای نظام جامع جذب و به سازی نیروی انسانی متخصص در عرصه های مختلف ورزش قهرمانی، تقویت نظام تقسیم عادلانة منابع مالی، فیزیکی و انسانی بین رشته های ورزشی، تدوین نظام استانداردسازی اماکن و فضاهای ورزشی کشور با تأکید بر استانداردهای بین المللی، گسترش تعامل سازمانیافته و اثربخش بین نهادهای ملی و منطقه ای ورزش قهرمانی با نظام آموزش و پرورش.

هدف اصلی پژوهش حاضر تدوین برنامة راهبردی توسعة ورزش دانشجویی است و برای انجام آن از روش مطالعات توصیفی (روش مطالعات راهبردی) استفاده شده است. به این منظور، پس از بررسی وضعیت موجود و مطالعة تطبیقی کشورهای مبنا، فهرست مقدماتی قوت ها، ضعف ها، فرصت ها و تهدیدهای (SWOT) ورزش دانشجویی تهیه شد. فهرست مذکور طی جلسات متعددی با حضور نخبگان و مدیران تربیت بدنی دانشگاه های سراسر کشور (83 نفر) ویرایش و از نظر میزان اهمیت بررسی شد. گفتنی است در انتخاب اعضای جلسات از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. در هر یک از موارد مربوط بهSWOT ، هفت گویه (در مجموع 28 گویه) به عنوان گویه های اولویت دار شناسایی شدند. همچنین چشم انداز توسعة ورزش دانشجویی ایران توسط این افراد تدوین شد. چشم انداز تدوین شده عبارت است از: ایجاد فرصت های برابر و گسترش محیطی سالم برای مشارکت دانشجویان در فعالیت های ورزشی. در مرحلة بعد، با استفاده از تکنیک ماتریس TOWS استراتژیهای توسعة ورزش دانشجویی تدوین شد. برخی از مهم ترین راهبردهای پیشنهادی مطالعة حاضر عبارت بودند از: توسعة خصوصیسازی و واگذاری اختیارات اجرایی، حاکمیت برنامه محوری در نهادهای زیرمجموعة ورزش دانشگاهی ایران، تقویت فدراسیون ملی ورزش دانشجویی و ایجاد واحدهای استانی آن، توسعة اماکن ورزشی با اولویت دختران دانشجو و تقویت نظام کارآفرینی و نهضت داوطلبی ورزش دانشجویی. با توجه به راهبردهای مطالعة حاضر پیشنهاد میشود سازمان های متولی ورزش دانشجویی (اعم از بخش دولتی و غیردولتی) برنامه های عملیاتی خود را در راستای تحقق چشم انداز و راهبردهای توسعة ورزش دانشجویی تدوین و اجرا کنند.

یکی از اهداف برگزاری رویدادهای ورزشی جذب درآمد است. از آنجا که حضور هواداران و خرید بلیت توسط آنها از درآمدهای اصلی رویدادها محسوب میشود، توجه به انگیزه های هواداران و تقویت آنها میتواند باعث حضور بیشتر تماشاگران در رویدادها و درآمدزایی حاصل از آن شود. هدف از این تحقیق، اولویت بندی و شناخت ارتباط بین انگیزه ها و عوامل مؤثر بر حضور هواداران است. روش پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری را 80 هزار تماشاگر مسابقه استقلال و پرسپولیس تشکیل می داد که در تاریخ 10/7/88 در ورزشگاه آزادی برگزار شده بود. بر اساس جدول مورگان، از 415 پرسشنامه توزیع شده ، 385 پرسشنامه قابل استفاده تجزیه و تحلیل شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه «انگیزش هواداران ورزش» وون و کیتامورا (2006) بود که پس از اعمال تغییراتی، برای داوری و تأیید روایی در اختیار استادان مدیریت ورزشی قرار داده شد. پایایی آن نیز با استفاده از آلفای کرونباخ تائید شد (81/0= α). داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی (توزیع فراوانی، آزمون اسپیرمن و آزمون فریدمن) تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد بین سن و تعداد دفعات حضور در ورزشگاه رابطه معنیدار و منفی وجود دار. انگیزه های حمایت از تیم، علاقه به فوتبال، زیبایی فوتبال و هیجان بازی با میزان حضور رابطه دارند و علاقه به تیم شهر خود (شهرگرایی) نیز با استقبال زیادی همراه است. در انگیزه های مورد بررسی، علاقه به تیم بیشترین میانگین و علاقه به بازیکن کمترین میانگین را داشت. درمجموع، انگیزه های علاقه به تیم، شهرگرایی، علاقه به فوتبال، زیبایی، هیجان مثبت، اجتماعی شدن، سرگرمی، گریز و علاقه به بازیکن، به ترتیب بیشترین میانگین را داشتند.

هدف از انجام این پژوهش تعیین راهبردها و برنامه های کلان در توسعه تکواندوی ایران بود. این پژوهش، در دو بخش کیفی و کمیانجام گردید. در بخش کیفی، برای تعیین وضعیت موجود تکواندوی کشور، پرسشنامه ای با تعداد 200 سؤال بسته پاسخ تهیه شد و پس از تأیید روایی محتوایی آن توسط خبرگان، نمایندگان تمامی کمیته های فدراسیون و هیئت های سه استان تهران، گیلان و سیستان و بلوچستان به سؤالات آن پاسخ دادند. همچنین در بخش کمّی تحقیق، یک پرسشنامه تحلیل سوات با 5 سؤال عمومی و 47 گویه تهیه، و ضریب پایایی آن 71/0 تعیین شد (01/0 P) و در اختیار 60 تن از خبرگان این رشته قرار گرفت. پس از جمع آوری داده ها در بخش وضعیت موجود، تحلیل سوات انجام شد و با تشکیل چندین جلسه با خبرگان، استراتژیهای توسعه تکواندوی کشور به دست آمد. ضمن شناسایی وضعیت برنامه های جاری تکواندو در کشور، در حوزه های وضعیت عمومی، مسابقات، داوران، مربیان، امور فنی، استان ها، امور قضایی، تحقیقات، آموزش و آزمون، روابط عمومی و امور بین الملل، در چهار حوزه فدراسیون در استان های تهران، گیلان و سیستان و بلوچستان، نقاط قوت، ضعف، تهدیدات و فرصت های رشته تکواندوی کشور شناسایی شد. بر اساس یافته های تحقیق، 12 استراتژی در قالب 34 برنامه کلان و 91 برنامه عملیاتی و در مجموع تعداد 6 پیشنهاد کلی برای توسعه تکواندوی کشور ارائه شد. تکواندوی کشور به لحاظ مدیریت مسابقات، امور داوران، بخش حقوقی از شرایط مناسب تری برخوردار است. برگزاری منظم مسابقات لیگ و توجه به استعدادیابی، در موفقیت تکواندوی کشور در مسابقات جهانی سهم بسزایی دارد، اما تکواندوی کشور از ضعف دانش نظری مربیان و عدم کفایت در برقراری ارتباط مناسب با مراکز تحقیقاتی و علمی کشور متضرر میشود. همچنین بهره گیری از عضویت در کرسیهای بین المللی از مواردی است که مدیران تکواندو از آن سود میجویند. بدین ترتیب باید برنامه ریزی خاصی در مورد پخش رویدادهای تکواندو از رسانه ها صورت پذیرد و نیز فعالیت های بازاریابی، به ویژه حمایت مالی در این زمینه به عمل آید. در مجموع، توجه هر چه بیشتر به مسابقات لیگ حرفه ای، تقویت نظام استعدادیابی، تقویت حضور در کرسیهای مجامع بین المللی و توسعه علمی و پژوهشی تکواندو در کشور از موارد قابل توجهی است که باید مورد توجه مدیران ورزش تکواندو قرار گیرد.

هدف از انجام پژوهش حاضر، تدوین برنامه راهبردی پژوهش های حوزه تربیت بدنی و علوم ورزشی بود. به این منظور ابتدا به بررسی وضعیت موجود نظام پژوهش و وضعیت مطلوب پرداخته شد، سپس با مقایسه آنها، دو فهرست اولیه از قوت ها و ضعف ها، فرصت ها و تهدیدها تهیه گردید. فهرست اولیه یادشده، پس از نهایی شدن در جلسات طوفان مغزی (با حضور صاحب نظران) در قالب پرسشنامه ای برای نظرخواهی اعضاء هیئت علمی دانشگاه ها و پژوهشگران رشته ارسال و جمع آوری شد. به منظور تحلیل نهایی قوت ها و ضعف ها، فرصت ها و تهدیدها و تدوین راهبردها، از روش ماتریس TOWS استفاده شد. نتایج نشان داد مهم ترین راهبردهای توسعه نظام پژوهش در تربیت بدنی و علوم ورزشی عبارت اند از: تقویت تعامل نظام پژوهش علوم ورزشی و پژوهشگران و نهادهای پژوهشی حوزه های مرتبط، تدوین نظام جامع ساماندهی پایان نامه های رشته تربیت بدنی، تخصص عمل در فعالیت های پژوهشی، تقویت ICT نظام پژوهش علوم ورزشی کشور، تقویت برنامه محوری در نهادها و مراکز پژوهشی تربیت بدنی و علوم ورزشی کشور، تقویت و توسعه پژوهش های تقاضا محور، ایجاد نظام تربیت، توسعه دانش و جذب پژوهشگر، تقویت و توسعه فرهنگ پژوهش در بین دانشجویان و اعضاء هیئت علمی رشته تربیت بدنی و علوم ورزشی کشور، ایجاد نظام حمایت مالی و معنوی از پژوهشگران تربیت بدنی و علوم ورزشی و تقویت نظام حقوق معنوی و مالکیت فکری پژوهش های تربیت بدنی و علوم ورزشی، ایجاد یا تقویت ساختار منسجم پژوهشی در گروه ها و دانشکده های تربیت بدنی و مراکز پژوهشی.

باشگاه های حرفه ای فوتبال، بنگاه های اقتصادی صنعت فوتبال به شمار می روند. توسعه باشگاه های حرفه ای نقش مهمی در توسعه اقتصادی صنعت فوتبال ایفا می کند. هدف از مطالعه حاضر شناخت موانع توسعه صنعت باشگاه داری حرفه ای فوتبال در ایران است. به این منظور از روش تحقیق کیفی استفاده شد. در مرحله اول، پس از بررسی وضع موجود و مطالعه تطبیقی، فهرست مقدماتی موانع شناسایی شد. سپس با استفاده از فهرست مقدماتی مذکور (به عنوان ابزار اولیه جمع آوری داده ها)، با نخبگان آگاه از موضوع مورد مطالعه (n=33) به مصاحبه های کیفی به عمل آمد. نتایج نشان می دهد 24 مانع، پیش روی توسعه صنعت باشگاه داری حرفه ای فوتبال است. همچنین یافته ها نشان داد مهم ترین موانع، صرفاً ریشه در ساختار و مدیریت ورزش کشور ندارد و موانع محیطی نیز نقش به-سزایی در این باره دارند. شرایط اقتصاد کلان کشور، مالکیت دولتی باشگاه ها، مشکلات حقوقی و قانونی، مدیریت ضعیف بازاریابی و محدود بودن اندازه بازار صنعت فوتبال، از مهم ترین موانع شناسایی شده در مطالعه حاضر بودند.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین سبک رهبری و منبع قدرت مربیان تیم های لیگ برتر والیبال کشور از دیدگاه بازیکنان و اهداف فرعی تحقیق، اولویت بندی سبک های رهبری و منابع قدرت مربیان بود. به این منظور کلیه بازیکنان لیگ برتر والیبال کشور در سال 1387 به پرسشنامه های مقیاس رهبری در ورزش (چلادورای و صالح، 1980) و اعمال قدرت (سوسمان و دیپ، 1989) پاسخ دادند. روایی این پرسشنامه ها توسط 10 نفر از استادان مدیریت ورزشی تایید و ضریب پایایی آنها به ترتیب از روش آلفای کرونباخ (83/0=a) و کودر ریچاردسون 21 (70/0= r21) به دست آمد. از مجموع 157 پرسشنامه توزیع شده، اطلاعات 142 پرسشنامه برگشتی (44/90%) با استفاده از آزمون های کلموگروف - اسمیرنوف، فریدمن و ضریب همبستگی اسپیرمن تجزیه و تحلیل شد. روش تحقیق همبستگی است. تحلیل داده ها نشان داد که مربیان به ترتیب از سبک های آموزش و تمرین، حمایت اجتماعی، بازخورد مثبت، آمرانه و دموکراتیک استفاده می کنند. همچنین منابع قدرت مربیان به ترتیب عبارت است از: قدرت تخصص، قانونی، مرجعیت، پاداش و اجبار. در بین مولفه های سبک رهبری و منبع قدرت، تنها بین سبک آموزش و تمرین با قدرت تخصص (05/0p< ، 173/0= r) و نیز سبک حمایت اجتماعی با قدرت تخصص (05/0p< ، 165/0= r) در آزمودنی ها همبستگی مثبت و معنی دار مشاهده شد. نتایج با توجه به نظریه رهبری وضعی هرسی و بلانچارد قابل توجیه است، ولیکن با توجه به بدیع بودن حوزه پژوهش، به نظر می رسد قضاوت بهتر و دقیق تر مستلزم پژوهش های بیشتری است.

هدف از پژوهش حاضر شناسایی موانع پیش روی توسعه درآمدزایی حاصل از حمایت مالی در صنعت فوتبال جمهوری اسلامی ایران بود. به این منظور با استفاده از روش تحقیق کیفی به مصاحبه های عمیق با نخبگان آگاه از موضوع مورد بررسی پرداخته شد. جمع آوری داده ها تا حد رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. مطابق با مبانی تحقیقات کیفی، تحلیل یافته ها همزمان با جمع آوری داده ها انجام گردید. نتایج نشان داد مهم ترین موانع موجود در توسعه درآمدزایی حاصل از حمایت مالی صرفاً در ساختار مدیریت صنعت فوتبال قرار نداشته و موانع محیطی نیز در عدم توسعه درآمدزایی حاصل از حمایت مالی نقش مهمی دارند. مهم ترین موانع شناسایی شده ریشه در ساختار اقتصادی کشور، برخی مشکلات حقوقی و قانونی، مالکیت دولتی باشگاه ها، ساختار و نیروی انسانی صنعت فوتبال، مدیریت بازاریابی، برنامه ریزی مسابقات فوتبال، امکانات و تسهیلات صنعت فوتبال و ... دارند.

نظریه سازمان های یادگیرنده، نظریه جدید مدیریتی است که توسط «پیترسنج» ارائه شده است. وی معتقد است در دنیای کنونی که دنیایی پیچیده است و با تغییرات سریع، سازمان ها در صورتی می توانند خود را با محیط وفق دهند که با همان سرعت ایجاد تغییرات، به یادگیری بپردازند و به سازمان یادگیرنده تبدیل شوند. راهکارهای ایجاد سازمان های یادگیرنده را می توان در شناسایی و رفع موانع ایجاد آنها جست وجو کرد. به این منظور در مطالعه حاضر، برای شناسایی موانع زیربنایی ایجاد سازمان های یادگیرنده در نهادهای ورزشی کشور با استفاده از پرسشنامه موانع یادگیری سازمانی به جمع آوری نظرهای مدیران عالی ورزش کشور پرداخته شد. یافته های مطالعه بیانگر آن بود که مهم ترین موانع ایجاد سازمان های یادگیرنده در نهادهای ورزشی کشور به ترتیب اولویت عبارتند از: تفکر غیرسیستمی در سازمان، عدم ثبات مدیریتی، پذیرش تدریجی مشکلات و تهدیدات، عدم آرمان مشترک بین اعضا و ارج ننهادن به افراد خلاق و نوآور.

استادیوم های فوتبال زیر ساخت های اصلی این رشته ورزشی پرطرفدار در جامعه به شمار می رود رعایت استانداردهای لازم در این استادیوم ها از جنبه ها مختلفی نظیر ایمنی بالا بردن کیفیت مسابقات جلب تماشاگر بیشتر به ورزشگاه دریافت مجوز میزبانی مسابقات فوتبال در سطوح بین المللی و غیره حائز اهمیت است در این تحقیق وضعیت استادیوم های فوتبال کشور با معیارهای اروپائی مقایسه شده است این معیار ها در 7 حیطه جداگانه نظیر امکانات و تسهیلات مناسب برای تماشاگران عادی تماشاگران ویژه خبرنگاران و رسانه های گروهی بازیکنان مربیان داوران و غیره دسته بندی شده است برای تجزیه و تحلیل داده ها از دو روش آمار استنباطی ( آزمون غیر پارامتریک یومان وایت نی ) و آمار توصیفی ( میانگین و نمودار در صد فراوانی ) استفاده شد نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد اکثر استادیوم های کشور در حیطه های هفتگانه از وضعیت خوبی برخوردار نیستند از این رو با توجه به اهمیت وجود استانداردهای لازم در استادیوم های فوتبال لزوم ایجاد یک برنامه ریزی جامع و راهبردهای برای استادیوم های فوتبال کشور پیشنهاد می شود