محمود اکرامی

تحلیل هم استنادی یکی از روش هایی است که در مطالعات علم سنجی و ترسیم ساختار علمی حوزه های گوناگون کاربرد فراوانی دارد. هدف پژوهش حاضر ترسیم ساختار حوزه آموزش از راه دور بر اساس تحلیل هم استنادی و روش آن تحلیل محتوایی با استفاده از تحلیل هم استنادی است. جامعه پژوهش مدارکی است که در حوزه مطالعات آموزش از راه دور در پایگاه اطلاعاتی وب آو ساینس در بازه زمانی 1985 تا 2016 نمایه شده اند و تعداد آن 31607 رکورد است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای «یو سی آی نت» و «بایب اکسل» و نیز ماتریس متقارن و روش تحلیل خوشه ها استفاده شد. ساختار حوزه آموزش از راه دور بر اساس تحلیل هم استنادی از هشت خوشه به شرح زیر تشکیل شده است: «یادگیری ماشینی»، «زیرساخت های آموزش الکترونیکی»، «الگوهای یادگیری سیار»، «تکنولوژی آموزشی و هوش مصنوعی»، «متفرقه»، «تئوری های یادگیری و مدل های فهمیدن»، «آموزش در فضای مجازی» و «روش های آموزش از راه دور». با توجه به خوشه های شکل گرفته، اصلی ترین و رایج ترین موضوع در پژوهش های این حوزه «یادگیری الکترونیکی» است. نتایج حاصل از تحلیل خوشه ها و نمودار راهبردی نشان داد که مفاهیم نوظهور حوزه آموزش از راه دور عبارت از هوش مصنوعی در آموزش، مهندسی آموزشی، محیط یادگیری هوشمند، طراحی آموزشی، مدیریت انگیزشی، بازآموزی، تاکسونومی، هوش محاسباتی، چند رسانه ای ها، اشتراک اطلاعات و مدل های ادراک مفاهیم است. سیاستگذارن پژوهشی باید اولویت های پژوهشی این حوزه را به سوی این مفاهیم سوق دهند.

پژوهش حاضر که در صدد پیش بینی رهبری دانشگاهی بر پایه کارافرینی مدیر است، از نظر هدف، کاربردی؛ از لحاظ داده ها جز مطالعات کمی است و محقق در صدد زمینه یابی، توصیف، تبین و کشف اطلاعات در یک مقطع زمانی خاص است. برای انجام این پژوهش 446 پرسشنامه (پرسشنامه رهبری دانشگاهی و پرسشنامه کارافرینی مدیر) با متغیرهای مورد مطالعه؛ رهبری آموزشی، کارآفرینی مدیر و مشخصات فردی(تجربه کاری، سن) به کمک نرم افزارSAS مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفته است و برای پاسخ به پرسش اصلی"آیا رهبری آموزشی دانشگاه را می توان برپایه کارآفرینی مدیران پیش بینی نمود؟" ازمدل همبستگی بنیادی استفاده شده است. یافته ها حاکی از آن هستندکه؛ نیاز به پیشرفت و اعتماد به نفس بسیار بالا موّلد ترغیب مداری و مهارت های بین فردی بسیاربالاست، مخاطره پذیری و تحمل ابهام بسیار بالا تولید کننده تفاهم مداری و توسعه مداری بسیاربالاست، ودرنهایت رهبران دانشگاهی باکمک سه متغیر بسیار بالای موضع کنترل درونی و منفعت طلبی و انعطاف پذیری قادرند به هدف مداری و توسعه مداری بسیار بالا از رهبری آموزشی دردانشگاه دست یابند. به طورکلی می توان نتیجه گرفت ترکیب های خطی متفاوت از مؤلفه های کارآفرینی مدیران، ترکیب های خطی متفاوتی از رهبری آموزشی در دانشگاه را به وجود می آورد و همین اقتضایی بودن مدل، پژوهش حاضر را از سایر پژوهش ها متمایز می نماید.

این پژوهش با هدف بررسی شیوه های پیاده سازی سیستم های آموزشی هوشمند، موجب اطلاع رسانی درباره یادگیری سیار می شود. روش تحقیق نیمه تجربی بود. جامعه آماری را دانش آموزان پسر پایه سوم متوسطه اول مدارس هوشمند شهر گرمسار در نیم سال اول سال تحصیلی 97-96 تشکیل می دهند. بر اساس جدول مورگان 102 نفر به عنوان نمونه آماری به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب، و در دو گروه آزمایش و گواه به صورت تصادفی جایگزین شدند. چند درس از کتاب زبان انگلیسی به عنوان محتوای آموزش انتخاب گردید و پیش از آموزش، از هر دو گروه پیش آزمونی گرفته شد. گروه گواه مطابق معمول، بر اساس سیستم های آموزشی هوشمند آموزش دیدند. اما یادگیری گروه آزمایش با استفاده از سیستم های آموزشی هوشمند به-واسطه ابزارهای سیار (تبلت و موبایل) بود. بعد از آموزش، پس آزمونی برگزار شد. داده های به دست آمده با استفاده از نرم-افزارSPSSv.18، در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی (آزمون آماری T مستقل) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺸﺎن داد نمرات درس زبان انگلیسی گروه آزمایش که با استفاده از سیستم های آموزشی هوشمند در بستر یادگیری سیار آموزش دیدند، بیش از نمرات درس زبان انگلیسی گروه گواه که با استفاده از سیستم های آموزشی هوشمند آموزش دیدند بود (3.353t= و 0.001sig.=). بنابراین، می توان گفت پیاده سازی سیستم های آموزشی هوشمند در بستر یادگیری سیار اثرات مثبتی بر آموزش دارد.

پژوهش حاضر، با هدف توسعه مؤلفه های یادگیری سازمانی بر پایه بینش سازمانی کارکنان دانشگاه پیام نور تهران صورت گرفته است. روش پژوهش از نظر هدف، توسعه ای و از نظر شیوه گردآوری داده ها، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان (مدیران و کارشناسان) دانشگاه پیام نور استان تهران به تعداد 120 نفر بود که با استفاده از جدول مورگان، پس از نمونه برداری تصادفی، 91 پاسخ نامه انتخاب گردید. ابزار گردآوری داده ها دو پرسش نامه محقق ساخته بینش با 40 و یادگیری سازمانی با 42 ماده بود، روایی ابزارها به وسیله روایی سازه و اعتبار آنها از طریق آلفای کرونباخ (90/0 و 96/0) به دست آمد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی بیانگر آن است که بینش سازمانی و یادگیری سازمانی کارکنان هر یک مرکب بر شش مؤلفه است که روی هم به ترتیب 1/49 و 5/63 درصد از واریانس کل بینش و یادگیری سازمانی را پوشش می دهند. تعیین فاصله اطمینان 99 درصدی متغیرها نشان داد که مؤلفه های بینش کارکنان در جامعه مورد مطالعه بالا و عوامل یادگیری سازمانی به جز رهبری راهبردی و مهارت فردی نیز بالاست اما مؤلفه های دیگر در سطح متوسط ارزیابی گردید. پس از اجرای آزمون فریدمن، رتبه بندی مؤلفه های بینش در جامعه به ترتیب؛ ارتباطات، نگرش، بهره وری، خلاقیت، سرپرستی و نظارت و آزادی عمل، اما رتبه بندی مؤلفه های یادگیری سازمانی در جامعه به ترتیب؛ مهارت فردی، رهبری راهبردی، چشم انداز، توانمندسازی، مدل ذهنی و یادگیری تیمی است. به استثنای سرپرستی و نظارت که با تجربه خدمتی رابطه دارد، هیچ یک از متغیرهای دیگر با ویژگی های فردی رابطه ندارند. در نهایت نتایج اجرای مدل همبستگی بنیادی، در برون داد نهایی تنها یک زوج مدل بهینه معرفی کرد.

هدف اساسی این پژوهش پیش بینی درگیری تحصیلی عاطفی و خودپنداره تحصیلی در بین دانشجویان آموزش از دور و حضوری بر اساس ساختار اجتماعی آموزش و ادراک از محیط های آموزشی( ادراک از ساختار کلاس و ادراک از انتظارهای آموزشی اساتید) بود. شرکت کنندگان پژوهش شامل 700 دانشجوی کارشناسی(350 دانشجوی آموزش از دور 350 دانشجوی حضوری) بودند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. بمنظور سنجش متغیرهای پژوهش از خرده مقیاس ارزش تکلیف پرسش نامه MSLQ پنتریج و همکاران، مقیاس احساس تعلق وانگ و همکاران، مقیاس خودپنداره تحصیلی رونالدز و مقیاس ادراک از ساختار کلاس بلک برن استفاده شد. افزون بر این، ساختار اجتماعی آموزش و انتظارهای آموزشی اساتید نیز با استفاده از پرسش نامه پژوهشگرساخته اندازه گیری شد. یافته های معادله های رگرسیون نشان داد که در زمینه پیش بینی خودپنداره تحصیلی و درگیری تحصیلی عاطفی با وجود این که بسیاری از متغیرهای پیش بین سهمی مؤثر داشتند، با این حال، تکالیف انگیزشی بر ارزش تکلیف، حمایت از خودمختاری بر احساس تعلق به دانشگاه و حمایت های تحصیلی دانشجویان بر خودپنداره تحصیلی هر دو گروه از دانشجویان سهمی برجسته داشت. تحلیل جداگانه معادله رگرسیونی برای دانشجویان آموزش از دور و حضوری نیز نشان داد که تکالیف انگیزشی، ارزش تکلیف را در بین هر دو گروه از دانشجویان پیش بینی کرد. با این حال، در مورد خودپنداره تحصیلی و احساس تعلّق سهم متغیرهای پیش بین متفاوت بود. افزون بر این، نتایج و یافته های این پژوهش تفاوت هایی معنادار را در بین دانشجویان آموزش از دور و حضوری در زمینه همه متغیرهای مورد بررسی در این پژوهش به جز حمایت های فردی اساتید و دانشجویان نشان داد. نکته تأمل پذیر، برتری دانشجویان حضوری بر آموزش از دور در بیش تر متغیرهای مورد بررسی به جز حمایت فردی اساتید و دانشجویان، تکالیف انگیزشی، حمایت از خودمختاری و ارزش تکلیف بود. در مجموع، نتایج این پژوهش ضمن فراهم ساختن حمایت تجربی خوبی در زمینه ارتباط زمینه های آموزشی با خودپنداره تحصیلی و درگیری تحصیلی عاطفی، اثرات متفاوت زمینه های آموزشی را در زمینه اخیر نشان داد.

هدف از این پژوهش بررسی سهم وضعیت اقتصادی- اجتماعی، سرمایه فرهنگی خانوده و ساختار اجتماعی آموزش در پیش بینی درگیری تحصیلی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان آموزش از دور و حضوری و تفاوت های موجود در این زمینه بود. روش پژوهش همبستگی بود. آزمودنی ها نیز شامل 700 دانشجوی کارشناسی در سال تحصیلی 93-92 بودندکه بر اساس جدول مورگان و با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها فرم اعلام معدل تحصیلی و پرسشنامه بود. برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه و آزمون t مستقل استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد که وضعیت اقتصادی - اجتماعی و سرمایه فرهنگی خانواده علیرغم اینکه در پیش بینی درگیری تحصیلی و پیشرفت تحصیلی هر دوگروه از دانشجویان مؤثر بود با این حال بخش اعظم نتایج تربیتی دانشجویان آموزش از دور بیشتر با این متغیرها تبیین می شود. درارتباط با دانشجویان حضوری نیز علاوه بر نقش سرمایه فرهنگی، نویسندگان این مقاله شاهد حضور برجسته برخی ابعاد ساختار اجتماعی آموزش از جمله حمایت های تحصیلی اساتید و دانشجویان برروی نتایج تحصیلی بودند. یافته دیگر این تحقیق وجود تفاوت های معنادار در بین دانشجویان آموزش از دور و حضوری دراغلب متغیرهای مورد بررسی و برتری دانشجویان اخیر بردانشجویان آموزش از دور به جزء درگیری شناختی بود.

مطالعة حاضر با عنوان «برآورد پارامترهای سؤال های چندگزینه ای در ارزشیابی نظام های آموزشی مجازی» روی آزمون های ریزشی برای ممانعت از تکرار آزمون انجام پذیرفت. برای برآورد پارامترهای سؤال ها، پاسخ نامه های 49 آزمون نهایی دانشجویان ریزشی یک نیمسال تحصیلی بررسی گردید. در مدل کلاسیک، درجه دشواری هر سؤال (p) نسبت پاسخ های درست به کل آزمودنی ها و قدرت تشخیص (Rpbis) ضریب همبستگی دو رشته ای نقطه ای با کل آزمون در نظر گرفته می شود، محاسبات نشان داد: 1- در 7/89% آزمون ها حتی یک سؤال خیلی آسان و روا مشاهده نگردید. 2- در 26/63% آزمون ها حتی یک سؤال خیلی سخت و روان مشاهده نگردید. 3- فقط 04/2% آزمون ها بدون سؤال ناروا است. پس از حذف سؤال های ناروا، دوباره نمرة دانشجویان تعیین و حدود 11/15% افراد از کمند ریزش جستند. به این ترتیب با حذف ماده های ناروا، درصد آزمون های ریزشی به شدت کاهش می یابد، از اتلاف منابع جلوگیری می شود، ملاک پیشرفت تحصیلی دانشجویان واقعی تر و مبنای تصمیم گیری های بهتر را برای دانشگاه فراهم می آورد.

هدف: هدف این پژوهش مقایسه سطح سلامت عمومی وعزت نفس زنان سالمند آموزش دیده در انجمن آلزایمر ایران با دیگران است. روش: 40نفر زن سالمند که 20 نفر آموزش دیده در انجمن آلزایمر ایران و20 نفر هم از خارج انجمن به روش جورکردن گروه همتا انتخاب شدند. روش تحقیق علی مقایسه ای بوده و اطلاعات با پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ وعزت نفس کوپراسمیت جمع آوری شده است. یافته ها: برپایه یافته یکم پژوهش با استفاده از مدل t تک نمونه ای ، سلامت عمومی و عزت نفس در جامعه زنان سالمند در حد بالا ارزیابی گردید. یافته دوم پژوهش براساس مدل t مستقل نشان داد که میزان هر دو متغیر در زنان سالمند آموزش دیده انجمن از زنان سالمند آموزش ندیده بیشترست(سطح معناداری 0/001). یافته سوم با استفاده از مدل رگرسیون خطی همزمان نشان داد سلامت عمومی باعزت نفس زنان سالمند رابطه دارد. یافته چهارم براساس مدل همخوانی مجذورکای این بود که بین عزت نفس و سلامت عمومی زنان سالمند با ویژگی های فردی آنان (میزان تحصیلات، وضعیت تاهل، موقعیت شغلی، وضعیت اقتصادی، شرایط سلامتی) رابطه ای مشاهده نگردید. نتیجه گیری: آموزش زنان سالمند در سلامت عمومی و عزت نفس آنان تاثیر گذار است.

پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه سلامت سازمانی با مدیریت دانش مدیران دانشگاه علامه طباطبایی انجام گردید. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه ی جمع آوری داده ها توصیفی _ همبستگی است. جامعه ی آماری این تحقیق شامل کلیه مدیران آموزشی و پژوهشی در دانشگاه تعداد 70 نفر بودند و از این تعداد 61 نفر به پرسش نامه ها پاسخ داده و داده های آن ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. داده های پژوهش از طریق پرسش نامه (محقق ساخته) سلامت سازمانی با پایایی 94/0 و مدیریت دانش با پایایی 91/0 جمع آوری و از طریق آزمون هایt تک نمونه ای، فریدمن، مجذورکای، رگرسیون خطی همزمان و همبستگی بنیادی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش بیانگر این بود که وضعیت سلامت سازمانی و هفت مؤلفه (روحیه، تاٌکید علمی، ملاحظه گری، ساختاردهی، حمایت منابع، نفوذ مدیر، یگانگی نهاد) و مدیریت دانش و سه مؤلفه آن (خلق دانش، انتشار دانش، کاربرد دانش) در سطح پایینی قرار دارد. در رتبه بندی مؤلفه های سلامت سازمانی، مؤلفه ملاحظه گری مدیران بالاترین رتبه و مؤلفه یگانگی نهاد مدیران در پایین ترین رتبه و مؤلفه های روحیه، تاٌکید علمی، ساختاردهی، حمایت منابع و نفوذ مدیر به ترتیب در رتبه های دوم، سوم، چهارم، پنجم و ششم قرار دارند؛ در مجموعه مؤلفه های مدیریت دانش، مؤلفه انتشار دانش در رتبه یکم، مؤلفه کاربرد دانش در رتبه دوم و مؤلفه خلق دانش در رتبه سوم قرار گرفته اند. همچنین متغیرهای فردی با سلامت سازمانی و مدیریت دانش رابطه ای ندارد. و در نهایت با استفاده از مدل همبستگی بنیادی بین سلامت سازمانی و مدیریت دانش رابطه مثبت وجود دارد.

بی تردید کارآفرینی، نقشی بسیار کلیدی در اقتصاد شهری و دستیابی به توسعه اقتصادی دارد و از طریق اجرای راهبرد توسعه اقتصادی، شرایط مطلوبی برای مدیریت شهری فراهم می شود. به علت تأثیر کارآفرینی و عوامل آن در اقتصاد و مدیریت شهری، هدف پژوهش حاضر، نام گذاری عوامل کارآفرینی و استاندارد نمودن این ویژگی ها می باشد. در تحقیق حاضر، عمده داده ها بر اساس مطالعات کتابخانه ای و تحقیقات میدانی گردآوری شده اند. سپس از پرسشنامه ای برای سنجش کارآفرینی استفاده گردید. جامعه آماری این مقاله شامل تمامی کارکنان اعم از مدیران، کارشناسان ارشد و کارشناسان در شهرداری منطقه 7 تهران می باشد که تعداد آنها 420 نفر است و 201 نفر از آنها با روش نمونه برداری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. همچنین روایی و اعتبار مقیاس کارآفرینی، بسیار بالا بوده (9171/0) و از این آزمون برای سنجش کارآفرینی کارکنان در سازمان های دیگر نیز می توان استفاده کرد. نتایج به دست آمده نشان داد که عوامل خلاقیت، استقلال، نفوذ، بیرونی بودن، استعداد تجاری سازی، انعطاف پذیری، توفیق طلبی و یادگیری، عوامل مؤثر بر کارآفرینی می باشند

پژوهش حاضر به منظور «بررسی رابطه نظام ارزش ها و هوش فرهنگی مدیران دانشگاه علامه طباطبایی» انجام گردید. جامعه آماری کلیه مدیران شاغل در دانشگاه که برابر با70 نفر بودند و از این تعداد 56 نفر به پرسشنامه ها پاسخ داده و داده های آنها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.برای اندازه گیری متغیرهای نظام ارزش ها از ابزار پرسشنامه آلپورت،ورنون و لیندزی و برای اندازه گیری هوش فرهنگی به مفهوم کلی و متغیرهای آن از پرسشنامه هوش فرهنگی (CQS) استفاده شده است.یافته های پژوهش نشان می دهد که میزان متغیرهای ارزش سیاسی،ارزش نظری، ارزش اقتصادی نظام ارزش ها در سطح بالا و متغیر ارزش هنری در سطح متوسط و ارزش اجتماعی و ارزش مذهبی در سطح پایینی قرار دارد. میزان متغیرهای فراشناخت و انگیزش در سطح بالا و هوش فرهنگی به مفهوم کلی و متغیر رفتار در سطح متوسط و متغیر شناخت در سطح پایین قرار دارد. رتبه بندی نظام ارزش ها در بین مدیران از این قرار است: 1-ارزش سیاسی؛ 2-ارزش علمی؛ 3-ارزش اقتصادی؛ 4- ارزش هنری؛ 5- ارزش اجتماعی و 6- ارزش مذهبی و رتبه بندی هوش فرهنگی به مفهوم کلی و متغیرهای آن به این ترتیب است: 1-فراشناخت؛ 2-انگیزش؛ 3-رفتار؛ 4- شناخت.

زمینه وهدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل سازنده شایستگی های مدیران دانشگاه پیام نور استان تهران و همچنین تعیین تعداد سوال های هر یک از عوامل، ترتیب اولویت عوامل و شاخص های مذکور و در نهایت ارائه مدل مطلوب شایستگی مدیران صورت گرفته است. روش: تحقیق حاضر از نوع توصیفی و روش آن تحلیل عاملی اکتشافی است. جامعه آماری، کلیه کارکنان دانشگاه پیام نور استان تهران است که بر اساس روش نمونه گیری در دسترس و فرمول تعیین حجم نمونه پژوهش حاضر، 86 نفر محاسبه شد. ابزار سنجش پژوهش حاضر را پرسشنامه تشکیل می دهد که از طریق آن شایستگیهای مدیران به وسیله کارکنان آنان مورد سنجش قرار گرفت و در نهایت به وسیله آزمون تحلیل عاملی از نوع تجزیه مولفه های اصلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: برونداد اولیه نشان می دهدکه دترمینان ماتریس همبستگی00007/0 عددی غیرصفر، ومقدارKMO برابر897/0، ونتیجه آزمون کرویت بارتلت به مقدار 971/27272 نیزهمچنان ازلحاظ آماری درسطح کمتراز 00001/0 معناداراست. در برونداد نهایی عامل های 16گانه استخراج شده باروش PC بااستفاده ازشیوه واریماکس دوران داده شده، ومجموعه ماده هایی که مشترکا بایک عامل همبسته بوده وتشکیل یک پاره تست داده اند نتیجه گیری : در مجموع بر اساس اجرای تحلیل عاملی شانزده عامل زیر احصاء شد: 1- درک تفاوت های فردی، 2- مدیریت تغییر، 3- مدیریت مالی، 4- تیم سازی، 5- مدیریت بحران، 6- درک ماموریت سازمان، 7- شناخت واقعیت های سازمانی، 8- یادگیری مستمر، 9- مدیریت منابع انسانی، 10- برنامه ریزی ، 11- مشارکت جویی، 12- مشتری محوری، 13 مهارت فنی، 14- ثابت قدمی، 15- توجه به منافع سازمانی و 16- تعیین هدف های چالشی برای شایستگیهای مدیران.

پژوهش حاضر، با هدف ارتقای شایستگی های مدیران از طریق تعیین عوامل سازنده شایستگی های آنان انجام شده است. برای پاسخ به پرسش پژوهش –شایستگی مدیران ازچه عواملی اشباع می شود - پرسشنامه دست ساز دارای 137 ماده بر پایه مقیاس چهار درجه ای میزان ضرورت بسیار کم، نسبتاً کم، نسبتاً زیاد و بسیار زیاد به ترتیب با ارزش 4،3،2،1 تنظیم شد و 251 نفر از مدیران پایه استان خراسان رضوی آن را تکمیل کردند. در برونداد نهایی، شانزده عامل استخراج شده با روش PC و شیوه واریماکس دوران داده شده، نشان داد که دترمینان ماتریس همبستگی00007/0 عددی غیرصفر، و مقدار KMO برابر با 897/0، و نتیجه آزمون کرویت بارتلت 971/27272 است که به لحاظ آماری در سطح کمتر از 00001/0 معنادار است. در نهایت، شانزده عامل استخراج گردید که 2/60 درصد از کل واریانس شایستگی مدیران را تبیین می کنند. مجموعه ماده هایی که با یک عامل همبسته مشترک بوده و یک پاره تست را تشکیل داده اند، به شرح زیر نامگذاری گردید: 1- درک تفاوت های فردی، 2- مدیریت تغییر، 3- مدیریت مالی، 4- تشکیل گروه ، 5- مدیریت بحران، 6- درک مأموریت سازمان،7- شناخت واقعیت های سازمان، 8- یادگیری مستمر، 9- مدیریت منابع انسانی، 10- برنامه ریزی، 11- مشارکت جویی، 12- مشتری محوری، 13- مهارت فنی، 14- ثابت قدمی، 15- توجه به منافع سازمان، 16- توجه به اهداف چالشی. عوامل مذکور، 2/60 درصد از کل واریانس شایستگی مدیران را تبیین می کند.