علینقی امیری

علینقی امیری

مدرک تحصیلی: استاد، دانشکدة مدیریت و حسابداری، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۴۹ مورد.
۲۱.

تبیین ارتباط میان گزاره های اسلام و گزاره های مدیریت

کلید واژه ها: گزاره های کشفی گزاره های اعتباری اسلام مدیریت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳۲ تعداد دانلود : ۴۳۱
تقریرهای متفاوتی از مدیریت اسلامی، به عنوان جلوه ای از تولید علم دینی شده است. مدیریت اسلامی ترکیبی از مدیریت (به عنوان علم) و اسلام (به عنوان دین) را شکل می دهد که هر کدام، پشتوانه ای به وسعت یک کتابخانه از موضوعات و نظریه ها دارند. در این مقاله تلاش شده است از دیدگاهی نو، پنجره ای جدید به موضوع رابطه اسلام و مدیریت پرداخته شود. در این دیدگاه، گزاره های دین و علم، از لحاظ کشفی و اعتباری بودن مورد بررسی قرار می گیرد و سپس چگونگی ارتباط آنها تبیین می شود. نتیجه اینکه در حوزه گزاره های کشفی، دستاوردهای یقینی بشری و دستاوردهای دینی تعارضی ندارد. عقل خود یکی از منابع دین است و آنچه عقل بدان می رسد، دینی است. از سوی دیگر، از آنجا که وحی، دانشی یقینی است بر دستاوردهای عقلی بشری – که خطا در آن راه دارد- سلطه دارد. در حوزه گزاره های اعتباری، اخلاق و فقه (گزاره های اعتباری دین) به عنوان قانون ِرفتار و اقدام فردی و اجتماعی بر گزاره های اعتباری دانش مدیریت و یک مدیر حاکم است. چارچوب گزاره های اعتباری اسلام منطقه موجه ی را شکل می دهد که مدیر می تواند در آن منطقه مسیرهای متفاوتی را برگزیند. بهینگی گزاره اعتبار شده، بر آمده از سایر متغیّرهایی است که مدیر در پردازش خود برای تدوین گزاره اعتباری در نظر می گیرد. نتیجه این دیدگاه آن است که مدیریت اسلامی، مدیریتی مبتنی بر حقیقت (گزاره های کشفی اسلام) و در چارچوب شریعت (گزاره های اعتباری اسلام) است.
۲۲.

تبیین تقوا بعنوان معیار سنجش در خط مشی گذاری فرهنگی در پرتوی آیات قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قرآن تقوا خط مشی گذاری فرهنگی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت گروههای ویژه مدیریت اسلامی
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت سازمانی و منابع انسانی رفتار سازمانی
تعداد بازدید : ۱۱۲۲ تعداد دانلود : ۴۶۴
با توجه به اهمیت نقش تقوا در سنجش و ارزیابی فرآیند خط مشی گذاری و مدیریت فرهنگ سازمانی، پژوهش حاضر با هدف شناسایی تقوا بعنوان ابزار سنجش در خط مشی گذاری فرهنگی در پرتوی آیات قرآن کریم و طبقه بندی انواع آن انجام شد. جامعه آماری این تحقیق را خبرگان حوزه در مقطع خارج فقه و اصول و فقهای برگزیده دینی تشکیل می دهند که از بین آنها بر اساس روش ترکیبی (کیفی-کمی) 3 نفر برای گردآوری اطلاعات در مرحله اول (مصاحبه عمیق) و 14 نفر در مرحله دوم (تشکیل گروه های کانونی و توزیع پرسشنامه) برگزیده شدند. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها منجر به تبین مفهوم تقوا و شناسایی مؤلفه ها و طبقات آن گردید. علاوه بر این، مشتقات تقوا از آیات مختلف قرآن کریم استخراج و صحت و دقت آن توسط خبرگان امر مورد تأیید قرار گرفت. در انتها نیز با توجه به جمیع مطالعات انجام شده و با الهام از ارتباطات چهارگانه انسان با خویشتن، انسان با خدا، انسان با جهان هستی و انسان با هم نوع خود، نحوه اثرگذاری طبقات مختلف تقوا بر یکدیگر شناسایی گردید. در انتها پیشنهاد شد از نتایج مستخرجه در این پژوهش به عنوان ابزاری جهت ارزیابی خط مشی های فرهنگی استفاده شود.
۲۳.

واکاوی علل ناکامی یکپارچه سازی خط مشی های فرهنگی در ایران؛ مطالعه مبتنی بر روش نظریه پردازی داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: یکپارچه سازی خط مشی ساختار خط مشی گذاری فرآیند خط مشی گذاری زیست بوم فرهنگ نظریه پردازی داده- بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۱ تعداد دانلود : ۶۸۶
وجود خط مشی های متعدد برای حل مسائل مشترک و یا برای حوزه خط مشی واحد، سبب می گردد نتایج آن خط مشی ها حاصلِ مطلوبی را به ارمغان نداشته باشند. موازی کاری، تعارض نقش ها و عدم همکاری میان نهادهای ذیلِ یک حوزه خط مشی گاه باعث می شود با برآیند صفر و یا حتی منفی در ارزیابی نتایج آن خط مشی ها مواجه گردیم. چه باید کرد؟ مدل ها و رویکردهای متنوعی در پاسخ به این سؤال ارائه شده است. پاسخ به این سؤال را در انبوهی از مفاهیم متنوعی می توان یافت که هریک از زاویه ای خاص و گاهی متفاوت به این مسئله نگریسته اند. اصلی ترین پاسخ را با مفهومی تحت عنوان «یکپارچه سازی خط مشی» پیشنهاد داده اند. یکپارچه سازی خط مشی را می توان « به مثابه یک فرآیند مفهوم پردازی تعریف نمود که طی آن، خط مشی ها در یک کلِّ واحد، همسان و هماهنگ می شوند و یا اینکه مسائل مربوط به یک خط مشی در دیگر خط مشی ها ادغام می شود». علی رغم مناسب بودن این رویکرد برای اجرا در فرآیند خط مشی گذاری در حوزه های مختلف کشور، چنین رویکردی نتوانسته است مسیر همواری را برای خود ایجاد نماید. این تحقیق بر آن است تا با استفاده از روش شناسی نظریه پردازی داده- بنیاد به واکاوی علل این ناکامی در حوزه فرهنگ بپردازد. بدین منظور، مصاحبه های عمیق و باز با خبرگان اجرایی و دانشگاهی حوزه خط مشی گذاری فرهنگی صورت گرفت و نظرات آنان در سه مرحله و بر اساس کدگذاری باز، محوری و انتخابی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. آنچه در نهایت حاصل گردید، سه مقوله اصلیِ مؤثر در ناکامی یکپارچه سازی خط مشی های فرهنگی در ایران بوده است که با عناوین زیست بومِ فرهنگ، ساختار خط مشی گذاری و فرآیند خط مشی گذاری معرفی شده اند. این مقوله ها با دسته بندی عوامل ناکامیِ موجود در ادبیات علمی این حوزه (عوامل هنجاری، سازمانی و رویه ای) انطباق معنایی دارند. در ذیل هریک از این مقوله ها، دلایل اصلی علل ناکامی یکپارچه سازی تشریح شده است.
۲۴.

بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش تجارت الکترونیکی در بخش کشاورزی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فناوری اطلاعات و ارتباطات تجارت الکترونیکی مدل پذیرش تکنولوژی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت دانش و IT تکنولوژی و توسعه
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت سازمانی و منابع انسانی رفتار سازمانی
تعداد بازدید : ۱۰۸۴ تعداد دانلود : ۵۲۹
پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش تجارت الکترونیکی در بخش کشاورزی انجام گرفته است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوة جمع آوری داده ها و اطلاعات از نوع توصیفی- همبستگی است. جامعة آماری پژوهش قسمت خریدوفروش سایت بازار بزرگ کشاورزی بود که در آن 300 نفر در بخش خریدوفروش فعالیت می کنند. نمونه ای به حجم 201 نفر به روش تصادفی ساده از بین آن ها انتخاب شد. ابزار تحقیق پرسشنامه است و داده ها به روش مدل سازی معادلات ساختاری تجزیه وتحلیل شد. یافته های تحقیق نشان داد نگرش در رابطة سودمندی درک شده و ریسک های امنیتی، عملکردی، مالی و زمانی با پذیرش تجارت الکترونیکی نقش میانجی دارد. اثر همکاران با واسطة هنجار ذهنی بر تمایل به پذیرش تجارت الکترونیکی مؤثر است. در این پژوهش سهولت استفاده ادراک شده و قابلیت سازگاری بر نگرش تأثیری نداشتند. در نهایت، پیشنهادهایی بر مبنای نتایج تحقیق بیان شد.
۲۵.

شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر بهبود مدیریت دانش نخبگان در دانشگاهها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دانشگاه مدیریت دانش نخبگان عوامل درونی عوامل بیرونی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت سازمانی و منابع انسانی مدیریت منابع انسانی
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت دانش و IT مدیریت دانش
تعداد بازدید : ۶۴۲ تعداد دانلود : ۳۶۳
هدف:هدف این پژوهش، شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر بهبود مدیریت دانش نخبگان با تأکید بر دانشگاههاست که به بررسی این عوامل در دو بعد درونی و بیرونی می پردازد. ابعاد درون سازمانی شامل فرهنگ، فنّاوری اطلاعات، مدیریت، منابع انسانی و ساختار، و ابعاد برون سازمانی شامل رقابت، بسترهای ملی حاکم، ارتباطات بیرونی دانشگاه و سازوکار حل مسائل ملی است. روش:روش پژوهش، تحلیل محتوای اسنادی و روش گردآوری اطلاعات، مطالعات اسنادی و پرسشنامه است. جامعه آماری پژوهش شامل 290 عضو هیئت علمی و دانشجوی دکتری رشته مدیریت در دانشگاههای دولتی استان قم است. 165 پرسشنامه به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب در میان جامعه آماری توزیع شد. یافته ها:نتایج تحلیل عاملی نوع دوم و آزمون تی استیودنت نشان داد از دیدگاه استادان و دانشجویان دکتری تمامی 10 عامل استخراجی، از عوامل مؤثر بر بهبود مدیریت دانش نخبگان هستند. نتیجه گیری:در میان عوامل درونی و بیرونی، عوامل بیرونی مهم تر و در میان عوامل درون سازمانی، عامل «منابع انسانی» و در عوامل برون سازمانی، عامل «ارتباطات بیرونی دانشگاه» بیشترین اثر را در این زمینه دارند.
۲۶.

مدیریت عمومی مبتنی بر نهج البلاغه (مورد مطالعه: نامه 53)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: ماهیت روش ابعاد ارکان مدیریت عمومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳۱ تعداد دانلود : ۹۰۰
پرهیز از انفعال و استفادة بهینه از همة امکانات و فرصت ها در پیمودن درست فرایند تولید علوم انسانی- اسلامی و به ویژه مدیریت، مستلزم طراحی الگویی جامع برای مدیریت اسلامی و نسبت دادن آن به اسلام و منابع اصیل آن از طریقی منطقی و روشمند است. این تحقیق بر آن است تا باکاوش در نهج البلاغه و به ویژه فرمان تاریخی امام علی (ع) به مالک اشتر، به طراحی الگوی مدیریت عمومی، اقدام کند. این تحقیق مبتنی بر تحلیل محتوا است و در فرایند تحقیق به 1200 مفهوم، 500 شاخص، 99 مؤلفه، 18 مقوله و در نهایت، به الگوی پنج بعدی شامل ارکان، ابعاد، روش ها، ماهیت و انواع منجر شده است.
۲۷.

مفهوم پردازی پدیده شکاف خط مشی در فرایند خط مشی گذاری فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۷۷۰ تعداد دانلود : ۶۲۷
در مواجه با پرسش «در فرایند خط مشی گذاری چه اتفاقی رخ می دهد که خط مشی گذار به آنچه مورد انتظارش بوده است نایل نمی آید؟»، متون علمی به دنبال پاسخ به خود پرسش مذکور نبوده اند بلکه بیشتر مدلی برای دور نگه داشتن فرایند خط مشی گذاری از آسیب های احتمالی مربوط به نتایج پرسش فوق را دنبال کرده اند. این نوع پاسخ ها را می توان در انبوهی از مفاهیم متنوع یافت که در این پژوهش در چهار مفهوم انسجام خط مشی، دولت کل گرا، یکپارچه سازی خط مشی و حکمرانی شبکه ای طبقه بندی شده اند. هریک از مفاهیم چهارگانه از یک زاویه خاص و مبتنی بر ساختار حاکمیتی کشورهای مختلف دنیا به فرایند خط مشی گذاری نگریسته است. اما  در این پژوهش، مفهومی جدید تحت عنوان شکاف خط مشی ارائه شده است که در ذیلِ آن،  تعریف، گونه شناسی و چگونگیِ رخ داد آن را مطرح می کند.حاصل این پژوهش، شکاف خط مشی را «دخالت عوامل انسانی یا غیرانسانی در فرایند خط مشی گذاری که متأثر از مسائل و مشکلاتِ زیست بوم فرهنگ، ساختار و یا فرایند خط مشی گذاری سبب شوند خط مشی گذار ارشد به آنچه که انتظار آن را داشته است، نرسد» تعریف کرده و برای آن، دو گونه شکاف مفهومی و فرایندی  پیشنهاد داده است. همچنین، درخصوص چرایی شکل گیری چنین پدیده ای به دو بحث مجزا پرداخته است. بحث اول، دلایل ایجاد شکاف و بحث دوم عوامل ایجاد آن را بررسی کرده است.
۲۸.

طراحی مدل توسعه هوشمند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ابعاد سخت پارادایم توسعه مدل توسعة هوشمند مکاتب توسعه نرم و وت

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت دانش و IT تکنولوژی و توسعه
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت دولتی مباحث ویژه مدیریت دولتی
تعداد بازدید : ۱۵۵۳ تعداد دانلود : ۷۸۵
یکی از چالش های فراروی نظام های سیاسی اجرای توسعة ملی است. مدل های مختلفی برای ایجاد توسعة ملی پیشنهاد شده است. برخی کشورها بر مدل های غیربومی وارداتی تکیه می کنند، ولی برخی دیگر بر مدل های بومی خود متکی اند. هدف این پژوهش طراحی مدل توسعة هوشمند در بستر ملی ایران است. بدین منظور روش نظریه پردازی منتخب که مراحل بسط مفهومی و تجربی نظریه را دارد، به کار گرفته شده است. در این پژوهش مدل توسعة هوشمند نظریه پردازی، و بر اساس نظرهای خبرگان و کارگزاران تأیید پژوهشی شده است. مدل حاصل متشکل از سه بعد اصلی نرم، سخت و وت است. نتیجه طراحی مدلی است که در مقایسة با الگوی پیشرفت در سطح ابزاری آن (مدیریت ملی) قابل تقسیم بندی است و جهت گیری به توسعه را در ابعاد سخت، نرم و وت برای نیل به کیفیت زندگی تبیین می کند.
۲۹.

ارزیابی تغییرپذیری کادر فنی سازمانی در منطقه گازی پارس جنوبی؛ مورد مطالعه شرکت توانمند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کارکنان تغییر سازمان تغییرپذیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۹۲ تعداد دانلود : ۷۰۸
هدف تحقیق حاضر بررسی میزان تغییرپذیری مهندسان شرکت توانمند، نسبت به تغییر ابزاری صورت گرفته در شیوه نصب و کنترل تجهیزات از دستی به تکنولوژیکی می باشد. در این راه، ابتدا به بررسی ادبیات نظری مدیریت تغییر و مقاومت در برابر تغییر پرداخته شده، سپس بر مبنای روش شناسی کمی به جمع آوری داده ها و تجزیه و تحلیل آنها اقدام گردیده است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها، نشان می دهد که مهندسان در زمینه آگاهی از نیاز به تغییر، تمایل به تغییر و مقاوم سازی (حمایت از تغییر) میانگین بالا و در زمینه دانش در مورد تغییر و مهارت مورد نیاز تغییر، میانگین پایینی را کسب نموده اند. در پایان با توجه به نتایج حاصل شده، پیشنهاداتی جهت بهتر شدن تغییرپذیری مهندسان ارایه شده است.
۳۰.

رویکردی تطبیقی به دو فرمان حکومتی (فرمان هشت ماده ای رهبر انقلاب، در بستر فرمان حکومتی امام علی(ع))

نویسنده:

کلید واژه ها: امنیت عدالت خواهی رانت خواری خدمت به مردم امانت داری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت گروههای ویژه مدیریت اسلامی
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت سازمانی و منابع انسانی رهبری
تعداد بازدید : ۱۳۲۰ تعداد دانلود : ۴۶۳
آیت اﷲ خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی، در تاریخ دهم اردیبهشت سال 1380ش. به دلیل ضرورت مبارزه با فساد و طراحی الگوی مبارزه با آن، فرمانی هشت ماده ای صادر کردند که در آن، با نگاهی عمیق و کارشناسی شده، به جوانب مسئله پرداخته و آن را در راستای الگوسازی نظام علوی، قلمداد فرموده اند. دقت در محتوای فرمان هشت ماده ای مقام معظم رهبری، به گونه ای است که در همه ابعاد و زوایای آن، می توان آن را نشئت گرفته از دستورها و فرمان تاریخی امام علی(ع)، در نامه 53 نهج البلاغه، به مالک اشتر، دانست. در این مقاله، تلاش بر آن است تا ابتنای فرمان هشت ماده ای رهبری، بر فرمان مالک اشتر، بررسی شود. این تحقیق مبتنی بر تحلیل محتوی و متن کاوی صورت گرفته است و نتایج حاصل از تطبیق دو فرمان نشان می دهد که وجوه اشتراک زیادی بین آنها وجود دارد؛ از جمله در رابطه با اهداف کلان حکومت (خدمت به مردم و عدالت خواهی)، عوامل فسادآفرین (امتیازطلبان و رانت خواران)، نظارت بر امور و خصوصیات ناظران (تعهد، صداقت، وفاداری، و کارایی) و اصول حاکم بر مبارزه با فساد (قاطعیت، شجاعت، عدالت، انصاف، عدم تبعیض، و مجازات مجرمین).
۳۱.

شناسایی عوامل مؤثر بر ماندگاری کارکنان دانشی در شرکت پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رضایت شغلی تعهد سازمانی مدیریت دانش ماندگاری کارکنان دانشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۲۳ تعداد دانلود : ۱۰۰۱
در مدیریت دانش حفظ و نگهداری کارکنان دانشی و پرورش ظرفیت یادگیری آن­ها نقش تعیین کننده­ای در موفقیت و کسب مزیت رقابتی برای سازمان دارد. در این پژوهش هدف شناسایی عواملی است که بر ماندگاری کارکنان دانشی تأثیر دارد. محققان و صاحب نظران عوامل مختلفی را بر ماندگاری این کارکنان تأثیرگذار می­دانند که می­توان آن­ها را در سه گروه عوامل محیطی، شخصی و ساختاری به اضافه رضایت شغلی و تعهد سازمانی قرار داد. جامعه آماری این پژوهش 170 نفر از کارکنان شرکت پالایش و پخش فرآورده­های نفتی ایران می­باشد. نتایج نشان می­دهد که بین نظر کارکنان دانشی و مدیران آن­ها در مورد تأثیر عوامل در نظرگرفته شده اختلاف وجود دارد. در شرایطی که کارکنان متغیرهای آموزش­های عمومی، استقلال، حمایت اجتماعی و پرداخت را در اولویت­های اول خود قرار دادند. مدیران روی رضایت شغلی، پرداخت، حمایت اجتماعی و عدالت تأکید داشته­اند.
۳۲.

تأملی بر رابطه فضیلت و صلاحیت در مدیریت اسلامی

کلید واژه ها: فضیلت صلاحیت مدیریت اسلامی مدیریت غربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶۴ تعداد دانلود : ۶۷۳
هدف این مقاله بررسی چگونگی رابطه دو معیار اساسی «فضیلت» و «صلاحیت» در مدیریت اسلامی است. بررسی ها نشان می دهند که از منظر صاحب نظران مدیریت در غرب، فضیلت ها و شایستگی های فنی و تخصصی یکسان دانسته شده اند و اصولاً در پارادایم مدیریت غربی، میان این دو معیار در بیشتر موارد تفاوتی قائل نشده اند (مک کولی و لاوتن، 2006). در این مقاله تلاش شده تا با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه نیمه ساختاریافته و با توجه به این واقعیت که تعریف فضایل تا حدودی از دیدگاه اسلام متفاوت با نگاه غالب در دنیای غرب است، به این پرسش پاسخ داده شود که آیا در مدیریت اسلامی که ارزش های بنیادی آن تا حدودی متفاوت از ارزش های مدیریت غربی است، فضیلت ها با صلاحیت های فنی و شایستگی های تخصصی یکسان است، یا تفاوتی معنا دار دارد. جامعه آماری این پژوهش بدین شرح است: گروهی از اعضای هیئت علمی و دانشجویان مقطع دکترای رشته مدیریت در دانشگاه های تهران، تربیت مدرس و علامه طباطبایی که با مبانی مدیریت اسلامی آشنا هستند و شماری از فضلای حوزه علمیه که نوعاً در زمینه مدیریت اسلامی صاحب نظر محسوب می شوند. یافته های پژوهش پس از تجزیه و تحلیل آماری داده ها نشان می دهد که پاسخگویان در اغلب موارد ضمن تفاوت قائل شدن میان فضایل و صلاحیت ها، این دو دسته ملاک را از منظر مدیریت اسلامی الزاماً یکسان ندانسته و برخلاف دیدگاه رایج در دنیای غرب و به تبع آن در پارادایم مدیریت غربی، فضیلت ها و صلاحیت ها را دو معیار نسبتاً مجزّا و تا حدودی متفاوت از هم می دانند.
۳۳.

کشف «فرهنگ دانشگاه»: واکاوی نظری و گونه شناختی مطالعات فرهنگ دانشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گونه شناسی فرهنگ دانشگاهی فرهنگ در آموزش عالی فرهنگ سازمانی دانشگاه فرهنگ رشته ای فرهنگ حرفه آکادمیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۴۰ تعداد دانلود : ۱۲۴۷
دانشگاه، نماد آموزش عالی کشور، نهادی اثرگذار در فرهنگ جامعه است و از این رو، موضوع فرهنگ در سازمانِ دانشگاه، اهمیتی دوچندان می یابد. نزدیک به چهار دهه است که دانشمندان خارجی، درباره ابعاد متعدد «فرهنگ دانشگاهی» از وجوه گوناگون کاوش کرده اند؛ در حالی که عمر این مقوله در آثار داخلی، حدوداً به یک دهه می رسد. این قبیل مطالعاتِ اندک نیز به شدت از فقدان ادبیات نظری منسجم رنج می برد. از این رو، لازم است تا در گام نخست، مطالعات خارجی این عرصه به خوبی واکاوی شود تا مبنای نظری اتکاپذیری برای آثار داخلی، فراهم و زمینه برای نظریه پردازی در آن مهیا شود. مقاله حاضر، با این هدف، آثار خارجی و مطالعات اندک داخلی این عرصه را مرور کرده است و با استفاده از روش گونه شناسی به مثابه روشی مبنایی در نظریه پردازی، آنها را از دو جهت طبقه بندی می کند: 1- بر اساس موضوع مطالعه، در هفت گونه (گونه شناسی موضوعی)، و 2- بر اساس پیش فرض های نظری نسبت به مقوله فرهنگ در دانشگاه در سه گونه انسجام، تمایز و تقطیع (گونه شناسی فرانظری). ثمره این واکاوی نظری و گونه شناسی، کشف هر چه بهتر ابعاد متعدد و متقاطع فرهنگ دانشگاهی است که به عرضه «چارچوبی راهنما و مفهومی» برای پژوهشگران و مدیران دانشگاهی می انجامد. فرهنگ رشته ای، خرده فرهنگ های دانشجویان، مطالعات تطبیقی، مطالعات تغییر فرهنگی، تقابل خرده فرهنگ اداری با خرده فرهنگ حرفه ای دانشگاه، تاثیر پارادایم های پژوهش در فرهنگ استادان و سایر تمایزات فرهنگی ایشان از دو دیدگاه تمایز و تقطیع، و نیز بررسی تاثیر خلقیات ملی بر فرهنگ آموزش عالی کشور از جمله خلاهای پژوهشی مهم این عرصه برای مطالعات داخلی است.
۳۴.

معرفی روش شناسی نظریه داده بنیاد برای تحقیقات اسلامی (ارائه یک نمونه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نظریه داده بنیاد رشد توانمند سازی تحقیقات اسلامی مدل سازی.

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۷۳ تعداد دانلود : ۲۸۴۰
امروزه ضرورت بومی سازی نظریه ها به ویژه درعلوم انسانی ، به خواست عمومی جامعه علمی ایران تبدیل شده است . بهره گیری از «متون اسلامی» برای نظریه پردازی درعرصه های نوین ، یکی از رویکردهای مناسب بومی سازی است که روز به روز در حال گسترش است. اما به دلیل فقرروش شناسی دراین رویکرد، دست آورد قابل قبولی در پی نداشته است . این نوشته برآن است تا یکی از روش های کیفی که به منظورنظریه پردازی عرضه شده است را برای انجام تحقیقات اسلامی معرفی نماید و برای اثبات کارآیی آن ، در یک مطالعه موردی بکار گرفته و مراحل اجرای آنرا گام به گام شرح دهد. روش شناسی «تئوری داده بنیاد» برای این منظور برگزیده شده است . به نظر نگارنده این روش شناسی یکی از روش هایی است که قابلیت بکارگیری در تحقیقات اسلامی را داراست . مراحل اجرای این روش که به «کد گذاری» معروف شده ، با شیوه های تحقیق در متون اسلامی تناسب زیادی دارد. برای کد گذاری باز، از روش تحلیل اسنادی و در دو مرحله کد گذاری محوری و کد گذاری انتخابیبرای دسته بندی عوامل و کشف روابط بین مولفه ها و ابعاد، از تست خبرگی و برای مرحله مدل سازی ازتکنیک « چند رأیی » استفاده شده است. ...
۳۵.

فهم جوهره خط مشی های عمومی: واکاوی نظری ماهیت تقلیدپذیری خط مشی گذاران ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خط مشی عمومی تقلیدپذیری درس آموزی همگرایی خط مشی انتقال خط مشی اشاعه خط مشی هم ریختی نهادی یادگیری خط مشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۸۸ تعداد دانلود : ۱۱۸۶
بررسی نظریه های مشهور امروزی ای -که به تبیین فرآیند خط مشی عمومی می پردازند- نشان می دهد که اغلب این نظریه ها به محیط خارجی و بین الملل حکومت ها بی توجه اند. به عبارت دیگر، نظریه های موجود نمی توانند مشابهت روزافزون خط مشی های عمومی را میان کشورهای جهان تشریح و توجیه کند. این پژوهش با کاوشی میان رشته ای و طبق فرآیندی مشخص، ۶ حوزه مطالعاتی منتخب را -که به نحوی توصیف کننده ماهیت تقلیدی خط مشی های عمومی کشورها هستند- بررسی می کند. این حوزه های مطالعاتی عبارت اند از: درس آموزی، همگرایی خط مشی، انتقال خط مشی، اشاعه خط مشی، هم ریختی نهادی، و یادگیری خط مشی. بررسی این حوزه های مطالعاتی، مقدمات لازم را برای طرح نظریه ی برای تبیین فرآیند خط مشی های عمومی، به خصوص در کشورهای غیرغربی فراهم می کند.
۳۶.

درگیر شدن در کار و رابطه آن با عدالت سازمانی در چهارچوب نظریه مبادله اجتماعی و فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عدالت سازمانی درگیر شدن در کار نظریه مبادله اجتماعی و فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۹۰ تعداد دانلود : ۹۸۶
درگیرشدن در کار مفهومی نوین است که در سالیان اخیر وارد مباحث سازمانی شده وبیش از دو دهه از ظهور آن نمی گذرد. کارکنان درگیر درکار کارکنانی شاداب، پر انرژی و بهره ورند که تمایل زیادی برای صرف تلاش و کوشش فراوان از خود نشان می دهند. نوشته ها و پژوهش ها در این زمینه نشان می دهد که درگیرشدن کارکنان در کار تحت تأثیر عوامل مختلف، فردی، شغلی و سازمانی است. جامعه آماری این تحقیق 391 نفر از کارکنان شرکت پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران در پالایشگاه کرمانشاه می باشد. ابزار اندازه گیری متغیرهای تحقیق پرسش نامه عدالت سازمانی نیهف و مورمن و درگیر شدن در کار یوترش است. نتایج آزمون همبستگی و رگرسیون خطی نشان می دهد که بین عدالت سازمانی و درگیر شدن در کار همبستگی مثبت و معنادار وجود داشته، و عدالت سازمانی توانایی پیش بینی درگیر شدن در کار را دارد. نتیجه این پژوهش در فرضیه اول نشان می دهد که ادراک کارکنان و عدالت مراوده ای بالاترین نسبت را دارد و در فرضیه دوم بین عدالت توزیعی و ادراک کارکنان شاهد کم ترین امتیاز هستیم. در فرضیه سوم ادراک کارکنان و عدالت رویه ای جایگاه متوسط را در جامعه هدف داشته است.
۳۷.

اخلاق حرفه ای؛ ضرورتی برای سازمان(مقاله ترویجی حوزه)

کلید واژه ها: اخلاق اخلاق حرفه ای تلویحی نگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۸۹ تعداد دانلود : ۵۰۴۸
یکی از عمده ترین دغدغه های مدیران کارآمد در سطوح مختلف، چگونگی ایجاد بسترهای مناسب برای عوامل انسانی شاغل در تمام حرفه هاست تا آنها با حس مسئولیت و تعهد کامل به مسائل جامعه و حرفة خود بپردازند و اصول اخلاقی حاکم بر شغل و حرفة خود را رعایت کنند. این مقاله بر آن است تا به مفهوم اخلاق حرفه ای و اهمیت و ابعاد گوناگون آن و نیاز جوامع امروز به اخلاق بپردازد. همچنین به ویژگیهای افراد دارای اخلاق حرفه ای مانند احساس مسئولیت، برتریجویی و رقابت طلبی، صادق بودن، احترام و تکریم دیگران، رعایت ارزش ها و هنجارهای اجتماعی، عدالت و انصاف، همدردی با دیگران و وفاداری اشاره میشود. در ادامه، با اشاره به عوامل پایه ای اخلاق حرفه ای، چگونگی اشاعه و ترویج آن در جهت توسعه سازمانی بیان میشود.
۳۸.

فلسفه حج از نگاه علم مدیریت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: مدیریت عبادت حج تعقل. تقرب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۸ تعداد دانلود : ۵۱۹
یکی از بخش های مهم معارف اسلامی، «عبادات» است و «مدیریت عبادات» خود میتواند بخشی از مدیریت اسلامی را تبیین نماید؛ چرا که عبادات هم مانند هر عمل دیگر انسان ، نیاز به اداره و مدیریت دارد. متاسفانه، از این زاویه کم تر به عبادات نگریسته شده است. عبادات در راستای کمال و رشد انسان و بستر تقرب، به عنوان هدف نهایی انسان مسلمان است. تقرب یعنی نزدیکی به خدا و نزدیکی به خدا مستلزم تغییر و توسعه وجودی انسان است و توسعه ظرفیت وجودی انسان، از راه عبادت میسّر است. بنابراین، توجه به عبادت و مدیریت آن، در واقع مدیریت کمال و رشد انسان است و این امر به خصوص در رابطه با عباداتی که جنبه تعقلی آن ها قویتر است، از ضرورت بیش تری برخوردار است.
۴۰.

تبیین رفتار مبتنی بر اختیار

نویسنده:

کلید واژه ها: علیت رفتار عوامل درونی و بیرونی نظام رفتاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۶۷ تعداد دانلود : ۸۹۴
از آن جا که در هر سازمان لازمه تحقق اهداف سازمانی، هماهنگی رفتار افراد نسبت به هم در مسیری خاص است، از جمله ضروریات مطرح در توانایی مدیریت و مهارت های او جهت توفیق دراین وظیفه، شناخت و احاطه بر قوانین حاکم بر رفتار افراد می باشد؛ در غیر این صورت هماهنگی، کنترل وهدایت رفتار امری محال خواهد بود. در این مقاله، تلاش برآن است که ضمن بررسی نگرش های مختلف نسبت به تحلیل رفتارسازمانی، مانند نگرش های مبتنی بر عوامل درونی، نگرش های میتنی بر عوامل بیرونی، عوامل مبتنی بر نسبت درون وبیرون و تحلیل رفتار مبتنی بر اختیار؛ مدل تحلیل رفتار انسان بر اساس نظام فکری اسلامی تبیین گردد. در این مدل، مبانی نظام ادراکی و نظام رفتاری انسان نقش اختیار در رفتار و مبانی آن مورد بحث واقع شده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان