رضا زمانی

پژوهش حاضر اثربخشی مصاحبه انگیزشی گروهی را در کاهش وزن افراد مبتلا به دیابت نوع دو بررسی نموده است. از میان مراجعان انجمن دیابت ایران و انستیتو غدد و متابولیسم، 93 بیمار مبتلا به دیابت نوع دو انتخاب شدند. شرکت کنندگان به طور تصادفی به گروه های مصاحبه انگیزشی (30 نفر)، آموزش گروهی شناختی-رفتاری (26 نفر) و کنترل (37 نفر) اختصاص یافتند. میان گروه های پژوهش از نظر ویژگی های خط پایه تفاوتی دیده نشد. نتایج نشان داد که در گروه های مصاحبه انگیزشی و آموزش گروهی شناختی-رفتاری، در مقایسه با گروه کنترل، میانگین شاخص توده بدن (BMI) به طور معناداری پایین تر بود، و در گروه مصاحبه انگیزشی گروهی، در مقایسه با آموزش گروهی شناختی-رفتاری، میانگین هموگلوبین گلیکوزیله (HbAlc) به طور معناداری پایین بود. بر اساس یافته های پژوهش به نظر می رسد. در بیماران دیابت نوع دو، مصاحبه انگیزشی گروهی و آموزش گروهی شناختی-رفتاری، می توانند به عنوان مداخله ای موثر، موجب کاهش وزن شوند، و مصاحبه انگیزشی گروهی بهتر از آموزش گروهی شناختی-رفتاری می تواند کنترل قند خون را بهبود بخشد. این یافته ها از آن نظر قابل توجه هستند که هیچ کدام از این مداخله ها با هدف صرف کاهش وزن صورت نگرفته بودند.

هدف پژوهش حاضر، مطالعه ی اثربخشی مصاحبهی انگیزشی گروهی و آموزش گروهی شناختی- رفتاری را در افراد مبتلا به دیابت نوع دو در خصوص شاخص های بهزیستی، کیفیت زندگی و مراقبت از خود بود. از میان مراجعان انجمن دیابت ایران و انستیتو غدد و متابولیسم، 93 بیمار مبتلا به دیابت نوع دو انتخاب شدند. سنجش در سه مرحله انجام پذیرفت؛ مرحلهی اول، خط پایه یا پیش آزمون، مرحلهی دوم، دو هفته بعد از آخرین جلسهی مداخله، مرحلهی سوم، 9 هفته بعد از آخرین جلسهی مداخله. شرکتکنندگان به طور تصادفی به گروه های مصاحبهی انگیزشی (30 نفر)، آموزش گروهی شناختی ـ رفتاری (26 نفر) و کنترل (37 نفر) اختصاص یافتند. میان گروه های پژوهش از نظر ویژگیهای خط پایه (سن، سابقهی دیابت، جنسیت، آمادگی تغییر، الگوهای شخصی و شاخص های پیامد) تفاوتی دیده نشد. برای هر کدام از مداخله ها، بر اساس راهنمای عمل، چهار جلسهی گروهی به مدت 90 دقیقه توسط روانشناس واحدی برگزار شد. یافته های پژوهش نشان داد در بیماران دیابت نوع دو، مصاحبهی انگیزشی به شکل گروهی آن میتواند به عنوان مداخله ای موثر، کیفیت زندگی، و مراقبت ازخود (در زمینهی ورزش)، و آموزش گروهی شناختی ـ رفتاری میتواند به عنوان مداخله ای مؤثر، شاخص بهزیستی، شاخص کلی مراقبت از خود، و مراقبت از خود (در زمینهی رژیم غذایی) را بهبود بخشد، و مداخلهی مصاحبهی انگیزشی گروهی، بهتر از آموزش گروهی شناختی ـ رفتاری، میتواند مراقبت از خود (در زمینهی رژیم غذایی) را بهبود بخشد.

هدف: پرسشنامه SNAP-IV، مقیاسی جهت تشخیص و درجه بندی اختلال بیش فعالی – کمبود توجه است که توسط سوانسون، نولان و پلهام تألیف شده است. هدف از این پژوهش تعیین مشخصات روان سنجی این آزمون در جامعه کودکان 7 تا 12 سال شهر تهران بر اساس نظرات والدین است. روش بررسی: پژوهش توصیفی حاضر از نوع مطالعات متدولوژیک، کاربردی و اعتبارسنجی است. از جامعه کودکان تهرانی، نمونه ای به حجم 1000 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند و سپس از مادران این کودکان خواسته شد طبق مقیاس SNAP-IV، کودک خود را ارزیابی کنند. 686 پرسشنامه بطور کامل پاسخ داده شد و مابقی بعلل مختلف و نقص های موجود حذف گردید. بدین ترتیب حجم نمونه نهایی 686 نفر بود. 30 نفر از اعضاء نمونه مجدداً یک ماه پس از اجرای اصلی، مورد آزمون قرارگرفتند. همچنین مصاحبه بالینی نیز روی 30 نفر از نمونه ها انجام شد. جهت بررسی و تحلیل داده ها از آزمونهای آماری ضریب همبستگی پیرسون، کولموگراف – اسمیرنوف، لوین و آزمون تی برنز فیشر استفاده شد. یافته ها: روایی ملاکی آزمون 48/0 و طبق تحلیل عامل این آزمون دارای 3 عامل است که مجموعاً 56% واریانس را تبیین می کنند. روایی محتوا نیز مورد تأیید متخصصان است. ضریب پایایی بازآزمون برابر با 82% ، آلفای کرونباخ 90/0 و ضریب دو نیمه کردن 76/0 می باشد. نقطه برش در کل مقیاس و هر کدام از خرده مقیاس های کمبود توجه و بیش فعالی به ترتیب برابر با 57/1 و 45/1 و 9/1 است. نتیجه گیری: یافته های پژوهش نشان می دهد آزمون از مشخصات روان سنجی مناسبی برخوردار است و استفاده همراه با اطمینان آن را در موقعیت های مختلف پژوهشی، تشخیصی و درمانی توصیه می کند.

به منظور بررسـی رابـطة سبک­های اِسـنـاد (تبیین) با رخدادهای استـرس‌زای زنـدگـی و سلامت عـمومـی، تعداد 120 آزمودنـی به روش نـمونه‌گیری تـصادفـی چندمرحله‌ای انتـخاب شدند. آزمودنـی­ها پس از تکمیل پرسشنامة سبک اسناد، مقیاس ارزیابی سازگاری مجدد اجتماعـی و پـرسشنامة سلامت عمومـی، بر اساس نمره­هایی که در پـرسشنامة سبک اسـناد به ­دست آورده بـودنـد، در دو گروه خوش­بین (49 =n) و بـدبین (42 =n) قرار گرفتند. مقایسة میانگین­ ها نـشان داد که بـین افـراد خوش­بین و بدبین از لحاظ تعداد رخدادهای استرس‌زای زندگی تفاوت معناداری وجود نداشت (05/0<P)، اما از لحاظ میزان سازگاری مجدد مورد نیاز ناشی از این رخدادها (05/0>P) و نیز سلامت عمومـی (01/0>P)، تـفاوت میان آنها معنـادار بود. علاوه بر این، تـحـلیـل رگرسیـون چـند متـغـیـری هـمـزمـان نـشـان داد که رخدادهای استرس‌ز‌ای زندگی و سبک تبین آزمودنی­ها، توانایی پیش‌بینـی سلامت عمومـی آنها را داشتند (001/0>p)، به طوری که سبـک تبیین با %99 اطمینان، بـهترین متغیر پـیش‌بینـی کنندة تغییرات در سلامت عمومی افراد بود.

هدف اصلی این مقاله، مطالعه الگوی توسعه ایران بین دو انقلاب (1357-1285) در چارچوب نظم اجتماعی و اقتصاد سیاسی است. نظم اجتماعی می تواند نظم اجتماعی دسترسی باز یا نظم اجتماعی دسترسی محدود باشد؛ و در اقتصاد سیاسی، مبنای تحلیل بر ویژگی ""گروه های اجتماعی"" و ""دولت"" استوار است. گروه های اجتماعی دارای منافع ناهمگون هستند و بر این اساس ترجیحات آنها نسبت به نهادها و سیاست گذاری حاصل از این نهادها متفاوت است. در این شرایط، نوع نهاد و سیاست گذاری منتج از آن از طریق فرآیند سیاسی (دولت) تعیین می گردد. در این مقاله و مبتنی بر چارچوب نظم اجتماعی و اقتصاد سیاسی نشان داده شده است که نظم اجتماعی ایران بین دو انقلاب، نظم دسترسی محدود بوده و نهادها در این نوع نظم به گونه ای طراحی و ساماندهی شده اند که سطح دسترسی به سازمان های اقتصادی و سیاسی کنترل و محدود شود. در نتیجه ی الگوی توسعه ای که در این دوره پیگیری شده، نظم اجتماعی ایران با ""شکاف توازن دوگانه (سیاسی و اقتصادی)"" و ""شکاف دسترسی (در درون هر یک از دو سیستم اقتصادی و سیاسی)"" مواجه شده است. شکاف توازن دوگانه نتیجه سیاست گذاری توسعه اقتصادی در فضای بسته سیاسی است. ""چرخش محدود نخبگان سیاسی"" و ""سطح دسترسی طبقات متوسط و پایین به سیستم سیاسی"" (حتی در بازه زمانی 1320-1332، دوره رقابت جدی میان گروه های سیاسی) از جمله شاخصه های شکاف دسترسی سیستم سیاسی بوده است. شکاف دسترسی سیستم اقتصادی نیز از طریق سطح دسترسی مردم به سازمان های اقتصادی(مانند بانک ها) بررسی و نشان داده شده است که سهم عمده تسهیلات بانکی به اعضای ائتلاف غالب اعطاء شده و سطح دسترسی مردم به نظام بانکی به شدت محدود بوده است. در نهایت، علی رغم اینکه در دوره رضاشاه و محمدرضاشاه رشد اقتصادی تجربه شده است، اما شکل گیری شکاف های مذکور در کنار ""جامعه منقسم به طبقات (و نه جامعه طبقاتی)"" به نارضایتی های اجتماعی منجر شده که تهدید و فروپاشی نظام سیاسی را در پی داشته است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط شاخصهای روانی استعدادیابی در رشته شنا با عملکرد سرعتی و استقامتی شناگران زبده کشور و تحلیل دیدگاه مربیان شنا انجام شده است. بدین منظور، نمونه‌های آماری متشکل از دو گروه (گروه اول، 47 نفر از شنـاگران پـسر منتخب سـراسـر کشـور بـا میانـگین سنـی 75/12سـال، میـانـگین قد 95/159 سانتـی‌متـر و میـانگین وزن 91/52 کیلوگرم و گروه دوم 48 نفر از متخصصان ورزش شنا و مربیان ملی و زبده کشور) گزینش شدند (47= 1N، 48= 2N). به منظور تعیین ارتباط بین شاخص­های آمادگی روانی (انگیزش، کنترل احساسات، تمرکز، و اعتماد به نفس) با رکورد شنـای سرعتـی و استقامتـی، شناگران زبده به ­وسیله پرسشنامه آمادگـی روانی حاوی 60 سؤال آزمون شدند. برای آگاهی از نظر مربیان بـرجسته و مربیان تیم­های ملـی شـنا پـیرامون تـأثیر سـازه‌های آمادگی روانی بر رکورد شنای سرعتی (50 متر) و استقامتی (200 متر) از پرسشنامه‌ای حاوی 43 سؤال استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان داند بین سازه‌های آمادگی روانی با رکورد شنای 50 متر و 200 متر شناگران، ارتباط معنا‌داری وجود ندارد، اما از دیدگاه مربیان و متخصصین رشتة‌ ورزشی شنا، بین سـازه‌های مذکور با موفقیت در شنای سرعتـی و استقامتـی، ارتباط نیرومندی وجود دارد و این سازه‌ها، تأثیر بسزایی در موفقیت شناگران دارند.

پیشداوری، یک نگرش منفی توجیه ناپذیر نسبت به دیگران، به ­دلیل عضویت آنها در یک گروه خاص است. در ایـن پژوهش، تـأثیر چند عامل فردی، شناختی، و انگیزشی در پیش داوری، به­ طور جداگانه و در ترکیب با یکدیگر، مطالعه می‏شود. سؤال پژوهش این است که چه عواملی و تا چه حد، پیش داوری نسبت به مهاجران افغان را در گروه نـمونه پیش­بینـی مـی­کنند. گروه نـمونه متشکل از 200 آزمودنی بود که از دو گروه هم ­اندازﺓ کارمندان و دانشجویان تشکیل می­شد. نیمی از کارمندان، با مهاجران افغان تماس داشتند. یـافته‏ها نشان دادند که کارمندان بدون ارتباط مستقیم با افغانها،کمتربه تساوی حقوق مهاجران باوردارندودانشجویان بیشترازهمه، این تساوی حقوق را می‏پذیرند. در دو مؤلفة پیش داوری، نمرﺓ مردان از زنان بیشتر بود. تحلیل رگرسیون کلی نیز نشان داد که برخی از مؤلفه‏های متغیرهای مورد مطالعه حدود 30 درصد از واریانس مؤلفة اول پیش داوری و حدود 20 درصد از واریانس مؤلفة سوم پیش داوری را پیش‏بینی می‏کنند.

هدف پژوهش بررسی تاثیر حالات خلقی بر سرعت پردازش ذهنی است ب همین منظور از 45 دانشجوی بهنجار خواسته شد به عنوان آزمودنی در این آزمایش شرکت کنند آزمودنی ها به طور تصادفی به سه گروه تقسیم شدند و با استفاده از روش القای آزمایشی حالت خلقی دریک گروه خلق شاد و در گروه دیگر خلق غمگین ایجاد شد گروه سوم گروه کنترل بود هر سه گروه در یک آزمون سرعت بازشناسی کلمات در حافظه کوتاه مدت شرکت کردند مواد این آزمون کلمات دارای بار عاطفی مثبت و منفی بود تجزیه و تحلیل داده های حاصل از آزمایش نشان داد که سرعت بازشناسی کلمات در حالت خلقی غمگین کندتر از حالت خلقی شاد و عادی صورت می گیرد همچنین خلق شاد موجب تسریع در بازشناسی کلمات مثبت می شود اما اثر خلق غمگین در تسریع بازشناسی کلمات منفی معنا دار نیست.

پـرسشنامة بـازنـگری­ شده وسواسـی ـ اجباری به منظور ارزیابی شدت علائم وسواسـی ـ اجباری در جمعیت­های بالینی و غیربالینی طراحی شده است. در پژوهش حاضر، ویژگی­های روانسنجی نسخة فارسی این مقیاس بررسی شدند. 400 نفر از دانشجویان دانشگاه­ های تهران و علوم پزشکی تهران نسخة فارسی OCI-R را تکمیل کردند. نتایج، همسانی درونی مطلوبی به دست داد که با ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد (در دامنة 50/0 تا 72/0). علاوه بر این، ساختار شش عاملی که در پژوهش اصلی به دست آمده بود، به­وسیلة تحلیل عاملی تأییدی در پژهش حاضر به تأیید رسید. در مجموع، نسخه فارسی OCI-R برای اندازه­ گیری علائم وسواسی ـ اجباری در نمونة دانشجـویی رضایـت­بخش بـه­ نـظـر می­ رسـد. البـته، انـجام پژوهش­های بیشتری برای تأیید این یافته ­ها در بیماران وسواسی ـ اجباری لازم ­اند.

تورم به عنوان یک متغیر کلان اقتصادی از سیاست های متعددی تأثیر می پذیرد و پیامدهای رفاهی زیادی برای گروه های مختلف جامعه دارد. با تأسی به ادبیات انتخاب عمومی می توان گفت تغییرات تورم برندگان و بازندگانی دارد. در این مقاله چرایی تداوم بلندمدت شرایط تورمی در ایران بررسی شد. برای این منظور گردآوری داده ها به روش کتابخانه ای (تحلیل اسناد) و تحلیل ها با رویکرد انتخاب عمومی انجام شد. در این باره، نهادهای مؤثر بر تورم از نهادهای اثرپذیر از تورم تفکیک شدند. در دسته اول، رفتار بازیگرانی تحلیل شد که با انگیزه های مختلف اقتصادی و سیاسی بر سیاست های مؤثر بر تورم تأثیرگذارند و در دسته دوم، با نگاهی به آثار رفاهی و سیاسی شرایط تورمی، بازیگران متأثر از شرایط تورمی تحلیل شد. دولت، بانک ها، مجلس و بدنه بوروکراتیک دولت از جمله بازیگران مهم مؤثر بر سیاست های تورم زا یا مقاوم در برابر کنترل تورم هستند. همچنین، بدهکاران بانکی، دلال ها و سوداگران و واردکنندگان کالاهای مصرفی و دهک های پایین جامعه از شرایط تورمی متأثر می شوند. بانک مرکزی به دلیل کاهش اعتبار و دولت به دلیل کاهش اعتبار سیاسی ناشی از ناتوانی در کنترل تورم از شرایط تورمی متضرر می شوند. به دیگر سخن، دولت در برخی ابعاد از شرایط تورمی منتفع و در ابعادی دیگر از تورم بالا متضرر می شود. استنباط می شود که ساختار نهادی فعلی، سیاست گذاران و تصمیم گیران اقتصادی را به گرفتن تصمیم هایی سوق می دهد که به ماندگاری شرایط تورمی منجر می شود. ازاین رو، تداوم شرایط تورمی در بلندمدت را نباید پدیده ای غیرمنتظره دانست. از سوی دیگر، مراجعه به نظریات اسلامی نشان از وظیفه دولت در راستای حفظ ارزش پول و ضمان کاهش ارزش ناشی از سیاست های نادرست دارد. همچنین، با تمسک به آیه پنج سوره مبارکه نساء می توان گفت از دیدگاه اسلامی باید ساختارها به گونه ای تنظیم شود که انگیزه های بازیگران در راستای حفظ ارزش پول باشد.

هرسیکل کامل اقتصاد سیاسی ایران تقریباً به مدت یک ربع قرن و از سه دوره تشکیل شده است که عبارت اند از دوره های «تثبیت»، «رشد اقتصادی در فضای بسته (یا نیمه باز) سیاسی» و «فضای باز سیاسی». اولویت آنها به ترتیب دستیابی به «امنیت (و یا عدالت)»، «رشد اقتصادی» و «آزادی» بوده است.          از «کودتای رضاشاه (1299) تا کودتای محمدرضاشاه (1332)»، از «کودتای محمدرضاشاه (1332) تا انقلاب اسلامی (1357)»، از «انقلاب اسلامی (1357) تا پایان دوره اصلاحات (1383)» هرکدام یک سیکل کامل اقتصاد سیاسی هستند و از سال 1384 (شروع دولت احمدی نژاد) ایران وارد چهارمین سیکل اقتصاد سیاسی خود شده است. «نظم اجتماعی دسترسی محدود» و «ابهام (ذاتی نهفته در ) تفکیک قوا» ریشه مشترک سیکل های مذکورند و در طول زمان سیکل های اقتصاد سیاسی ضمن تکرار، ارتقای تدریجی نیز یافته اند.                 در این مقاله برای هر یک از سیکل های اقتصاد سیاسی مذکور دوره های سه گانه تثبیت، رشد اقتصادی و فضای باز سیاسی شناسایی و تحلیل شده اند. به عنوان نمونه در اولین سیکل اقتصاد سیاسی بعد از انقلاب اسلامی، دوره «انقلاب اسلامی تا پایان جنگ» به عنوان دوره «تثبیت» با هدف ایجاد عدالت و امنیت، دوره هاشمی رفسنجانی به عنوان دوره «رشد اقتصادی» و دوره اصلاحات به عنوان دوره «فضای باز سیاسی» با هدف افزایش سطح دسترسی های سیاسی تحلیل شده اند. در دومین سیکل اقتصاد سیاسی ایران بعد از انقلاب اسلامی که از سال 1384 آغاز شده دوره احمدی نژاد دوره «تثبیت» و اولویت نیز «امنیت و عدالت» بوده است.

هدف اصلی این مقاله تحلیل مقدار بهینه و مقدار آستانه ای بدهی های دولت در ایران و تأثیر بدهی های دولت بر رشد اقتصادی است. بدهی های دولت یک پدیده اقتصادی و سیاسی است و از بعد نظری، ملاحظات مرتبط با بازتوزیع مجددو بین نسلی، انتخاب مجدد دولت ها، سیکل های سیاسی بودجه، تضاد اجتماعی گروه ها، توهم مالی و چانه زنی مجلس و قانون گذاران بر آن تأثیر دارند. بدهی دولت از طریق کانال های شش گانه مخارج دولت، نرخ بهره، مالیات آینده، تورم، احتمال شکل گیری مثلث شوم بحران (سه بحران بدهی، بانکی و ارزی) و ظرفیت اتخاذ سیاست های ضد چرخه ای بر رشد اقتصادی تأثیر دارد. در مجموع سه دیدگاه کلی درباره تأثیر بدهی ها بر رشد اقتصادی وجود دارد که عبارتند از تأکید بر اثر مثبت، تأکید بر اثر منفی و وجود مقدار آستانه ای. این مقاله مبتنی بر داده های سالیانه ۱۳۹۵-۱۳۵۳ و با استفاده از روش OLS نشان داده است که رابطه بدهی های دولت و رشد اقتصادی به صورت U معکوس است و مقدار بهینه شاخص بدهی های دولت (نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی) در ایران حدود ۱۶/۵۴ درصد و مقدار آستانه ای شاخص بدهی ها نیز حدود ۳۲/۱۰۸ درصد است. همچنین مشاهده شده است که از سال ۱۳۵۳ تا اواسط دهه ۱۳۸۰ میزان بدهی های دولت به بانک مرکزی بیشتر از بدهی دولت به بانک ها و مؤسسات مالی بوده اما از اواسط دهه ۱۳۸۰ این روند معکوس شده است. 

هدف اصلی این مقاله، مطالعه نوع نظم اجتماعی حاکم بر ایران بین دو انقلاب (1357-1285) است. نظم اجتماعی به دو نوع دسترسی باز و دسترسی محدود تقسیم می شود و خود دسترسی محدود (یا وضعیت طبیعی) به سه نوع شکننده، پایه و بالغ تقسیم می شود. ایران از انقلاب مشروطه تا کودتای 1299، گرفتار وضعیت طبیعی شکننده بوده و از این کودتا تا تغییر رژیم سیاسی (1305) از قاجاریه به پهلوی در حال گذار از وضعیت طبیعی شکننده به پایه بوده است. در دوره رضاشاه (1320-1305) ایران در وضعیت طبیعی پایه بوده که در آن دوره رشد اقتصادی در فضای بسته سیاسی به دست آمده و این امر به شکل گیری شکاف توازن دوگانه اقتصادی و سیاسی منجر شده است. در دوره 1325-1320 کشور به وضعیت طبیعی شکننده عقب گرد کرده و از 1326 تا کودتای 1332 در حال گذار مجدد از وضعیت طبیعی شکننده به پایه بوده است. در دوره 1332-1342 وضعیت طبیعی پایه تثبیت شده است. طی سال های 1342-1320 تلاش هایی برای کنترل سیاسی نظامیان (آخرین شرط آستانه ای گذار به دسترسی باز) انجام شده اما به سرانجام نرسیده اند. دوره 1351-1342 دهه طلایی رشد اقتصادی ایران بوده و سیستم اقتصادی در شرایط گذار از وضعیت طبیعی پایه به بالغ بوده، اما سطح دسترسی سیاسی به شدت کنترل شده و در نتیجه کشور با شکاف توازن دوگانه اقتصادی و سیاسی روبه رو شده است. در دوره 1357-1351 کشور دوباره به حالت گذار از وضعیت طبیعی پایه به شکننده عقبگرد داشته، بقای ائتلاف غالب تهدید و در نهایت به طور کامل تغییر یافته است.