سید حیدر میرفخرالدینی

ارزیابی عملکرد به سازمانها در دستیابی به اهداف تعیینشده یاری میرساند. هدف این پژوهم ارزیابی و رتبهبندی شرکتهای فناور مستقر در پارک علموفناوری یزد با استفاده از ترکیب روشهای تحلیل پوششی دادهها و شمسیگما است. با توجه به مزایای استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها در ارزیابی عملکرد و افزایم اثربخشی آن در ترکیب با شمسیگما از ترکیب آنها در این پژوهم استفاده شده است. ترکیب این روشها باعث افزایم اثربخشی و سودمندی شمسیگما و تحلیلپوششیدادهها میشود. در این پژوهم ممن بررسی ادبیات پژوهم با نظرخواهی از خبرگان و روش دلفیفازی معیارهای مؤثر در ارزیابی عملکرد شرکتهای واق در پارک علم و فناوری استخرا شده است و با مرور ادبیات پژوهم و نظر خبرگان، ورودی و خروجیهای مورد نیاز در تحلیلپوششیدادهها شناسایی شدند. سپس رویههای اجرایی تحلیلپوششیدادهها با هر کدام از مراحل چرخهی DMAIC ترکیب شده و از ابزارهای مناسب شمسیگما در مراحل این چرخه استفاده شده است. همچنین در مرحلهی تجزیه و تحلیل شمسیگما با استفاده از روش تحلیلپوششیدادهها رتبهبندی شرکتها تعیین شده است. نتایج حاصل از این پژوهم، به مدیران شرکتهای پارک علم وفناوری در شناسایی شرکتهای کارا و ناکارا و ورودی و خروجیهای مؤثر کمک خواهد کرد. همچنین با استفاده از مدل تلفیقی تحلیلپوششیدادهها و شمسیگما در این تحقیق میتوان نسبت به ارزیابی عملکرد دیگر سازمانها نیز اقدام نمود.

نوآوری باز جریان هدفمند دانش برای سرعت بخشیدن به نوآوری داخلی و گسترش بازار با استفاده از نوآوری خارجی است. امروزه ضرورت بکارگیری نوآوری باز برای افزایش توان رقابتی شرکت ها در بازارهای داخلی و خارجی به عنوان موضوعی جدید احساس می شود. پارک های علم و فناوری با تحت پوشش قرار دادن شرکت های دانش بنیان نقش بزرگی را در بوجود آوردن نوآوری در عرصه های مختلف یک کشور ایفا می کنند. با توجه به ضرورت نوآوری در این نوع سازمان ها، پارک ها باید برای فراهم کردن بستری برای بکارگیری نوآوری در موسسات مستقر خود بپردازند. یکی از راه های رسیدن به موفقیت در این راه اجرای نوآوری باز می باشد. بر این اساس این پژوهش درصدد طراحی مدلی جهت توسعه نوآوری باز در پارک های علم و فناوری می باشد. جهت طراحی مدل، ابتدا با بررسی ادبیات پژوهشی و نظر خواهی از 126 نفر از محققان و صاحبنظران در دانشگاه ها و پارک های علم و فناوری، ابعاد نوآوری باز مورد شناسایی گردید. سپس از طریق اعتبار سنجی با استفاده از نظرات 45 تن از مدیران، معاونان و کارشناسان پژوهشی شرکت های مستقر در پارک علم و فناوری مدل توسعه نوآوری باز تدوین گردید. مدل بیان شده در این پژوهش شامل چهار نقش تسهیل گری، نقش حمایتی، نقش تنظیم گری و نقش شناختی-هنجاری برای ایجاد نوآوری باز در پارک های علم و فناوری و 19 نقش فرعی می باشد. در ادامه این پژوهش مدل استخراج شده با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی مورد تایید قرار گرفت. محاسبات با استفاده از نرم افزار spss18 و lisrel8.8 انجام گرفته است.

صنایع کوچک و متوسط در بیشتر کشورها نقش عمده و اصلی را در اشتغال زایی و تولید ملی ایفا می کنند. با توجه به ماهیت متحول و تغییرات پرشتاب جهان کنونی، این گونه صنایع می کوشند تا برای انطباق و استفاده بهینه از چنین شرایطی، مناسب ترین برنامه های بهبود را انتخاب و اجرا کنند. از آنجا که برای اجرای چنین برنامه هایی، موانعی نیز وجود دارد، هدف از انجام این پژوهش، شناسایی و دسته بندی این موانع است تا بر اساس آن افراد و ارگان های مسئول بتوانند وظایف خود را در جهت رفع این موانع به خوبی بشناسند. بر همین اساس، ابتدا با مطالعه ادبیات موضوع، طیف گسترده ای از موانع مربوط به برنامه های بهبود و صنایع کوچک و متوسط شناسایی و سپس با کمک خبرگان غربال گری شدند. داده های جمع آوری شده با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی تائیدی مرتبه دوم در قالب معادلات ساختاری و با رویکرد EFQM در محیط نرم افزار ایموس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در نتیجه این کار مشخص شد که 5 عامل ""استراتژی""، ""کارکنان""، ""رهبری""، ""فرآیندها، محصولات و خدمات"" و ""مشارکت ها و منابع"" به ترتیب بیشترین بار عاملی را با عامل مرتبه دوم ""توانمندسازها"" دارند. همچنین مهم ترین موانع بر اساس بار عاملی نسبت به هر بعد از ابعاد مدل EFQM شناسایی شدند. همچنین نتیجه این تحقیق نشان می دهد که مدل EFQM مدلی مناسب برای دسته بندی موانع پیاده سازی برنامه های بهبود در صنایع کوچک و متوسط است.

طی دهه های اخیر، انرژی در کنار سایر عوامل تولید نقش تعیین کننده ای در رشد اقتصادی کشورها داشته و اهمیت آن همچنان رو به افزایش است. وابستگی روزافزون به انرژی موجب تعامل این بخش با سایر بخشهای اقتصادی شده و سرعت در روند رشد و توسعه ی اقتصادی را وابسته به سطح مصرف انرژی کرده است، به طوری که طی دهه های اخیر، رشد اقتصادی جهان و روند صنعتی شدن، موجب افزایش تقاضا و مصرف انرژی شده است. در این صورت به منظورکنترل پارامترهای عرضه و تقاضای انرژی و برنامه ریزی صحیح در هدایت مصرف آن بایستی مصرف انرژی را به صورت دقیق پیش بینی نمود. هدف از این مقاله کاربست مدل ترکیبی شبکه های عصبی مصنوعی و الگوریتم ژنتیک در پیش بینی مصرف انرژی ایران می باشد. لذا در این بررسی، از داده های سالانه مصرف انرژی کشور به عنوان متغیر خروجی مدل پیش بینی و از داده های سالانه جمعیت کل کشور، تولید ناخالص داخلی، واردات و صادرات به عنوان متغیرهای ورودی مدل های پیش بینی استفاده شده است. در پایان به منظور مقایسه نتایج پیش بینی مدل ترکیبی مذکور با مدل های شبکه ی عصبی و رگرسیون چند متغیره، از شاخص های ارزیابی خطای استاندارد نسبی (RSE)، میانگین خطا (ME) و مجذور میانگین مربعات خطا (RMSE) استفاده شد. نتایج ارزیابی نشان داد که الگوی ترکیبی شبکه های عصبی و الگوریتم ژنتیک (ANN-GA)، نسبت به سایر مدل ها دارای بالاترین دقت در پیش بینی مصرف انرژی کشور می باشد.

هدف از پژوهش حاضر ارائة الگویی به منظور ارزیابی عملکرد سازمان های ورزشی با رویکرد کارت امتیای متوازن (BSC) و تاپسیس (Topsis) بود. جامعة آماری این پژوهش، کلیة کارکنان ادارة کل تربیت بدنی استان یزد و مربیان و ورزشکاران این استان بودند که 119 نفر با استفاده از فرمول تعیین حجم نمونه برای جامعة نامحدود به عنوان نمونة آماری پژوهش مدنظر قرار گرفتند. به منظور جمع آوری داده های پژوهش از پرسشنامة محقق ساخته استفاده شد که پس از تأیید روایی صوری آن توسط صاحب نظران، پایایی آن نیز در یک مطالعة راهنما (90 /0 =α ) تأیید شد. روایی سازة ابزار سنجش نیز با روش تحلیل عاملی اکتشافی بررسی شد. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی شامل شاخص های گرایش مرکزی و شاخص های پراکندگی و آمار استنباطی شامل آزمون t تک نمونه ای، ANOVA یکطرفه، تحلیل واریانس رتبه ای کروسکال والیس و تکنیک تاپسیس فازی استفاده شد. یافته ها نشان داد که ادارة کل تربیت بدنی استان یزد در دو منظر فرایندهای داخلی و رشد و یادگیری عملکرد مطلوب داشته و در دو منظر مشتری و مالی (مناظر BSC) عملکرد مطلوبی نداشته است. همچنین تکنیک تاپسیس فازی اولویت 37 شاخص را به تفکیک چهار منظر مذکور نشان داد.

هدف: هدف از این پژوهش، تعیین عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت خدمات کتابخانه ای بر اساس مدل لایب کوال و اولویت بندی این عوامل با استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چندشاخصه است. روش: روش به کار رفته در این پژوهش پیمایشی- توصیفی است. جامعه آماری، کلیه اعضای کتابخانه های عمومی شهرستان یزد می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی، حجم نمونه ای برابر با 80 نفر انتخاب گردید. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه است که بر اساس شاخص های مدل لایب کوآل تهیه و تنظیم و بین اعضای نمونه توزیع شد. بعد از محاسبه میانگین نمره اهمیت مؤلفه های ابعاد کیفیت خدمات، این مؤلفه ها با استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چندشاخصه اولویت بندی شدند. یافته ها: پس از تجزیه و تحلیل پرسشنامه ها، مؤلفه های ابعاد کیفیت خدمات با استفاده از روش های ELECTRE،TOPSIS وSAW رتبه بندی شد. با توجه به اینکه نتایج حاصل از اجرای روش های فوق در مواردی با هم هم خوانی نداشت، برای رسیدن به یک اجماع کلی از رتبه بندی عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت خدمات، از تکنیکی تلفیقی تحت عنوان روش کپ لند استفاده گردید. نتایج رتبه بندی حاصل از تکنیک کپ لند نشان داد که از نظر استفاده کنندگان کتابخانه های عمومی شهرستان یزد، بعد «تأثیرگذاری خدمات» نسبت به سایر ابعاد از اهمیت بیشتری برخوردار است. اصالت/ارزش: مدیران کتابخانه های عمومی، با استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چندشاخصه قادر خواهند بود تا به اولویت بندی عوامل مؤثر بر کیفیت خدمات بپردازند تا از این طریق راهکارهایی را به منظور ارتقای سطح کیفیت خدمات کتابخانههای عمومی ارائه نمایند.

یکی از چالشهای سازمانهای عصر جدید، اجرای مؤثر راهبرد ها و تبدیل راهبرد های سازمان به فرایند های بهبود عملکرد است. از آنجا که شش سیگما اجرای راهبرد مبتنی بر سنجش می باشد که بر بهبود فرایند و کاهش اختلاف متمرکز است، در این مقاله به دنبال بررسی نقش کارت امتیازی متوازن به عنوان سیستم جامع سنجش عملکرد در ارزیابی طرحهای شش سیگما در شرکتهای تعاونی هستیم. این تحقیق در سال 1388 - 1389 انجام گرفت و در آن  فرضیه ها و سؤالهایی مرتبط با ارزیابی اثربخشی شش سیگما مطرح شد و در قالب پرسشنامه در اختیار جامعه آماری(champion، کمربند سبز و اعضای گروه طرحهای شش سیگمای شرکتهای تعاونی منتخب استان یزد) قرار گرفت و سپس دیدگاه های آنها تجزیه و تحلیل شد. یافته ها و نتایج تحقیق نشان می دهد که برنامه شش سیگما از نظر مالی، فرایندهای داخلی و توسعه و یادگیری دارای اثربخشی است ولی از  نظر مشتری، اثربخشی قابل قبولی ندارد. در کل، داده ها حاکی از موفق بودن طرح شش سیگماست. همچنین شاخصها در چهار بعد کارت امتیازی متوازن با استفاده از روش ویکور، رتبه بندی شدند.

امروزه مدیران در تمام سازمان ها، خواستار استفاده بهینه از امکانات و ظرفیت های موجود در بخش های مختلف می باشند. بنابراین وجود مدلی به منظور ارایه بازخورد در راستای بهبود عملکرد شعب مختلف سازمان ها و دستیابی به ابزاری جهت برآوردن این نیاز مدیران، بسیار ضروری و منطقی به نظر می رسد. هدف از این پژوهش ارائه یک مدلی تلفیقی فرآیند تحلیل شبکه ای فازی، کارت امتیازی متوازن و تحلیل پوششی داده های فازی جهت ارزیابی عملکرد شعب ادارات تعاون استان یزد می باشد تا با این وسیله بتوان علاوه بر شناسایی شعب کارا و ناکارا، استراتژی های مناسب را جهت بهبود عملکرد شعب ناکارا و تقویت هرچه بیش تر شعب کارا تدوین نمود. در این پژوهش از مدل کارت امتیازی متوازن به منظور استخراج شاخص های ارزیابی، از تکنیک فرآیند تحلیل شبکه ای فازی به منظور تخمین اهمیت نسبی هر شاخص تحت یک چشم انداز واحد و از تکنیک تحلیل پوششی داده های فازی به منظور ارزیابی کارایی شعب استفاده شده است. بعد مالی به عنوان مهمترین بعد در ارزیابی و شعبه شهرستان یزد و اردکان به عنوان کاراترین شعب از نظر سطح عملکرد شناسایی گردیدند.

مقدمه: امروزه نوع جدیدی از مفهوم رهبری مطرح است که بر ارائه خدمت به دیگران، دیدگاه کلی نسبت به افراد، توسعه نامیده می شود. فلسفه رهبری خدمتگزار، « رهبری خدمتگزار » فردی و تصمیم گیری مشترک تأکید دارد که تحت عنوان خدمتگزاری رهبر، بارآوردن کارکنانی خدمتگزار و ارتقاء خدمت رسانی در سطح جامعه است. هدف این پژوهش، بررسی رابطه ی رهبری خدمتگزار و ابعاد جهارگانه آن با درگیری شغلی در کارکنان بیمارستانهای آموزشی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی کردستان بود. روش کار: پژوهش حاضر از نوع توصیفی– تحلیلی و کاربردی بود که به صورت مقطعی در سال 1389 انجام گرفت. نمونه پژوهش شامل 151 نفر از پرسنل شاغل در بیمارستانهای آموزشی و درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی کردستان بود. داده ها با استفاده از پرسشنامه رهبری خدمتگزار و نیز پرسشنامه درگیری شغلی جمع آوری و به وسیله نرم افزار spss و با استفاده از آمار توصیفی و آزمون همبستگی اسپیرمن تحلیل شد. یافته ها: بین رهبری خدمتگزار و چهار بعد آن (خدمت رسانی، تواضع و فروتنی، قابلیت اعتماد و مهرورزی) با درگیری شغلی کارکنان در بیمارستانهای آموزشی و درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی کردستان رابطهی معنادار و مثبتی باضریب همبستگی برابر 0.343 وجود داشت و وضعیت رهبری خدمتگزار با میانگین 2.56 و درگیری شغلی با میانگین 2.78 از 4 امتیاز در حد متوسط بود. بحث: نتایج این پژوهش نشان داد که بین رهبری خدمتگزار و ابعاد چهارگانه آن (خدمت رسانی، تواضع و فروتنی، قابلیت اعتماد و مهرورزی) با درگیریرشغلی کارکنان رابطه آماری معنادار و مثبت وجود دارد و میزان رهبری خدمتگزار و درگیری شغلی در سطح متوسط قرار داشتند. لذا به منظور ارتقا سطح رهبری خدمتگزار، مدیران باید همواره در خدمتگزاری به دیگران اعم از افراد داخل و خارج از سازمان پیشتاز بوده و خدمت رسانی را از وظایف خود بدانند.

ارزیابی عملکرد امری ضروری جهت تصمیم گیری در سازمان ها است. به منظور دستیابی به مزیت رقابتی، مدیران نیازمند داشتن اطلاعاتی از عملکرد سازمان خود و تصمیم گیری برای بهبود آن می باشند. بنابراین وجود الگوی به منظور ارائه بازخورد در جهت بهبود عملکرد سازمان ها و دستیابی به ابزاری جهت برآوردن این نیاز، بسیار ضروری و منطقی به نظر می رسد. با توجه به جایگاه ارزیابی در سازمان ها و اهمیت پارک علم و فناوری در توسعه فناورى و رشد اقتصادی کشور ها، هدف این تحقیق ارزیابی عملکرد 33 شرکت فناور مستقر در پارک علم و فناوری یزد با استفاده از الگوی ترکیبی تحلیل پوششی داده ها و برنامه ریزی آرمانی از نوع BCC به منظور کمک به مدیران در شناسایی شرکت های موفق و ناموفقاست. این الگو به دلیل دقت بالا در ارزیابی عملکرد واحد های تصمیم گیری و شناسایی دقیق واحد های موفق و ناموفق مورد استفاده قرار گرفته است. از این رو جهت بیان قابلیت و دقت بالای این الگو در تفکیک واحد های تصمیم گیری، الگوی ترکیبی تحلیل پوششی داده ها و برنامه ریزی آرمانی با الگوی BCC از نوع خروجی محور، مورد مقایسه قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان داد که در صورت استفاده از الگوی GPDEA-BCC تعداد واحدهای کارا از 23 به 4 واحد کاهش پیدا می کند و این امر نشان دهنده دقت بالای الگوی مذکور می باشد. در نهایت با استفاده از تحلیل حساسیت، ورودی و خروجی های تأثیرگذار در میزان کارایی شرکت ها شناسایی شدند.

ارتقاء فرهنگ سازمانی در مؤسسات آموزش عالی مقوله ای بسیار مهم و در عین حال حصول به آن مستلزم برنامه ربزی و مدیریت مناسب می باشد. امروزه ثابت شده است که ارتقاء فرهنگ سازمانی تأثیری مستقیم بر ارتقاء کیفیت خدمات آموزشی دارد. از این رو این پژوهش در صدد است با به کارگیری الگوی تعالی سازمانی ایران، که یکی از کاربردهای اصلی آن عارضه یابی سازمان می باشد، ابعاد فرهنگ سازمانی را در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تفت بررسی نماید. در این راستا از پرسشنامه ای که ابعاد فرهنگ سازمانی را در 10 بعد و 45 مؤلفه می سنجد استفاده شده است. برای پاسخگویی به سؤالات تحقیق از روش آنتروپی شانون و برای رتبه بندی ابعاد فرهنگ سازمانی از روش TOPSIS استفاده شده است. نتایج این مطالعه نشان می دهد هویت و ابتکار فردی در بین ابعاد از وضعیت مناسبی برخوردارند. در عین حال برخی از ابعاد فرهنگ سازمانی وضعیت مطلوبی ندارند. این تحقیق که منجر به شناسایی نقاط قوت و ضعف شاخصه های فرهنگ سازمانی در دانشگاه گردیده است، زمینه ساز گامی مهم جهت ارتقاء فرهنگ سازمانی و به تبع آن کیفیت خدمات آموزشی خواهد بود.

مدل تعالی EFQM با تعیین جایگاه سازمان در مسیر تعالی، ابزاری عملی برای کمک به سازمان هاست، و به درک کمبودها و نواقصشان کمک می نماید. این مدل با ارائه راهکارهایی در قالب پروژه های بهبود، به سازمان کمک می نماید که در مسیر سیستم های مدیریتی مناسب پیش رود.کمبود امکانات و محدودیت منابع، سازمان ها را از پیاده سازی همزمان کلیه پروژه های حاصل از فرایند خودارزیابی مدل تعالی سازمانی باز می دارد. در نتیجه، اولویت بندی پروژه های بهبود پیشنهاد شده توسط مدل EFQM، با توجه به اهداف استرات ژیک و بلندمدت سازمان، ضروری به نظر میرسد. با توجه به بررسیهای صورت گرفته، متاسفانه در مدل EFQM چارچوبی برای اولویت بندی پروژه های بهبود، با توجه به خط مشی و استراتژیهای سازمان، وجود ندارد. در این راستا، این پژوهش در صدد است مدلی را بر اساس رویکرد کارت امتیازی متوازن ارائه نماید که با آن بتوان پروژه های بهبود پیشنهاد شده توسط EFQM را اولویت بندی نمود.

هدف از این پژوهش، طراحی یک مدل ترکیبی ریاضی به منظور بهبود سنجش ارزیابی گروه های آموزشی مدیریت در مراکز آموزش عالی کشور است. اساس مدل سازی این پژوهش تکنیک تحلیل پوششی داده هاست، ولی به منظور افزایش دقت در ارزیابی عملکرد گروه های آموزشی و شناسایی دقیق واحدهای کارا و ناکارا، از یک مدل که از ترکیب تکنیک تحلیل پوششی داده ها و برنامه ریزی آرمانی طراحی و ساخته شده، استفاده و عملکرد گروه های آموزشی از این منظر سنجیده شده است. بررسی حاضر از نوع کاربردی، از نظر زمان، تک مقطعی و از نظر شیوه اجرا توصیفی ریاضی است. جامعه آماری که به منظور تست مدل استفاده شده، مربوط به گروه های آموزشی رشته مدیریت در 12 دانشگاه سراسری کشور شامل گروه های مدیریت دانشگاه های تهران، علامه طباطبایی، شهید بهشتی، الزهرا، شاهد، بین المللی امام خمینی(ره)، گیلان، مازندران، شیراز، اصفهان، فردوسی مشهد و شهید چمران اهواز است. نتایج حاصل از این پ ژوهش توانایی بالاتر مدل ترکیبی را در تفکیک گروه های آموزشی نسبت به مدل های اولیه تحلیل پوششی داده ها نشان می دهد.

یکی از روش های شناخته شده برای اندازه گیری، پیش بینی و مدیریت ریسک، ارزش در معرض ریسک است که در سال های اخیر مورد استقبال گسترده ی نهادهای مالی قرار گرفته است. ارزش در معرض ریسک (VaR)، روشی برای تشخیص و ارزیابی ریسک است که از تکنیک های آماری استاندارد که به طور روزمره در زمینه های دیگر نیز بکار می رود، استفاده می نماید. این پژوهش به دنبال راهکاری مناسب برای مدیریت ریسک سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار و گزینش پرتفویی بهینه با استفاده از مفهوم ارزش در معرض ریسک می باشد که از طریق تکنیک شبیه سازی مونت کارلو (MCS) محاسبه می گردد. امروزه به سبب ارائه نرم افزارهای نوین شبیه سازی، محاسبه این مفهوم بیش از پیش تسهیل شده است. در این پژوهش پس از ارائه تعاریفی از ریسک، ارزش در معرض ریسک و شبیه سازی مونت کارلو، میزان ارزش در معرض ریسک چند سهم با استفاده از تکنیک شبیه سازی مونت کارلو محاسبه شده است. در پایان با بکارگیری مدلی ترکیبی حجم بهینه سرمایه گذاری در هر یک از سهام معین شده است.