ابراهیم حاجیانی

ابراهیم حاجیانی

سمت: استادیار
مدرک تحصیلی: دانشیار دانشگاه شاهد

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۸۱ مورد.
۱.

تحلیل علم سنجی پژوهش های با موضوع تصاویر آینده در معتبرترین نشریات علمی جهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی فرهنگ‎ سال ۳ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۱۲) 89 - 108

کلید واژه ها: پژوهش علم سنجی تصاویر آینده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴ تعداد دانلود : ۴
حوزه آینده پژوهی به دلیل ماهیت فرارشته ای آن محل برخورد موضوعات مختلف است که یکی از مهم ترین موضوعات؛ تصاویر آینده می باشند. هدف این پژوهش تحلیل علم سنجی مقالات علمی با موضوع تصاویر آینده در معتبرترین نشریات علمی جهان بوده است که به ارائه نگاشتی از تولیدات علمی مربوط به تصاویر آینده در خصوص اینکه چه حوزه ها، افراد، نشریات، سازمان ها و کشورهایی در انتشار مقالات تصاویر آینده سهم داشته اند، و همچنین چه مقالاتی پراستناد و چه موضوعاتی بین سال های 2019 تا 2024 ترند بوده اند، بپردازد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و با استفاده از روش های علم سنجی و به طور خاص تحلیل هم واژگانی و هم رخدادی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش وب آف ساینس(بازه زمانی 2019 تا 2024) و جهت ترسیم نقشه های علمی از نرم افزار وی او اس ویوئر استفاده شده است. نتایج بیان گر این بوده است که حوزه های تاریخ و جامعه شناسی پرکاربردترین حوزه ها، کشور روسیه دارای بیشتری پژوهشگر، تصویر آینده، هوش مصنوعی و علوم موضوعات ترند و افرادی همچون آرن گری و پتری تاپیو، ویکتور تیتو بیشترین پژوهش را در خصوص تصاویر آینده داشته اند.
۲.

آینده پژوهی اجرای اهداف سند ملی آمایش سرزمین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش سرزمین دوره ۱۹ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۲۶) 1 - 17

کلید واژه ها: آمایش سرزمین آینده پژوهی تحلیل بازیگرمحور سند ملی آمایش سرزمین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵ تعداد دانلود : ۹۸
با توجه به اهمیت ویژه موضوع آمایش سرزمین در کشور و گذشت بیش از یک سال از تصویب و ابلاغ سند ملی آمایش سرزمین در اسفندماه 1399 و نگرانی درباره اقدامات عملی به منظور اجرای مصوبات سند ملی آمایش در دستگاه های مجری، مسئله اصلی در این پژوهش آن است که با توجه به نقش آفرینی بازیگران مرتبط اجرای سند در چه شرایطی قرار خواهد گرفت؟ روش شناسی پژوهش بازیگرمحور است و با روش های اکتشافی و خبره محور انجام شده است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بود که 23 نفر از خبرگان حوزه آمایش سرزمین کشور آن را تکمیل کردند. تحلیل ها با استفاده از نرم افزار آینده پژوهی مکتور انجام گرفت و یافته ها نشان داد از 33 بازیگر اولیه اثرگذار در اجرای سند 13 بازیگر به عنوان بازیگر اصلی توسط پنل خبرگان انتخاب شدند که در میان آن ها متأسفانه تا به امروز عزم و اراده جدّی به منظور اجرای سند ملی آمایش سرزمین در افق پیش رو دیده نمی شود. به عبارت دیگر، الزام آوری مفاد سند و توانایی دستگاه های نظارتی در حدی نیست که بازیگران اصلی دخیل در اجرای سند را ملزم به تمکین کند. بنابراین، پیش بینی می شود در آینده اجرای سند با چالش های اساسی از سوی نهادها و بازیگران روبه رو شود. لازم است نهاد متولی (سازمان برنامه و بودجه و شورای عالی آمایش)، با پیگیری های جدّی و ارتباط مؤثر و سازگاری نهادی قوی میان بازیگران و پای  کار آوردن همه دستگاه های مجری، زمینه ایجاد عزم ملی به منظور اجرای هر چه سریع تر سند ملی آمایش سرزمین را فراهم آورد.
۳.

تحولات آینده بحران هویت جوانان در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی فرهنگ‎ سال ۳ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۰) 9 - 48

کلید واژه ها: هویت بحران هویت جوانان جهانی شدن حاکمیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶ تعداد دانلود : ۵
هویت به مثابه مفهومی چندوجهی، متغیر و سیال، در وهله اول پرسش از کیستی را می رساند و به باور بسیاری از صاحبنظران، موجب شناسایی افراد، گروه ها و فرهنگ و غیره از یکدیگر می شود. هویت دارای ابعاد متفاوتی است که مهم ترین بعد آن تعلق و تعهد می باشد. تعلق جنبه عاطفی و احساسی نسبت به کشور، دولت، اسلام، تمدن، خانواده، دوستان ...) و تعهد جنبه درگیری دارد، یعنی افراد نسبت به آن تعهدی که دارد، احساس وظیفه می کند. بحران هویت جوانان نیز به این موضوع اشاره دارد که در اثر تحولات نظام جهانی، دگرگونی و تحولات در زمینه های ساختاری، فرهنگی و ارتباطات و درعین حال به رسمیت شناخته نشدن از سوی دولتمردان، جوانان در تشخیص جایگاه خود در محیط پیرامونی، گروه و اجتماع خود دچار مشکل و تعارض شده اند؛ بنابراین سؤال اصلی پژوهش حاضر این است که پیشران های کلیدی بر آینده بحران هویت جوانان چه عواملی هستند. در این پژوهش با استفاده از مصاحبه عمیق با 21 نفر از خبرگان حوزه بحران هویت، مؤلفه های اصلی مؤثر بر بحران هویت جوانان موردبررسی قرار گرفت. سپس مفاهیم استخراج شده در قالب یک پرسش نامه تدوین گردیده و مجدد برای خبرگان ارسال شد تا میزان اهمیت و تأثیرگذاری هر کدام از آن ها را مشخص نمایند. سپس با استفاده از آزمون فریدمن، 17 مفهوم تأثیرگذار بر بحران هویت جوانان شناسایی شد: 1. ضعف نهاد های فرهنگی؛ 2. تعارض هویت جهانی با گفتمان رسمی حاکمیت؛ 3. سرخوردگی افراد از نادیده انگاشته شدن توسط حاکمیت؛ 4. تک بعدی شدن آموزش و پرورش؛ 5. نابرابری قومی (تقویت تعصبات- احساس تبعیض)؛ 6. گفتمان ایدئولوژیک حاکمت نسبت به هویت؛ 7. جهانی شدن؛ 8. چندگانگی هویت ایرانی و تداخل هویت ملی، دینی و مدرن؛ 9. سیالیت هویت؛ 10. بیگانگی عموم جامعه نسبت به هویت موردنظر نظام سیاسی؛ 11. تغییرات ارزشی و ساختاری (ارزش ها و هنجار های متعدد و متضاد)؛ 12. تکثر و تنوع عمل و مراجع انتخاب شیوه زندگی؛ 13. رشد شهرنشینی؛ 14. کم رنگ شدن ارزش های سنتی و سلطه عقلانیت ابزاری؛ 15. گسترش شبکه های اجتماعی و شکل گیری هویت مجازی؛ 16. عدم توسعه متوازن؛ 17. نابرابری جنسیت.
۴.

ارزیابی سیاست های فرهنگی پس از انقلاب اسلامی در حوزه حفاظت از میراث فرهنگی (با تاکید بر میراث مستند و مکتوب)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال ۱۹ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۷۳ 67 - 93

کلید واژه ها: ارزیابی حفاظت سیاست گذاری فرهنگی میراث فرهنگی میراث مستند و مکتوب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷ تعداد دانلود : ۷
هدف این مقاله ارزیابی سیاست های مصوب و اجرا شده در حوزه میراث فرهنگی به ویژه میراث مستند و مکتوب پس از انقلاب اسلامی است. برای ارزیابی سیاست های کلان حوزه میراث فرهنگی از مدل هاولت و رامش استفاده شده و اطلاعات لازم با استفاده از روش اسنادی و مصاحبه با خبرگان جمع آوری شده است. جامعه آماری، قوانین و سیاست های بالادستی جمهوری اسلامی ایران شامل: ۱- برنامه های توسعه پنج ساله اول تا ششم، ۲- قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، ۳- سند چشم انداز ایران در افق 1404، ۴- سند اصول سیاست فرهنگی کشور بود. ملاک ارزیابی سیاست ها در این پژوهش، کارایی و اثربخشی بود و پژوهش به دنبال پاسخ این سوال بود که سیاست های جاری جمهوری اسلامی توانسته اند اثر مطلوبی بر حفظ میراث فرهنگی به ویژه میراث مستند و مکتوب کشور داشته باشند؟ یافته های پژوهش حاکی از آن بود که وضعیت فعلی حفاظت از میراث فرهنگی به ویژه «میراث مستند و مکتوب» در سیاست گذاری فرهنگی کشور، وضعیت مطلوبی نیست به طوری که می توان گفت میراث فرهنگی در سیاست های کلان کشور، مترادف با «بناهای قدیمی» و «اشیاء عتیقه»(غیرمکتوب) در نظر گرفته شده است و اکثر مصوبات قانونی برای حفاظت از این نوع میراث به تصویب رسیده اند.واژگان کلیدی: ارزیابی، حفاظت، سیاست گذاری فرهنگی، میراث فرهنگی، میراث مستند و مکتوب.
۵.

آینده نگاری وضعیت کتاب در ایران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مدیریت فرهنگی سال ۱۷ بهار ۱۴۰۲ شماره ۵۹ 55 - 77

کلید واژه ها: کتاب آینده نگاری پیشران تحلیل ساختاری روش میک مک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹ تعداد دانلود : ۵۶
مقدمه و هدف: کتاب بزرگترین عرصه فرهنگی ایران است و جزء مهمی از آینده فرهنگی ایران، پیامد آینده کتاب خواهد بود. هدف از پژوهش حاضر، نگاشت آینده کتاب در ایران است. روش: این آینده نگاری، براساس مدل تحلیل ساختاری به روش میک مک و در هشت مرحله «شناسایی متغیرهای محیطی به مدل پستل و رویکرد لایه ای»، «تعیین متغیرهای کلیدی به روش دلفی خبرگان»، «سنجش اثرات متقابل متغیرهای کلیدی به روش میک مک» و «تحلیل محیط کلی سیستم و تعیین پیشران ها»، «تعیین محورهای عدم قطعیت»، «شناسایی سناریوهای پایدار»، «توصیف سناریوها» و «پیشنهاد اقدام ها» صورت گرفته است. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان می دهد «میزان مداخله (تصدی گری یا تولی گری) دولت در عرصه کتاب»، «ترویج فرهنگ مطالعه کتاب های غیردرسی»، «مطابقت محتوای کتاب ها با نیازها و گرایش های مخاطب»، «نقش وزارت آموزش و پرورش در گسترش فرهنگ کتاب خوانی و مبارزه با بی سوادی و کم سوادی»، «میزان بودجه کتابخانه های عمومی» و «خودکفایی در زنجیره داخلی تولید کاغذ» موثرترین پیشران های آینده کتاب در ایران هستند و سه سناریوی «خزان کتاب»، «بهار کتاب» و «تابستان داغ کتاب» سه سناریوی پایدار برای نگاشت آینده وضعیت کتاب در ایران می باشند. نتیجه گیری: در این پژوهش بدترین سناریوی آینده کتاب در ایران، پایدارترین سناریو شناخته شد. بنابرین رسیدن به سناریوی مطلوب، نیازمند تحول اساسی در رویکرد دولت نسبت به عرصه کتاب است.  
۶.

تصویرپردازی قابلیت ها و کارکردهای آینده رباتیک در افق 1414(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی انقلاب اسلامی سال ۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۳) 163 - 191

کلید واژه ها: فناوری های حیاتی ربات های آینده تصویر آینده رباتیک پیشرفته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰ تعداد دانلود : ۶۷
فناوری رباتیک در حال حاضر یکی از فناوری های حیاتی در زمینه های مختلف جامعه مورد توجه قرار گرفته است و در آینده نیز نقش بسزایی خواهد داشت. این مقاله به بررسی قابلیت ها و کاربردهای آینده رباتیک در افق سال 1414 می پردازد. در این مطالعه، اهمیت استفاده گسترده از ربات ها و تأثیر آن بر زندگی روزمره و جوامع در آینده مورد بررسی قرار می گیرد. این مقاله با تمرکز بر نوع و قابلیت ها و همچنین کاربردهای فعلی و آینده ربات ها، یک دیدگاه جامع را به خواننده ارائه می دهد. با توجه به پیشرفت های تکنولوژی، ربات ها قادر به انجام وظایف پیچیده و متنوع در محیط های مختلف خواهند بود. مسئله اصلی این تحقیق، شناسایی قابلیت ها و کاربردهای آینده ربات ها است. برای این منظور، با استفاده از روش برگزاری جلسات طوفان فکری و مصاحبه با افراد متخصص، 84 مضمون مرتبط با قابلیت ها و کاربردهای آینده ربات ها استخراج شدند و سپس با استفاده از روش دلفی دو مرحله ای، 50 مضمون به عنوان نتایج نهایی گزارش شدند. نتایج نشان می دهند که در آینده، سه کاربرد اصلی ربات ها شامل پردازش پیشرفته داده های محیطی، افزایش استانداردهای زندگی بشر، کاوش و استخراج منابع فضایی ؛ و سه قابلیت برتر ربات ها عبارتند از هوش مصنوعی، تعامل با انسان و پایداری در شرایط سخت می باشد.
۷.

مطالعه عوامل پیشران و بازیگران مؤثر در تحولات آینده آموزش زبان های قومی و محلی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیست و چهارم پاییز ۱۴۰۲شماره ۶۳ 49 - 82

کلید واژه ها: سیاست گذاری فرهنگی برنامه ریزی آموزشی زبان های قومی و محلی تحلیل بازیگر عوامل پیشران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷ تعداد دانلود : ۷۸
سیاست گذاری در مورد آموزش زبان های قومی و محلی مانند هر موضوع دیگری نمی تواند تنها با تکیه بر رهنمودهای ارزشی و هنجاری و بدون توجه به شرایط محیطی و ملاحظات راهبردی باشد. برای این منظور پژوهشی باهدف شناسایی عوامل پیشران و بازیگران تأثیرگذار در موضوع آموزش زبان های قومی و محلی در ایران صورت گرفت. برای شناسایی عوامل پیشران از روش «تحلیل اثرات متقابل» با استفاده از نرم افزار میک مک و برای «تحلیل بازیگران» از نرم افزار مکتور بهره جستیم. به عنوان مهم ترین نتایج: برای پیشگیری از فروافتادن گروه مهم «فعال قومی» در ائتلاف مخالفان نظام سیاسی؛ برای تداوم همراهی گروه «همگرای خواهان افزایش سهم قومی»؛ و همچنین برای خنثی نمودن عوامل «ملت سازی قومی» و «واگرایی قومی»، پیشنهاد می شود سیاستگذار بی عملی نسبی خود در موضوع آموزش زبان های قومی و محلی را کنار گذاشته و با اقدامی سنجیده کنترل میدان را به دست بگیرد. لیکن برنامه آموزشی زبان و ادبیات قومی و محلی به هیچ عنوان نباید واجد ویژگی های «فراگیری» و «معیارسازی» که مطالبه اصلی «مبارزان قومی» با هدف ملت سازی است، باشد. در مقابل برنامه آموزشی مطلوب می بایست «نخبه گرایانه»، با هدف شناسایی و شکوفا نمودن استعدادها و ناظر به حفظ گونه های مختلف زبان های بومی به عنوان میراث زبانی کشور و به دور از تأثیرپذیری از گونه های خارجی باشد.
۸.

آینده پژوهی بحران هویت جوانان در افق ایران 1410(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی انقلاب اسلامی سال ۴ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۱۶) 59 - 96

کلید واژه ها: هویت بحران هویت جوانان جهانی شدن آینده پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵ تعداد دانلود : ۷۲
هویت یکی از مهم ترین چالش های دوره جوانی است و ابعاد مختلف هویتی تأثیر انکارناپذیری بر همه فعالیت های جوانی داشته و آن را متأثر می کند. بحران هویت وضعیتی است که در اثر دگرگونی و تحولات در زمینه های ساختاری، فرهنگی و ارتباطات، و در عین حال به رسمیت شناخته نشدن از سوی حاکمیت و نظام جهانی، جوانان در تشخیص جایگاه خود در محیط پیرامونی، گروه و اجتماع خود دچار مشکل و تعارض شده اند. تحقیق حاضر با استفاده از تحلیل لایه علی و با استفاده از نرم افزار میک مک و سناریو ویزارد، در یک افق 10 ساله به بررسی و سناریو نویسی درمورد بحران هویت جوانان پرداخته است. بدین صورت که با استفاده از روش تحلیل لایه علی و مطالعه اسناد و مدارک و مصاحبههای عمیق با خبرگان، 227 پیشران کلیدی درمورد بحران هویت شناسایی گردید. سپس این پیشران ها براساس مدل پستل و رویکرد لایه ای تلخیص شده اند که به 52 پیشران رسید. در ادامه با استفاده از نرم افرا میک مک، پیشران های تاثیرگذار و تاثیرپذیر شناسایی و در نهایت از طریق سناریو ویزراد، 4 سناریو برای این مهم بدست آید که دو سناریو به عنوان بدبینانه و دو سناریو به عنوان خوشبینانه. پیشران های سناریو بدبینانه: سرخوردگی شدید جوانان از نادیده گرفته شدن توسط حاکمیت، افزایش نابرابری جنسیتی، گسترده تر شدن شبکه های اجتماعی، تشدید بیگانگی جوانان با هویت مورد نظر نظام سیاسی، توجه صرف به نیروهای طرفدار حکومت. پیشران های سناریو خوشبینان: به رسمیت شناختن همه جوانان، کاهش نابرابری جنسیتی، گسترده تر شدن شبکه های اجتماعی، افزایش سواد رسانه ای، کاهش بیگانگی نسبت به هویت مورد نظر نظام سیاسی.
۹.

آینده مواجهه ایران و آمریکا در دولت بایدن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی دفاعی سال هفتم بهار ۱۴۰۱ شماره ۲۴ 7 - 29

کلید واژه ها: ایران آمریکا تحلیل بازیگر توافق هسته ای رقابت منطقه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۰ تعداد دانلود : ۱۷۵
با توجه به استقرار دولت بایدن در ایالات متحده، تحلیل آینده روابط و مواجهه ایران و آمریکا ضرورت جدی دارد. لذا مساله اصلی این نوشتار، شناسایی سناریوهای محتمل در این خصوص می باشد. از لحاظ روش شناسی این پژوهش با رویکرد آمیخته(کمّی و کیفی) انجام شده و داده ها با رویکرد بازیگرمحور و با استفاده از نرم افزار بازیگرمحور مکتور تحلیل شده اند. یافته های خبرگی نشان می دهد به جز دو بازیگر محوری ایران و آمریکا، دیگر بازیگران مؤثر شامل اسرائیل، چین، روسیه، عربستان، ترکیه، سوریه و عراق می باشند. سناریوی محتمل، توافق هسته ای و رقابت منطقه ای است که در آن برخی اهداف تمامی بازیگران به طور نسبی محقق می شود. زیرا بر مبنای ایده موازنه قدرت، هم ایران با رفع تحریم ها تا حدی عمق راهبردی خود را بهبود می بخشد و هم آمریکا از رشد برنامه هسته ای ایران جلوگیری می کند. علاوه بر اینکه در سطح منطقه ای نیز با مدیریت تنش، از خصومت اجتناب شده و البته به سوی همکاری نیز حرکت نمی کنند.
۱۰.

نسبت زبان ملی و زبان محلی در سیاست های فرهنگی (مطالعه رویکرد سه نهاد آموزش و پرورش، فرهنگ وارشاد اسلامی وصدا وسیما در شهر ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی فرهنگ و هنر دوره چهارم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 56 - 39

کلید واژه ها: زبان ملی زبان محلی سیاست های فرهنگی تعلق شهر ایلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۲ تعداد دانلود : ۱۷۳
هدف پژوهش حاضر، بررسی نسبت زبان ملی و زبان محلی در سیاست های فرهنگی با مطالعه رویکرد سه نهاد آموزش وپرورش، فرهنگ وارشاد اسلامی و صداوسیما در شهر ایلام است. رویکرد پژوهش، کیفی و تکنیک جمع آوری اطلاعات آن مصاحبه عمیق است. جامعه هدف را مسئولان سه نهاد آموزش وپرورش، صداوسیما و فرهنگ وارشاد اسلامی و کارشناسان مربوط به این سه حوزه در شهر ایلام تشکیل می دهند که به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند. جمع آوری داده ها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه پیدا کرد که نهایتاً به 16 مصاحبه ختم شد. داده ها به روش تحلیل مضمون تماتیک بر اساس الگوی ولکات مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته های این مطالعه کیفی، 9 تم یا مضمون اصلی به دست داد که در سه دسته مضامین مرتبط با سیاست ها، مضامین مرتبط با نتایج و مضامین مرتبط با راهکارها دسته بندی شدند. مضامین مرتبط با سیاست ها شامل چهار مضمون غلبه رویکرد امنیتی در نسبت بین زبان ملی و زبان محلی، سیاست زدگی، سلیقه ای و فردمحور شدن اجرای سیاست ها و مرکزگرایی نهاد و سیاست ها است. مضامین مرتبط با نتایج نیز شامل سه مضمون به حاشیه رفتن زبان محلی، تمرکز قدرت در زبان معیار و چالش تسلط آموزش تک زبانه است و درنهایت مضامین مرتبط با راهکارها شامل دو مضمون ضرورت انسجام زبان قومی و زبان ملی و تنوع گویشی و عدم تسلط گویش معیار در زبان کردی است که در متن پژوهش، به تبیین هر کدام از مضامین اصلی پرداخته شده است.
۱۱.

آینده پژوهی هویت ملی در نظام آموزشی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی فرهنگ‎ سال دوم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۶) 9 - 28
تعداد بازدید : ۱۳۴ تعداد دانلود : ۹۴
هدف از این مطالعه شناسایی پیشران های تأثیرگذار بر هویت ملی در نظام آموزشی تا سال 1410 ایران و بررسی جایگاه این پیشران ها ازلحاظ تأثیرگذاری و تأثیرپذیری بر یکدیگر است. این پژوهش ازلحاظ روش شناختی از نوع آمیخته با رویکرد اکتشافی نسبت به آینده است و از طریق راهبرد سند کاوی و به کارگیری روش دلفی انجام گرفته است. نتایج پژوهش نشان داد روندهای جهانی شدن، آموزش شهروندی، رسانه ها، ویژگی ها و شخصیت معلم و چند فرهنگ گرایی بیشترین تأثیر را بر هویت ملی در نظام آموزشی خواهند داشت. وضعیت اقتصادی جامعه از پیشران های تأثیرگذار است و متغیرهای آموزش سیاسی، تمرکززدایی از نظام آموزشی و گسترش خط و زبان فارسی نسبت به سایر پیشران ها متغیرهای مستقل هستند. معماری فضای مدرسه و مراکز آموزشی و رابطه خانواده و مدرسه نسبت به دیگر متغیرها تأثیرپذیری بیشتری خواهند داشت. ازاین رو پیشنهاد می شود نظام آموزشی، متغیرهای تأثیرگذار بر هویت ملی را موردتوجه قرار داده، با به کارگیری برنامه های متنوع در تعمیق و تکوین هویت ملی و حفظ انسجام فرهنگی و اجتماعی تلاش کند.
۱۲.

طراحی الگوی مدیریت استعداد برای سازمان های فرهنگی با استفاده از رویکرد دلفی فازی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مدیریت فرهنگی سال شانزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۵۷ 1 - 22
تعداد بازدید : ۱۲۸ تعداد دانلود : ۱۱۲
زمینه و هدف: یکی از چالش هایی که اکثر سازمان ها با آن مواجه هستند چگونگی شناسایی، جذب، پرورش و نگهداشت استعدادهاست. سازمان های فرهنگی نیز از این قاعده مستثنا نیستند. هدف پژوهش حاضر طراحی یک الگوی بومی برای مدیریت استعداد در سازمان های فرهنگی در ایران است. روش شناسی: این پژوهش با رویکرد آمیخته اکتشافی و بهره گیری از روش دلفی فازی انجام شده است. جامعه آماری در بخش کیفی عبارتند از خبرگان، مدیران ارشد، میانی و استعدادهای شاخص حوزه هنری که از بین آنها 15 نفر در تحقیق مشارکت کرده اند. در بخش کمّی نیز 19 نفر در پنل خبرگان شرکت کرده اند. نمونه ها در هر دو بخش به صورت هدفمند انتخاب شده اند. ابزار پژوهش در بخش کیفی، مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمیّ پرسشنامه محقق ساخته بوده که با استفاده از روایی صوری و محتوایی اعتبارسنجی و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ 849/0 محاسبه شده است. یافته ها: نتایج نشان داد الگوی مدیریت استعداد در سازمان های فرهنگی متشکل از 9 بُعد و چهل و سه مؤلفه است. ابعاد مدل به ترتیب اولویت عبارتند از: پرورش و آموزش استعدادها، عوامل تأثیرگذار درون سازمانی، شناسایی، کشف و جذب استعدادها، نگهداشت و بالندگی استعدادها، ایجاد مخزن استعدادها، عوامل تأثیرگذار برون سازمانی، نتایج سازمانی، نتایج فردی و معماری دوهسته ای سرمایه های انسانی. نتیجه گیری: کاربست نتایج این مطالعه می تواند از پرواز سرمایه های انسانی در سازمان های فرهنگی جلوگیری کند.
۱۳.

شناسایی پیشران های مؤثر بر آینده کتاب در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال یازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۴۳ 561 - 590

کلید واژه ها: کتاب پیشران آینده پژوهی تحلیل ساختاری روش میک مک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶ تعداد دانلود : ۱۳۰
کتاب بزرگترین عرصه فرهنگی ایران است و جزء مهمی از آینده فرهنگی ایران پیامد آینده کتاب است. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی پیشرانهای موثر بر آینده کتاب در ایران است. این آینده پژوهی، براساس مدل تحلیل ساختاری به روش میک مک و در چهار مرحله «شناسایی متغیرهای محیطی به مدل پستل و رویکرد لایه ای»، «تعیین متغیرهای کلیدی به روش دلفی خبرگان»، «سنجش اثرات متقابل متغیرهای کلیدی به روش میک مک» و «تحلیل محیط کلی سیستم و تعیین پیشران ها» صورت گرفته است. یافته های این پژوهش نشان می دهد «میزان مداخله (تصدی گری یا تولی گری) دولت در عرصه کتاب»، «ترویج فرهنگ مطالعه کتابهای غیردرسی»، « مطابقت محتوای کتابها با نیازها و گرایشهای مخاطب»، «نقش وزارت آموزش و پرورش در گسترش فرهنگ کتاب خوانی و مبارزه با بی سوادی و کم سوادی»، «میزان بودجه کتابخانه های عمومی» و «خودکفایی در زنجیره داخلی تولید کاغذ» موثرترین پیشرانهای آینده کتاب در ایران هستند. در بین این شش پیشران، میزان مداخله دولت در عرصه کتاب، بیشترین تاثیر مستقیم و غیرمستقیم قوی را بر دیگر پیشرانها دارد. در نتیجه کنترل این پیشران می تواند عامل اصلی اینرسی یا عامل اصلی جنبش در آینده کتاب در ایران باشد.
۱۴.

واکاوی عوامل مؤثر بر مصرف گرایی لوازم آرایشی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی فرهنگ‎ سال اول زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 81 - 100

کلید واژه ها: مصرف گرایی لوازم آرایش بستر اجتماعی کنشگر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۶ تعداد دانلود : ۱۰۴
پرسش اصلی این پژوهش آن است که چه عواملی بر مصرف گرایی لوازم آرایشی در ایران تأثیرگذارند. روش این پژوهش ترکیبی از روش های تحلیل اسناد و مرور نظام مند، مطالعه اسنادی و تاریخی، فراتحلیل و مصاحبه بوده است. ترکیب و تجمیع داده های مکمل از یافته های منابع مختلف به عوامل مختلفی که در این پدیده دخیل هستند منتهی شد. دسته بندی این عوامل ذیل سه دسته تقویت کننده، تسهیلگر و موانع در این جهت بود که به تفکیکی مناسب از عوامل منجر شود و از این طریق عوامل کلیدی تر استخراج و معرفی شوند. بستر و ارزش های اجتماعی فرهنگی، نقش کنشگر، و تأثیر رسانه ها را می توان به عنوان عوامل مهم تر در این حوزه مطرح کرد. درواقع، شرایط و بستر اجتماعی عامل مهمی در سوق دادن افراد به مصرف لوازم آرایش به عنوان انتخاب، جایگزین یا اجبار است. از طرفی، این کنشگر است که گاهی فعالانه یا منفعل به سمت مصرف لوازم آرایشی می رود که در این مقوله سهم رسانه مشهود است. در حالتی مطلوب، اگر ارزش ها و بستر جامعه بر شایسته سالاری مبتنی باشند و کنشگر هم کاملاً آگاهانه از کارکردهای مطلوب لوازم آرایشی استفاده کند، آرایش کردن و مصرف لوازم آرایش به عنوان پدیده ای با کارکرد بهینه و مطلوب و همسو با تقویت ارزش ها و هنجارهای اجتماعی موردنظر قرار می گیرد و این امر به پیشگیری از افراط در مصرف گرایی در این حوزه منجر خواهد شد.
۱۵.

ارزیابی راهبردی فرایند سیاست گذاری مواجه با مسائل اجتماعی در ایران

نویسنده:
منبع: پژوهش مسائل اجتماعی ایران دوره اول پاییز ۱۴۰۰ شماره ۱ 1 - 31

کلید واژه ها: سیاست اجتماعی مسائل اجتماعی آسیب های اجتماعی ارزیابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۴ تعداد دانلود : ۹۸
دغدغه و مسئله اصلی مقاله پیش رو نقد و ارزیابی انتقادی و راهبردی مجموعه سیاست های اجتماعی نظام تصمیم گیری و دستگاه اجرائی در چند دهه گذشته است. به این منظور این سیاست های (شامل تصمیمات و اقدامات در حوزه مسائل، مشکلات، آسیب ها و جرائم در 5 بخش شناسائی، مبانی مواجهه و انتخاب سیاست، پیاده سازی، اجراء و ارزیابی مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش فراترکیب بوده و از تحلیل ها، ارزیابی و نقدهای موجود توسط محققان و پژوهشگران ایرانی و نیز تجربه زیسته نویسنده استفاده شده است. پس از مرور اجمالی وضعیت کنونی مسائل اجتماعی که نشان دهنده ناکامی ها و عدم توفیقات بوده و گاه سریع به سیاست های اتخاذ شده یافته ها گویای آن است که معمولاً شناسائی مسائل نابهنگام و با تأخیر بوده است. در زمینه مبانی کلی نوعی بلاتکلیفی، نگاه زیستی و فردگرایانه و بی توجهی به راه حل های اساسی حاکم بوده است. در حوزه بررسی و انتخاب سیاست ها فقدان یادگیری و بی توجهی به تجارب سیاستی، تمرکزگرائی، احساس زدگی، مخاطب نشناسی، عدم شفافیت، بی اعتنائی به گروه های حاشیه ای و شرایط بومی- محلی مشاهده می شود. در عرصه پیاده سازی نیز کمبود و عدم توزیع مناسب منابع مالی، بی اعتنائی به سیاست ها، فقدان زیرساخت ها؛ ناهماهنگی و مشکل نیروی انسانی به چشم می خورد. در زمینه اجراء نیز با ضعف دستگاه های اجرائی، مواجهه تشریفاتی و مناسکی و فقدان تفکر ماتریسی و شتابزدگی مواجه هستیم. در مرحله نظارت نیز فقدان نظام رصد و پایش و ضعف مشارکت نهادهای مدنی در فرایند ارزیابی از مهمترین انتقادات به شمار می آیند. در پایان راهبردهائی مانند شفافیت و تغییرات ساختاری پیشنهاد شده اند.
۱۶.

تدوین چارچوبی برای هویت شهری مطلوب: مورد مطالعه شهر جدید پرند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرآیند مدیریت و توسعه دوره ۳۴ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۱۱۵) 162-141

کلید واژه ها: مکان هویت هویت یابی مکانی شهرهای جدید تحلیل مضمون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۹ تعداد دانلود : ۱۵۳
هدف: مکان های سازنده بخشی از هویت افرادند. هویت مکان بر کیفیت رابطه انسان مکان موثر است. شهرهای امروزی، متاثر از شهرنشینی و سیستم شهرسازی جدید کارکرد هویتی خود را از دست داده اند و به محیط هایی تهی از هویتِ منبعث از مکان تبدیل شده اند. از این رو هدف اصلی این پژوهش، شناسایی مدل مطلوب هویت یابی مکانی در شهرهای جدید است. طرح پژوهش/ روش شناسی/ رویکرد: این پژوهش بنیادی از نوع توصیفی اکتشافی از روش تحلیل مضمون استفاده می کند. داده های گردآوری شده از بررسی مبانی نظری و دیدگاه های مختلف صاحب نظران این حوزه و همچنین، مصاحبه عمیق با 10 نفر از مدیران شهری است. برای شناسایی مضمون های مرتبط از نرم افزار کیفی مکس کیو دی ای (MAXQDA) استفاده شده است. یافته ها: در مجموع 46 کد اولیه و 4 مضمون اصلی شناسایی، و روابط میان این مضمون ها نیز در قالب مدل ارائه شده است. این مدل راهکارهایی را برای حل مسئله هویت مکانی شهر جدید پرند ارائه می دهد.
۱۷.

عارضه یابی مدیریت استعداد در حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی: یک مطالعه پدیدارشناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مدیریت عمومی سال چهاردهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۵۳ 167 - 197

کلید واژه ها: مدیریت استعداد استعدادسوزی عارضه یابی پدیدارشناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۵ تعداد دانلود : ۱۵۹
مطالعات نشان می دهد سازمان های دولتی اغلب در شناسایی، جذب، پرورش و نگهداشت استعدادها تجارب موفقی نداشتند. از این رو شناخت علل و پیامدهای این مسأله ضروری است. پژوهش حاضر با هدف واکاوی تجارب زیسته مدیران فرهنگی از مدیریت استعداد و شناسایی موانع تحقق آن در یکی از سازمان های فرهنگی هنری انجام شده است. روش تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر نحوه گردآوری اطلاعات کیفی است که با استفاده از رویکرد پدیدارشناسی تفسیری انجام گرفته است. منابع اطلاعاتی پژوهش را مدیران ارشد، میانی و استعدادهای شاخص حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی تشکیل می دهند که 15نفر از آنها با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز با انجام مصاحبه های عمیق گردآوری و با استفاده از رویکرد چهارمرحله ای موستاکاس تجزیه و تحلیل شدند. نتایج تحلیل داده ها نشان داد موانع تحقق مدیریت استعداد در حوزه هنری متشکل از ده تم فرعی است که در سه دسته موانع مفهومی (نظری)، مدیریتی و سازمانی طبقه بندی شدند. کشف معناهای نهفته در تجارب زیسته مشارکت کنندگان نشان داد این پدیده در بُعد فردی پیامدهایی چون رشد فردی و خودجوش استعدادها، مهجوریت استعدادها و وامانده سازی استعدادها را رقم زده و در بُعد سازمانی پیامدهایی چون استعدادکشی، استعدادسوزی و نشت استعدادها را در پی داشته است. برای جلوگیری از هزینه های زیانبار هدررفت سرمایه های انسانی، ضرورت بازنگری در شیوه های استعدادیابی، استعدادداری و استعدادپروری در حوزه هنری توصیه می شود.
۱۸.

تحلیل سیاست های فرهنگی و عملکرد دولت های پس از انقلاب اسلامی در حوزه اقتصاد سینما(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۹) 101-132

کلید واژه ها: سیاست گذاری سیاست گذاری فرهنگی اقتصاد فرهنگ صنایع فرهنگی اقتصاد سینما

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۸ تعداد دانلود : ۴۷۴
هدف این مقاله، تحلیل و بررسی خط مشی ها و سیاست ها و عملکرد دولت های پس از انقلاب اسلامی در حوزه اقتصاد سینما است. روش مورد استفاده از نظر هدف کاربردی، از نظر داده کمی و کیفی و از نظر نحوه اجرا مکانیسم علّی و ردیابی فرایند است. داده ها شامل تمامی اسناد و مصوبات و آئین نامه های دولت ها و وزیران فرهنگ و ارشاد اسلامی جمهوری اسلامی ایران و مصاحبه با صاحب نظران بوده است. از داده های ثانویه و آمارهای موجود نیز برای بررسی نتایج عملکرد دولت ها در حوزه اقتصاد سینما بهره برده شده است. سپس با روش فرایند ردیابی و مکانیسم علّی روند وقایع هر دوره در قالب نمودار واقعه-ساختار نمایش داده شده است. یافته ها نشان می دهد: در تمامی دوره ها و دولت ها خط مشی ها و سیاست ها بر اساس دیدگاه ها و تفکرات خاص هر دولت و حتی سلایق فردی اتخاذ شده و با تغییر افراد و دولت ها به یکباره در خط مشی ها تغییر روی داده است. تکاهش اکران فیلم خارجی و افزایش تعداد جشنواره های داخلی بوده است. حتی در شاخص تولید نیز در برخی دوره ها کم توجهی و غفلت صورت گرفته است. بنابراین در حوزه اقتصاد سینما خلأ وجود یک سیاست گذاری کلی و غالب وجود دارد که تمامی دولت ها و مسئولان در راستای تحقق اهداف آن فعالیت نمایند.
۱۹.

بررسی تأثیر متقابل پیشران های پارک های علم و فنّاوری ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مدیریت عمومی سال سیزدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴۹ 135 - 165

کلید واژه ها: پارک های علم و فناوری تحلیل تاثیر متقابل ایران نرم افزار MICMAC

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۴ تعداد دانلود : ۳۲۸
پارک های علم و فنّاوری سازمان هایی هستند که با ایجاد زیرساخت های لازم برای توسعه نوآوری و فنّاوری از طریق ایجاد رقابت سالم و هم نشینی شرکت های فناور، فعالیت دارند و برای دستیابی به این هدف به وسیله متخصصین حرفه ای مدیریت می شوند. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر متقابل پیشران هایی است که علاوه بر تأثیرگذاری و تأثیرپذیری از سایر پیشران ها، بیشترین اهمیت را برای توسعه سازمان های مذکور دارند. پژوهش حاضر با توجه به کثرت عوامل موثر بر مدیریت پارک های علم و فنّاوری، تأثیر این عوامل بر یکدیگر و هم چنین بر مدیریت این پارک ها به عنوان یک متغیر وابسته را بررسی می کند. روش پژوهش برحسب هدف، کاربردی است. داده های مورد نیاز برای تحلیل تاثیر متقابل علت ها، از طریق نظرات خبرگان و با روش دلفی به دست آمده و تأثیر متقابل پیشران ها با نرم افزار "MicMac" تحلیل شده است. جامعه آماری این پژوهش را خبرگان و مدیران حوزه علم و فناوری مربوطه تشکیل می دهند و نمونه گیری بصورت متوالی براساس روش گلوله برفی تا رسیدن به حد کفایت از پاسخگویان انجام شده است. با توجه به نتایج حاصله، عواملی همچون حمایت موثر از پارک به عنوان کانون توسعه، ایجاد زنجیره ارزش فناوری، تجاری سازی علم و فناوری، توانایی در انتقال، اشاعه و جذب فناوری، ریسک های بازار و تسهیل صادرات محصولات فناورانه در مدیریت پارک های علم و فناوری بیشترین موقعیت استراتژیک را در توسعه سازمان های مذکور دارند.
۲۰.

سناریوهای محتمل توافق هسته ای ایران پس از انتخابات 2020 آمریکا؛ روش سناریونویسی لمپ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی دفاعی سال پنجم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۷ 119 - 142

کلید واژه ها: ایران آمریکا توافق هسته ای روش لمپ لاکوود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۹ تعداد دانلود : ۳۵۴
اهمیت نقش آفرینی آمریکا در پرونده هسته ای ایران از ابتدا، باعث شد که طرف اصلی در برابر ایران، دولت ایالات متحده باشد. پس از خروج آمریکا از برجام، طرف های دیگر نیز تعهدات شان را به طور کامل انجام ندادند. بنابراین آینده توافق هسته ای ایران به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در نوامبر 2020 بستگی دارد. با توجه به تفاوت مواضع ترامپ و بایدن، ارزیابی آینده توافق هسته ای ایران ضروری است. هر بازیگری نسبت به این توافق می تواند سه نوع کنش شامل پایبندی کامل، کاهش تعهدات یا خروج از توافق را برگزیند. در این مقاله از روش آینده پژوهی لمپ، منتسب به دکتر لاکوود استفاده شد. این روش احتمال آینده های جایگزین و چگونگی رصد آن ها در هر سناریوی احتمالی را مورد ارزیابی قرار می دهد. استفاده از نظرات جمعی از نخبگان دارای دانش یا تجربه در حوزه سیاست خارجی نشان داد که فرضیه محتمل در صورت پیروزی ترامپ، تداوم وضعیت کنونی است. در صورت پیروزی بایدن نیز فرض محتمل تر، بازگشت محدود و موقت آمریکا به توافق هسته ای برای وادارسازی ایران آغاز مذاکرات منطقه ای است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان