راضیه شیخ الاسلامی

راضیه شیخ الاسلامی

مدرک تحصیلی: دکتری روان شناسی تربیتی. دانشیار گروه روان شناسی تربیتی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شیراز

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۷۳ مورد.
۴۱.

بیگانگی تحصیلی در دانش آموزان: نقش کنترل روانی والدین و تأکیدات هدفی معلم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناسی تربیتی سال سیزدهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۲۷

کلید واژه ها: بیگانگی تحصیلی کنترل روانی والدین تأکیدات هدفی معلم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۶ تعداد دانلود : ۲۵۹
هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطة کنترل روانی والدین (شاملِ جهت گیری وابستگی و جهت گیری پیشرفت) و تأکیدات هدفی معلم (شاملِ تأکیدات تسلطی، عملکردی- اجتنابی و عملکردی- گرایشی) با بیگانگی تحصیلی و ابعاد آن (شامل نگرش منفی به مدرسه، بی اهمیتی به تحصیل و بی تمایلی به تحصیل) بود. طرح تحقیق از نوع همبستگی بود. شرکت کنندگان پژوهش شامل 371 دانش آموز بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای از بین مدارس متوسطة اول شیراز انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش عبارت بودند از: مقیاس مرکب بیگانگی تحصیلی، مقیاس کنترل روانی والدین و مقیاس تأکیدات ساخت هدفی معلم. نتایج به دست آمده از تحلیل رگرسیونِ همزمان نشان داد که جهت گیری پیشرفت کنترل روانی والدین، نگرش منفی نسبت به مدرسه را به نحو مثبت و تأکیدات هدف عملکردی- گرایشی معلم ، بی اهمیتی به تحصیل را به نحو منفی پیش بینی می کنند. علاوه بر این، تأکیدات هدف تسلطی به نحو منفی و تأکیدات هدف عملکردی- اجتنابی به نحو مثبت، بیگانگی تحصیلی و ابعاد آن را پیش بینی کردند. به طورِ کلی، کنترل روانی والدین و تأکیدات هدفی معلم توانستند به ترتیب 3/2 و 19 درصد از واریانس بیگانگی تحصیلی دانش آموزان را تبیین کنند. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نیز حاکی از آن بود که به ترتیب متغیّرهای تأکیدات هدف تسلطی و عملکردی- اجتنابی معلم، قوی ترین پیش بین برای بیگانگی تحصیلی هستند. نتایج این پژوهش نشان دهندة اهمیت تأکیدات هدف تسلطی و عملکردی- اجتنابی معلم در بیگانگی تحصیلی دانش آموزان است. معلمان می توانند با تأکید بر تسلط بر مفاهیم و اجتناب از مقایسة دانش آموزان، نقش تعیین کننده ای در پیشگیری از بیگانگی تحصیلی داشته باشند.
۴۲.

تبیین علّی مشغولیت تحصیلی بر اساس شناخت اجتماعی: نقش واسطه ای هیجان های مثبت تحصیلی و اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی سال چهاردهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۵۵ 269 - 284

کلید واژه ها: مشغولیت تحصیلی هیجان های تحصیلی امید به تحصیل تحسین شناخت اجتماعی هیجان های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۵ تعداد دانلود : ۵۰۳
هدف از این پژوهش تبیین علّی مشغولیت تحصیلی بر اساس شناخت اجتماعی، با توجه به نقش واسطه ای هیجان های مثبت تحصیلی و اجتماعی بود. روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی بود. 566 نفر (278 مرد، 288 زن) از دانشجویان دانشگاه شیراز با روش نمونه برداری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و به پرسشنامه شناخت اجتماعی (نجاتی، کمری و جعفری، زیر چاپ)، مقیاس امید به تحصیل (خرمائی و کمری، 1396)، مقیاس تحسین (شیندلر و دیگران، 2013) و سیاهه مشغولیت تحصیلی (سالملا-آرو و آپادایا، 2012)  پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد و نتایج نشان داد که شناخت اجتماعی بر امید به تحصیل (46/0=β)، تحسین (37/0=β) و مشغولیت تحصیلی (49/0=β) و هیجان امید به تحصیل بر مشغولیت تحصیلی (24/0=β) اثر مستقیم دارد. از طرف دیگر، شناخت اجتماعی با واسطه گری هیجان مثبت تحصیلی (امید به تحصیل) بر مشغولیت تحصیلی اثر غیرمستقیم دارد (11/0=β). به طورکلی نتایج نشان داد که هیجان مثبت تحصیلی (امید به تحصیل) در رابطه بین شناخت اجتماعی و مشغولیت تحصیلی نقش واسطه ای دارد. نتایج این پژوهشاز آموزه های نظریه کنترل ارزش هیجان پیشرفت در دانشجویان ایرانی به طور تجربی حمایت می کند.
۴۳.

ساخت و اعتباریابی مقیاس عزت نفس دینی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال ۱۴ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۵۵) 37-52

کلید واژه ها: عزت نفس عزت نفس دینی دین مقیاس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۵ تعداد دانلود : ۲۷۷
هدف این پژوهش، ساخت و اعتباریابی مقیاسی برای سنجش عزت نفس دینی بود. عزت نفس دینی به عنوان قضاوت و ارزیابی فرد از خود، به عنوان یک فرد دیندار تعریف می شود. گویه های مقیاس عزت نفس دینی براساس پیشینه پژوهش طراحی شدند. روایی صوری و محتوایی گویه ها، از طریق نظرخواهی از 30 تن از استادان متخصص مورد بررسی قرار گرفت. سپس مقیاس روی 414 نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز اجرا شد و با استفاده از تحلیل عامل اکتشافی، شش عامل تشکیل دهنده این مقیاس به شرح زیر مشخص شدند: ارزشمندی دین داری، تحربه معنوی جذب، ارزشمندی باورها، ارزشمندی اعمال، خشنودی خداوند و تأیید عمومی دین داران. روایی این مقیاس، با استفاده از بررسی همبستگی عوامل به دست آمده با کل مقیاس و همبستگی با سایر سنجه های مرتبط، مورد تأیید قرار گرفت. پایایی آن نیز با استفاده از محاسبه آلفای کرونباخ (96/0 برای کل مقیاس) مطلوب ارزیابی گردید. با توجه به نتایج به دست آمده، این پرسش نامه از اعتبار و روایی مناسبی برخوردار بوده و می تواند به عنوان ابزاری کاربردی برای ارزیابی عزت نفس دینی مورد استفاده قرار گیرد.
۴۴.

بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس فراشناخت اخلاقی مک ماهون و گود (2015)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شناخت اجتماعی سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۷) 143 - 153

کلید واژه ها: فراشناخت اخلاقی تنظیم فراشناختی دانش شناختی روایی پایایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۳ تعداد دانلود : ۳۲۴
مقدمه: این پژوهش با هدف تعیین روایی، اعتبار و ساختار عاملی مقیاس فراشناخت اخلاقی مک ماهون و گود (2015) در دانشجویان ایرانی انجام شد. روش: بدین منظور 524 دانشجو دوره کارشناسی دانشگاه یاسوج در سال تحصیلی 96-1395 با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای سنجش اعتبار و همسانی درونی مقیاس از ضریب همبستگی بین  عامل ها با نمره کل عوامل، ضریب آلفای کرونباخ، تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عامل تأییدی مرتبه دوم محاسبه شد. نتایج: یافته ها نشان داد که پرسشنامه از پایایی مطلوبی (90/0) برخوردار است و تحلیل عاملی اکتشافی چهار عامل را کشف کرد و تحلیل عامل تأییدی مرتبه دوم نشان داد ساختار پرسشنامه، برازش قابل قبولی با داده ها داشته و کلیه ی شاخصهای نیکویی برازش برای الگوی چهار عاملی زیربنای پرسشنامه تأیید شد. این عوامل مطابق با پژوهش اصلی، عامل تنظیم فراشناختی، دانش شناختی بیانی، دانش شناختی رویه ای و دانش شناختی شرطی نام گرفتند. نتیجه گیری: این نتایج نشان می دهند که مقیاس فراشناخت اخلاقی مک ماهون و گود (2015) می تواند به عنوان ابزاری مناسب برای سنجش فراشناخت اخلاقی دانشجویان در ایران استفاده شود.
۴۵.

تبیین علّی خلاقیت بر اساس ارزش های فرهنگی: نقش واسطه ای انگیزش و هیجان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روش ها و مدل های روان شناختی سال نهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳۲ 41 - 62

کلید واژه ها: ارزش های فرهنگی انگیزش خلاقیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۹ تعداد دانلود : ۳۷۰
هدف از پژوهش حاضر تبیین اثر ارزش های فرهنگی بر خلاقیت دانشجویان از طریق نقش واسطه ای انگیزش و هیجان بود. بدین منظور، 574 دانشجو از میان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز  که در سال تحصیلی 95-1394 مشغول به تحصیل بودند، با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و پرسشنامه های ارزش های فرهنگی (سیواداس و همکاران، 2008)، ترجیح کاری (آمابیل و همکاران، 1994)، عواطف مثبت و منفی (برادشاو، 2009) و خلاقیت (عابدی، 1372) را تکمیل کردند. داده های جمع آوری شده به کمک نرم افزارهای SPSS و Amos نسخه 22 تجزیه و تحلیل شدند. نتایج معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار Amos نشان داد که مدل نهایی با داده های پژوهش برازش مناسبی دارد. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که ارزش های فردگرا از طریق کاهش هیجان منفی و نیز ارزش های جمع گرا از طریق افزایش انگیزش درونی، بر خلاقیت اثر غیرمستقیم دارند. در مجموع، نتایج این پژوهش بیانگر نقش تعیین کننده ارزش های فرهنگی، انگیزش درونی و هیجانات در خلاقیت است.
۴۶.

طراحی چارچوب رهبری سوادآموزی معلم: یک مطالعه فراترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نوآوری های آموزشی سال بیستم بهار ۱۴۰۰ شماره ۷۷ 53 - 82

کلید واژه ها: رهبری سواد اموزی شایستگی های معلم آموزش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۷ تعداد دانلود : ۵۲۶
آموزش سواد خواندن و نوشتن در دوره ابتدایی اهمیت خاصی داشته و معلمان نقش مهمی در عملکرد سواد دانش آموزان دارند. بنابراین وجود معلمانی که شایستگی های رهبری را برای یادگیری و پیشرفت دانش آموزان در حوزه سوادآموزی داشته باشند، ضروری به نظر می رسد. این پژوهش با هدف طراحی چارچوب رهبری سوادآموزی معلم صورت پذیرفت. به این منظور، با استفاده از روش پژوهش فراترکیب سندلوسکی و بارسو (2007)، تعداد 65 مقاله منتخب بعد از مراحل ارزیابی کیفیت که با معیارهای موردپذیرش منطبق بود، بررسی شد. درنتیجه فراترکیب، مجموع 79 کد، 12 مفهوم و 3 مقوله یافت شد. مفاهیم شامل مهارت های ارتباطی با دانش آموزان، والدین و همکاران؛ مهارت های انگیزشی برای ایجاد علاقه و انگیزش در دانش آموزان در امر سوادآموزی؛ مهارت های استفاده از ابزار و منابع آموزشی؛ مهارت های استفاده از تکنیک های آموزشی؛ مهارت برنامه ریزی و طراحی آموزشی؛ مهارت به کارگیری روان شناسی در آموزش؛ مهارت های نظارت و ارزیابی؛ دانش درباره نیازها و شرایط یادگیرنده؛ دانش درباره موضوعات و محتوای سوادآموزی؛ دانش درباره فناوری و ابزارهای آموزش و یادگیری؛ توجه به رشد مهارت های شخصی و حرفه ای در درازمدت؛ علاقه، ایجاد انگیزه و اهداف شفاف در آموزش بود که یک معلم به عنوان رهبر سوادآموزی باید داشته باشد. همچنین، مفاهیم موردنظر در سه مقوله اصلی با عنوان دانش، نگرش و مهارت گنجانده شد. سپس، چارچوب رهبری سوادآموزی معلم به شکل مفهومی ارائه شد. می توان نتیجه گرفت که معلمان، در نقش رهبر سوادآموزی، لازم است که نگرش خود را توسعه دهند. مهارت های موردنیاز در این زمینه را کسب کنند و از دانش لازم برای آموزش سواد در جهت پیشرفت حرفه ای خود و ارتقا سواد دانش آموزان استفاده کنند.
۴۷.

تبیین علی رفتار جامعه پسند نوجوانان بر اساس فلسفه فراهیجانی مادر و هیجانات اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روان شناسی اجتماعی دوره ۷ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۸ 1 - 22

کلید واژه ها: رفتار جامعه پسند شرم فلسفه فراهیجانی والدین گناه هیجان اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۹ تعداد دانلود : ۲۶۳
مقدمه: این پژوهش با هدف تبیین علی رفتار جامعه پسند بر مبنای فلسفه فراهیجانی مادر و هیجانات شرم و گناه انجام شد. روش: طرح پژوهش، توصیفی، از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه دانش دوره دوم متوسطه شهر شیراز در سال تحصیلی 1396-1395 به همراه مادران آن ها بود. شرکت کنندگان در پژوهش 508 دانش آموز (257 دختر و 251 پسر) به همراه مادرانشان بودند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری عبارت بودند از پرسشنامه فلسفه فراهیجانی والدین (ایولینی، 2006)، که به وسیله مادران تکمیل شد، مقیاس گرایش به شرم و گناه (کوهن و همکاران، 2011) و ابزار گرایش های جامعه پسند (کارلو و راندال، 2002)، که به وسیله فرزندان تکمیل شدند. تجزیه و تحلیل داده ها باروش مدل یابی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار AMOS انجام گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که مدل نهایی پژوهش از برازش مناسبی برخوردار است. یافته های حاصل از بررسی فرضیه های پژوهش نشانگر آن بود که هدایت گری هیجانی مادر، اثر مستقیم و مثبتی بر رفتار جامعه پسند و هیجانات گناه و شرم دارد. همچنین، هیجان گناه و شرم اثر مستقیم و مثبتی بر رفتارهای جامعه پسند نشان دادند. بر اساس یافته های پژوهش، هیجان گناه و شرم در رابطه بین مولفه هدایت گری فلسفه فراهیجانی مادران و رفتار جامعه پسند نوجوانان، نقش واسطه ای داشتند. مولفه پذیرش/آگاهی فراهیجانی مادر، بر هیچ یک از متغیرهای پژوهش اثرگذار نبود. نتیجه گیری: به طور کلی، نتایج این پژوهش نشانگر اهمیت هیجانات اخلاقی در رفتار جامعه پسند است.
۴۸.

خودناتوان سازی براساس فرایندهای خانواده: اثر واسطه ای خودکارآمدی تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی روانشناسان ایران سال یازدهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۴۴ 404-391

کلید واژه ها: خودکارآمدی تحصیلی خودناتوان سازی فرایندهای خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۵ تعداد دانلود : ۳۶۹
پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه فرایندهای خانواده، خودکارآمدی تحصیلی و خودناتوان سازی دانشجویان دانشگاه انجام پذیرفت. شرکت کنندگان پژوهش شامل 335 نفر (208 دختر و 127 پسر) از دانشجویان دانشگاه شیراز بودند که براساس روش نمونه برداری خوشه ای چندمرحله ای تصادفی انتخاب شدند. به منظور بررسی متغیرهای پژوهش هر یک از شرکت کنندگان مقیاس فرایندهای خانواده نوجوان ازدمیر، وازسونی و کوک، 2013)، مقیاس خودکارآمدی تحصیلی (گرین و دیگران، 2004)، و مقیاس خودناتوان سازی (جونز و رادوالت، 1979) را تکمیل کردند. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه همزمان نشان دادند: الف) ابعاد فرایندهای خانواده (نزدیکی و تأیید همسال) خودناتوان سازی را به طور منفی پیش بینی می کنند، ب) ابعاد خانواده (نزدیکی و تأیید همسال) پیش بینی کننده مثبت خودکارآمدی تحصیلی است، ج) خودکارآمدی تحصیلی به طور منفی پیش بینی کننده خودناتوان سازی است. در مجموع، نتایج نشان دادند خودکارآمدی تحصیلی می تواند به عنوان متغیر واسطه ای بین دو بعد فرایندهای خانواده (نزدیکی به والدین و تأیید همسال از سوی والدین) و خودناتوان سازی در نظر گرفته شود.
۴۹.

خودمهارگری و رضایت از زندگی در بزرگسالی در حال ظهور: نقش واسطه ای هیجان های هشیار شرم و گناه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی سال شانزدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۶۵ 39 - 51

کلید واژه ها: بزرگسالی در حال ظهور خودمهارگری رضایت از زندگی شرم گناه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۲ تعداد دانلود : ۴۱۹
هدف این پژوهش تعیین رابطه بین خودمهارگری و رضایت از زندگی با نقش واسطه ای هیجان های خودآگاه شرم و گناه در بزرگسالی در حال ظهور بود. نمونه پژوهش شامل 257 دانشجوی کارشناسی (161 زن و 96 مرد) بود که با استفاده از روش نمونه برداری خوشه ای چندمرحله ای تصادفی انتخاب شدند و مقیاس خودمهارگری (تانجنی، باومیستر و بون، 2004)، مقیاس شرم و گناه (تامپسون، شارپ و الکساندر، 2008) و مقیاس رضایت از زندگی (داینر، ایمونز، لارسن و گریفین، 1985) را تکمیل کردند. تحلیل داده ها با روش مدل یابی معادلات ساختاری انجام شد. نتایج نشان داد که خودمهارگری به طور مستقیم و مثبت رضایت از زندگی را تحت تأثیر قرار می دهد. اثر خودمهارگری بر هیجان شرم، منفی معنادار و بر گناه، مثبت معنا دار بود. همچنین، هیجان شرم اثر منفی معنا دار بر رضایت از زندگی نشان داد، اما هیجان گناه نتوانست به طور معنا دار رضایت از زندگی را پیش بینی کند. آزمون بوت استراپ نقش واسطه ای هیجان شرم در رابطه بین خودمهارگری و رضایت از زندگی را مورد تأیید قرار داد. درواقع با افزایش خودمهارگری، هیجان شرم، کاهش یافته و از این طریق، رضایت از زندگی بهبود یافته است. این پژوهش الگوی متفاوتی از نقش واسطه ای دو هیجان شرم و گناه در رابطه بین خودمهارگری و رضایت از زندگی بزرگسالی در حال ظهور را آشکار ساخته است.
۵۱.

رابطه فرهنگ دانشگاه و گرایش به یادگیری مادام العمر با واسطه خودکارآمدی تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزش و یادگیری دوره چهاردهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۸۲/۲) 47 - 66

کلید واژه ها: خودکارآمدی تحصیلی فرهنگ دانشگاه گرایش به یادگیری مادام العمر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۸ تعداد دانلود : ۲۶۱
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه فرهنگ دانشگاه و گرایش به یادگیری مادام العمر با واسطه گری خودکارآمدی تحصیلی بود. طرح پژوهش توصیفی-همبستگی و از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان سال چهارم دوره کارشناسی دانشگاه شیراز در سال تحصیلی 1401-1400 بودند که از بین آن ها 380 نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش، مقیاس های گرایش به یادگیری مادام العمر، فرهنگ دانشگاه و خودکارآمدی تحصیلی بودند. تحلیل داده ها با روش مدل یابی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار AMOS انجام شد. یافته ها نشانگر تأثیر مثبت فرهنگ دانشگاه بر خودکارآمدی تحصیلی و نیز خودکارآمدی تحصیلی بر گرایش به یادگیری مادام العمر بود. همچنین، فرهنگ دانشگاه با واسطه خودکارآمدی تحصیلی گرایش به یادگیری مادام العمر را پیش بینی کرد. مطابق با نتایج پژوهش حاضر، تمرکز بر فرهنگ دانشگاه می تواند به اصلاح الگوهای فکری و ارزیابی شناختی دانشجویان منجر شود، باورهای خودکارآمدی آن ها را بهبود و گرایش به یادگیری مادام العمر را در آن ها افزایش دهد. 
۵۲.

اثربخشی آموزش نظریه ی ذهن بر همدلی و قلدری در کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روان شناسی اجتماعی دوره ۶ زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲۴

کلید واژه ها: نظریه ی ذهن همدلی قلدری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۸ تعداد دانلود : ۲۸۲
مقدمه: هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش نظریه ی ذهن بر همدلی و قلدری در کودکان بود. روش: پژوهش حاضر آزمایشی پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه ی آماری پژوهش شامل تمامی کودکان دختر پیش دبستانی های شهر تهران بود که به روش نمونه گیری در دسترس 36 کودک انتخاب شدند. از این نمونه به صورت تصادفی 18 کودک در گروه آزمایش و 18 کودک در گروه گواه گمارده شده و از مادران آن ها پیش آزمون گرفته شد. سپس جلسات آموزش نظریه ی ذهن برای گروه آزمایش اجرا شد و سپس از مادران هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. ابزار مورداستفاده در این پژوهش آزمون همدلی ایزنبرگ و پرسش نامه ی تجدیدنظرشده ی قلدری/قربانی شدن الویوس بود. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج افزایش معنا داری در میانگین نمرات همدلی و کاهش معنا داری در خرده مقیاس های قلدری (001/≥p) نمرات گروه آزمایش نسبت به گروه گواه را نشان داد. نتیجه گیری: پژوهش حاضر نشان داد که جلسات آموزش نظریه ی ذهن می تواند به بهبود همدلی و کاهش رفتارهای قلدری در کودکان بیانجامد؛ بنابراین، نظریه ی ذهن بر افزایش هیجانات اخلاقی و بهبود رفتارها و مهارت های اجتماعی در کودکان تأثیر دارد.
۵۳.

اثربخشی روش آموزشی «بحث معمامحور» بر ارتقای شایستگی اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزش و یادگیری دوره سیزدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۸۰/۲) 62 - 80

کلید واژه ها: آموزش اخلاق بحث معمامحور شایستگی اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۵ تعداد دانلود : ۱۸۲
هدف از اجرای پژوهش حاضر بررسی اثربخشی روش آموزشی «بحث معمامحور» بر شایستگی اخلاقی دانشجویان بود. پژوهش حاضر از نوع آزمایشی  بود که با استفاده از طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل، اجرا گردید. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه شیراز بود که در سال تحصیلی 1400- 1399 مشغول به تحصیل بوده اند. شرکت کنندگان در پژوهش حاضر از میان دانشجویانی که برای همکاری در پژوهش اعلام آمادگی کرده بودند، به صورت تصادفی انتخاب گردیدند و به تصادف در دو گروه 16 نفره (گروه آزمایش و کنترل) جایگزین شدند. ابزار پژوهش، آزمون شایستگی اخلاقی لیند بود که هر دو گروه در پژوهش در دو نوبت پیش آزمون و پس آزمون به آن پاسخ دادند. مداخله آزمایشی با استفاده از روش آموزشی «بحث معمامحور» به صورت مجازی و به مدت هشت جلسه 90 دقیقه ای بر روی گروه آزمایش اجرا گردید. گروه کنترل، آموزشی دریافت نکرد. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد، پس از اجرای روش آموزشی «بحث معمامحور»، تفاوت معنی داری در نمرات شایستگی اخلاقی گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل ایجاد شده است. بر این اساس، می توان گفت روش آموزشی «بحث معمامحور» دسترسی دانشجویان به شایستگی اخلاقی را تسهیل نموده است.
۵۴.

کنترل روان شناختی والدین و رفتار جامعه پسند فرزندان: نقش واسطه ای هیجان اخلاقی قدردانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روان شناسی اجتماعی دوره ۱۲ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۴۷ 33 - 55

کلید واژه ها: کنترل روان شناختی والدین رفتار جامعه پسند فرزندان قدردانی هیجان اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴ تعداد دانلود : ۲۱۵
مقدمه: والدین به عنوان مهم ترین عامل جامعه پذیر کردن کودکان و نوجوانان محسوب می شوند. پژوهش ها رابطه بین قدردانی و کاهش رفتار جامعه پسند را مورد تأیید قرار داده اند، از این رو هدف پژوهش حاضر، تبیین رابطه کنترل روان شناختی والدین و رفتار جامعه پسند با واسطه گری هیجان اخلاقی قدردانی بود. روش: روش پژوهش از نوع توصیفی –همبستگی و جامعه آماری شامل دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهر یزد در سال تحصیلی 1399-1400 بود. حجم نمونه 350 نفر و با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند که در نهایت 308 نفر پرسشنامه ها را تکمیل کردند. به منظور اندازه گیری متغیرهای پژوهش از پرسشنامه کنترل روان شناختی والدین (سوننس و همکاران،2010)،  مقیاس چند مؤلفه ای قدردانی (مورگان و همکاران، 2017) و مقیاس گرایش های جامعه پسند (کارلو و راندال، 2002) استفاده گردید.  یافته ها: داده ها با استفاده از نرم افزار AMOS و در قالب الگوی معادلات ساختاری تحلیل شدند. نتایج نشان داد که کنترل روان شناختی والدین، رفتار جامعه پسند را به طور منفی و معنادار پیش بینی می کند. رابطه قدردانی و رفتار جامعه پسند به صورت معکوس و معنادار بود. علاوه بر این، نقش واسطه گری قدردانی در رابطه بین کنترل روان شناختی والدین و رفتار جامعه پسند مورد تأیید قرار گرفت (05/0p<).   نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت کنترل روان شناختی والدین کمتر در بافت خانواده و مهارت بیشتر فرزندان در هیجان اخلاقی قدردانی، موجبات ارتقاء رفتار جامعه پسند آن ها را فراهم می سازد.
۵۵.

علم تحول انسان از منظر فرانظریه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه های نوین تربیتی دوره ۱۹ بهار ۱۴۰۲شماره ۱ 49-69

کلید واژه ها: جهان بینی فرانظریه های تحول انسان فرانظریه دو نیمه سازی دکارتی فرانظریه فرایندی رابطه ای علم تحول انسان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۱ تعداد دانلود : ۱۴۷
علم تحول انسان محدود به بیان فرضیه، نظریه پردازی و بررسی تجربی نیست، بلکه فرانظریه های این علم تفسیر نتایج و کاربردهای تربیتی را نیز تحت تأثیر قرار می دهند. هدف این مقاله بررسی علم تحول انسان در پرتو فرانظریه های این علم بود. تناسب بین فرانظریه ها و نظریه ها )که مبنای سیاست گذاری های تعلیم و تربیت و کاربردهای آموزشی هستند(، از ضروریات تحول بهینه انسان است. از این رو در این مقاله با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، انواع فرانظریه های علم تحول انسان شامل فرانظریه دو نیمه سازی دکارتی و فرانظریه فرایندی رابطه ای مورد واکاوی قرار گرفته است. فرانظریه دونیمه سازی دکارتی، جهان هستی را در قالب قطب های دوگانه جمع پذیر ترسیم می کند، در حالی که فرانظریه فرایند_ رابطه ای، جهان هستی را به عنوان سیستمی از روابط متقابل کل و جزء، پویا و در حال تغییر ترسیم می کند. در این فرانظریه قطب ها در یکدیگر رسوخ کرده و هر قطب در عین حال که دیگری را تعریف می کند، خود نیز به وسیله دیگری تعریف می شود. همچنین، کل یک سیستم سازمان یافته از بخش هاست، به نحوی که هربخش به وسیله ارتباطش با دیگر بخش ها و با کل تعریف می شود. بنابراین، کل بزرگتر از جمع بخش هایش نیست، بلکه از آن متفاوت است. ناکامی فرانظریه دونیمه سازی دکارتی در تشریح پیشرفت های جدید در علم تحول انسان، نفوذ 300 ساله این فرانظریه را کاهش داده و فرانظریه فرایندی رابطه ای در حال جایگزینی با آن است.
۵۶.

تأثیر آموزش خودشفقت ورزی بر فرایندهای تصمیم گیری اخلاقی نوجوانان دختر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزش و یادگیری دوره چهاردهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۸۲/۲) 163 - 184

کلید واژه ها: آگاهی اخلاقی تصمیمگیری اخلاقی خودشفقتورزی رفتار اخلاقی قصد اخلاقی قضاوت اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۸ تعداد دانلود : ۱۷۰
هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر آموزش خودشفقت ورزی بر فرایندهای تصمیم گیری اخلاقی نوجوانان بود. شرکت کنندگان پژوهش 40 دانش آموز دختر 15 تا  16ساله بودند که از دبیرستان های شهر شیراز انتخاب شدند. شرکت کنندگان به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند و به ابزار پژوهش شامل: آزمون سناریوهای آگاهی اخلاقی، آزمون تبیین مباحث، مقیاس اخلاق چندبعدی، بازی خیر عمومی و آزمون خودشفقت ورزی ذهن آگاهانه پاسخ دادند. طرح پژوهش از نوع آزمایشی پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و جایگزینی تصادفی بود. به منظور تعیین روایی بسته آموزشی نتایج پیش آزمون و پس آزمون دو گروه، در آزمون خودشفقت ورزی ذهن آگاهانه مورد مقایسه قرار گرفت. با توجه به افزایش نمرات گروه آموزش نسبت به گروه کنترل، روایی بسته آموزشی مورد تایید قرار گرفت.  نتایج تحلیل آماری کوواریانس چندمتغیری (مانکوا) نشان داد که نمرات گروه آموزش دیده در مقیاس های آگاهی اخلاقی، قضاوت اخلاقی و عمل اخلاقی از مرحله پیش آزمون به پس آزمون نسبت به گروه کنترل افزایش معنی دار داشته است. اما در مقیاس قصد اخلاقی تاثیر معنی دار نداشت. در نتیجه می توان گفت، آموزش خودشفقت ورزی از طریق افزایش حس شفقت نسبت به خود و ارتقای خودشفقت ورزی، فرایندهای شناختی لازم در تصمیم گیری اخلاقی را ارتقا می دهد. 
۵۷.

بررسی نقش معنویت و نگرش نسبت به مرگ در بهزیستی روان شناختی سالمندان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مددکاری اجتماعی بهار ۱۳۹۹ شماره ۲۳ 217 - 248

کلید واژه ها: بهزیستی روان شناختی سالمندان معنویت نگرش نسبت به مرگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۷ تعداد دانلود : ۹۴
مقدمه: پدیده سالمندی و چالش های اجتماعی و فردی آن ازجمله مباحثی است که امروزه با توجه به رشد جمعیت سالمندان بیشتر مورد توجه پژوهشگران قرارگرفته است. یکی از این جنبه ها بهزیستی روان شناختی این افراد به عنوان یک شاخص کیفیت زندگی است که به عوامل مختلفی گره خورده است، ازجمله عواملی که در دوران سالمندی به ویژه پررنگ و قابل تأمل هستند، معنویت و نگرش نسبت به مرگ است، اینکه فرد سالمند با نگرش ترس و اجتناب یا پذیرش و سازش با پدیده مرگ مواجه شود و همچنین معنویت فرد چه تأثیراتی بر بهزیستی روان شناختی او دارد، موضوع پژوهش حاضر است. روش:پژوهش حاضر از نوع همبستگی است و از طریق رگرسیون چندگانه موردبررسی قرارگرفته است. در این پژوهش 182 سالمند به روش نمونه گیری در دسترس مشارکت داشتند. از سه مقیاس معتبر پرسشنامه نیم رخ نگرش نسبت به مرگ (DAPR) ، بهزیستی روان شناختی ریف، معنویت پارسیان استفاده شد، روایی و پایایی پرسشنامه های مذکور در پژوهش حاضر بررسی و تائید گردید. یافته:با توجه به تحلیل های صورت گرفته نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که متغیرهای معنویت و نگرش نسبت به مرگ-اجتنابی پیش بینی کننده های قوی بهزیستی روان شناختی هستند. بحث:رابطه منفی و معنادار نگرش نسبت به مرگ-اجتنابی با بهزیستی روان شناختی بیانگر این مهم است که علی رغم اینکه در جامعه سالمندان و بخصوص مراکز حمایتی و پوششی آن ها، پدیده انکار مرگ و فرار از مباحث مرتبط با مرگ به عنوان یک رویه پذیرفته شده در حال نهادینه شدن است؛ اما باعث کاهش بهزیستی روان شناختی در سالمندان می گردد. از سوی دیگر معنویت عامل مثبتی در احساس بهزیستی سالمندان است که باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.
۵۸.

اثربخشی آموزش مهارت دیدگاه گیری با روش تئاتر مجادله بر ارتقای فضیلت بخشش و قدردانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزش و یادگیری دوره سیزدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۸۱/۲) 1 - 23

کلید واژه ها: تئاتر مجادله دیدگاه گیری فضیلت بخشش فضیلت قدردانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۸ تعداد دانلود : ۱۳۲
پژوهش حاضر در پی آن بود تا اثربخشی آموزش مهارت دیدگاه گیری، در دو حالت تصور خود و تصور دیگری، با روش تئاتر مجادله بر ارتقای فضیلت بخشش و قدردانی را تعیین و به مقایسه تأثیر دو حالت بپردازد. این پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل بود. شرکت کنندگان در این پژوهش، 72 نفر از دانش آموزان دختر کلاس پنجم دبستان شهر شیراز بودند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزار های پژوهش، مقیاس بخشش شیاراملو و همکاران و پرسش نامه ی قدردانی مک کالوف و همکاران بودند. یافته ها با استفاده از روش تحلیل واریانس چندمتغیری حاکی از آن بود که در گروه آزمایش تصور خود، آموزش دیدگاه گیری بر بعد گرایش به دلخوری ماندگار و در گروه آزمایش تصور دیگری بر بعد گرایش به دلخوری ماندگار و حساسیت به موقعیت آسیب، اثربخش است. اما بین دو گروه آموزش از لحاظ تمایل به بخشش و تمایل به انتقام تفاوت معنی داری وجود نداشت. علاوه بر این، در دو گروه آزمایش تفاوت معنی داری در فضیلت بخشش وجود نداشت. همچنین، اثربخشی آموزش دیدگاه گیری بر متغیر قدردانی نیز در هر دو گروه آزمایش تأیید شد. این در حالی است که نتایج، تفاوت معنی داری در اثربخشی آموزش دیدگاه گیری در حالت تصور خود و تصور دیگری بر قدردانی نشان نداد. در مجموع، می توان گفت که آموزش دیدگاه گیری با روش تئاتر مجادله می تواند منجر به ارتقای فضیلت های اخلاقی شود. 
۵۹.

نقش واسطه ای تحول مثبت نوجوانی در رابطه بین جو اخلاقی مدرسه و رفتارهای آسیب زای تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تربیتی سال هفدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۶۲ 177 - 203
تعداد بازدید : ۱۸۰ تعداد دانلود : ۱۷۴
تحول مثبت نوجوانی، رویکردی جامع و یکپارچه است که بر نقاط قوت و فرایندهای انطباقی تاکید می کند. این رویکرد، مسیر نوجوانان را در جهت رسیدن به احساس شایستگی و کارآمدی در ابعاد مختلف جسمانی، اجتماعی، هیجانی، شناختی و اخلاقی هموارتر می کند و هدف آن ایجاد رفتارهای مثبت در نوجوانان است. در این راستا، هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه جو اخلاقی مدرسه و رفتارهای آسیب زای تحصیلی با واسطه گری تحول مثبت نوجوانی بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل دانش آموزان شهر شیراز بود .به این منظور 671 دانش آموز دوره متوسطه اول و دوم شهر شیراز (293 پسر و 378 دختر) با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و مقیاس های جو اخلاقی مدرسه (شولت و همکاران، 2002) ، تحول مثبت نوجوانی (گلدوف و همکاران، 2014) و رفتارهای آسیب زای تحصیلی(کشکولی، 1395) را تکمیل نمودند. داده ها در قالب مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) تحلیل شدند. با توجه به یافته ها، جو اخلاقی مدرسه و تحول مثبت نوجوانی اثر مستقیم و منفی بر رفتارهای آسیب زای تحصیلی داشتند. همچنین جو اخلاقی مدرسه اثر مستقیم و مثبت بر تحول مثبت نوجوانی داشت. نتایج آزمون بوت استراپ نیز حاکی از آن بود که تحول مثبت نوجوانی، نقش واسطه-ای در رابطه جو اخلاقی مدرسه با رفتارهای آسیب زای تحصیلی دارد. بر اساس نتایج به دست آمده از این پژوهش می توان گفت برای کاهش رفتارهای آسیب زای تحصیلی باید به جو اخلاقی مدرسه و نیز ارتقای مؤلفه های تحول مثبت نوجوانی توجه شود.
۶۰.

رابطه بین سبک دلبستگی و بهزیستی روانشناختی: نقش واسطه ای انعطاف پذیری شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی سال ۲۳ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۹۰) 134-147

کلید واژه ها: سبک دلبستگی انعطاف پذیری شناختی بهزیستی روانشناختی دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۲ تعداد دانلود : ۸۵
پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه سبک های دلبستگی (ایمن و ناایمن) و بهزیستی روانشناختی با نقش واسطه ای انعطاف پذیری شناختی انجام شد. نوع مطالعه، توصیفی از نوع همبستگی بود. شرکت کنندگان 272 نفر از دانشجویان کارشناسی (دختر و پسر) دانشگاه شیراز بودند که به روش تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای این پژوهش، مقیاس دلبستگی کولینز و رید (1996)، مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف (1989) و سیاهه انعطاف پذیری شناختی دنیس و وندروال (2010) بودند. داده های به دست آمده با روش های ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر و با استفاده از نرمافزارهای SPSS 20 و Amos 22 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که مدل پیشنهادی محقق با داده های این پژوهش، برازش مناسبی دارد و بین دلبستگی ایمن با بهزیستی روانشناختی، رابطه مثبت و معنادار و بین سبک دلبستگی ناایمن (اضطرابی، اجتنابی) با بهزیستی روانشناختی رابطه منفی و معنادار وجود دارد. همچنین سبک دلبستگی با واسطه گری انعطاف پذیری شناختی، بهزیستی روانشناختی را به صورت غیرمستقیم و به نحو قویتر از مسیر مستقیم، پیش بینی نمود. نتایج پژوهش حاضر مؤید این است که هرچه افراد با دلبستگی ایمن، انعطاف پذیری شناختی بیشتری داشته باشند، بهزیستی روانشناختی بالاتری را تجربه میکنند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان