احمد رضایی

احمد رضایی

مدرک تحصیلی: دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه قم، قم، ایران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۷۸ مورد.
۱.

تحلیل جامعه شناختی سرمایه فرهنگی و سبک زندگی: مطالعه ای پیرامون مصرف موسیقی (مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه مازندران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: موسیقی سبک زندگی سرمایه فرهنگی جامعه شناسی مصرف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰ تعداد دانلود : ۲۶
پژوهش حاضر نتیجه یک تحقیق پیمایشی کمّی می باشد که در رابطه با مصرف موسیقی و سبک زندگی صورت گرفته است. جامعه آماری تحقیق؛ دانشجویان دانشگاه مازندران بوده اند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران برابر با 372 نفر بوده که برای اطمینان بیشتر به 385 نفر افزایش یافت. براساس نتایج پژوهش انجام شده، مصرف موسیقی پاپ بیشترین درصد را از بین انواع سبک موسیقی به خود اختصاص داده است. نتیجه آزمون تفاوت معناداری نشان می دهد که بین ساکنین شهر و روستا از حیث میزان مصرف موسیقی تفاوت معناداری وجود دارد امّا تفاوت معناداری بین زن و مرد از این حیث وجود ندارد. نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون گویای آن است که متغیرهای مصرف موسیقی و درآمد خانواده با یکدیگر رابطه معنادار دارند و ضریب همبستگی آنان مثبت است. همچنین متغیرهای مصرف موسیقی و تحصیلات با یکدیگر رابطه معنادار دارند و ضریب همبستگی منفی آنها نشان میدهد که با افزایش هریک از متغیرها، متغیر دیگر کاهش پیدا می کند و بالعکس. مصرف موسیقی با متغیرهای الگوی پوشش و مدیریت بدن که از اجزای سبک زندگی هستند رابطه معنادار دارند امّا این رابطه با متغیر اوقات فراغت معنادار نمی باشد.در نهایت نتایج نشان می دهد که با افزایش میزان تحصیلات والدین، میزان مصرف موسیقی در بین افراد نیز افزایش پیدا می کند و همچنین با کاهش تحصیلات والدین، میزان مصرف موسیقی در بین افراد نیز سیر نزولی دارد. همچنین نتایج نشان می دهد که36 درصد از واریانس سبک زندگی(متغیر وابسته) توسط متغیرهای مستقل این تحقیق تبیین می شوند.
۲.

مصرف فرهنگی رسانه ها و تغییرات هویتی: پیمایشی درباره منطقه اورامانات استان کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مصرف رسانه ای تغییرات هویّتی هویت دینی هویت بومی هویت جهانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹ تعداد دانلود : ۸
  هدف این مطالعه تحلیل رابطه بین مصرف رسانه ها و تغییرات هویتی است. به بیان دیگر، می کوشد برهم کنش ابعاد هویتی بر یکدیگر و رابطه آنها با میزان مصرف رسانه ها را مطالعه کند. این پژوهشِ کاربردی که از نوع توصیفی- علی است با روش پیمایش (از نوع مقطعی) انجام پذیرفته و برای گردآوری داده ها از ابزار پرسشنامه استاندارد سلگی و همکاران (1394) سود جسته است. جامعه آماری چهار مرکز شهرستان منطقه اورامانات در کرمانشاه که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و طبق فرمول کوکران حجم نمونه 384 نفر به دست آمد. یافته ها نشان می دهد که در ماتریس همبستگیِ چهار بُعد هویت، رابطه مستقیم و معنی داری بین هویت قومی و ملی با هویت دینی وجود دارد. همچنین بین هویت دینی و هویت جهانی این رابطه معکوس و معنی دار است. رابطه بین هویت ملی و مصرف رسانه ملی (تلویزیون) مثبت، و بین این بُعد از هویت و مصرف شبکه های ماهواره ای کُرد زبان معکوس است. آن چه هویت قومی نامیده می شود با ماهواره های کُردزبان رابطه مستقیم و معنی داری دارد. همچنین بین هویت دینی با میزان مصرف ماهواره های کُردزبان رابطه معکوس و با تلویزیون سراسری رابطه مثبتی وجود دارد که این دو متغیر روی هم حدود 7 درصد از تغییرات هویت دینی را تبیین کرده اند. نهایتاً هویت مدرن با میزان مصرف تلویزیون سراسری رابطه معکوس و با ماهواره رابطه مثبت و معنی داری داشته است که در مجموع این دو متغیر حدود 5 درصد از تغییرات هویت مدرن را پیش بینی کرده اند. از دیگر نتایج این پژوهش این که در سلسله مراتب هویتی، هویت قومی پاسخگویان با میانگین 4 بیشترین و هویت مدرن با میانگین 88/3 کمترین بوده است. از نظر ارجحیت هویتی پاسخگویان در وهله اول خود را مسلمان، بعد کُرد و سپس ایرانی دانسته اند. از نظر مصرف رسانه نیز میزان استفاده پاسخگویان از رسانه های رسمی مثل تلویزون و شبکه استانی بسیار کم بوده است و به شدت از فضای مجازی و شبکه های اجتماعی جدید استفاده می کنند.
۳.

تقابل به عنوان مؤلفه اساسی در دستور زبان ضرب المثل (با تأکید بر ضرب المثل های فارسی و چینی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: تقابل دستور زبان مَثَلِ فارسی و چینی زبان فارسی زبان چینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰ تعداد دانلود : ۳۸
مَثَل از جمله اصطلاحاتی است که محققان هم در تعریف و هم در تعیین مصادیق آن اختلاف نظر دارند تا بدان جا که برخی معتقدند هیچ گاه نمی توان حدودی برای آن تعیین کرد؛ به دلیل همین ابهامات، عده ای آن را با قلمروهای دیگر از جمله کنایه و استعاره تمثیلیه درآمیخته اند. به نظرمی رسد پژوهش های این حوزه کمتر به دنبال چارچوبی نظام مند و مستدل برای انواع مثل بوده اند. پژوهشگران حوزه زبان شناسی و ادبیات در قرن بیستم کوشیدند با توجه به مشابهت های انواع و آثار ادبی، تحلیل ساختار آنها و تعریف انواع مختلف در قالب چند فرم بسیط، قواعد عام آنها را استخراج و با عنوان «دستور زبانِ» آن فرم ارائه کنند. یکی از این فرم ها، مَثل است که می توان با تحلیل ساختار و استخراج مؤلفه های آن، به قواعد عام این گونه دست یافت و با درکنارهم نهادن آنها «دستور زبان ضرب المثل» را تدوین کرد. به نظر می رسد یکی از این مؤلفه های اساسی که به شکل های مختلف در انواع ضرب المثل دیده می شود، «تقابل» است. در این پژوهش ضمن دسته بندی و نقد تعاریف مَثَل، بررسی انواع تقابل در فلسفه و معناشناسی، حدود هزار مَثَل فارسی و چینی را با روش توصیفی-تحلیلی، بر اساس گونه های تقابل، به عنوان عنصری اصلی در این دستورِ زبان، طبقه بندی کرده ایم. حاصل پژوهش نشان می-دهد که در هر مَثَل با گونه ای تقابل سر وکار داریم، لکن فراوانی تقابل ها متفاوت است؛ بدین صورت که انواع تقابل ضمنی و تقابل مکمل بیشترین فراوانی را دارند و تقابل واژگانی در رده بعدی قرار می گیرد؛ هرچند مثل هایی داریم که دارای چندین گونه تقابل هستند. همچنین در پژوهش حاضر نمونه ای از تقابل دو سویه یا مدرج دیده نشد.
۴.

بررسی، تحلیل و نقد حماسی های دینی از قرن یازدهم تا چهاردهم هجری قمری با تأکید بر اردیبهشت نامه، شهنشاه نامه، مقامات حسینی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حماسه دینی تحلیل نقد اردیبهشت نامه شهنشاه نامه مقامات حسینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹ تعداد دانلود : ۷۹
به پیروی از حماسه های اولیّه، گونه دیگری از حماسه شکل گرفت که با نام حماسه های ثانویه یا مصنوع از آن ها یاد می شود؛ گونه ای از انواع حماسه که به تقلید از حماسه های اولیّه شکل گرفته،حماسه دینی یا مذهبی است که سرایندگان آنها بر اساس جنگ هایی که در تاریخ اسلام ،بویژه روزگار نخستین ظهور اسلام، روی داده، به تبعیّت از متون حماسی،به شرح دلاوری های یکی از شخصیت های برجسته تاریخ اسلام که نزد بیشتر مسلمانان جایگاه والایی داشته،پرداخته اند. سرایش چنین منظومه هایی از قرن پنجم آغاز شده لیکن در روزگار صفویّه به دلیل شرایط سیاسی و اجتماعی رواج و ادامه یافته است به گونه ای که در فاصله قرن یازدهم تا چهاردهم فقط در منطقه اصفهان بیش از بیست منظومه حماسی دینی احصاء شده که هنوز به قلمروهای پژوهشی راه نیافته اند.پژوهش حاضر ضمن تبیین جنبه های مختلف حماسه های دینی با روش توصیفی- تحلیلی، به تحلیل و نقد حوزه های گوناگون سه منظومه (نسخه های خطی) اردیبهشت نامه سروش اصفهانی و شهنشاه نامه میرزا جعفر اصفهانی و مقامات حسینی، اثر محمداکبر اصفهانی قائنی به عنوان نمونه های حماسه های دینی پرداخته-است.حاصل پژوهش نشان می دهد سرایندگان آثار به دستگاه زبانی و بلاغی چندان توجه نکرده اند به نحوی که گاهی مختصّات حماسی و غنایی درهم آمیخته شده است؛دستگاه معنایی و محتوایی بسیار مورد توجّه سرایندگان بوده و کوشیده اند متن را محملی برای بیان دریافت های دینی و اعتقادی خویش که آمیزه ای از تاریخ و توان شاعر است، قرار دهند.در این میان اردیبهشت نامه و شهنشاه نامه دارای بسیاری از مؤلفه های حماسه هستند لکن مقامات حسینی غیر از وزن،فاقد بسیاری از مؤلفه های حماسی به نظر می رسد.
۵.

شناسایی الگوی شایستگی های مهارتی فرماندهان یگان های ویژه(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۴۵ تعداد دانلود : ۸۶
زمینه و هدف: نقش مهم شایستگی ها در بهبود فعالیت های شغلی مشخص و واضح است. نیروی انسانی ماهر و شایسته می تواند سازمان را به سوی اهداف عالی هدایت نماید؛ بنابراین، هدف از تحقیق حاضر شناسایی الگوی شایستگی های مهارتی فرماندهان یگان های ویژه مرتبط با مأموریت های محوله است.روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی؛ به لحاظ ماهیت، اکتشافی و از نوع توصیفی تحلیلی با روش تحلیل محتوی اسناد است. جامعه تحقیق عبارت بود از: مجموعه تمام اسناد و دستورالعمل ها و کتاب هایی که در حوزه های آموزشی و مهارتی موردنیاز کارکنان یگان های ویژه انتظامی جمهوری اسلامی ایران از سال 1391 الی 1401 تدوین و ابلاغ شده است. جهت اطمینان از روایی درونی و بیرونی نتایج پژوهش، چهار ملاک توصیه شده توسط گوبا و لینکلین مورد ارزشیابی قرار گرفت و تأیید شد.یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل یافته ها نشان داد شایستگی های مهارتی فرماندهان یگان های ویژه فراجا در 5 بُعد، 16 مؤلفه و 102 شاخص قابل دسته بندی می باشد. ابعاد به دست آمده عبارت بودند از: مهارت های عمومی؛ مهارت های تخصصی حرفه ای؛ مهارت های فردی؛ مهارت های مدیریتی و مهارت های علمی، دانشی و بصیرتی.نتیجه گیری: برای فرماندهی در یک یگان واکنش سریع انتظامی که مأموریت های متنوع و مهمی را انجام می دهد، ترکیبی از مهارت های متنوع لازم است؛ لذا برنامه ریزی در راستای آموزش و گزینش فرماندهان و حتی توانمندسازی ایشان در ضمن خدمت نیازمند توجه به همه انواع شایستگی های مهارتی می باشد. بعضی از این مهارت ها به صورت عمومی در حوزه های نظامی و انتظامی بوده، اما بسیاری از آنها مختص یگان های ویژه و حوزه های تخصصی آن است.
۶.

تحلیل جامعه شناختی میزان اثرگذاری صدا و سیمای سراسری، شبکه استانی و شبکه های ماهواره ای کُردی بر ابعاد هویت جمعی ساکنان منطقه اورامانات(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هویت رسانه مصرف برساخت رضایت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹ تعداد دانلود : ۴۸
  موضوع این پژوهش مقایسه میزان اثرگذاری صدا و سیمای سراسری ایران، شبکه ی استانی و شبکه های ماهواره ای کُردزبان بر شکل گیری ابعاد مختلف هویت جمعی ساکنان منطقه اورامانات کرمانشاه می باشد. پژوهش با روش پیمایشی انجام گرفته است. برای گردآوری داده ها از ابزار پرسشنامه استفاده شده که در میان نمونه ای 400 نفری از شهروندان چهار شهرستان جوانرود، پاوه، روانسر و ثلاث باباجانی توزیع شد و داده ها از طریق نرم افزار spss پردازش و تجزیه و تحلیل شده اند. یافته های پژوهش نشان می دهد که میزان استفاده از صدا و سیمای سراسری (1/45 دقیقه) از شبکه استانی (0/5 ساعت) بیشتر بوده است، اما میزان مصرف هر دو اینها در مقایسه با شبکه های ماهواره ای کُردزبان به مراتب کمتر بوده است.  همچنین رضایت پاسخگویان از برنامه های صدا و سیما و شبکه استانی بسیار پایین است. این دو در مجموع سیزده درصد از مولفه های مختلف برسازنده هویت پاسخگویان را تبیین می کنند. شبکه های ماهواره ای کُردی تأثیری معناداری بر هویت جمعی ساکنان داشته و بخشی از واریانس هویت این ساکنان مربوط به این رسانه های برون مرزی کرد زبان است. به علاوه، متغیرهای زمینه ای مثل سن و جنس و تحصیلات تأثیر معناداری بر نحوه مصرف رسانه ها دارند و نقش متغیری میانجی را در شیوه های برساخت هویت جمعی تحت تأثیر رسانه ها ایفا می کنند. 
۷.

چالش های آموزش مهارت محور در یگان های ویژه فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش مهارت محوری چالش سرمایه انسانی سرمایه سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷ تعداد دانلود : ۷
زمینه و هدف: یگان ویژه به عنوان نیرویی که وظیفه خطیر و مهم برقراری امنیّت را بر عهده دارد برای افزایش اثربخشی و کارایی مجموه خود نیازمند آموزش های مهارت محور کارکنان است. برای اجرایی نمودن آموزش های مهارت محور در یگان ویژه همواره چالش های زیادی وجود دارد که مسئولان یگان های ویژه وظیفه دارند نیروهای تحت فرماندهی خود را به آمادگی لازم جهت انجام مأموریت ها برسانند؛ از همین رو مطالعه حاضر با هدف شناسایی چالش های آموزش مهارت محور در یگان های ویژه فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران انجام شد.روش : این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از حیث نحوه گردآوری اطلاعات، توصیفی تحلیلی و از نظر نوع روش جزو پژوهش های کیفی است. جامعه آماری شامل خبرگان، معاونین و فرماندهان یگان ویژه فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران می باشد. برای انتخاب نمونه، از شیوه نمونه گیری هدفمند استفاده شد که با ۲۶ نفر به اشباع رسید.یافته ها: در کدگذاری باز 53 گویه از مصاحبه های انجام شده استخراج شد. کدهای محوری شامل چالش های مربوط به تجهیزات و امکانات، منابع مالی و اعتبارات، استادان و مربیان، فراگیران، متون و منابع و برنامه ریزی به دست آمد. در کدهای انتخابی چالش های سرمایه انسانی (تجهیزات، امکانات، منابع مالی، اعتبارات) و سرمایه سازمانی (استادان و مربیان، فراگیران، متون و منابع و برنامه ریزی) طبقه بندی شدند.نتیجه گیری: یگان های ویژه فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران برای توسعه آموزش های مهارت محور با دو چالش اصلی شامل چالش های سرمایه انسانی و سرمایه سازمانی مواجه هستند. از دیدگاه پاسخگویان نقش چالش های سرمایه انسانی با مؤلفه های یادشده مهم تر از چالش های سرمایه سازمانی است.
۸.

واکاوی ابعاد نا آرامی های 1401 از منظر جنگ ترکیبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: ناآرامی های 1401 اغتشاش جنگ ترکیبی ناآرامی های اجتماعی اعتراض

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۸ تعداد دانلود : ۱۲۱
زمینه و هدف: ناآرامی های پاییز 1401 با طراحی پیچیده و گسترده که ماهیتی براندازانه داشت و با هدایتِ عوامل خارج از کشور صورت گرفت، با عنوان «جنگ ترکیبی» نام گذاری شد. هدف از تحقیق حاضر، واکاوی ابعاد ناآرامی های 1401 از منظر جنگ ترکیبی بود، زیرا شناخت مؤلفه ها و ابعاد این جنگ ترکیبی منجر به برنامه ریزی و آمادگی برای رویارویی با این موضوع در آینده خواهد شد.روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی؛ به لحاظ ماهیت، اکتشافی و از نوع توصیفی تحلیلی بود. جامعه مشارکت کنندگان شامل خبرگان حوزه امنیّت اجتماعی و نیروهای مسلح (پلیس، سپاه و ستاد کل نیروهای مسلح) در تهران بود. نمونه به روش هدفمند انتخاب و در نفر هفدهم داده ها به اشباع نظری رسید. ابزار پژوهش شامل مصاحبه نیمه ساختاریافته بود و تحلیل داده ها با روش تحلیل مضمونی انجام شد. اعتبارسنجی و اطمینان بخشی مصاحبه ها با ملاک گوبا و لینکلن تأیید شد.یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد که ناآرامی های 1401 یک جنگ ترکیبی تمام عیار با طراحی پیچیده در قالب مضامین فراگیر در سه بُعدِ راهبردی، عملیاتی و تاکتیکی بود. در ذیل ابعاد سه گانه، 22 مضمون سازمان دهنده و 117 شاخص شناسایی شد.نتیجه گیری: نتایج حاصل از یافته های تحقیق نشان می دهد، در ناآرامی های 1401 از همه ظرفیت های جنگ ترکیبی در سه سطح نرم، نیمه سخت و سخت استفاده شده بود. لازم است پلیس و مسئولین برنامه ریزی و آینده پژوهی را در دستور کار قرار دهند. اتفاقات آینده را پیش بینی کرده و نسبت به  پیشگیری و مقابله اقدامات مناسبی را انجام دهند.
۹.

تاثیر تکولوژی های نوین و بازی های رایانه ای بر خلاقیت دانش آموزان

کلید واژه ها: رایانه بازی های رایانه ای کودکان مزایا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۱ تعداد دانلود : ۲۸۹
آینده آموزش عالی به معنای شکستن دیوارهای کلاس، در آغوش کشیدن ابزارهای دیجیتالی و درگیر کردن دانش آموزان با خلاقیت و نوآوری است. در چهارچوب یک همه گیری جهانی، تحول عمده در شیوه آموزش ضرورت پیدا کرد. ما دانش آموزان خود را تشویق می کنیم تا جهانی فراتر از مدرسه را کشف کنند، چون زمانی که به خلاقیت لازم در درک مفاهیم درس داشته باشند میتوان گفت آموزش موثر بوده است. هدف اصلی این مقاله شناسایی نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش الکترونیکی است. امروزه با ورود فناوریهای نوین درآموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی و به خصوص دسترسی به اینترنت در بین جامعه فراگیر در مدارس، و تاثیر پذیری آنها از فرهنگهای جهانی و غیر بومی، موقعیتی به وجود آمده است که آموزش و پرورش ناگزیر است تا کارکردهای نوینی را متناسب با نیازهای زمان برای خود برگزیند.
۱۰.

پیامدهای اجتماعی توسعه و ارتقای آمادگی جسمانی و ورزش های رزمی پلیس(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۸۲ تعداد دانلود : ۱۰۵
زمینه و هدف : پلیس مسئولیت سنگین تأمین امنیّت و انتظام داخلی سرزمینی را بر عهده دارد. موفقیت توأم با صحت عملکرد در مأموریت های خطیر پلیسی و درگیری های اجتناب ناپذیر، ارتباط بسیار نزدیکی با توان رزمی کارکنان دارد؛ بنابراین، هدف تحقیق حاضر، شناسایی پیامدهای اجتماعی توسعه و ارتقای ورزش های رزمی پلیس بود. روش : تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، اکتشافی و از نظر نوع داده ها، کیفی بود. جامعه مشارکت کنندگان شامل استادان و خبرگان حوزه علوم اجتماعی، تربیت بدنی و همچنین فرماندهان انتظامی بود که در سال 1401 در برخورد مستقیم با مردم در انجام مأموریت های محوله مشغول به خدمت بودند. نمونه گیری به صورت هدفمند انتخاب شد که با 12 نفر به اشباع نظری رسید. ابزار پژوهش شامل مصاحبه نیمه ساختاریافته بود و اعتبار پژوهش با روش گوبا و لینکلن مورد تایید قرار گرفت. تجزیه وتحلیل داده ها با روش تحلیل مضمون انجام شد. یافته ها : پیامدهای اجتماعی توسعه و ارتقای ورزش های رزمی پلیس، دارای مؤلفه امنیّت اجتماعی (شامل شاخص های ثبات اجتماعی، نظم و انتظام اجتماعی، انسجام اجتماعی، پذیرش اجتماعی، نظارت اجتماعی، طرد اجتماعی مجرمین، پیشگیری اجتماعی، آرامش اجتماعی و کنترل اجتماعی) و مؤلفه سرمایه اجتماعی (شامل شاخص های مشارکت اجتماعی، اعتماد اجتماعی، اقتدار اجتماعی، مقبولیت و رضایت اجتماعی، تأیید اجتماعی، جذابیت اجتماعی، اعتبار اجتماعی، تعهد اجتماعی، پذیرش اجتماعی، وجهه و شأن و منزلت اجتماعی، تعامل اجتماعی و احساس امنیّت) است. نتیجه گیری : بنابر یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت، توجه به ورزش و تقویت آمادگی جسمانی کارکنان علاوه بر تأثیر آنی در موفقیت مأموریت ها، پیامدهای انتظامی و سرمایه اجتماعی نیز برای پلیس به ارمغان آورد.
۱۱.

گرایش به پان ترکیسم در مناطق آذری نشین ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آذربایجان پان ترکیسم محرومیت نسبی مسائل قومی نخبگان ترک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۲۵۰
قومیت گرایی در آذربایجان خود را در دو برهه زمانی نشان داده است: اول در سال 1324 به شکل فرقه دموکرات آذربایجان که کشور را تا مرز تجزیه پیش برد، و دوم در فعالیت های حزب خلق مسلمان در اوایل انقلاب اسلامی. بررسی علل شکل گیری چنین رخ دادهایی، برای مدیریت صحیح آن ها و همچنین برای حفظ انسجام اجتماعی و وحدت ملی ضروری است. هدف این مقاله مطالعه عوامل موثر بر گرایش به پان ترکیسم در آذربایجان است. بدین منظور، با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، 400 نفر به عنوان نمونه از چهار استان آذزی نشین آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل و زنجان برای مصاحبه انتخاب شدند. تحلیل رگرسیون داده ها نشان داد متغیرهای مطالب نامناسب مطبوعات، محرومیت نسبی، رسانه های خارجی، فعالیت نخبگان قومی، ممنوعیت تدریس زبان ترکی و برخورد با فعالان قومی با متغیر وابسته (پان ترکیسم) رابطه معنادار مستقیمی دارند. توجه صدا وسیما و مطبوعات به حساسیت های قومی و تولید نکردن برنامه و مطالب توهین آمیز، توجه به مسائل قومی مطرح در قانون اساسی و کاهش محرومیت نسبی می تواند به کاهش این نوع قومیت گرایی در کشور کمک کند.
۱۲.

نام شناسی کتاب های بلاغی از منظر معنا، هسته معنایی، شفافیّت و تیرگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: نام شناسی آثار بلاغی هسته معنایی شفافیت تیرگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲ تعداد دانلود : ۱۱۶
نام شناسی (Onomastics) دانشی است که حوزهای گسترده از علوم گوناگون را در خود جمع کرده است؛ این دانش، نام ها را از زوایای مختلف اجتماعی، تاریخی، جغرافیایی و زبانی مطالعه کرده و با توجه به جنبه های مختلف، قلمروهای دلالتی گوناگونی را درباره چرایی نام ها تبیین می کند. در خودِ قلمرو زبانی نیز می توان ساختار نام ها را از زوایای مختلف بررسی و تحلیل کرد. در پژوهش حاضر نام کتاب های اصلی و معروف در حوزه بلاغت را از منظر هسته معنایی، شفافیت و تیرگی به شیوه ای تحلیلی - توصیفی بررسی کرده ایم. نتایج پژوهش نشان می دهد در نام هایی که «بلاغت» کانون نام اثر است و نام دارای ساختار اضافی است، باید برخلاف رویه معمول در چنین تحلیل هایی، جزء دوم را هسته ترکیب تلقی کرد. این ویژگی در آثاری که «بدیع» در آن ها به کار رفته نیز دیده می شود، درحالی که در بسیاری از نام ها که مضاف الیه آن ها «شعر» است، هسته ترکیب، همان بخش اول آن ها است؛ به عبارتی، این اسامی از جمله نام های درون مرکز هستند. آنچه در این بررسی بسیار درخور توجه است، نام های عربی است که در ساختار آن ها جار و مجرور دیده می شود. می توان مواردی از این دست را در شمار نام های مرکب اضافی قرار داد. علاوه بر این موارد، در این حوزه، با نام هایی سروکار داریم که باید آن ها را فاقد هسته ای مشخص بدانیم. از منظر شفافیت و تیرگی باید گفت در نام کتاب هایی که ساختار اضافی دارند، اغلب مضاف الیه بر هسته یا به عبارتی کل ترکیب سایه افکنده و آن را تحت تأثیر قرار داده است؛ حتی در ترکیبات وصفی نیز اغلب واژهای یافت می شود که همه ساختار را متأثر کرده است. در مجموع در این اسامی واژگان «بلاغت»، «شعر»، «ادب» و «نظم» بسیار نمایان است، لکن به نظر می رسد هیچ یک از آن ها موجب شفافیت نام نشده اند، بلکه آنچه شفافیت نام را در پی داشته، زمینه موضوعی نام یا بافت موقعیتی آن بوده است.
۱۳.

در معنا و شاخص های «بنیادگرایی اسلامی»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دین اخلاق هنجاری اخلاق وظیفه گرا اخلاق شریعت محور ماتریالیسم فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۸ تعداد دانلود : ۳۶۱
هرچند خاستگاه بنیادگرایی، جامعه آمریکای پروتستان دهه دومِ قرن بیستم است اما بدلیل سرایت این مفهوم به سایر ادیان و هم چنین کاربرد آن در حوزه های غیر دینی، بنیادگرایی به یکی از مفاهیم کلان چند دهه گذشته تبدیل شده است، در نتیجه از معنای اولیه خود دور افتاده و نیاز به باز تعریف دارد. اینکه بنیادگرایی اسلامی چیست و چه شاخص هایی دارد؟ سوال اساسی مقاله است که برای پاسخ به آن به هجده متخصص مراجعه شده است. تحلیل محتوای پاسخ های مصاحبه شوندگان این نتیجه را به دست داده است که اگر چه بنیادگرایی اسلامی دارای شاخص های فراوانی است اما می توان چهار شاخص «نص گرایی»، «استفاده از خشونت»، «ساختن جامعه بر مبنای شریعت» و «مخالفت و مبارزه با مدرنیته» را اصلی ترین شاخص های آن دانست، بنابراین بنیادگرای اسلامی عبارت است از هر فرد یا گروه نص گرای مخالف با مدرنیته که خواستار ساخت جامعه بر مبنای شریعت است و در راه رسیدن به این هدف، از خشونت استفاده می کند.
۱۴.

تحلیل عوامل و زمینه های اجتماعی - فرهنگی شکل گیری مشکلات محیط زیستی: کاربرد نظریه داده بنیاد (مطالعه موردی: مناطق روستایی طوالش)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زمینه های اجتماعی - فرهنگی نظریه داده بنیاد روستاهای طوالش تخریب محیط زیست حفظ محیط زیست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۵ تعداد دانلود : ۱۹۶
هدف تحقیق حاضر، بررسی زمینه های اجتماعی و فرهنگی مشکلات محیط زیستی در روستاهای غرب استان گیلان؛ مناطق روستایی طوالش با رویکرد کیفی و مبتنی بر نظریه داده بنیاد است. با استفاده از نمونه گیری هدفمند با 20 نفر از روستاییان و کارشناسان در بهار 1399، مصاحبه های عمیق صورت گرفت. روایی و پایایی این پژوهش بر اساس کنترل یا اعتباریابی توسط مشارکت کنندگان ارزیابی گردید. تحلیل داده ها طی سه مرحله کدگذاری صورت گرفت. در کدگذاری باز، 10 مفهوم شناسایی و در کدگذاری محوری، 29 مقوله عمده استخراج گردید. همچنین، از طریق کدگذاری انتخابی بین مقولات عمده، هسته اصلی کشف و مدل نهایی پارادایمی ترسیم شد. «تخریب محیط زیست» به عنوان پدیده اصلی شناخته شد. شرایط علّی شامل: موانع زیرساختی، خلأ قانونی، ضریب مشارکت، خوش نشینی، فقدان آینده نگری، چگالی ارزش؛ شرایط مداخله گر شامل: گردشگری گذرا، آبادسازی متعارض، خلأ اعتباری و گذرگاه های خلاف قانون ارائه شد. در مجموع، یافته ها نشان داد که تخریب محیط زیست یک پدیده چند علیتی است که همگرایی مجموعه شرایط علّی و مداخله گر در بستر اجتماعی جامعه روستایی، زمینه های بروز آن را موجب شده اند. بازنگری در قوانین و تجهیز زیرساخت ها، توسعه بوم گردی و ارتقاء آموزش همگانی به عنوان راهبردهای تعاملی، پیامدهایی چون کاهش تصرف و تخریب، مدیریت بهینه پسماند، گردشگری پایدار و حفظ محیط زیست را به دنبال خواهد داشت.
۱۵.

بازنگری نقش و عملکرد پلیس در فضای مجازی با تأکید بر آموزش و انتظام بخشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پلیس فضای مجازی جرائم رایانه ای انتظام بخشی اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۰ تعداد دانلود : ۱۸۶
زمینه و هدف : فضای مجازی در مناسبات اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی جای خود را یافته است؛ اما سوءاستفاده از فضای مجازی سبب بروز دغدغه ها و مشکلات زیادی برای سیستم های انتظامی - امنیّتی، آموزشی، فرهنگی، اقتصادی شده است. هدف اصلی پژوهش حاضر، بازنگری در نقش و عملکرد پلیس در فضای مجازی با تأکید بر آموزش های لازم و انتظام بخشی است. روش : پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت، اکتشافی است و به شیوه توصیفی تحلیلی با روش دلفی در دو دور انجام شد. جامعه آماری شامل خبرگان فضای مجازی پلیس در تهران بود که نمونه به تعداد 10 نفر انتخاب شد و با روش گلوله برفی به اشباع نظری رسید. ابزار پژوهش شامل مصاحبه و پرسش نامه محقق ساخته بود. روایی مصاحبه ها با ملاک گوبا و لینکلن و روایی پرسش نامه ها با روش صوری و محتوایی تأیید شد. مصاحبه ها با استفاده از روش تحلیل مضمونی و پرسش نامه با استفاده از محاسبه میانگین و نرم افزارExcel  تحلیل شد. یافته ها : نقش و عملکرد پلیس در فضای مجازی در دو بُعد انتظام بخشی و آموزش - ظرفیت سازی و دوازده مؤلفه به این شرح قابل بررسی است: پیش بینی، پیشگیری، مقابله و پی جویی مجرمین، بازسازی، هماهنگی بین دستگاهی (شبکه سازی)، مدیریت غیرمتمرکز، آموزش های کارکنان پلیس، آموزش همگانی، فرهنگ سازی، عملیات روانی، دفاع از هویت ملی مذهبی و مسئول سازی، فرصت سازی و ظرفیت سازی. نتیجه گیری : نتیجه حاصل از تحقیق نشان می دهد برای بهبود اثرگذاری پلیس در حوزه فضای مجازی نیاز به آشنایی، بازتعریف مفاهیم جدید، بازنگری در عملکرد پلیس، تغییر الگوها؛ دستورالعمل ها و سیاست ها است.
۱۶.

«آوای خاموشان» بررسی اشعار فارسی بازمانده بر سنگ نوشته های مقابر در هانجو

نویسنده:
تعداد بازدید : ۲۵۲ تعداد دانلود : ۱۷۶
دو تمدن بزرگ ایران و چین از گذشته بسیار دور پیوندهای عمیقی داشته اند. پیوندهای این دو تمدن در حوزه های مختلف اقتصادی، سیاسی فرهنگی و … بوده است. به نظر می رسد دو عامل اساسی زمینه ساز این ارتباطات گسترده بوده است: نخست جاده ابریشم، دوم همسایگی و همجواری آنها؛ هرچند گذشت روزگار و تحولات جهانی و منطقه ای، به خصوص در سده های اخیر، هر دو عامل را دیگرگون کرد، لکن دیرینگی و عمق روابط ایران و چین به حدی بوده است که هیچ عاملی نمیتواند باعث بُرش و جدایی آنها شود. از طرفی، اگرچه از روزگاران دور روابط اقتصادی میان این دو تمدن بر دیگر حوزه ها سایه افکنده بوده، اما این بدین معنا نیست که پیوندهای دیگر این دو کشور بهویژه پیوندهای فرهنگی ، تحت الشعاع روابط اقتصادی بوده و مورد بی توجهی قرار گرفته است؛ بلکه باید از دریچه ای دیگر گسترش روابط اقتصادی را زمینه ساز پیوندهای فرهنگی به شمار آورد. مع الوصف میتوان گفت در کنار گسترش روابط اقتصادی ایران و چین، حوزه های مختلف فرهنگی نیز بین دو کشور گسترده شد به گونه ای که نمونه هایی از تأثیر پذیری این دو تمدن را می توان در اساطیر، آثار ادبی، هنر سفالگری، روابط مذهبی و … مشاهده نمود. در دوره پس اسلام، پیوندهای فرهنگی به گونه ای متفاوت و البته بسیار گستردهتر بروز کرد. آنچه در این دوره فرهنگی بیش از هر موضوع دیگری در خور توجه است، گسترش زبان فارسی در چین به خصوص در مناطق غربی آن است. اما توجه به حوزه نفوذ زبان فارسی گویا فقط به این منطقه منحصر شده بود تا اینکه پیدایش و بررسی کتیبه ها و گور نوشته های هانجو، حقایق دیگری را آشکار کرد و جلوهای عمیق تر از نفوذ زبان فارسی را در چین نشان داد. در هفت کتیبه از گورنوشته های هانجو ۸۱ بیت شعر فارسی در قالب قصیده، غزل، قطعه و رباعی است که ۶۱ بیت ان قابل خواندن و غیرتکراری است. در این سروده ها، سروده ها و تأثیر سخن سعدی بسیار آشکار است. هرچند گور نوشته از حضور بازرگانان ایرانی را نشان میدهد، لیکن نباید حضور زبان فارسی را در آنها منحصر بدانیم. در این مقاله ضمن گذری بر روابط فرهنگی ایران و چین، گورنوشته های مذکو را را بررسی کرده و نشان می دهیم زبان فارسی برای مدتی در این منطقه رونق داشته است.
۱۷.

حدیث بطی بررسی و نقد بیتی از حدیقه سنایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: نقد شرح حدیقه سنایی حدیث بطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۱ تعداد دانلود : ۳۳۱
در شروح متون بسیاری از اوقات با توضیحاتی مواجه می شویم که پیوند چندانی با متن ندارد، به نظر می رسد چنین گسستی نتیجه بی توجهی به ساختار کلام است؛ به عبارت دیگر، این گسست ممکن است از تمرکز بر یکی از عناصر متن مانند واژگان، اصطلاحات، صور بلاغی یا اشارات و وانهادن سایر مؤلفه ها ناشی شده باشد که نتیجه آن غفلت از ساختار متن به عنوان یک کلِ منسجم است. از جمله آثاری که شاید به دلیل اهمیت و تأثیر آن بر متون مختلف، همواره مورد نظر شارحان بوده، حدیقه سنایی است. لکن در شروح مختلف حدیقه نیز ابیاتی دیده می شود که یا شرح آنها بدون توجه به ساختار کلیِ متن است یا تقریر و تکرارِ  شرح و دریافتِ دیگران بدون تأمل در جوانب آن است.؟ پژوهش حاضر به بررسی شرح یکی از ابیات حدیقه پرداخته که در آن شارحان بدون توجه به صدر و ذیل متن یا به تعبیری بدون عنایت به بافت کلام، به تبعیت از شرح و گفته دیگری، گرانیگاه بیت را اشارت به داستانی دانسته اند و بر همین اساس مطالبی را عرضه کرده اند که چندان پذیرفتی نمی نماید، درحالیکه به نظر می رسد اشارت بیت به نامِ شخصی خاص است که از جمله راویان حدیث به شمار می رود.
۱۸.

بررسی جامعه شناختی رابطه هویت قومی با رفتارمصرف کننده (مطالعه موردی: لرهای استان لرستان)

کلید واژه ها: رفتارمصرف کننده هویت قومی لر هویت فرهنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۲ تعداد دانلود : ۱۷۵
اصطلاح «رفتار مصرف کننده» برای اشاره به مصرف محصول یا خدمات و ساخت و فرآیند تصمیم گیری توسط مصرف کننده به کار می رود. مصرف یک پدیده چندوجهی است و عوامل فرهنگی نقش قابل توجهی در تعیین و تغییر پدیده مصرف دارند بنابراین جا دارد از چشم انداز فرهنگی به ویژه فرهنگ قومی به بررسی این پدیده پرداخت. این تحقیق در پی پاسخگویی به این پرسش است «چه رابطه ای بین هویت قومی و رفتار مصرف کننده» وجود دارد؟. در این پژوهش از چارچوب نظری آجزن استفاده شده است. روش به کارگرفته در این تحقیق پیمایش می باشد و از ابزار پرسشنامه برای گردآوری داده ها استفاده شده است. جامعه آماری مورد مطالعه مردم ساکن استان لرستان است. با توجه به تعداد افراد جامعه آماری، 400 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیده است. یافته ها مبتنی بر مقدار شاخص های CR (7.17-) و P (***) نشان می دهدکه بین هویت قومی و رفتارمصرف کننده رابطه معناداری وجود دارد و همبستگی منفی بین این دو متغیر وجود دارد یعنی هر چه هویت قومی ضعیف تر باشد رفتار مصرف کننده قوی تر است. این نتیجه با نتایج مطالعه آجزن و دیگران مطابقت دارد و نظریه آجزن را تایید می نماید. متغیر قومیت با درآمد رابطه مستقیم با ضریب بتای (0.31-) دارد. مقدار تأثیر جنسیت با ضریب بتای (0.25-) است که نشان می دهد زنان تمایل بیشتری برای مصرف کردن نسبت به مردان دارند. به طورکلی از چهار فرضیه ذکر شده این تحقیق، دو فرضیه «رابطه احساس غرور و رفتار مصرف کننده» و «قوم گرایی -عدم گرایش به دیگر اقوام- و رفتار مصرف کننده» تایید شدند که مبنی بر ارتباط معکوس بین بعد احساس غرور هویت قومی با ضریب بتای (0.33-) و قوم گرایی با ضریب بتای (0.38-) با رفتار مصرف کننده می باشد.
۱۹.

بررسی عوامل خارجی مؤثر بر قومیت گرایی درآذربایجان ایران

کلید واژه ها: آذربایجان پان ترکیسم عوامل خارجی جوک قومیتی تحریف تاریخ رسانه های خارجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۴ تعداد دانلود : ۲۱۳
قوم گرایی افراطی در میان اقوام یکی از عواملی است که انسجام اجتماعی کشور را به خطر می اندازد. ازجمله این قوم گرایی ها، قوم گرایی آذری ها یا همان پان ترکیسم است. پان ترکیسم ابتدا در روسیه شکل گرفت. روس ها برای حذف فرهنگ و زبان ایران از قفقاز، از این اندیشه حمایت می کردند. پس از آنان، عثمانی ها برای نجات امپراتوری خود این اندیشه را تبلیغ کردند. بعد از جنگ جهانی دوم نیز یک حکومت پان ترکیستی در آذربایجان ایران ایجاد کردند. سه گروه عوامل خارجی، نخبگان آذری و نظام سیاسی بر قومیت گرایی در میان آذری ها تأثیر دارد. هدف این مقاله بررسی عوامل خارجی مؤثر بر این نوع قوم گرایی است. بدین منظور با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای، 400 نفر در چهار استان آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل و زنجان به عنوان نمونه انتخاب، و با آنان مصاحبه شد. سپس داده ها با نرم افزار SPSS تحلیل گردید. تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیرهای مستقل تحقیق یعنی تحریف تاریخ به دست پژوهشگران غربی، جوک های قومیتی، فعالیت های ترکیه و آذربایجان و رسانه های جمعی خارجی 33 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می کند.
۲۰.

بررسی تاریخی و جامعه شناختی شکل گیری پان ترکیسم درآذربایجان ایران

کلید واژه ها: آذربایجان پان ترکیسم وابستگی مسیر قاجار پهلوی اول پهلوی دوم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۸ تعداد دانلود : ۲۲۹
سؤال اصلی این مقاله چگونگی شکل گیری پان ترکیسم  و نحوه تحول  آن است. برای پاسخ گویی به این سؤال با استفاده از روش تاریخی وابستگی به مسیر، تاریخ معاصر ایران را به چند دوره تقسیم کردیم و ویژگی ه ای جنبش های  آذربایجان را در آن ها بررسی کردیم. طبق این روش وقتی که پدیده ای در یک نقطه عطف تاریخی شکل می گیرد، بازگشت به حالت قبل از آن دشوار یا نامیسر است. این بررسی نشان داد که در دوره قاجار، ایالت آذربایجان به دلیل برخورداری از استقلال نسبی سودای جدایی از ایران  نداشت. اما با اجرای سیاست های خشن رضاخان، آذری ها برای حفظ هویت خود به زبان و فرهنگ محلی توجه کردند. به همین دلیل پس از تبعید وی، پان ترکیسم اولین بار در قالب فرقه دموکرات ظهور کرد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان