حسنعلی ویس کرمی

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر رابطه ی عوامل مرتبط با خانواده (باورهای دینی، پایگاه اجتماعی – اقتصادی، باورهای فرهنگی و سبک فرزند پروری) با نگرش به مصرف مواد در دانش آموزان دوم متوسطه شهرستان خرم آباد با نقش واسطه ای سبک های دلبستگی انجام گرفت. روش پژوهش همبستگی و از نوع تحلیل مسیر بود. جامعه آماری شامل همه ی دانش آموزان متوسطه دوم شهرستان خرم آباد در سال تحصیلی1402 – 1401 بود. حجم نمونه 380 دانش آموز بود که با روش نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب گردید. ابزار اندازه گیری شامل پرسشنامه های استاندارد باورهای دینی (1389)، پایگاه اجتماعی – اقتصادی قدرت نما (1993)، سبک های فرزند پروری بامریند (2004)، سبک های دلبستگی کولینز و رید (1990)، نگرش به اعتیاد نظری (1380) و پرسشنامه محقق باورهای فرهنگی بومی بود. در پایان نتایج نشان داد که مسیر مسقیم سبک فرزندپروری (001/0>P، 51/0=β)، باورهای دینی (001/0>P، 48/0=β)، باورهای فرهنگی بومی (001/0>P، 65/0=β) و مسیر پایگاه اقتصادی – اجتماعی به نگرش به مصرف مواد مخدر (001/0>P، 67/0=β) معنادار می باشد. همچنین، مسیر مستقیم سبک فرزندپروری (001/0>P، 78/0=β)، باورهای دینی به (001/0>P، 62/0=β)، باورهای فرهنگی بومی (001/0>P، 57/0=β)، پایگاه اقتصادی – اجتماعی (001/0>P، 47/0=β) به سبک های دلبستگی و مسیر مستقیم سبک های دلبستگی به نگرس به مصرف مواد مخدر (001/0>P، 47/0=β)، معنادار می باشند. همچنین حد پایین و بالای آزمون بوت استراپ نشان داد که مسیرهای غیرمستقیم عوامل مرتبط با خانواده از طریق سبک های دلبستگی رابطه معناداری با نگرش به مصرف مواد در دانش-آموزان دارد (001/0>P). بنابراین شناسایی عوامل مخاطره آمیز و تقویت عوامل محافظت کننده مرتبط با خانواده می تواند، نفش پیشگیری از اعتیاد را میان دانش آموزان متوسطه دوم ایفا کند.

زمینه: اعتیاد به اینترنت می تواند آسیب های روانی متعددی در جامعه دانشجویی به دنبال داشته باشد. متغیری های متعددی در اعتیاد به اینترنت نقش داشته دارند که می توان به افسردگی، اضطراب، استرس و عزت نفس با اعتیاد به اینترنت اشاره کرد. مسئله پژوهش حاضر این است که آیا بین اعتیاد به اینترنت و افسردگی، اضطراب، استرس و عزت نفس همبستگی وجود دارد؟ هدف: این مطالعه با هدف شناسایی همبسته های آسیب شناختی روانی ناشی از اعتیاد به اینترنت در بین دانشجویان افغانستانی مشغول به تحصیل در دانشگاه های ایران انجام شد تا با فهم بهتر این عوامل، راهکارهای پیشگیرانه و درمانی مؤثرتری ارائه شود. این مطالعه می تواند به بهبود سلامت روان دانشجویان و افزایش کیفیت تجربیات تحصیلی آن ها کمک کند. روش: پژوهش حاضر مطالعه ای توصیفی از نوع همبستگی بود و جامعه آماری شامل تمامی دانشجویان افغانستان شاغل به تحصیل در دانشگاه های ایران در سال تحصیلی 1402-1401 بودند، تعداد ۲۶۸ نفر (۱۵۹ پسر، ۱۰۹ دختر) به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار تحقیق شامل مقیاس کوتاه اعتیاد به اینترنت یانگ (1996)، مقیاس افسردگی، اضطراب، استرس (لویبوند و لویبوند، 1995) و مقیاس عزت نفس روزنبرگ (1965) بود. داده های به دست آمده با استفاده از آزمون آماری همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون و آزمودنی t مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که بین اعتیاد به اینترنت و افسردگی، اضطراب و استرس رابطه مثبت معنی دار و جود دارد (۰۱/۰ >P). علاوه بر این، افسردگی، استرس و اضطراب در پیش بینی اعتیاد به اینترنت، معنی دار نشان داد (۰۰۰۱/0>P). اضطراب که به تنهایی 11% از واریانس را توجیه می کرد، بهترین پیش بینی کننده بود. بعد از آن افسردگی 2% و فشار روانی 2% پیش بینی کننده های بهتری بودند. همچنین شیوع اعتیاد به اینترنت در پسرها به طور معنی داری بالاتر بود و سرانجام این عزت نفس تا حدودی زیادی با اعتیاد به اینترنت ما مرتبط (۰۵/۰ <P) نشان داد. نتیجه گیری: با توجه به اینکه اعتیاد به اینترنت از طریق ابعاد افسردگی و اضطراب قابل پیش بینی است؛ لذا نتایج این پژوهش نکات مهمی در زمینه آموزش دانشجویان مبتلا به اعتیاد به اینترنت و مداخلات درمانی برای کنترل بدکار کردی روانشناختی آن ها همراه دارد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر روش تدریس مشارکتی از نوع جیگساو بر خودپنداره تحصیلی و نگرش نسبت به مدرسه در درس علوم تجریی در میان دانش آموزان دوره متوسطه اول انجام شده است. روش تحقیق نیمه آزمایشی و از نوع طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل همه دانش آموزان پسر پایه هشتم دبیرستانهای شهرستان میبد در سال تحصیلی97-1396 بود که از میان آنان 40 نفر در دو گروه 20 نفری به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. هر دو گروه در مراحل پیش آزمون  و پس آزمون، به پرسشنامه خودپنداره تحصیلی و پرسشنامه نگرش نسبت به مدرسه پاسخ دادند. برای گروه آزمایش، 12 جلسه گروهی روش تدریس جیگساو به صورت یک بار در هفته اجرا شد، اما گروه کنترل، مداخله ای دریافت نکرد. پس از اجرای پرسشنامه خود پنداره تحصیلی و نگرش نسبت به مدرسه در مرحله پیش آزمون و پس آزمون، داده ها با نرم افزار SPSS22 و با روش تحلیل کوواریانس چند متغیری (مانکوا)، تجزیه و تحلیل شدند. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که یادگیری مشارکتی از نوع الگوی جیگساو به طور معناداری بر خودپنداره تحصیلی دانش آموزان تأثیر مثبت معنادار دارد. همچنین نتایج نشان داد که روش تدریس جیگساو بر ابعاد نگرش نسبت به مدرسه از جمله نگرش به معلم، انگیزش خود نظم دهی، نگرش به مدرسه و ادراک خودتحصیلی تأثیری مثبت و معنادار می گذارد، اما بر ارزش گذاری نسبت به هدف تأثیری معنادار ندارد. پیشنهاد می شود که روش تدریس جیگساو در دوره متوسطه مدنظر قرارگیرد تا میزان یادگیری و علاقه دانش آموزان نسبت به مدرسه و دروس گوناگون افزایش یابد و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان تحقق پیدا کند.  

مقدمه و هدف: مطالعه حاضر با هدف بررسی رابطه بین سختکوشی تحصیلی علمی و تصورات از یادگیری با نقش میانجی خودکارآمدی یادگیری علوم در بین دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهر خرم آباد انجام شد.روش: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهر خرم آباد تشکیل دادند که با روش نمونه گیری تصادفی ساده 357 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های سختکوشی تحصیلی علمی (وانگ و تسای، 2016)، خودکارآمدی یادگیری علوم (لین و تسای، 2013) و تصورات از یادگیری (لی و جانسون و تسای، 2008)، استفاده شد. به منظور ارزیابی روابط بین متغیرها از روش مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد.یافته ها: نتایج ضریب همبستگی و مدل یابی معادلات ساختاری نشان داد خودکارآمدی یادگیری علوم بر تصورات از یادگیری و سختکوشی تحصیلی علمی بر خودکارآمدی یادگیری علوم و تصورات از یادگیری اثر مستقیم دارد؛ همچنین، سختکوشی تحصیلی علمی بر تصورات از یادگیری از طریق خودکارآمدی یادگیری علوم تاثیر غیرمستقیمی داشته است. نتیجه گیری: به طورکلی نتایج پژوهش حاضر نقش متغیرهای انگیزشی و شناختی را در تبیین تصورات از یادگیری مورد تائید قرار داد که دربر دارنده تلویحات سودمندی برای فرآیند یادگیری علمی است.

مقدمه: رابطه دانش آموزان با مدرسه یکی از مهم ترین ابعاد تحصیلی است، متغیرهای متعددی می توانند در این ارتباط دخیل باشند و آن را تحت تاثیر قرار دهند. در همین راستا پژوهش حاضر با هدف پیش بینی پیوند با مدرسه بر اساس خوش بینی تحصیلی و طرحواره های هیجانی صورت گرفت. روش : پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود و جامعه آماری آن عبارت بودند از کلیه دانش آموزان مقطع دوم متوسطه شهر کنگاور در سال تحصیلی 99-1398. تعداد 200 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری، پرسشنامه های پیوند با مدرسه رضایی شریف و همکاران(1390)، پرسشنامه خوش بینی تحصیلی شیرر و کارور و پرسشنامه طرحواره های هیجانی لیهی بود. داده های بدست آمده با استفاده ازspss نسخه 23 با روش ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج حاکی از آن بود که بین خوش بینی و طرحواره های هیجانی با پیوند با مدرسه دانش آموزان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین 52 درصد از کل واریانس پیوند با مدرسه دانش آموزان بر اساس خوش بینی و طرحواره های هیجانی قابل پیش بینی می باشد. نتیجه گیری: بر همین مبنا می توان متغیرهای پیش بین را از مولفه های مهم و کلیدی در رابطه و پیوند دانش آموزان با مدرسه به شمار آورد و آگاهی والدین و هم چنین معلمان از این مهم می تواند به تعمیق و تقویت پیوند با مدرسه دانش آموزان منجر شود.

هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر آموزش هوش اخلاقی بر سرمایه روان شناختی، سرمایه اجتماعی و نوع دوستی دانشجومعلمان پسر دانشگاه فرهنگیان بود. روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجومعلمان پسر مشغول به تحصیل دانشگاه فرهنگیان اهواز در سال تحصیلی 97-1396 بود؛ که با روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 40 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل(20 نفر گروه آزمایش و 20 نفر گروه کنترل) جایگزین شدند. مداخله آموزشی هوش اخلاقی برای گروه آزمایش اجرا شد، در حالی که گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکرد. پس از اتمام جلسات، پس آزمون روی دو گروه انجام شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه های سرمایه روان شناختی لوتانز (2007)، سرمایه اجتماعی دلاویز (1387) و گرایش های اجتماعی مطلوب کارلو و همکاران (2003)، که به ترتیب پایایی آن ها 87 / 0، 88 / 0 و 89 / 0 بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره استفاده شد. پیش از آموزش، بین میانگین نمرات سرمایه روان شناختی، سرمایه اجتماعی و نوع دوستی گروه های آزمایش و کنترل، تفاوت معناداری مشاهده نشد. پس از آموزش بین میانگین دو گروه در متغیرهای فوق، تفاوت معناداری ملاحظه شد؛ به گونه ای که میانگین نمرات این متغیرها در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل افزایش یافته بود. بنابراین، می توان گفت که آموزش هوش اخلاقی موجب افزایش سرمایه روان شناختی، سرمایه اجتماعی و نوع دوستی می شود.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی بر خودکارآمدی تحصیلی و اضطراب امتحان دانش آموزان دختر دارای افت تحصیلی انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی بوده و طرح آن پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان دختر پایه دوازدهم دارای افت تحصیلی شهر سنندج به تعداد 837 نفر تشکیل می دادند که در سال تحصیلی 1398-1397 تحصیل می کردند. 32 دانش آموز به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای در دو گروه آزمایش و کنترل وارد نمونه شدند. برای جمع آوری داده ها پرسشنامه های خودکارآمدی تحصیلی و اضطراب امتحان به کار گرفته شد. برنامه آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی طی هشت جلسه به افراد حاضر در گروه آزمایش ارائه شد، در حالی که گروه گواه تحت هیچ آموزشی قرار نگرفتند. یافته ها نشان داد میانگین نمرات خودکارآمدی تحصیلی و اضطراب امتحان دو گروه آزمایش و کنترل در پس آزمون و پیگیری دارای تفاوت معناداری است و آموزش ها باعث افزایش خودکارآمدی تحصیلی (186/9 F= و 005/0 P=) و کاهش اضطراب امتحان (335/0 F= و 567/0 P=) در گروه آزمایش شده است. با توجه به نتایج پژوهش می توان گفت، به کارگیری راهبردهای یادگیری خودتنظیمی موجب بهبود عملکرد تحصیلی، از طریق افزایش کیفیت راهبردهای شناختی و فراشناختی به منظور رسیدن به اهداف می شود. در این صورت، دانش آموز احساس خودکارآمدی بیشتری کرده و در موقعیت امتحان اضطراب کمتری را تجربه خواهد کرد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر روش تدریس بحث گروهی بر مهارت های اجتماعی و پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان ششم ابتدایی شهرستان میبد صورت گرفت. روش تحقیق نیمه آزمایشی و از نوع طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. حجم نمونه متشکل از 32 دانش آموز ششم ابتدایی بود که از طریق روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه مهارت های اجتماعی و آزمون پیشرفت تحصیلی محقق ساخته استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کواریانس چند متغیری (مانکوا) و تحلیل کواریانس(آنکوا) استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل کواریانس چند متغیری نشان داد که بین میانگین های مهارت های اجتماعی و مشکلات رفتاری دانش آموزان روش بحث گروهی و سنتی تفاوت معنادار وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل کواریانس نیز نشان داد که بین میانگین پیشرفت تحصیلی دانش آموزان روش بحث گروهی و روش سنتی، تفاوت معنا دار وجود دارد. بنابراین، می-توان نتیجه گرفت که آموزش به شیوه ی بحث گروهی نقش پر رنگ و با اهمیتی در افزایش مهارت-های اجتماعی و پیشرفت تحصیلی و کاهش مشکلات رفتاری دانش آموزان دارد.

این پژوهش با هدف بررسی و مقایسه اثربخشی روان درمانی مثبت گرا و واقعیت درمانی بر کاهش کمال گرایی و استرس تحصیلی انجام شد. پژوهش یک مطالعه شبه آزمایشی همراه با انتخاب و گمارش تصادفی آزمودنی ها، در گروه های آزمایش و کنترل به همراه پیش آزمون و پس آزمون بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر متوسطه دوم استعدادهای درخشان شهر خرم آباد بودند که ابتدا همه دانش آموزان پرسشنامه کمال گرایی و استرس تحصیلی را تکمیل کردند. سپس تعداد 45 نفر که بالاترین نمرات را در مقایسه با سایرین کسب کردند انتخاب و به صورت تصادفی در گروه های آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش اول به مدت 8 جلسه مداخلات روان درمانی مثبت گرا و گروه آزمایش دوم هم به مدت 8 جلسه مداخلات واقعیت درمانی را دریافت کردند، اما گروه کنترل طی این مدت هیچ گونه مداخله ای دریافت نکردند. داده ها با آزمون کواریانس یکطرفه تحلیل شدند. نتایج نشان داد که هر دو روش منجر به کاهش معنادار کمال گرایی و استرس تحصیلی آزمودنی های گروه های آزمایش شدند. از بین دو نوع درمان، روان درمانی مثبت گرا تاثیر بیشتری در کاهش استرس تحصیلی داشت. اما بین دو روش در کاهش کمال گرایی تفاوت معناداری به دست نیامد. بر اساس نتایج، واقعیت درمانی و روان درمانی مثبت گرا می تواند به منظور کاهش کمال گرایی و استرس تحصیلی دانش آموزان تیزهوش مورد استفاده قرار گیرد.

این پژوهش با هدف بررسی و مقایسه اثربخشی رواندرمانی مثبت نگر و درمان شناختی رفتاری بر کاهش نشخوار فکری تحصیلی و استرس تحصیلی دانش آموزان دختر تیزهوش انجام شد. پژوهش یک مطالعه شبه آزمایشی همراه با انتخاب و گمارش تصادفی آزمودنی ها، در گروه های آزمایش و کنترل به همراه پیش آزمون و پس آزمون بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر متوسطه دوم استعدادهای درخشان شهر خرم آباد بود که ابتدا با استفاده از روش سرشماری همه دانش آموزان پرسشنامه های نشخوار فکری تحصیلی و استرس تحصیلی را تکمیل کردند. سپس تعداد 45 نفر که بالاترین نمرات را در مقایسه با سایرین کسب کردند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (هر کدام 15 نفر) و یک گروه کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش اول به مدت 8 جلسه تحت مداخلات روان درمانی مثبت نگر و گروه آزمایش دوم هم به مدت 8 جلسه تحت مداخلات شناختی رفتاری قرار گرفتند، اما گروه کنترل طی این مدت هیچ گونه مداخله ای دریافت نکردند. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس یکطرفه تحلیل شدند. نتایج نشان داد که هر دو روش منجر به کاهش معنادار نشخوار فکری تحصیلی و استرس تحصیلی آزمودنی های گروه های آزمایش شدند. مداخلات روان درمانی مثبت نگر تاثیر بیشتری در کاهش نشخوار فکری تحصیلی داشت، اما بین دو نوع درمان در کاهش استرس تحصیلی تفاوت معناداری وجود نداشت. بر اساس نتایج، روش های فوق می تواند به عنوان روشی کارآمد به منظور کاهش نشخوار فکری تحصیلی و استرس تحصیلی مورد استفاده قرار گیرد.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر آموزش تریز ( TREZ ) بر ذهنیت فلسفی و راهبرد های فراشناختی در دانش آموزان دختر بود. روش کار: روش پژوهش شبه آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون _ پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر پایه سوم دوره دوم متوسطه شهر خرم آباد در سال تحصیلی 97-1396 بود که از میان آنها 60 نفر به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و سپس به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند (هر گروه 30 نفر). آموزش TREZ در گروه آزمایش به مدت 6 جلسه 90 دقیقه ای اجرا شد و یک ماه بعد از اتمام جلسات، پس آزمون و مرحله پیگیری اجرا گردید. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های ذهنیت فلسفی و راهبرد های فراشناختی استفاده شد. یافته ها: نتایج حاکی از اثربخشی آموزش TREZ بر ذهنیت فلسفی و راهبرد های فراشناختی در دانش آموزان دختر در مراحل پس آزمون و پیگیری بود. نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت که روش مزبور بر ذهنیت فلسفی و راهبردهای فراشناختی دانش آموزان دختر تأثیر گذاشته است لذا به معلمان پیشنهاد می شود در طول دوره ی آموزش، خلاقیت و آموزش تریز را به دانش آموزان ارائه دهند.

این پژوهش با هدف مقایسه ی بلوغ عاطفی و اجتماعی و هیجان خواهی نوجوانان پسر بزهکار و عادی شهر خرم آباد انجام شده است. جامعه آماری، کلیه نوجوانان پسر حاضر در کانون اصلاح و تربیت شهر خرم آباد ( تعداد 23 نفر) بود که به روش سرشماری انتخاب و معادل با آنها از بین نوجوانان عادی دبیرستان های پسرانه شهر خرم آباد که به لحاظ سن و تحصیلات با آنها همتا شدند 23 نفر به روش نمونه گیری مبتنی بر هدف انتخاب شدند. جهت سنجش متغیرها از پرسشنامه بلوغ عاطفی یاشویرسینگ و بهارگاوا، پرسشنامه بلوغ اجتماعی رائو و مقیاس هیجان خواهی زاکرمن( فرم کوتاه) استفاده شد. به منظور مقایسه دو گروه نمونه در متغیرهای مذکور از تحلیل واریانس چند متغیری (مانوا) استفاده شد. یافته ها نشان داد بین بلوغ عاطفی و اجتماعی نوجوانان بزهکار و عادی تفاوت معنی دار وجود دارد. به این معنی که نوجوانان بزهکار از بلوغ عاطفی و اجتماعی پایین تری برخوردار هستند. علاوه بر این، در متغیر هیجان خواهی هم بین دو گروه تفاوت وجود داشته است و گروه نوجوانان بزهکار، از هیجان خواهی بالاتری برخوردار بوده اند. با توجه به یافته های حاضر، می توان گفت یکی از علل بزهکاری، بلوغ عاطفی و اجتماعی پایین و ویژگی هیجان خواهی بالا می باشد که بر این اساس، لازم است در فعالیت های مشاوره ای با این افراد در جهت ثبات عاطفی، سازگاری اجتماعی و دست یابی به مهارت های کنترل و تنظیم هیجان ها کار شود.

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی نیازهای روانشناختی پایه در رابطه بین خودکارآمدی تحصیلی و سرزندگی تحصیلی بود. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهر سنندج در سال تحصیلی 98-97 بود که با روش تصادفی چندمرحله ای تعداد 364 دانش آموز وارد نمونه شدند. ابزار پژوهش حاضر خودکارآمدی تحصیلی، سرزندگی تحصیلی و نیازهای روانشناختی پایه بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری AMOS-22 استفاده شد. نتایج نشان داد، خودکارآمدی تحصیلی با سرزندگی تحصیلی رابطه مثبت دارد و بر آن تأثیر می گذارد. همچنین خودکارآمدی تحصیلی با نیازهای روانشناختی پایه رابطه مثبت دارد و بر آن تأثیر می گذارد. یافته دیگر نشان داد، نیازهای روانشناختی پایه با سرزندگی تحصیلی رابطه مثبت دارد و بر آن تأثیر می گذارد. یافته نهایی نشان داد، نیازهای روانشناختی پایه در رابطه بین خودکارآمدی تحصیلی و سرزندگی تحصیلی، نقش میانجی دارد.  آموزش خودکارآمدی و توجه به نیازهای روانشناختی پایه دانش آموزان بر سرزندگی تحصیلی آنها تأثیرگذار خواهد بود. بنابراین انتظار می رود والدین دانش آموزان و معلمان آنها شرایطی را فراهم آورند تا نیازهای روانشناختی پایه و نگرش مثبت درباره توانایی انجام موفقیت آمیز یک فعالیت در آنها تقویت شود. در این صورت دانش آموزان در رویارویی با چالش های تحصیلی، راه حل های مؤثر و سازگارانه ای را انتخاب خواهند کرد.

پژوهش حاضر با هدف طراحی ابزاری کاربردی ﺑرای ﺳﻨﺠﺶ میزان ﮔﺮایش های دانش آموزان نوجوان ایرانی در ﻣؤﻟﻔﻪﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺧﻄﺮﭘﺬیری و تعیین ویژگی های روان سنجی آن به منظور پایش شرایط موجود و تشخیص و تعیین مرزهای آسیب و گروه های در معرض خطر، صورت گرفت. روش مطالعه توصیفی(روان سنجی ابزار) و جامعه آماری آن ۳۰۴ ﻧﻔﺮ از دانش آموزان دختر مشغول به تحصیل در پایه نهم دبیرستان های متوسطه اول شهر تهران بود که پس از کسب مجوز از آموزش و پرورش و اعلام همکاری مدیران در ۵ مدرسه، به تکمیل پرسش نامه اقدام نمودند. پرسش نامه«سنجش میزان گرایش به خطرپذیری در دانش آموزان نوجوان ایرانی» با ۳۸ گویه تدوین شد. روایی صوری پرسش نامه با استفاده از نظر متخصصان و صاحب نظران مورد تأیید قرار گرفت. همچنین پایایی آن به روش آلفای کرونباخ تعیین شد که مقدار آن ۹۱/۰ به دست آمد. یافته های حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که این پرسش نامه با نه مؤلفه(گرایش به رانندگی بی محابا، قانون گریزی، تمایل به تخریب و پرخاشگری، رابطه با جنس مخالف، گرایش به دور شدن از خانواده، گرایش به خشونت بین فردی، تمایل به معاشرت با همسالان پرخطر، گرایش به مصرف سیگار و مواد مخدر و گرایش به آسیب زدن به خود) 17/57 درصد واریانس کل را تبیین می کند.

«خودکارآمدی»، باوری درونی است که معلمان را در مواجهه با مشکلات روانی و امراض جسمانی ناشی از تنیدگی های تدریس، مصون می نماید. شناخت ناکافی محققان ایرانی از مباحث نظری سازه خودکارآمدی معلم و وجود ابهام در برخی از این مبانی و نیز غفلت از جنبه کاربردی این سازه در توسعه حرفه ای معلمان کشورمان، محقق را بر آن داشته است تا اولاً با بر طرف نمودن برخی از چالش های نظری مربوط به خودکارآمدی معلم، درک درست و عمیقی از چیستی این سازه را فراهم نماید؛ ثانیاً کاربردهای عینی خودکارآمدی معلم در آموزش و پرورش را تشریح نماید. نوشتار حاضر با مرور تحقیقات مختلف و استفاده از روش تحلیلی-توصیفی نشان داده است که طراحی و اجرای برنامه های آماده سازی مبتنی بر خودکارآمدی در دانشگاه فرهنگیان می تواند تضمین کننده ی شایستگی های حرفه ای آتی دانشجومعلمان باشد. همچنین اجرای برنامه های توسعه حرفه ای مبتنی بر خودکارآمدی برای معلمان شاغل، از طریق دوره های ضمن خدمت، سبب توانمندی و جلوگیری از فرسودگی شغلی آنان خواهد شد.

پژوهش حاضر با هدف تدوین مدل خودکارآمدی شخصی معلمان از روی اعتماد سازمانی و خودکارآمدی جمعی آنان انجام شد. در این پژوهش، 255 معلم از مدارس ابتدایی شهر بجستان، به روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای استفاده شده در این پژوهش، فرم کوتاه مقیاس احساس کارآمدی معلمان طراحی شده از سوی شان-موران و ولفلک هوی (2001)، مقیاس اعتماد کارکنان طراحی شده از سوی هوی و شان-موران (2003) و مقیاس باور کارآمدی جمعی معلم طراحی شده از سوی شان-موران و بار (2004) بود. یافته ها نشان داد بین مؤلفه های اعتماد معلمان و خودکارآمدی شخصی آنان، همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد (01/0 p

مقدمه: اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)[1] سندرمی است که پس از مشاهده یا شنیدن یک عامل استرس زا و آسیب زای شدید رخ می دهد و می تواند منجر به مرگ شود، اگرچه با روش های درمانی می توان روند بهبود آن را میسر ساخت. در این خصوص پژوهش حاضر با هدف اثربخشی درمان شناختی رفتاری (CBT)[2] بر اختلال استرس پس از سانحه در بین زلزله زدگان شهر سرپل ذهاب در استان کرمانشاه در سال 1396 بود. روش: از بین افراد یک نفر بر اساس نمونه در دسترس و به صورت تصادفی از مراجعان به کمپ امدادی روان شناسان مستقر در محل، انتخاب و پس از تأیید روان پزشکان و با مصاحبه های بالینی آزمایش شد. این پژوهش یک مطالعه موردی به صورت خط پایه چندگانه است که برای داده های به دست آمده از تحلیل نموداری و ترسیمی استفاده شد. یافته ها: یافته ها حاکی از آن بود که درمان شناختی رفتاری در کاهش اختلالات ناشی از استرس پس از حادثه تأثیر مثبت دارد و بهبودی بیمار به میزان 7/81 درصد به دست آمد که این اثرات در دوره پیگیری نیز تا حدود زیادی ماندگاری داشت. نتیجه گیری: طبق نتایج، درمان شناختی رفتاری در کاهش و بهبود علایم ناشی از اختلال استرس پس از حادثه مؤثر است. [1] posttraumatic stress disorder [2] cognitive behavioral therapy

گلستان، تاثیرگذارترین کتاب نثر در ادبیات فارسی است که سعدی، شاعر و نویسنده پارسی گوی در آن به ذکر واقعیات زندگی انسان و نصایح اخلاقی، در یک دیباچه و هشت باب به نثر مُسَّجَع پرداخته است. امروزه بررسی رفتارهای مختلف انسانی در گلستان از منظر روان شناسی قابل تأمل است. این پژوهش، به دور از ملاک ارزش گذاری، به روش مقایسه ای بر آن است تا نظرات سعدی را در حکایت های گلستان با نظریه شناختی-اجتماعی بندورا مقایسه کند. شیوه پژوهش، کتابخانه ای و اسنادپژوهی است و روش تحلیل نیز جنبه تطبیقی دارد و در طرح هر مفهوم به نمونه های چندی اشاره شده است. یافته های پژوهش، حاکی از آن است که ﺳﻌﺪی از ﻗﺎﻟﺐ ﺣکﺎیﺖ ﺑﺮای ﺑیﺎن ﺑﻬﺘﺮیﻦ روش های زﻧﺪﮔی ﺑﻬﺮه می گیرد و سعی دارد ﺑﺮای ﺑﻬﺒﻮد رواﺑﻂ و رﻓﺘﺎرﻫﺎی اﻧﺴﺎﻧی، راﻫکﺎرﻫﺎیی ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺧﻮد اراﺋﻪ نماید. این مفاهیم اﻣﺮوزه ﺑﺎ ﻧﻈﺮیﻪ شناختی-اجتماعی بندورا ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ دارد. نتایج تحقیق نشان می دهد که سعدی به مفاهیم عمده نظریه شناختی-اجتماعی بندورا نظیرِ یادگیری مشاهده ای و فرایند مؤثر بر آن، موجبیت متقابل و عاملیت انسانی در حکایات پرداخته است.

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی میانجی گری ابراز وجود در ارتباط میان کارکرد خانواده و گرایش به اعتیاد در نمونه ای از دانش آموزان پسر مقطع متوسطه دوم شهر سنندج بود. روش: پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. بر اساس جامعه دانش آموزان پسر متوسطه دوم شهر سنندج و بر مبنای فرمول کوکران، تعداد 366 دانش آموز به روش خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. دانش آموزان منتخب، مقیاس های سنجش کارکرد خانواده، گرایش به اعتیاد و ابراز وجود را تکمیل کردند. یافته ها: بر اساس نتایج کارکرد خانواده با گرایش به اعتیاد در دانش آموزان رابطه منفی و با ابراز وجود در آن ها رابطه مثبت داشت (0/01> p ). همچنین نتایج نشان دادند، ابراز وجود با گرایش به اعتیاد در دانش آموزان رابطه منفی دارد (0/01> p ). بر اساس یافته تحلیل مسیر مشخص شد، ابراز وجود در رابطه بین کارکرد خانواده و گرایش به اعتیاد دانش آموزان نقش میانجی دارد (0/006 p = ). نتیجه گیری: برای کاهش گرایش به اعتیاد باید خانواده ها فضای صمیمی و پاسخ گو را برای دانش آموزان فراهم کنند؛ تا ضمن آگاهی بخشی در مورد مواد و آثار آن، ابراز وجود آن ها را با احترام متقابل و پاسخ گویی کمی و کیفی افزایش دهند. آگاهی و توانایی نه گفتن دانش آموزان در گرایش به اعتیاد تاثیر منفی خواهد داشت.