حسین حیدری

حسین حیدری

مدرک تحصیلی: کارشناس ارشد مشاوره خانواده دانشگاه هرمزگان

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۱۰۷ مورد.
۶۱.

بررسی نقش و جایگاه دین در هویت فردی ایرانیان(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: دین تمایزیافتگی هویت فردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۴ تعداد دانلود : ۴۹۵
هویت مسئله ای پیچیده، چندبعدی و متکثر است و عناصر و عوامل مختلفی در ساخت و شکل دهی به آن نقش دارند. در فرایند شکل گیری هویت فردی دو عمل انجام می شود: شناخت خود و شناساندن خود به دیگران؛ این دو عمل باعث تمایز فرد از دیگران، تفاوت گذاری و دگرگونه سازی می شود. یکی از این عناصر دین است و هدف این پژوهش بررسی نقش و جایگاه دین در هویت فردی ایرانیان است. روش تحقیق روش پیمایش و جامعه آماری شامل افراد بالای 16 سال مراکز استانی کشور است. حجم نمونه برابر با 1300 نمونه است که با روش نمونه گیری چندمرحله ای و به صورت تصادفی سیستماتیک از مراکز استان های تهران، آذربایجان شرقی، خوزستان، گیلان، فارس، کردستان و خراسان رضوی انتخاب شده اند. یافته های به دست آمده نشان می دهد که دین در کنار عوامل مختلف جایگاه مهم و منحصر به فردی در هویت فردی ایرانیان دارد. به طوری این عنصر افزون بر اینکه خود به صورت مستقیم نقش محوری در ساخت هویت فردی دارد از طریق دو چرخه بر هسته مرکزی هویت فردی یعنی تمایزیافتگی تأثیر می گذارد. در چرخه اول بعد دینی با تأثیرپذیری از بعد ملی به صورت مستقیم و از طریق تعامل با بعد قومی بر تمایزیافتگی تأثیر می گذارد. در چرخه دوم که از متغیر فضای مجازی آغاز می شود، این متغیر با تغییر و تحول نقش رسانه های جمعی بر بعد دینی تأثیر می گذارد. در ادامه بعد دینی به طور مستقیم و به صورت غیرمستقیم در تعامل با بعد قومی بر تمایزیافتگی فردی اثر گذاشته و آن را تحت تأثیر قرار می دهد.
۶۲.

جایگاه تاریخی و مشخصه های فکری حسیدیزم نوین در بستر دیگر جریان های عرفانی یهود(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: صدیق حسیدیزم متأخر عرفان یهود بعل شم طوو دوقوت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۲ تعداد دانلود : ۶۰۳
حسیدیزم یا حسیدیم نوین نام جنبش مذهبی یهود است که توسط بعل شم طوو و شاگردانش در اروپای شرقی در نیمه قرن هجدهم میلادی بنیاد نهاده شده و مبانی فکری متفاوت و جذابی نسبت به جریان های عرفانی پیش از خود در عالم یهودیت، حتی نسبت به جنبش های حسیدی، یافت و همین امر، مایه ماندگاری آن شده که هنوز هم، بویژه در ایالات متحده و اسرائیل پیروانی دارد. این مقاله پس از بیان اجمالی زمینه ها، چگونگی پیدایش و تاریخچه گسترش این نهضت، وضعیت کنونی و شخصیت های اثرگذار آن، آیین ها و همچنین باورهای ویژه آنان را توصیف می کند و اختلافات آموزه های حسیدیزم نوین(متأخر) را با دیگر طریقت های عرفانی یهود از قبیل حسیدیزم نخستین، اسنیان، عرفان مرکبه، حسیدیزم اشکنازی و قباله نشان می دهد. این بررسی نشان می دهد مهم ترین آموزه حسیدیزم متأخر، اهمیت بی نظیر صدیق - تا دوازده نفر همزمان در مناطق مختلف- در ارتباط سالک با خداوند و تقلید از آنان در همه امور است. البته آموزه های اتحاد با خدا یا دوقوت، عبادت شادمانه همراه با موسیقی و رقص، تأکید بر نجات فردی به جای نجات اجتماعی و سیاسی قوم یهود و غیره به گونه ای که در این نهضت وجود دارد، از ممیزات این جنیش عرفانی در مقایسه با دیگر طرایق عرفانی یهود به شمار می رود.
۶۳.

سیمای اجتماعی یهودیان کاشان در دوره صفوی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۸۰۱ تعداد دانلود : ۲۸۶
ایرانیان و عبریان، نخستین بار در شاهراه کلده و آشور یکدیگر را یافتند و به تدریج در کاشان، یکی از طولانی ترین هم زیستی های بشری را آغاز کردند. از ورود اسلام به ایران تا دوره صفوی، از یهودیان کاشان اطلاعی در دست نیست؛ اما با ورود به عصر صفوی، به مدد دو وقایع نامه داخلی و گفتار سیاحان غربی، به رشد و پویایی فرهنگی واجتماعی و اقتصادی این جامعه پی می بریم. این جستار به گزارش و تحلیل حیات اجتماعی و فرهنگی یهودیان در یکی از مراکز اصلی تشیع در ایران، یعنی کاشان در دوره صفویه می پردازد و در زمینه تاریخ اجتماعی ایران، بدین سبب اهمیت دارد که از نظرگاه منابع کمیاب یهودی و داوری آنان دوره صفویه ارزیابی می شود. این مقاله وضعیت یهودیان کاشان و تعامل آنان را با علما، به ویژه نقش ملامحسن فیض، و دولت های شیعی گزارش و تحلیل می کند. در این بخش، شمار جمعیت، ساختار محله کلیمیان کاشان، رشد ادبیات فارسیهود در کاشان، شخصیت های دینی و ادبی یهودیان کاشان از قبیل ملا مشه هلوی، ربی یهودا بن العازار، سعیدای سرمد کاشانی، بنیامین بن میشائیل (امینا)، بابایی بن فرهاد و بابایی بن لطف معرفی می شود. این گزارش و تحلیل نشان می دهد که با وجود برخی آزارهای حکومتی، می توانیم عصر صفوی را اوج دوران رشد و شکوفایی جامعه یهودِ کاشان، هم در حوزه اقتصاد و هم در حوزه فرهنگ و مذهب بدانیم؛ لذا در همین عصر، عنوان «اورشلیم کوچک» به کاشان اختصاص یافته است.
۶۴.

الاهیات تنزیهی در عاشقانه های عطار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کلام اسلامی فریدالدین عطار نیشابوری تشبیه خداوند تنزیه خداوند عاشقانه های عطار

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام دین پژوهی فلسفه دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تصوف و عرفان اسلامی کلیات فلسفه‌ تصوف و عرفان
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تصوف و عرفان اسلامی کلیات شخصیت ها[زندگینامه ها؛ اندیشه ها و..]
تعداد بازدید : ۷۹۵ تعداد دانلود : ۶۷۷
ماجرای کشمکش بین تشبیه و تنزیه ذات، صفات و افعال خداوند را می توان دیرپای ترین و گسترده ترین مناقشه کلامی پیروان ادیان ابراهیمی دانست. در عالم اسلام امثال کرّامیه ، حشویه و اشاعره به تشبیه ذات حق و در مقابل معتزله، شیعه، و عارفان مسلمان، به همانند دانستن اوصاف و افعال حق با آدمیان قایل بوده اند. این مقاله رویکرد عارف شوریده نیشابور، فریدالدین محمد عطار(618-540 ق./1221 -1145 م. ) را در موضوع مذکور در سه اثر او (الهی نامه، مصیبت نامه و منطق الطیر) بررسی می کند. این جستار نشان می دهد که فریدالدین حتی در حال و هوای سرایش اشعارش نیز رویکرد تنزیهی دارد و بارها بدان تصریح می کند. عطار برخلاف اشاعره ، صفات و ذات حق را از هم جدا نمی داند. وی پای خرد را در شناخت کنه ذات، صفات و افعال خداوند شکسته دانسته، و او را حتی از به نام خواندن هم منزه می داند و معتقد است آنچه بندگان در می یابند، در واقع بازتاب خیال خود آنان است: «قسم خلق از وی خیالی بیش نیست». در منطق الطیر نیز پرندگان در پایان توانشان، سیمرغ را سی مرغ دیدند: «حضرتی دیدند بی وصف و صفت». این رویکرد تنزیهی فریدالدین که حتی به مرز الاهیات سلبی نیز نزدیک می شود، یادآور خطبه نخست امام علی(ع) در نهج البلاغه است. از سوی دیگر خرده گیری های عطار بر رحمت الاهی نیز که بر زبان دیوانگان جاری شده است، نشان می دهد که وی به حسن و قبح عقلی افعال باور دارد و خداوند را فوق چون و چرا نمی داند.
۶۵.

اثربخشی بازی درمانی گروهی بر بهبود روابط بین فردی و پذیرش اجتماعی در دانش آموزان با آسیب شنوایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دانش آموزان با آسیب شنوایی بازی درمانی گروهی پذیرش اجتماعی روابط بین فردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۷ تعداد دانلود : ۴۳۱
پژوهش حاضر با هدف تعیین اثر بازی درمانی گروهی بر بهبود روابط بین فردی و پذیرش اجتماعی در دانش آموزان با آسیب شنوایی انجام شد. روش پژوهش آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان با آسیب شنوایی دختر کلاس های چهارم تا ششم شاغل به تحصیل در مدارس استثنایی شهرستان رشت در سال تحصیلی 94-1393 بودند. از این دانش آموزان نمونه ای به حجم 30 نفر به روش تصادفی ساده انتخاب شد و به صورت تصادفی در گروه های آزمایش و گواه جایدهی شدند. برنامه مداخله بازی درمانی گروهی به مدت 12 جلسه 45 دقیقه ای برای شرکت کنندگان گروه آزمایشی اجرا شد، درحالی که شرکت کنندگان گروه گواه چنین مداخله ای را دریافت نکردند. هر دو گروه در پیش آزمون و پس آزمون با پرسشنامه های روابط بین همسالان والتر دبلیو هادسون و مقبولیت اجتماعی فورد و رابین ارزیابی شدند. نتایج آزمون t، تفاوت میانگین پیش آزمون با پس آزمون متغیر روابط بین فردی را نشان داد. همچنین نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که بازی درمانی گروهی بر بهبود روابط بین فردی و افزایش پذیرش اجتماعی دانش آموزان با آسیب شنوایی تأثیر دارد. بنابراین در آموزش دانش آموزان با آسیب شنوایی، بازی و بازی درمانی باید به عنوان یکی از محورهای اصلی توان بخشی توسط متخصصان و معلمان در نظر گرفته شود.
۶۶.

حکمت در هندسه معرفتی ادیان ابراهیمی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عرفان فلسفه حکمت قرآن کتاب مقدس سلیمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۴ تعداد دانلود : ۳۶۶
تاریخ را می توان تکاپوی بشر برای رسیدن به حکمت دانست. حکمت حلقه اتصال آموزه های همه ادیان است؛ زیرا همگی به درستی یا به خطا، در پی کشف واقعیات، سازگاری و استفاده از آنها در جهت سعادت دیرپای بوده اند. از سوی دیگر، مفهوم حکمت که هردو بُعد نظری و عملی مذکور را دربر می گیرد، شامل معارف آسمانی و زمینی است و چونان پلی، معارف آسمانی و زمینی را به یکدیگر پیوند می دهد. این جستار، عمدتاً با استناد به متون مقدس قرآن و عهدین، جایگاه و اهمیت حکمت را در عهدین و قرآن نشان می دهد. در این مقاله همچنین به بیان مرزهای (اشتراک و افتراق) حکمت با عرفان، فلسفه، علم و شریعت از جهات موضوع، غایت و روش پرداخته شده است. مقوّمات، مقدّمات و لوازم نیل به حکمت، به ویژه نقش خوف، محبت، تزکیه و اخلاص نیز مورد بحث قرار گرفته است. پیش نیازی تقوا و خوف، تزکیه و عشق و نیز دیگر اشتراکات بسیار در سه سنت یهودی، مسیحی و اسلامی در همه موارد مذکور، از یافته های این مقاله است.
۶۷.

اثرات ترازنامه ای شوک هدف گذاری تورم در شبکه بانکی

کلید واژه ها: هدف گذاری تورم اثرات ترازنامه ای

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی اقتصاد اقتصاد اسلامی اقتصاد کلان و اقتصاد پولی،مالی ،اقتصاد توسعه سیاست پولی و بانک مرکزی،عرضه پول و اعتبار بانک مرکزی وسیاست ها
  2. حوزه‌های تخصصی اقتصاد اقتصاد کلان و اقتصاد پولی قیمت ها،نوسانات تجاری،دورهای تجاری سطح عمومی قیمت ها،تورم
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه فقه اقتصادی مسائل پولی و بانکی(ربا، تورم)
تعداد بازدید : ۶۷۲ تعداد دانلود : ۳۶۹
در این مقاله، اثرات ترازنامه ای سیاست هدف گذاری تورم، براساس اطلاعات صورت مالی شبکه بانکی کشور و حساب ملی، با استفاده از روش تعادل عمومی پویای تصادفی کینزی جدید و با بهره گیری از اطلاعات آماری در دوره 1360-1393، بررسی شده است. در برآورد پارامترهای مدل DSGE از روش کالیبراسیون بهره گرفته شده است. با تجزیه و تحلیل توابع عکس العمل آنی و محاسبه گشتاورها، درستی مدل تأیید می شود.نتایج حاصل از مدل، بیانگر این است که اثر یک شوک افزایش نرخ سود به اندازه یک انحراف معیار، باعث افزایش منابع بانک و به تبع آن افزایش قدرت وام دهی شده و سرمایه گذاری و تولید را بهبود خواهد بخشید؛ همچنین، باعث کاهش تورم می شود. لیکن، سیاست هدف گذاری تورم با کاهش نرخ سود سپرده و وام،باعث کاهش منابع بانک و به تبع آن کاهش قدرت وام دهی بانکها شده و سلامت بانک ها را به مخاطره خواهد انداخت. بنابراین، پیشنهاد می شود، اعمال سیاست هدف گذاری تورم همراه با سیاست افزایش نرخ سود باشد.
۶۸.

وضعیت جامعه یهودیان کاشان در دوران پهلوی و ماجرای قتل دکتر برجیس(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۶۶۲ تعداد دانلود : ۳۰۱
ایرانیان و عبرانیان، نخستین بار در حدود دوهزار و هفتصد سال قبل در شاهراه کلده و آشور یکدیگر را یافتند و علإوه بر تأثرات و تعاملإت بسیار، یکی از طولإنی ترین همزیستی های بشری را آغاز کردند. یهودیان به تدریج، به ویژه پس از زمان کورش، در سرزمین ایران پراکنده شدند. برخی از پژوهندگان، پیشینه اقامت یهودیان در کاشان را به آن دوره بازمی گردانند و تاریخ طولإنیی هودیان این شهر را جزئی جداناپذیر از تاریخ کاشان می دانند و معتقدند که شناخت درست آن به لحاظ فرهنگی و جامعه شناختی، می تواند تصویر روشنی از دیروز این منطقه و قوم یهود را بازنمایاند. این جستار به وضعیت یهودیان کاشان در دوران پهلوی می پردازد و فعالیت های سیاسی یهودیان کاشان، نقش تأسیس دولت اسرائیل در تحولإت این عصر را به همراه وضعیت اقتصادی آن ها در دوره دوم پهلوی، مورد بررسی قرار می دهد و در نهایت با معرفی مشاهیر یهودی کاشان در این دوره و بررسی کاهش جمعیت و علل آن، پایان حیات این جامعه در کاشان را تحلیل می کند. این مقاله نشان می دهد که همانند ادوار قبل، در دوره پهلوی، رویه آنتی سمیستی در کاشان معمول نبوده و متقابلإً یهودیان کاشان و شخصیت های بزرگ فرهنگی، سیاسی و اقتصادی آنان از قبیل لرد داوود آلیانس، حاخام یدیدیا شوفط، دکتر لقمان نهورای و... در برخورد با مسلمانان، رویکردی محافظه کارانه و نسبتاً مسالمت آمیز داشته اند و رهبری یهودیان ایران را با چنین رویکردی پیش برده اند . همچنین این تحقیق نشان می دهد که قتل دکتر سلیمان برجیس در سال 1328 در کاشان، به دلیل یهودی بودن او نبوده و تبلیغ بهائیت، دست مایه کشتن او شده است.
۶۹.

مقایسه اثربخشی آموزش ذهن آگاهی و درمان هیجان مدار بر صمیمیت، تعهد و شادکامی زناشویی زنان با دلزدگی زناشویی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: تعهد زناشویی درمان هیجان مدار دلزدگی زناشویی ذهن آگاهی شادکامی صمیمیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۹ تعداد دانلود : ۵۲۶
زمینه و هدف: بسیاری از زنان زندگی زناشویی خود را با روابط صمیمی آغاز می کنند، اما با گذر زنان این روابط صمیمی کم کم دچار مشکل می شود و این درست زمانی است که دلزدگی زناشویی (Couple burnout) آغاز شده است. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش ذهن آگاهی (Mindfulness Education) و درمان هیجان مدار (Emotional Focused Therapy یا EFT) بر صمیمیت (Intimacy)، تعهد (Commitment) و شادکامی زناشویی (Couple happiness) زنان با دلزدگی زناشویی بود. مواد و روش ها: روش این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون–پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان با دلزدگی زناشویی مراجعه کننده به انجمن خیریه بقیه الله الاعظم شهر خمینی شهر در سال 1397 بود. از این جامعه 36 نفر به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به شیوه جایگزینی تصادفی در سه گروه ذهن آگاهی (12 نفر)، هیجان مدار (12 نفر) و گواه (12 نفر) قرار گرفتند. هر دو گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه ای آموزش دریافت کردند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه صمیمیت زناشویی (Couple Intimacy Questionnaire یا CIQ)، پرسشنامه تعهد زناشویی (Couple Commitment Questionnaire یا CCQ)، مقیاس شادکامی زناشویی (Marital Happiness Scale یا MHS) و مقیاس دلزدگی زناشویی (Couple Burnout Measure یا CBM) بود. داده ها با کمک نرم افزار SPSS و با روش تحلیل کوواریانس چند متغیره و یک راهه تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها تفاوت معناداری را بین دو گروه آزمایش و گواه در صمیمیت (94/37=F، 001/0=p)، تعهد (77/30=F، 001/0=p) و شادکامی زناشویی (29/58=F، 001/0=p) در مرحله پس آزمون نشان دادند. باوجوداین، بین میزان اثربخشی دو رویکرد ذهن آگاهی و EFT بر صمیمیت، تعهد و شادکامی زناشویی تفاوت معناداری وجود نداشت (05/0<p). نتیجه گیری: با توجه به نتایج این پژوهش می توان گفت ذهن آگاهی و EFT می توانند میزان صمیمیت، تعهد و شادکامی زناشویی را افزایش دهند؛ ازاین رو توصیه می شود مشاوران و درمانگران از این دو رویکرد به عنوان روش درمانی مؤثر برای افزایش صمیمیت، تعهد و شادکامی زناشویی استفاده کنند.
۷۰.

توسعه بخش بانکی، ساختار سرمایه و عملکرد بنگاه های غیر مالی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ساختار سرمایه عملکرد بنگاه توسعه بخش بانکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۷ تعداد دانلود : ۵۴۵
هدف پژوهش حاضر، برآورد اثر توسعه بخش بانکی در عملکرد بنگاه های غیر مالی پذیرفته شده در سازمان بورس و اوراق بهادار ایران از مسیر اثرگذاری احتمالی بر ساختار سرمایه بنگاه ها است. برای دستیابی به این هدف از یک سو اثر توسعه بخش بانکی در ساختار سرمایه و از سوی دیگر اثر ساختار سرمایه در عملکرد بنگاه ها با استفاده از داده های تابلویی نامتوازن و در چارچوب یک سیستم معادلات مثلثی آزموده شده است. در این راستا شاخص های مربوط به اندازه و فعالیت بخش بانکی و معیارهای عملکردی ارزش افزوده بازار و Q توبین به کار گرفته شده است. نتایج حاصل از مطالعه نشان می دهد ساختار سرمایه در عملکرد بنگاه ها، اثر مثبت و توسعه بخش بانکی اثر منفی بر ساختار سرمایه و درنتیجه بر عملکرد بنگاه ها در ایران دارد. علاوه بر این، نتایج مطالعه نشان می دهد متغیرهای سودآوری، مالیات و فرصت های رشد ازجمله متغیرهای اثرگذار در ساختار سرمایه و متغیرهای اندازه، سودآوری، فرصت های رشد و درجه مشهودبودن دارایی ها از جمله متغیرهای اثرگذار در عملکرد بنگاه ها است.
۷۱.

دیانت و مدرنیّت (رویکرد نظریه پردازان اجتماعی در باب رویارویی و دگرگونی دین با مدرنیته نخست و پسین)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدرنیته متقدم مدرنیته متأخر سکولاریزم جنبش های نوپدید دینی معنویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۹ تعداد دانلود : ۵۷۶
خاستگاه تاریخی و جغرافیایی مدرنیته به اروپای سده های پانزدهم و شانزدهم میلادی باز می گردد؛ ولی بی گمان تأثیر روزافزون آن تا دورترین نقاط جهان تا کنون کشیده شده و در جهت همسان سازی فرهنگی ملل مختلف همچنان به پیش می تازد. یکی از مهم ترین ویژگی مدرنیته از آغاز تا اواخر دهه 1960، مخالفت با دین، سنت و گذشته بوده است؛ ولی از آن زمان به بعد، به تدریج جهان شاهد رشد گرایش ها نسبت به دین و سنت بوده است؛ به گونه ای که دوره جدید را برخی پسامدرنیته نام نهاده اند. آنتونی گیدنز معتقد است عناصر ذاتی مدرنیته در دوره جدید حتی به صورت تشدید شده همچنان پابرجاست؛ زیرا گوهر مدرنیته نه ضدیت با سنت، بلکه تکثرگرایی است. این جستار پس از ذکر ویژگی های معرفت شناسی، هستی شناسی و جامعه شناسی مدرنیته به مقایسه رویکردهای دوره نخست و متأخر آن می پردازد و به تحلیل عوامل این تغییر جهت گیری از قبیل ناکامی علم در پاسخ گویی به پرسش های بنیادین بشر و معنای زندگی، تردید معرفت شناختی در مبانی علوم، پیدایی بحران های اجتماعی و روانی و حتی تغییرات در مبانی ادیان کلاسیک و پیدایی جنبش های نوپدید دینی و... می پردازد و راه نجات بحران های بنیانکن بشری را هم دگرگونی در مبانی علوم و فنون جدید و هم دگرگونی های اساسی در مبادی اندیشه دینی و سنتی می داند.
۷۲.

مطالعه تطبیقی تکرار و توالی هفت گناه کبیره اخلاقی در آثار سنایی با هفت دیو بزرگ در مزداپرستی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حکیم سنایی گناهان کبیره اخلاقی دیوها مزداپرستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۱ تعداد دانلود : ۴۲۷
حکیم سنایی غزنوی (ف 536 ه .ق)، شاعر دوران ساز ادبیات عرفانی فارسی، در تدوین نظام اخلاقی عرفانی خود و در تبیین هفت گناه کبیره اخلاقیِ «آز، شهوت، خشم، کِبر، رشک، بخل و کینه»، هم از میراث فرهنگ اسلامی و هم میراث مزداپرستی باستان بهره می گیرد. وی با رویکردی تحذیری و بنا بر ذهنیت قرآنی خود، از این هفت خوی بهیمی به عنوانِ «هفت درِ دوزخ» و بنا بر گرایش همدلانه به فرهنگ اساطیری ایران باستان، از این خوی ها به عنوانِ «دیو» یاد می کند. از فحوای کلام سنایی چنین برمی آید که ظاهراً نخستین بار زرتشت، پیامبر مزداپرستی، به این هفت خوی بهیمی اشاره کرده است و بعدها این هفت خوی به عنوانِ «هفت درِ دوزخ» به آثار عارفان مسلمان راه یافته است. نویسندگان در این نوشتار کوشیده اند که با یک نگاه تطبیقی به اشعار سنایی در حوزه گناهان کبیره اخلاقی، این اشعار را تحلیل کنند و وجوه اشتراک این هفت گناه کبیره اخلاقی را با ماهیت و کارکرد دیوها در اوستا و  دیگر منابع مزدایی نشان دهند. افزون بر این نگارندگان با گزارش صُوَر تمثلی این هفت گناه کبیره اخلاقی در حدیقه الحقیقه و دیوان سنایی، خاستگاه اساطیری، روایی و بلاغی و حکمی آن ها را نشان داده اند. «تکرار و توالی این هفت خوی بهیمی»، «دیو بودن این خوی ها »، «آفریدگان و همکارانِ اهریمن بودن این دیو ها»، «در تن لانه داشتنِ این دیوها» و «دوزخی بودن متصفان به این خوی ها» همسویی اندیشه سنایی را با برخی از باورهای مزدایی  نشان می دهد. افزون بر آن، فراتر از آموزه های قرآنی، تنفر سنایی از خرفستران و اعتقاد تلویحی به وجود استقلالی یا تلفیقی دیوان، به جز ابلیس، جنیان و اهرمن، بر بنیاد نگاه همدلانه و آشکار به مزداپرستی نیز شایسته توجه است.
۷۳.

تشبه به مسیح در قوس زندگی حلاج(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حلاج مسیح انا الحق عرفان اسلامی حلول اتحاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۳ تعداد دانلود : ۵۷۵
حسین بن منصور حلاج، صوفی و عارف بزرگ در سال ۳۰۹ق، به اتهام دعوی حلول و الوهیت در بغداد به دار کشیده شد. زان پس زندگی، آموزه ها و فرجام زندگی وی در تاریخ تصوف و فراتر از آن در ادبیات ایران بازتاب و مقبولیت کم نظیری یافته و با اسطوره درآمیخته است. روایات زندگی، فرجام و آموزه های منسوب به او، تداعی کننده زندگی و اندیشه عیسی مسیح(ع) در باور مسیحیان است. این مقاله با رویکردی تطبیقی تحلیلی سعی دارد برخی از همانندی ها و تفاوت های حلاج و حضرت مسیح(ع) را در سه بخش زندگی (سفرها، پیروان، کرامات و معجزات)، در مدعیات، رفتار و اندیشه، و نیز در فرجام زندگی (پیش گویی شهادت، نوشیدن جام، روز شهادت، نوع و کیفیت شهادت و...) بنمایاند و همچنین تفاوت های دو دسته روایات، افسانه ها و اسطوره ها را نشان دهد. تشابهات بسیاری که گاهی پژوهشگران پیشین فقط به مواردی اندک یا به اشاره ای گذرا بسنده کرده اند، در این مقاله با شرح و تبیین کامل بیان شده است؛ تشابهاتی که در قیاس با افتراقات، خواننده را به این نتیجه می رساند که اگر منصور حلاج را «مسیح پارسی» لقب دهند، نادرست نیست.
۷۴.

بررسی مقایسه ای تأثیر شبکه های اجتماعی مجازی بر روابط زناشویی با تأکید بر جنسیت (مورد مطالعه: افراد متأهل شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: شبکه های اجتماعی مجازی رضایت جنسی صمیمیت حل تعارض جنسیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۶ تعداد دانلود : ۱۷۳
هدف از این پژوهش، ارزیابی رابطه بین شبکه های اجتماعی مجازی و روابط زناشویی با تأکید بر جنسیت است. روش پژوهش، پیمایش و حجم نمونه برابر با 340 نفر از افراد متأهل شهر تهران است. نمونه گیری به روش خوشه ای چندمرحله ای انجام گرفته و نمونه های هر خوشه به صورت تصادفی سیستماتیک انتخاب شده اند. یافته ها نشان می دهد که میانگین نگرش مردان در متغیرهای رضایت از روابط جنسی، صمیمیت بین زوجین و حل تعارض بین زوجین بیشتر از زنان است؛ اختلاف میانگین مشاهده شده بین زنان و مردان در متغیرهای رضایت از روابط جنسی و صمیمیت بین زوجین معنادار است ولی در حل تعارض بین زوجین معنادار نیست. یافته ها همچنین حاکی از آن است که شبکه های اجتماعی مجازی با رضایت از روابط جنسی، صمیمیت بین زوجین و حل تعارض بین زوجین زنان رابطه مثبت و معنادار دارد ولی با رضایت از روابط جنسی، صمیمیت بین زوجین و حل تعارض بین زوجین مردان رابطه معنادار ندارد. مدت استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی 1/10 درصد رضایت از روابط جنسی زنان و ابعاد مدت استفاده و حضور با هویت واقعی در شبکه های اجتماعی مجازی 9/11 درصد از صمیمیت بین زوجین و 2/16 درصد از حل تعارض بین زوجین زنان را تبیین کرده است. بر اساس نتایج پژوهش، مدت عضویت در شبکه های اجتماعی و حضور با هویت واقعی در این شبکه ها با کیفیت روابط زناشویی زنان رابطه مثبت داشته و عملکرد آنان را بهبود بخشیده است.
۷۶.

مرزهای پسندیده و نکوهیده رهبانیت مسیحی و اسلامی در روایات فریقین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رهبانیت مسیحی زهد در اسلام تهذیب نفس قرآن و رهبانیت رهبانیت در احادیث

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۶ تعداد دانلود : ۲۷۲
رهبانیت به مفهوم احساس خشیت در برابر خداوند، از ویژگی های جدایی ناپذیر حیات دینی ادیان ابراهیمی بوده است، ولی در مفهوم خاص، نهاد اجتماعی مؤمنانی که از زندگی معمولی جامعه خود دوری گزیده و تحت انضباط خاصی زندگی مشترک داشته اند، از قرن سوم میلادی در بین مسیحیان اشتهار داشته و تا ظهور پروتستانیزم ترویج می شده است. این پژوهش با دسته بندی دو گروه متضادگونه روایات فریقین در تأیید یا ردّ رهبانیت مسیحی و بررسی سندی و محتوایی آن ها به تحلیل و تبیین نظرگاه پیامبر خاتم2 و امامانk درباره راهبان مسیحی و خصوصیات زندگی رهبانی اسلا می پرداخته است. برآیند مواضع روایات فریقین نشان داده است از مهم ترین مشخصه های راهبان، عدم ازدواج، مشارکت نکردن در جهاد، تحمل ریاضت و حضور نیافتن در جماعات بوده است. با وجود این، زندگی جمعی رهبانان مسیحی مورد تأیید بوده است؛ گرچه آنان در برخی موارد راه افراط در پیش گرفته اند. پیشوایان اسلام تداوم سبک زندگی مذکور را برای مسلمین توصیه نکرده و به جای تحمل سختی ها و ریاضت های ناشی از دوری از اجتماع، به داشتن احساس خشیت، حضور در عینیت جامعه، عدم وابستگی به دنیا و تحمل سختی های قیام در شب، صیام، جهاد و... برای تهذیب نفس سفارش کرده اند.
۷۷.

بررسی و تحلیل تغییرات ارزش های اجتماعی جوانان با تاکید بر نقش تلویزیون های ماهواره(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارتباط و پیوستگی با طبیعت دریاچه ی ارومیه بحران زیست محیطی سرمایه فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۶ تعداد دانلود : ۲۸۶
هدف اصلی این پژوهش بررسی و تحلیل تغییرات ارزش های اجتماعی در بین جوانان و رابطه آن با استفاده از تلویزیون های ماهواره ای است. روش تحقیق، روش پیمایش است و داده های مورد نیاز از طریق پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شده است. حجم نمونه شامل 400 از جوانان 15 تا 29 ساله شهر تهران است که به صورت تصادفی ساده و از طریق نمونه گیری خوشه ای مشخص و انتخاب شدند. یافته های به دست آمده نشان می دهد که ضریب نفوذ تلویزیون های ماهواره ای در جامعه قابل توجه و نسبتا بالا است و اکثر افراد بهره مند از این شبکه ها رضایت نسبی دارند. بررسی رابطه استفاده از تلویزیون های ماهواره ای نشان می دهد که هر چه میزان بهره مندی از ماهواره بیشتر می شود، از یک طرف باعث اهمیت معیارهای مدرن در انتخاب همسر و گرایش به معیارهای مدرن در انتخاب پوشش بیشتر می شود و از طرف دیگر از میزان اهمیت ارزش های اخلاقی در انتخاب همسر کاسته می شود. همچنین براساس یافته های پژوهش بین بهره مندی از شبکه های ماهواره ای و گرایش به معیارهای سنتی در انتخاب پوشش، گرایش به قانون گرایی، دین گرایی، و ملی گرایی رابطه معکوس وجود دارد. بر اساس نتایج به دست آمده ارزش های اجتماعی افرادی که از شبکه های ماهواره ای استفاده می کنند بیشتر از سایر افراد جامعه در معرض تغییر و دگرگونی قرار گرفته است.
۷۸.

بررسی رابطه بین بعد ملی هویت فردی و تمایزیافتگی فردی با میانجیگری ارتباطات جمعی و چرخه هویت اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تمایزیافتگی فرد بعد ملی هویت هویت اجتماعی هویت قومی سنت گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۷ تعداد دانلود : ۳۶۲
هدف : مطالعه حاضر به هدف بررسی تاثیر بعد ملی گرایی بر میزان تمایز یافتگی فردی با واسطه گری ارتباطات جمعی و هویت اجتماعی می پردازیم. روش تحقیق: در این مطالعه از روش همبستگی، از نوع مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شده است. جامعه آماری این طرح شامل کلیه شهروندان بالای 15 سال مراکز استان های کشور بر اطلاعات سرشماری نفوس و مسکن سال 1390 می باشد. برای تعیین جمعیت نمونه از فرمول کوکران استفاده شده است. حجم نمونه نهایی با توجه به محاسبات انجام شده 1300 نمونه انتخاب شد. ابزار اندازه گیری پرسشنامه محقق ساخته می باشد. و برای تجزیه و تحلیل نتایج از مدل تحلیل مسیر استفاده شده است. یافته ها: براساس نتایج این مطالعه، بین بعد ملی گرایی هویت و هویت فردی در مجموع مدل، رابطه مستقیم و مثبت وجود دارد، بدین معنی که هرچقدر بعد ملی گرایی هویت افزایش می یابد میزان تمایز یافتگی فردی هم افزایش پیدا می کند و برعکس. همچنین براساس نتایج حاصل از بررسی مورد نظر نشان می دهد که تمایز یافتگی هویت فردی به طور مستقیم و منفی از بعد سنت گرایی هویت با ضریب استاندارد (087/0-)، بعد ملی هویت بصورت مستقیم و منفی با ضریب استاندارد(096/0-)، متغیر بعد مذهبی هویت بصورت مستقیم و مثبت با ضریب استاندارد (166/0)، متغیر بعد قومی هویت بصورت مستقیم و مثبت با ضریب استاندارد (776/0) تاثیر می پذیرد. هویت فردی همچنین به طور غیرمستقیم و از طریق متغیرهای بعد ملی هویت، بعد مذهبی هویت و ارتباطات جمعی تحث تاثیر می باشد. نتیجه گیری: مدل ارائه شده از متغیر بعد ملی هویت، کفایت دارد، اما درباره بقیه متغیرها از جمله ارتباطات جمعی، سنت گرایی، بعد قومی هویت و بعد مذهبی هویت مدل تحقیق قابل گسترش می باشد.
۷۹.

مبانی قرآنی، روایی، حکمیِ زنجیره علّی گناهان کبیره در حدیقه الحقیقه سنایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حدیقه الحقیقه گناهان شناختی گناهان رفتاری گناهان اخلاقی زنجیره علی گناهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۷ تعداد دانلود : ۳۳۰
حدیقه الحقیقه حکیم سنایی در حدّ واسط قلمرو شریعت و طریقت قرار دارد. در این کتاب بنا بر روحیه شریعت مدار و زاهدانه سنایی، گناهان کبیره شناختی (شرک و...) و گناهان کبیره رفتاری (لِواط و...) نمود یافته و با توجه به طریقه عرفانی سنایی، هفت گناه اخلاقیِ آز، شهوت، کبر، بُخل، خشم، حقد، حسد به عنوان «هفت درِ دوزخ» معرفی شده است. بررسی و بازتاب انواع گناهان کبیره شناختی، رفتاری و اخلاقی در حدیقه سنایی و به دست دادن زنجیره علّی این گناهان با توجه به سرچشمه های قرآنی و روایی و حکمی آن و زمینه اجتماعی عصر سنایی، ما را به این حقیقت می رساند که هفت گناه کبیره اخلاقی در کلام او زمینه علّی دیگر گناهان کبیره شناختی و رفتاری هستند و این مهم در جای خود گره خوردگی شریعت و طریقت را در سبک حدیقه سنایی تبیین می سازد. بنابراین سنایی نه تنها به عنوان یک واعظِ زاهد و یک شاعرِ عارف، بلکه به عنوان یک منتقد جدی اجتماعی، با گناهان و رذایل اخلاقی عصر خود مبارزه می کند. این پژوهش در جای خود اهمیت و سازوکار عنصر اخلاق را در پیشگیری از گناهان در نظام عرفانی سنایی نشان می دهد.
۸۰.

مطالعه جامعه شناختی تأثیر جهانی شدن بر کارکردهای خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: خانواده جهانی شدن فناوریهای ارتباطی کارکردهای خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۵ تعداد دانلود : ۵۵۱
جهان در عصر حاضر تحت تأثیر انفجار اطلاعات، دستاوردهای فناورانه و درهم شکسته شدن مرزهای فرهنگی به سمت افق های ناپیدایی در حرکت است. جهانی شدن و فناوریهای ارتباطی و رسانه های جمعی، جهان را به دهکده ای کوچک تبدیل کرده است و فرهنگها، ارزشها، هنجارها و آداب و رسوم جوامع بشدت در حال تغییر و تحول است. یکی از حوزه هایی که تحت تأثیرات جهانی شدن، تحول قابل توجهی را تجربه کرده است خانواده و تغییر کارکردهای خانواده است. در این پژوهش تلاش شده است تأثیر جهانی شدن بر خانواده ایرانی با روش پیمایش مورد مطالعه قرار گیرد. جامعه آماری پژوهش شامل افراد 15 سال و بالاتر شهر تهران هستند که 382 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و به صورت تصادفی سامانمند انتخاب شده اند. نتایج نشان می دهد که جهانی شدن با شدتهای مختلف بر کارکردهای پنجگانه خانواده یعنی کارکرد اقتصادی، کارکرد عاطفی و روانی، کارکرد زیستی و تولیدمثل، کارکرد تربیتی و کارکرد تأمین نیاز جنسی تأثیر داشته است. در این بین بیشترین تأثیر را کارکرد زیستی و تولیدمثل و کمترین تأثیر را کارکرد اقتصادی و اجتماعی تجربه کرده است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان