هادی بهرامی احسان

افسردگی در بیماران بعد از سکته قلبی بسیار شایع است و پیامدهای ناگوار متعددی نیز برای این بیماران به همراه دارد. هدف این مطالعه بررسی ارتباط کنترل شخصی در ارزیابی خط پایه و بروز افسردگی پس از سکته قلبی بود. روش: 176 بیمار 32 تا 84 ساله که با تشخیص قطعی انفارکتوس میوکارد در یکی از بیمارستان های مجهز به واحد مراقبت قلبی (CCU) شهر اصفهان طی پنج ماه اول سال 1385 بستری شده بودند، با در نظر گرفتن معیارهای ورود و خروج و به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. در جمع آوری داده های خط پایه از پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی و طبی، مقیاس کنترل شخصی، پرسشنامه افسردگی بک و اکوکاردیوگرافی استفاده شد. سه ماه پس از ترخیص، افسردگی در این بیماران با استفاده از مقیاس افسردگی بک ویژه مراقبتهای اولیه (BDI-PC) ارزیابی شد. داده های به دست آمده در خط پایه و مرحله پیگیری با استفاده از روش تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که 45% از آزمودنیها دچار افسردگی پس از سکته قلبی بودند. یافته های حاصل از تحلیل کوواریانس تفاوت معناداری در نمرات کنترل شخصی بین دو گروه بیمار پس از سکته قلبی با افسردگی و بدون افسردگی نشان داد. نتیجه گیری: به طور کلی یافته ها نشان داد که احتمالا باورهای بیمار مبنی بر کنترل پذیری بیماری در روزهای پس از سکته قلبی با بروز افسردگی بعدی رابطه دارد. این یافته می تواند به منظور پیش گیری از بروز افسردگی پس از سکته قلبی در توانبخشی این بیماران مورد توجه قرار گیرد.

به منظور بررسی روابط بین جهت گیری مذهبی و شخصیت براساس نظریه ی آیزنک، 80 آزمودنی که 40 نـفر آنان زن و 40 نفر دیگر مرد بودنـد، به صورت تصادفی انتخاب شدند. آزمودنی ها به پرسشنامه ی شخصیت آیزنک پاسخ دادند. هم چنین به منظور ارزیابی جهت-گیری مذهبی، مقیاس جهت گیری مذهبی بهرامی احسان، اجرا شد. این مقیاس چهار بُعد جهت گیری مذهبی، سازمان نایافتگی مذهبی، بیش ارزنده سازی و کامجویی را ارزیابی می کند. نتـایج این پژوهش نشان داد که بین زنان و مردان در زیرمـقیاس های نـوروزگرایی، روان پریش خویی و سازمان نایافتگی مذهبی، تفاوت وجود دارد. هم چنین بین روان پریش خویی، نوروزگرایی و جهت گیری مذهبی روابط معکوسی به دست آمد. هم چنین نتایج این پژوهش نشان داد که متغیرهای جمعیت شناختی در کنار متغیرهای نوروزگرایی و روان پریش خویی قادر به پیش بینی جهت گیری مذهبی نیستند. تحلیل رگرسیون نشان داد که روان پریش خویی و نوروزگرایی با جهت گیری مذهبی رابطه ی منفی داشته و متغیرهای جمعیت شناختی سهمی در این میان ندارند.

بیماران بازنماییهای شناختی از بیماری تشکیل می دهند که ممکن است بر سیر بهبودی و سازگاری با بیماری تاثیر گذارد. هدف این مطالعه بررسی ارتباط سابقه سکته قلبی و ابعاد طرحواره شناختی بیماری در بیماران سکته قلبی است. در یک مطالعه مقطعی 176 بیمار سکته قلبی بستری در یکی از بیمارستان های مجهز به واحد مراقبت قلبی شهر اصفهان طی پنج ماه اول سال 1385، به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. فرم کوتاه مقیاس ادراک بیماری، پرسشنامه های افسردگی بک و اطلاعات طبی و جمعیت شناختی مورد استفاده قرار گرفت. سپس داده ها با استفاده از روش تحلیل کواریانس چند متغیری و تحلیل کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که %30.1 از آزمودنیها دارای سابقه سکته قلبی بودند. نتایج تحلیل کواریانس چند متغیری نشان داد بین دو گروه بیمار پس از سکته قلبی با سابقه سکته قلبی و بدون سابقه سکته قلبی تفاوت معناداری F=2.653) و (P=0.025 وجود دارد. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد تفاوت معناداری بین دو گروه در سه بعد ماهیت بیماری F=4.776) و (P=0.03، پیامدهای بیماری F=7.671) و (P=0.006 و مدت زمان بیماری F=10.092) و (P=0.002 وجود دارد. معهذا تفاوت معناداری بین دو گروه در بعد کنترل پذیری F=0.165) و (P=0.687 و درمان پذیری F=0.26) و (P=0.611 مشاهده نشد. یافته ها نشان داد که احتمالا بیماران پس از سکته قلبی با سابقه حمله قلبی در مقایسه با بیماران با اولین حمله قلبی بازنمایی شناختی منفی تری از بیماری خویش تشکیل می دهند و تلقی ناگوارتری از بروز حمله قلبی فعلی خویش دارند. بنابراین احتمالا سابقه سکته قلبی بر ادراک بیماری از ماهیت بیماری، پیامدهای بیماری و مدت زمان بیماری تاثیر دارد. معهذا، یافته ها چنین تاثیری را در ابعاد کنترل پذیری و درمان پذیری مورد تایید قرار نداد. بنابراین احتمالا در نظام شناختی این بیماران، سابقه قبلی حمله قلبی سبب تکوین طرحواره های شناختی منفی در برخی از ابعاد شناختی بیماری می گردد.

احسان هادی,حمزوی فاطمه * دانشگاه گیلان به منظور بررسی اثر مشاهده فیلم های پرخاشگرانه بر سیستم ایمنی بدن، به ویژه در دستگاه تنفسی، تغییرات در مقدار غلظت ایمونوگلوبولین ترشحی A موجود در بزاق آزمودنی ها مورد پیگیری قرار گرفت. 22 دانشجوی دختر به روش داوطلبانه انتخاب شدند. آزمودنی ها به شکل کاملا تصادفی در دو گروه 11 نفره آزمایش و کنترل قرار گرفتند. به آزمودنی های گروه آزمایش فیلمی پرخاشگرانه و به آزمودنی های گروه کنترل فیلمی خانوادگی نشان داده شد. بر اساس طرح اندازه گیری های مکرر از آزمودنی های دو گروه قبل و بعد از مشاهده فیلم ها در مدت پنج دقیقه در شرایط کاملا یکسان نمونه بزاق جمع آوری شد. داده های هر دو گروه بر اساس روش آزمایشگاهی ایلایزا تجزیه و تحلیل شد و با روش آماری تحلیل کوواریانس مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد غلظت “slaA” در گروه آزمایشی بعد از تماشای فیلم پرخاشگرانه در مقایسه با غلظت آن قبل از تماشای فیلم به شکل معناداری افزایش یافته بود. همچنین این افزایش غلظت “slgA” در مقایسه با غلظت “slgA” قبل و بعد از مشاهده فیلم خانوادگی در گروه کنترل از نظر آماری معنادار بود. می توان نتیجه گرفت که مشاهده فیلم پرخاشگرانه بر میزان غلظت “slgA” بزاق اثر گذار است. نتایج نشان داد که مشاهده یک فیلم پرخاشگرانه همچون مشاهده یک فیلم ترسناک و قرار گرفتن در معرض یک استرس حاد به افزایش غلظت “slgA” منجر می شود

پژوهش حاضر با هدف مقایسه سبک­های مقابله دختران فراری و غیرفراری در شهر تهران انجام شد. بدین منظور، تعداد 120 دختر از سه گروه انتخاب شدند: دختران فراری از مراکز نگهداری بهزیستی شهر تهران، دختران دانش ­آموز مقطع سوم متوسطه، و دختران غیرفراری از پارک­ها و فرهنگ­سراهای جنوب شهر تهران (در هر گروه 40 نفر). روش نمونه­ برداری در گروه دختران فراری و دانش­ آموز روش تصادفی چند مرحله ای و در گروه دختران غیرفراری انتخاب شده از پارک­ها و فرهنگ­سراها روش در دسترس بود. پرسشنامه سبک­ های مقابله تهران (TCSS) بر هر سه گروه اجرا شد. نتایج پژوهش نشان دادند که بین گروه دختران فراری و غیر فراری در سبک­های مقابله هیجان­ مدار منفی تفاوت معنادار وجود دارد و دختران فراری در متغیر سبک مقابله هیجان ­مدار منفی نمره­ هایـی بیشتر از دختران غیرفراری کسب کردند. اما در سبک­های مقابله هیجان­ مـدار مثـبت و مسأله ­مدار تفاوتی بین دو گروه به دست نیامد.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی روش درمان فعال سازی رفتاری و قراردادی گروهی بر درمان اختلالات مصرف مواد افیونی بود. در یک طرح آزمایشی صدوبیست بیمار مرد با تشخیص وابستگی به مواد افیونی (بر پایه معیارهای (DSM-IV-TR) که برای درمان نگهدارنده با متادون مراجعه کرده بودند به صورت تصادفی به تساوی در سه گروه آزمایشی و یک گروه گواه در هر گروه 30 نفر اختصاص داده شدند: 1) گروه درمان با روش فعال سازی رفتاری و قراردادی گروهی همراه با متادون (2 گروه درمان با روش فعال سازی رفتاری و قراردادی گروهی همراه با آموزش حمایت خانواده و متادون؛ (3 گروه درمان با روش شناختی - رفتاری همراه با متادون؛ و (4 گروه درمان با متادون. گروه های آزمایشی اول و دوم هشت جلسه و گروه آزمایشی سوم دوازده جلسه تحت روان درمانی گروهی قرار گرفتند. آزمودنی ها توسط مصاحبه ساختاریافته شاخص مصرف مواد افیونی (OTI) و پرسشنامه سلامت روانی (MHI) قبل از شروع درمان و پنج ماه پس از پایان درمان گروهی مورد ارزیابی قرار گرفتند. گروه گواه بدون هیچ درمان گروهی تنها داروی متادون دریافت کرد. داده ها به کمک روش آماری تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که در هر سه گروه آزمایشی، شاخص های درمانی شامل بهبود عملکرد اجتماعی، کاهش رفتارهای بزهکارانه، بهبود تندرستی، افزایش بهزیستی روان شناختی، کاهش درماندگی روان شناختی از گروه دریافت کننده درمان با متادون تنها موثرتر بود. با توجه به یافته های پژوهش به نظر می آید به کارگیری روش درمان فعال سازی رفتاری و قراردادی گروهی به نحو قابل توجهی اثربخشی درمان دارویی را در درمان بیماران وابسته به مواد افیونی افزایش می دهد.

" چکیده مقاله: چکیده مقدمه: مطالعة روابط والدین و کودک، یکی از بحث‌های مهم روانشناسی را تشکیل می‌دهد. شیوه فرزند ‏پروری یکی از مباحث مهم در این حوزه است. هر یک از روشهای فرزندپروری بر روی رفتار و شخصیت کودک ‏تاثیر متفاوتی می‌گذارد. شیوه مستبدانه کودک را مضطرب و ناسازگار بار می‌آورد، شیوه سهل‌گیرانه کودک را ‏تکانشی، متوقع و وابسته بار می‌آورد و چنین کودکانی عملکرد ضعیفی در مدرسه از خود نشان می‌دهند، بر این ‏اساس در این مطالعه رابطه الگوهای فرزندپروری با سلامت روانی وموفقیت تحصیلی فرزندان مورد بررسی قرار ‏گرفته است.‏ روش: این پژوهش به روش همبستگی انجام شده و در آن رابطه بین متغیرها مورد بررسی قرار گرفته است. ‏تعداد 400 نفر از دانش آموزان سال سوم راهنمایی منطقه چهار، شامل 200 دختر و200 پسرکه به طور تصادفی ‏انتخاب شده بودند، به پرسشنامه 28 سوالی سلامت روانی گلد برگ پاسخ دادند و 400 مادر این دانش‌آموزان نیز ‏به پرسشنامه الگوهای فرزندپروری بامریند پاسخ دادند. داده‌های بدست آمده با روشهای آماری تحلیل واریانس و ‏تحلیل رگراسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. ‏ نتایج: نتایج نشان داد سلامت روانی و موفقیت تحصیلی در بین فرزندانی که با الگوی قاطع و اطمینان بخش ‏تربیت می‌شوند بیش از سلامت روانی و موفقیت تحصیلی فرزندانی بود که با الگوی استبدادی یا سهل‌گیر تربیت ‏شده بودند.‏ نتیجه‌گیری: لازم است والدین، بویژه مادران از شیوه‌های فرزندپروری، تاثیر هر یک از الگوها بر وضعیت ‏روانی، رفتاری و رشد شخصیت فرزندانشان آگاهی‌های لازم داشته باشند.‏ "

پژوهش حاضر با هدف مقایسه میزان آزاردیدگی، سلامت روانی و جهت گیری مذهبی در دو گروه دختران فراری و عادی اجرا شده است. نمونه پژوهش شامل 25 دختران فراری 17 تا 25 ساله شهر تهران, که تحت پوشش مراکز ویژه دختران فراری بهزیستی استان تهران, است. گروه مقایسه پژوهش حاضر نیز شامل 25 دختر عادی با خصوصیات مشابه و ساکن در مناطق جنوبی شهر تهران است که از یکی از پارک های این منطقه انتخاب گردیده اند. در این پژوهش از مقیاس جهت گیری مذهبی ( بهرامی احسان ، 1381 ) ، پرسشنامه سلامت روانی ( گلدبرگ ، 1978 ) و آزمون محقق ساخته آزاردیدگی جهت بررسی جهت گیری مذهبی ، سلامت روانی, و میزان و شدت آزاردیدگی استفاده شده است . نتایج به دست آمده بیانگر تفاوت معنادار نمرات دو گروه در متغیرهای مورد بررسی است. نمرات گروه دختران فراری در متغیرهای آزاردیدگی و خرده آزمون استقرارنایافتگی آزمون جهت گیری مذهبی بالاتر از گروه دختران عادی و در متغیرهای سلامت روانی و جهت گیری مذهبی پایین تر از گروه دختران عادی بوده است. بین خرده مقیاس های ارزنده سازی و کامجویی در مقیاس جهت گیری مذهبی نیز میان دو گروه تفاوت معناداری به دست نیامد. همچنین گروه دختران فراری از لحاظ شدت آزاردیدگی ، شدت آسیب و نمره کل آزاردیدگی نمرات بالاتری نسبت به گروه دختران عادی کسب کردند.

در پژوهش حاضر اثر مشاهده فیلمهای حادثه ای بر سیستم ایمنی بدن، بویژه بر دستگاه تنفسی، تغییرات در مقدار غلظت « sIgA»موجود در بزاف آزمودنیها مورد بررسی قرار گرفت. آزمودنی ها 22 دانشجوی دختر که در مقطع کارشناسی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه تهران و الزهرا مشغول به تحصیل بودند به روش داوطلبانه انتخاب گردید و پیش از اجرای آزمایش، یک پزشک عمومی، سلامت جسمی آزمودنیها را تایید کرد. آزمودنیها به شکل تصادفی در دو گروه 11 نفره آزمایش و کنترل قرار گرفتند. به گروه آزمایش فیلمی حادثه ای و به گروه کنترل فیلمی خانوادگی نشان داده شد. بر اساس طرح اندازه گیری های مکرر از آزمودنیهای دو گروه قبل و بعد از مشاهده فیلمها به مدت پنج دقیقه در شرایط کاملا یکسان نمونه بزاق جمع آوری شد. داده های هر دو گروه بر اساس روش آزمایشگاهی ایلایزا و با روش تحلیل کوواریانس مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد غلظت « sIgA» در گروه آزمایشی بعد از تماشای فیلم حادثه ای در مقایسه با غلظت آن قبل از تماشای فیلم بشکل معناداری افزایش یافته بود. همچنین این افزایش غلظت « sIgA» در مقایسه با غلظت « sIgA»قبل و پس از مشاهده فیلم خانوادگی در گروه کنترل از نظرآماری معنادار بود. می توان نتیجه گرفت که مشاهده فیلم حادثه ای بر میزان غلظت « sIgA» بزاق دختران دانشجو اثر گذار است. همسو با سایر نتایج تحقیقات گذشته مشاهده یک فیلم حادثه ای همچون تماشای یک فیلم ترسناک و پرخاشگرانه و قرار گرفتن در معرض یک استرس حاد به افزایش غلظت « sIgA» منجر می گردد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسه انواع مولفه های آزار (بی توجهی، آزار عاطفی، آزار جسمی، آزار جنسی) در دختران فراری و عادی انجام شده است. بدین منظور تعداد 120 نفر آزمودنی (40 دختر فراری انتخاب شده از مراکز نگهداری بهزیستی استان تهران، 40 دختر دانش آموز انتخاب شده از مقطع سوم دبیرستان های شهر تهران، 40 دختر انتخاب شده از پارک ها و فرهنگسراهای شهر تهران) در دامنه سنی 14 تا 25 سال با تحصیلات دیپلم و زیر دیپلم توسط پرسشنامه آزار دیدگی محقق ساخته مورد بررسی قرار گرفتند. در این پژوهش پرسشنامه جدیدی که حاوی بخش هایی برای آزار عاطفی و بی توجهی است توسط محقق ساخته و مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج پژوهش حاکی از بالاتر بودن تمامی مولفه های آزار دیدگی در دختران فراری در مقایسه با دختران عادی (در سطح معنا داری p<0.001 برای تمامی مولفه های آزار دیدگی) بوده است. به این ترتیب با توجه به میزان بالای آزار دیدگی تجربه شده توسط دختران فراری، استفاده از مداخلات درمانی مناسب و آموزش و آگاه سازی خانواده ها در خصوص اثرات سوء بدرفتاری بر سلامت روانی فرزندان توسط موسسات مسوول، می تواند نقش عمده ای در کاهش اثرات سوء و پیشگیری از فرار داشته باشد.

به منظور بررسی اثر بخشی آموزش کوتاه مدت مهارت های زندگی، دو کلاس از دانش آموزان دختر سال اول دبیرستان بنت الهدی صدر منطقه 18 تهران (63 نفر) به صورت تصادفی انتخاب و به دو گروه آزمایش (n=33) و گواه (n=30) تقسیم شدند. دانش آموزان گروه آزمایش به مدت 6 جلسه تحت تاثیر آموزش مهارت های ارتباطی و بین شخصی قرار گرفتند. دانش آموزان گروه گواه طی این مدت به فعالیت تحصیلی عادی خود ادامه دادند. قبل و بعد از آموزش مهارت ها، از هر دو گروه خواسته شد تا مقیاس سنجش مهارت های اجتماعی ماتسون را تکمیل کنند. به منظور پاسخدهی به سوالات پژوهش، از آزمون آماری تحلیل واریانس آمیخته استفاده گردید. بر اساس نتایج حاصله مشخص گردید که میزان تکانشوری دانش آموزان گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه به طور معنی داری کاهش یافت، اما از نظر سایر عامل ها، تفاوت معنی داری بین دو گروه دیده نشد. اگر چه شواهد پژوهشی خاصی در خصوص تاثیر آموزش کوتاه مدت بر عوامل مهارت های اجتماعی (مقیاس ماتسون) در دسترس نبوده و امکان مقایسه یافته حاضر با سایر پژوهش ها وجود ندارد، با این وجود به نظر می رسد با توجه به ماهیت چهار عامل دیگر، لازم است برای تغییر این عوامل ضمن ایجاد تغییراتی در محتوای آموزش، از جمله استفاده از دیگر مهارت های زندگی، بر مدت زمان آموزش نیز افزوده شود. در عین حال به نظر می رسد با توجه به اهمیت رفتار تکانشی، نتایج حاضر می تواند در ارتقا بهداشت روانی دانش آموزان مورد استفاده قرار گیرد

" به منظور بررسی رابطه بین ابعاد جهت‌گیری مذهبی و ابعاد مختلف سلامت ـ اختلال روانی، 120 دانشجوی پسر و دختر از دانشگاه تهران با شیوه نمونه‌برداری تصادفی در دسترس انتخاب شدند. جهت‌گیری مذهبی با استفاده از مقیاس امکان ارزشیابی چهار بُعد مرتبط با مذهب (جهت‌گیری مذهبی، سازمان‌نایافتگی مذهبی، ارزنده‌سازی مذهبی و کامجویی) و ابعاد سلامت ـ اختلال روانی با به کارگیری مقیاس 9 بُعدی بازبینی شده فهرست نشانه‌ها (SCL-90-R) دروگاتیس که به ارزشیابی مشکلات بدنی شکل، وسواس بی‌اختیاری، حساسیت در روابط بین فردی، افسردگی، اضطراب، خصومت، هراس، افکار پارانوییدی و روان‌گسستگی می‌پردازد، ارزیابی شدند. نتایج نشان دادند که از بین ابعاد مختلف جهت‌گیری مذهبی در مجموع، کامجویی، سازمان‌نایافتگی مـذهبی و ارزنده‌سازی، الگوی منسجـمی را برای تبیـین شاخص کلی اختلالهای روانی مطرح می‌سازند. "

به منظور بررسی ابعاد مختلف رابطه میان جهت گیری مذهبی و سلامت روانی اختلالات روانی عزت نفس اضطراب و نیز ارزیابی توانایی تمیز و تشخص آزمون جهت گیری مذهبی سلسله ای از پژوهش ها در یک برنامه دو ساله به تدریج اجرا و نتایج آن جمع بندی شد برای این تحقیق مجموعا 316 نفر در 7 گروه آزمودنی زن و مرد و با تحصیلات دانشگاهی و غیر دانشگاهی مورد مطالعه قرار گرفتند به منظور بررسی ابعاد پیش گفته از آزمودن ها و مقیاس های سلامت عمومی (گلدبرگ 1972) اضطراب حالت صفت (اشپیل برگر 1983) عزت فس (کوپر اسمیت 1967) SCL-90-R (دراگوتیس 1972) مقابله مذهبی (پارگامنت 1990) و جهت گیری مذهبی (بهرامی احسان 1381) استفاده شده است یافته ها نشان می دهد که جهت گیری مذهبی با افزایش سلامت روانی و کاهش اختلالات روانی رابطه داشته و قادر است تا بصورت مثبت سبک مقابله مذهبی مثبت را پیش بینی کند همچنین رابطه عزت نفس و جهت گیری مذهبی مثبت است نتایج نشان داد علاوه بر همگرایی بین دو مقیاس جهت گیری مذهبی و مقابله مذهبی مقیاس جهت گیری مذهبی قادر است تا گروه های موجود با تفاوت در جهت گیری مذهبی را از یکدیگر تفکیک و متمایز سازد موضوعی که به عنوان شاهدی برای روایی تمایزی این آزمون می توان به آن استناد کرد.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثرات آموزش مهارت های زندگی بر دانش و نگرش نسبت به مواد مخدر و عزت نفس دانش آموزان بود. طرح پژوهش از جمله طرح های آزمایشی و مجموعه طرح های پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل است. حجم گروه های نمونه 60 پسر دانش آموز(30 نفر گروه آزمایش و 30 نفرگروه کنترل) بود. یافته های پژوهش حاضر عبارتند از: 1. آموزش مهارت های زندگی به دانش آموزان موجب ایجاد تغییرات معنیادار(در سطح 001/0›P) در دانش آموزان نسبت به مواد مخدر شده است. 2. آموزش مهارت های زندگی به دانش آموزان موجب ایجاد تغییرات معنیدار (در سطح 001/0› P) در نگرش آنها نسبت به مواد مخدر شده است. 3. آموزش مهارت های زندگی به دانش آموزان موجب ایجاد تغییرات معنیدار (در سطح 001/0› P) در عزت نفس آنها شده است.