تحلیل چندمعنایی افعال مرکب دارای همکرد «کردن» در چارچوب نظریۀ صرف ساختی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
همکرد «کردن» بیشترین مشارکت را در تولید افعال مرکب فارسی دارد. زیرا همکرد «کردن» در فرایند سبک شدگی می تواند بیشتر از همکردهای دیگر زبان فارسی از معنا تهی شود؛ از معنای سرنمونی خود فاصله گرفته؛ و با ترکیب با انواع فعل یارهایی با معنا و جزء کلام های متفاوت، فعل های مرکب گوناگونی بسازد (Mansouri, 2013). از این رو، فعل های مرکب با همکرد «کردن» در این زمینه، بیشترین سهم را در میان همه افعال مرکب زبان فارسی دارند. هدف پژوهش حاضر، مطالعه چگونگی تشکیل فعل های مرکب فارسی همراه با همکرد «کردن» و شناسایی و واکاوی چندمعنایی موجود بین آن ها بر مبنای نظریه صرف ساختی (Booij, 2010a & b) است. داده های این پژوهش شامل 3326 فعل مرکب همراه با همکرد «کردن» است که از فرهنگ زانسو (Keshani, 1993)، فرهنگ بزرگ سخن (Anvari, 2002)، فرهنگ ظرفیت نحوی افعال فارسی (Rasooli et al, 2011) و فرهنگ املایی خط فارسی (Sadeghi et al, 2015) گرد آوری شده اند. یافته های این پژوهش نشان داد که چندمعنایی در فعل های مرکب همراه با همکرد «کردن»، نه در سطح واژه های عینی، بلکه در سطح طرحواره ساختی و انتزاعی قابل تبیین است. از این رو، یک طرحواره ساختی مرتبه بالاتر در سطح بالایی از انتزاع درنظر گرفته شد که در پیوند با آن زیرطرحواره های ساختیِ عینی تری وجود دارد که الگوهای شکل گیری فعل های مرکب در گروه های مختلف را نشان می دهند. هر یک از این زیرطرحواره ساختی نماینده ای از یک مقوله معنایی در فعل های مرکب هستند.A Semantic Analysis of Compound Verbs with kærdæn light verb based on Construction Morphology Theory
The light verb of "kӕrdӕn" has the most participation in the production of Persian compound verbs due to the fact that it can be empty of meaning more than other Persian light verbs in the process of lightenization and moves away from its meaning by combining with various words with different meanings and parts of speech to make various compound verbs. Therefore, compound verbs in conjunction with "kӕrdӕn" light verb have formed the largest share of all compound verbs in Persian. The present study aims at how Persian compound verbs with “kærdæn” light verb are formed, and identifying and analyzing the polysemy between them based on Construction Morphology (Booij, 2010a&b). To this end, the authors have used the concepts of Construction Morphology such as structural schema and sub-schema to show the polysemy in meanings in these compound verbs at the abstract level of schema. The data of this study, which includes a corpus containing 3326 numbers of compound verbs with “kærdæn” light verb, are gathered from Zanso dictionary (Keshani, 1994), Sokhan (2002), syntactic valency lexicon for Persian verbs corpus (Moloudi, Kouhestani and Rasouli, 2011), and Persian Calligraphy Spelling Dictionary (Sadeghi and Zandi Moghaddam, 2016). Findings show that in compound verbs with “kærdæn” light verb, we are faced with a kind of polysemy that can be explainable not at the level of concrete words, but at the abstract level of structural schemas. Also, a high-order structural scheme that is at a high level of abstraction, and below it there are more objective structural sub-schemas with verb formation patterns. They show the compound in different groups.
تبلیغات
