برآورد میزان فرونشست زمین با استفاده از تکنیک تداخل سنجی راداری و تغییرات تراز آب زیرزمینی (مطالعه موردی: دشت مشهد) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در دهه اخیر فرونشست به عنوان یک مخاطره ژئومورفیک در بخش وسیعی از دشت های ایران ازجمله دشت مشهد به عنوان یکی از دشت های مهم در حال وقوع است؛ بنابراین بررسی میزان نرخ فرونشست و پرداختن به علل و عوامل تأثیرگذار درجهت مدیریت خطر، دارای اهمیت زیادی است. در این مقاله برای پایش فرونشست اتفاق افتاده در دشت مشهد، از تکنیک تداخل سنجی راداری با دقت میلی متری و از داده های ماهواره Sentinel 1A سال های 2017 تا 2021 استفاده شده است. نتیجه مطالعات حاصل از تداخل سنجی راداری نشان داد، در طول دوره آماری در منطقه مورد مطالعه 64 سانتی متر فرونشست اتفاق افتاده است. درادامه درجهت یافتن علت فرونشست ، اطلاعات چاه های پیزومتری موجود در منطقه اخذ و تغییرات آن ها در طول دوره 1398-1370 بررسی شد. سطح آب چاه ها در بازه زمانی مورد مطالعه به بیشترین حد کاهش خود رسیده است. بیشترین میزان افت سطح آب زیرزمینی در مناطق مرکزی و جنوب شرقی محدوده مورد مطالعه رخ داده است که متأثر از کاهش بارندگی ، خشکسالی و زمین های برنج و باغی زیاد در منطقه و فشار بیش از حد به منابع آب های زیرزمینی در این سال ها است. به طورکلی بیشترین نرخ فرونشست در مناطق با افت شدید سطح آب زیرزمینی، بافت خاک ریزدانه و ضخامت آبرفت زیاد اتفاق افتاده است.Estimation of Subsidence Rate and Groundwater Level Changes in Mashhad Plain
In the last decade, subsidence is occurring as a geomorphic hazard in a large part of Iran's plains, including Mashhad plain as one of the important plains. Investigating the subsidence rate and dealing with the causes and influencing factors for risk management is very important. Radar interferometry technique is a powerful tool in estimating subsidence with millimeter accuracy using phase observations. In this paper, 2017-2021 Sentinel 1A satellite data used in order to monitor the subsidence that occurred in Mashhad plain. The results of radar interferometry studies showed that 64 cm of subsidence occurred in the study area during the statistical period.The information of piezometric wells in the collection area and their changes during the period 1991-2019 were examined in order to find the cause of subsidence. The water level of the wells has reached its maximum decrease in the studied period. The highest drop in the groundwater level has occurred in the central and southeastern regions of the studied area. The lands of the region mostly include gardens and irrigated cultivation. In general, the highest rate of subsidence has been created in areas with a sharp drop in the groundwater level, fine-grained soil texture, and high alluvial thickness.