زمینه های پیدایش ترجمه جعلی و شبه ترجمه در فارسی معاصر (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
جستار پیش رو بر آن است تا با واکاوی ترجمه های جعلی و شبه ترجمه های معاصر، مهم ترین دلایل پیدایش این آثار را در زبان فارسی روشن کند. پیدایش این گونه آثار نه به شکل تألیف، بلکه با نقاب ترجمه در زبان فارسی، ما را بر آن داشت تا با روش اسنادی، این متن ها را با توجه به عامل برون متنی بافت و با رویکرد توصیفی و مقصد-محورِ توری (Toury, 1995) بررسی کنیم. بررسی چرایی عرضه این آثار نشان می دهد گذر از سد ممیزی و تیغ سانسور در زمانه های مختلف به ویژه پیش از انقلاب، از جمله مهم ترین دلایل پیدایش این آثار بوده است. چراکه معمولاً آستانه تحمل حکومت ها در انتشار دیدگاه های ناهمخوان و نقدهای تند یا انتشار مطالبی برای برانگیختن مخاطب به انجام کنش سیاسی، به ویژه اگر در پیوند با فرهنگ و جغرافیایی دیگر و برای مخاطبی دیگر باشد -و از رهگذر ترجمه به فرهنگ مقصد راه یابد - بالاتر است. همچنین، عامل مؤثر دیگر در پدید آمدن ترجمه های جعلی و شبه ترجمه جایگاه کانونی ترجمه در نظام ادبی فارسی در دوره معاصر و به دنبال آن جذب مخاطب بیشتر و در نتیجه کسب درآمد اقتصادی بالاتر بوده است. از دیگر دلایل خلق این آثار آفرینش، شخصیت (پرسوناژ) جایگزین برای نویسنده، ستایش یا بدگویی از چهره ها و گروه های سیاسی، تغییر اسلوب در نویسندگی یا سرایش شعر، بیم از ناکامی در مسیر فعالیت ادبی و محدودیت در شخصیت پردازی در برخی گونه های ادبی فارسی را می توان نام برد.Grounds for Modern Persian Pseudotranslating
The present study is an effort to cast light on the most prominent causes of emergence of pseudotranslations in contemporary Persian. The study first provides a review of the literature focusing on the motivations for production of pseudotranslations around the globe, and then moves to study the Persian instances. Adopting library research, it analyzes Persian pseudotranslations within their socio-cultural context to find out what elements have triggered production of such texts.
تبلیغات
