آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۹

چکیده

مسئله نفس همواره جزو اساسی ترین مسائل انسان شناسی فلسفی برای حکما بوده است و هر یک مبتنی بر نظام فلسفی ای که نمایندگی اش را می کرده است به تشریح ابعاد گوناگون این مسئله پرداخته اند. به جهت گستردگی و پیچیدگی موضوع نفس، مسائل گوناگونی پیرامون آن مطرح است اما یکی از اساسی ترین ریز موضوعات در این باره که تعیین موضع در آن می تواند در پاسخ به سایر مسائل نیز اثرگذار باشد بررسی مسئله تعدد یا وحدت نفس است. در این پژوهش به شیوه کتابخانه ای و با روش توصیفی- تحلیلی به این پرسش پاسخ داده خواهد شد که دیدگاه حکمت متعالیه راجع به تعدد یا وحدت نفس انسان چیست و چه نقدهایی بر آن وارد است. در اندیشه فلسفی ملاصدرا نفس جایگاه متفاوتی نسبت به دیگر فلاسفه دارد. ایشان نفس را حقیقتی مقول به تشکیک می داند. نفس را واحد و بسیط می داند. ایشان قوا را شأن و درجه ای از نفس می داند و برای آنها وجودی مستقل درنظر نمی گیرد. همین تفاوت دیدگاه باعث می شود که ایشان قائل به جسمانیهالحدوث و روحانیهالبقاء شود. نظر ملاصدرا بر این اساس مبتنی است که مفاهیم مختلف می توانند مصداقِ واحد داشته باشند؛ چنانکه حقایق مختلف نیز می توانند به وجود واحد موجود باشند. برخی از نوصدرایی ها درصدد نقد این دیدگاه، نظراتی را مطرح کرده اند و قائل به تعدد نفس شده اند.

تبلیغات