اندیشه اخوان المسلمین و دولت محمد مرسی؛ بررسی وجوه افتراق و اشتراک (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

اخوان المسلمین قدیمی ترین تشکیلات اسلامی سنی در منطقه عربی و به گونه ای ریشه ی تمام حرکت های اسلامی در جهان اهل سنت است. اخوان بعد از انقلاب مصر (2011) توانست برای مدتی دولت را در اختیار بگیرد. مطالعه این بخش از تاریخ مصر، از نظر چگونگی تطبیق نظریه های اخوان در شعار و عمل بسیار مهم است. سوال اصلی مقاله این است که آیا حکومت مرسی منطبق بر اصول اخوان المسلمین بود؟ روش این پژوهش به صورتی ترکیبی، تحلیل گفتمان کیفی، تاریخی و مقایسه ای است و بین اندیشه سیاسی اخوان و دولت مرسی به مقایسه خواهد پرداخت. در این مقاله ابتدا با مروری بر اصول اندیشه ای اخوانی و چارچوب نظری آن، نظر جامعه مصری را در مورد حکومت اسلامی بررسی کرده و سپس به نحوه تعامل دولت مرسی با گروه های مختلف و وضعیت فعلی آن پرداخته و در نهایت تفاوت های نظری و عملی دولت مرسی و اندیشه ی اخوانی را برمی شمارد. بخش آخر نیز به سوال اصلی مقاله پاسخ داده می شود که حکومت مرسی از نظر اصولی با اهداف اخوانی تطابق داشت، اما در شیوه ها تلاش می کرد وجهه ای غیر از آن به جامعه ارائه کند؛ آن ها به دنبال حکومت اسلامی بودند؛ ولی شرایط موجود و فشار دولت پنهان باعث می شد تا در عمل نتوانند مدل اخوانی را پیاده نمایند.