مفهوم پردازی و اولویت بندی مولفه های هوشمندی رقابتی در شرکتهای دانش بنیان: پژوهش ترکیبی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

شناسایی مشکلات شرکتهای دانش بنیان به دلیل جایگاه ویژه آنها در اقتصاد کشور از اهمیت ویژه ای برخوردار است، با وجود افزایش ارزش صادرات محصولات دانش بنیان، این شرکتها از دو مشکل عمده عرصه های سرمایه گذاری و صادرات ناپایدار رنج می برند، موضوعی که رقابتمندی این شرکتها را با مشکل مواجه کرده و نیاز به کنکاش و جستجوی بیشتری دارد. هدف پژوهش حاضر مفهوم پردازی و اولویت بندی مولفه های هوشمندی در شرکتهای دانش بنیان از طریق رویکرد ترکیبی است. بر این اساس پژوهش حاضر از نظر هدف اکتشافی و از نوع آمیخته و از نظر نتیجه کاربردی است. در گام اول پژوهش به منظور دستیابی به اهداف پژوهش، با استفاده از روش تحلیل محتوا و از طریق مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته با فعالان شرکتهای دانش بنیان (متخصصان، مدیران شرکتها و مسئولین مرتبط)، 95 کد به عنوان مفاهیم هوشمندی رقابتی در شرکت های دانش بنیان استخراج و با توجه به قرابت معنایی در 10 مولفه دسته بندی شدند. در گام دوم از طریق نمونه گیری نظری 12 خبره انتخاب و نظرات آنها از طریق پرسشنامه ای با طیف لیکرت 5 درجه ای جمع آوری و داده ها از طریق تکنیک دلفی فازی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش در دو مرحله نظرسنجی از خبرگان منجر به شناسایی هشت مولفه اصلی هوشمندی رقبا، هوشمندی مالی، هوشمندی بازار، هوشمندی فنی، هوشمندی مدیریتی، هوشمندی قانونی، هوشمندی انسانی و هوشمندی سیاسی جهت کسب هوشمندی رقابتی در شرکت های دانش بنیان شد.