مدیریت نوآوری

سرمقاله حاضر، به نویسندگان می گوید که چگونه ضریب تاثیر مقاله خود را به میزان چشمگیری بهبود بخشند. اگرچه این سرمقاله، به طور خاص برای نشریه تکنویشن  نوشته شده، اما بسیاری از نکات مطرح شده در آن، برای سایر نشریات نیز مفید و قابل استفاده هستند. با وجود اینکه ارزش علمی هر مقاله، منحصر به فرد می باشد، اما بهترین راه نشان دادن این ارزش به مخاطبان، برای همه مقاله ها یکسان است و این سرمقاله تلاش دارد تا چنین روشی را معرفی کند.

فناوری عاملی کلیدی در تجارت بین المللی است. بنگاه های اقتصادی تلاش می کنند تا از طرق مختلف به فناوری های مزیت ساز دست یابند. یکی از راه های مورد توجه شرکت های فعال در کشورهای درحال توسعه، انتقال فناوری است. بسیاری از پروژه های انتقال فناوری در جهت تحقق اهداف دانشی مدنظر خود با چالش های جدی مواجه هستند. این پژوهش تلاش دارد تا با رویکردی زمینه محور به شناسایی و تبیین چالش های انتقال فناوری در قراردادهای بزرگ تجاری ایران بپردازد. با توجه به اهمیت درک عمیق چالش های مذکور و وابستگی آن به بستر و زمینه مورد تحلیل، از روش تحلیل تم به منظور آنالیز مصاحبه های عمیق  صورت گرفته با 10 نفر از خبرگان صنعتی و علمی استفاده شد. پس از کدگذاری یافته های پژوهش 18 چالش در قالب چهار گروه اصلی طبقه بندی گردیدند. لزوم نگاه جامع به همه ابعاد موثر بر انتقال فناوری و همچنین توجه ویژه به بستر و محیط ایران بخشی از یافته های اصلی پژوهش بودند. در بعد واگذارنده فناوری، عدم تمایل به دلایل اقتصادی، سیاسی و پروژه ای، در بعد گیرنده فناوری، ظرفیت جذب پایین شرکت های ایرانی، در بعد محیط و فرآیند انتقال، عدم ثبات اقتصادی و در بعد محتوای مورد انتقال، ماهیت متفاوت فناوری ها بخشی از مهمترین چالش های انتقال فناوری در پروژه های بزرگ تجاری بودند.

شناسایی مشکلات شرکتهای دانش بنیان به دلیل جایگاه ویژه آنها در اقتصاد کشور از اهمیت ویژه ای برخوردار است، با وجود افزایش ارزش صادرات محصولات دانش بنیان، این شرکتها از دو مشکل عمده عرصه های سرمایه گذاری و صادرات ناپایدار رنج می برند، موضوعی که رقابتمندی این شرکتها را با مشکل مواجه کرده و نیاز به کنکاش و جستجوی بیشتری دارد. هدف پژوهش حاضر مفهوم پردازی و اولویت بندی مولفه های هوشمندی در شرکتهای دانش بنیان از طریق رویکرد ترکیبی است. بر این اساس پژوهش حاضر از نظر هدف اکتشافی و از نوع آمیخته و از نظر نتیجه کاربردی است. در گام اول پژوهش به منظور دستیابی به اهداف پژوهش، با استفاده از روش تحلیل محتوا و از طریق مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته با فعالان شرکتهای دانش بنیان (متخصصان، مدیران شرکتها و مسئولین مرتبط)، 95 کد به عنوان مفاهیم هوشمندی رقابتی در شرکت های دانش بنیان استخراج و با توجه به قرابت معنایی در 10 مولفه دسته بندی شدند. در گام دوم از طریق نمونه گیری نظری 12 خبره انتخاب و نظرات آنها از طریق پرسشنامه ای با طیف لیکرت 5 درجه ای جمع آوری و داده ها از طریق تکنیک دلفی فازی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش در دو مرحله نظرسنجی از خبرگان منجر به شناسایی هشت مولفه اصلی هوشمندی رقبا، هوشمندی مالی، هوشمندی بازار، هوشمندی فنی، هوشمندی مدیریتی، هوشمندی قانونی، هوشمندی انسانی و هوشمندی سیاسی جهت کسب هوشمندی رقابتی در شرکت های دانش بنیان شد.

حفظ مزیت رقابتی و بقاء سازمانی در گرو حفظ و تقویت تجاری سازی فناوری است. هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه بین همکاری متقابل کارکردی، خلق دانش، حمایت مدیریت ارشد و تجاری سازی فناوری در شرکت های دانش بنیان می باشد. پژوهش حاضر بر اساس هدف، کاربردی و روش آن توصیفی-تحلیلی است که با رویکرد پیمایشی انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش 122 شرکت دانش بنیان   مستقر در پارک علم وفناوری پردیس می باشد. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از معادلات ساختاری و نرم افزار SmartPLS انجام گرفته است. طبق یافته های حاصل از این پژوهش، بین متغیر همکاری متقابل کارکردی و تجاری سازی فناوری رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد و خلق دانش میانجی گراین رابطه است و حمایت مدیریت ارشد نیز رابطه مذکور را به طور مثبت تعدیل می کند. در انتها با توجه به نتایج پژوهش پیشنهادهایی ارائه شده است.

هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر آموزش کارآفرینی بر دستگاه فکری کارآفرینانه با توجه به نقش میانجی خلاقیت و هوشیاری کارآفرینانه است. جامعه آماری این پژوهش، مدیران ارشد 140 شرکت راهبردی کشور است که از این میان، 105 شرکت به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفته اند. ابزار اصلی گردآوری داده ها، پرسشنامه است که سطح روایی و پایایی آن، برای تمامی سازه ها مورد قبول بوده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها ، از روش مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار لیزرل استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که آموزش کارآفرینی و خلاقیت بر دستگاه فکری کارآفرینانه بی تأثیر است، اما آموزش کارآفرینی بر خلاقیت و هوشیاری تأثیر دارد. همچنین، هوشیاری نقش میانجی را در رابطه ی آموزش کارآفرینی و دستگاه فکری کارآفرینانه ایفا می کند.

در سازمان‌های پژوهشی، حفظ بقا منوط به نوآوری است. با توجه به تغییرات محیطی، این‌گونه سازمان‌ها نیازمند پرورش نوآوری وخلاقیت هستند. در اقتصاد مبتنی بر دانش، رفتارهای نوآورانه به‌عنوان کلید نوآوری، نقش به‌سزایی در خلق ارزش‌های سازمانی دارند و این مسأله در حوزه سازمان‌های تحقیقاتی وابسته به صنایع دفاع با توجه به نوع فعالیت، حائز اهمیت است. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش واسط اشتراک دانش در تأثیر اجزای سرمایه فکری بر رفتار نوآورانه در میان کارکنان یکی از مجموعه‌های تحقیقاتی وابسته به وزارت دفاع می‌باشد. برای سنجش متغیرهای پژوهش از پرسشنامه‌ای شامل 25 پرسش استفاده شد. این پرسشنامه، میان 80 نفر از کارکنان سازمان مورد مطالعه توزیع گردید و داده‌ها با روش مدل‌سازی معادلات ساختاری تجزیه و شدند. نتایج پژوهش، وجود رابطه میان بعد انسانی سرمایه فکری و رفتار نوآورانه از طریق بعد تجربه برگزیده اشتراک دانش و همچنین بعد ساختاری سرمایه فکری بر رفتار نوآورانه از طریق نقش میانجی، دو بعد رفتار اشتراک دانش را تأیید می‌کند . در ادامه با توجه به اهمیت نوآوری در این سازمان‌ها و به منظور تقویت آن، بازگشت به میدان و مصاحبه‌های کیفی انجام گرفت و عوامل تأثیرگذار بر متغیرها و ارتباط سیستمی آنها شناسایی شد تا با استفاده از این نتایج و ارائه پیشنهادهای کاربردی بتوان سازمان را در جهت تقویت این روابط یاری نمود. نتایج تحلیل سیستمی بیان‌گر نقش مهم خلاقیت فردی و لزوم توجه به آن، در جهت تقویت روابط موجود است.

نوآوری باز متکی به منابع دانش خارج از سازمان نظیر دانش مشتری است و تاکنون در حوزه تحقیقات فناوری صنعتی به دانش مشتری توجه نشده است. همچنین، نرخ شکست محصولات فناوری صنعتی بالاست. هدف تحقیق، بررسی تأثیر مدیریت دانش مشتری بر عوامل کلیدی موفقیت محصول جدید در فناوری صنعتی و عملکرد محصول جدید است. تحقیق از نوع توصیفی و پیمایشی است. با بررسی ادبیات موضوع، مدل مفهومی و فرضیه ها ارائه شد. سپس برای سنجش آن ها پرسشنامه ای طراحی و پس از اعمال نظر خبرگان، توسط مشتریان محصولات فناوری صنعتی تکمیل شد. اعضای نمونه از میان مشتریان محصولات جدید این حوزه و به روش طبقه ای نسبتی و تصادفی انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل نتایج آزمون فرضیه ها از طریق روش های همبستگی و معادلات ساختاری نشان داد که، مدیریت دانش مشتری (شامل سه بعد دانش «از»، «درباره» و «برای» مشتری) با عملکرد توسعه محصول جدید، و عوامل کلیدی موفقیت محصول جدید با عملکرد آن رابطه مثبت و معناداری دارد. همچنین، رابطه دانش «از» و دانش «درباره» مشتری با عوامل کلیدی موفقیت محصول جدید تأیید اما دانش «برای» مشتری تأیید نشد. یافته ها نشان می دهد، بکارگیری مدیریت دانش مشتری در توسعه محصول جدید حوزه فناوری صنعتی اثرگذاری زیادی در موفقیت و ارتقای عملکرد این محصولات دارد.