عوامل مؤثر در ایجاد توانمندیهای نوآوری (مطالعه موردی یک مرکز پژوهشی صنعت هوایی در ایران) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

ضرورت نوآوری و به ویژه نوآوری فناورانه برای رقابت در عرصه های داخلی و جهانی از یک سو و اهمیت توسعه فناوری های صنعت هوایی، به عنوان یکی از حوزه های فناوری های پیشرفته از سوی دیگر، شناسایی عوامل و بسترهای لازم برای ایجاد توانمندی های نوآوری در این صنعت را به فرآیندی راهبردی تبدیل نموده است. در پژوهش حاضر، سعی شده است تا ضمن شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر در ایجاد و تقویت توانمندی های نوآوری، میزان اثرگذاری این عوامل بر انواع  نوآوری های محقق شده در یکی از مراکز پژوهشی صنایع هوایی ایران بررسی و راهکارهایی به منظور تقویت این توانمندی ها پیشنهاد گردد. بدین منظور، ابتدا از طریق مطالعات کتابخانه ای، عوامل مؤثر در نوآوری و توانمندی های نوآوری، شناسایی و در قالب چهار گروه اصلی دسته بندی گردید. در گام بعدی از طریق توزیع پرسشنامه طراحی شده، وضعیت متغیرهای پژوهش مورد سنجش قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها به کمک آزمون های همبستگی، فریدمن و رگرسیون نشان داد که در مرکز مورد مطالعه، همکاری ها و تعاملات شبکه ای بیشترین اثر مثبت را بر توانمندی های نوآوری داشته و اولویت اثرگذاری سایرعوامل به ترتیب، تلاش های فناورانه، ویژگی های مدیریتی و ویژگی های نیروی انسانی بوده است. هم چنین اولویت نوآوری-های محقق شده (به عنوان نتایج توانمندی در نوآوری)، به ترتیب شامل نوآوری محصول، نوآوری سازمانی و نوآوری فرآیند تعیین گردید. در این میان، مؤثرترین عامل در ایجاد نوآوری در محصول، تلاش های فناورانه و مؤثرترین عامل در ایجاد نوآوری در فرآیندها و نوآوری سازمانی، ویژگی های مدیریتی بوده است.