تحلیل فضایی و سطح بندی آلودگی صوتی در مناطق 15گانه کلان شهر اصفهان (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

آلودگی صوتی به عنوان یکی از آلودگی های زیست محیطی که کمتر مورد توجه قرار گرفته است، پهنه های مسکونی کلان شهرهای کشور را تحت تأثیر قرار داده است. از عمده ترین دلایل این معضل، کم توجهی به عوامل فضایی تأثیرگذار بر آلودگی صوتی، کمبود مطالعات ارزیابی و آشنایی ناکافی از روش های ارزیابی اثرات اقدامات توسعه بر آلودگی صوتی در نظام برنامه ریزی شهری می باشد. این پژوهش با هدف تحلیل فضایی و سطح بندی آلودگی صوتی در مناطق 15 گانه کلان شهر اصفهان می باشد. در این راستا از روش پژوهش ترکیبی (کمی و کیفی) استفاده شده و اطلاعات موردنیاز از طریق روش های کتابخانه ای و میدانی گردآوری شده است. ضمن اینکه برای تحلیل داده ها از روش تحلیل فضایی در نرم افزار ArcGIS و جهت وزن دهی به شاخص ها از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) در نرم افزار Expert Choice بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که توزیع فضایی آلودگی صوتی در مناطق کلان شهر اصفهان به صورت نامتوازن می باشد. به گونه ای که در مناطق مرکزی 1 و 3 و مناطق 8 و 10 عمدتاً به واسطه وجود معابر پرتردد و عدم رعایت حریم ساخت و ساز برای آن ها، تأثیرپذیری از کاربری های صداساز، تمرکز جمعیت و فشردگی، آلودگی صوتی در وضعیت نامناسب تری نسبت به سایر مناطق می باشد. از جمله مهمترین راهکارهای مقابله با این مسأله، می توان به رعایت حریم ساخت و ساز برای معابر پرتردد و کاربری های صداساز در طرح های توسعه شهری، کاهش حجم ترافیک در معابر مجاور محلات مسکونی از طریق انتقال ترافیک به مسیرهای جدید غیرحساس، ایجاد خاکریز به همراه پوشش گیاهی در زمین های بدون استفاده موجود در لبه ی بزرگراه ها، جلوگیری از فروش تراکم مازاد ساختمانی در نزدیکی معابر پرتردد، انتقال فعالیت های کارگاهی و پایانه ها از محلات مسکونی به محدوده های غیرحساس (خارج از محدوده شهر) و کاهش فشردگی و افزایش پیچیدگی در طراحی قطعات جدید اشاره نمود.