در نظام بین الملل همواره با طیفی ازروابط همگرایانه-واگرایانه روبرو هستیم. به این ترتیب، وضعیت روابط همگرایانه و واگرایانه میان کنشگران بین المللی در گذشته و حال بر آینده روابط آن ها اثرگذار است و می تواند روابط آنها را به سمت همکاری منجر به منطقه گرایی یا واگرایی سوق دهد. بنابراین وضعیت های مطلوب، محتمل و ممکن آینده را می توان در قالب سناریوهای متفاوت مطرح کرد که متأثر از سه دسته عواملِ «سدکننده ها، پیشران ها و شگفتی سازها» شکل می گیرند؛ از این رو نگارندگان با طرح این سوال که سناریوهای مطلوب، محتمل و ممکن در زمینه امکان یا عدم امکان شکل گیری منطقه گرایی نوین در خلیج فارس کدام است؟، تلاش دارند با روش توصیفی- تحلیلی و بهره گیری از انباشته های نظری مطالعات منطقه ای در چارچوبی آینده پژوهانه، هر کدام از این آیندها را شناسایی و چشم اندازسازی نماید. از آنجا که نگارندگان در این پژوهش ابتدا به دنبال یافتن(اکتشاف) سناریوها هستند، قادر به ارائه فرضیه نیستند. پس از یافتن سناریوهاست که می توان اقدام به شناسایی دورنمای منطقه گرایی نوین در خلیج فارس نمود. یافته های پژوهش نشان می هد، حداقل تا آینده نزدیک زمینه همگرایی میان تمامی کشورهای منطقه وجود نخواهد داشت و غالبا منطقه گرایی در شکل جنینی و کم مایه پایدار خواهد ماند.